Door Bert Immerzeel
Dromen zijn bedrog, dacht ik vanmorgen toen ik mijn bed uitkwam. Het was nogal bizar wat zich in mijn hoofd had afgespeeld: er was een vliegtuig neergestort in Amsterdam-Oost, in de Indische buurt. Reddingswerkers hadden wekenlang naar het laatste slachtoffer gezocht en de hele stadsbevolking was hand in hand door de straten gegaan op zoek naar mogelijke mensenresten. En toen opeens – zo gaat dat in dromen – meldde zich de enige vermiste, een buurtbewoner. Hij had al die tijd thuis op bed gelegen om te herstellen van de crash, en was zich niet bewust van het feit dat de hele stad naar hem had gezocht. Een lokale bakker noemde een brood naar hem om het heuglijke feit te vieren.
Oekraïns militair loopt over het staartvlak van de MH17
Mijn droom had natuurlijk van alles te maken met de crash van de MH17 in Oekraine, maar ook een beetje met mijn eigen zoektochten naar de geschiedenis van personen uit Indië. Ons brein is in staat om allerlei stukjes informatie van vroeger en nu in een schijnbaar willekeurige volgorde met elkaar te verbinden en daar dan weer nieuwe verhalen van te kneden.
De waarheid van gisteren
Niet dat schijn en werkelijkheid altijd ver van elkaar af liggen, in tegendeel. Als vliegtuigen van het radarscherm verdwijnen of neerstorten, krijgen we wél allerlei complotten voorgeschoteld, maar wordt ons de waarheid onthouden. Het steeds ontvangen van kleine beetjes nieuwe informatie doet ons tenslotte afkeren van de politiek en de media “omdat ons wel weer een nieuwe leugen wordt voorgeschoteld”. De waarheid van gisteren is de leugen van vandaag, en andersom.
Herinnert u zich Srebrenica nog? Eerst voelden de Nederlanders zich schuldig omdat onze jongens de Moslims niet hadden beschermd, daarna was het de schuld van de VN en de Fransen die ons geen luchtsteun hadden geboden, weer dáárna vonden we dat we er helemaal niet naartoe hadden moeten gaan, en kort geleden wees een Nederlandse rechter ons op het feit dat we wel degelijk verantwoordelijk waren voor het lot van degenen die we moesten beschermen. De visie van de samenleving veranderde zich meerdere malen in korte tijd.
De moord op Mallaby
Britse militair bij auto brigadier Mallaby
De foto´s van het neergeschoten vliegtuig van Malaysian Airways in Oekraine deden me denken aan de foto´s van de auto van brigadier A.W.F. Mallaby in Soerabaja, november 1945. Deze Britse legerleider werd neergeschoten nadat hij zich ongewapend op ‘Indonesisch’ terrein had begeven om te onderhandelen over een staakt-het-vuren. De Geallieerde media schreven meteen over een brute moord en eisten vergelding. Pas veel later stelde men vragen over de werkelijke toedracht, en kwamen historici tot de conclusie dat de Britten zélf het eerste schot hadden gelost, waarna het emotionele volk aan het rampassen was geslagen.
Of de Strijd om Soerabaja, die een week na het gebeurde zou beginnen, óók was uitgebroken als Mallaby níet was vermoord, zullen we niet meer weten. We mogen echter aannemen dat de hevigheid van die strijd voor een deel werd bepaald door de emoties die de moord had opgeroepen.
Het is al weer een maand geleden dat de MH17 werd neergeschoten. Bij het schrijven van mijn stukjes ben ik soms bang dat ze snel worden ingehaald door de actualiteit. In dit geval weet ik echter zeker dat we over een maand nog steeds de ware toedracht van deze ramp niet zullen kennen. We hebben dan echter wél thuis, op internetfora of in andere media, hier grote woorden over gebezigd: “Het zullen wel de Russen zijn geweest, of de separatisten”, “de Amerikanen verzinnen een oorlog om hun wapenindustrie van dienst te zijn”, “de Israelische geheime dienst heeft een afleidingsmanoeuvre bedacht.”
Een goed begin
Als we ons realiseren dat we onthouden wat we willen onthouden, en ontvankelijk zijn voor manipulatie, zijn we op de goeie weg. Hoe vaak is immers niet gebleken dat we onze mening later moesten bijstellen omdat we andere, nieuwe informatie tot onze beschikking kregen? Veranderden de ‘Politionele Acties’ niet uiteindelijk in een ‘koloniale oorlog’?
Beter is het eerst goed onderzoek te doen, en dán pas te oordelen. De Britse militair, gehurkt naast de auto van Mallaby, lijkt dit te hebben begrepen. Terwijl zijn hand langs de kogelgaten gaat, denkt hij na. Zijn scheefgezakte hoedje suggereert in ieder geval dat hij vragen stelt.
Een goed begin.
x
Java Post 
Stemt inderdaad tot genuanceerd nadenken … Dank!!!
e.m.
Mijn droom is dat er ooit een autonome indoprovincie komt binnen het Koninkrijk
Der Nederlanden.
Ons indoras ontstond toen de eerste Nederlanders die voet aan wal plaatsten in de Indische archipel zich vermengden met de plaatselijke bevolking.
Wij kunnen bogen op en rijke historie die begon sedert de oprichting van het Indo Europees Verbond, en de Japanse bezetting van Indië. Vervolgens was daar de bersiap, de exodus en de diaspora uit het inmiddels Indonesië geworden Nederlands-Indië. Voorts de kille en koude ontvangst in het land van ons vaderlijke herkomst.
Niet te vergeten onze cultuur zoals de regelmatige pasar malams, de Indische rijsttafel, de indorock ..
Wij zijn inmiddels al in het bezit van een indovlag ontworpen door Paatje Phefferkorn. Ons volkslied is het Wilhelmus. Het symbool van ons blauw indobloed is de blauwe baan in de Nederlandse driekleur. Onze taal is het Nederlands, maar daarnaast hebben wij een eigen dialect het petjoh.
Ziedaar, voldoende ingrediënten voor een autonome indoprovincie binnen het Koninkrijk.
Een droom? Wie weet.
Hopelijk wordt deze droom ooit werkelijkheid.Beter dan met de Morgenster lopen te paraderen van PPG, ooit het stamland van een aantal indo’s.. Kunnen zij in hun provincie, zoals de Friezen en Limburgers, apart lopen te doen, met hun indische gamelan en de wayang. Het orgel, het klokkenspel, Jan Klaasen en Katrijn is hen blijkbaar te min. Evenals boerenkool met appelmoes en rookworst.
Uiteraard zorgen voor regelmatige aanvoer van Aziatisch (Indonesisch bloed) en Indonesische woordje. Geen Maleis dus, want dat is de taal van Maleisie (u weet wel die van de MH17).
Moet wel opschieten de tijd dring indoos verwaterd bestaat bijna niet meer,alleen maar de ilusie,
Indo-ed-vos….Sedang mengapa, Ed? Itulah lucu! (Wel grappig)
@Bill Zitman, dit verhaal van idoed heb ik in een melige bui geschreven. Overigens volg ik de lijn van FE Douwes Dekker van de Indische Partij van het Indisch Nationalisme. Mijn vrouw had gisteren – wat een teoval – een boek gekocht: “yang ter (di)lupakan. van Prdaipto Niwandhono. Voorts ben ik dus ook niet iemand van de lijn “Ik ben indo, geen Indonesier (Of Nederlander?). Een zwarte (neger) zegt toch ook niet “Ik ben neger (of mulat), geen Amerikaan?. Of welke nationaliteit dan ook Een indo die zoiets zegt hak ik tijdens een discussie gewoon in mootjes, want die begrijpt dus niet waarover het gaat 😉
In Indonesie lopen veel Indonesiers rond die “indo” zijn. Onlangs maakte ik kennis met ene Santoso, die is van Portugeze afkomst. Het zijn gewoon een aantal Nederlandse indo’s en ook die naarde USA zijndoorge-emmigreerd die voortdurend liggen te zeuren over het verlies van hun Indie en familieleden; alsof zij de enigen zijn. Vandaar dus mijn droomverhaal.
p.s. ter aanvulling, zo’n uitspraak als “ik ben indo geen Indonesier”, dat zeiden vroeger de indo’s die graag naar Nederland wilden en ook als Nederlander geaccepteerd wilden worden. Nog steeds lopen er hele volksstammen rondd ie dit rondbazuinen. Ach in Indonesie ben ik gewoon Belanda, en ik ben er trots op vooral als ik de Lawang Sewu zie in Semarang of Klein Holland (Kota Lama) en in Nederland ben ik gewoon Indonesier met de Nederlandse nationaliteit)., en daar is niks mis mee 😉
Het leven was vroeger veel eenvoudiger! De inwoners van Nederlands-Indië werden staatsrechtelijk op drie onderscheidene manieren ingedeeld: 1. Ingezetenen en niet-ingezetenen; 2. Nederlanders en andere Nederlandse onderdanen tegenover vreemdelingen; 3. in groepen voorzover onderworpen aan wettelijke regelingen voor Europeanen, aan die voor Inlanders, en aan die voor Vreemde Oosterlingen. In staatsrechtelijke zin behoort dit aspect van algemeen bestuur eigenlijk niet in de Indische Staatsregeling, het betrof immers de grondslag van een pluriforme rechtsbedeling, passend binnen het indirecte bestuur. Het was wel een droom, want juristen en notarissen maakten er een janboel van. En u weet, dromen zijn bedrog.
Vergeten! Waar waren de Indo’s? Die bestonden kennelijk nog niet! Pas later toch: In Nederland Door Omstandigheden. Een nieuwe droom dus.
@Maurits, de benaming indo’s moet je toepassen bij de behandeling van de geschiedenis van Nederlands-Indie. Indo is de algemen benaming voor Indo-Europeaan. Een Europeaan kan Duitser zijn, Fransman, maar het lijkt er op dat deze benaming meer en meer wordt toegepast op indo’s van Nederlandse afkomst.
Een indo kan niet ‘verwateren’ want in Indonesie lopen meer indo’s rond van Europese (Indische) afkomst dan in heel Nederland. Velen hebben er slechts een flauwe notie van dat zij van Nederlandse afkomst zijn. Denk aan de anak kolong of de kampong indo.
Indien je zegt dat indo’s verwatern of dat de indische cultuur verwaterd, dan neem je de Indonesische cultuur als maatstaf. Dat mag, want een pasar malam in Holland zonder Indonesischecultuur is een dood ordinarie jaarmarkt.
Ergo wanneer je zegt dat de indo of de indische cultuur in Nederland verwaterd dan neem je de Indonesische cultuur als maatstaf.
Omgekeerd wat zou een indische Indonesier moeten zeggen? De indo cultuur verwaterd? zo iemand zou dan de Europese cultuur als maatstaf nemen
Overigens is in Indonesie vrijwel iedereen verwesterst.
Dus hou je je maar niet bezig met vragen als wat is indische cultuur of hoe indisch (indo) ben jij, immers binnen de kortst mogelijke leren verkeer je in een spagaat of geraak je in een identiteitscrisis. Zoiets is slechts tijdverdrijf voor een regenachtige zondagnamiddag.
Tenzij je je bezighoudt met koloniale Nederlands-Indische bouwkunst.
Eindelijk eens de mogelijkheid tot een wat langer bericht. Ik moet nu zeer snel schrijven anders is de verbinding verbroken. Ik zit hier in een gehucht op Midden-Java met een uitermate slechte verbinding. Ik ben het met Pak Eppeson eens dat nuancering zeer belangrijk is. Die nuancering werd mij op een harde manier ingepeperd door Lionel Sluijter aka Londoh, die op ziijn eigen onwetenschappelijke maar voor iedereeb begrijpelijke manier de geschiedenis van Indie bijbracht. Uiteraard wil een deel van de Indische gemenschap 1 verhaal vertellen, maar telkensweer blijkt dat er verschillende ervaringen bestaan. Voor de een was de bersiap een harde tijd, voor een ander weer de japanse periode en omgekeerd. Waar de een in contractpensions een onaangename tijd beleefde, was het voor de ander gewoontjes.
Zoals het mij overkomt is het verhaal van Indie het verhaal van families.
Ik heb voor het eerst mijn neven en nichten (saudara sepupu) ontmoet. Echte Indonesiers zijn het geworden, totaal verschillend van mij. Geen Nederlands sprekend.
Voor hen was de meest harde tijd de periode van de nationalisaties door Soekarno en de periode daar na – de Gestapu (1965). Ik heb de puzel nog niet geheel volledig, (wie was de Vos van Kempen-Begeer die naar Indonesie ging bvb?) maar mijn opa had in de buurt van Djatipasar/Djatiroto landerijen waar nu 2 grote kampungs staan en op een en op een derde is volgebouwd met huisjes. Hijzelf had overal huizen voor elk van zijn vijf kinderen. Zelfs in Surabya. Naast dus zijn melkveebedrijf (susu) annex bouwmaterialen. Je zou zelfs kunnen zeggen dat de keluarga Vos behoorde tot een van de rijkste van Oost-java. Wat er overbleef was slechts een huis voor de overgebleven Freddy Vos en oma/opa. Op wie moet je dit verlies nu verhalen wanneer ook de eigendomspapieren niet te vinden zijn. Een droom, een goede toekomst in het nieuwe Indonesie volledig verwoest. zoals wij het zeggn: het is gewoon nasib ons lot, en we zeuren er maar niet meer te veel over. Zeuren dat is nu weer typisch Hollands. Wel tot zover maar weer, het is de 17e augustus, en ik heb wel leukere dingen te doen en te beleven dan depressief retrospecteren. Selamtat hari Raya Kemerdekaan ke-69 aan mijn Indonesische familie, vrienden en kennissen en u een fijne dag verder.
Wat lief dat u van zover aan ons dacht, heer Vos.. We hebben nu weer een woord geleerd: saudara sepupu. Wij zeiden meestal keponakan. Doe ze maar de groeten van ons uit een zwaarbewolkte Holland met heerlijke firisse temperaturen. Hoe wordt onafhankelijksdag daar gevierd? Sampai jumpa pula, Tuan Vos,
Æ
Eigendomspapieren in eigen bezit zijn natuurlijk wel handig. Maar de kadastrale archieven zijn bepalend. Makkelijk via een notaris te bereiken. Ik praat nu vooroorlogs, maar volgens mij zijn de kadasters in Indonesië nog in bedrijf, net als de notarissen. Voor je zelf alles gaat uitvinden, even nalopen wat er ligt te wachten op gerechtigden. Of je met die teruggevonden papieren wat bereikt is natuurlijk een ander verhaal. Nee heb je, ja kun je krijgen.
Ah … goed nieuws. Wel ook genieten van de zon meneer Vos, want ‘Het is vandaag geheel bewolkt en er valt lichte regen in Tilburg’. Ik bedoel, ik wil u na terugkomst natuurlijk wel meteen herkennen aan uw donkere oogopslag. 🙂
Nog een genietvol verblijf in uw geboorteland gewenst, enne …
gezond weer terug uiteraard.
Keep on posting! (¿hoe is de sfeer na de verkiezingen?)
e.m.
Fijn u weer op dit blog tegen te komen Bill Zitman. Ik heb u gemist 😉
A boat carrying foreign holidaymakers sank in waters off Lombok of central parks of Indonesia on Saturday evening, with 15 tourists missing and 10 others rescued safely, Coordinator of Search And Rescue Office in Bima named only Suryaman told Xinhua by phone on Sunday.
Alweer ellende!
Ja Ed, een vol leven en buitenlandse reizen had mijn attentie tijdelijk van Java Post overgenomen.
Goed om te lezen dat je weer je “pulang kampong” missie naar Salatiga hebt bereikt!
Zelf zal ik (met vrouw en een paar vrienden) in November weer over Java zwerven.
Bert Immerzeel, Ik droom iedere nacht, zoals je schrijft zo vaak over een heel lang geleden. Ik vergelijk onze levensdraad als een eindeloze filmstrook waar ieder moment is vastgelegd door een paar “frames”. Het is vaak te doen met momenten van erge “stress” zoals mijn jaren in het Bankwezen met vele verantwoordelijkheden. Ja, ons achterhoofd is toch fascineerrender dan de meest moderne Appel computer. Veel dank voor je meedeleven.
“Als we ons beseffen dat we onthouden wat we willen onthouden, en ontvankelijk zijn voor manipulatie, zijn we op de goeie weg” is wel een stellige bewering. Ik denk, dat mensen met een trauma.naar aanleiding van een gebeurtenis geen keuze hebben om die gebeurtenis niet te onthouden/herinneren.
De eerste twee reacties voorlopig juist.
het korte maar bondige antwoord van dhr Somers geeft het ook logische juiste antwoord weer: voortschrijdend inzicht. Daarvoor chapeau maar ik had niet anders van hem verwacht
Sinds de speech van Powell over de mobiele laboratoria in Irak weten we dat we niet kunnen blindvaren op ‘informatie’ van de Amerikanen. Ook de informatie uit de Oekraine moeten we met een korreltje zout nemen en moet goed worden onderzocht door onze eigen veiligheidsdiensten en experts. Dat neemt niet weg dat het geschetste scenario wel zo plausibel is dat ik er voorlopig in meega. Vermoedelijk zal het echter wel stil blijven over de uiteindelijke conclusies van degenen die de bewijzen over deze zaak omderzoeken. Dat maakt het werk van een historicus ook zo belangrijk. Over een jaar of vijftig of meer hebben we vermoedelijk wel alle informatie beschikbaar. Ik merk overigens op dat in dit geval zowel Obama als de Oekrainse president persoonlijk achter deze informatie zijn gaan staan.
Persoonlijk erger ik me wel wat aan de terminologie die bij deze aanslag (vermoedelijk wel onbedoeld en bij vergissing) wordt gebezigd, Ik denk dat we van een vliegramp moeten spreken als er een vliegtuig neerstort door fouten of gebreken, maar dat dit vliegtuig met opzet is neergehaald en we het incident als de Donjetskaanslag zouden moeten omschrijven. Het is overigens wel zeker dat het vliegtuig is neergehaald, de dorzeefde fragmenten van het vliegtuig spraken boekdelen.
De media en de politici hebben baat bij snelle meningen voor eigen manipulaties, ongeacht of de feiten later anders uitwijzen, vermoed ik.
Manipuleert Bert Immerzeel ook niet een beetje als hij aangeeft dat volgens hem de Britse militair vragen stelt over de toedracht.- Soms onthoud ik dingen die ik liever wil vergeten en niet omdat ik dat wil onthouden. Zoals ook Wim Balijon aangeeft.- En natuurlijk moeten we goed nadenken en onderzoeken voor we oordelen.
Beseffen is geen wederkerend werkwoord; het wordt dus zonder het wederkerend voornaamwoord zich gebruikt, evenals vragen stellen.
Dank je, Aelle! Nu gaat zich uiteindelijk tóch wreken dat ik al een tijdje niet meer binnen de landsgrenzen woon… 😉
Dah menèr Buitenzorg, iek heb hesoekt foor u gelpen yah … hraaties
http://www.nederlandsetaaltest.nl/
NT2-er 😉
Ja ja, wrijf het maar in… 🙂
Ter compensatie indien mijn opmerking niet in goede is gevallen de link met een interessante krantenbericht uit ’t verleden, 02 nov 1945, over de moord op Mallaby en de drie officieren die de dans waren ontsprongen. Er staat dat Mallaby ook begeleid werd door vier Indonesiërs. Wie waren deze mannen?
http://trove.nla.gov.au/ndp/del/article/74622587
Chapeau voor je bronnengebruik. Je vind (met een d, toch?) op de zelfde site één of enkele namen van Indonesiers. Heb nu even geen tijd daar naar te zoeken.
Wél ontdekte ik eerder (met hulp) welk type auto het was: https://javapost.nl/2010/12/14/de-auto-van-mallaby/
“Wie waren deze mannen?” De stoet bestond uit zeven auto’s, bestuurd door Indonesische chauffeurs. Ter beschikking gesteld door Soedirman. Op de motorkap van de eerste auto, met witte vlag, zaten dr. Soegiri en Mallaby. In de andere auto’s zaten o.a. kapitein Shaw, kapitein Laughland, en leiders van verschillende Indonesische groeperingen (van het Contactbureau). In de Engelse legerrapporten staan nog meer namen: Pak Doel Arnowo, Pak Soengkono, Pak Dirman, kapitein Smith, Pak Moehammad. De rest zit te diep in mijn geheugen, maar is te vinden in die legerrapporten.
Waarom zo “vitterig” doen? Laten we het leuk houden. Bert, ik benijd je dat je in Spanje woont! Dank voor je inzet bij Java Post.
AELLE, waarom zo “vitterig” doen? Laten we het leuk houden. Bert, ik benijd je dat je in Spanje woont! Dank voor je inzet bij Java Post.
Dank voor je bijval, Henk. Ik vat het echter niet zo kritisch op, hoor. Weet uit welke hoek het komt 😉
Ik ben niet “vitterig”; anders had Buitenzorg mij niet bedankt en naar mij geknipoogd. Hihihi
Wadoeh , abracadabra, zeker voor mij die verplicht werd om een inburgeringstraject ( niet eens genoeg voor NT-1 nipo = te erg dese) te volgen.
En na veel kwekken met bobo’s ,advocaten om o.a de mogelijkheid tot het uitlokken van een arrest (bij de Raad van State) werd ik gebombardier als hogeropgelijden.
Om terug te komen op de vliegramp. Dat het raketten waren lijkt zeker, Dat die raketten door Oekrainische-Russische vrijheids strijders werden afgeschoten lijkt ook zeker, Dat die raketten eens Oekrainisch eigendom waren lijkt ook heel waarschijnlijk. Alternatieve mogelijkheden zijn dusverre niet serieus besproken. Maar dan had de Oekrainische regering ook misschien de wereld kunnen laten weten dat zij wat soldaten en oorlog materieel waren kwijt geraakt en dat het luchtruim boven dat droevige land niet meer door hun beschermd was. Daar hoor je niets van. en dat is typisch. Rampen worden veroorzaakt door de samenloop van veele gebeurtenissen maar onze politieke leiders zijn altijd genegen om nogal selectief te zijn met hun uitlatingen. Met vrienden zoals Oekrainie hebben wij geen vijanden nodig.
Boudewijn.
Ukrainers vrienden? Degene die de coup hebben gepleegd waren fascisten en dat kan ik zeker geen vrienden noemen. Zij leverden in WOII met 15.000 SSers de 14e divisie. Van deze Ssers hebben er, wat ik weet 6 gediend in Concertratiekamp Vught. Zij hebben mijn vader vermoord.
Om terug te komen op de MH17. Het is opvallend dat Rusland nu weinig genoemd word in de kwestie van het neerhalen van de jet. Vele kopstukken zwijgen nu over de ware toedracht., zelfs Frans timmermans inclusief Van Baalen die de Oekrainse Oranje revolutie openlijk steunde. Inmiddels heeft de Amerikaans/Europese propaganda (dream)machnie zijn werk al gedaan. Op Facebook houdt Max vd Werff de hele geschiedenis nauwkeurig bij.
Ik vroeg aan iemand. Waar zitten die Russen eigenlijk? Anwoord: in Rusland. En de Amerikanen? Na enig nadienken: “Overal”.Maar inmiddels hebben zij het Liberie van Kadhaffi verlaten omdat het daar een puinhoop is.
correctie: Liberie van Kadhaffi = Libie van Kadhafi
Ed Vos “Vele kopstukken zwijgen…enz.” Hier in Australië horen wij ook niets meer van onze prime minister (Tony Abbott) over door wiens schuld deze ramp was veroorzaakt. Wel is hij met Julie Bisschop (minister for foreign affairs) voor de behandeling van de slachtoffer situatie in de peilingen gestegen.
Intussen heeft Malaysian Airways meer moeilijkheden gekregen. Een paar weken na het neerschieten van MH17 werd op MH 20 (KL-Parijs) in een bijna leeg vliegtuig, een jonge vrouw verkracht door de hoofd stuard (Google : Perth girl raped on Malaysian airliner).
Deze zaak heeft nu de attentie van de media. Wij hadden op Zondag j.l. hier een heel graphic verslag van dit slachtoffer op TV, gevolgd bij nieuwe kopstukken.
Malaysian Airways kan wel inpakken.
Over Malaby gesproken .Hij is een adminstratief staff officier die pas een maand geleden benoemd was en helemaal geen combat ervaring heeft.Zijn tegoedvertrouwen in de OORLOG had zijn leven gekost.
“en helemaal geen combat ervaring heeft” Was dat dan zo nodig? Een staffunctie lijkt mij hier minstens zo goed en hij had in kolonel Pugh een goede, zelfstandig opererende ondercommandant. Het was een humanitaire missie, met instemming van zowel de Indonesische autoriteiten in Batavia als in Soerabaja. Het was een kleine brigade, ca. 4000 man, lichte persoonlijke bewapening met stenguns, enkele bren’s, zonder ondersteuning. Denk er daarbij om dat van zo’n eenheid op ieder moment slechts zo’n 1500 man actief kan zijn. Stelt niets voor in een grote stad als Soerabaja. De strijdgroepen waren gemiddeld veel zwaarder bewapend uit de Japanse arsenalen.
De taak van Mallaby was intern de organisatie van de hulpverlening en extern de onderhandelingen en vergaderingen. Het gemeentebestuur had totaal geen grip op de strijdgroepen, de politie en de gehergroepeerde PETA. Vandaar dat een Contactbureau met enkele strijdgroepen was ingericht. Maar dat werkte ook niet.
In mijn reactie van 6 augustus had ik het over een groep van zeven auto’s, met Mallaby op de voorste. Dat was in de chaos ook maar een momentopname. Die auto’s kwamen van overal uit de stad bij elkaar en reden dan ook niet steeds zo netjes in een rij. Als je de rapporten ziet en de getuigenverklaringen, heeft iedereen het over iets anders. Die groep zoals ik die noem heeft gewoon de meeste stemmen. Is ook helemaal niet zo belangrijk.
Combat ervaring was zeker erg nodig De terugkerende gealieerde troepen en vooral de Hollanders hadden zo’n slechte ZELF VERHEERLIJKENDE INTELEGENCE diensts, die niet half wisten wat de Japanners in 3 jaar met de domme ,bange en ” zachte” INLANDRS met hun primitieve wapens hadden gedaan .En gebleken toch maar een zware dobber was voor de Engelse troepen.En later voor de politionele acties.
We hadden het over de dood van Mallaby, en de omstandigheden van dat moment! De geallieerde troepen waren niet teruggekeerd, het waren Brits-Indische militairen, gestuurd door SEAC. SEAC had het militair gezag, een normale (tijdelijke) gezagssituatie voor een overwinnaar. (dat bestond ook in Nederland na 5 mei 1945, en ook in Duitsland). De ‘Hollanders’ waren hier helemaal niet bij betrokken, zij maakten geen deel uit van de humanitaire missie van Mallaby. Die missie was niet voor niets naar Soerabaja gestuurd, ik heb er mijn leven aan te danken, en met mij vele anderen. Mijn moeder en mijn zus hebben ze jammer genoeg niet kunnen bereiken. Ik kan me heel goed voorstellen dat er af en toe meningsverschillen waren tussen de onderhandelaars (Mallaby, het gemeentebestuur en leiders van strijdgroepen, in het Contactbureau), maar daar ga je toch niet op grote schaal vrouwen en kinderen voor vermoorden. Loop eens in Surabaya op Kembang Kuning langs hun graven, je zult er nauwelijks mannen vinden. De gesneuvelde Brits-Indische militairen kun je in Jakarta terugvinden, behalve zij die na onthoofding in de kali zijn gegooid. Ik heb zo’n idee dat de Indonesische vrijheidsstrijders in Soerabaja niet tot het fatsoenlijkste deel van de Indonesische bevolking behoorden. En waar was het gezag van de Indonesische president en regering? De politie deed niets, de gehergroepeerde PETA deed niets. Soekarno, Hatta en Soedirman dronken hun thee op het achterterras van het gouverneurshuis, keken naar de langsdrijvende onthoofde lichamen van Britse militairen, en lieten zich door de Engelsen terugvliegen naar Batavia. Eigenlijk kan ik het wel begrijpen waarom de bersiap in Indonesië niet bespreekbaar is. Ik zou mijzelf ook doodschamen voor zo’n stukje geschiedenis.
Ik ben altijd dankbaar voor al de uiteenlopende meningen en discussies over wereld gebeurtenissen. Vele van deze gebeurtenissen, zoals in mijn 78 jaren van hoogtepunten en tragische diepten schijnen onvermijdelijk te komen en gaan. Onze eind conclusie is dan “Carpe Diem”.
Robert Fermin, het lied van the Byrds uit de jaren 70 past goed bij uw mooie woorden. De tekst van het liedje zijn afkomstig uit het bijbelboek Ecclesiastes of Prediker, geschreven door de wijze koning Salomo. https://www.youtube.com/watch?v=W4ga_M5Zdn4
Ecclesiastes hoofdstuk 3 ~ There is an appointed time for everything,
A time for every activity under the heavens ~ :
2 A time for birth and a time to die;
A time to plant and a time to uproot what was planted;
3 A time to kill and a time to heal;
A time to tear down and a time to build up;
4 A time to weep and a time to laugh;
A time to wail and a time to dance;
5 A time to throw stones away and a time to gather stones together;
A time to embrace and a time to refrain from embracing;
6 A time to search and a time to give up as lost;
A time to keep and a time to throw away;
7 A time to rip apart and a time to sew together;
A time to be silent and a time to speak;
8 A time to love and a time to hate;
A time for war and a time for PEACE.
Ik ga nu lekker koffie drinken (de bonen zijn al ‘geplukt’, en gebrand door Douwe Egberts).
@dhr Somers
Of Hollanders in het begin betrokken waren bij SEAC activitieten of onder SEAC bevel waren waag ik niet te betwijfelen. Ik kan moelijk geloven dat die op eigen initiatief daar oorlog voerden. daarnaast zou er toch een mate van coordinatie geweest zijn tussen de Nederlanders en de Britten want ik kan me moeilijk voorstellen dat Nederlanders geen logistieke steun nodig hadden.
Ik lees net bij Drooglever “SEAC in Indonesia, voices from the past”, een zeer interessant boek, waard om aangeschaft te worden als ik gepensioeneerd word.
Rear Admiral Patterson (op HMS Cumberland , gelegen voor Batavia) was accompagnied by a handfull of top officials of the NEI administration, temporarily MILITARIZED as an Allied administrative apparatus, called Netherlands Indies Civil Affairs or NICA. Former Residents and Governors of the NEI administration were now to be reintroduced as Colonels. The NICA was expected to take over from the British as soon as the first phase of military occupation was completed. The reestablishment of a Dutch administration was well on its way already in the Eastern parts of Indonesia and it was expected, by the Dutch at least, that things would not turn out very different on Java.
Daarna waren Nederlanders zoals baron Tyll van Serooskerken betrokken bij RAPWI-droppingen in Batavia.
En dan spreek ik niet over het Andjing NICA bataljon van S.A. Lapré.
Hoe de bevelslijnen tussen RAPWI; SEAC; NICA precies gelegen hadden, is mij tot nu toe een raadsel, maar misschien kan U uitkomst bieden. Het duurde allemaal wel lang met vernietigende gevolgen voor de Nederlanders in de Bersiaptijd.
SEAC, NICA:
Gedurende de oorlog behoorde het grootste deel van de Pacific, inclusief Nederlands-
Indië, maar exclusief Sumatra, tot het bevelsgebied van de Amerikanen, de South West Pacific Area (SWPA) onder General Douglas MacArthur. Voor Nederlandse civiele aangelegenheden in geallieerd gebied beschouwde hij de NICA als een passend orgaan, de samenwerking verliep vlot. Tot het Engelse bevelsgebied, het South East Asia Command (SEAC) onder Lord Admiral Louis Mountbatten, behoorden Birma, Thailand, Malakka en Sumatra. Zowel voor MacArthur als voor Mountbatten had herovering van Indië geen prioriteit aangezien Nederland daar nauwelijks een bijdrage aan kon leveren, en de Japanse troepen in de Indische archipel waren toch al van Japan afgesneden. Mountbatten maakte zich op voor de herovering van Malakka en Singapore.
Tijdens de conferentie van Jalta in februari 1945 waren de vooruitzichten op een overwinning nog niet rooskleurig, een grote aanval op Japan zou pas eind 1945 kunnen beginnen, na de nederlaag van Duitsland, en pas eind 1946 met succes beëindigd worden. Maar in juli 1945 kwam de atoombom beschikbaar, tijdens de conferentie van Potsdam besloot President Truman tot inzet van dat wapen. Ook werd in Potsdam afgesproken dat bij een Japanse capitulatie de grenzen van de bevelsgebieden zouden worden gewijzigd, Mountbatten zou onder meer ook Nederlands-Indië en Frans Indo-China onder zijn hoede krijgen. De Nederlandse en de Indische regering waren niet goed op de hoogte van deze aanpassingen, en de onverwacht snelle capitulatie van Japan brachten voor Nederland en Groot-Brittannië grote praktische problemen met zich mee. Krijgsgevangenen en geïnterneerde burgers, waarover nauwelijks informatie bestond, dienden op zeer korte termijn te worden opgespoord en opgevangen. Bovendien werd de NICA in feite ondergeschikt aan de Britse Director of Civil Affairs waardoor in Indië slechts kon worden opgetreden na overeenstemming met het SEAC, terwijl ook niet meer kon worden gerekend op royale Amerikaanse materiële voorzieningen. Mountbatten organiseerde al tussen 26 en 28 augustus capitulatiebesprekingen waarbij de Japanners werd opgedragen te zorgen voor orde en rust in de bezette gebieden en hulp aan krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden. Voorkomen moest worden dat er in de bezette gebieden een machtsvacuüm zou ontstaan. Het zenden van Britse troepen naar Nederlands-Indië, alsmede de hulp aan gevangenen aldaar stond echter onderaan de plannen (en mogelijkheden) van Mountbatten. In de planning van het SEAC kwam Batavia als laatste aan de beurt, begin oktober, na de bezetting van Malakka en Singapore, alsmede Saigon waar het Japanse opperbevel over Zuidoost-Azië was gevestigd. Australische hulp werd gevraagd voor een afzonderlijk Australisch opperbevel voor Borneo en Oost-Indonesië met uitzondering van Bali en Lombok. De verschuiving in de bevelsgebieden tussen MacArthur en Mountbatten had ook gevolgen voor de bevoorrading ten behoeve van de hulpverlening. Bij het Amerikaanse hoofdkwartier geplaatste bestellingen bleken niet te kunnen worden uitgevoerd en Mountbatten kon deze niet overnemen. Wel mocht worden geput uit Amerikaanse voorraden op Nieuw-Guinea. Naast de kleine voorraden van de Indische regering in Australië en Borneo had het Nederlandsch-Indische Rode Kruis hulppakketten verzameld in San Francisco, Wladiwostok en Australië.
Hulpverlening:
MacArthur had na de capitulatie van de Japanners inlichtingen geëist over de lokaties van de gevangenenkampen en hen de zorg voor voedsel en medicamenten opgedragen. Met betrekking tot Nederlandse gevangenen die buiten Indië zouden worden aangetroffen werden met de Recovered Personel Section van het hoofdkwartier van MacArthur en de Recovery of Allied Prisoners of War and Internees (RAPWI) van het hoofdkwartier van Mountbatten afspraken gemaakt inzake opvangcentra in Manilla (Filippijnen), Kandy (Ceylon) en Bangalore (India). Het was echter nauwelijks mogelijk opvangteams te formeren. Het Leger Organisatie Centrum telde slechts 37 man; samenwerking met het eveneens onderbemande Kantoor Displaced Persons (burgerslachtoffers) verliep moeizaam. Op 15 augustus was in Kandy slechts één Nederlandse verbindingsofficier aanwezig, in Manilla ging het om een team van 27 man. De opvang van Nederlandse gevangenen in het Amerikaanse bevelsgebied verliep redelijk soepel, anders was het in de Britse regio. Informatie over lokaties en aantallen was daar nauwelijks beschikbaar. Het Nederlandsch-Indische Rode Kruis kwam in mei 1945 voor het gehele Verre Oosten tot een schatting van 60.000 krijgsgevangenen en 60.000 geïnterneerde burgers, de NEFIS rekende op tenminste 54.000 Nederlandse krijgsgevangenen en enkele tienduizenden burgergeïnterneerden. De Britten kwamen op een totaal van ongeveer 100.000 geallieerde krijgsgevangenen. Op 20 augustus werd gerekend met 152.000 geïnterneerde burgers. Daartegenover konden voor de geschatte 150 kampen in het SEAC-gebied slechts 40 RAPWI-teams worden geformeerd.
De hulpverlening door de RAPWI begon na 28 augustus met het afwerpen van pamfletten waarin de Japanners werd bevolen hulp te verlenen en de gevangenen werd gevraagd in de kampen de komst van de geallieerden af te wachten. Voorkomen moest worden dat de gevangenen het recht in eigen hand namen of gingen rondzwerven. Reeds in de bezette gebieden aanwezige geheime groepen van de E-group en Force 136 moesten contact zoeken met de gevangenen. In de operatie Mastiff werden kleine groepen contactteams geparachuteerd nabij bekende interneringskampen als kwartiermakers voor de RAPWI-teams.
De RAPWI was oorspronkelijk bedoeld als organisatie voor de eerste opvang gedurende ongeveer dertig dagen van gevangenen en vluchtelingen. In de aangetroffen chaos moest echter ook met lokale Indonesische autoriteiten worden onderhandeld en bestuursorganen worden opgezet. Net als de KDP/LOC-teams werden ook lokale Rode Kruis-comités en comités van ex-geïnterneerden onder de RAPWI-vlag gebracht. Alleen al op Java waren bij de RAPWI op haar hoogtepunt zo’n 10.000 mensen in dienst. Betroffen de eerste schattingen voor bijvoorbeeld Java de aanwezigheid van 8000 Nederlandse krijgsgevangenen en 40.000 burger geïnterneerden, half december 1945 was het aantal door de RAPWI te verzorgen personen daar al opgelopen tot 204.050! Tussen 24 januari en 15 april 1946 werden de RAPWI-afdelingen opgeheven, hun civiele taken werden ondergebracht bij de AMACAB, de Allied Military Administration Civil Affairs Branch.
Het is duidelijk dat de herindeling van de Britse en Amerikaanse bevelsgebieden uitermate vertragend heeft gewerkt op activiteiten die het predikaat ‘bevrijding’ hadden moeten dragen. Krijgsgevangenen en geïnterneerden die het geluk hadden terecht te komen op Amerikaanse, Britse of Nederlandse schepen werden op grootse wijze onthaald en beleefden hier hun persoonlijke bevrijding, even loskomend van de zorgen en onzekerheid over het onbekende lot van verwanten. Het betrof echter slechts kleine groepen, voor de meeste Europeanen was het feest van de bevrijding niet weggelegd. Voor de Indonesische bevolking was het niet anders, de bevrijding bleef beperkt tot berichten over de radio en in de krant. Slechts een relatief kleine groep Indonesiërs beleefde de euforie van de onafhankelijkheidsverklaring en de overname van bestuursfuncties, armoede en honger bleven het dagelijks leven van de massa beheersen. De weg naar de bevrijding bleef steken in onmacht, deels vanwege onvermogen, meer nog vanwege gebrek aan visie en daadkracht bij de Nederlandse regering en daarop gebaseerd beleid.
Wat te zeggen over:
“Het Korps Insulinde”?
Een klein militair onderdeel, dat in de Tweede Wereldoorlog vanuit Ceylon geheime acties ondernam naar het door Japan bezet Sumatra. Na de onverwacht snelle capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 werd het Korps ingeschakeld bij de hulp aan krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden in de kampen op Sumatra en Java.
J TH A de Man, zelf in de laatste maanden van de oorlog bij het Korps Insulinde betrokken, beschrijft gedetailleerd en levendig de vaak spannende geschiedenis van het Korps.
ISBN 90 269 4298 2
NUGI 646/648
De Haan
Met dank aan dhr Somers voor de heldere uitleg.
Ik denk dat een verandering van het bevelsgebied geen ander resultaat, een onafhankelijk Indonesie zou hebben opgeleverd. De verklaring van 17 Augustus 1945 schiep een volledig nieuw feit en zou voor de Amerikanen, gezien de verklaringen van Woodrow Wilson (zelfbeschikkingsrecht) en Atlantisch Handvest, een voldongen feit zijn ook in volkenrechterlijke zin.. De Amerikanen zouden ook geconfronteerd worden met een slag bij Surabaya, waarbij duidelijk werd dat de Indonesiers voor hun vrijheid wilden sterven, onafhankelijk van de mythe dat de Republiek een Japans maaksel was. Daarbij waren de Amerikanen niet de oorlog ingegaan om de volkeren m.n. de kolonien te knechten.
Tevens valt het mij op dat bij de geallieerde troepen geen Nederlander als bevelvoerend commandant is aangesteld en dat de lt GG van Mook pas in Oktober zijn geliefde Indie mocht betreden. Het geeft alleen maar aan dat Nederland als mogendheid voorgoed was uitgespeeld.
Het Korps Insulinde is eigenlijk de voorloper van het Regiment Speciale Troepen en dat herinnert mij eraan en dat wordt door anderen wel vergeten dat dhr Westerling of een naamgenoot ook in het Korps Insulinde heeft gediend. het Korps Insulinde heeft vanuit Ceylon tenminste 11 en misschien 17 acties ondernomen, het preciese aantal was geheim en daarom die onzekerheid
Zie het boek “Opdracht Sumatra” geschreven door J TH A DE MAN, pagina 148:
“Ter versterking van Status II, de groep Brondgeest in Medan, werden luitenant R. Westerling, de sergeanten B de Leeuw en J Quinten, de Ambonese soldaat Sariwating en de toegevoegde Britse captain Turkhaud op 14 september 1945 gedropt op het vliegveld van Medan ”
R. Westerling heeft inderdaad bij het Korps Insulinde gdiend.
Er zijn nog altijd mensen die beweren dat er over Indië zo weinig bekend is. Kilometers boekenplank. Als ik iets niet weet (en dat is tot mijn schaamte toch wel veel) is het omdat ik te lui was om te lezen. Met als smoes, ik heb het zo druk.
Er waren wel Nederlanders betrokken bij de geallieerde troepen om rust in Soerabaja te herstellen. Op 21 September werd Captain P J G Huijer van de Royal Dutch Navy door Rear Admiral Patterson naar Soerabaja gezonden, waar hij onderhandelingen (overgave?) met Vice Admiral Sjibatu (en o. a.) over de wapens had.
MAAR op zijn recommandatie zouden deze wapens in Indonesische handen gesteld zouden moeten worden, wat een mooie uitkomst was voor de Britten, want die hadden het ontwapenen van de Jappen helemaal niet goed in handen.
Na verslag hebben uitgebracht in Batavia, Patterson zond hem terug naar Soerabaja op 29 Oktober, samen met zijn staff – Lieutenant Colonel Roelofsen, Lieutenant Commander Timmers, Lieutenant van der Goot, Interpreter Officer Hulseve en Resident Maasen in preparatie voor de landing van de 49th Indian Infantry Brigade.
Huijer onderhandelde o. a. met de Japanese commanders voor een extra 300 Kempeitai om de vrouwen en kinderen in de kampen te beschermen, maar beloften en orders (met vele anderen) werden niet opgevolgd.
Frustated door de tegenwerking van de Jappen en de beseffing dat de Indonesiërs sterker waren dan eerder gedacht, probeerde hij op 3 Oktober terug naar Batavia te komen, maar zijn toegewezen vliegtuig was sabotaged en zijn auto was door de Indonesische Politie in beslag genomen (was dit toevallig en misschien een donkergrijze Cadillac-La Salle??)
Op 8 Oktober probeerde hij Batavia bij trein te bereiken, maar in Kertosono werd hij van de trein gesleurd en werd op orders van Soedirman naar Soerabaja terug gezonden.
Daar was hij in “protectieve custody” in de gevangenis, totdat de Britten hem op 26 Oktober in een “surprise attack” vrij stelde.
Ik moet mij wel neerleggen bij het fijt dat “Nederland” weinig zeggenschap had in deze weken, maar het komt er op neer dat “all parties involved”, vele stommiteiten uithaalden –
de grootste mistakes waren de onder-estimatie en het “niet kennen” van de mentaliteit van het Indonesische volk (NO PREJUDICE IN EITHER DIRECTION).
@”Er waren wel Nederlanders betrokken bij de geallieerde troepen om rust in Soerabaja te herstellen.” Alle door u genoemde personen waren in Soerabaja voordat de brigade van Mallaby aankwam. 18 september 1945 eerste RAPWI-team, 23 september Asjes en Huyer. Zij zijn allen in de Werfstraat gevangen gezet, waar ik ook zat. 15 oktober bloody Monday. 25 oktober landing 49e Indian Infantery Brigade. 10 november onze bevrijding uit de gevangenis, de door u genoemde personen waren toen al uitgespeeld. Zij hebben niets kunnen bijdragen aan de rust in Soerabaja, Huyer in ieder geval niet. In tegendeel.
Even vergeten: @”het “niet kennen” van de mentaliteit van het Indonesische volk” Ik hoop niet dat u de bersiap in Soerabaja rekent tot de mentaliteit van het Indonesische volk. Dan ben ik het niet met u eens. Na het neerslaan van de bersiap kwam het Indonesische volk in alle rust terug in Soerabaja, en pakten hun bezigheden weer op. Alsof er niets was gebeurd.
Mijn reactie was op dat van Peter van den Broek – “Tevens valt het mij op dat bij de geallieerde troepen geen Nederlanders enz.”
Ik ben van de zelfde mening dat Huijer beter niet naar Soerabaja had moeten komen. Hij heeft daar meer schade gedaan dan goed. Vandaar dat ik het (o. a.) een stommiteit (van Patterson) noemde om hem daar naar toe te sturen. Maar hij had zogenaamd “ervaring” met het Indonesische volk, omdat hij in Indonesië geboren was. Hij begreep niet dat jongere Indonesiërs (door de Jappen en het ophitsen van sommige leiders) een andere mentaliteit tegen de Nederlanders hadden aangenomen.
Ook van de datums en het later arriveren van de brigade van Mallaby ben ik op de hoogte.
Neen, ik bedoelde ook niet dat de bersiap alleen te doen had met de mentaliteit van het Indonesische volk. Vandaar ” NO PREJUDICE enz.”
Zelf (mijn ouders) zijn daar tot mid 1958 gebleven, voordat we naar Australië emigreerden. Ik heb daar vele vrienden achtergelaten en ga nog steeds bijna ieder jaar terug.
Dat Indonesië zijn MERDEKA kreeg zit wel goed met mij.
Alleen jammer dat het zo gebeurt is – het had anders gekund.
Mijn verontschuldigingen aan Jan Somers en anderen lezers. De datum waarop PJG Huijer voor de tweede keer naar Soerabaja gezonden werd was niet 29 Oktober, maar 28 (29) September….. ik zat met mijn eigen notaties in de war.
De orders waren op de HMS Cumberland (in Batavia) ondertekent bij Patterson op 28 September en hij kwam de volgende dag met zijn “collega’s” in Soerabaja aan.
Nogmaals, maaf!
Ja, die verandering van bevelsgebied zou geen invloed hebben uitgeoefend op de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd. Maar voor een Nederlandse troepenopbouw en hulpverlening had dit een grote invloed! Bij de geallieerden (lees Amerika en Engeland) waren geen Nederlandse troepen ingedeeld, dus ook geen commandant. Wel waren er relaties met de Nederlandse (KNIL) troepen in Australië maar die stelden weinig voor. Helfrich zat geïsoleerd in Colombo, en had niets te vertellen over de troepen in Australië. Een rommelige verhouding, er werd ook verzuimd het hoofdkwartier van Van Mook over te plaatsen naar Kandy of naar Singapore.. Maar dat was bij de Fransen niet anders. De Nederlanders en de Fransen konden de geallieerden niet ondersteunen, dan konden ze ook geen invloed uitoefenen. Zo kon Van Mook ook geen (eigen Nederlandse) schepen loskrijgen uit de geallieerde transportpool. Ik ben overigens nog altijd verbaasd over de rust in Borneo en de Grote Oost, na snelle overname van het gezag van de Australiërs. Met heel weinig KNIL-eenheden.
De verklaring van 17 augustus 1945 kon natuurlijk geen directe gevolgen hebben. Iedereen kan op de stoep van zijn huis wel een speech houden. En de vlaggetjes waarmee werd gezwaaid waren wel rood-wit, maar een week eerder was het de rijzende zon, ook rood-wit. Denk ook om de zin in de proclamatie: “Hal2 jang mengenai pemindahan kekoeasaan dan lain-lain diselinggarakan dengan tjara saksama dan dalam tempoh jang sesingkat-singkatnja.” Er moest het een en ander worden geregeld, dat snapten Soekarno, Hatta en Maeda ook wel. Over de situatie in Indië was heel weinig bekend. Het bamboegordijn was effectief en de NEFIS-informanten waren praktisch allen geëxecuteerd. (heb ik een tijdje geleden over geschreven). Het enige wat bij de geallieerden bekend was over de politieke verhoudingen waren redevoeringen van Soekarno over de radio en foto/filmreportages over de collaboratie van Soekarno c.s. En als klap op de vuurpijl het bezoek van Soekarno, Hatta en Radjiman aan veldmaarschalk Terauchi in Saigon op 13 augustus 1945. En de activiteiten van generaal Yamamoto op diezelfde dag. Met de kennis van toen voldoende aanleiding uiterst gereserveerd (zwak gezegd) te staan tegenover de proclamatie.
Ja het heeft nou eenmaal gelopen zoals niet anders was te verwachten met de kennis van toen, en de zeer beperkte mogelijkheden van de geallieerden en van Nederland. Geschiedenis is niet terug te draaien, gelukkig maar.
Ik had ergens gelezen dat Van Mook gewaarschuwd werd door de Kolonel KNIL Raden Abdul Kadir Widjojoatmodjo.
Na de landing( ?) van Van Mook ging Kol A.K.W voor een weekje op reis gegaan op Java om zijn broers te ontmoeten en informatie verzamelde over de veranderde politieke situaties op Java.
Hij had dat gerapporteerd aan Van Mook .
http://nl.wikipedia.org/wiki/Abdul_Kadir_Widjojoatmodjo
Ik denk dat Nederland bij de terugkeer naar Indie een hopeloze achterstand in de informatievoorziening hadden bvb.Lord Mountbatten wwerd door zijn eigen vrouw Lady Moungtbatten over de toestand ingelicht. Dan was er een of andere militair met Afrikaanse achtergrond die de goedgezinde Indonesie-informatie doorliet en dan waren de Britten weliswaar met een kleine strijdmacht aanwezig maar zij waren aanwezig. Wat had Nederland daar tegenover staan, wat RAPWI en ander oorlogstuig die als de Indonesiers dat in de gaten kreeg, dan werden de Britten gelijk onder druk gezet om d eNederlanders te verbergen, wat moesten ze anders. De Britten hadden snel door dat er zo weinig mogelijk Nederlands vertoon plaats moest vinden anders zouden ze nooit heelhuids uit die kolonie komen. En wat dacht U van die Brits-.indische mannen, die zouden als onderdrukte kolonialen toch ook niet snel andere onderdrukten neer schieten.
Nederland gebruikte dat Japanse opzetje weliswaar in de propaganda maar de Britten werden wel direct met de Nationalisten geconfronteerd, wright or wrong my country. Nederland was niet voorbereid en de Britten wilden niet de kastanjes uit het vuur halen, waarom ook de Nederlanders waren altijd neutraal gebleven in oorlogen en aan het begin van WOII kozen ze snel de kant van de geallieerden, dus waarom moesten de Britten hun nek riskeren.. Nederland klaagde wel dat ze geen schepen konden krijgen uit de transportpool maar waar moesten ze de militairen halen. Uit Nederland soms??? Als van Mook pas in Oktober op Java kon landen, hoelang moest dat bij de troepen gebeuren. Misschien vergeet U dat 100.000den kampgevangen en buitenkampgevangen onder Nationalistendreiging stonden. Hoe kan je een legermacht Indonesie binnensluizen en toch die mensen redden.Wat er dan kon gebeuren daarbij was de Bersiap kinderspel. .
Nederland had geen macht, geen krijgsmachtg , was dus uitgespeeld. Schaak en Mat. Dat Nederland verder is gegaan hebben meer dan 5.000 militairen geweten, gaat U maar bij de erebegraafplaatsen voorbij, maar sommige politici moesten zo nodig. Achtreaf gepraat? de koloniale oorlog duurde langer dan de WOII in Indie!!!
“Ik denk dat Nederland bij de terugkeer naar Indie een hopeloze achterstand in de informatievoorziening hadden” Niet alleen Nederland, heel SEAC. Mountbatten kon niet anders dan Indië op het laatst inplannen, hij had ook geen voldoende capaciteit. Denk er wel om dat SEAC een gebied was ongeveer twee keer Europa! Hij had zelfs zijn vrouw ingeschakeld bij RAPWI. Dank zij haar bezoek aan Batavia moest hij wel op andere gedachten komen.
Zowel in december 1945 als in juli 1946 kreeg mijn vader voor recuperatieverlof passage via RAPWI. Niet via Nederlandse instanties, die mochten alleen transport naar het schip regelen. Jammer dat ik die gescande beschikkingen niet naar hier kan kopiëren, ben een beetje digibeet.
In Nederland/Engeland waren de opleidingen van de oorlogsvrijwilligers al in december 1944 begonnen, maar die mochten van het geallieerde hoofdkwartier in Europa niet overzee worden ingezet, alleen in Europa..De eerste brigade, 4000 man kon in oktober 1945 in Indië arriveren, de rest in november, maar daar werd geen transportcapaciteit voor vrijgegeven. Die werd voor Amerikaanse en Engelse troepen en evacués gereserveerd..Alleen 12 compagnieën KNIL werden uit Australië naar Borneo/Grote Oost gebracht omdat de Australiërs naar huis wilden. Eind december 1945 begonnen de troepentransporten vanuit Nederland, maar die werden in Malakka opgehouden. De Engelsen wilden geen gedoe.
Gepubliceerd op 10 aug. 2014
Dick van Logchem was een jongen die op wonderlijke wijze wist te overleven in een wereld die van de een op de andere dag niet meer bestond. Een wereld die een oorverdovende stilte achterliet van schaamte, woede, bedrog en ontkenning. Dick van Logchem worstelt zich na een intensieve behandeling in centrum 45 door de stilte heen en zet zijn strijd voort in Den Haag. Dit is de wereld van Dick van Logchem, waarin ik in mijn zoektocht naar een vergeten stuk geschiedenis, een stem wil geven aan de stilte die zich ook in mij heeft voorgedaan.
Aan de hand van de levensgeschiedenis van Dick van Logchem gaan wij op zoek naar de verhalen van het toenmalige Nederlands-Indie. De verhalen die omhuld in stilte nooit zijn verteld.
Jan A. Somers zegt:
17 augustus 2014 om 11:26 am
Eigendomspapieren in eigen bezit zijn natuurlijk wel handig. Maar de kadastrale archieven zijn bepalend.
———————————————————————————————————-
Als het goed is worden de kadastrale gegevens bij de plaatselijke kadaster (nu Badan Pertanahan Nasional=http://www.bpn.go.id/) bewaard.
Voor Oost Java is het waarschijnlijk Jawa Timur.
De probleem is dat Nederlanders geen onroerend goed mag bezitten conform de Undang Undang Pokok Agraria( Agrarische Wet ).
En in de meeste gevallen al lang genationaliseerd, zo te zien moeilijke zaak, want Indonesia had haar schulden (af)betaald
Men kan alsnog op het loket van de Nederlandse regering aankloppen.
” geen onroerend goed mag bezitten” Volgens mij gaat het alleen om grondbezit. En het betrof niet alleen Nederlanders, maar allen die niet tot de groep Inlanders behoorden. Maar je kon wel via ‘Recht van Opstal’ op gehuurde grond een huis laten bouwen, in eigendom. In Nederland heb je die grond dan in erfpacht, en het gebouw dat erop staat is jouw eigendom. Overigens zijn in het verleden in Indië wel fouten gemaakt met dat verbod. Ik weet niet hoe dat is afgehandeld.
Meteen zit ikzelf met een vraag: Er waren Europeanen en Vreemde Oosterlingen die tot de groep van Inlanders werden gerekend. Konden die wel grond in eigendom hebben? Juridisch wel (volgens mij).
Er zijn verschillende mogelijkheden , onderhands verkopen als je tijd hebt.
Aan Indonesische buren/vrienden als je dat hebt.
Of je biezen pakken met achterlating van je onroerendgoed , die vervalt na een tijdje aan de grondeigenaren ( particulier of de staat.)
Dat er gesjoemeld werd is wel duidelijk, publiek geheim.
Bij de grote landeigenaren van plantages werd het waarschijnlijk geconfisceerd .
Dus kunnen ze er naar fluiten, en hopen maar dat Den Haag wil betalen.
Tegenwoordig mag een buitenlander ook geen huis bezitten onder de titel SHM (Surat)Hak Milik .
Het moet een “lease” overeenkomst zijn .Zoals hij zijn grond huurde(erfpacht).
Bij huizen en appartementen kan een buitenlander een HGB (Hak Guna Bangunan) titel verkrijgen, het recht voor 20-30 jaren gebruikt te maken , met de mogelijkheid van verlengen en verkoop(overdracht) van de titel/status aan een nieuwe eigenaar.
De marktwaarde is lager dan full eigendom(SHM).
Indonesia kent geen dubbele nationaliteit !!
Je bent Indonesier of buitenlander.
Een Indonesier die met een Nederlandse/buitenlandse trouwt , moet een prenupt agreement bij een Indonesische notaris deponeren/inschrijven.
Doet hij dat niet dan moet hij/zij binnen 1 jr zijn erfenis (or.gd) verkopen of afstoten.
Dhr Atmadja zegt:
En in de meeste gevallen al lang genationaliseerd, zo te zien moeilijke zaak, want Indonesia had haar schulden (af)betaald. Men kan alsnog op het loket van de Nederlandse regering aankloppen. Dus niet
Dat is één van de befaamde claims van Mevr Molemans waarbij de zaak geheel helder is, Nederland in de persoon van dHrr Luns hield uitverkoop op kosten van de Nederlanders uit Indie. Want wat was het geval
De uiteindelijke overeenkomst hield in dat Indonesië 600 miljoen gulden zou betalen; daarvan was in 1965 al een voorschot van 36 miljoen overgemaakt. De rest zou met een jaarlijkse rente van 1 procent vanaf 1973 in dertig jaarlijkse termijnen worden voldaan. Nederlanders konden tot augustus 1969 via het Bureau Schadeclaims Indonesië van het ministerie van Buitenlandse Zaken een claim indienen vanwege de achterlating van eigendommen door gedwongen vertrek uit Indonesië. Jaarlijks zou het geld volgens een sleutel door de Nederlandse Staat worden verdeeld.
Van Nederlandse edelmoedigheid was volgens Luns sprake omdat de waarde van de activa die de Nederlanders eind jaren zestig hadden verloren, opliep tot 4,5 miljard gulden. Waarom zo vergevingsgezind? ‘Het was een politiek akkoord,’ erkende Luns destijds in de Tweede Kamer. ‘De overeenkomst is niet alleen een afdoening van de commerciële kwestie, maar moet ook dienen om te komen tot een verdieping en vernauwing van de betrekkingen.’
Door de edelmoedigheid van Nederland, van onze grote onderhandelaar Luns,bleef van de claim van 4,5 Mld 600 miljoen over, het was niet alleen een afdoening maar ook om te komen tot een verdieping van de betrekkingen. Dus de Nederlandse Staat berokkende schade van 4,5 Miljard – 600 Miljoen, het was een politieke oplossing De edelmoedigheid hebben de Nederlanders uit Indie zelf betaald, de Heer Luns was alleen maar een onhandige onderhandelaar. Zo eenvoudig ligt dat en de verantwoordelijke minister zegt het zelf. Dus wat wil je meer
Waarom altijd Luns (waar ik overigens ook geen fan van ben)? Het is een verdrag waar ons parlement zijn goedkeuring aan heeft gegeven. Een parlement dat ons allemaal vertegenwoordigt. Ook van de Indische gerechtigden die toen (dacht ik) allemaal al in Nederland waren en waarschijnlijk ook aan verkiezingen hadden meegedaan. Ik klink voor de zoveelste keer erg rechtlijnig! Maar zo is het nu eenmaal. Je kunt overigens altijd terug naar het parlement met je grieven. Het is de weduwen van o.a. Rawa Gedeh toch ook gelukt?
Pak Jan
Gisteren had mijn mrs 3 oude boeken voor mij gekocht uit zo’n 2de handswinkel.
Pandecten(?) van het Adat Recht dl I : Het beschikkingsrecht over grond en Water, deel 2 Het voorkeurrecht op grond en het Genotrechtrecht van Grond ,
Deel III Het Inlandsch bezitrecht van grond en het bewerkingrecht van grond.(1914-1915-1916).
Leuk voor de heb.
Wat een kostelijk bezit. U moet proberen te pakken te krijgen: B. Ter Haar Bzn., Beginselen en stelsel van het adatrecht, Groningen/Batavia: Wolters 1939. Ik had het geleend bij de KB in Den Haag. Dit boek was ook in gebruik bij de Landraden. Niet leuk leesbaar, maar wel compleet.
Het parlement beoordeelt cq toetst niet de rechtmatigheid van het handelen van een regeringslid, dat dient toch een rechter te doen.
De vraag hierbij is of dhr Luns een mandaat had wat gebruikelijk is in internationaal verkeer. Naar ik meen is hier geen sprake van althans ik heb geen bronnen gevonden noch dat door de regring hier naar verwezen heeft . De Heer Luns spreekt over een politiek beslissing en dan komen we op glad ijs.
Als een staat iemand benadeelt in financiele zin en hier is sprake van een zgn onrechtmatige daad dan heeft deze persoon schade geleden en deze heeft recht op vergoeding. opmerkelijk dat niemand beroep heeft aangetekend tegen het besluit van de staat, dit zou eigenlijk in het mandaat geregeld diennen te zien
Voordat een besluit of een feitelijke handeling van een Minister kan leiden tot een onrechtmatige daad, moet er naar maar liefst zeven vereisten worden gekeken.
Men bekijkt eerst of de handeling wel onrechtmatig is.
Daarna moet men bepalen of de onrechtmatige daad toerekenbaar is aan het bestuursorgaan. dwz dhr Luns Verder kijkt men naar de relativiteit en naar de causaliteit. Natuurlijk moet er ook schade zijn. Als laatste moet bekeken worden of er ook sprake is van eigen schuld van de burger , in dit geval een beetje moeilijk bij deonafhankelijkheid van de RI en of de vordering niet verjaard is. Hier kan wel iets zitten. De vverharing betekent niet dat de daad onrechtmatig is en dan zijn we weer bij dhr Luns.
Over onrechtmatige daad is heel veel geschreven en ik denk dat Mevr. Molemans en haar advokaten wel weten waar Abraham de mosterd haalt. .
Dag meneer Somers, gelukkig zit er bij mij een stopknop op de grammofoon voor grijs gedraaide platen.
e.m.
Ach joh, ik weet er alles van. Ook mijn hoofd is met de jaren dichtgeslibd en dan kom je wel eens met stokpaardjes. Doe ik ook. Mijn meisje zit met haar verzameling dichtgeslibde videobanden. Nieuwe blanco zijn niet goed meer te koop, en alleen duur. U begrijpt nu het probleem met de Zeeuwse roots van dat meisje. 🙂
Als een man zegt dat hij niet bang is voor de dood, is hij een leugenaar, of….een Ghurka.
De Gurkha’s zijn voor de Nederlanders die gedurende de tweede wereld oorlog in Kampen of Gevangenissen in Nederlands Indie hebben gezeten – de grote helden – die hen beschermden tegen de Indonesische Vrijheidsvechters gedurende de onafhankelijkheidsoorlog van 17 augustus 1945 (twee dagen na de capitulatie met Japan) tot 1949). De Gurkha’s gingen toen de kampen of gevangenissen in om deze Nederlanders vaak met kanonnen te beschermen.
Hoe steekt dit in elkaar?
http://hetverhalenarchief.nl/bevrijding/opgepakt-door-pemoedas-bevrijd-door-ghurkas-0
Ik doe niet aan heldenverering. De meeste helden zijn dat overigens pas na hun dood geworden!
Ja, die Brits-Indische militairen (Mahratta’s) zijn in Soerabaja twee keer bij ons in de Werfstraatgevangenis geweest om over onze evacuatie te praten. Beide keren vermoord. Zij hebben transporten met Europese vrouwen en kinderen verzorgd, afgesproken met de Indonesische autoriteiten. Vermoord, samen met die vrouwen en kinderen. Zij hebben geprobeerd wijken met vrouwen en kinderen (o.a. mijn moeder en zus) te beschermen, na afspraak met de Indonesische autoriteiten. Vermoord. Kanonnen hadden ze niet, ik geloof enkele brencarriers. Voor de rest simpele stenguns.
Ja, ik ben bevrijd door Gurkha’s. 10 november 1945, mijn bevrijdingsdag. In Surabaya is voor die dag een groot monument opgericht. Maar dat is voor wat anders. Sorry dat ik wat nostalgisch doe, binnenkort is het voor mij herdenking.
Ik geloof dat de schermutsellingen in vredestijd in Surabaya nog steeds de grootste dobber voor de Engelsen zijn. Waarin ze in 3 maanden 10% van het aantal van hun leger en vooral 2 generaals hadden verloren.
Bung Tomo is geen milter en alleen maar een seinendan. Enh eeft nooit iemand vermoord maar zijn opkruierij door de radio heeft de bamboe roentjing aavallen aan de Blanda/Indo’ veoorzaakt.
“in 3 maanden” De slag om Soerabaja duurde drie weken. In de laatste week begonnen we vermoorde Nederlanders te bergen.
De opmerkingen van dhr Wal Suparmo over Bung Tomo (Sutomo) zijn ook in Indonesie controversieel. Zijn opmerking over “Seinendan” heeft specifiek te maken met Bung Tomo’s optreden tijdens de Japanse bezetting.
Andere Pemuda’s in Oost-Java geven aan dat hij na de Japanse overgave op 15 Augustus 1945 duidelijk een sleutelrol vervulde in de onafhankelijkheidsstrijd. Dat hij toen nooit iemand heeft vermoord, zegt niks over zijn fel omstreden rol in Surabaya in de periode Oktober/November 1945,
Om Bung Tomo niet alleen en vooral in Indonesie openlijk ter discussie te stellen, blijft problematisch, vooral omdat Bung Tomo tot Held van Indonesië of Pahlawan Nasional Indonesia werd verklaard.
Het is toch veelbetekenend dat hij pas Pahlawan Nasional indonesia werd in 2008. Dat niet alleen, hij is niet zoals andere Helden van Indonesie begraven op de speciale Heldenbegraafplaats, waar hij gezien zijn reputatie en militaire rang recht op heeft, maar begraven op de Algemene begraafplaats Ngagel in Surabaya.
Bung Tomo was in Mecca gestorven.Mijn laatste ontmoeting met hem en mijn vriend Willem Fokker Berrety( zoon an Dominique Willem Berretty) was in Bangkok toen hij met zijn vrouw in transit was op zijn HAJI tocht dat hij op eigenkosten heeft gedaan.Ook frappant dat de family zijn overschot op eigenkosten heeft gehaald van Mecca( en niet de regering).En dan niet in de Taman Pahlawan( ereveld) is begraven.
Sutomo als één van de drie Indonesische “Pramuka Garuda” vòòr de oorlog mag bekend worden verondersteld, een befaamd padvinder van de Kepandoean Bangsa Indonesia (KBI).
Dat hij tijdens de bezetting werkte als verslaggever in Surabaya voor de Dōmei Tsushin, een Nieuwsagentschap onder de censuur van Japanse autoriteiten kan hem niet aangerekend worden.
Zij rol wordt pas echt interessant in 1945, na 15 Augustus wel te verstaan.
Is hij een Oorlogsmisdadiger OF een Held? Of geeft de uitspraak “Oorlogsmisdadiger EN Held” meer duidelijkheid over zijn historische rol in de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd?
Ik heb met dhr Wal Suparmo in het verleden al een discussie hierover gevoerd. Wij zijn nu twee jaar verder en willen wij niet in herhalingen vallen, welke nieuwe, nog niet bekende gegevens werpen een ander licht op de rol van Bung Tomo?
Voor de duidelijkheid en richtinggevend aan de discussie: wat is de tijdlijn van Boeng Tomo in die periode?