Uit het Nieuws van den Dag voor Nederlands-Indië op 24 juli 1937 het volgende bericht, onder de titel: ´Weer een jachtongeluk!´
Meisje in de padi
´Voor de Landraad te Malang onder presidium van mr. Dutry van Haeften stond vorige week een klerk van het assistent-residentskantoor, raden S., terecht, die op Koninginnedag met een paar vrienden op jacht was gegaan.
Zelf bezat hij geen schiettuig, doch ten kantore van den assistent-resident bevinden zich plenty geweren, teruggegeven vuurwapens door de oorspronkelijke eigenaren.
Raden S. was niet belast met de registratie hiervan, doch een andere klerk van dit kantoor. Hij nam bij deze de sleutel weg van de gewerenkast, opende de kast en nam een geweer weg. Dat was dus vergrijp no. 1: diefstal.
Vervolgens moest hij een jachtacte hebben. Op het kantoor zwierf nog wel een vervallen jachtacte rond; hij sneed het portret van den vorige eigenaar er netjes uit en plakte zijn eigen conterfeitsel er in. Dat was vergrijp no. 2: valsheid in geschrifte. En daar hij deze jachtacte meenam op z´n jachtavontuur, sloot zich daar direct vergrijp no. 3 bij aan, namelijk de poging tot gebruikmaking van valsheid in geschrifte!
Hoe de jacht verliep
Jalak
Even ten zuiden van de bebouwde kom in Kotalama, Malang, gingen de vrienden op jacht; een geldige jachtacte hadden zij niet (vergrijp no. 4!), noch een vergunning tot het in bezit hebben van een vuurwapen (vergrijp no. 5).
Op 28 m. zat een vogel, waarop geschoten werd. De vogel, een boeroeng djalak, schrok hevig van het schot en vloog weg naar veiliger oorden.
Een eindje verder zat nog zo´n vogel. Ook daarop schoot de klerk, en dit dier spreidde eveneens de vlerken en vloog naar elders
Het jachtgezelschap wandelde verder en hoorde in een nabij rijstveld een vrouw om hulp roepen.
Zij liepen er heen en daar stond de vrouw gebogen over haar dochter, die met een schot in het hoofd bewusteloos lag. Het bleek dat beide vrouwen gebukt in de vrij hoge padi aan het wieden waren, toevallig juist in het schootsveld van de Nimrods.
Het 16-jarige slachtoffer werd naar het ziekenhuis overgebracht, waar het overleed, aldus het 6e vergrijp, dood door schuld, in ’t leven roepende.
Bij de behandeling van deze strafzaak bekende beklaagde volmondig.
Beklaagde had voorts zelf direct de politie in kennis gesteld van zijn jachtavontuur. De Landraad overwoog, dat een jager zich tevoren moet overtuigen van zijn schootsveld, en veroordeelde beklaagde tot 6 maanden gevangenisstraf, voorwaardelijk en met een proeftijd van 2 jaar.´
Het komt ons voor dat raden S. hier makkelijk wegkwam met dit lichte vonnis. Slechts zes maanden voorwaardelijk voor én diefstal én valsheid in geschrifte én dood door schuld, is niet bijzonder zwaar te noemen. We zouden ons ook kunnen afvragen of de adellijke afkomst van de dader misschien een rol heeft gespeeld bij de beoordeling. De familie van het slachtoffer zal er in ieder geval niet blij mee zijn geweest. In het bericht werd niet gerept van enige schadeloosstelling.
x
Java Post 
Another great story from the past to illuminate the way things were in the former Dutch East Indies. Let us not forget! Thank you Bert.
Juist deze ‘petit histoire’ geeft inzicht in de toenmalig verhoudingen. Mooi ook om te zien hoe er toen over een dergelijke zaak werd bericht. Dank voor het plaatsen van dit bericht.
Mooie verhalen .
Men kan lezen hoe de verhoudingen waren.
De zonden van Rd.S werd uitgebreid besproken.
Men vond dat hij te weinig werd gestraft, en dat zou te wijten aan zijn afkomst (adelijke geslacht).
In een andere verhaal (“Ik dacht dat het een varken was”) lees je dat iemand (een Nederlander) ook voor de rechter moet komen.
Je ziet gelijk dat de straffen hemelsbreed verschillen , de adelijke oorspronkelijk bewoner kreeg 6 maanden gevangenisstraf met proeftijd van 2 jaar. voor zijn vergrijpen.
Een Nederlander kreeg een eis van 1 maand straf , maar of hij dat ook kreeg was niet duidelijk omdat zijn advocaat vrijspraak vroeg .
Zou dat te maken hebben met de toen geldende wetten ?
Is ook interessant om te lezen dat er veel ongelukken plaatsvinden die gepleegd werd door Europese en Indo Europese burgers .
Het valt mij op dat men hier een verschil maakt tussen Europese en Indo Europese burgers , terwijl ze in feite(volgens de wet) gelijkwaardig zijn .
Surya Atmadja
Ik kan uit dit verhaal niet opmaken dat Raden S een indo-europeaan was.
Zowel in dit verhaal als in “ik dacht dat het een varken was”, wordt zelfs geen gewag gemaakt van een indo-europeaan.
@Ed:
Dit verhaal is een ingekorte versie van een overzicht van berichten van jachtongelukken die ik tegen kwam. Mijn indruk bij het geheel was dat het meestal Europeanen en Indo-Europeanen waren die aan de trekker trokken. Zeer verwonderlijk is dit misschien niet, gelet op het feit dat deze groepen meer tijd en geld hadden om met een geweer op pad te gaan. Aan de andere kant: veel meer dan een indruk is het natuurlijk niet. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat over jachtongelukken waarbij zowel dader als slachtoffer Inlander waren niet in de hier gebruikte kranten werd geschreven. Mocht ik in dit verhaal te stellige woorden hebben gebruikt, – dan graag met deze aantekening.
Ik denk dat het wel zal voorkomen dat iemand per ongeluk werd doodgeschoten tijdens zo’n jachtpartij.
Naast de buphati,, wedana of tumenggung waren er ook Vreemde Oosterlingen en andere Inlanders die door hun positie een geweer kunnen veroorloven en aan het jagen waren .
De oudste broer van mijn vader ging in Batavia e.o jagen met zijn vrienden.
Jammer dat er geen foto waren , hoorde alleen de verhalen van mijn vader.
Van mijn grootvader was het niet bekend dat hij ging jagen .
Gezien zijn postuur , denk ik van niet.
Ik had namelijk gedacht dat hij tot de oorspronkelijke bewoner van Indonesia behoorde.
Raden is namelijk een “adelijke” titel van een Javaan of Sundanese bevolking van Java.
Bedankt voor het antwoord Bert.
Ik kreeg al de indruk dat het in dit verhaal ging om klassejustitie (of wellicht vriendjespolitiek)
Staat ook in het verhaal:
We zouden ons ook kunnen afvragen of de adellijke afkomst van de dader misschien een rol heeft gespeeld bij de beoordeling.
De rode draad zie je ook bij de straffen die uitgedeeld werd bij de Europese en Indo Europese jagers die Inlandse mensen per ongeluk hadden beschoten.