Justitia
De Rechtbank in Den Haag heeft vandaag, 14 september 2011, geoordeeld dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld jegens de weduwen en overige familieleden van de mannen die op 9 december 1947 door Nederlandse militairen zijn geëxecuteerd in Rawagedeh (Indonesië) en jegens de man die gewond is geraakt bij de executies. De staat moet zeven weduwen uit Rawagedeh compenseren voor het wegvallen van hun echtgenoten. Een andere eis, uitkeringen aan overige nabestaanden, werd afgewezen.
De zaak was aangespannen door negen inwoners van Rawagedeh (thans Balongsari) en de Stichting Komite Utang Kehormatan Belanda (Comité Nederlandse Ereschulden), tegen de Staat der Nederlanden.
De volledige tekst van het persbericht van de Rechtbank:
´Vorderingen nabestaanden van in Rawagedeh geëxecuteerde mannen gedeeltelijk toegewezen
De rechtbank ’s-Gravenhage heeft vandaag uitspraak gedaan in de procedure die was aangespannen tegen de Staat door een aantal weduwen en een dochter van mannen die ten tijde van de eerste politionele actie op 9 december 1947 door Nederlandse militairen zijn geëxecuteerd in het dorp Rawagedeh te Java (Indonesië). Als mede-eisers traden op een – tijdens de procedure overleden – overlevende van de executies en een Stichting die stelde onder meer de overige getroffenen van de executies te Rawagedeh te vertegenwoordigen.
De eisers vorderden een verklaring voor recht dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld jegens de weduwen en overige familieleden van de geëxecuteerde mannen en jegens de man die letsel had opgelopen door de executies. Daarnaast vorderden zij vergoeding van schade, waarvan de hoogte nog nader moet worden bepaald. Eisers voerden aan dat de executies die door Nederlandse militairen zijn uitgevoerd onrechtmatig waren omdat het ging om ongewapende personen die zonder enige vorm van proces zijn geëxecuteerd. Bovendien was het volgens eisers onrechtmatig dat geen diepgravend (strafrechtelijk) onderzoek heeft plaatsgevonden naar de gebeurtenissen en dat de verantwoordelijke militairen nooit zijn vervolgd. De Staat bestreed in de procedure niet dat de executies onrechtmatig waren maar beriep zich erop dat de vorderingen zijn verjaard.
De rechtbank heeft de vorderingen gedeeltelijk toegewezen. De rechtbank oordeelde dat de vorderingen op grond van de executies strikt genomen zijn verjaard, maar dat een beroep op verjaring door de Staat jegens de direct betrokkenen, dat wil zeggen de weduwen van de destijds geëxecuteerde mannen en de overlevende van de executies, onaanvaardbaar is. De rechtbank heeft daarbij verschillende omstandigheden in aanmerking genomen waarbij veel nadruk is gelegd op de ernst van de feiten. De rechtbank achtte het ook van belang dat kort na de executies reeds is geoordeeld dat deze onaanvaardbaar waren.
Jegens de nabestaanden van volgende generaties (waaronder de dochter die als
eiser optrad) heeft de rechtbank het beroep van de Staat op verjaring gehonoreerd. Ook ten aanzien van de vorderingen wegens het niet-doen van onderzoek en het niet-vervolgen heeft de rechtbank het beroep van de Staat op verjaring gehonoreerd.
De vorderingen van de Stichting zijn afgewezen omdat onvoldoende duidelijk is van wie zij de belangen behartigt.´
De belangrijkste eis is hiermee ingewilligd. Belangrijk is natuurlijk de enorme morele overwinning die de nabestaanden met deze uitspraak hebben behaald. Het was natuurlijk onbegrijpelijk dat de staat zich beriep op verjaring van het gebeurde, en dat terwijl in het huidige regeerakkoord juist wordt gepleit voor het langer strafbaar maken van zware misdaden. Eindelijk gerechtigheid!
De Java Post feliciteert de eisers met deze uitspraak.
x
Het volledige vonnis kan hier worden gelezen.
Java Post 
Mooi om te lezen hoe bij dit artikel heden en verleden samenkomen in De Javapost; veranderende inzichten, (te)rechtwijzende uitspraken. De Javapost: historisch actueel!
Zo in en in triest dat deze oude en zeer arme mensen moeten smeken om een beetje
geld dat ze zo hard nodig hebben. Daar wordt je verdrietig van.
En nu maar afwachten of er ook een kortgeding komt nav wat er in Zuid-Celebes plaatsvond (Westerling)
@ hhr Eppeson Marawasin
“Masa lalu dalam masa kini”, is dat misschien ook niet ons beider identiteit 😉
Mr. Ed Vos, you are a man of the “wor(l)d”!!!
Echt niet te geloven, de wereld wordt steeds kleiner lijkt het wel. Op het artikel ‘De waarheid van baboe Soep’ heb ik o.a. als volgt gereageerd “/…Op de terugweg van familiebezoek in Zuid-Limburg…/”. Lees ik op een forum dat Mr Ed Vos Sittardse Z-M connecties heeft. Daar kwam ik dus vandaan. Op bezoek bij mijnTante Dina, zusje van vader. Inmiddels wel 84 jaar en van de twaalf kinderen, de enige nog in leven. Heeft in februari haar oudste zoon Jerry (Djakarta 1948) verloren.
Was er ooit niet een TV-programma met als titel ‘dit wilde ik even kwijt!’? Waarvan acte.
Omdat deze reactie feitelijk niet ter zake doende is ga ik er van uit (mag ik hopen), dat ze vanzelf als het ware na 24 uur evaporeert (hint2).
En wat dacht U van de Bersiap tijd even na de capitulatie van de Jappen.
Moeten die Nederlandse nabestaanden dan niet financieel ge-compenseerd worden?
Terechte vraag. Ieder uitgesproken excuus en iedere toegekende uitkering leidt natuurlijk tot de vraag of niet andere misstanden óók moeten worden erkend. Nog los van de vraag of deze zaken wel te vergelijken zijn, kom je natuurlijk snel in een schemergebied waar de vraag naar de veranwoordelijkheid niet meer te beantwoorden is, en speelt ook mee of er nog persoonlijk gedupeerden in leven zijn. Van dat laatste was in dit geval zeker sprake, en dat komt ook tot uiting in het vonnis van de Rechtbank. De Nederlandse overheid droeg verantwoordelijkheid voor de burgers van Rawagedeh, en had deze juist moeten beschermen.
Als we dan toch een vergelijking maken met de bersiapslachtoffers: deze vielen niet door toedoen van de staat Indonesia, want die bestond toen nog niet. Dus is hier de vraag aan de orde of de Nederlandse overheid dan niet een zekere schuld draagt aan de gepleegde bersiapmoorden. Nee – zal dan het antwoord luiden, omdat die overheid op dat moment door het ontbreken van middelen geen gezag had. ´Geen schuld´, – wat dan wel? Verantwoordelijkheid die tot uitdrukking wordt gebracht in uitkeringen voor de slachtoffers en nabestaanden, niet op basis van die schuldvraag, maar op basis van de maatschappelijke solidariteitsgedachte. En dáárvoor bestaat de Wet uitkeringen burger-oorlogsslachtoffers (Wubo).
Als de Nederlanders (nog steeds) volhouden dat R.I pas na 1949 merdeka was dan kan de slachtoffers van de bersiap tijd hun claim bij hun eigen regering deponeren.
Als de Indonesiers volhouden dat ze na 17-08-1945 soeverein zijn , dan kan men hun claim bij de Indonesiers deponeren.
Probleem is dat R.I niet in staat werd gesteld om haar macht uit te oefenen ondanks de Linggardjati overeenkomst.
En de terreurdaad tegen onschuldige burgers werd ook niet door reguliere troepen van R.I( TNI) gepleegd.
Er was toen een machtsvacuum , dankzij de Nederlandse regering .
En R.I had miljarden gulden aan Nederland gegeven toen ze uit elkaar gingen.
Salam
A.M.I.S.S Atmadja
Volgens mij heeft het Indonesische leger ook veel slachtoffers gemaakt tegen de eigen bevolking , Denken we bvb tijdens de machtswisseling soekarno-soeharto (1965). Een lijst daarvan kunnen we met een beetje moeite, makkelijk opstellen.
Sedert de onafhankelijkheid, in aantal meer nog dan tijdens de gehele aanweigheid van het KNIL in de archipel bij elkaar. Hoe zullen ze daarmee omgaan?
Het is off topic , maar wel interresant om te weten hoeveel dodelijk slachtoffers , gewonden, ontheemden , hongersnood etc bij de oorspronkelijke bewoners van Indonesia had opgeleverd tijdens de gehele aanwezigheid van het Knil .
Niet vanwege continuerende correspondentie, maar als zoon van een Amboneese KNIL-sergeant zou ik graag als verduidelijking van uw vraag nog het volgende willen weten:
1) Wat bedoelt u, ‘met interessant om te weten’?
2) Wie rekent u tot de oorspronkelijke bewoners van Indonesia?
Het is inderdaad off topic nu
Ik begijp als ondeskundige de relatie tussen het KNIL en die hogersnood eigenlijk niet zo erg.
Wat ik wel weet is een geval uit Ambarawa, waar veel Indonesische vrouwen verbleven in een opvangkamp (waar ook een handvol KNILLers zaten) voor huisvestig en eten (voor hun kinderen en baby’s) , en die op zijn zachtst gezegd bijzonder veel last ondervonden van hun zoons, echtgenoten en andere mannelijke familieleleden, die zonodig de rebel moesten uithangen omdat zij dat kamp voortdurend overvielen.
Maar dit even terzijde…..
Het vonnis van de Haagse rechter is voor mij de terechte opvatting dat dergelijke moorden niet verjaren. De vraag is wat hier het gevolg van is. Excuses kun je alleen maar krijgen. Excuses afdwingen is het begin van een juridisch graaiproces: Excuus = schuld = geld. Ik hoop niet dat de nabestaanden van de bersiapmoorden ook een proces bij de Indonesische rechter beginnen. Ik zou mij doodschamen! Laat mijn vermoorde familieleden in vrede rusten op Kembang Kuning of in de monding van de kali. En als de Indonesische nabestaanden geld nodig hebben, geef ze dat dan. Maar geen dode mensen inruilen voor wat Euro’s.
In Indonesië wordt ervan uitgegaan dat Indonesië soevereiniteit bezit vanaf 17 augustus 1945, de Indonesische rechter heeft hiermee rekening te houden. Soevereiniteit betekent ook gezag over de onderdanen van de staat, ook verantwoordelijkheid voor de daden van die onderdanen. Maar nogmaals, ga aub niet naar de Indonesische rechter.
NB. Hoe staat het met de belangstelling voor de Japanners die in Soerabaja (o.a. in de Boeboetangevangenis) zijn vermoord? Bij mijn verblijf in Surabaya heb ik hierover niets terug gevonden.
Pingback: Diverse updates «
@ Epp.Marawasin
1.ik reageerde op de posting van Ed Vos , over de eventuele betrokkenheid van het Indon. leger die volgens diverse bronnen honderdduizenden slachtoffers had gemaakt .
Zelfs de KNIL in haar aanwezigheid had niet zo veel slachtoffers gemaakt.
——————————————————————————————————-
Het is n.m.i off topic , heeft niks mee te maken met de Rawagede affaire.
Zelfs met de Westerling acties in Sulawesi.
Wel kan men afvragen of de Indonesische slachtoffers in een andere rechtzaak de Nederlandse regering aansprakkelijk kan stellen .
Immers is duidelijk gemaakt door de rechter dat oorlogmisdaden niet kan verjaren.
Als men de slachtoffers tussen 1945-1949 bij elkaar gaat optellen zal het mss 1/4 zijn van de gemaakte slachtoffers tussen 1965-1967(?) .Exclusief de ontheemden, wezen en weduwen etc.
2.De oorspronkelijke bewoners van Indonesia zijn de bewoners uit de verschillende streken /eilanden van Indonesia, aangevuld met nakomelingen van buitenlanders met de oorspronkelijke bewoners die geen Nederlandse status hebben(Nederlanderschap) .
@ Surya Atmadja. je schrijft zelf dat je bijdrage off topic is
Voorts blijft vraag 1 van Eppeson Marawasin onbeantwoord.
Vervolgens kan ik geen soto maken van de beantwoording van vraag 2.
Sudah laat maar: zelfs een reactie op deze laatste reactie van mij zal volslagen off topic zijn ..
Ik heb mijn punt al gemaakt.
Zelf was ik als 13 jarige in Cheribon. Wij werden allen opgepakt en in Boei Lama opgesloten.
De vrouwen uit de plaats Koeningan kwamen binnen en werden eerst opgesloten in een gebouw aan de overkant. Wij vroegen waar de mannen en jongens waren, het antwoord was: ´vermoord tijdens transport naar de plaatselijke gevangenis´, 23 in totaal. Politie kon ze niet beschermen. De Republiek Indonesie was al uitgeroepen. Met moeite kon dit alles bewezen worden voor een uitkering bij de PUR. Kunnen deze nabestaanden ook schadevergoeding verkrijgen? Zo zijn er meer gevallen geweest tijdens de bersiap periode.
– De majoor die indertijd de leiding had bij deze actie (door de VN: deliberate and ruthless veroordeeld) en verantwoordelijk werd gesteld voor de excecutie van 20 gevangenen, is na overleg met de legercommandant gen. Spoor uit overwegingen van opportuniteit NIET vervolgd!!
– Pakisadji (Oost Java) aug.1947 weigerden 3 mariniers het dienstbevel de kampong af te branden.
Zij werden veroordeeld tot 3 jr. gevangenisstraf en ontslag. Deze zaak werd zelfs een Ned. kabinet stuk tot aan mrt.1949, toen de generaal het kabinet wist te overtuigen dat afbranden noodzakelijk was vanwege het vergroten van het schootsveld! Na beroering in het parlement, gewijzigd in: beschietingen en mijnen leggen door de kampong bewoners! -In de Excessennota 1969 staan nog zo’n 70 gevallen = oorlogsmisdaden waarbij ongewapende!! gevangenen, na martelingen werden gedood. Nog 2 taboes van deze “politionele periode”: de inzet van Nederlandse SS´ers en NSB´ers, en de zelfmoorden van KL´ers.