De dagen rond 15 augustus heeft iedereen zo zijn eigen herinneringen aan de oorlogstijd. Rob Cassuto vertelt ons van zijn ervaringen in Bandoeng.
Bandoeng, Grote Postweg, 1938
Voor mijn moeder
Door Rob Cassuto
Op 15 augustus vond de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië plaats. Maar vrede zou het nog bepaald niet blijken te zijn. Mijn grootmoeder, mijn moeder en ik waren op dat moment in kamp Banjoe Biroe en wij waren er slecht aan toe, verzwakt door oedeem, dysenterie en diarree. Mijn grootvader, Albert van Zuiden, had ons opgespoord en kwam ons ophalen vanuit Tjimahi, waar hij in het kamp had gezeten, om ons terug te brengen naar Bandoeng, waar vier jaar geleden onze zwerftocht door de oorlog was begonnen. Zoals andere blanke Europeanen waren wij geïnterneerd geweest in kampen, eerst in Tjihapit, een wijk in Bandoeng, daarna in Moentilan en Banjoe Biroe op Midden-Java. Als seculier-Joodse familie had mijn moeder de Japanse oproep aan de Joden zich te melden genegeerd en de Japanners hadden daar ook verder niet veel werk van gemaakt.
De meeste vrijgekomen geïnterneerde Nederlandse mannen en vrouwen hadden na de capitulatie nog geen flauw idee hoe de situatie in hun Nederlands-Indië totaal was veranderd. Op 17 augustus was de Republiek Indonesië onder Soekarno en Mohammed Hatta uitgeroepen. Er heerste echter nog vele maanden tot in 1946 een totaal gezagsvacuüm. De kersverse Indonesische regering had geen enkel gezag over de jonge nationalistische achterban. Geallieerde troepen waren nog nauwelijks aanwezig. Meer dan anderhalf miljoen jongeren hunkerden naar actie. Groepjes jongere Indonesische onafhankelijkheidsstrijders grepen hun kans om de onafhankelijkheid van Indonesië met geweld door te voeren. Ze kwamen voort uit de Indonesische jeugdbewegingen en militaire en paramilitaire groepen die in de oorlog onder Japanse invloed waren ontstaan. Ze vonden, dat de oudere verzetsstrijders en nationalistische voormannen veel te gematigd en te traag opereerden en kozen in de loop van september en oktober steeds meer voor het geweld om de Nederlanders te verdrijven. Voor zover ze geen wapens hadden, rustten ze zich uit met bamboe speren (bamboe roentjing) en kapmessen. Onder de strijdkreet “bersiap!” (weest paraat!) richtten ze zich op Europeanen, maar ook op de Indische Nederlanders (Indo’s), die ze beschouwden als collaborateurs. Hun vaak bloedige acties, die gepaard gingen met marteling, verkrachting en plundering waren soms nauwelijks te onderscheiden van die van gewone roversbenden (rampokkers), die het land ook onveilig maakten. Warhoofdige agitatoren, ultra-reactionaire islamisten en communistische stokers zweepten de eenvoudigen van geest op tot gruwelijke gewelddaden tegen Nederlanders, tegen rijke of vermeend rijke Chinezen, inheemse gezagsdragers en tegen alles, wat redelijk en gematigd was.
Terug naar Bandoeng
In de periode van de treinreis van mijn grootvader, doodzieke grootmoeder, mijn moeder en mij naar Bandoeng was het nog betrekkelijk rustig. Toch was toen al de sfeer heel geladen. Zouden de Indonesiërs de reizigers met rust laten? Duidelijk merkbaar was, dat de stemming van de inheemse bevolking naar de Nederlanders – vaak tot hun verbijstering – was omgeslagen naar een onberekenbare gereserveerdheid, zo niet vijandigheid. Gelukkig bereikten wij ongedeerd Bandoeng. Daar lagen nog angstige maanden in het verschiet, maanden die later de Bersiap-periode genoemd zouden worden.
In Bandoeng werden wij door de RAPWI (Recovery of Allied Prisoners of War and Internees) ondergebracht in een school aan de Ambonstraat. Mijn moeder en ik lagen met zo’n dertien andere vrouwen en kinderen in een klaslokaal. We hadden bedden en een tafel en banken, dat vond mijn moeder al geweldig. Ze werd gekozen als vertegenwoordiger om eventuele klachten over te brengen. We kregen eten en ook steun (25 gulden p.p. per 10 dagen). Met de verkoop van spullen werd wat geld bijverdiend. Mijn grootmoeder, eens een welvarende matrone van 85 kilo, nu een schim van 38 kilo , werd opgenomen in het Juliana Ziekenhuis. De toen beschikbaar gekomen sulfatabletten hebben haar het leven gered. Ze beterde en werd na een paar weken naar overgebracht naar een herstellingsoord, ingericht in het Christelijk Lyceum aan de Dagoweg.
Bandoeng in bersiapperiode: uitgebrande bioscoop aan de Aloon-aloon
Toenemende onrust
Geleidelijk heeft op Java in de maanden oktober en november het geweld de vorm van een ware oorlog aangenomen. Het dieptepunt was de slag om Soerabaja: begin oktober hadden nationalisten de stad bezet en de Japanse soldaten van hun wapenvoorraad beroofd. Gruwelijke wreedheden van de opgezweepte legereenheden, pemuda’s en massa’s uit de kampongs tegen Europeanen en Indische Nederlanders waren het gevolg. Brits-Indische troepen landden eind oktober om hier een eind aan te maken. Een slag om Soerabaja begon en zou weken van verbitterde strijd vergen, tot eind november de stad was heroverd.
De toestand in Bandoeng was na een massaal volksprotest begin oktober vanaf half oktober weer wat gekalmeerd. Op 17 oktober waren twee bataljons Britse troepen in Bandoeng aangekomen, voornamelijk Gurkha’s, Nepalese soldaten in Britse militaire dienst. Vanaf half oktober tot begin november heerste er een betrekkelijke rust. Toch was het voor een Europese vrouw niet verstandig om op straat te lopen om boodschappen te doen. Rob Lakatoea, de zoon van een trouwe KNIL-militair, die gediend had onder mijn grootvader, die overste was in het KNIL, kwam nu elke dag om die boodschappen te brengen.
Begin november begon ook in Bandoeng de terreur. Uit de omliggende kampongs waren pemuda’s opgerukt en hadden de halve stad bezet. Ze gingen met onvoorstelbare wreedheid te werk tegen Europeanen, Indo’s en Chinezen. Ontvoeringen, gijzelingen, verkrachtingen en moordpartijen vinden nu ook midden in Bandoeng plaats. Het gerucht ging, dat een huis, waarin 14 Hollandse vrouwen zaten, in brand was gestoken. Alle inwoners zouden zijn verbrand. Dit soort wreedheden zijn met geen pen te beschrijven, maar dat is toch – heel nuchter – geprobeerd in het boek ‘Bersiap in Bandoeng’ van Mary van Delden. Wie meer wil weten kan dáár terecht.
Naar Tjihapit
Wij woonden nog in de school aan de Ambonstraat. Mijn moeder was wanhopig en ze vond deze tijd eigenlijk nog erger te dragen dan de kamptijd. Die maand november groeide de strijd uit tot een volslagen oorlog in de stad. Het was levensgevaarlijk op straat te komen. De in de stad teruggekeerde ex-krijgsgevangenen en andere vluchtelingen kozen ervoor om zich opnieuw in het oude interneringskamp Tjihapit, een met gedek afgesloten wijk, terug te trekken. Daar konden ze beschermd worden door Japanse soldaten, Gurkha’s en mannen van het KNIL. De laatsten, aangevuld met Indo-Europese vrijwilligers, vormden een nieuw bataljon; de door de pemuda´s gebruikte scheldnaam ‘Andjing Nica’ werd nu een geuzennaam. Het was een club verbeten vechters, uit nood geboren om de vrouwen en kinderen in Bandoeng te beschermen. Door bemiddeling van mijn grootvader, die nu in dienst was van de RAPWI, konden ook mijn moeder, grootmoeder en ik terecht in een half huis in het Tjihapitkamp aan de Tjiliwoengstraat.
Eind november, begin december wordt de toestand kritiek. Bandoeng is in tweeën gedeeld, de zuidelijke helft is in handen van de pemuda’s. De oorlog tussen de beschermers – Engelsen, Japanse troepen en de Andjing Nica – en de pemuda’s komt op zijn hoogtepunt. Niemand mag het kamp meer uit en mijn moeder, grootmoeder en ik zitten in een kamer bewaakt door Gurkha’s. Mensen van buiten komen het kamp binnengevlucht. Als de pemuda’s een groot en hoog gebouw, het gebouw van Verkeer en Waterstaat, vlakbij het kamp, in handen krijgen en ondanks een ultimatum niet willen overgeven, brandt de strijd pas goed los en komt ons Tjihapitkamp binnen hun schootsveld. De kogels vliegen over de gedek, zelfs het kamp in. Mijn moeder vertelde later dat er zelfs eentje vlak naast mijn kinderstoel is ingeslagen. Ze herinnert zich een doodangstige avond en nacht (alles was donker). Ze had haar evacuatietas alweer klaar staan. Goddank had ze die toch niet nodig. Rond Sint-Nicolaas werden de pemuda’s, die bijna het kamp waren binnengedrongen, teruggeslagen. De Gurkha’s hadden versterking gevraagd aan de Jappen en Japanse tanks hebben uitkomst gebracht.
Naspel
De schrijver, met zijn moeder en grootvader
Niet lang na deze bange nacht kreeg mijn moeder een verheugende kennisgeving van de Engelse legerleiding. Op 1 oktober had ze tot grote blijdschap al op de Rode-Kruislijsten de naam van mijn vader Max gezien. Hij had de Birma spoorweg overleefd en was door de Engelsen naar een herstellingsoord in India gebracht. Een briefwisseling was tot stand gekomen. Na veel bureaucratische hindernissen werd eindelijk toestemming gegeven, dat mijn moeder en ik herenigd konden worden met mijn vader in Calcutta, waar hij inmiddels een appartementje in het Alipore Transit Camp bewoonde. Begin december vertrokken wij overhaast in konvooi naar Batavia en vandaar naar het vliegveld, waar een Dakota ons naar Singapore vloog. Mijn geliefde grootmoeder moest ik in Bandoeng achterlaten; ze kon overigens niet lang daarna met mijn grootvader gerepatrieerd worden naar Nederland. Onze reis naar India, met een lang oponthoud in Singapore, zou nog drie weken duren. Maar op 4 januari 1946 vond de hereniging dan eindelijk plaats in Calcutta en stelde mijn moeder mij aan mijn vader voor met de woorden: “Deze meneer is nu jouw vader”.
Vier hete maanden verbleven we in Calcutta. Toen konden we met een Engels schip naar Southampton en vandaar naar Amsterdam. In Den Haag werden we herenigd met de ouders en broers van mijn vader, die wonderwel gespaard waren gebleven voor de Duitse vernietigingsmachine door onder te duiken en te overleven op negenentwintig onderduikadressen. Dat kon niet gezegd worden van de talloze andere Joodse familieleden. Hun rampzalig lot was bij mijn moeder in Bandoeng en bij mijn vader in Calcutta druppelsgewijs doorgedrongen. Het moet een grote schok voor ze zijn geweest te horen over de moord op zoveel verwanten, vrienden en bekenden, mensen die ik nooit heb gekend. Ik was in die tijd vijf jaar oud en ik kan mij niet herinneren, dat er gedurende mijn jeugd in mijn bijzijn veel over hen is gesproken. Het geleden leed in de kampen werd toen ook niet bepaald breed uitgemeten. Mijn ouders hebben vermoedelijk vaak gedacht – of ook te horen gekregen – , dat ze geluk hadden gehad want ze waren immers aan de Duitse vernietigingskampen ontsnapt.
Maar het heeft geen zin te denken in termen van een hiërarchie van het lijden. Ook mijn moeder en vader en ook ik hebben jaren van kwelling en beproeving doorstaan en dat heeft zijn sporen nagelaten. De verhouding met mijn ouders is in mijn jonge jaren moeizaam geweest. Ik had bijvoorbeeld geen besef van hoe flink mijn toen nog zo jonge moeder – bijna nog een meisje – is geweest om mij en haar angstige oude moeder en natuurlijk ook zichzelf door de kamp- en bersiap-ontberingen heen te slepen. Maar met de jaren heb ik een groeiproces doorgemaakt. Een paar weken geleden werd ik blij en dankbaar wakker uit een droom; ik was in een kamer met anderen, bezig in een therapiegroep of zoiets, toen er op een deur werd geklopt. Ik deed open en daar stond mijn moeder, een jaar of veertig, mooi als ze toen was, in een smaakvolle deux-piece, een stralende blik in de ogen. Wij omhelsden elkaar – wat we in het werkelijke leven nooit gedaan hadden. Ik voelde me diep verzoend.
Bronnen
Rob Cassuto, Indië-Scheveningen-Indonesië, de tocht van een gezin door de veertiger jaren van de 20e eeuw, 2015
Mary C. van Delden, Bersiap in Bandoeng, 1989, Kockengen
Java Post 
Goedemorgen,
Ik ben “nieuw” op deze prachtige site…. ik ben op zoek naar iemand die wellicht mijn vader of zijn familie heeft gekend …. zijn naam is Theo(dorus) Petrus van Amersvoort, zijn vader heeft Cornelus van Amersvoort. Mijn vader is geboren op 12 december 1923 in Djokjakarta en heeft naar alle waarschijnlijkheid in interneringskamp in Bandoeng gezeten. Op 4 augustus 1946 is hij met de Tegelberg vanaf Tandjong Priok naar Amsterdam gekomen….
de naam van Amersvoort werd in diverse documenten ook wel fout geschreven, van Amersfoort zou het destijds ook kunnen zijn geweest.
Ik weet helemaal niets uit de Indonesie tijd van mijn vader (hij is overleden toen ik 6 was). Iedere tip is welkom ! Alvast ontzettend bedankt, Rietje
Mooi en factueel verhaal, met een heel ontroerend einde. Dank u.
Heel herkenbaar. Zat er toen ook op de Jan Steenlaan. Mis de vermelding van de evacuaties naar het Borremeus Hospita waar we in de gangen wachtten tot het weer veilig was.
Dank voor uw verhaal. Herkenbare en soortgelijke verslaggeving zoals mijn vader het ook beleefde en het ons vertelde. De gedachten aan deze verschrikkelijke gebeurtenissen leven bij ons voort.
“De Gurkha’s hadden versterking gevraagd aan de “Jappen” en Japanse tanks hebben uitkomst gebracht.” Opmerkelijk dat in het stuk de hulp wordt gevraagd aan nog aanwezige Japanse militairen en toch beschreven worden als “Jappen”. Natuurlijk kon schrijver, gelet op zijn leeftijd geen vermoeden hebben hoe diep geworteld de haat van de inheemse bevolking zat tegen de bezetter, onderdrukker van bijna vier eeuwen schrikbewind maar dat wilde de volwassen dames en heren Europeanen en de mengeling daarvan evenmin weten. Men wist het wel, echter tot aan 1942 deelden zij de lakens uit en ook de badhanddoeken met behulp van het Koloniaal Bezettingsleger.
@aanwezige Japanse militairen en toch beschreven worden als “Jappen@
Ondergetekende en velen van mijn leeftijd, die gebeurtenissen verhalen over de periode 42-45 spreken van jappen. Omdat ik ook artikelen schrijf voor het blad De Indo hier in SoCal werd ik zelf wel eens op mijn vingers getikt door lezers, wanneer ik het woord jap met een hoofdletter schreef. Die mannen van toen verdienden dat niet.
jappen – straattaal
[slang] jappen; nakken = stelen
Gevonden op http://www.encyclo.nl/lokaal/10856
Wellicht gerelateerd aan `jappen`, Jappenkamp, Jappenkampen in Nederlands-Indië
Jap is eveneens een Leenwoord uit het Engels, in de betekenis van ‘pejoratief voor Japanner’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1926.
Het is nú de hoogste tijd om ons positief op te stellen tegenover onze medemens.
Laat je niet op de vingers tikken of op de duim (kneukels) kloppen!
@@Het is nú de hoogste tijd om ons positief op te stellen tegenover onze medemens.
Laat je niet op de vingers tikken of op de duim (kneukels) kloppen!@@
Ik maak een compromis. Schrijf ik een verhaal over toen, dan spreek ik van de jap. Schrijf ik over het huidige land, dan schrijf ik Jap of Japanner.
Ik werd 9 jaar in september 1945. Ik ben in de volgende kampen geweest: Tjihapit, Solo, Muntilan en Ambarawa 6. Op 1 september 1945 verliet mijn moeder met mijn 2 jaar-oudere broer, 5 jaar-jongere zus en mij Ambarawa 6 en gingen terug, met de trein, naar Bandung. Geen problemen met de treinreis. We kwamen terecht op een school in de Ambonstraat. Daarna woonden we in een garage, op de ene of andere manier in het achterhuis op de Jan Steenlaan. Daar zagen we, gedurende het avondeten, huizen in brand staan en er werd veel geschoten. Aan het schieten waren we gewend geraakt. Maar toen we de brandende huizen zagen, wilden we weten hoe de andere inwoners van het huis er over dachten. Ze waren allemaal verdwenen met nog nasi goreng op het fornuis aan het koken. We holden de straat op en waren zo stom om over de weg te lopen en niet door de tuinen. Aan het eind van de straat was er opeens een ghurka die over mijn hoofd aan het schieten was. Hoe wist ik nu dat een ghurka vriendelijk was. Ik gilde het uit, hij pakte mij op en droeg me naar veiligheid. In het Boromeus ziekenhuis werd ik geleid door een donkere gang naar een pikdonkere kamer. Toen het licht werd, kon ik wat zien. Tussen de kinderen zat een meisje met een marmotje op haar schoot. Het beestje was niet bang en daarom hoefde ik ook niet bang te zijn. Hierna terug naar Thihapit. Ik werd nog verschillende keren door mijn vader gepest dat ik zo gegild had. Mijn vader heeft mij nooit vergeven dat ik hem niet herkend had na de oorlog.Op zijn sterfbed in 1978 had hij mij nog niet vergeven. Hij had het goed gehad in een kamp voor officieren in Singapore. Op 28 februari 1946 werden we, in een busje, nog voor zonsopgang opgehaald en naar het vliegveld gebracht. Dezeldfe dag van Tjandong Priok met het schip Japara naar Amsterdam gevaren waar we op 28 maart aankwamen. Ik woonde 13 jaar in Nederland voordat ik naar Canada emigreerde. Al die tijd was het streng “verboten” op over de oorlog en Bersiap te praten in huis. Het enige wat opgehaald werd, was dat ik mijn vader niet herkend had, zelfs mijn zwager hield zich er ook mee bezig. Toen mijn moeder overleed in 1967 en ik naar Nederland kwam, had mijn zwager het er nog over dat ik mijn vader niet herkend had, vlak na de oorlog. De vraag die nooit gesteld is, was of mijn vader mij herkend had. Mijn vrouw heeft mijn verhaal geschreven omdat ik blind ben.
Ed en Hannie Kerkhoven
Kijk Meneer Somers, dat is ook een verhaal waar geen pret was achter het prikkeldraad.
Ik heb met U te doen heer Ed Kerkhoven. Dank voor het verhaal mevrouw.
“dat is ook een verhaal” Daar zit ik niet mee. U heeft waarschijnlijk, net zoals de meesten onder ons, dat boek niet gelezen en die tentoonstelling niet gezien. Wim Kan, Corry Vonk, Lili Kraus, Szymon Goldberg e.a..Optredens in Japanse kampen zoals Bandoeng, Tjimahi, Birma, Palembang, Tjilatjap, Brastagi, Tjihapit, Kampili enz. Vaak betaald door de Japanse kampleiding. Later zou Wim Kan klagen dat hij vanwege ziekte wel eens niet kon optreden en dan ook niet werd betaald. En kwaad bij het bezoek van de Japanse keizer. Dat hoort ook bij de gebeurtenissen tijdens de bezetting.
@“dat is ook een verhaal” Daar zit ik niet mee. @
Ja, dat hebben we hier al vele malen van u gemerkt. Wat Indische hebben ondervonden is minder belangrijk. Wat Nl en de ambtenaren tegen ons deden daarentegen is super.
Tja, hierboven is ook een Indisch verhaal. Maar dat mocht niet worden verteld, Niet zielig.
@Meneer Somers: Alle verhalen uit de 2de ww in voormalig Ned-Indie gaan over episoden met slechte ervaringen. Als dat door u bestempeld moet worden als zijnde zielig; soit.
Voor onze geschiedenis moeten deze stories wel verteld worden. Dat o.a. de Nl blanda/jap daar vaak slecht naar voren komen is dan natuurlijk. Ik dacht dat geen ene kamp van de jap een plezierige situatie was. Wim Kan was ook een figuur die de jap haat.
“Wim Kan was ook een figuur die de jap haat.” Ja. maar wel de vergoedingen voor zijn optreden graag in ontvangst nam.
Business as usual, zeggen we hier in Amerika. Nothing wrong.
“Ik dacht dat geen ene kamp van de jap een plezierige situatie was” Maar er gebeurden ook nogal wat zaken die niet zo onplezierig waren Zie bijvoorbeeld Javapost, “Innovation for life´ Geplaatst op 17 februari 2012” Met in de door mij vermelde verhalen nog meer kamp wetenswaardigheden.
“Nothing wrong.” Geld stinkt niet zeggen we hier in Nederland.
Beste Ed en Hannie, heel erg bedankt, dat jullie dit verhaal met mij en ons hebt willen delen. Ik wens jullie alle goeds, Rob Cassuto
Goedemorgen. Wat een ontroerend verhaal. Het geeft me meer kennis en begrip over die tijd. Dank voor alle mooie artikelen.
Gert-Jan van Ammerkate
@Gert-Jan van Ammerkate:
Wil je artikelen lezen over wat erin de tweede wereld oorlog met ons Indische gebeurd is.
https://MyIndoWorld.com
Toen mijn vader ons in Tjideng kwam ophalen, begreep ik wel dat die vreemde nederlander mijn vader was, maar mijn zusje, acht jaar oud, stond ongeduldig aan mijn moeders jurk te trekken en herhaalde maar: “Moeder, wie is die man?” Mijn moeder kon alleen maar huilen.
Verhalen van mijn moeder (ben zelf van Aug. 10, 1945, worden me nu steeds duidelijker. Vaak verhalen Bersiap aan moeten horen. Hier in NL woonachtig sinds Maart 1956 in NL. Tot mijn 10de in Bandoeng (Djalan Culan) gewoond en op lagere school gezeten Concordantenschool ad Javaweg. Goeie school meen ik.
Meneer (meester) Pieters zal ik niet licht vergeten. Goed met smijten van spullen (bordenwissers bv) in de klas richting leerlingen..lol.
‘Moeder, wie is die man?’.Gelukkig kind. Ze had haar vader terug, al kende ze hem (nog) niet. Heel wat andere kinderen hebben hun vader nooit meer terug gezien na de oorlog.
@Moeder, wie is die man?’.Gelukkig kind@
Zag mijn vader na de oorlog terug vel over been. Maanden lang gemarteld door de jap en indonesische helpers. Was bijna 13 jaar. Was ook bij zijn sterfbed. Het licht ging bij hem uit op 15 augustus 1948. Mijn jongere broer en 2 zusjes zijn dat bespaard gebleven. Ik kan die momenten niet vergeten. 15 augustus dood en 19 augustus zijn verjaardag. Een pestilente maand.
“Heel wat andere kinderen hebben hun vader nooit terug gezien na de oorlog”
Mijn moeder vertelde me dat ze in opstand kwam toen ze vernam dat mijn vader nooit zou terug komen omdat er vrouwen waren die ontrouw waren geweest en hun man terug kregen.
Mhr. Olive, Ik heb nog nooit zoiets idioots gehoord.
Mvr. Lebert, er zullen wel meer “idioote” dingen zijn waarvan u nooit iets hebt gehoord. De mogelijkheid dat er ontrouwe vrouwen waren gedurende de oorlogsjaren kan ik niet idioot noemen.
Mhr Olive, U was geen vrouw die voor haar kinderen gedurende de oorlogstijd eten op de tafel moest bezorgen. Waar kreeg een vrouw dit vandaan? Heel veel vrouwen zijn uit nood en niet anders met een Japanner een liaison begonnen. Ontrouw? Dat kan men zo noemen, maar de realiteit is anders. Maar deze vrouwen hebben er voor moeten boeten. Er werd met morele maatstaven gemeten, niet met de realiteit. Het is makkelijk er tegenwoordig over te (ver)oordelen.
Ditzelfde gebeurde er in Europa, als heel veel vrouwen, uit nood!! met Duitse soldaten een liaison begonnen. Weet U niet, dat deze vrouwen hun haren in publiek werden geschoren!? Heeft men hen ooit gevraagd, waarom ze met de ‘vijand’ een liaison zijn ingegaan?
Neen de heren zijn er vlug bij om te (v er)oordelen. En wat is er met de kinderen die uit deze ‘Liaisons’ geboren werden? Heeft men daarover ooit nagedacht? Ik hoop Mhr. Oliver, dat U nu tenminste over het eea nadenkt. Veel plezier daarbij!
Mvr. Lebert, ik heb niets gerept over vrouwen die met de jap een relatie hadden. Er waren zowel vrouwen als mannen onder de buitenkampers. Maar dat hebt u toch kunnen weten.
Beste mhr. Oline. mannen als buitenkampers heb ik nooit gezien, behalve Indonesiers en Japanners. Wat waren dat dan voor mannen? Ontrouw? bedoelt u dat men sex had met iemand anders dan de echtgenoot(e).. Maar dat was altijd al het privileeg van de MAN. Dat had u toch moeten weten. Dat noemde men niet ‘ontrouw’. Maar wel bij een vrouw?
Mvr Lebert, als u mijn schrijven van 14 augustus om 3:37 leest dan kan u zien dat ik het over ontrouwe vrouwen had wiens man weggevoerd was door de jap en die ze weer terug kregen. Had niks te maken met hun mannen want ze zaten in POW camps en konden dus niet ontrouw zijn.
De buitenkampers hadden wel degelijk mannen, ik had zelf twee ongetrouwde jonge ooms.die niet opgepakt waren.
Vrijgezellen die met deze getrouwde vrouwen sex hadden waren niet ontrouw want ze waren niet getrouwd.
U hebt het over waarom een vrouw schuldig is en de man niet, wat heel waar is maar niet het geval hier.
In hemelsnaam mhr. Olive. Natuurlijk weet ik waar het over gaat, zo dom ben ik niet. Het gaat mij ook niet over vrijgezellen, maar over getrouwde mannen,die over de haag grazen en dat men dat heel gewoon vindt, maar een getrouwde vrouw is ‘ontrouw’ als ze sex met een andere man heeft, vrijgezel of niet! en waar of haar echtgenoot dan ook is, doet er ook niet toe. Volgens mij was het idioot om te schrijven, dat een ‘ontrouwe’ vrouw na de oorlog weer haar echtgenoot terug kreeg. Dus een ‘trouwe’ vrouw niet? En wie heeft dat zo geregeld en waar haalt u het vandaan. En als een vrouw dan al sex had met een andere man terwijl haar echtgenoot in de gevangenis zat, dan is het een zaak die tussen de echtelieden te regelen was en niet die van mhr. Olive om daar een oordeel over te vellen.
“Waar haalt u dat vandaan?”
Mvr. Lebert, niemand maakt hier een oordeel over wat ontrouwe vrouwen hebben gedaan, dat zijn hun zaken. Ik had het alleen over mijn moeder die trouw was aan haar man en die zag dat ontrouwe vrouwen hun man terug kregen en daar door in opstand kwam. Het is een menselijke reactie. Life is unfair.
Van deze kant hou ik op met dit over en weer hier over te schrijven want uw gedachtengang komt uit een andere richting, het recht van een vrouw of een man om ontrouw te zijn en wee als je daar wat over te zeggen hebt want dan ben je schuldig aan oordelen. De mens oordeelt elke dag anders maakt men verkeerde keuzes. Zolang de mens een ander maar niet VERoordeeld.
Ik ben het volkomen met u eens mhr. Olive, dat we niet verder over dit thema debatteren. Ten eerste heeft u maar dan ook helemaal niet begrepen wat ik daarover geschreven heb en ten tweede geeft u een eigen interpretatie van een text, die u niet begrepen heeft. en bovendien een beschuldiging aan mij die kant nog wal raakt. Ik wens u verder het beste.
‘Bersiaaap etc.’- Had nimmer plaats kunnen vinden als het Nederlands beleid zich hield aan het ondertekende Atlantisch Handvest sept.1941; ‘elk volk heeft het zelfbeschikkingsrecht’! En dit kenbaar had gemaakt aan de Indonesische nationalisten. Veel leed en ellende was voorkomen door dit in aug.1945 kenbaar te maken! Alle ellende, zoals dit verhaal is op conto van Gerbrandy, Romme, Drees sr. en Beel en hun aanhang. Dan nog te bedenken dat 2 van hen; Gerbrandy en Drees sr. na het Indië echec nb. tot minister van staat werden benoemd! – En nu na 70 jaar na dato 4,5 miljoen belasting geld wordt uitgegeven om………waarom, waarvoor?, om…. ….echte(!) gepleegde oorlogsmisdaden te ontdekken? Of is het de zoveelste poging om het politiek beleid van toen te maskeren? En de slachtoffers, die blijven maar herdenken….- JAAvanDoorn; De laatste eeuw van Indië 1996(!);’De dekolonisatie van Indië liep voor Nederland uit op een fiasco! Daar werd niets groots verricht’
Bravo. De Engeltjes hebben het met India dan ook anders aangepakt en in WWII aangekondigd dat zodra Nippon naar huis is, India zelfstandig wordt, krek heer Mertens hierboven beschrijft. Dit artikel gaat over de z.g. bersiap periode. Waarom moet dan altijd WWII er bijgehaald worden? Beseffen de lezers en schrijvers wel wat de grondslag is van de bersiap? Gedurende de bijna 4 eeuwen schrikbewind is het immer bersiap geweest. Zie hiervoor de geschiedenis van het KNIL, het koloniaal bezettingsleger, haar lijst van strafexpedities van 1830 tot 1950. Schattingen geven aan dat er gedurende de eeuwen miljoenen inheemse slechtoffers zijn gevallen, vrouwen en kinderen in kluis. Daar hoort men klagers niet over laat staan deze te herdenken om van compensatie, schadeloosstellen, respect noch erkenning maar te spreken. De roepers van “de Indische kwestie” zwijgen hierover in alle talen.
De roepers van de Indische kwestie roepen uiteraard over de Indische kwestie.
Wellicht roepen ze ook andere dingen, maar dan weet men niet dat ze ook roepen over de Indische kwestie.
Maar 4 eeuwen ?
Moet dat niet 150 jaar aanwezigheid voor de staat der Nederlanden
En daarvoor 2 eeuwen aanwezigheid van de VOC die nooit totale controle had over de hele archipel en ook niet wilde .
Hele grote gebieden hadden tientallen jaren geen bezoek van een VOC-leger, ook niet een dreigement van een schrikbewind>
Die schatting van miljoenen Indonesiërs dood door Nederlands schrikbewind lijkt me uit de lucht gegrepen
Van Vollenhoven 1934, 1.: Wanneer in 1596 het eerste schip met de driekleur aan den mast in den Indischen archipel binnenvalt, is dat land staatsrechtelijk geen ‘woest en ledig’ land. Het is boordevol instituten van volks- en gezagsordening.
Hugo de Groot, Mare liberum, 11: “Habent insulae istae quas dicimus et semper habuerunt suos reges, suam rempublicam, suas leges, sua iura” (Deze eilanden waarover wij spreken, hebben nu, en hebben altijd gehad hun eigen koningen, hun eigen staat, hun eigen wetten, en hun eigen rechtssystemen.)
Octrooi VOC, artikel XXXV, 20 maart 1602: “Item, dat die vande voorsz Compagnie sullen vermogen beoosten de Cape van bonne Esperance, mitsgaders in ende door de engte van Magellanes, met de Princen ende Potentaten verbintenissen te maecken, ende contracten op den naem van de Staten Generael vande Vereenichde Nederlanden, oft Hooge Overheden der selver.”
Het traktaat van 13 augustus 1814.
“The united provinces of the Netherlands, under the favour of Divine Providence, having been restored to their Independence, and having been placed by the loyalty of the Dutch people and the achievements of the Allied Powers, under the Government of the Illustrious House of Orange, – and His Britannic Majesty being desirous of entering into such arrangements with the Prince Sovereign of the United Netherlands, concerning the colonies of the said United Netherlands, which have been conquered by His Majestys arms during the late war, as may conduce to the prosperity of the said State (…).
Art. I. His Britannic Majesty engages to restore to the Prince Sovereign of the United Netherlands, within the terms which shall be hereafter fixed, the colonies, factories, and establishments which were possessed by Holland at the commencement of the late war, viz., on the 1st of Januarij 1803, in the seas and on the continents of (…) with the exception of (…).”
Achteraf rechtertje willen spelen is niet zelden een blijk van arrogantie.
Arrogantie is; de vaderlandse geschiedenis willens en wetens een andere draai te willem geven.
“Nuances aanbrengen” is van een hogere orde dan inderdaad ‘willens en wetens’ op arrogante wijze bewust, al dan niet te kwader trouw, een algeheel negatief zwart-wit beeld willen schetsen van de geschiedenis.
Bersiap in Bandoeng!
Begon in de avond van 24/25 november 1945! Ik woonde toen bij mijn tante aan de Jalan Alipin in Zuid-Bandoeng! Mijn neef werd om een uur of zes in de avond op zijn fiets doodgeschoten. Wij verscholen ons in huis! Tegen middernacht kwamen Japanse militairen ons helpen te evacueren.
Zij brachten ons in trucks, met de kleren die wij aan hadden naar het Merdikaklooster van de nonnen in het Noordelijk stadsdeel van Bandoeng. Letterlijk “alleen met de klerem die wij aan hadden”. Er was geen tijd meer! Ons leven was gered!
Kleine misvatting. De Bersiap begon niet in 1945 maar een aantal eeuwen eerder in 1602.
De VOC Genocide – Historia
Naast zegeningen bracht nootmuskaat vooral veel ellende voor de bevolking van Banda. Ze werden vermoord en verdreven van hun geboortegrond.
Historia, 05 april 2010, Door: Hendri F. Isnaeni
Met een vloot van dertien expeditieschepen kwam admiraal Pieterszoon Verhoeven op 8 april 1608 aan in Banda Neira. De Heeren Zeventien, de directeuren van de VOC in Amsterdam gaven Amdiraal Pieterszoon Verhoeven een opdracht, zoals beschreven door Frederik Willem Stapel in ‘Geschiedenis van Nederlandsch Indië’: “We vragen uw aandacht voor de eilanden waar kruidnagel en nootmuskaat groeien en we geven u de opdracht om deze eilanden in te nemen voor de VOC, door te onderhandelen en anders met geweld.”
Al heel lang staat Banda bekend als de belangrijkste producent van nootmuskaat (Myristica fragrans) waarvan de gedroogde bloem foelie wordt genoemd. Het vlees van de nootmuskaat wordt omhult door deze bloem. Nootmuskaat en foelie worden al eeuwenlang gebruikt als specerijen en het nodigde de Europeanen uit om naar dit gebied te komen.
Eenmaal aangekomen in Banda kwam Verhoeven erachter dat de Britten, onder leiding van Kapitein William Keeling, handel hadden gedreven met de Bandanezen en andere Nederlandse handelaars. Hij was niet blij, met name omdat de Bandanezen eerder hadden geweigerd om met hem te onderhandelen. Hij vertrok daarna met driehonderd troepen naar het eiland Naira om daar Fort Nassau te bouwen, precies op de plek waar het voormalige Portugese fort had gestaan.
Toen de Bandanese ‘Orangkaya’ – lokaal leider of gerespecteerd figuur – de bouw van het fort zag vorderen wilde hij alleen onderhandelen onder voorwaarde dat de Nederlanders een gijzelaar zouden meebrengen. Verhoeven ging daarmee akkoord en wees een tweetal handelaars aan, genaamd Jan de Molre en Nicolaas de Visscher. De daaropvolgende maand begaf Verhoeven zich naar de afgesproken ontmoetingsplek. Met zich meebrengend: de raad van kapiteins, handelaren, volledig uitgeruste troepen en een Britse gijzelaar als garant stelling. Maar na aankomst op de plek van onderhandeling aan de Oostkust van het eiland Naira, was er geen Orangkaya te bekennen.
Het oogsten van de nootmuskaat, beeld: Reiner Lesprenger
Verhoeven wees zijn tolk Adriaan Ilsevier aan om op zoek te gaan naar de Orangkaya. In een klein bos waar nu de moskee van Kampung Baru staat, vond Ilsevier de ‘Orangkaya’s. Bij het zien van de volledig uitgeruste troepen raakten ze bang en vroegen Verhoeven om hen alleen tegemoet te treden met een handjevol mensen. Verhoeven heeft daarna een ontmoeting met deze Orangkaya’s gehad op de plek die nu bekend staat als Kampung Verhoeven. Het bleek een val te zijn. Samen met Jacob van Groenwegen en 26 andere Nederlanders werd Verhoeven vermoord. Jan Pieterszoon Coen, die op dat moment de secretaris van Verhoeven was, was getuige van het incident.
Na Verhoeven’s dood wordt Admiraal Simon Janszoon Coen de nieuwe commandant. Onder zijn leiding werd de bouw van Fort Nassau voltooid.
In 1617 wezen de Heeren Zeventien Jan Pieterzoon Coen aan als de Gouverneur Generaal. Nadat hij het hoofdkwartier van de VOC in Batavia had gevestigd, wilde Coen het monopolie op nootmuskaat op Banda veroveren. Tot dan toe waren de Nederlanders daar nooit in geslaagd omdat hun verkoopprijs hoger was dan die van de Britten of de lokale handelaren. Coen was ervan overtuigd dat dit monopolie alleen verkregen kon worden door de lokale Bandanezen uit te schakelen en hen uit het gebied te verdrijven.
In 1621 gaf Coen persoonlijk leiding aan de verovering van de Banda eilanden. Hij vertrok met een vloot van dertien grote schepen, een aantal verkenningsboten, veertig zeilboten en sloepen. Er gingen 1600 Nederlandse soldaten mee, 300 Javaanse dwangarbeiders en ook een aantal vrijgekochte slaven. Nadat ze in Fort Nassau aankwamen, gingen Coen en zijn manschappen over tot de aanval op het eiland Lontor en slaagden erin om het hele eiland te bezetten. Het dorp Selamon werd als hoofdkwartier ingericht. Het dorpshuis werd het kantoor van de Bandanese gouverneur kapitein Martin ‘t Sonck. Van de moskee naast het dorpshuis werd een onderkomen voor de soldaten gemaakt, ondanks de tegenwerpingen van Jareng, de Orangkaya van Selamon.
Op een avond viel de hangende lamp van de moskee op de grond. Omdat ‘t Sonck dacht dat het een aanval was, beschuldigde hij de inwoners van Lontor van deelname. Die nacht gaf ‘t Sonck zijn soldaten de opdracht om de vluchtende dorpelingen, die bescherming zochten in de heuvels, achterna te gaan. Elke inwoner die ze te pakken kregen werd vermoord. Hun huizen en schepen werden verbrand of vernield. Het aantal mensen dat erin slaagde om te ontsnappen bedroeg driehonderd. Zij zochten bescherming bij de Engelsen of vluchten naar de eilanen Kei en Aru. Er vielen minimaal 2.500 doden; enerzijds door de beschietingen en vervolgingen, anderzijds door uithongering. Na het bloedbad zouden slechts 480 van de totaal 14.000 inwoners op de Banda eilanden overblijven.
Ook de Orangkaya werden opgepakt op beschuldiging het verzet te hebben aangewakkerd. Acht van de meest invloedrijke Orangkaya werden gevangen gezet in bamboe kooien, net buiten Fort Nassau. Zes Japanse beulen drongen naar binnen en hakten hun lichamen in vieren. Daarna onthoofden ze ook de 36 andere Orangkaya en verminkten de lichamen. De hoofden werden van de lichamen gescheiden. De afgehakte hoofden en lichamen werden op bamboesperen gespietst en in het openbaar vertoond. Het bloedbad van 44 Orangkaya vond plaats op 8 mei 1621.
Toen de plaatselijke bevolking er niet meer was bracht Coen mensen van andere regio’s naar het eiland. De meesten van hen kwamen uit Makassar maar er waren ook Buginezen, Maleiers, Javanen, Chinezen, een aantal Portugezen, Molukkers en Butonezen. De VOC verpachtte de nootmuskaat plantages aan voormalige soldaten en ander VOC personeel. Het werkvolk bestond uit slaven die afkomstig waren uit de hele archipel. De oogst werd verkocht aan de VOC.
Op de plaats van het bloedbad is het Parigi Rante monument opgericht. Gegraveerd zijn de namen van veertig Bandanese vrijheidsstrijders en Orangkaya, aangevuld met namen van Indonesische vrijheidsstrijders die ooit naar Banda waren verbannen, zoals: Tjipto Mangunkusumo, Iwa Kusumasumantri, Hatta, en Sjahrir.
Oftewel de “Indische kwestie”, respect, erkenning, compensatie, schadeloosstelling.
Ik zeg maar zo:
Bij het verwerken van passages uit het werk van andere ‘wetenschappelijke; schrijvers word men geacht om duidelijk en eerlijk aan te geven uit welk werk de gebruikte ‘inzichten en kennis’ afkomstig zijn; als je dat niet doet, pleeg je plagiaat.
Wat is het doel bij het verwerken van passages uit het werk van andere ‘wetenschappelijke’ schrijvers?
Men wordt geacht om duidelijk en eerlijk aan te geven . . . uit welk werk de gebruikte inzichten en kennis afkomstig zijn, . . . . als men dat niet doet, pleegt men plagiaat.
Citeer en parafraseer alleen passages van auteurs die . . . erkend gezaghebbend zijn.
En wie bepaalt dat?
Hendri F. Isnaeni bepaalt dat zeker voor mij niet.
Wie dat U voor u bepaalt zal dat ook zijn.
Een ieder moet dat voor zichzelf weten!
Daarom is lezen zo belangrijk.
http://www.jellejolles.nl/lezen-2-0-tien-redenen-lezen-belangrijk/
Jan Pieterszoon Coen
bedwinger van Indie
J. Tulkens
Een review van ‘waarheidsgetrouw’ uit 2008 meldt: Bij bol staat de schrijver als Joris Tulkens, het is echter Joyce Tulkens, slordig! Het boek volgt het leven en de daden van Coen van jaar tot jaar. Sprankelen doet het nergens, maar het is een degelijke levensbeschrijving en door de vorm (een roman) toch stukken minder saai dan een gewone biografie. Informatief en interessant.
“Sprankelen doet het nergens”: het is ook geen champagne, dunkt me.
Ja, zeer slordig om Joyce Joris te noemen!
Van Stockum boeken schrijft:
Dit boek is het meeslepende verhaal over de bedwinger van Indië, Jan Pieterszoon Coen. Met niets en niemand ontziende volharding knechtte hij in 1619 het koninkrijk Jacarta en stichtte Batavia. Hiermede legde hij de basis voor meer dan driehonderd jaar Nederlandse heerschappij in de Indische koloniën. Het bracht het vaderland rijkdom en aanzien. Maar de meedogenloze Coen was al in zijn eigen tijd nauwelijks geliefd en de geschiedenis oordeelde scherp over hem. De auteur bevestigt én weerspreekt dat oordeel over deze complexe man. Wie was de man die voor de geschiedenis van zoveel betekenis is geweest maar die nooit tot de verbeelding van een groot publiek heeft gesproken? In de bestaande literatuur is hij meestal afgebeeld als een koude, harde, wrede maar competente bewindvoerder. Maar Jan Pieterszoon Coen was ongetwijfeld ook geniaal. Een gewoon mens stampt niet zo maar een nieuwe samenleving uit de grond. Waar lag zijn genialiteit? Jan Pieterszoon Coen is een fascinerend verhaal over een buitengewoon interessant, complex en in al zijn gecompliceerde tegenstellingen, toch uiteindelijk niet onsymphatiek mens. Joyce Tulkens publiceerde een zestal boeken, waaronder een roman over Jacoba van Beieren en de biografie van hofschilder Antonis Mor. Het meeste opzien baarde haar biografie over . . . Poncke Princen.
Als u iets meer over JPC wilt lezen (Van Goor is overigens al uitvoerig genoeg) moet u eens kijken in Colenbrander, Jan Pietersz. Coen, Bescheiden omtrent zijn bedrijf in Indië, Uitgegeven door het Koninklijk Instituut voor de Taal-, Land- en Volkenkunde van Nederlandsch-Indië, I – VII. ‘s-Gravenhage, Martinus Nijhoff 1919-1953.
De verovering van de Banda-eilanden was geen initiatief van Coen. In de republiek waren onderhandelingen gaande over een bestand. Bij een daarbij horende wapenstilstand was het beginsel uti possidetis van belang, een verdragsclausule inhoudende dat elke partij behoudt wat zij heeft. Dat hield concreet in dat de Banda-archipel uit de Portugese invloedssfeer moest worden gehaald. Alzo de opdracht aan JPC.
Banda slachtoffers
Links en rechts in de media is te lezen dat de verovering van een van de Banda-eilanden door J.P.Coen tienduizenden slachtoffers zou hebben gekost. Zouden er zoveel mensen hebben gewoond?
De zes Banda-eilanden zijn samen 44 km2, ca. 13.000 inwoners (1975)). Het gaat hier om het eiland Lontor, ongeveer 10 bij 2 = 20 km2. Ter vergelijking in Nederland het Waddeneiland Vlieland. Twee keer zo groot, 40,2 km2, met een bevolking van 1107 mensen (bevolkingsregister 1995). Het agrarisch gebruik van Lontor zal intensiever zijn geweest dan op Vlieland, met een daaraan gekoppelde grotere bevolking. 4000 mensen? Vast niet veel meer, er moest toch ook nog ruimte overblijven voor de nootmuskaatplantages.
Na de moord in 1605 op ca. 20 mensen van de twee vestigingen, en op de onderhandelingsdelegatie van admiraal Verhoeff, 26 mensen, op 22 mei 1608, werd op 11/12 maart 1621 de plaats Lontor veroverd. Velen vluchtten naar Goenoeng Api, Poelau Ai en Poelau Roen. Denkend aan een overval werd op 21 april de aanval hervat. Vele Bandanezen sneuvelden of waren naar de heuvels gevlucht en omgekomen door honger en ziekten. Velen wisten te vluchten naar de hiervoor genoemde eilanden, naar Makassar, Ceram, en de Kei- en Aroe-eilanden. Op Poelau Ai en Poelau Roen kwamen ongeveer duizend mensen onder Engelse bescherming. 45 Orang Kaja (de rapporten verschillen tussen 40 en 44) werden berecht en geëxecuteerd. De berechting was op grond van crimen laesae majestatis, hoogverraad, aangezien zij krachtens contract LXIX aangemerkt werden als onderdanen. 789 Mannen, vrouwen en kinderen werden naar Batavia overgebracht. Elk slachtoffer is er een te veel, maar het totale aantal, (gesneuveld of omgekomen door ziekte of honger) kan niet meer hebben bedragen dan een paar duizend. Mac Leod, I, (1927) is volgens mij met 2500 slachtoffers dicht in de buurt, wellicht een bovengrens. Interessant is dat de Engelsen en de VOC de aantallen die ze konden tellen tot op de laatste man/vrouw/kind in de archieven hebben verantwoord.
De genoemde Japanners in dienst van de VOC mogen natuurlijk niet beoordeeld worden tegen de emoties van onze ervaringen. De krijgsmacht van de VOC was multiculti, ook veel Duitsers net zoals in het staatse leger in de Nederlanden. Bij de Ambonsche moord (in 1623) werden enkele Japanse militairen berecht voor spionnage voor de Engelsen en verraad. Op een prent van de executie van Taroeno Djojo door Soesoehoenan Amangkoerat I heeft de Javaanse kunstenaar een paar VOC-militairen afgebeeld: van hoogblond via geel met de mongolenplooi via bruin tot pikzwart.
Slachtoffers op Lontor volgens J. van Goor in zijn J.P.Coen-biografie. Aan de moord op Banda een heel hoofdstuk gewijd! Aantal inwoners op Lontor 4500-5000; aantal slachtoffers van de militaire actie 50-100; aantal slachtoffers onder de naar de bergen gevluchte inwoners (honger en ziekte) 2500. “Gegraveerd zijn de namen van veertig Bandanese vrijheidsstrijders en Orangkaya.” Genocide? Kunt u dit zwaar beladen begrip plaatsen op de slachtoffers van de militaire actie op Lontor? In Brielle (maar ook wereldwijd in de katholieke kerk) worden op 1 april de 19 martelaren van Gorcum herdacht, die door de watergeuzen in 1572 zijn vermoord. Genocide?
De verovering van Lontor was inderdaad een zwarte bladzijde uit de geschiedenis van de VOC? Kunt u uit dat 180-jarig bewind nog zoiets noemen?
ff vergeten. Mijn bronnen worden genoemd in mijn dissertatie: De VOC als volkenrechtelijke actor (2001) (kan iedereen zelf lezen, scheelt mij typewerk. De biografie door Van Goor is uit 2015).
Op Wikipedia Frans lees ik dat Coca Cola oorspronkelijk in haar uiterst geheime recept o.a. ook notemuskaat heeft gebruikt dat reeds door de slaven van weleer gekauwd werd om pijn en vermoeidheid te bestrijden.
De ingrediënten die in Coca-Cola zitten, kan je gewoon terugvinden op de verpakking. Wat je daar echter niet zal vinden, is het geheime recept. De exacte mix van plantenextracten die voor de typische smaak zorgt, is tot op de dag van vandaag de bekendste geheime formule ter wereld.
De la van pala zit er al in elk geval in. Hi hi.
@Op Wikipedia Frans lees ik dat Coca Cola oorspronkelijk in haar uiterst geheime recept @
Coca cola is gewoon een langzaam werkend vergif. Werkt bijna het zelfde als WD40. Aan boord van schepen werd cola gebruikt om o.a. bouten en moeren los te krijgen door ze in cola te weken.
Heb een Haags neefje die bij dorst alleen cola dronk. Op een gegeven moment ging hij bloed piesen.
Het valt me op dat bij bovenstaand discussies en betogen, soms met hele bladzijden uit geschiedenisboeken geciteerd, het oorspronkelijke verhaal geheel op de achtergrond raakt. Van besiap tot tandartsbehandeling…
Jammer hoor, de Javapost verdient beter!
Jammer voor u, maar op uw computer keyboard is rechts van het midden een toets waarop staat “delete”. De een leest het en de ander —-!
Kruidnagel is ook een goed verdovend middel. Het spul dat een tandarts inspuit voor het trekken bevat vaak kruidnagel, dat is dan ook te proeven.
Bij het reconstrueren van de gewelddadige onderwerping van de Banda-eilanden is het mogelijk van de agressie van de plaatselijke bevolking of . . . die van de VOC uit te gaan.
Eric van de Beek vergelijkt Coen met een Hollandse Hitler. Van de Beek heeft ’t daarna wel geweten!
Eric van de Beek, initiatiefnemer van het protest tegen het terugplaatsen van het beeld van Coen, heeft gisteren bij de politie in Hoorn aangifte gedaan van smaad, laster en oproep tot geweld. “Kunnen we die man niet terechtstellen?”, schreef een zekere ‘JPCOENSTRIJDER’ op een lokale nieuwssite. Eerder al deed Van de Beek melding van ruitschade door . . . een hardgekookt ei. En op inmiddels verwijderde posters in de stad werd de oud-journalist van Elsevier een NSB’er genoemd. “En dat terwijl ik in het comité 40-45 zit”, zegt hij.
Uit Trouw, 27 september 2011
Bron: Wat een held! tien vaderlanders op een voetstuk. Door Martin Sommer
De tien grootste Nederlanders
Het lijkt tegenwoordig wel of er in de Nederlandse geschiedenis meer schurken dan helden rondlopen. VOC-voorman Jan Pieterszoon Coen werd onlangs nog bij verstek veroordeeld en koningin Wilhelmina had het tijdens de oorlog in Londen ook al niet goed gedaan. Toch heeft Nederland warempel wel wat helden om mee
voor de dag te komen. Van Julius Civilis tot Johan Cruijff – historicus en Volkskrant-journalist Martin Sommer neemt het op voor tien helden uit de vaderlandse geschiedenis.
Dit is een samenvatting door bol.com
https://www.trouw.nl/opinie/hoe-je-je-moet-gedragen-in-het-verhitte-debat-over-het-koloniaal-verleden~b57e4905b/
“werd cola gebruikt om o.a. bouten en moeren los te krijgen” Klopt, doe ik ook thuis, en heb het ook op mijn werk geleerd!
Dan weet u dat het ook niet erg gezond is. Wij drinken het nooit. Trouwens, we hebben het nooit in huis. Allerlei soorten WD40 in de garage.
” . . . admiraal Pieterszoon Verhoeven” begint en is al fout! Moet zijn kapitein- commandeur bij de V.O.C. Pieter Willemsz Verhoeff!!!
Hè, hè!!! Hij werd slechts 34/35 jaar oud toen hij in een hinderlaag werd gelokt, ‘ongewapend’ met slechts twee man en vermoord juist door de Bandanezen.
Op deze wijze/manieren komen alle grove leugens over de Belanda’s boven tafel.
@Aelle; ‘ongewapend etc.’- Gij gelooft dat? Verhoeff naar Banda, waar het volk juist in een woede stemming was over die voc wurgcontracten. Ze mochten zelfs niets aan elkaar verkopen! En dan ongewapend? De Bandanezen hadden zelfs geen vuurwapens!
Hoezo wurgcontract? Met behulp van een grote rijstgift wist Van der Haghen snel met de Orang Kaja tot een contract te komen. Het contract ve-hult het grote onbegrip tussen beide partijen. De Nederlanders kwamen onregelmatig en hadden altijd haast; zij wilden de hele oogst snel kopen tegen één vastgestelde prijs, en hadden in hun handelswaar weinig voor de Bandanezen bruikbare artikelen. Bij de Javaanse, Makassaarse, Chinese en Arabische kooplieden ging het om kleinere partijen, maar deze waren beter in de tijd gespreid en het onderhandelen was een ‘gezellige’ bezigheid waar tijd voor werd uitgetrokken. Ondanks het door de Compagnie bedongen monopolie konden de Engelsen volop blijven handelen.
En wat over de club van Verhoeff? Wel werden de Nederlanders uitgenodigd voor overleg op 22 mei. Op die dag ging Verhoeff naar de voor het overleg afgesproken plaats, vergezeld van zijn voltallige raad van kapiteins en opperkooplieden, alsmede van een militaire eenheid. De Orang Kaja wisten Verhoeff te overtuigen van hun angst voor de gewapende overmacht en kwamen overleg zonder soldaten even verderop overeen. Het was een hinderlaag waar al direct 28 Nederlanders werden gedood. De overgebleven Nederlanders werden als gijzelaar naar Lontor gebracht waarvan er twee alsnog werden omgebracht. De actie verliep zo snel dat de gealarmeerde soldaten niets meer konden uitrichten. Afgezanten van Ortatan naar Admiraal Simon Janszoon Hoen, de opvolger van Verhoeff, betuigden hun onschuld aan de afschuwelijke gebeurtenissen op Neira en boden bescherming tegen verdere incidenten aan.
@JASomers; ‘het contract verhult het grote onbegrip etc.’- Wat wij betaalden/bedongen hebben en die andere mogendheden; Portugezen, Britten. Waarom niet de inheemse kant belichten van deze verhulling? Inheemse tuineigenaren, die aan derden hun waar verkochten werden nl. gestraft; hun tuinen verwoest dmv. scheepsbeschietingen!
“Waarom niet de inheemse kant belichten van deze verhulling?” Dat had u toch al lang bij mij kunnen lezen. Voor uw gemak een klein citaat uit de samenvatting van mijn dissertatie:
“Voor de vorst waren verdragsbepalingen vaak niet meer dan concessies die hij naar believen kon herroepen, zelfs indien deze concessies in bilateraal overeengekomen ver-dragsartikelen waren verwoord. In Westerse ogen waren dit uitingen van wispelturigheid of onbetrouwbaarheid, het was vaak echter een gevolg van fricties aan het vorstelijk hof. Zo kon een kleine interne oppositie aanleiding zijn tot belangrijke beleidswijzigingen. Ook kon de vorst zijn opvolger niet binden. Een verdrag was voor de vorst slechts een in de tijd en persoon begrensd accent in een voortgaande, en zich ontwikkelende relatie, zowel met de Compagnie als met de machtsconcurrentie in eigen gelederen. Het was een vorm van samenleven, van overleven. Voor de vorst was van belang dat hij zijn hofhouding in de hand kon houden, dat hij gesteund werd tegen vijanden en dat zijn vorstelijk gezag formeel werd erkend. Dat het verdrag ook moest worden nageleefd had hij zelf vaak niet in de hand maar dat was van latere zorg. Daartegenover zocht de zakelijk georiënteerde VOC naar continuïteit, en zag zij een contract als een overeenkomst die moest worden nagekomen. Deze instabiele en persoonsgebonden situatie werd dan ook herhaaldelijk geneutraliseerd met een hernieuwing van voorgaande verdragen.
Opvallend is de vaak voorkomende aanroeping van God en de op de erfgenamen overgaande bezwering tot in eeuwigheid . Kennelijk was er nog geen sprake van een universeel normerend pacta sunt servanda, en moest iedere keer worden gewezen op nakoming van het verdrag.”
@JASomers;’voor de vorst waren verdragsbepalingen etc.’- Het waren prijsafspraken met de notenmuskaat tuin eigenaren! Die door VOC als kontrakten werden beschouwd; een monopolie. En eigenaren bestraft konden worden, indien zij aan derden verkochten. Dit alles in tegenspraak met de vrije handel, die de tuin eigenaren gewend waren- Er kwam geen vorst aan te pas!
“notenmuskaat tuin eigenaren!” Net als alle tani’s komen deze helemaal niet voor bij het sluiten van contracten! Dat waren de vorsten en grootten, zelf koopheer, geldschieter, handelaar, scheepsbezitter. Bij hun moest je zijn om een huis te huren.of een lading kruidnagels te kopen. Dat waren de orang kaja! U weet toch hoe die zo kaja zijn geworden? Net als waar de buffel van de vader van Saïdja is gebleven? U kent toch de toepspraak tegen de hoofden van Lebak? U weet toch waar tijdens het cultuurstelsel het voor de gekochte producten betaalde geld is gebleven?
@JASomers; ‘orang kaja etc.’- Letterlijk vertaald; rijke mensen/tuin eigenaren. Geen vorsten. Op Banda waren toen diverse orang kaja’s!
“Geen vorsten.” Als u een beetje door mijn dissertatie had gebladerd had u kunnen begrijpen, dat het begrip ‘vorst’ in de VOC-tijd heel ruim en variabel moet worden geïnterpreteerd. In de contracten vind je van alles. koning, keizer, hoofd enz. Net hoe of ze zichzelf aan de VOC voorstelden. Met alle problemen van dien. Zo noemde de machthebber van Jakatra zichzelf koning. Waar uiteraard de hogere baas in Bantam het niet mee eens was. Gevolg: ruzie tussen Bantam en de VOC. Om me te beperken tot de eilanden tussen Celebes en Nieuw-Guinea:
Uitgaande van etnische en sociale aspecten konden in het gebied tussen Celebes en Nieuw-Guinea drie groepen eilanden worden onderscheiden: in het noorden de eigenlijke Molukken met onder meer de vorstendommen Ternate en Tidore; in het midden de Ambonse archipel (ook wel Zuid-Molukken genoemd), onder meer bestaande uit de twee met elkaar verbonden schiereilanden Hitoe en Leitimor; in het zuiden de Banda-eilanden en de meer zuidoostelijk gelegen Aroe- en Kei-eilanden. In dit gebied lag de naar deze kant van de wereld doorgetrokken Atlantische demarcatielijn uit het verdrag van Tordesillas van 1494. Hier kwamen de Spanjaarden en de Portugezen, west- respectievelijk oostwaarts varend, elkaar weer tegen, resulterend in het verdrag van Zaragossa uit 1529. Men beschikte over kora-kora, roeivaartuigen, waarmee overvallen op andere dorpen werden uitgevoerd. Terwijl in de dorpen op de Zuid-Molukken gezag werd uitgeoefend door aristocratische families, de Orang Kaja, heersten in het noorden vier koningen waarvan die van Ternate de belangrijkste was. Vanuit Ternate bereikte de Islam halverwege de 16e eeuw Ambon, waaruit de aanspraken van Ternate op de Ambonse archipel ontstonden. Zowel de genoemde vorsten als hun gouverneurs (weer een nieuwe naam voor een machthebber, niet de gouverneur van de VOC!) in de Zuid-Molukken maakten deel uit van een dynastie; het waren persoonsgebonden machtsrelaties zonder duidelijke gezagsstructuren. In de door de VOC met de machthebbers gesloten contracten (er werd ook hier niet met de tuineigenaren gehandeld) vind je dan ook een grote variatie in de duidingen voor de machthebbers. Zie hiervoor het Corpus Diplomaticum Neerlando-Indicum, V. Ambon, VI. Ambon, X.Banda, XI. Banda. Een kennis van me hier in Delft was familiehoofd op een van de Aroe- en Kei-eilanden. Die familiehoofden waren daar de feitelijke machthebbers waarmee werd gehandeld en onderhandeld. Niet de tuineigenaren. U kunt dan ook begrijpen hoe of die Orang Kaja zo kaja waren geworden. Net als de hoofden van Lebak, u welbekend.
Werkte in de operatie kamer van Borromeus hospitaal (voor de scholen op gang waren) en zag het begin van de bersiap in Bandoeng. Zie, “Bersiap en ervaringen van een tiener” in “indo World”.
Henri E. Sebek.
het 1e kind van mijn ouders – mijn oudste broer dus – is op een leeftijd van 3 maanden op 5 december 1945 in het Borromeus ziekenhuis overleden.
Zie:
https://oorlogsgravenstichting.nl/persoon/79954/franky-allan-kneefel
Ik verbaas mij altijd weer hoe de Europeanen en de mixen daarvan en thans de nazaten verbolgen zijn over de z.g. bersiap tijd en na bijna 400 jaar schrikbewind versteld stonden / staan dat dit er aan lag te komen en nog gebeurde ook. Kennelijk kent mijn zijn eigen geschiedenis niet en dat van het koloniaal bezettigsleger en de strafexpedities die te boek staan in het bijzonder.. Deze groep, de nog levenden die het meegrmaakt hebben en de nazaten vinden echt dat zij het lijdend voorwerp zijn. Hele groepen al dan niet in vereniging bijeen houden optochten naar Den Haag en eisen, respect, erkenning en vooral geld en nog veul meer. Verbijsterend. (voor de goede orde, ook onze familie was deelgenoot bij dit koloniaal project en al van voor 1700) Zoals mijn schoonvader (oud KNIL militair R.I.P) placht te zeggen; mondje dicht.
DickvandenBergh; ‘Europeanen en de mixen daarvan etc.’- U bent zeker geen Europeaan of een mix daarvan?
U weet wat ik bedoel. Het merendeel van de kolonisten, militair en burger kwamen uit andere Europese landen en in geringe mate uit Nederland. De militairen (Europese) mengden zich met de bumiputra middels het door het KNIL ingevoerde tangsi systeem. Ik ben Europeaan met de Nederlandse nationaliteit. Mijn DNA profiel is zeer divers met roots in het Rijnland (Bataven) alwaar ik weer woon tot in Scandinavië en Noord Franrkrijk. De moeder van mijn vrouw was uit een mix van een Pruis en een Javaanse (eerst tangsi) en na bevordering (van Heutz, Colijn) buiten de kazerne. Van de ± 400.000 mensen die na 1945 zijn geevacueerd naar Nederland, hadden ± 27.000 kolonisten de Nederlandse nationaliteit. Bij die laatste groep kan men spreken van repatrieëring. (zie het CBS rapport). Mijn schoonmoeder is erkend door haar vader en werd ingeschreven in het register voor de Europeanen. Door huwelijk met mijn schoonvader een Nederlander, eveneens bij het KNIL kon zij in Nederland de Nederlandse nationaliteit krijgen. Haar vader (1862 – 1903) had de Pruisische nationaliteit zoals velen. Zie namenlijsten. Van de 27.000 inwoners van Batavia in 1673 waren slechts 2700 Nederlanders en 13.000 slaven. Een grote groep was de Mardijkers met een 5.000. * Mardijkers = vrijgemaakte slaven -> merdekka. Het onvoorstelbaar hoe zo een kleine groep Europeanen een miljoenenbevolking in bedwang heeft kunnen houden (gedeeltelijk) eerst met behulp van de musket en later met het o.a. het Mauser repereergeweer en het Vickers machinegeweer.
En die overige 373.000? Dat waren toch praktisch allen Nederlanders, met de Nederlandse nationaliteit. Dat ze misschien niet uit Nederland kwamen maakt niet uit, kijk maar in hun paspoort. Maar u heeft gelijk dat het feitelijk geen repatrianten waren. Om het nog een beetje moeilijker te maken: er waren nogal wat Indo’s in Nederland geboren. Die waren nu wel repatriant. En er waren nogal wat totoks die in Indië waren geboren. En eigenlijk geen repatriant waren. Ach ja, gewoon leuk bezig blijven met iedereen een identiteit aanmeten.
@@Ach ja, gewoon leuk bezig blijven met iedereen een identiteit aanmeten.@@
Leuk? Ze (de politiek in Den Haag) hadden liever gezien dat niemand naar Nederland kwam. Dat hadden ze toch ook geprobeerd. Het enige wat hun tot nu toe is gelukt, is de centen in eigen zak te houden. Robert gaf een goede vergelijking met prostitutie.
“Dat hadden ze toch ook geprobeerd.” Bij ons gezin niet hoor. Mijn vader moest al in het kamp in Singapore worden gekeurd door een RAPWI-arts, stond er niet zo goed voor. Door RAPWI een plaats op een schip gereserveerd, door zijn werkgever Dienst Scheepvaart verder verzorgd en betaald. Ik mocht eigenlijk niet mee, dienstplicht. Maar in Indië weten ze van oeroesen, toch mee als corveeër van het Rode Kruis met honderd gulden toe. In Nederland ging mijn vader meteen op zoek naar woonruimte, was in het platgeschoten Vlissingen toch snel geregeld. Ook school zelf geregeld, prima geholpen. Mijn vader meteen opgenomen in het medische circuit. Wij waren dik tevreden.
Dick van den Bergh: Het [is] onvoorstelbaar hoe zo een kleine groep Europeanen een miljoenenbevolking in bedwang heeft kunnen houden (gedeeltelijk) eerst met behulp van de musket en later met het o.a. het Mauser repereergeweer en het Vickers machinegeweer.
Ook met verdeel en heers, de koloniale politiek van de Europese mogenheden (reeds bekend in de Romeinse Oudheid). Divide et impera. De tactiek houdt in dat de ene concurrent meer rechten krijgt dan de andere concurrent. Hierdoor zal er nooit vriendschap ontstaan tussen hen beiden en hoeft de derde partij, diegene die deze tactiek gebruikt, niet te vrezen dat de eerste twee samen tegen hem zullen optreden.
@ellen; ‘niet te vrezen etc.’- Dat gebeurde wel, toen de verschillende etnische jongeren zich verenigden en in 1926 de sumpah pemoeda(jongeren eed) deden; één volk, één land; Indonesia raya!
” in 1926 de sumpah pemoeda(jongeren eed)” Ondanks koloniale bezetting, onderdrukking, discriminatie! Open vergadering! Konden ze uit heel Indië naar toe reizen. Alleen maar boot/treinkaartje kopen.
@ellen; ‘nooit vriendschap ontstaan etc.’- De centralisatie van bestuur vanuit Batavia schiep uiteindelijk de gelegenheid, dat op Java de (studenten) jongeren van verschillende etniciteit tot samenwerking en overeenstemming kwamen. Het koloniale bewind; van verdeel en heers,groef in wezen zijn eigen graf. Van Mook trachtte dit in 1945 dmv. de federale staten te herstellen. Echter die sumpah pemoeda was niet meer te doorbreken; ‘één volk, één land; Indonesia raja!’
note; Opmerkelijk is het wel, dat Colijn in zijn koloniale studies juist gepleit heeft voor decentralisatie van het bestuur. Met als redenen; voor het geval van….verdeel en heers!
“Weg met de verlammende zoektocht naar schuld.” “Het was onderdrukking en vooruitgang.”
Politicoloog John Jansen van Galen somt in zijn nieuwe boek (Fiasco van goede bedoelingen) een hele reeks momenten op waarmee hij aantoont dat Nederland Indonesië al vroeg in de geschiedenis zijn onafhankelijkheid gunde.Maar het moest wel op de wijze waarop de Hollanders het voor ogen stond, zonder dat de inlanders daar veel te zeggen hadden. Hij beschrijft dat als de ‘terreur van goede bedoelingen’ in het boek. Hij vertelt over een toespraak van Wilhelmina over de radio in 1942. Zij zette de deur open voor een unie waarin Indonesië stap voor stap zelfstandig zou worden.
https://www.ad.nl/arnhem/john-jansen-van-galen-analyseert-op-bronbeek-de-oorlogen-in-indie-als-fiasco-van-goede-bedoelingen~a385ba81/
Aan goede bedoelingen heb je niets, en de toespraak van koningin Wilhelmina was een uitvloeisel over de procedure die al in gang was gezet. Een koningin heeft geen deur open te zetten. Minister Welter had laten weten dat na de oorlog een conferentie kon worden bijeengeroepen om hervormingen op staatkundig gebied voor te bereiden. De gouverneur-generaal ging echter verder. Als vervolg op de op 23 augustus in de Volksraad aangekondigde commissie, werd bij gouvernementsbesluit van 14 september 1940 de “Kleine commissie van bekwame mannen” ingesteld onder de naam “Commissie tot bestudeering van staatsrechtelijke hervormingen”.
Een telegrammenwisseling tussen de minister van koloniën Welter, minister-president Gerbrandy, en gouverneur-generaal Tjarda van Starkenborgh Stachouwer resulteerde in: “Opperbestuur voornemens na bevrijding Nederland aanstonds conferentie bijeen roepen vooraanstaande personen uit diverse deelen rijk teneinde kroon van advies dienen over aanpassing structuur Koninkrijk aan eisch tijden. De aankondiging in de Volksraad van deze conferentie over hervormingen na de oorlog vond plaats op 16 juni 1941, het werk van de commissie Visman kreeg hiermee het karakter van een Indische voorbereiding van deze rijksconferentie. Het verslag van de commissie werd op 9 december 1941 aan de gouverneur-generaal aangeboden, twee dagen na de aanval van Japan op Pearl Harbor .
“Mevrouw,
De Volksraad, gebruik makend van de bevoegdheid den Raad toegekend in artikel 68 der Indische Staatsregeling, richt zich met den meesten eerbied tot Uwe Majesteit met het verzoek te willen bevorderen, dat een conferentie van vertegenwoordigers van Nederland en Nederlandsch-Indië worde bijeengeroepen, welke conferentie op den voet van gelijkgerechtigheid een plan zal hebben op te stellen, ten einde aan Nederlandsch-Indië langs den weg van geleidelijke hervorming binnen een zoodanigen tijd als de conferentie voor de uitvoering van de gedachte mogelijk zal achten, den staat van zelfstandigheid toe te kennen binnen de grenzen van artikel 1 der Grondwet.”.
@ellen; ‘terreur van goede bedoelingen etc.’- Nederland was geen(!) koloniale macht die de Indonesische onafhankelijkheid willens en wetens(!) met oorlogsgeweld de kop in wilde drukken, aldus Jansen van Galen.- Terwijl Nederland na de bevrijding 1945 nog in puin lag, suiker en koffie nog op de bon etc. werden alle gelden aangewend om oorlogstuig aan te kopen, jonge kerels opgeroepen met de misleiding;’ Indië bevrijden’. De Republiek geprovoceerd met; Soekarno de collaborateur, moet voor het tribunaal etc. Min.Logemann 4/10’45 in een radio rede; de Engelse regering ondubbelzinnig doen weten, dat onderhandelen met de zgn Soekarno regering voor ons uitgesloten is. Geen (door ons Atlantisch Handvest/VN 1941 ondertekende) zelfbeschikkingsrecht. Moord en doodslag/bersiap was het gevolg. Wij Indische families (zonder echtgenoten), buiten de beschermde kampen, werden geslachtofferd voor/door dit Nederlands beleid. Het is Nederland, die de bersiap uitlokte in de waan dat de Britten zouden ingrijpen. Die weigerden en vertrokken. Na mislukking van zowel de 1e als 2e actie was er zelfs bij de legerleiding de gedachtegang voor een 3e actie! – Is dat niet ‘willens en wetens’ merdeka de kop in willen drukken’?
Om maar te zwijgen over het blamerende politionele vervolg met duizenden slachtoffers.
En uiteindelijk stemde de RI in met de al vóór de oorlog afgesproken RTC. En deed in de tussentijd niets voor rust en orde. Om nog even Hario Kecik aan te halen: “Weet u wie ze hebben vermoord? De becakrijders. Die becakrijders grepen de wapens van de politie die stond toe te kijken en daarmee hebben z\ij ze afgeslacht. De kampongbevolking opende de jacht. Niemand werd gespaard. Mannen, vrouwen en kinderen werden met messen en bamboesperen afgemaakt” U leest inderdaad de Indonesische versie van merdeka: de politie stond toe te kijken! Het handhavingsorgaan van de RI die zich een staat noemde. Een staat met gezag!
@JASomers; ‘deed niets voor orde en rust etc.’- U bedoelt voor/van de (Indo) Belanda’s ea. die met Nederland sympathiseerden. Na het Nederlandse; geen zelfbeschikkingsrecht=geen merdeka en daarbij (op)gevoerde provocaties tegen Soekarno; voor het tribunaal etc. Elk gevolg heeft een oorzaak! Niets gebeurd zomaar; Ook die bersiap;molest/moorden.- * De politie; tegen die meute om het op te nemen voor die Belanda’s? Die dacht eerder aan hun eigen hachje! – * ‘ zich een staat noemde etc.’- Eens een eeuwen lang onderdrukte bevolking/land, die nu vocht voor zijn vrijheid! Dat begreep het wereldforum/VN.
“Dat begreep het wereldforum/VN.” Waarop de Veiligheidsraad de RI dwong de RIS en de RTC te accepteren. Kon M. Roem alleen maar mee instemmen. Eind goed, al goed, gewoon de al vóór de oorlog met de Volksraad afgesproken Nederlandse procedure volgen. Jammer dat de RI dat al niet van het begin af aan had gedaan.
@JASomers; ‘eind goed al goed etc.’- Vanaf het prille begin wilden de Indomesiërs de Republiek! En niets anders. En het werd al na enkele maanden(!) RIS,… toch de RI! Eind goed al goed.
“RIS,… toch de RI!” En daarmee het belangrijkste uitgangspunt van het volkenrecht en alle andere rechtssystemen schond: Pacta servanda sunt. De waarde van een handtekening onder een overeenkomst. Een rechtsstaat? Waar even later tienduizenden als ‘communist’ zouden worden vermoord. Maar ja, er zijn zaken waarover men niet spreekt.
@JASomers; ‘volkenrecht etc.’- Nederland verloochende het ondertekende volkenrechtelijk(!) stuk; het zelfbeschikkingsrecht van elk volk. Zoals vastgelegd in het Atlantisch Handvest 1941, voorloper van de VN. Eveneens in de VN bepalingen 1945 opgenomen, toen de politionele oorlog werd ingezet Over de waarde van een Nederlandse handtekening gesproken!
Note; tijdens Hoekse en Kabeljauwse twisten vielen ook slachtoffers!
“verloochende het ondertekende volkenrechtelijk(!) stuk” Hoezo? De afspraken voor de RTC waren al vóór het Atlantisch Handvest gemaakt.
@JASomers; ‘RTC afspraken etc.’- Afspraken? Met wie? De Republiek? De gg. dicteerde toen; echter de proklamasi in 1945 bepaalde; merdeka! En dat gebeurde, na een zinloze oorlog op 27 dec.1949, nu precies vandaag; 70 jaar geleden! Met een blamerende afscheid te Batavia/Djakarta. Toen onze driekleur onder hels gefluit en uitgejouwd door duizenden Indonesiërs werd gestreken.
En dat na bijna 4 eeuwen Nederland’s aanwezigheid. Wat een afgang!
“Afspraken? Met wie?” Had u toch al lang kunnen lezen? Bijvoorbeeld 23 dec. 2019 pm. De RI bestond nog lang niet! Maar zo is het uiteindelijk toch gegaan.
@JASomers; ‘afspraken al vóór het Atlantisch Handvest etc.’- Dat schreef u toch, dus nog vóór sept.1941! Welke afspraken waren het? Met wie afgesproken?
“Met wie afgesproken?” Ik zal het maar weer voorkauwen. De afspraken zijn gemaakt tussen de bevoegde overheden die daar over gaan. De koninkrijksregering en de deelgebiedsregering. En laatstgenoemde had de Volksraad als onderhandelingspartner:
“Een telegrammenwisseling tussen de minister van koloniën Welter, minister-president Gerbrandy, en gouverneur-generaal Tjarda van Starkenborgh Stachouwer resulteerde in: “Opperbestuur voornemens na bevrijding Nederland aanstonds conferentie bijeen roepen vooraanstaande personen uit diverse deelen rijk teneinde kroon van advies dienen over aanpassing structuur Koninkrijk aan eisch tijden.” De aankondiging in de Volksraad van deze conferentie over hervormingen na de oorlog vond plaats op 16 juni 1941, het werk van de commissie Visman kreeg hiermee het karakter van een Indische voorbereiding van deze rijksconferentie. Het verslag van de commissie werd op 9 december 1941 aan de gouverneur-generaal aangeboden, twee dagen na de aanval van Japan op Pearl Harbor .
“Mevrouw,
De Volksraad, gebruik makend van de bevoegdheid den Raad toegekend in artikel 68 der Indische Staatsregeling, richt zich met den meesten eerbied tot Uwe Majesteit met het verzoek te willen bevorderen, dat een conferentie van vertegenwoordigers van Nederland en Nederlandsch-Indië worde bijeengeroepen, welke conferentie op den voet van gelijkgerechtigheid een plan zal hebben op te stellen, ten einde aan Nederlandsch-Indië langs den weg van geleidelijke hervorming binnen een zoodanigen tijd als de conferentie voor de uitvoering van de gedachte mogelijk zal achten, den staat van zelfstandigheid toe te kennen binnen de grenzen van artikel 1 der Grondwet.”.
@JASomers; ‘door bevoegde overheden etc.’- Niet met de Indonesiërs! Alsof het een wens was van de nationalisten. Die niets anders wilden dan zelfstandigheid/ eigen bestuur! Wat u voorkauwt is allemaal nonsens; om de zaak, zoals altijd al is gebeurd, ‘vooruit te schuiven’! In wezen de zoveelste(!) gemiste kans om tot een vergelijk te komen. Wat vooral ook is bepleit door min. Soejono in het Loden kabinet 1942; het zelfbeschikkingsrecht!
Enfin; het resultaat van dat alles is te zien/horen; de afgang op 27 dec.1949 te Batavia/Djakarta, nu 70 jaar geleden!
– Of vindt u het; een roemrijk afscheid, na 4 eeuwen Nederland’s verblijf in de archipel. Er werd altijd beweerd, dat daar iets groots werd verricht. Inderdaad; (eindelijk)door de Inlanders!
“Niet met de Indonesiërs! Alsof het een wens was van de nationalisten.” Die zaten met een meerderheid in de Volksraad. Welke gekozen Indonesische volksvertegenwoordiging was er in de RI om mee te onderhandelen?
Eigenlijk zou men gedurende de laatste dagen van het jaar mogen verwachten, dat er een pause is voor deze never ending debatte. Heeft u niets anders en beters te doen? Anyway, toch nog een goed uiteinde van het jaar 2019 en met de beste wensen voor 2020.
@JASomers; ‘de meerderheid in de Volksraad etc.’- O ja? Alleen die Inlanders(Indonesiër, toen nog verboden) met instemming van de gg. kwamen in de Volksraad!
“Met instemming van de gg” Het was juist andersom. De non-coöperatieven weigerden aan de vrije verkiezingen deel te nemen. Nou, dan niet! Maar dan wordt je stem ook niet gehoord. Dat ondervindt de Indische gemeenschap in Nederland toch ook? Geen belangstelling voor de politiek. O.K. Maar dan doe je ook niet mee!
@JASomers; ‘vrije verkiezingen etc.’- In Indië? Welke dan?
“In Indië? Welke dan?” Voor de Volksraad, zoals u weet.
@JASomers;’vrije verkiezingen etc.’ – Door de kroon benoemde voorzitter en 38 leden. Waarvan 19 door de gg en 19 door de gewestelijke gemeenteraden! – En wie had het bij de gemeente raden voor het zeggen?
“vrije verkiezingen etc.’ – Door de kroon benoemde voorzitter en 38 leden.” U loopt weer flink achter. Denk er ook om dat bij de stichting van de Volksraad, er in Nederland nog geen sprake was van algemeen kiesrecht. En al helemaal niet voor vrouwen. En de Eerste Kamer wordt in Nederland nu nog steeds getrapt gekozen.
“Door de kroon benoemde voorzitter” De Tweede Kamervoorzitter wordt pas sinds de Grondwetsherziening van 1983 rechtstreeks gekozen door de Tweede Kamer. Daarvoor maakte de Kamer jaarlijks op Prinsjesdag een voordracht van drie personen op, waaruit de koning(in) de Voorzitter koos.
” 38 leden. Waarvan 19 door de gg en 19 door de gewestelijke gemeenteraden!” Krachtens artikel 53 I.S.1925 bestond de Volksraad uit een lid tevens voorzitter, en 60 leden die deels waren benoemd en deels gekozen. Er was sprake van een indeling in drie groepen volgens het nationaliteits- en landaardcriterium: 30 inheemse onderdanen-niet-Nederlanders (Inlanders), ten hoogste 27 en ten minste 25 onderdanen-Nederlanders, alsmede ten hoogste 5 en ten minste 3 uitheemse onderdanen-niet-Nederlanders (Vreemde Oosterlingen, met Europeanen gelijkgestelde Vreemde Oosterlingen, Vreemde Oosterlingen op wie na 1920 de bepalingen van Europeanen toepasselijk waren verklaard, alsmede Europeanen-niet-Nederlanders, die Nederlands onderdaan waren). In 1929 werd de Indische Staatsregeling gewijzigd waarbij het aantal leden werd gesplitst in twee gelijke delen: 30 inheemsen, bestaande uit één groep, en 30 niet-inheemsen, bestaande uit twee groepen. Gekozen werden 38 leden, en wel 20 inheemsen, 15 Nederlanders en 3 uitheemsen. Benoemd werden 23 leden: door de koning het lid-voorzitter, en door de gouverneur-generaal 10 inheemsen, tenminste 10 Nederlanders en ten hoogste 2 uitheemsen. Voor de voorzitter werd geen landaard aangewezen. Voor de Volksraad die in zijn nieuwe samenstelling voor het eerst op 15 juni 1931 bijeenkwam had de gouverneur-generaal naast de 10 inheemsen, 10 Nederlanders en 2 uitheemsen (een Chinees en een Arabier) benoemd.
Het aanwijzen van leden had een bedoeling. Indië had een indirect bestuur, een grote diversiteit aan bewoners, en in bijvoorbeeld de binnenlanden ontbrak het aan een ;politieke structuur, maart die mensen moesten toch ook in de Volksraad zijn vertegenwoordigd!
“Heeft u niets anders en beters te doen?” Ach mevrouw Lebert. U weet toch dat de meeste reageerders hier allemaal een relatie met de Japanse bezetting en/of bersiap hebben. En daar allemaal een tic van hebben overgehouden? De een wiebelt met zijn/haar hoofd,. de ander heeft trommelende vingers of schrijft op Javapost/I4E. Dat willen ze niet weten, maar dat is zo. Alleen onze beide kepala kampongs kan ik niet op psychische eigenaardigheden strikken, gelukkig maar. Maar aangezien zowel bezetting als bersiap heel veel verschillende gezichten kent, en elk van ons ze met een andere perceptie hebben opgeborgen, zijn we het nooit met elkaar eens. Dat zit ingebakken. Net als andere perkara’s waar Indië rijk aan was. Maar er zit een deleteknop op uw computer. Zelf moet ik niks hebben van de ‘muziek’ waar de hedendaagse jeugd van geniet. Maar op elk apparaat heb ik daarvoor een knop. Ik accepteer het nog van mijn kleinkinderen, daarmee blijf ik een beetje bij de tijd.
Zelf sta ik daar natuurlijk een beetje boven. Maar Zeeuws meisje heeft mij allang door hoor! Ook een oorlogskind, met kennis van zaken en eigen ervaringen.
Ik ken uw relatie met bezetting en bersiap niet, maar u komt mij hier als normaal over. Ook weer een beetje anders dan die gekken hier, dus ook met problemen. Denk dan ook aan die deleteknop!
Met de kerstmis heb ikzelf bijzondere ervaringen. Als misdienaar was ik van kind af aan betrokken bij de vieringen, die toch een bijzonder karakter moesten hebben. Dat viel natuurlijk weg tijdens de bezetting. Maar Kerstmis 1945 zal ik nooit vergeten. Op 10 november bevrijd met een hoop boemboemboem en retteketet en bloed, na anderhalve maand weer Kerstmis in een tot rust gekomen stad.. Een nachtmis zat er nog niet in, vanwege de nog niet overal herstelde straatverlichting was er een avondklok. Maar op Kerstdag, 09.00 uur! Prachtig.
Ik hoop dat u, ondanks mij, prettige Kerstdagen hebt gehad, wij in ieder geval wel.
@@Ik ken uw relatie met bezetting en bersiap niet, maar u komt mij hier als normaal over. Ook weer een beetje anders dan die gekken hier, dus ook met problemen. Denk dan ook aan die deleteknop!@@
Ha, meneer Somers, U heeft toch ook die Delete knop gevonden. Maar blijkbaar zelf weinig toegepast. Immers een ieder krijgt dan iets met uw wetten te maken. Zelf heb ik dit keer uw schrijven in zijn geheel uitgelezen. Normaal kom ik niet verder dan een regel of twee.
‘Zijn we het nooit met elkaar eens’. Als u dit al weet mhr. Somers, waarom wilt u dan steeds uw eigen mening doorzetten? Uw ‘tik’ is (om uw eigen woorden te gebruiken), dat u meent het altijd
beter te weten, en niet alleen maar altijd gelijk te willen hebben maar ook het laatste woord moet hebben. Indien u het nog niet weet, u bent een vervelende ouwe zeur.
Wat uw ‘Zeeuws meisje’ betreft, die te pas en te onpas steeds met de haren erbij gesleept wordt, is die intussen een oud wijfje geworden en wie weet, hopelijk voor haar, ook doof. Want dat gezanik wat u op de Javapost ten goede geeft, ook nog in natura te moeten luisteren is om er tuureluurs van te worden.
Wat de deleteknop betreft Mhr. Somers.Niet nodig. Ik lees nooit meer dan de eerste paar woorden van wat u schrijft, want de rerst is meer dan genoeg bekend.
Maar zoveel fatsoen had men kunnen verwachten, dat u ons tenminste met Kerst uw ontboezemingen bespaard had. Wat uzelf met Kerst heeft beleefd, staat hier niet ter discussie. Off topic.
@JASomers; ‘in de Volksraad zijn vetegenwoordigd etc.’- Alsof die Volksraad iets met regeren te maken had. ‘parlementje spelen’ werd het toen al spottend genoemd. ‘De badkuip’van het gezag!
De gg. had absolute macht!
“En wie had het bij de gemeente raden voor het zeggen?” De gemeenteraad.
“Alsof die Volksraad iets met regeren te maken had. ‘parlementje spelen’ werd het toen al spottend genoemd. ‘De badkuip’van het gezag!
De gg. had absolute macht!”
Van de wetgeving: .
Art.82. De Gouverneur-Generaal stelt, behoudens het bepaalde bij het eerste lid van art.90, IN OVEREENSTEMMING MET DEN VOLKSRAAD, ordonnanties vast tot regeling van:
a. onderwerpen, de inwendige aangelegenheden van Nederlandsch-Indië betreffende, ten aanzien waarvan in de Grondwet, in deze wet of in andere wetten niet anders is bepaald;
b. andere onderwerpen, waarvan de regeling ingevolge eene wet of een algemeenen maatregel van bestuur bij ordonnantie moet geschieden.
Van de begrooting en van geldleningen.
Art.103. De Gouverneur-Generaal stelt de algemeene begrooting en de aanvullingsbegrootingen vast, voor zoover hij zich MET HET GEVOELEN VAN DEN VOLKSRAAD VERENIGD. (…)
Maar u weet ook dat de (indo)Europese bevolking niets ophad met inlanders in het bestuur, die moesten door de pers in de Volksraad als minkukels worden voorgesteld, Enkele kranten:
‘Geen der Bataviasche bladen heeft aan die [installatie]rede van 18 Mei een bespreking gewijd’. Het gedrag van de hoge ambtenaren op de tribune achtte Van Limburg Stirum in zijn brief van 22 juni 1918 aan minister Pleijte beneden alle peil. ‘(…) uitroepen van verontwaardiging waartoe de redevoeringen in den V.R. den hoogen ambtenaren op de tribune aanleiding geven (…) exclamatiën van even zoovele hoofdambtenaren van goeden naam’: ‘Ze moesten ze alle 39 de zaal uittrappen’, of ‘De vent moest oneervol ontslagen worden’ en ‘Hoe is ’t mogelijk dat zooiets geduld wordt.’ Frisse boel hè daar in de Volksraad.
“is die intussen een oud wijfje geworden en wie weet, hopelijk voor haar, ook doof.” Ik vind het zo jammer voor u niet op handen te worden dragen door iemand die veel om u geeft. Een meisje dat tegen beter weten in mede heeft gezorgd dat we onze doelen konden behalen. Al 65 jaar! Bij ons trouwen zei mijn Indische moeder mij over dat totokmeisje: zorg goed voor haar, ze is het waard. En doof is ze niet, ze zou mij zelfs kunnen vervangen bij een interview. En ik ben ook niet doof voor haar bijzondere oorlogsellende. Maar misschien zult u dat niet begrijpen. Vind ik niet erg hoor.
@JASomers; ‘een oud wijf geworden etc.’- Wie is er nou een oud wijf geworden. Ik ben helemaal geen wijf. En zeker nog niet oud (genoeg)! En vooral nog niet (oostindisch) doof!
Ik erger me juist aan dat indolente. En ik draag u zeker niet op de/mijn handen. Liever een vogel in de hand dan 10 in de lucht. Ik voel me meer; een indo in de lente! (alhoewel de winter nog lang duurt)
“JASomers; ‘een oud wijf geworden etc.” Misschien handig om even de auteur te traceren.
” U heeft toch ook die Delete knop gevonden. Maar blijkbaar zelf weinig toegepast.” Waarom zou ik. Hier wordt door mensen geschreven over wat hun bezig houdt. En hun meningen daarover. Ik lees ze allemaal, er staan vaak nieuwe dingen voor mij in. Niet allemaal interessant, maar wel mensen aan het woord. Mensen die uiteraard anders zijn dan ik. En daar reageer ik op. Ik weet niet hoe of het bij u in Amerika is, maar hier kan dat.
https://www.nporadio1.nl/podcasts/ovt-fragmenten-podcast/122491-de-column-van-john-jansen-van-galen
Dezelfde verhalen vertellen. Of nuances stellen?
nu zijn er meer Nederlandse touristen en gepensioneerden in Indonesie dan ooit,
Dat waren toch die voormalige bezetters en oorlogsmisdadigers? Worden die niet opgepakt en terechtgesteld?
@JASomers; ‘meer Nederlandse toeristen etc.’- Klopt! Die met een verzoenend hart getuige willen zijn van een Indonesisch opbouw! En uiteraard daar door goede gastheren/-vrouwen allerhartelijkst worden ontvangen.
@mevr. Lebert
Ik heb meer moeite dat de Heren altijd off-topic gaan en proberen de ander niet steeds dezelfde argumenten te overtuigen. Ik krijg langzamerhand de indruk dat zij geen probleem hebben maar het probleem zijn.
Ik heb me rustig gehouden. Ik kom net terug van een vakantie met familie in Algarve. Nochtans de beste wensen voor 2020.
” de Heren altijd off-topic gaan ” gelukkig ik niet.
‘gelukkig ik niet’ ???? Als ik me niet vergis was het topic KERSTMIS mhr Somers.
Sorry, ik had moeten schrijven: ik was niet begonnen. Maar het topic was niet Kerstmis, maar de bersiap in Bandoeng. Ik was dus half-off topic.
‘niet Kerstmis’? Maar natuurlijk is/was het Kerstmis en dan kan men tenminste verwachten dat u in die tijd uw mond houdt, resp. uw vingers van de toetsen laat.
Hoog tijd dat de moderator deze non-discussie stopt. De af en toe scherpe toon en de discussies, die zich wel lijken af te spelen in een blauw van de sigarenrook staande etablissement voor oud-Indischgasten, zijn de Java Post onwaardig. Verknoeit u het uitstekend werk van dhr Immerzeel niet!
Ik kan R.S. Karni alleen maar gelijk geven. In het verleden heeft de moderator wel ingegrepen toen er langdurig off-topic werd gegaan, het topic werd gewoon gesloten. Wordt hier niet ingegrepen omdat de oud-Indisch gasten de Heren Mertens en Somers zijn?
Aangezien het topic niet meer over de Bersiap in Bandoeng gaat, zie ik het nut niet in om te reageren. Ik wil reageren op de Bersiap in Soerabaja, ik correspondeer met een Australische onderzoeker hierover maar gezien het gedrag van die Heren op andere topics zie ik geen nut om hoegenaamd te ageren op Javapost.
@PetervandenBroek; ‘oud Indisch gasten etc.’- (alweer)Ingegrepen; …voor orde en rust? Het ‘koloniale gedoe’ heeft 4 eeuwen geduurd. Off topic? Indië is hot news….hotter dan alleen maar bersiap. Dus……..pelan,pelan sadja!
Ook dhr Mertens begrijpt het niet. Het topic is hier de Bersiap in Bandoeng. Ik heb daarover gelezen, het boek van Mevr. M. van Delden ligt naast me. Daarnaast doe ik kwantitatief onderzoek ernaar. Ik meen dat ik wat nuttigs erover kan zeggen Maar als de Heren constant off topic gaan, zie ik het nut niet om te ageren.
Ik wil ook op een ander topic reageren, maar als dhr Mertens al met het nul-argument komt dat Indie hotter is dan Bersiap dan moet hij vooral zo doorgaan, zie de statistiek:
Kerstfeest in 1947 (totaal 15 reacties): Mertens (6) Somers (5)
Het blijft elf seconden stil na het woord ‘oorlogsmisdaden’ (28 reacties): Mertens (2) Somers (7)
Indische gemeenschap wacht nog steeds (18 reacties): Mertens (8) Somers (0)‘
De sneeuwbal rolt dan verder’ (30 reacties): Mertens (2) Somers (10)
Onderzeeboot-patrouilles bij Nieuw-Guinea: (15 reacties). Mertens (1) Somers (2)
En de winnaar is?
Dag, ik ben op zoek naar documentatie over een oud oom. Zijn naam: George Francoise Tomasouw. Geboren in Meester Cornelis, toenmalig Nederlands Indië 8-8-1909. Overleden: 13-6-1945. Hij was lid van het jazzorkest The Brown Sugar Babies. Ik zoek ook naar een foto van hem als orkestlid The Brown Sugar Babies.
Neem nou Bandoeng in de Bersiaptijd. Ik kan wel de boeken van dr M. van Delden over Bandoeng in die periode lezen, maar ik wil meer weten. Daarom pik ik een naam van een Bersiapslachtoffer en probeer haar verhaal te reconstrueren. Ik ben zo vrij om mevr. Lucardi-Versteegh als voorbeeld te nemen. Zij werd op 4 december 1945 in Malang Sengkaleng levenloos gevonden. Wat zijn mijn aanknopingspunten?
1) Ik heb haar naam gevonden op een lijst van personen die in een interneringskamp stierven. Zij was één van de personen die niet in een kamp stierf, maar erbuiten. De vraag is in welk kamp verbleef zij tijdens de Japanse bezettingstijd? Is er een namenlijst van geinterneerden beschikbaar?
2) Interneringskampen werden na de Japanse capitulatie door de Britten bevrijd en het RAPWI verzorgde de evacuatie van de geinterneerden naar veilige oorden. Wanneer werd mevr. Lucardi-Versteegh met andere personen bevrijd en naar welk “veilig oord” werden zij geëvacueerd?
3) Zij werd in Malang Sengkaleng op 4 december gevonden. Waarom kwam zij juist daar terecht. Waar verbleef zij tussen vertrek uit het interneringskamp en Malang?
4) Wat heeft H. Kramer, die op haar kaart bij de Oorlogsgravenstichting staat vermeld met haar te maken? Deze persoon is na de Japanse capitulatie naar Nederland vertrokken.
Wie kan mijn verhaal aanvullen?
Toevallig ben ik bezig nu met een cursus Tracing your Roots. Kom ik toevallig op een web site van passagierslijsten van schepen vanuit Indie naar Nederland. Gewoon uit nieuwsgierigheid type ik de naam Kramer. Krijg ik als resultaat:
Kramer H. (m) Oranje(schip) vertrek: 1947-07-21Tandjong Priok
aankomst 1947-08-09 Amsterdam.
Aangezien er toch geen verdere aanknopingspunten zijn, laat staan belangstelling, houdt mijn gezoek hier op.
De familie Versteegh leefde verspreid over heel Java. Ze zagen/kenden elkaar nauwelijks, ja, van één keer bij elkaar in Poedjon. Ik ken die tantes, zoals tante Rose, alleen maar van de begrafenis van mijn opa (III.g. VERSTEEGH, Guustaaf August Ulmar): Over hun belevenissen tijdens en na de oorlog weet ik praktisch niets, behalve van mijn tante IV.c. VERSTEEGH, Alice Millicent Grace. Geb. Semarang 19 januari 1888 (erkenning), overl. 13 juni 1960 te ‘s-Gravenhage. Zij heeft mijn ouders aan elkaar gekoppeld, en ik was haar lievelingsneefje.
III.g. VERSTEEGH, Guustaaf August Ulmar (Guus, later oom Guus Kwek). Geb. 11 juni 1858 te Semarang, overl. 11 november 1940 te Poedjon. Huwde een Javaanse vrouw, Wakirah, had een eigen koffie-onderneming, Soember Pakel.
Die tantes zagen mij toen ook voor het eerst, zoenen, omhelzen zoenen, omhelzen enz.
IV.e. VERSTEEGH, Carolus Bartholomeus. Geb. 21 juni 1826 te Siedoe Moekti bij Semarang, overl. 3 augustus 1895 te Kendal. Huwde op 15 juni 1850 te Semarang met SPREEUWENBURG, Albertina Margaretha van (wed. OPPERMAN), geb. 3 januari 1828 te Tabiano Bandjer (Borneo), overl. 1913 te Malang, dochter van SPREEUWENBURG, Albertus Fredericus van en de “prinses van Martapoera” die ligt begraven te Plantoengan. Carolus nam de onderneming Ngariah over van zijn vader en verkreeg daarnaast de ondernemingen: Sokoredjo, Siedoe Moekti, Soekamangli en Djatirongo. De 5 ondernemingen van C.B. liggen in de driehoek Semarang-Kendal-Salatiga. Twee van de ondernemingen waren tabakslanden. Een van die landen, Djatirongo, is later overgenomen door de fa. McGuilfry, producent van de Faro-sigaretten.
V.a. VERSTEEGH, Carolina (geboren uit een voorhuwelijk van C.B. Versteegh)
V.b. VERSTEEGH, Albertina Justine Louise (kind uit het huwelijk van A.M. van Spreeuwenburg met officier Opperman)
V.c. VERSTEEGH, Charles Albert Archibald Lewis (Albert)
III.c. VERSTEEGH, Charles Albert Archibald Lewis (Albert). Geb. 11 september 1851 te Pelantoegnan. Overl. januari 1922 te Malang. Had een kleine onderneming op Senkaling, waar hij vanille en orchideëen kweekte. Leefde samen met Warisa, een Oost-Javaanse van gegoede familie. (Ook zijn broer Alfred woonde op Senkaling. Beide hadden een dochter die Rose/Roos heette.) Hij huwde Warisa op 7 oktober 1909 te Malang.
IV.a. VERSTEEGH, James Lucien (Senkie). Geb. 7 februari 1883 te Kendal, ondernemer van Senkaling (boven Malang), leefde samen met een Javaanse vrouw, geen kinderen, overl. ???
IV.b. VERSTEEGH, Rose Marie Josine Beatrice. Geb. 7 december 1883 (erkenning) te Malang. Huwde op 18 november 1909 met LUCARDIE, Roelof, die in de suikerbusiness zat. Geen kinderen
IV.c. VERSTEEGH, Alice Millicent Grace. Geb. Semarang 19 januari 1888 (erkenning), overl. 13 juni 1960 te ‘s-Gravenhage. Huwde te Malang op 11 januari 1913 met MULDER, Willem Frederik, geb. Alkmaar 14 november 1886, gezaghebber bij de Gouvernements Marine, overl. Semarang 18 april 1945.
Opmerkingen
1) Omdat familie (haar broer Senkie) in Malang Senkaleng e woonde, ging mevr. Lucardi-Vesteegh na verblijf in het Japans interneringskamp daar heen.
2a) opmerkelijk is wel dat op haar grafzerk staat Lucardi geboren Versteegh, terwijl haar man geregistreerd staat als Roel Lucardie met een E aan het eind van zijn naam!
2b) Nog opmerkelijker is dat bij hem de datum van overlijden onbekend is!!!! Hoezo?
https://stamboomvennik.nl/getperson.php?personID=I46052&tree=vennik