Door Bert Immerzeel

De enige keer dat ik ooit de Molukken bezocht, dacht ik me goed te hebben voorbereid. Tientallen kaarten had ik in mijn hoofd toen ik vanuit het vliegtuigraam voor het eerst Ambon onder me door zag glijden. Dan is dát dus schiereiland Leitimor, en dát Hitoe, dacht ik tijdens het dalen. Voor de berg Goenoeng Nona, of Kuda Mati (‘dood paard’) had ik bijzondere interesse, want ik had me voorgenomen daar een keer naar boven te klimmen.

Gunung Nona

Enkele dagen later was het zover. Een minibusje bracht me naar het westen van Ambon-stad. Vandaar moest ik het verder in mijn eentje uitzoeken. Een paar liter water en wat proviand in mijn rugzak zou genoeg moeten zijn. Een kopie van een vooroorlogse kaart (beter had ik in Ambon niet kunnen krijgen) moest me de richting wijzen.  Geen probleem, dacht ik, want het was toch niet veel meer dan een korte wandeling naar boven, en dan aan de andere kant weer naar beneden. Over enkele uren zou ik in een dorp aan de zuidkust wel ergens vervoer vinden om me terug te brengen naar mijn hotel.  

U raadt het al: het viel zwaar tegen. Er waren zó veel bergweggetjes dat ik regelmatig door de verkeerde keuze rechtsomkeer moest maken om het ergens anders opnieuw te proberen. Als polderjongen had ik ook te veel gerekend op het uitzicht. De begroeiing was zó uitbundig dat ik veel minder oriëntatiepunten had dan ik vooraf had gehoopt. En nog het ergste van alles: de warmte. Uitbundig zwetend kwam ik uiteindelijk wel bovenop het ‘dode paard’, maar van mijn meegebrachte water was op dat moment niets meer over.

Op goed geluk rolde ik aan de andere kant de berg weer af, in de hoop ergens uit te komen bij een dorp dat ik tevoren in gedachten had gehad. Niet dus. Duizend geitenpaadjes die leidden naar God-mag-weten-wát. De goede afloop kent u, want anders had ik deze regels niet geschreven. Ik herinner me echter nog als de dag van gisteren de verschrikkelijke dorst die ik had toen ik, na een vijf-zes uur dwalen op deze heuvel, op een doesoen (bostuin) belandde, en daar een familie vond die me redde. Eén van de jongens klom met zijn parang een klapper in. Na een chop-chop, beng-beng, en een tweede chop-chop-chop, deed ik me tegoed aan klapperwater. Meen me te herinneren meerdere noten te hebben leeggedronken.  De jongens moeten zich hebben verbaasd over zó veel onnozelheid…

Het schiereiland Leitimor

Kaartlezen

Om de een of andere reden moest ik aan bovenstaande voorval denken, toen ik las over een nieuw project, Maps in the Crowd, van de Universiteit in Leiden. Na een ‘pilot’ met een 400 oude kaarten, worden nu 7000 kaarten voorgelegd aan het publiek om deze via ‘georeferencing’ (plaatsvergelijking) te koppelen aan moderne kaarten zoals die van Google en Bing. Het project, dat deze week van start ging, biedt degene die de grootste bijdrage levert een mooie historische atlas van Nederlands-Indië. Om de Java Post lezers vóór te zijn, heb ik alvast een voorproefje genomen en een aantal kaarten gekoppeld. Om eerlijk te zijn, het mag misschien eenvoudiger zijn dan ‘Foto zoekt familie’ van het Tropenmuseum, gemakkelijk is het niet. Het is eigenlijk meer iets voor kaartfreaks, of toeristen die, zoals ik, de weg ooit verschrikkelijk zijn kwijtgeraakt en dat liever niet nóg een keer willen meemaken…

Java Post wenst u succes!

x