Na de Japanse aanval op Singapore evacueert Dicky Douw-Vos (1913-2004) naar Batavia, waar het veilig zou zijn. Ze wordt echter geïnterneerd in het Tjideng kamp in Batavia, met twee kleine kinderen. Al vanaf Singapore maakt ze aantekeningen en houdt dagboeken bij. Haar verhaal, deels in dagboekvorm, is met veel humor opgeschreven, maar ergernis en wanhoop nemen al snel de overhand…
Tjideng kamp, 1942
Vele jaren later, in 1980, zette zij zich ertoe haar aantekeningen uit te typen. Haar dochter Marijke Wels-Douw zorgde er uiteindelijk voor dat de herinneringen werden gepubliceerd in het boek Groeten uit Tjideng. ‘Met ons gaat het goed’. (Free Musketeers, Zoetermeer, 2014)
Enkele fragmenten:
10 februari 1944
“Langzaam maar zeker gaat de toestand achteruit. Je went er wel aan, we winden ons niet meer zo gauw op als in het begin. Momenteel is voedsel het grootste probleem. Onder de bevolking is hongersnood.
Hier is nog wel van alles te koop, als je zoekt, maar het is zo duur dat we het toch niet kunnen betalen. Sommige artikelen zijn schaars geworden. Suiker bijvoorbeeld is er helemaal niet op het moment, en dat in het land van de suiker! We gebruiken nu een soort kandijklonten, die tenslotte ook zoet zijn. Brood, vlees, melk en eieren worden mondjesmaat gedistribueerd. Het brood is gemaakt van tapiocameel en ziet er uit als een glazige, bruine klont, want er zit geen gist in.
Maar we hebben dus nog te eten en dat is het belangrijkste. Ik denk dat de mensen in Holland ook niet veel te lachen hebben onder de moffen. En daar hebben ze ook nog de kou, daar hebben we hier geen last van. Ik hoor natuurlijk ook niets maar uit Holland, ook niet via het Rode Kruis, een organisatie waar je niet veel aan hebt trouwens. In Holland zitten ze wel tussen hun eigen mensen en wij zitten hier tussen twee vuren: Jappen en Indonesiërs, beide Blanda-haters. Ik wou, dat ze eens een beetje opschoten met hun rotoorlog. We vinden dat het nu wel lang genoeg geduurd heeft. Het is ook zo zonde van je leven.”
12 augustus 1945
“Er zit iets in de lucht! Het kan nog enkele weken duren, maar het einde is nabij. Ons einde ook trouwens. Ik zit alvast te fantaseren wat ik zal gaan doen na de oorlog. Nou, dat is heel wat. Eerst natuurlijk eten, eten, eten. Dan baden met veel warm water en echte zeep en talkpoeder en een dikke, schone handdoek. En tanden poetsen met echte tandpasta. En echte koffie drinken. En op de fiets rijden, een heel eind weg, zonder een Jap tegen te komen. In een bed liggen met schone lakens. Eten aan een gedekte tafel. De kinderen mee uit nemen, naar de dierentuin, naar de bioscoop, naar het strand en de bossen. Ze leren zwemmen en fietsen. En zomaar ergens heen waar het fris en schoon is. Dat we dat vroeger allemaal gewoon vonden! En het mooiste wat me kan overkomen, dat ik niet meer elke dag in het potje van de kinderen hoef te kijken of er bloed in de ontlasting zit.”
Aldus Dicky Douw-Vos. Haar aantekeningen zullen bij andere Tjideng-bewoners zeker weer nieuwe herinneringen naar boven halen, onder andere op de binnenkort te organiseren Tjideng Reünie.
Reünie
De organisator van de Reünie, Hans Freiboth, meldt ons:
Evenals in 2014 wordt binnenkort een Tjidengreünie georganiseerd voor ex-kampbewoners en hun familieleden!
Tjidengkampreünie op 16 april 2016 in kumpulanzaal Bronbeek
Programma:
10.30 uur Ontvangst gasten
11.00 uur Welkomstwoord.
Sprekers:
– Mevrouw Lieke van Duin en Mevrouw Truus Huizenga.
Lieke van Duin is de schrijfster van het boek “Dromen van Vrijheid” Het verhaal is gebaseerd op het leven van Truus Huizenga in het Tjidengkamp. (zie “Nieuwsberichten”)
– Mevrouw Marijke Wels – Douw. Zij is de samensteller van het boek “Groeten uit Tjideng”. Dit boek gaat over het leven van haar moeder Dicky Douw – Vos.
Muzikale omlijsting – wordt nog aan gewerkt.
U wordt aangeboden koffie met spekkoek en een rijsttafel.
Einde van de reünie is ongeveer 16.30 uur.
De kosten zijn € 18.- p.p.
U kunt zich opgeven via de site Tjidengkamp.nl.
U klikt op “opgavenformulier” en vul alle kaders in. Tevens staat aan de rechterkant op welke rekening u de € 18.- p.p. moet betalen. Dan onderaan op “ik geef mij op voor de reünie” klikken. Dan ziet u dat de mail is verzonden en weer onderaan hoe de betaling moet verlopen.
Wacht niet te lang want het max. aantal personen is 200 en dat werd bij de vorige reünie snel gehaald.
Heeft u vragen, dan zie ik graag uw mail tegemoet.
Met vriendelijke groeten,
Hans Freiboth
x
Java Post 
Foto Tjidengkamp 1942 en de dames zijn er nog goed uit. Plaats nu eens een foto er naast van 1945.
Beste Ron,
Bijna alle van Tjideng bekende foto´s zijn van september/oktober 1945. Die foto´s staan onder het artikel over de vorige Tjideng reünie: https://javapost.nl/2013/12/04/reunie-tjideng/.
Deze foto, uit 1942, is veel minder bekend.
“””””””Deze foto, uit 1942, is veel minder bekend.”””””””””
Daarom ben ik zo blij om die foto te zien. Want dan kan men goed zien wat het resultaat is van bijna 3 1/2 jaar Jappenkamp op alle andere opnamen.
Als ik de verslagen in go2war2 lees die de invasie van Malakka (nu Maleisië) en de val van Singapoer tot gevolg hebben gehad dan vraag ik me af hoe tegenwoordig de boel is geregeld. Vliegtuigen worden al uit de lucht geschoten, als ze niet spoorloos verdwijnen, wereldsteden worden door jonge jongens belaagd … Wil de mens eindigen zoals toen in Kamp Tjideng, en dan nog mededelen dat het goed gaat? Ik hoop dat tijdens de reünie in Bronbeek de bittere ernst van het gebeurde zal worden benadrukt.
http://www.go2war2.nl/artikel/74/Invasie-van-Malakka-en-Singapore.htm?page=6
Als meer mensen zo negatief denken over de wereld, en niet de moeite nemen te helpen hier wat aan te doen, dan gaat het echt fout. Als er een Indo naast me in de trein komt zitten, kijk ik wel even of hij zijn bomgordel goed vast heeft zitten. Een losse gordel staat zo onzorgvuldig. Volgens mijn Zeeuws meisje moet ik tot op het laatste moment zorgen het decorum niet te verliezen.
“Als er een Indo naast me in de trein komt zitten, kijk ik wel even of hij zijn bomgordel goed vast heeft zitten.” Waar slaat dat nou op? !
“Waar slaat dat nou op? !” Nergens, maar dat wist u al. Maar na reacties op Tjideng zoals invasie in Malakka, Singapore, neergeschoten vliegtuigen, belaagde wereldsteden, fatale luchtverontreiniging, wist ik ook iets te vertellen. Maar mijn echte reactie had ik al hieronder op 16 januari gepost. En daar ging het mij om.
Een aandenken:
Ik hoor de komentaar van de reporter over de bewoning van 60-140 personen waar normaal 4 personen wonen toch een beetje vreemd .
(kleine huizen en krotten ,in de film tussen 0.54 minuten en 1.10 ) .
Tjidengwijk , de verlengstuk vanLaan Trivelli is na Weltevreden en de Mentengbuurt de 3de Hollandse wijk in Batavia, gebouwd omstreeks 1939 ?
Waar grote huizen staan met een grondoppervlakte tot soms meer dan 600 m2.
“””””””Waar grote huizen staan met een grondoppervlakte tot soms meer dan 600 m2″”””””””””””
Maar gedeeltelijk, dacht ik. De Tjilamaja straat, Brantas en de hele omgeving van dat gedeelte bestond inderdaad uit kleine woningen. In 1946 werden wij Indische mensen allemaal in die kleine woningen gestopt. Met wij bedoel ik Padangers zoals wij omdat mijn vader in CBZ tevergeefs werd verpleegd, maar ook de Fam. Jungst, Rorek, Kimeney, Spies, Londt en ook de Fretes. Het huis waar wij in hebben gewoond, is in 1995, toen mijn zusje daar kwam al geruimd. En vandaag is het nog steeds het zelfde, hoorde ik.
“bewoning van 60-140 personen waar normaal 4 personen wonen toch een beetje vreemd .” Misschien kon hij niet meer nullen intypen doordat het toetsenbord stuk ging! In de bersiaptijd, in de Werfstraatgevangenis zaten we met 80-90 man in een ruimte voor 20, en dat was al ellende. Voorzichtig bewegen, om de beurt.
Grootste wereldsteden belaagd ook door fatale luchtvervuiling (waarschuwing WHO). http://www.theguardian.com/environment/2016/jan/16/world-heslth-organisation-figures-deadly-pollution-levels-world-biggest-cities
“According to the UN, there are now 3.3 million premature deaths every year from air pollution, about three-quarters of which are from strokes and heart attacks. With nearly 1.4 million deaths a year, China has the most air pollution fatalities, followed by India with 645,000 and Pakistan with 110,000.” Ik zeg niets meer.
“””””””””With nearly 1.4 million deaths a year, China has the most air pollution fatalities, followed by India with 645,000 and Pakistan with 110,000.” Ik zeg niets meer.””””””””
Het is geen prettige, maar misschien toch de oplossing om de overbevolking (gebrek aan voedsel) tegen te gaan. China, India en Pakistaan zijn toevallig zwaar overbevolkt.
Ha, ha, erg grappig! Zeker de leukste thuis. Leest u de link dan niet?!
“Air pollution leads to chronic diseases which require hospital space. Before, we knew that pollution was responsible for diseases like pneumonia and asthma. Now we know that it leads to bloodstream, heart and cardiovascular diseases, too – even dementia. We are storing up problems. These are chronic diseases that require hospital beds. The cost will be enormous,”
De toevoeging “met ons gaat het goed” is ironisch bedoeld. Op 26 juli 1944 schrijft Dicky Douw-Vos: we mochten aan onze mannen in het buitenland schrijven. We mochten alleen maar leuke dingen schrijven, anders zouden onze brieven niet verzonden worden. En op 2 september 1944 : onder toeziend oog van een Japanner mocht ik schrijven dat het geweldig met ons gaat. En verder de groeten. That was all. (het schrijven moest in het Maleis).
Let op de datum 1942. dit was pas het begin! Wat nooit erbij wordt verteld is dat de meeste van dit soort foto’s gemaakt zijn na 15 augustus. Dat geeft wel een heel rooskleurige blik op de oorlogstijd, als ik denk hoe of mijn zus uit het kamp (Lampersari) is gekomen. (en in Soerabaja linea recta door de bersiappers weer te pakken is genomen). Er circuleert (ook op TV) al heel lang een filmpje over een vrouwenkamp. Allemaal op z’n zondags gekleed op weg naar de poort, want enkele van hun mannen komen er aan. Steeds hetzelfde meisje in een fris gestreken jurkje met een strik in het haar dat een trapje oploopt. Reclame voor Centerparcs(?). Voordat ik eind november terugkeerde naar Soerabaja werkte ik voor het Rode Kruis in Batavia, voedselvoorziening in die kampen. Dat zag er inderdaad keurig uit! En dat verzorgd door die vrouwen zelf. Sterke vrouwen! Die het niet alleen hebben overleefd, maar ook vrouw zijn gebleven. En hun kinderen alle goeds hebben meegegeven. En hun beste kleren hebben bewaard voor hun bevrijding. Die wel een beetje zou tegenvallen!
Een goed boek dat gelezen moet worden heet ‘”Tjideng Reunion”, in het Engels geschreven door Boudewijn van Oort. Mk
Ron Geenen zegt:
17 januari 2016 om 5:21 pm
“””””””Waar grote huizen staan met een grondoppervlakte tot soms meer dan 600 m2″”””””””””””
Maar gedeeltelijk, dacht ik. De Tjilamaja straat, Brantas en de hele omgeving van dat gedeelte bestond inderdaad uit kleine woningen. En vandaag is het nog steeds het zelfde, hoorde ik.
========================================================================
Bij de grotere huizen:
1. Laan Trivelli van af de Tjidengbrug , de ingang van de Kamp t/m de hoek met een klein voetbaldveld ) zijn het grotere huizen .
Mijn ouderlijke huis tot 2010 . zijn qua grootte , veranderd van 200m2 naar 400m2 ,alleen de grondoppervlak blijf dezelfde, 599m2.
Ik kom jaarlijks langs behalve in 2015.
2.Ook bij de Moesi weg.
Zelfs bij de kleinere gang/steegjes zoals Ampasiet I-IV , Tjilamaya straat , Tjipunagara ,Kapuas (Rivierenbuurt ) waren de huizen goed voor een paar Indische families die tijdelijk op doorreis waren naar Nederland.
“”””””””””””Zelfs bij de kleinere gang/steegjes zoals Ampasiet I-IV , Tjilamaya straat , Tjipunagara ,Kapuas (Rivierenbuurt ) waren de huizen goed voor een paar Indische families die tijdelijk op doorreis waren naar Nederland.””””””””””””””
Ik weet niet wat een ander een groot huis noemt, maar Tjilamaja 13 had een voorgalerij, daarachter een kamer waar een etenstafel stond en links van de galerij waren twee kleine slaapkamers. Rechts achter was een soort 1 kar garage dat wij ook als slaapkamer gebruikten en daarachter was een mandi-kamer met daarachter de keuken. Voor mij was dat huisje niet meer dan 80 a 90 m2. En zo waren bijna alle huizen waar ik binnen kwam vanwege de vriendjes toen.
Een huis dat van 200m2 naar 400m2 verbouwd wordt op een klein stukje grond van 599m2 kan alleen maar omhoog gaan als een tweede laag. En dat oppervlak is natuurlijk in geen verhouding met het stukje grond. Ben benieuwd of dat volgens de wetten is toegestaan, want de privacy voor de omgeving is weg. Een lezer op deze site heeft voor mij vorig jaar wat foto’s van het huidige Tjideng gestuurd. het is er niet mooier op geworden. Allemaal blokken dozen op elkaar met grote hekwerken er voor. Vroeger was het meer open met alle laagbouw. http://myindoworld.com/pictures/cideng-between-1946-and-1950/?doing_wp_cron=1453651947.1676409244537353515625
Een huis dat van 200m2 naar 400m2 verbouwd wordt op een klein stukje grond van 599m2 kan alleen maar omhoog gaan als een tweede laag.
===================================================
Klopt.
Bij de garage werd het omhoog gebouwd (extra etage) en verlengd naar achteren.
En het is volgebouwd .
Laagbouw bestaat bijna niet meer in Jakarta Centrum.
Dat “huisje” kost nu 2 miljoen (2000.000) euro bij een koers 1 euro is 15.000 rupiah.
De bestemmingplan van Laan Trivelli en de kleine zijstraten zijn gewijzigd.
Daar heb je zelfs gebouwen met 4 etages .
“”””””””””Dat “huisje” kost nu 2 miljoen (2000.000) euro bij een koers 1 euro is 15.000 rupiah.”””””””””””
Bij mij nog geen halve km vandaan staat sinds een week te koop een 1 laag huis, ongeveer een jaar of 7 oud, ongeveer 425m2, 4 slaapkamers en 4 badkamers, 3-car garage, zwembad en spa op een stuk grond van 2000m2 voor $925000. (Tussen haakjes, ik vermeld met opzet geen decimale tekens, want een coma is hier een punt en omgekeerd)
Google streetview Jalan Cilamaya Jakarta
http://street-view.bg360.net/indonesia/jakarta.php
Bij het intypen van jl Cilamaya 13 komt ook de jl brantas te voorschijn. Het 2 lagen huis met wit hek er voor was een 1 laag huisje van de heer Makkink en kijkend naar links over de 2 geparkeerde auto’s zie je nog net een open ruimte. Daar hebben wij gewoond. Nieuw huis is nog steeds niet gebouwd. Zo te zien is het wonen er niet op vooruit gegaan.
Weet iemand wie er op de foto met als onderschrift Tjideng 1942 staan? het gaat ons om de vrouw die zittend op brits iets drinkt uit een kommetje. De foto is geplaatst in 2016.
Wij denken dat het onze moeder is, maar ze lijkt veel ouder dan ze toen was.
Dank voor uw hulp!
vriendelijke groeten,
Pinky Switters-Boelen en Lenneke Boelen