INTERVIEW De propagandafilms van de Nederlandse overheid in Indië hebben een lange adem, zegt Gerda Jansen Hendriks. Groot bleef de onwetendheid van wat zich er heeft afgespeeld na de Tweede Wereldoorlog.
Door Lidy Nicolasen
Nederland slaagde erin de ellende van de oorlog in Indië van het witte doek te houden, constateert Gerda Jansen Hendriks in haar proefschrift Een voorbeeldige kolonie, een studie naar overheidsfilms tussen 1912 en 1962. ‘In de propagandafilms, die tot op de dag van vandaag bijna gedachteloos steeds opnieuw worden gebruikt als het over Indonesië gaat, zul je nooit iets zien van de hevige guerrillaoorlog die er heeft gewoed. Iconische beelden, zoals we die kennen van de Vietnamoorlog, ontbreken. Wij moeten het doen met films waarin Indonesië een land is dat het niet redt zonder de hulp van Nederland en Nederlandse militairen.’
Militaire kolonne tijdens Eerste Politionele Actie, 1947
Het is propaganda met een lange adem, zegt Jansen Hendriks, in het dagelijks leven regisseur van het tv-programma Andere Tijden. In de Tweede Wereldoorlog bezondigden alle naties zich aan propaganda. Journalisten werkten ‘embedded’, dus onder de vlag van het bevriende leger. In Nederlands-Indië waren tijdens de oorlogsjaren onafhankelijke Nederlandstalige media verdwenen. De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) nam daarna de nieuwsvoorziening via film, radio en kranten in eigen hand. De filmbeelden van de RVD werden gebruikt door het destijds zo belangrijke Polygoonjournaal.
In februari 1946 werd voor het eerst melding gemaakt van een optreden van Nederlandse troepen in Indië. In het Polygoonjournaal is dan een reportage te zien over net bevrijde krijgsgevangenen en juichende Indonesiërs die de Nederlandse militairen onthalen. De boodschap is duidelijk: onze helden hebben de Japanse bezetter overmeesterd. Feit is dat Japan zich al een half jaar eerder had overgegeven.
Jansen Hendriks: ‘Het beeld strookte met het idee dat Nederlanders toen hadden. Ze wisten niet wat er gaande was in de voormalige kolonie. De Nederlanders daar hadden in kampen gezeten of ze waren uitgeweken naar elders. Ze hadden niet in de gaten dat ze sterk in aanzien waren gedaald. Dat gebeurde eigenlijk al meteen in het begin toen het trotse KNIL-leger op Java in acht dagen tijd door de Japanners onder de voet werd gelopen.’
Conflict
Ook het thuisland bleef onwetend. Indonesië was nooit de oorlog verklaard. Dat kon niet, vond Nederland, omdat het een binnenlands conflict betrof. Indonesië was immers geen vreemde mogendheid. De gesneuvelden werden niet gerepatrieerd, maar in Indonesië begraven om de solidariteit tussen kolonie en moederland te benadrukken. De begrafenissen werden evenmin gefilmd. Slechts één keer was er op film een met de Nederlandse vlag bedekte kist te zien.
De hoogste ambtenaar in Nederlands-Indië, luitenant-generaal Van Mook, bemoeide zich direct met de productie van overheidsfilms. Hij wilde vooral Amerika tonen dat Nederland geen conservatieve koloniale macht was, maar juist streefde naar een federale en gelijkwaardige staat. Filmers kregen te horen dat ze agressie dienden te vermijden.
Linggadjati in de branding is een film die tijdens de politionele acties is gemaakt. Na zeventien minuten begint in de film het Nederlandse offensief. Dertien minuten later, als de film is afgelopen, is er nog niets van een gevecht te bespeuren geweest. Wel oprukkende tanks en bewoners die met hun mandjes naar de markt gaan. De film mocht niet worden verspreid, te agressief, vond Van Mook.
Boekje open
Gerda Jansen Hendriks
Pas in 1968 doet Joop Hueting, destijds soldaat bij de Stoottroepen, als eerste een boekje open. Nederland schrikt wakker, maar beelden zijn nergens te vinden. ‘Het was een guerrillaoorlog in de jungle, een oorlog zoals in Vietnam. Door gebrek aan beelden hebben we ons dat nooit kunnen voorstellen. Ik denk dat dat ook de reden is dat er steeds opnieuw hevige opwinding ontstaat als er wel foto’s opduiken, echte oorlogsbeelden. Misschien heeft de legerdienst ergens wel filmpjes gemaakt, maar daarmee is dan hetzelfde gebeurd als met de Srebrenica-rolletjes, ze zijn verdwenen’, zegt Jansen Hendriks.
‘Toen vond de Nederlandse overheid dat haar propaganda was mislukt’, zegt ze. ‘Maar niemand had kunnen dromen dat het beeld van de Nederlandse soldaat als ambassadeur van goede werken zolang overeind zou blijven. Je ziet dat hetzelfde is gebeurd met de term politionele acties. Het was een propagandawoord, maar tot op de dag van vandaag spreken mensen over politionele acties en niet over oorlog. Het is echt een voorbeeld van propaganda op de lange termijn. Ze bedachten dat niet, maar zo heeft het wel uitgepakt.’
Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid vertoont via in.beeldengeluid.nl de meer dan honderd films die de overheid maakte in Nederlands-Indië tussen 1912 en 1962.
x
Dit artikel werd eerder gepubliceerd in De Volkskrant, 3 december 2014.
Java Post 
Wat een uitstekend verhaal hulde aan Gerda Jansen Hendriks !! Joty Ter Kulve
politici doen ook aan propaganda.
niets nieuws.
maar waarom wil nederland niet weten dat japan drie jaar Javaanse jongeren indoctrineerden : dood alle blanken en alle christenen .
en dat de britten rapporteeden dat zij vochten tegen Javaanse jongeren tussen 8 en 14 jaar ,
die aangevoerd werden door Japanse onderofficieren .
Dat weten wij wel Hr. Hoegen. Dat weten wij maar al te goed.
De clou van onderhavig verhaal is echter dat er nog personen zijn die anno 2014 met achterhaalde propagandamateriaal uit die tijd op forums meediscussieren.
De propagandafilms van de Nederlandse overheid in Indië hebben een lange adem, zegt Gerda Jansen Hendriks. Groot bleef de onwetendheid van wat zich er heeft afgespeeld na de Tweede Wereldoorlog.
Tegenwoordig worden wij voortdurend met nieuw propagandamateriaal bestookt: die van de dreiging uit het Oosten (Rusland), maar dat wisten wij na WOII ook al, zodat ik de neiging heb te denken dat kapitalisme gebaseerd is op oorlog en wapenhandel; maar dit even ter zijde,
Overigens terzijde. Gisteren op het journaal: Een door Herinneringscentrum Kamp Westerbork aangekochte goederenwagon, is aangekomen in Nederland. In totaal zijn er vijf door de nazi’s gebruikte wagons aangekocht. De aankoop heeft als doel om het verhaal van de deportaties van Nederlandse Joden en Roma zichtbaarder te maken.—–
Maar ja, de treinen reden toen wel op tijd, waar de NS tegenwoordig het spoor vaak bijster raakt.
Tja: iedereen zat in het verzet tegen de Duitsers, en iedereen deed mee om Joden te laten onderduiken.
Propaganda is een woord door de Katholieke Kerk uitgevonden in 1622 om het katholieke geloof in andere landen te propageren. Dus niet politiek van oorsprong.
Later werd het ‘Reichsministerium für Volksaufklärung und Propaganda’, RMVP of Propagandaministerium geformeerd op 13 maart 1933, om de Nazisme-ideologie van Adolf Hitler te versterken, voorgezeten door Reichs Minister Joseph Goebbels. Hij was verantwoordelijk voor de Propaganda.
De propaganda film uit 1944 van de Amerikanen mag ik jullie niet onthouden. Stars spangled banner, home of the brave etc.
[audio src="http://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Movieton1944.ogg" /]
Al een paar jaar staat op mijn site: http://www.krijnvanputten.com het hele verhaal……
De mensheid in het algemeen: mochten bepaalde mensen de gelegenheid krijgen, dan laten ze gedachten toe, dat het niet zo erg is als je misbruik maakt van de macht je gegeven. Zelfs in een wereld, waar we heel duidelijk weten, dat je met de gedachte: ‘Heb Uw naaste lief gelijk U zelf en heb Uw vijanden lief’ meer bereikt dan met gewelddadigheden. Oorlog is tot daar aan toe. Doch geen uitwassen. Aan beide kanten.
Klinkt cliche, doch de ellende komt er juist van, omdat velen zich niet weten te gedragen.
Ik ben ook geen helige, doch ik hoop, dat ik nooit de controle over mijn principes mag verliezen.
Complimenten voor deze site.
Hoogachtend:
DP Tick
Nu een vraag: Holland heeft heel Indonesia en zelf de Republik Yogja al herovert en de president met zijn kabinet( regering ) ingevangen genomen.Zo dat in feite,de Republik Indonesia eigenlijk al NON EXSISTENT verkaart kan worden.Waarom dan opeens de RTC en dan de souveriniteit overdracht? (Onderdruk van Amerika?) Graag antwoord verwacht!
Zo ‘opeens’ kwam de Ronde Tafel Conferentie niet uit de lucht vallen. Op 19 december 1948 werd de Republikeinse regering gevangen genomen en de conferentie begon op 23 augustus 1949. Daar ligt 8 maanden tussen! Acht maanden waarin het nodige was gebeurd.
Al bij aanvang van Operatie Kraai was de internationale reactie – en dan met name die van de VS – bijzonder afkeurend. Al op 24 december, 5 dagen na het begin van het offensief, werd door de Veiligheidsraad Resolutie 63 aangenomen waarin Nederland werd gemaand het offensief te staken en de gevangen genomen regering vrij te laten. Omdat de doelen van de operatie toch al waren bereikt gaf Nederland gehoor aan de eerste eis, maar bleef Soekarno en de andere politieke gevangenen vasthouden.
Nederland dacht inderdaad dat door het uitschakelen van de Republikeinse regering en het bezetten van het Republikeinse grondgebied op Java de toekomst van de archipel zelfstandig kon bepalen. Dit bleek een gevoelige misrekening. Om de volgende redenen – zo uit de losse pols- :
1. Amerikaanse druk. Amerika zette Nederland onder zware druk om aan een diplomatieke oplossing mee te werken. Nederland hing internationale sancties boven het hoofd en de VS dreigde zelfs met het opschorten van de Marshall-hulp.
2. Het Republikeinse leger was niet verslagen. De strijdkrachten hadden een gevoelige klap gekregen maar konden zich hergroeperen om vervolgens tot guerrilla oorlog over te gaan. Het Nederlandse leger bleek niet in staat om effectief heel Java te beheersen. Terreur en contraterreur werkte destabiliserend: pro-Nederlandse Indonesische bestuursambtenaren waren doelwit van aanslagen, de harde reacties van het Nederlandse leger zorgde voor verbittering en haat onder de bevolking. Java werd in feite onbestuurbaar voor Nederland. Het dodental aan Nederlandse kant liep op en haar strijdkrachten raakten gedemoraliseerd.
3. De instelling van een Republikeinse Noodregering in Sumatra. Hierdoor kon Nederland internationaal niet hard maken dat de Republiek had opgehouden te bestaan.
Toch duurde het nog maanden voordat de Nederlandse regering inzag dat er geen andere weg was dan te zoeken naar een akkoord met de Republiek. Pas begin mei 1949 bereikte Nederlandse en Republikeinse onderhandelaars een akkoord (Van Roijen-Roem Verklaring) waarbij een Ronde Tafelconferentie en het herstel van de Republiek werden aangekondigd. Het duurde echter nog tot 6 juli voordat Soekarno en de andere gevangen genomen Republikeinse leiders werden vrijgelaten en naar Yogya terugkeerden. Pas op 3 augustus 1949 kwam het tot een wapenstilstand gevolgd door een formele beëindiging van de vijandelijkheden begin augustus 1949.
@Mas Rob. ad.3 was een uitermate belangrijke zet van de Republiek. Het verhaal gaat dat Beel de gevangen genomen leiders Soekarno, Hatta ea opzocht met de woorden: ‘Mijne heren, de Republiek heeft opgehouden te bestaan. Wilt u dit onderschrijven/ondertekenen? Waarop Soekarno toen antwoordde; ‘wij zijn niet meer in functie, verwijzend naar de Republikeinse regering op Sumatra. Kunnen wel met u van gedachten te wisselen, maar dan pas indien wij in functie weer terug zijn in de Republikeinse hoofdstad Djokdja’. De eis die toen ook al in de VN resolutie werd genoemd. Alfred van Sprang schreef ooit een boekje 1946; En Soekarno lacht…
Toen ik dit artikel las, dacht ik: hé, dat heb ik toch eerder gelezen? Lees ‘foto’ waar hier ‘film’ staat, en de inhoud van het onderzoek lijkt precies gelijk aan het recente proefschrift van Louis Zweers “De gecensureerde oorlog” (2013), waarover Baudet van de Nederlandse Defensieacademie destijds schreef:
Al met al is De gecensureerde oorlog een informatief boek over een belangwekkend onderwerp, dat duidelijk maakt hoezeer de berichtgeving over de oorlog aan banden werd gelegd. Hoewel Zweers het zelf niet zo stelt, denk ik dat dit mede verklaart waarom de dekolonisatieoorlog nog steeds een open zenuw is. Er bestond immers een enorm verschil tussen de realiteit op de grond en de indruk die de bevolking en de dienstplichtigen die naar Indonesië werden gestuurd, uit de voorlichting hadden gekregen. Het is goed dat de controle op de berichtgeving over de dekolonisatieoorlog nu in kaart is gebracht. De complexe relatie tussen journalistiek en krijgsmacht is een ondergeschoven kindje, en niet alleen voor wat betreft de dekolonisatieoorlog. De fraaie biografische schetsen ten spijt, is De gecensureerde oorlog vanwege de gesignaleerde tekortkomingen in de structuur echter niet het definitieve boek over dit onderwerp.
Zie: http://www.bmgn-lchr.nl/index.php/bmgn/article/viewFile/9716/10138
In welk opzicht is het proefschrift van mevrouw Jansen Hendriks aanvullend of vernieuwend? Dat propaganda werd bedreven, weten we natuurlijk al lang. Maar dat gebeurde ook in andere landen. Dat pas sinds de tijden van Vietnam journalisten op grote schaal het nieuws konden beinvloeden, wisten we ook (onafhankelijke geesten als Joris Ivens en Frank Capra niet over het hoofd ziend). Wat is dan hier het nieuwe? We zullen moeten wachten op een publieksuitgave van dit onderzoek.
Zie ook Rob Wolthuis (2008):
Klik om toegang te krijgen tot Scriptie%20Rob%20Wolthuis%20282174.pdf
@Buitenzorg; Inderdaad, de inhoud van deze publicatie is een ‘copy’ van Zweers. De thesis Rob Wolthuis benadrukt niet alleen propaganda, maar misleiding. Ja zelfs volks misleiding! Doelbewust eigen volk een volkomen onwaar beeld voor schotelen, wat zich toen afspeelde. Doelbewust jonge jongens (dienstplichtigen) een oorlog insturen en begeleiden met films, ‘voorlichting’ etc.die niets maar ook niets met de realiteit te maken had. Men ging zelf zover dat men een een groep buitenlandse journalisten wilde inpalmen. De overheid loog en manipuleerde de gehele (thuisfront)gemeenschap, het hele volk!
Ik vraag me wel eens af; ‘wat voor (kritische?)journalisten waren er toen? Daarbij vergeleken was filmer Joris Ivans handeling opmerkelijk/ bewonderenswaardig. Het feit dat nu Gerda Jansen Hendriks (wederom) over dit onderwerp een proefschrift schreef bewijst ‘de lange adem van onwetendheid bij het ganse volk’ wat zich daar werkelijk heeft afgespeeld. Ja zelfs bij historici ! (bewust?)
note; zie ook de opmerking van Ed Vos 4/12; ‘dat er nog figuren zijn, die met achterhaalde propaganda uit die tijd op forums mee discussiëren’. (vooral hen, die het zelf hebben meegemaakt)
“Ik vraag me wel eens af; ‘wat voor (kritische?)journalisten waren er toen?”
De namen van kritische journalisten/opiniemakers die me zo te binnen schieten:
– Henk van Randwijk (Vrij Nederland)
– Lou de Jong (VARA)
– Jacques de Kadt (publicist en PvdA partijlid)
Misschien aardig, uit het VPRO archief Het Spoor Terug (1985?): de rol van de Nederlandse pers tijdens de problemen rond de zelfstandigheid van Indonesië. http://www.vpro.nl/buitenland/speel.POMS_VPRO_384591.html
Interessante reportage Mas Rob:
A. “De enigen die blij zijn met deze ontwikkelingen zijn de Communisten” (de Soviet-Unie).
Het Nederlands standpunt: Tekst 13 (43:15)
Door het uitnodigen van geselecteerde Amerikaanse journalisten probeert de RVD de Amerikaanse opinie te beïnvloeden . Na een rondreis van twee weken krijgt één van hen de gelegenheid om via de korte golf het Nederlandse standpunt als zijn eigen visie wereldkundig te maken.
Met de communisten werd in 1965 Indonesië afgerekend met steun van de CIA.
Wat gebeurde er in de periode 1961-1963?
1. 1961 Begin Vietnam oorlog
2. 1962 NNG werd toegevoegd aan Indonesië
3. 1962 Cuba Crisis, De USA plaatsten raketten in Italië en Turkije die op de Sovjet-Unie gericht waren. De Soviet-Unie waren not amused en stuurden raketonderdelen naar Cuba.
4. 1963 22 november. Kennedy vermoord
5. 1965 KUDETA (Soeharto)
Wat gebeurt er nu
2014: Hervatting van de Koude Oorlog met Rusland (Oekraine). Oekraine krijgt (kreeg) een pro-Westerse regering en moet binne het Westers kamp worden gehouden.
Rusland bezet de KRIM (uiteraard).
Rusland wordt er van beschuldigd medeplichtig te zijn aan het neerhalen van de Maleise) MH17. Doping schandaal in Rusland ontdekt . De NAVO stuurt een flitsmacht naar de Baltische Staten.
Rusland wordt er van beschuldigd ultra-rechtse partijen die anti EU (ook de PVV) zijn financieel te steunen om de EU te stabiliseren.
Die hele overplaatsig van de restanten van de MH17 is volgens mij al een lachertje. Zou mij niets verbazen dat er in Kiev/Kharkov (Oekraine) inmiddels al is geknoeid. Het is overigens een Maleis vliegtuig.
Het gehele buitenlands beleid van de USA berust op de angst voor Rusland. In mijn opstelling van feiten zie ik Rusland alleen maar reageren.
Vervolgens de strijd met IS, omdat de Irakezen de USA te hulp hebben geroepen. Irak heeft een leger dat geen tanden heeft. Dat wordt dan weer een verblijf van 10-15 jaar daar in de buurt.
C. Brinkman aan Joris Ivens: “ik constateer dat de geschiedenis u meer gelijk heeft gegeven dan uw toenmalige opponenten”
D. * Belanda : mensejahterakan kebutuhan, namun merendahkan martabat pribumi
* Jepang : menyengsarakan kebutuhan, namun menaikkan martabat pribumi
Trek uw conclusies met deze voor de vuist weg door mij geplaatste opmerkingen en citaten. Met een beetje logica van de op straat (Jan met de pet) komt u er wel uit.
correctie: ..die anti EU (ook de PVV) zijn financieel te steunen om de EU te stabiliseren.”
moet zijn DEstabiliseren.
Even terzijde. Weet u hoe een “koude oorlog” met beelden wordt gevoerd? gisteren op het NOS journaal “Nederlandse F16 onderscheppen Russische bomenwerper” boven de Oostzee.
Ik weet niets van vliegtuigtypen af, maar als dat een Russisch bommenwerper was die men liet zien?
Het leek wel een Russisch gevechtsvliegtuig dat de Nederlanders lastig viel en onderschepte.
Stelletje oetlullen van de NOS. Voor de zoveelste keer staatspropaganda
Voorts altijd maar lullen over een raket van Russisch makelij , maar wanneer het erop aankomt om satellietbeelden te laten zien geeft de gehele NATO niet thuis.
Overigens, de inslagen op de in de cockpit van de MH17 vormden netjes een rij van links naar rechts en omgekeerd. Dit soort inslagen zou worden veroorzaakt door een ontploffend raket op 15 meter afstand?
Eigenlijk heb ik niets nieuws gelezen. Militair nieuws is gecensureerd, overal in de wereld, dat is heel gewoon. Niets nieuws onder de zon. Ik heb in die tijd (1997, 98, 99) in de Cineac (ja, die was er toen) nieuws van Polygoon gezien over militaire operaties in Indië. Veel weet ik er natuurlijk niet meer van, in ieder geval brandende huizen en andere narigheid. Ik denk dat Indonesische films ook niet laten zien wat zij zelf hebben uitgespookt. Joris Ivens (dacht ik) heeft veel propagandafilms voor Indonesië gemaakt. Goede films, maar nergens lijken zonder hoofd o.i.d. Als ik die wil zien draai ik de film in mijn hoofd. In Soerabaja in de Kali Mas bij de Simpangbrug lagen ze te dobberen tegen de stuw in die kali. En in de wijk Darmo in de huizen en tuinen. Daar hebben de Indonesiërs toch ook geen films van gemaakt?
Iets anders: In de huidige reportages over Irak, Syrië enz. zie je ook geen details van moordpartijen. Dat schijnt bij redacties not done te zijn, slecht voor onschuldige kinderzieltjes. Wat ik heel interessant vind zijn de films over die onthoofdingen van IS. Wat in Indië niet is gefilmd, zie je nu in de huiskamer. Geen militaire censuur bij IS!
@Somer; Onthoofde lijken in der Kali Mas, Darmo etc. Daar hebben de Indonesiërs toch ook geen films van gemaakt? Ook de Nederlanders niet. Ook de Britten niet. Waarom niet? Maw. De Indonesiërs waren zulke lieverds niet. Altijd de bal terugkaatsen. Nimmer zich afvragen; waarom is het zo gelopen? Was het waard, zoveel ellende te bewerk stellen?
Zijn er films of foto materiaal over de slachting van het Goebeng Transport in Soerabaja? Lijken en gewonden van kinderen vermoord met o.a. bamboe roetjing en levend verbrand.
Raadpleeg Inez Hollander boek Verstilde Stemmen. Ook in het Engels, Silenced Voices.
http://www.mainpage.nl/general/034.htm
http://dutcheastindies.blogspot.com/2009/05/silenced-voices-by-inez-hollander.html
En heeft Indonesia films laten zien van wat ze gedaan hebben in verschillende delen van de republiek, o.a. Timor, Papoea, de Indonesisch Chinezen etc. Zijn we dat allemaal vergeten?
Ik zelf heb enkele “narrow escapes” met broer, moeder en andere familie leden meegemaakt
Er zijn foto’s van de verbrande trucks. Eentje in het boek van Meelhuijsen met bronvermelding. Het KITLV heeft een enorme verzameling, probeer daar eens. Foto’s van de graven van de (gevonden) slachtoffers staan op de site van de Oorlogsgravenstichting. 26 verzamelgraven met 28 oktober 1945 als datum, waarin 108 personen zijn begraven waarvan 23 met name genoemd. de overigen konden niet meer worden geïdentificeerd. Van de slachtoffers die ik heb helpen opsporen is niemand geïdentificeerd. Verrot en aangevreten.
Sinds het benoemen van een ‘ politionele actie’ (min.Kleffens?) voor een heuse oorlog, werd door onze toenmalige regering alles maar dan ook alles in het werk gesteld om bij pers, publiek (binnen en buitenland) het ‘goede van Nederlands intenties’ te benadrukken. Tot misleiding van eigen volk toe! Tot op heden, zie sommige reacties van inzenders! Vooral bij hen, die al 1945/46 naar Holland vertrokken. Johan Frabricius, die in 1945 naar zijn Batavia spoedde, moest zich zelf als Brits persman vermommen( zie zijn boek; Hoe in Indië terug vond) om toegelaten te worden. Verwonderlijk is het, dat filmer Joris Ivans met een regeringsopdracht op zak om de herrijzenis van Nederlands Indië vast te leggen, een reuze omzwaai maakte en een film produceerde: Indonesia calling! Een documentaire tegen al die propaganda intenties van ons beleid. Hij heeft hiervoor natuurlijk moeten boeten; zijn paspoort werd ingenomen en werd pas, na jarenlange verbanning, door toenmalige min.Brinkman terug gegeven met de woorden; ‘u stond toen aan de goede kant van de geschiedenis’!
Wij gaan hoop ik in dit topic de geschiedenis niet herhalen? Nederland dat precies wist hoe de Indonesiërs te begeleiden naar hun zelfstandigheid en wat goed voor hen was, werd geconfronteerd met een volk dat zelf voor haar vrijheid wilde vechten en de zaken op haar manier wilde doen en organiseren. Een zeer pijnlijke ervaring. Er moesten zelfs 2 politionele acties (oorlogjes) gevoerd worden om het op andere (vrijheids)gedachten te brengen. Hoe verkoop je dat nu aan je achterban en aan de wereld? Laat dat maar over aan politici van tuinkabouterformaat die zelden (misschien nooit) rijst hadden gegeten.
Heer Ed Vos;Uw reactie van 4 december 2014 om 13.00u.
Hierover heb ik een reactie geplaatst bij:Geen rehabilitatie voor drie oorlogsvliegers; ik krijg er gewoon pijn van dat er slechts zonder iets te verbergen, alles wordt geprojecteerd op de joodse gemeenschap en wel Anne Frank en nu die twee wagons gekocht werd.
Wie gaat dat betalen???
Daarna krijg ik van enkele schrijvers te verstaan om dit alles te vergeten.
En Nederland en Japan wil dit alles wat wij alleen al in Indië hebben moeten doorstaan onder de mat vegen.
Waarom dan al die jaarlijkse ophef over dat Joodse meissie?? En nu de aanschaf van die beide wagons??
Onbegrijpelijk gewoon we; is de jood belangrijker als de doorsnee indo???
Of tellen we niet mee in dit kikkerland; en hebben ze slechts over: De blue Diamanten; Arie van Dis en die assistent bij Feyenoord??? Joost mag het weten;ik niet.
Mvg.Jos H Crawfurd.
Misschien Hr. Crawford moet de Indische gemeenschap zich pro-actiever opstellen en niet te veel verwachten van de regering. Ik verwacht niet dat de regering de Johan van Oldenbarnevelt voor ons opdiept, want die ligt zo’n 2 km onder de wateren van Gibraltar. ik, in ieder geval moet mij tevredenstellen met wat fotootjes.
U zult toch meer gebruik moeten maken van het medium internet. Bijvoorbeeld Facebook, maar die Indische groepen zijn veelal besloten, en het waarom ontgaat mij.
Dan zijn er fotosites als Flickr o.d. waar u bijna ongelimiteerd foto’s kunt plaatsen en waarop geïnteresseerden kunnen reageren. Vervolgens maakt u een compleet netwerk waarbij het ene foto-album naar de andere wordt doorgelinkt zodat alles een beeldend verhaal vormt. Zoveel mogelijkheden om creatief en zinvol bezig te zijn…
@ Wal Suparmo
Nederland had na de acties geen politieke agenda: met welke gematigdeIndonesische krachten wilde Nederland precies in zee gaan? Waar was een interimregering van gematigde krachten gebleven.? Althans dat lees ik uit onverdachte bron JJ.P. de Jong “Avondschot”. Natuurlijk wilde niemand van de Republikeinen met Nederland samenwerken om niet als Nederlandse stroman afgeschilderd worden, laat staan een fatwah krijgen. Natuurlijk schilderde Nederland ir Sukarno af als Japanse stroman, dat mocht dus wel. Nederland heeft dat in al haar arrogantie dat niet ingezien Uiteindelijk moest Nederland wel met de Republik onderhandelen. Ze hadden geen alternatief. Bovenstaande redenen zijn wel belangrijk iets achterhaald, maar niet doorslaggevend.
Ik herinner mij een veel voorkomend filmpje waarbij eerst Japanse soldaten worden vertoond, dan een jonge en brullende Sukarno en daarna een wilde horde met bamboestokken gewapende Pemoeda’s. Uit de gemanipuleerde beelden lees ik dat Sukarno een stroman danwel collaborateur van de Japaners was, hij hitste de pemoeda’s op die de Indische Nederlanders als saté aan hun bamboestokken regen. De Telegraaf meldde trouw dat Sukarno een overloper was.
Ik kwam zoeven een dun boekje tegen in een antiquariaat in de stad, met foto’s waarop iemand werd getraind (schietoefeningen) door Japanners. En verrek de persoon op de foto’s leek op Soekarno. Dun boekje, voor twee euro geschreven door ene Slamet.
Schoot hij een bok of een flater?
@PvdBroek. Nederland koos(v.Mook) bewust voor de gematigde Sharir (inpv.Soekarno, de collaborateur, die gemeden moest worden).
Sharir en v.Mook werden echter publiekelijk afgeserveerd-Hoge Veluwe conferentie; Men wilde bewust niet met een Republiek (Soekarno) praten en men saboteerde de conferentie. Men wilde slechts (vertragingstechniek; uitstellen etc.) met een Indonesiër spreken, meer niet. De eerste schrobbering van de Republiek en van ….Sharir! En dus als gevolg uiteindelijk toch ‘veroordeelt’ tot een confrontatie met ….Soekarno. Wie een kuil graaft……..
Soekarno en Hatta wisten drommels goed dat zij niet welkom waren aan de onderhandelingstafel. Zou ik ook niet hebben gedaan met al die foto’s van Soekarno en Hatta samen buigend en lachend met de hoogste Japanse militairen (ken ik van de Kenpeitai) en reclame makend voor de Romusha. Een oorlog zonder beelden? Stapels, nu nog te zien in de archieven. Daar waren zij al direct in het begin door Sjahrir op gewezen. Zij hebben toen Sjahrir naar voren geschoven, niet Van Mook. Het duo Sjahrir/Van Mook heeft uiteindelijk de basis gelegd voor de nieuwe staat RIS. Met de prachtige onderhandelingstruc Soekarno uit te nodigen als gastheer (niet onderhandelaar) in Linggadjati. Voor dat volhouden tegen alle oppositie in moet je dankbaar zijn, respect hebben. Ik zou allang hebben gezegd: bekijk het maar. Maar ja, er werd zoals zo vaak op de pianisten geschoten. Maar eind goed, al goed. Tenminste t/m 27 december 1949, 10.17 uur.
@Somers; ‘het duo Sharir/ Van Mook heeft uiteindelijk de basis gelegd voor de nieuwe staat RIS? Ik denk dat Sharir daar zeker niet mee eens was. Boeng S. heeft Sharir zijn ‘zegen gegeven’ om met de Nederland- Van Mook ‘iets te ondernemen’. Nou S. heeft het geweten. De door Ned. opgedrongen RIS heeft nog geen jaar stand gehouden. (Alsof onze toenmalige politici dat niet verwacht hadden, na de Nw.Guinea affaire). En de ‘spijtoptanten’ ( weer zo’n eufemisme; voor de slachtoffers van Ned.politiek!) werden de dupe. Over ‘prachtige trucs’ gesproken. Daarvoor dankbaar zijn? Respect hebben, voor die politici/pianisten?
Volgens mijn beleving is het allemaal zo’n bietje allemaal eind zestiende eeuw begonnen met de eerste schipvaart. Of is dat nog tekort door de bocht ?
e.m.
“Of is dat nog tekort door de bocht ?” Nee hoor, zo was het. Net zoals bij mijn geboorte, toen is die ellende ook al begonnen. Denk er ook om dat in 1598 Cornelis de Houtman, commandant van de Veerse vloot, werd vermoord, en zijn broer Frederik gevangen genomen. Laatstgenoemde heeft een goed woordenboek geschreven. Hij werd vrijgelaten om van Nederlandse hulp tegen de Portugezen gebruik te kunnen maken! Op de terugreis waren daarvoor Atjeese gezanten meegekomen. Ruzie op z’n tijd, diplomatie op de volgende tijd. Er is in de wereld nog niets veranderd.
“Opmerkelijk dat de naam van Joris Ivens niet vermeld wordt. ” Was door mij en anderen toch al genoemd?
“Over ‘prachtige trucs’ gesproken. Daarvoor dankbaar zijn? Respect hebben, voor die politici/pianisten?” Jazeker! De aanwezigheid van Soekarno was cruciaal voor medewerking van het KNIP. En het werk van Sjahrir/Van Mook heeft geresulteerd dat Linggadjatie tot stand kwam, als basis voor de akte van Soevereiniteitsoverdracht. Met uitzondering dan voor het externe zelfbeschikkingsrecht voor Indonesiërs. Dat is door Indonesië op het laatste moment eruit gepulkt.
@Somers; ‘En het werk van Sharir/ Van Mook heeft geresulteerd dat Linggadjati tot stand kwam, als basis voor de overdracht’.
Hoor, hoor, hoe propaganda na 70 jaar nog doorwerkt! -Linggadjatti kwam onder druk van de VN tot stand. Nederland was er totaal niet gelukkig mee. Het ‘kleedde het aan’ met diverse aanvullingen en eisen; oa Nederland soeverein tijdens de overgangsperiode etc. Saboteerde het verdrag(Spoor; ‘op naar pesthaard Djokdja’) en stuurde aan op de ‘1e politionele actie. Prof Sanders (ass.van Van Mook) grondlegger van de overeenkomst trad uit protest af. En Ned. werd na deze actie door de VN veroordeeld tot stoppen en gesommeerd tot de de onderhandelingstafel. Pesthaard Djokja werd niet gehaald en …..Van Mook en Sharir werden de laan uit gestuurd. Zelfs die ‘basis voor overdracht’ werd daarna (Ronde tafel conf. 1949.) nog eens door Nederland ‘aangekleed’ met; het niet overdragen van Nw.Guinea en……het ‘akkefietje de Indische achterstallige salarissen van de Japanse kampperiode’ moet door de Republiek worden uit betaald! (zie Bussemaker- Indisch Verdriet)
Over prachtige trucs van pianisten/politici gesproken!
“Nederland slaagde erin de ellende van de oorlog in Indië van het witte doek te houden, constateert Gerda Jansen Hendriks in haar proefschrift”.
Een filmmaker maakte zodoende later ook een incomplete speelfilm, als de camera’s toen werden weggehouden om meer dan propagandistische redenen.
***Het bedrog van authentieke beelden
In Gordel van smaragd maakt regisseur Orlow Seunke gebruik van archiefmateriaal om een fictieve liefdesgeschiedenis in Nederlands-Indië te vertellen
Ook uit voorlichtingsfilms van het leger zijn mooie shots te halen. Maar Seunke stond op het gebruik van ongemanipuleerd materiaal. Probleem is echter dat veel van dat materiaal al gemanipuleerd was. Tijdens de Politionele Acties bijvoorbeeld lieten de autoriteiten geen camera toe aan het front. Er zijn veel beelden van humanitaire acties van het Nederlandse leger, zoals het evacueren van gevangenen uit Japanse kampen. Ook in Midden-Java werd dat gedaan door Indonesische scholieren en studenten, geleid door een speciale dienst van de pas uitgeroepen Republiek Indonesia. Maar daar waren geen camera’s bij. De Nederlanders hielden zich verre van de hulpacties van de Republiek, want in hun ogen zou dat een de facto erkenning inhouden. Ook zijn er weinig beelden van de armoede en hongersnood onder de bevolking tussen 1947 en 1949. Deze werd alleen getoond wanneer Nederlandse militairen voedsel en lapjes katoen uitdeelden. In relatief welvarender gebieden, vooral in Oost-Java, die stevig in handen waren van de Republikeinen, werden door Nederlandse cameralieden geen opnamen gemaakt. Een regisseur die vijftig jaar later de ‘werkelijkheid’ wil laten zien, moet zich dus sterk bewust zijn van de betrekkelijkheid van het beschikbare, vooral Nederlandse archiefmateriaal.
http://www.filmkrant.nl/av/org/filmkran/archief/fk183/verheul.html
Opmerkelijk dat de naam van Joris Ivens niet vermeld wordt. Hij heeft toch de eerst doodgezwegen maar later geruchtmakende anti-koloniale film “Indonesia Calling” gemaakt in Australie
Toen het Nederlandse leger in 1946 vanuit de haven van Sidney naar Indonesie wilde om opnieuw (Ned. indie was toch zo heerlijk zelfstandige boekhoudingseenheid) ) de macht grijpen, Het leger, de verscheping van Nederlandse militaire ladingen aan Indonesie werd tegengehouden door activisten uit Indonesie, Australie, India en China, veelal bootwerkers. Over die blokkade maakte Ivens in het geheim een film van 22 minuten. Het was toch niet een film die de Nederlandse overheid wenste
Jorens Ivens moest toen enkele jaren lang elke 4 maanden zijn paspoort laten verlengen want de Nederlandse autoriteiten wilde weten wat hij deed als staatsgevaarlijke communist en verrader van de Nederlandse belangen
Onder druk van Nederland legde de Australische overheid in eerste instantie een exportban op de film maar de exportban werd door een Labourregering opgeheven. De film werd daarna geexporteerd naar o.a. de Sovjet Unie, VS, Groot Brittannie en Frankrijk. In de laatste twee landen was het de eerst naoorlogse anti-koloniale film.
In 1948 zou de film getoond worden op het filmfestival van Locarno in Zwitserland. Onder druk van Nederland werd de film teruggetrokken.
Zelfs in 1962 weigerde de toenmalige Minister van Buitenlandse zaken (wij vergeven zijn jeugdzondes) een vertegenwoordiger te sturen naar een filmfestival in Duitsland die het waagde Indonesia Calling in het programma op te nemen..
Bij de uitreiking van de Gouden Kalf aan Jorens Ivens in Parijs in 1985 (beter laat dan nooit) zei de toenmalige Minister van WVC Brinkman als ik me niet vergis : Kort na de Oorlog, Uw steun aan Indonesie voor haar recht op zelfbeschikking en Uw film Indonesia Calling bracht U in conflict met de Nederlandse regering……. ik kan nu zeggen dat de geschiedenis meer naar Uw kant is gekomen dan naar die van Uw tegenstanders.
Die laatste zinsnede heb ik toch wel meer gehoord…waar was dat ook al weer????
Het geeft alleen maar aan hoe de overheid zich tegen een éénling heeft gedragen die het waagde een kritische noot te plaatsen.
Nog steeds geloven mensen, maar dat is hun goed recht, in propaganda dat Sukarno een Japanse collaborateur is , te vergelijken met de NSBer Mussert (dit om de overeenkomst simpel te houden voor Nederlanders, maar dat is ook een propagandatruc), en dat de Republik Indonesie een Japans maaksel is, louter en alleen om het feit dat Sukarno naast een Japanner op de foto staat.
De Volkskrant publiceerde het artikel met een ‘inzetartikeltje’ over Ivens. Ik heb dat niet overgenomen, omdat ik het dan onder het interview met Gerda Jansen Hendriks moest zetten, – visueel een slechte oplossing.
@Buitenzorg; Hoopt dat JP eens iets meer over Ivens kan publiceren.
Ik weet niet eens of Joris Ivens wel ooit voet in Indonesië heeft gezet. Zijn film ‘Indonesia Calling’ werd Australië geschoten. De film was decennia lang meer besproken dan gezien in Nederland en andere delen van de Westerse wereld. Het kreeg een cult status die meer was gebaseerd op hoe vertoning door autoriteiten werd tegengewerkt dan op de eigenlijke inhoud.
@MasRob; Joris Ivans cult status: ‘wat bezielt een man, met een ‘vette’ opdracht/salaris van de overheid zich juist op dat moment 1945; Nederland zal herrijzen etc., zo’n omzwaai te maken en om partij te trekken voor de jonge republiek?’ Nimmer heb ik iets meer gelezen/gehoord over deze man. Leeft hij nog?
In 1945 was Joris Ivens al 47 jaar oud. Hij was toen al een bekend filmer. Zijn films stonden in het teken van zijn communistische overtuiging. Leven en werk zijn lange tijd omgeven geweest door kleurrijke verhalen die niet altijd even juist waren. Ivens is in 1989 overleden.
In een kritisch NRC-artikel uit 1995 kwam biograaf Hans Schoots aan het woord: “Hij (=Joris Ivens) was in de persoonlijke omgang een buitengewoonlijk (sic!) aimabel mens, en een begeesterd filmer. Misschien is het voornaamste probleem met zijn nagedachtenis, dat veel mensen niet kunnen begrijpen dat iemand die aimabel en begeesterd filmer is, tegelijkertijd een communistische hardliner kan zijn.”
Zie voor het artikel: http://retro.nrc.nl/W2/Lab/HAL5/redivens.html
@MasRob, Joris Ivans; dank voor de verwijzing naar zijn biografie. Jammer, dat er niet te lezen is; ‘hoe het mogelijk is dat de Nederlandse overheid, toen in 1945, hem (met zo’n communistische achtergrond, juist verkoos om deze klus, Indië’s herrijzenis, te doen.’
Jammer dat er ook niets meer bekend is over zijn contacten met die Indonesische ( Republiek) schepelingen in Australië. Opmerkelijk/merkwaardig is toch wel dat een min.Brinkman hem later zelfs in ere heeft hersteld.
Joris Ivens werd in 1944 aangesteld om de bevrijding van Nederlands-Indië te filmen. Zijn aanstelling is inderdaad opmerkelijk. Niet alleen vanuit de Nederlandse optiek, maar ook waarom Ivens zich verbond met het Nederlands belang.
In 1944 was de communistische achtergrond van Ivens misschien nog niet als een probleem ervaren door de Nederlandse regering in Ballingschap. De Sovjet-Unie was immers een bondgenoot en de communisten bevochten de Duitse bezetter. Het tekent anderzijds de toenmalige Nederlandse onwetendheid over de situatie in Indonesië.
Waarom accepteerde Ivens de aanstelling? De linkse Australische academicus en activist Drew Cottle schreef hierover het volgende: “Ivens was offered the position of The Netherlands East Indies Film Commissioner by Charles Van der Plas, the Dutch delegate to the Allied Supreme Command in the Pacific and the emissary of the Lietenant Governor of The Netherlands East Indies government in exile. Van der Plas told Ivens that the post-war Dutch East Indies would promote unity in diversity, equality and a high degree of self-determination for Indonesians in domestic affairs. For whatever reason – his lack of creative work in Hollywood, a belief in the ideals of the Atlantic Charter being implemented in colonial Indonesia, or an acceptance of American Communist leader Earl Browder’s ideas of capitalism and socialism peacefully collaborating to build a better post-war world – Ivens accepted the position.”
Over hoe de film tot stand kwam geeft Drew Cottle nog meer interessante informatie: “Knowing little about what was happening inside Indonesia because of Dutch military censorship, Ivens was deeply moved by the solidarity of the struggle for Indonesian independence in Australia. He felt betrayed by Dutch officialdom and its subsequent actions in Indonesia. Ivens believed that the Indonesian liberation struggle was to be supported unconditionally. His position as a colonial film commissioner had become untenable. Between late September 1945 and November 1945, Ivens retained his official title even as his subversive film work advocated Indonesian independence.”
In november 1945 nam Ivens officieel ontslag. Zie: http://sensesofcinema.com/2006/film-history-conference-papers/ivens-indonesia-calling/
Warom is HiroHito die ook de hoogste coomandant is van het Japanse leger dan niet als oorlogmisdaadeger verklaart en terdoor veroordeeld.?
De uitreiking van de Gouden Kalf aan Joris Ivens in najaar 1985 staat inderdaad in schril contrast met de ophef die er in het begin van dat jaar was – tot kamerdebatten toe – over de toekenning van de P.C. Hooftprijs aan Hugo Brandt Corstius.
Zou er een verband zijn? Zou toenmalig minister Brinkman hebben willen laten zien dat hij, in tegenstelling tot wat in heftige commentaren in krant en tijdschrift werd beweerd, wel degelijk boven zichzelf kon uitstijgen en een politiek omstreden cultureel icoon kon eren om diens artistieke werk?
Ja, dan kun je de pemuda – de door de Japanners georganiseerde jeugd – beschouwen als een Nazi Hitler Jugend.
Krijg je ook de associatie met de pemuda van 1928 van de Sumpah Pemuda,
Waar Soekarnotegenstanders op hameren waren de de pemuda van de PETA, een hulpleger van vrijwilligers die de Japanners in het leven hadden geroepen om te strijden tegen een invasie van Geallieerden.
Dit legertje werd na de capitulatie door de Japanners ontbonden en zij moest de wapens inleveren. Niet alle leden deden dit.
Er waren diverse pemuda-organisaties (Pak Surya Atmadja?) maar werd pemuda een containerbegrip.
Bekende voormalige PETA-leden: Sudirman en Suharto.
Lees ook:
http://wvi.antenna.nl/nl/ic/erwaren/12.html
Ed Vos zegt:
6 december 2014 om 9:04 pm
Waar Soekarnotegenstanders op hameren waren de de pemuda van de PETA, een hulpleger van vrijwilligers die de Japanners in het leven hadden geroepen om te strijden tegen een invasie van Geallieerden.
——————————————————————————————-
Het stikt van de diverse pemuda groepen , van links tot rechts, gebaseerd op geloof, op streek , ethnische achtergrond, politiek van nationalisten tot internationalisten, gematigd tot radicaal , van hoger onderwijs studenten ,ambtenaren (vaak prijaji’s) .
Daarom is het foute boel als sommige Nederlanders de term Pemuda door elkaar haalden en verwarren met plopper of zelfs met rampokkers .
De groep Sukarni, Chaerul Saleh cs waar Pak W.Suparmo schreef waren radicaal en een beetje links georrienteerd , bekend onder de naam Menteng groep, met verbinding met Tan Malaka ( de linkse activist) .
Soekarno is populair bij het volk , maar niet radicaal.Sutan Sjahrir(de kleine bung) is nog radicaler dan Sukarno Hatta.
Veel Pemuda’s (ook van 1928) waren lid van diverse organisaties , het is in feite een dunia kecil(kleine wereld) situatie , iedereen “kent” iedereen.
De oudste broer van mijn vader was lid van 3 organisaties, van Jong Java(hij is geen Javaan) , Jong Islamieten Bond, en van zijn streek .
Hij was “medeondertekenaar” van Sumpah Pemuda , mijn vader was politiek niet actief , wel ingezet als leraar om de jeugd (de jongens) te vormen tot toekomstige Heiho’s .
De hele samenleving is strak semi militair georganiseerd , sommige van zijn leerlingen , ook van mijn moeder/haar zuster waren later officieren /ambtenaren geworden .
Of leden geweest van de Tentara Peladjar .
Japan heeft andere bedoelingen gehad met de oprichting van PETA (te gebruiken als kanonnenvoer), de Indonesiers hadden een andere agenda ( stiekem een eigen leger op te richten) .
Surya Atmadja zegt:
9 december 2014 om 10:49 pm
Eigenlijk zou ik de rol van de Indo’s in de Nationalistische strijd – t.z.t wat meer uitgewerkt willen zien. De naam van de eerste Indo-Europeaan die mij te binnen schiet is die van FE Douwes Dekker, die later ook met de Japanners collaboreerde. Hij was overigens niet de enige, denk aan de Dahler groep.
Zouden onder die extreme pemoeda die indo-genocide pleegden ook geen indo’s bevinden?
Althans in het boek van E. Breton de Nijs – Tempo Doeloe (blz. 130) staat dat uit de groep indo-kinderen die niet tot de anak angkat verheven werden overtuigde en felle Nationalisten voortkwamen.
Dit soort zaken ga je als Indo- Belanda die zich als brave en volwaardige Nederlander wil bewijzen en profileren uiteraard niet aan de grote klok hangen in Algemeen Beschaafd Nederlands. Dat kan toch niet?
Trots dat ik indo ben hoor ik hen al roepen..
“Nog steeds geloven mensen, maar dat is hun goed recht, in propaganda dat Sukarno een Japanse collaborateur is ” Er speelde in Nederland iets anders mee. De berechting van collaborateurs was in volle gang. Bij acceptatie van Soekarno/Hatta, zou mogelijk alleen maar vrijspraak kunnen volgen. En voor de bühne moest Soekarno dan natuurlijk ook als collaborateur worden gekenmerkt. Maar op het juiste moment, Linggadjati, er weer keurig bij gehaald. Diplomatie is een vak apart!
“dat de Republik Indonesie een Japans maaksel is, louter en alleen om het feit dat Sukarno naast een Japanner op de foto staat.” Nee hoor, dat Keizerlijk decreet (als vervolg op de op 17 juli toegezegde onafhankelijkheid) is in Saigon op 13 augustus 1945 door veldmaarschalk Terauchi namens de Keizerlijke Japanse regering aan Soekarno, Hatta en Radjiman overhandigd. Dat daar fotografen bij waren kan ik ook niet helpen. Maar het ergste vind ik eigenlijk de propagandafoto’s/affiches (zonder Japanners!) voor de Romusha. Indonesiërs onder elkaar.
Maar die toezegging werd teniet gedaan door de Japanse overgave. Japan had de opdracht om de status quo in de bezette gebieden te bewaren tot de geallieerden het gezag over die gebieden kon overnemen. Soekarno en Hatta waren bevreesd dat een proclamatie zou worden verhinderd door de Japanse strijdkrachten.
Dat de onafhankelijkheid toch geproclameerd werd is te danken aan de jonge generatie anti-Japanse nationalisten, de pemuda’s, die het juist prima vonden dat de de proclamatie zonder officiële Japanse toestemming tot stand kwam. Wel was admiraal Maeda op persoonlijke titel betrokken bij de voorbereidingen tot de onafhankelijkheidsverklaring.
Tijdens de Jap bezetting waren alle radios verzegels met de doodstraf als consequentie.En Sukarno die van dicipline houd luister dua alleenmaar naar De Jap radio( Hoshokioku) en Domei berichten. Hij wist dus niets van de atoom bom en overgave van Japann of 13 Aug 1945.Terwijl de pemudas die clandestien werkten naar de BBC kon lusteren dat zijn Sukarni, Adam Malik,Chairul Saleh cs die dus gedwongen waren om Sukarno te ontvoeren en de proklamatie van de Repbliek Indonesia, omteroepen die hij eerst geweigerd had.
Ja, dat klopt helemaal. Maar het blijft toch wel een akelig papiertje van die Japanners. Met veel dank en buigingen ontvangen. En de dag daarop in Batavia op het Koningsplein aan een volksmassa met trots getooond. Waar zou dat papiertje nu zijn?
Moh. Hatta schreef in zijn memoires dat het Syahrir was die hem op 15 augustus inlichtte over de Japanse overgave. Deze had het inderdaad via de geallieerde radiozenders vernomen. Hatta schrijft verder dat hij en Soekarno admiraal Maeda diezelfde dag om confirmatie van het nieuws vroegen. Maeda antwoordde volgens Hatta niet, maar zat een paar minuten stil met gebogen hoofd. Hieruit maakten Soekarno en Hatta op dat Japan zich inderdaad had overgegeven.
De geheime dient van de Gealieerden en vooral van de Hollandres wat Ned.Indie betreft ,was compleet SNERT. Ze hadden gerapporteerd dat de terugkomst van de Hollanders in Ned.Indie ,met open armen zouden worden ontvangen als zijne hun bevrijder van de Japanners. Wat alles behalve waar is.
Wal Suparmo zegt:
10 december 2014 om 5:07 pm
Warom is HiroHito die ook de hoogste coomandant is van het Japanse leger dan niet als oorlogmisdaadeger verklaart en terdoor veroordeeld.?
Het antwoord op uw vraag:
http://www.npogeschiedenis.nl/andere-tijden/afleveringen/2002-2003/De-Amerikaanse-bezetting-van-Japan.html
Volgens mij is dit geen antwoord waarom de oorlogmisdader Hirohoito niet veroordeeld was.Nu eren de Japaners hem nog als het zelfde god en de Yasokunie Tempel wordt nog steeds bezocht.Zelfs door een premier. Japan heeft de PHISIEKE Oorlog verloren maar is de overwinnaar van de EKONOMISCHE . Dank zij de Amerikanen.Wat hun originele bedoeling was tenkoste van zo vele milloenen doden en milloenen lijdende mensen vooral in het voormalige Ned. Indie.
Zou iemand op de achtergrond film van deze song kunnen reageren?
https://m.youtube.com/watch?v=SEUxflJ8Qmg
Sorry, Lets try again. http://www.youtube.com/watch?v=SEUxfIJ8Qmg&sns=em
Mooi liedje (maar ik houd wel van Indonesische liedjes) , over een vrouw die een held ontmoet, dwz een voormalige vrijheidsstrijder.
Mij lijkt het een liefdesliedje. In tijd van oorlog ontstaan ook romances, de andere kant van de medaille.
Het is een mooi liedje, daar heb ik er meer van…en ik weet wel waar het over gaat.
Maar zijn stukjes in de film misschien van dezen, waar Nederland niets meer van wil weten?
Ik bedoel het schieten en bommen werpen op Javanen op de sawahs.
Of is dat ook “nooit gebeurt”?
Die beelden geven wel een interpretatie. duwen je in een bepaalde richtig. Ik concentreerde mij meer op de tekst en de muziek. Het duurde even voordat ik het begreep; misschien mijn eigen interpretatie (en nog meer). Meer van dit soort muziek?
Je hebt ook strijdliederen.
Ik denk dat de gebruikte beelden komen van een Indonesische speelfilm over de onafhankelijkheidsstrijd.
“In tijd van oorlog ontstaan ook romances, de andere kant van de medaille.” Dat zijn toch ook de Nederlandse bruiden voor de IS-strijders?
Bill,
Als de ogen (sepasang mata bola) van het meisje kan spreken , zullen ze als het ware zeggen:
Lindungi aku pahlawan( beschermt mij, mijn held )
Daripada Si Angkara Murka ( van de daden van de slechten).
Het bombarderen of neerschieten van (“onschuldige”) mensen of boeren in open veld of sawah zal overal kunnen gebeuren ( ook in Vietnamoorlog).
Waarschijnlijk is het gemaakt door Indonesische zijde bij een oorlogsfilm.
Kan niet voorstellen dat de Nederlandse officieren opdracht geven om zo’n soort reportagefilm te laten maken.
PS: Ik heb je gemist in Jakarta, ben ook in de buurt geweest , zelfs een paar keren .
In Vietnam was dat de mensen bij daglicht landbower zijn.Maar s’avond zijn ze geurilla troepen.Amerika wil geen risico nemen.
Kijk, wanneer mijn vader met zijn Gadja Merah eenheid niet op Bali was geweest zat ik hier niet op dit blog te schrijven. En na zoveel jaar wanneer je op je sterfbed ligt dan denk je ook niet aan : :”had ik maar meer overgewerkt”, of “had ik maar die boot gekocht”. Mijn vader dacht ook niet aan een strijd met de Nederlandse overheid voor erkenning van zijn leed, uitbetaling van zijn salaris, en compensatie voor de materiële verliezen die hij had geleden.
Hij was al lang blij dat hij nog leefde en dat hij het niet slecht had in Nederland en dat er nog iemand aan zijn sterfbed voor goed afscheid van hem nam. Niet iemand die zijn toekomst liet verpesten door de gedachte aan een verdrietig verleden.
Deze man die reageerde op het liedje heeft het wel begrepen: salut buat para pahlawan indonesia, kepentingan negara diatas kepentingan pribadi
FYI.De Gadjah Merah troepen waren in de KRENENG kazerne ondregebracht in Denpasar.
7 december 2014
Mijn gedachten gaan terug naar 7 december 1941.Ik was toen 15 jaar Woonde in Bandoeng..Nirom radio ochtendnieuws.
Stem van de Gouverneur Generaal: Nederlands Indië in oorlog met Japan!. Waar is de tijd gebleven? Wat is er veel gebeurd in die 73 jaren. Ongelooflijk.
Bij mij is het net een film die ik af en toe afdraai. Wat hebben we toch een geweldig archief in ons hoofd!
Perl Harbour 7 december. Het getal 7 heeft een speciale betekenis. Hier een citaatje:
U gelooft het?
7. Secret Societies: MH 1 7 was a Boeing 777 – the same as the flight MH 3 7 0, the .3.2014 (GMZ) disappeared on 7. On board, passengers were from 7 countries. The maiden flight of the machine had on the 17th. 7 9 7 – exactly 18 years before its end on the Eastern Ukraine. And exactly one year after TWA 800, a Boeing 7 4 7, which crashed into the Atlantic Ocean shortly after takeoff from New York, probably “accidentally” shot down by US missiles.
And there’s more: The attacks in London on 7 perpetrated 7 .2005, the attacks in New York on 11.9.2001 (checksum = 1 + 1 + 9 + 2 + 0 + 0 + 1 = 14 = 7 high 2. ). And the 7: 1 in the semifinals! Does anyone there at random?
Especially for secret societies the number 7 was always important: 7 dwarfs, 7 Things, 7 bridges, 7 wonders, 7 deadly sins. The Illuminati was founded in 1 77 6; the World Zionist Congress was in session 189 7 For the Masonic 7 is still over the 6 for the Bilderbergers comes the 7 before the 8. And finally. The G 7, these are the “Big 8” – but without Russia!
Rawa gede nog steeds niet OK
http://7mei.nl/2014/12/04/rawagede-nog-steeds-niet-ok/
7 Dec.1941; Vroeg het ooit eens aan een Indonesiër; Zijn antwoord; ‘Het einde van het kolonialisme’!
edvos stelt :
dat weten wij al.
1% van de nederlanders onder de vijftig jaar kunnen dat ook zeggen .
ik zeg het voor die andere 99% steeds weer . en nog eens .
misschien komt het ooit binnen.
buitenzorgs bezorgdheid deel ik ,
de studie van zweers lijkt uitputtend .
Roerige Augustusdagen 1945
Lambert Giebels schrijft in zijn biografie over Soekarno blz 333: ……Is Indonesie een Japans maaksel? Zonder de Pacificoorlog was het ondenkbaargeweest dat Indonesie zich in 1945 onafhankelijk had kunnen verklaren. De Japanse SBN Maeda en diens adjudant Nishijima hebben door hun persoonlijke inzet voorkomen dat de proclamatie op een bloedbad is uitgelopen. Sukarno heeft ondanks de druk die van alle kanten op hem werd uitgeoefend , zelf de regie van de gebeurtenissen in handen gehouden. Hij bleek de enige Indonesier die het gezag bezat dat nodig was om zijn land onafhankelijk te verklaren. De onafhankelijkheidsproclamatie heeft in de weken die eraan voorafgingen, een aanloop gehad en in die dagen erna een vervolg die van beslissende invloed zijn geweest op de staatsvorm van de jonge staat . Ook daarin heeft Sukarno een leidende rol gespeeld.
De rol van Japan dient in het licht te worden gezien van de gebeurtenissen in 1945: de macht van Japan loopt snel af.
De rol van Japan in Indonesie heeft hetzelfde verloop als die in Vietnam. Ook daar bieden de Japanners de Vietnamezen onafhankelijkheid aan maar dat wordt geweigerd omdat de Vietnamezen wisten dat . dat de Japanners nog maar weinig macht hadden.
Enige schrijvers dichten de Japanse invloed toe aan de bijeenkomst in Saigon waarbij Soekarno, en Hatta waren uitgenodigd om een eufemisme te gebruiken.
Tijdlijn
29 april 1945 De Japanners instaleren de BPKI. Onderzoekscommissie voor de voorbereidend werk voor de Indonesische onafhankelijkheid met als Vz Radjiman Wediodiningrat.
1 Juni 1945 maakte Sukarna in zijn speech de 5 Principes bekend: invloed van Sun-Yat-Sen Nationalisme, Socialisme, Democratie. Invloed van Gandhi Humanisme, Islam, geloof in God. Deze principes zijn vervat in het Jakarta-Charter…. invloed van Japan is ver te zoeken!!!
7 Augustus 1945 Atoombom op Hiroshima daarna op Nagasaki
8 Augustus 1945 Sukarno en Hatta naar Saigon
8 Augustus Sovjet-Unie verklaart de oorlog aan Japan
11 Augustus 1945 Saigon:
De Japanners waren bang dat Indonesie punt 3 en 4 in het Japans Keizerlijk Decreet niet zouden accepteren: de onafhankelijkheid zou pas komen na voorbereidingen op Java, dan Sumatra en laatst de andere eilanden, de autoriteit zou bij de Japanse overheid blijven voor de uitvoering van de oorlog. De Japanners hebben niet een precieze datum voor onafhankelijkheid niet vastgelegd.Tevens gaan de Japanners uit van een Federale Staat en niet een Eenheidsstaat (ze lijken wel van Mook).Japan belooft zoals vastgelegd in het Keizerlijke Decreet onafhankelijkheid zonder Malaya, Borneo en Timor dit itt wat de BPKI was vastgesteld.
Sukarno en Hatta namen deze punten zonder discussie maar ook zonder verder consultatie met de Indonesisische achterban aan.
11 Augustus 1945 de Japanners richten de PPKI voorbereidende commissie voor de Indonesisiche onafhankelijkheid met Sukarno als Vz, kennelijk hadden ze haast.
13 Augustus Vertrek uit Saigon richting Kuala Lumpur
14 Augustus van Kuala Lumpur naar Jakarta
15 Augustus 1945 De Japanners geven zich over.
17 Augustus 1945 Onafhankelijkheidsproclamatie
Gezien het bovenstaande heeft Giebels gelijk. Indonesie is niet de marionettenstaat van Japan. En die foto’s die in Saigon zijn gemaakt bliven foto’s zonder betekenis, wel leuk als uitgebreide vakantiefoto’s. Dus weer een luchtballon doorgeprikt.
De meest populaire Indonesische leiders waren wel marionetten van Japan,
En als Japan zijn fiat had gegeven aan een onafhankelijkheidsverklaring , terwijl ze nog steeds bezetters waren, dan begon Indonesië als marionettenstaat van het Japanse rijk.
De misvatting is dat Soekarno tegen het Japans imperialisme was en tegen een Japanse overwinning en dat hij als onderworpene geen andere keus had dan de salamitactiek ( vergelijk het principe van ‘burgemeester in oorlogstijd’ .
In werkelijkheid was Soekarno een overtuigd aanhanger van een Japanse overwinning.
Hoe een socialist aftakelde tot fascistenknecht.
Misschien is het vruchtbaarder om Soekarno te vergelijken met ander nationalistische leiders in Zuidoost-Azië, en met name met Aung San (Birma) ten tijde van de tweede wereldoorlog. “Fascistenknecht” is een term die in de Europese geschiedenis van bezetting en collaboratie zijn betekenis krijgt, maar die verliest in Aziatisch verband.
De houding van Soekarno tegenover Japan was ambivalent. Hij zag de Japanse bezetting als een kans om de onafhankelijkheid naderbij te brengen. Maar er was in het begin van de bezetting meer dan opportunisme: volgens zijn biograaf Giebels kwam zijn pro-Japanse houding ook voort uit bewondering nadat hij Japanners persoonlijk had leren kennen, en door het respect waarmee de Japanners – heel anders dan de Nederlanders! – hem als nationalistische leider behandelden.
Toch was Soekarno geen marionet of blinde bewonderaar – zeker niet naar mate de oorlog vorderde. Net zoals Aung San in Burma moest hij in het laatste oorlogsjaar schaken op meerdere borden. Nogmaals Giebels: “Tegenover de Japanners moest hij zich de toegewijde bondgenoot blijven tonen en tegelijkertijd beweging zien te krijgen in de inlossing van de Koiso-belofte. Tegenover nationalistische leiders, de priai en de Masjoemi moest hij bewijzen dat de Koiso-belofte niet weer een zoethoudertje was. Maar vooral moest hij voorkomen dat zijn leiderschap erodeerde, nu Javanen de impopulaire maatregelen met zijn persoon associeerden, over boeng Karno gingen spreken als knecht van de Japanners. Er was nog een vierde schaakspel: dat met de geallieerden. O dat bord moet Soekarno het gevoel hebben gehad schaakmat te staan. Leek immers Van der Plas niet namens de het gehele geallieerde front te spreken wanneer deze hem een Quisling noemde, wie zijn straf niet zou ontgaan?”
Koiso-belofte: Japanse belofte van Indonesische onafhankelijkheid uit september 1944
priai: traditionele Javaanse bestuurselite
Masjoemi: Islamitische partij ontstaan onder de Japanse bezetting
Toen de oorlog met Japan uitbrak werden wij wijsgemaakt dat wij niet bang hoeven tezijn want de Japanners met hun spleetogen kun niet eens recht schieten. Het resultaat was dat de Japanse troepen in 5 dagen Java hadden binnengefiets hadden en waren zij in het bezit van meer automotief matriaal, hadden ze het misschien in 3 dagen gedaan.
Indisch4ever zegt:
9 december 2014 om 10:08 pm
1 .De meest populaire Indonesische leiders waren wel marionetten van Japan,
———
(zoals ?)
2.En als Japan zijn fiat had gegeven aan een onafhankelijkheidsverklaring , terwijl ze nog steeds bezetters waren, dan begon Indonesië als marionettenstaat van het Japanse rijk.
———————————————-
(bijna )iedereen die de politieke verhoudingen kent uit die tijd weet dat Japan in de eerste plaats Ned.Oost Indie bezette om de grondstoffen , en niet om de arme Indonesiers te bevrijden van de boosaardige Nederlanders ( die komen daar ook niet om de inlanders te verheffen en bevrijden van hun feodale heesters).
Zelfs zending en missie willen de “heidenen” kerstenen.
Toen waren 3 nationalisten groepen, die anti Japans(facisten) waren -o,a Tan Malaka groep), de Soekarno groep die met de Japanner meewerkten(dus de meeste nationalisten met Nederlandse opleiding en vorming) en de rest die mss neutraal zijn of nog niet betrokken raken.
Dat veranderde toen ze tot ontdekking kwamen welke verborgen agenda Japan voerde.
3a.De misvatting is dat Soekarno tegen het Japans imperialisme was en tegen een Japanse overwinning en dat hij als onderworpene geen andere keus had dan de salamitactiek ( vergelijk het principe van ‘burgemeester in oorlogstijd’ .
3b.In werkelijkheid was Soekarno een overtuigd aanhanger van een Japanse overwinning.
——————————————————————————
3a.Soekarno cs zijn niet dom en blind.
Zijn generatie/medestrijders hebben voldoende Nederlandse opleiding/vorming gehad.
Hij en zijn generatie waren geen onderworpene van de Japanners , want een onderworpene zal nooit vechten tegen de vijand(geallieerden) van zijn bezetter (Japan).
Dat Hirohito Soekarno en Hatta plus iemand probeerde te lijmen (hoge onderscheiding geven) en zelfs vrijheid willen geven was gebeurd toen de oorlogkansen veranderde.
3b.Kan toch niet , toen waren de oorlogkansen van Japan al verminderd en als Japan wint (feit lag anders) zal Japan Indonesia(olie-goud-tin-mineralen -hout etc) lekker voor zich zelf houden.
@ Sury Atmadja, welkom terug op het digitale front
1 De meest populaire leiders = de groep Soekarno, Hatta
2 De verborgen agenda van Japan was allang ver voor de oorlog duidelijk voor die groep 1.Ze wisten heel goed dat de Japanse expansiedrang het nieuwe imperialisme was.
Ze speelde het spelletje van Japan ( wij, grote broer komen jullie bevrijden) mee voor de eigen agenda.
3a Natuurlijk waren deze leiders onderworpen. Maar ze dachten dat het een goede zaak was voor de Indonesische onafhankelijkheid als Japan zou winnen
3a en 3b
Bron van onderstaande scan: Dr. I.J. Brugmans e.a. “Nederlands-Indië onder Japanse Bezetting”
Duidelijk.. Soekarno werd wel blind voor de Japanse agressie en werd aanhanger van een Japanse overwinning . Hij zegt het zelf hier.
@ Mas Rob
Uit bovenstaande scan blijkt dat Soekarno niet alleen de tragische slachtoffer was van Japan. Hij werd aanhanger van de Japanse agressie.
Daar verloor hij zijn idealistische onschuld
Wal Suparmo zegt:
12 december 2014 om 3:32 am
Natuurlijk Pak Suparmo, de Japanners zaten al in Indie, en met als het ware een kaartje uit de Bosatlas was het makkelijk om de zwakke plekken in Indie te vinden. Uiteindelijk waren de Amerikanen die als overwinnaars uit WOII kwamen, na de overdracht van NNG aan Indonesie hadden zij daar vrij spel, en schoven zij Soeharto naar voren.
Soekarno immers schudde de handjes van o.a. Castro . Che Gueverra en dat kon immers niet. Daar zijn foto’s van
Wereldpolitiek tegen politiek van kabouters uit de polder.
De voormalige vijanden zijn nu vrienden geworden: Duitsland, Japan, de USA, Nederland en niemand die daar om maalt. Nou ja niemand.
Ik heb nergens gesteld dat Soekarno een “tragische slachtoffer” was, I4E…
Ik schreef: “Maar er was in het begin van de bezetting meer dan opportunisme: volgens zijn biograaf Giebels kwam zijn pro-Japanse houding ook voort uit bewondering nadat hij Japanners persoonlijk had leren kennen, en door het respect waarmee de Japanners – heel anders dan de Nederlanders! – hem als nationalistische leider behandelden.”
Het gegeven citaat is hier mee in lijn. Overigens zegt een in de Asia Raya gepubliceerde bespiegeling uit 1944 meer over hoe Soekarno meewerkte aan de Japanse propaganda dan over zijn werkelijke gevoelens in 1942.
@ Rob Mas
Het lijkt me niet dat Soekarno hier zat te liegen in Asia Raya.
Hij had ook op een andere manier kunnen slijmen volgens de bekende retoriek van “wij danken de keizer” etc..
Dat was nog steeds formeel de jappenknecht zoals zijn meesters dat graag zagen.
Het is wel interessant te weten of historici in Indonesië de slachtofferrol van Soekarno durven of kunnen relativeren. Nog te vroeg voor dit ?
Durven ze te stellen dat hij en de hele nationalistische beweging toch ook voor een flink deel mededader van de bezetting werd, mededader van het Japanse kolonialisme. En niet slechts slachtoffer.
Het doet me denken aan Oostenrijk waar het slachtofferschap van de nazi-bezetting gebruikt wordt om het daderschap van vele Oostenrijkers te verhullen.
Het gaat erom dat de de bespiegeling als historische bron problematisch is: het is opgetekend jaren na de gebeurtenis en in een situatie dat er van een vrije uiting van gevoelens geen sprake is. Overigens, driemaal is scheepsrecht, komt zijn biograaf tot de conclusie dat Soekarno de Japanners bewonderde in die eerste dagen, maanden van de Japanse bezetting.
Dat de “hele nationalistische beweging” mededader van de bezetting is, kan ik niet onderschrijven. Ten eerste werkte niet alle nationalisten samen met de Japanners. Ten tweede, samenwerken staat niet gelijk aan daderschap. Was de Nederlandse postbode of pennenlikker op het gemeentehuis mededader van de Duitse misdaden in Nederland? Een man als De Quay, van 1959 tot 1963 Eerste minister van Nederland was initiatiefnemer van de Nederlandse Unie die samenwerking met de Duitse bezetter voorstond. Was hij verantwoordelijk voor de Jodenvervolging? Ten derde, samenwerking met Japan was op zich niet moreel verwerpelijk. Veel inheemse ambtenaren collaboreerde eerst in de Nederlandse tijd later in de Japanse. Niet de samenwerking, maar de concrete medeplichtigheid aan misdaden is moreel verwerpelijk.
Hoeveel Indonesische nationalisten waren mededader? Soekarno kun je inderdaad verwijten dat hij meewerkte aan het Romusha programma. De lui van de Politieke Inlichtingendienst en nog wat anderen…. maar in hoeverre kun je een bestuursambtenaar, die uit vrees voor zijn eigen hachje (en mensen als Soedibiokoesoemo wérden geëxecuteerd) meewerkten aan gedwongen rijstleveranties, iets verwijten? En is het eigenlijk wel eerlijk om een moreel oordeel te vellen vanuit onze eigen comfortabele posities?
Mas Rob zegt:
12 december 2014 om 12:27 pm
En is het eigenlijk wel eerlijk om een moreel oordeel te vellen vanuit onze eigen comfortabele posities?
1. Neen, het was voor soekarno het beste kiezen uit 2 slechte alternatieven. Van de Nederlanders had hij niets te verwachten
2. De vijand van mijn vijand is mijn vriend. Iran, en Syrie vechten – afzonderlijk met een eigen agenda – tegen ISIS.
Politiek moet je overlaten aan politici en niet aan salonfilosofen en salonsocialisten en ethici…
correctie Iran, en Syrie vechten – afzonderlijk met een eigen agenda – samen met de USA & company tegen ISIS.
@ Rob
Het regent… 9 graden… binnen is het 22,5 graden.
Ik zit op een comfortabele stoel en uiteraard heb ik het recht morele oordelen te hebben over situaties die minder comfortabel zijn voor mensen in het heden en het verleden.
Anders had ik helemaal geen recht op een vrije meningsuiting.
Als extra reden kan ik zeggen dat het ook net anders had kunnen gaan in de oorlog en dan had ik niet geleefd. Het gaat ook om mijn eigen existentie, die van van mijn familie. die van mensen die ik ken. van hun familie.
Ik dacht niet aan de gewone bestuursambtenaar of arbeider die ook maar moet werken voor een loontje. Dat is een verhaal apart.
Ik had het wel over het grootste deel van de nationalistische beweging. Vooral die rond Soekarno en Hatta. Sjahrir en de communisten hadden geen zin te collaboreren met dat nieuwe kolonialisme.
Soekarno en Hatta wel… die werden van anti-kolonialist zelf mededader van kolonialisme.
In beginsel waren ze anti het Japans imperialisme, maar toen ineens waren ze wel voor dat de Jappen de oorlog zouden winnen, gingen de bezetters actief steunen hierin en werden dus mededader van de bezetting en het Japans imperialisme.
Het lijkt mij dat het hele leidinggevend middenkader van Soekarno dus mededader was.
Op lokaal niveau volgden ze Soekarno die wel of niet openlijk zei: bedankt de keizer en steun het Japanse leger
@ Ed Vos
Wat je zei : ” Politiek moet je overlaten aan politici en niet aan salonfilosofen en salonsocialisten en ethici…”
Je hebt het over mij natuurlijk. Ik mag geen mening uiten, vind je
Pas dit moreel oordeel eerst toe op jezelf.
En houd dan je mond voor altijd als je dit werkelijk meent.
Meen je dit niet? Ook prima…. zeg het dan ook niet meer.
@Mas Rob En is het eigenlijk wel eerlijk om een moreel oordeel te vellen vanuit onze eigen comfortabele posities?
Wie gaan er oordelen?
Het zij 10.000 gezegd. Laten de Indonesiers maar zelf oordelen over Soekarno. Het is hun land, hun MERDEKA feestje.
En in augustus, deze zomer, vierde ik dat ook mee. No Problem, de sate smaakte goed.
Indisch4ever,
Het gaat niet om het recht om een moreel oordeel te vellen – de vrijheid van meningsuiting is niet in het geding -, maar of we niet te snel wordt geoordeeld over situaties en mensen. Onze comfortabele positie bestaat eruit dat wij ons niet in de situatie bevinden van de nationalisten, een situatie van onmogelijke keuzes, het schipperen tussen alternatieven die geen van allen bijzonder aanlokkelijk zijn en van lang gekoesterde idealen waarvan de verwerkelijking in zicht komt, maar niet zonder vuile handen te maken.
Alleen als we bereid zijn mensen en situaties onbevooroordeeld tegemoet te treden en oog hebben voor tijd en omstandigheden kunnen we ons een goed beeld vormen van het morele gehalte van mens en daad.
Rob,
Dat Soekarno en zijn beweging collaboreerde is nooit een geheim geweest.
Dat zeiden ze zelf ook al toen. Dat de beweging zich leende als instrument van de bezetter is ook nooit een geheim geweest. Ik veroordeel dat. Sjahrir en de communisten veroordeelden dat toen al in de oorlog.
Hoezo oordeel ik dan te snel? 70 jaar later.
Zeker ….wat zou ik gedaan hebben als ik jonge idealistische Indonesiër was in 1942?
Mijn jeugd kennende moet ik de lijn doortrekken. Ik zou Soekarno toejuichen en me achter het plan scharen de Jappen te helpen de oorlog te winnen, zodat ze oprotten en Indonesië onafhankelijk word.
Of ik zou de communisten gevolgd hebben in de afwijzing van het Japans imperialisme en het quislinggedrag van de sociaaldemocraten Soekarno en Hatta, maar onderwijl niet zien hoe imperialistisch en bruut ‘grote broer’ de Sovjet Unie was.
Er waren niet veel mensen als Sjharir. En wie er wel waren namen openlijk onvoldoende stelling tegen de salamistrategie.
Stelling nemen tegen de gekozen nationalisische weg in pamflet of kranten was niet mogelijk.
Durfden mensen wel in eigen kleine kring de mond open te doen?
Nee… ik oordeel niet te snel. Je kunt me wel verwijten onvoldoende feitenkennis te hebben en daar heb je gelijk in.
Ach, ik wil niemand iets verwijten en zeker geen gebrek aan kennis – iets wat ik met je deel.
“Dus weer een luchtballon doorgeprikt.” Stel je voor, mijn meisje met een foto in haar hand waar ik op sta in een prettige liggende houding met een ander meisje. Hoe was de spreuk ook al weer: Een foto zegt meer dan …..
Dat Indonesie een Japans maaksel was, is uiteraard daverende onzin:
Het woord Indonesië werd sinds 1850 gebruikt in wetenschappelijke zin, om aan te duiden waar Indonesische talen werden gesproken Pas in 1918 werd het gebruikt – als eerste door Van Mook – in politieke betekenis: een onafhankelijk Indonesië, van Sabang tot Merauke. De subtitel van de biografie van Van Mook is niet voor niets : Een vrij en gelukkig Indonesie
Oktober 1928: De Eed der jongeren
1 land – 1 volk – 1 taal. Sumpah Pemuda (de ‘Eed der Jongeren’) werd op 28 oktober 1928 gedaan door de deelnemers aan het Tweede nationale Jeugdcongres in Jakarta. Het Indonesisch werd tot taal van een toekomstig onafhankelijk Indonesië uitgeroepen.
Tijdens dit congres werd zelfs het Nationale volkslied ten gehore gebracht.
Dit feit negeren geeft slechts blijk van arrogantie en het bewust ontkennen van de politieke ontwikkelingen. Overigens werd deze bijeenkomst door Nederland (de politie) met argwaan gadegeslagen, en het volkslied werd – volgens de overlevering – onder vioolbegeleiding geneuried. Immers dit congres zou door de politie onmiddellijk ontbonden zijn geworden wanneer de tekst ook nog zou worden voordragen.
Het gebruik van het woord Indonesie werd in die roerige periode ook al verboden; het zou immers de nationalistische en onafhankelijkheidsgevoelens stimuleren.
De vraag (het wachten) was wanneer de Onafhankelijkheidsverklaring kon worden geproclameerd of wanneer die onafhankelijkheid tot stand kon worden gebracht.
Wanneer het aan Nederland lag, zou het pas over 300 jaar zijn.
Weer een stuk Nederlands-Indische volksverlakkerij ontmanteld.
** Van Saban tot Merauke.
Dit was volgens mij een lijfspreuk van JB van Heutsz, de pacificator van Atjeh, die de eenheid van de kolonie nastreefde . Een leuke paradox: Soekarno maakte dwars tegen Nederland en Colijns erfgenamen in hetzelfde thema tot zijn ideaal.
De Indonesische Republiek was inderdaad geen Japans maaksel. Het doet in de eerste plaats geen recht aan de nationalistische gevoelens die voor de oorlog bij vele Indonesiërs leefden. Ten tweede, de Republiek werd op eigen initiatief uitgeroepen en vanaf het begin was er een moeizame, soms uiterst vijandige houding tegenover het Japanse gezag dat de opdracht had de status quo te bewaren tot de komst van een geallieerd bestuur.
Als ik lachend, buigend, toastend en handenschuddend met Hirohito of Hitler op foto en film sta, met de ambivalentie mijn eigen ideeën door te drijven, zou ik direct zijn opgepakt. En zou ik ook niet in aanmerking komen gesprekspartner te zijn bij onderhandelingen. Levenslang! Zo eenvoudig was dat na de oorlog.
Het kabinet Schermerhorn redeneerde inderdaad zo. Soekarno was een fascistenknecht en de Republiek een Japans maaksel. Later zou een meer realistische opstelling prevaleren en was Nederland bereid te onderhandelen met de Republiek en – weliswaar via een omweg – met Soekarno.
@Somers; ‘als ik (dus Soekarno) …met de ambivalentie mijn eigen ideeën door te drijven, etc. -Soekarno was een onderdrukte onderdaan, in zijn land, dat al jaren bezet werd door Nederland. Streed voor onafhankelijkheid. Greep elke kans aan (desnoods in samenwerking met de vijand van zijn onderdrukker) om zijn ideaal/doel te bereiken.Met hem zovelen, zelfs het ganse Indonesische volk. Hij was zeker niet anti Nederland ( had een hoge achting voor ons Koningshuis). Hij was ‘anti koloniaal’. Door hem toen te mijden( met alle trucs), beging de Nederlandse politiek de grootste blunder. Waardoor de afloop van het conflict, jaren heeft geduurd en vele offers heeft gekost.
Zo eenvoudig is het om gewoon rationeel achterom te kijken.
(of had men verwacht dat prominente nationalisten/ het ganse Indonesische volk, achter Nederland zou staan en het verzet zou gaan tegen Japan?)
Sukarno is in wezen helemaal niet te vergelijken n met de Nationaal-Socialist Quisling en helemaal niet met de Nationaalsocialist AntonMussert. De laatste was een duidelijke aanhanger van het Nationaal Socialisme (anti-democratisch) en onderschreef het Antisemitisme van de Nazis. Hij werd tot de dood veroordeeld voor hulpverlening aan de vijand, een aanslag op de grondwettige regering en een poging Nederland onder vreemde heerschappij te brengen. Niet voor niets wordt hij wel Mussert de Landverrader genoemd.
Dat kan toch van Sukarno (een politieke gevangene tijdens het bezoek van Mussert aan Ned. Indie) niet gezegd worden. En of Sukarno een fascistenknecht was. Het gehele ambtenarenapparaat in Nederland was knecht van de Faschisten in WOII.
Allemaal heel waar. In een normale tijd! Niet in een wereldoorlog. Dan zijn de vrienden van mijn vrienden mijn vrienden. De vrienden van mijn vijanden zijn mijn vijanden. Zowel Hitler als Hirohito waren mijn vijanden. Zowel Mussert als Soekarno waren hun vrienden. Zo eenvoudig! Dan ga ik het niet moeilijk maken door persoonsgegevens te vergelijken of wat dan ook. Het waren vrienden van mijn vijanden. En ik vond Hirohito een tamelijk akelige vijand. Althans zijn knechtjes bij de Kenpeitai.
Jan A. Somers zegt:
10 december 2014 om 4:24 pm
Allemaal heel waar. In een normale tijd! Niet in een wereldoorlog. Dan zijn de vrienden van mijn vrienden mijn vrienden. De vrienden van mijn vijanden zijn mijn vijanden.
——————————————————————————————————-
Zo eenvoudig is het niet.
Wel werd Japan EERST gezien als bevrijders die de overheersing en uitbuiting van de Nederlanders (sommigen beweren ongeveer 350 jaren, terwijl dit niet juist is) .
En werd dan gezien als tijdelijke vriend (oudere broeder- zie de TIGA (3)A politieke leuze van Japan) , immers Japan is de vijand van mijn vijand .
Wat daarna gebeurd is bekend (zie time line).
Ook de rol van de 1ste lichting nationalisten .
Als men zo maar de asal oesoel van die pemuda/pemudi’s zien , dan zou je gaan verbazen dat hun ouders (bijna) allemaal in dienst waren of een link hebben met de koloniale overheersers als Binnenlandse Bestuurders (Regenten etc) .
Dus zijn ze dan kinderen van Nederlandse collaborateurs, die zich gaan verrijken en hun eigen mensen(bumiputera) uitbuiten en onderdrukken ?
De historische feiten zijn anders .
Wat Nederland en de Tweede Wereldoorlog betreft geniet ik regelmatig van de schrijfselen van Gerard de Boer.
http://gerard45.bloggertje.nl/
Soekarno schreef, vlak voor de Japanse aanval, een anti imperialistische pamflet. Hij merkte daarbij op, dat het gevaar van het Japanse imperialisme veel groter was dan van het Nederlandse! Toen Japan richting Nederlandse Indië ging met het geweld, verzocht hij het gouvernement in aanmerking te komen voor evacuatie naar Australië. Wel of niet toegestaan is niet bekend. Bij de Japanse inval op Java, dook hij onder.Pas door bemiddeling van Hatta ( op verzoek van de Japanse legerleiding) verscheen hij ten tonele (letterlijk!) Het gouvernement heeft wel de ‘veroordeelden’ ( vele zonder beschuldigingen) van het concentratiekamp Boven Digoel naar Australië gezonden. Bij aankomst van deze ‘gevaarlijke republikeinen’ (verzwakt en ziek) vroeg de Australische overheid, waar nou die kopstukken van nationalisten zijn gebleven.
Van Mook zweeg in alle talen. Vergeten?
Soekarno had eind jaren twintig al gewaarschuwd dat een oorlog in Azië zou uitbreken. De koloniale overheid was ‘not amused’. Bij het proces in 1930 was zijn ‘logenachtige’ aankondiging van oorlog in de aanklacht opgenomen. In zijn verdedigingsrede (“Indonesië klaagt aan!”) kwam Soekarno hierop terug. In Lambert Giebels parafrase:
“Menig westers auteur heeft iets dergelijks geuit: Ernst Reinhard in Die imperialistische Politik im fernen Osten, Karl Haushofer in Geopolitik des Pazifischen Ozeans, en het meest indringend Hector Bywater in The Great Pacific War. Op grond van deze gezaghebbende schrijvers heeft Soekarno zijn volk gewaarschuwd: ‘Gelijk drie leeuwen die zich klaarmaken elkaar te bespringen en reeds dreigend, tandenknarsend, hun klauwen tonen, gelijk drie reuzenslangen die dreigend hun muil openen om hun vijand te verslinden, gelijk drie octopussen die hun vang-armen rondslingeren om hun vijand te vernietigen, zo maakt Engeland in Singapore, Japan in zijn eigen land en Amerika in Dutch Harbour en Manilla zich op om elkaar in de Stille Zuidzee te lijf te gaan.’”
Zie:http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/26530/u-oordeelt-over-moeder-indonesia-zelf.html
Wat een woorden, wat een woorden.Vreemd dat niemand het heeft over de verplichting om gratis herendiensten te vervullen, over de poenale sanctie en over het cultuurstelsel van v.d.Bosch Allemaal vormen van slavernij. waarvan gedurende eeuwen de Indonesiers de slachtoffers waren. M.Ferares auteur van De revolutie die verboden werd. m.ferares@kpnmail.nl
Ik denk dat ik hier off topic ben, maar dat kan Bert (of was het Boeroeng in I4E) dan wel recht breien: Ergens (ik weet niet meer waar) is gevraagd of Indië oorspronkelijk wel een oorlogsdoel was voor Japan. Ik heb daarop gereageerd met iets als: ja, en wellicht het belangrijkste doel. Dat heb ik afgeleid uit het verloop van de economische onderhandelingen met Japan:
Het aan grondstoffen arme Japan dreef voor zijn militaire expansie bijna volledig op de import. Na de op 9 april 1937 met Nederland gesloten overeenkomst inzake de economische betrekkingen verzocht op 16 mei 1940 Japan om nieuwe handelsbesprekingen, herhaald op 20 mei op veel scherpere toon. Op 12 september arriveerde een Japanse handelsdelegatie onder Kobayashi in Batavia voor onderhandelingen over leveranties van voor de oorlog belangrijke grondstoffen aan Japan. Ten behoeve van de 4000 Japanse vissers met 500 schepen in Indië moesten 65 visserijstations worden opgericht; zij werden echter beschouwd als spionnen gezien hun activiteiten nabij strategisch belangrijke punten. De Japanners wensten ook de oprichting van landbouw-, bosbouw- en mijnbouwmaatschappijen. Yoshizawa, vanaf 28 december leider van de Japanse onderhandelingsdelegatie, stelde op 16 januari 1941 de eis dat Nederlandsch-Indië zich zou aansluiten bij de gemeenschappelijke welvaartssfeer van Oost-Azië onder Japanse leiding. Op 17 juni werden de onderhandelingen afgebroken en op 27 juni keerde Yoshizawa naar Japan terug. Op 25 juli verwierp Japan het daags tevoren door President Roosevelt van de Verenigde Staten gedane voorstel Indo-China te neutraliseren, waarop op 26 juli de Verenigde Staten de handel met Japan stil legde, hierin op 29 juli gevolgd door Nederlandsch-Indië. Tevens werden de Japanse saldi in Indië geblokkeerd. Zeker driekwart van de Japanse buitenlandse handel kwam stil te liggen waaronder vijf miljoen ton aardolie-(producten), voor een groot deel afkomstig uit Indië. Tegelijkertijd werd in Indië de militaire noodtoestand uitgeroepen. Op 6 september 1941 besloot de Japanse Kroonraad tot oorlog met de Verenigde Staten, Nederlandsch-Indië en Groot-Brittannië indien de onderhandelingen vóór 10 oktober niet naar tevredenheid van Japan zouden zijn afgerond, een datum die naderhand werd verschoven naar 25 november. Op 19 november 1941 begonnen Nomara en Koeroesoe namens Japan nieuwe besprekingen met de Verenigde Staten waarbij Amerika de ontruiming van Frans Indo-China en de door Japan bezette delen van China eiste. Inmiddels was de Japanse vloot al uitgevaren, op weg naar een ontmoetingspunt nabij de Koerillen en op 29 november besloot in Tokio een conferentie van ministers en militaire bevelhebbers tot oorlog.
1. Dat was op dit blog een vraag van mij Pak Jan.
2. Waterboarding?
http://www.volkskrant.nl/binnenland/waterboarding-gebeurde-ook-in-nederlands-indie~a3809263/
@ Indisch4ever.
Eerlijk gezegd ben ik niet geneigd om de mening van een Nederlander over Soekarno,Hatta en zijn generatie -1ste lichting nationalisten serieus te nemen.
De nationalisten werd in verschillende groepen onderverdeeld.
1. De Merdeka atau Mati groep, radikaal .
Gelinkt met Komintern-Tan Malaka cs , de linkse groep die “coup” pleegde tegen gematigde Hatta cs (Indische Vereniging- Perhimpunan Indonesia).
Geen grote groep , maar invloedrijk.
2.Groep Soekarno- Hata en de hele ambtenarencorps/lerarencorps/studenten .
Zie hun aandeel bij de Boedi Oetomo sinds 1908
Politie,”leger” (PETA-HEIHO en andere paramilitaire groepen).
Als men Indonesische bronnen raadpleegt (geschiedenisboeken, persoonlijke documenten-er zijn nwe boeken uitgekomen ) , kan men reconstrueren wie ze zijn en hun betrokkenheid.
Dus als (een) Nederlander(s) groep 2 (Soekarno-Hatta ) als “collaborateur” / “fout” bestempelde dan moet het ook gelden voor alle nationalisten , de hele generatie .
Inclusief mijn familie/ouders, hun schoolgenoten , generatiegenoten , de PETA -Heiho etc( voorloper van BKR-TKR-TNI).
Zelfs Kromo die Soekarno als hun held / bevrijder hun leider zien.
M.a.w de “hele” Indonesische volk zijn “collaborateurs” .
Het ging alleen om de acceptatie van Soekarno en Hatta als gesprekspartner. Over alle andere Indonesiërs een oordeel uitspreken is niet relevant. Iets anders is dat Soekarno als onderhandelingspartner niet geschikt was. Staatshoofden onderhandelen niet, in hun functie zijn zij onschendbaar. Koningin Wilhelmina en Juliana zaten ook niet aan de onderhandelingstafel. Mede daarom is Sjahrir ook naar voren geschoven.
Hij lijkt we een indo met zijn Indisch-Nederlands; waar hoor je dat tegenwoordig?
Geweldig, Ed. Dank je voor plaatsing.
@EVos; Soekarno, de mythe over zijn afkomst. Lees Soekarno’s bloes (mijn recensie nav. de film Soekarno’s blues 1999) in http://www.blimbing.nl/archief/bloes.htm
RLMertens zegt:
19 december 2014 om 11:27 pm
De site is inmiddels gediscontinueerd, maar dit is uw recensie
Soekarno’s Bloes
‘Aangeraakt door Insulinde’ en ‘Het laat je niet los’ zijn boektitels die bij mij opkwamen bij het aanschouwen van de driehonderd bezoekers tijdens de voorpremiere van de film ‘Soekarno blues’ van Hans Hylkema. Al jaren worden de maanden augustus en december van de jaartallen eindigend op 0, 5 of 9 gebruikt om zaken betreffende Indië/Indonesië weer in het nieuws te brengen. Waarschijnlijk tot ongenoegen van de nog vele getraumatiseerde Indiëgangers. Maar jah, als een ‘stille kracht’ blijft Indië Nederland achtervolgen tot in de lengte der dagen.
Nu ook de vijftiende augustus officieel erkend is en dus elk jaar wordt herdacht, zal de datum zeventien augustus de nodige aandacht blijven houden. We lopen dan keurig in de pas van de jaarlijkse 4/5 mei-herdenking. D
De film kwam 27 december – vijftig jaar na de overdracht van de souvereiniteit – op TV. Het is een docudrama over de fictieve ontmoeting van Soekarno met Koningin Juliana in het voormalig Koloniaal Instituut, spelend ergens in 1949. Vanwege een door Soekarno geschreven en opgevoerd toneelstuk (hij heeft tijdens zijn diverse interneringen in de koloniale periode een paar geschreven) volgt een geheime ontmoeting met de koningin. In het toneelstuk – een soort vroege uitvoering van het Leidse Studenten Cabaret, zingt Soekarno een heuse blues. Nou ja, op zijn Hollands dan, vandaar de titel.
Het hele gedoe is wat slapjes uitgevallen, omdat er geen schokkende feiten aan te pas komen. Bij het einde van de voorstelling schoot mij een geheel andere spannender film in gedachten.
Nl. SOEKARNO’S BLOES
Mijn film begint met een zwart-wit Indisch landschap met gamelanmuziek, eerst op zachte toon, dan luider en wilder en grommend, plotseling eindigend (terwijl het landschap vervaagt) in een close up borstbeeld van Boeng in witte uniformbloes met zwarte pitji tegen een achtergrond van gedrapeerde sarong. Na een paar seconden in cursief wit geschreven en schuin overdwars het beeld, de titel ‘Soekarno’s bloes’.
Na itoe dia!
En dan een archiefshot van Boeng, gekleed in witte uniformbloes met pitji, op zijn hoogtepunt tijdens een volkstoespraak. Fanatiek met zijn handen zwaaiend – zijn stemgeluid vult driedimensionaal de zaal – om de massa op te zwepen.
‘Oesir itoe Blanda!’ De massa brult hem na. Na itoe baru aksi dong! Vervolgens terug naar de Kerstnacht van 1948! Hoe toepasselijk toch om de TV-filmpremiere ook in de maand december te houden) n.l. de tweede politionele actie, de aanval op Yogya en de gevangenneming van Boeng. Lachend wegrijdend in een jeep. Om daarna per Dakota naar Biliton te worden gevlogen. Dan de beelden van de heftige internationale reactie in de VN vergadering, waarbij Nederland wordt veroordeeld tot onmiddellijk in vrijheid stellen van Boeng en Hatta.
En de ontruiming van de net veroverde pesthaard Yogya. Generaal Spoor tracht de ontruiming te voorkomen door Soekarno persoonlijk in Biliton op te zoeken. Om bij Boeng in het gevlei te komen bestelt hij twee kopjes kopi toebroek. Als Spoor zich even afwendt om bij de schildwacht suiker te bestellen, gooit Boeng vergif in Spoor’s kopje. (mythe 1)
Dan vertrekt Boeng onder persoonlijke bewaking van Westerling ( die toevallig ook naar Holland moet om de coup-instructies van het comité Rijkseenheid: Romme, Gerbrandy, Helfrich e.a. in ontvangst te nemen – ( mythe 2) – naar Amsterdam, voor de toneelopvoering in het Koloniaal Instituut.
Onder de grootste geheimhouding wordt Boeng ondergebracht in een onopvallende villa bij de Hoge Veluwe. De avond voor de opvoering wordt hij opgezocht door een aristocratische oude man die zich, na een introductie, voorstelt als zijn biologische vader, de gewezen gouverneur van Oost Java, graaf van Limburg Stirum.(mythe 3)
Dan is het moment aangebroken voor de voorstelling in het Koloniaal Instituut. De koningin met gevolg arriveert en Soekarno’s wens gaat in vervulling, want hij wordt aan hare majesteit voorgesteld en mag zelfs naast haar plaats nemen (mythe 4).
Hij merkt dat enkele, vooral Christelijke parlementsleden, hem mijden. Gamelanmuziek vult de zaal en het doek wordt geopend. Men aanschouwt een dessahuisje met een javaanse familie, bezig met hun dagelijks werk. Met als achtergrond een sawahlandschap en een karbouw met een tani, bezig de sawah om te ploegen. Plotseling verstomt de muziek en op het moment dat een haan luid kraait verschijnt de acteur Soekarno (Victor Löw uit Jan Blokkers Soekarno) met zijn welbekende uniformbloes en pitji op het toneel en dan klinkt met een vastberaden stem:
‘Zult gij nog langer ons vertrappen,
Uw hart vereelten door het geld,
En doof voor de eisch van recht en rede,
De zachtheid tergen tot geweld?
Dan zij de buffel ons tot voorbeeld,
Die sarrensmoe, de hoornen wet,
Den wreeden drijver in de lucht werpt,
En met lompen poot verplet’.
Rumoer in de zaal.
Romme mompelt: ‘Schande, schande. Dit wordt een week van schande.’ Helfrich roept: ‘Wie heeft die Javaan hier gebracht?’
Maar hare majesteit kijkt strak voor zich uit en de stem gaat verder:
‘Dan zullen wij onze oren streelen,
Aan uw vrouwen klaaggeschrei,
En staan, als juichende getuigen,
Om ’t doodsbed van uw dwingelandij.
En als de zon in ’t westen neerdaalt,
Beneveld door den damp van ’t bloed,
Ontvangt zij in het doodsgerochel
Den laatsten Hollandsche afscheidsgroet’.
Drees kijkt glazig om zich heen en overdenkt zijn zonden (had voorheen voor Indonesische onafhankelijkheid gepleit) en Gerbrandy rukt aan zijn snor. Het PvdA parlementslid en Indonesiër Palar echter, verheft zich van zijn zetel en brult: ‘Ayo Boeng, brani mati. Hantem kromo, merdeka!’
En als zweepslagen gaat de stem verder:
‘Dan voeren wij Uw dochters henen,
En elke maagd wordt ons een doel,
Dan rusten aan haar blanken boezems,
Van moordgetier en krijgsgewoel.
En als haar schand zal zijn voltrokken,
Als wij ons hebben moe gekust,
Als elk tot walgens toe verzadigd,
Het hart van wraak, het lijf van lust,
Dan tijgen wij aan ’t banketteeren,
En d’eerste toast is: ‘batig slot’,
De tweede toast: ‘aan Jezus Christus’,
De laatste dronk: ‘aan Neerlands God’.
Gerbrandy roept hardop; ‘GVD!’
De koningin ziet echter in gedachten haar voorvader Willem van Oranje en laat zich tot ontzetting van alle aanwezigen door Boeng naar de gereedstaande hofauto begeleiden. De daarop volgende dag vindt een geanimeerd gesprek plaats in de paleistuin. Boeng ziet een prachtige zwaan in de hofvijver en loopt er op af. Onderweg glijdt hij uit door de uitwerpselen van majesteits tekkel en roept uit: ‘Adoe. Anjing, tai!’
De koningin proest het uit van het lachen. Tenslotte breekt de dag aan voor de terugvlucht naar…..Yogya waar hij de triomferende intocht van de TNI gaat vieren, terwijl aan de andere zijde van de stad, de zwaar aangeslagen Nederlandse troepen de aftocht blazen(mythe 5).
Djojobojo voorspelling wordt bewaarheid, Indonesia merdeka! En toen…..al…..uit!
Ron L.Mertens.
Muziekje erbij tijdens het lezen
@Somers; ‘Iets anders is dat Soekarno als onderhandelingspartner niet GESCHIKT was’.(en Sharir dus wel). Nou ja, dat is toch wel kort door de bocht.(zelf overschatting?) Of, konden ze Ned.politici) Soekarno niet aan? (Hij was toen nog geen staatshoofd). Dat hij de onbetwiste leider was, sinds zijn; Indonesia klaagt aan -proces 1931- moet hen ‘ontgaan’ zijn.(kop in het zand politiek) Reeds in 1946 schreef journalist Alfred van Sprang een boekje met als titel; En Soekarno lacht…..
Sorry, ik dacht nog steeds dat op 17 augustus 1945 de staat Indonesië was uitgeroepen met Soekarno aan het hoofd. Ik kan ook niet alles weten! En Sjahrir was de enige halal.
Kleine aanvulling: Vervolg op de proclamatie: Daarop werd het Handvest van Djakarta aangenomen als Grondwet voor de Republiek. ’s Middags werden Soekarno en Hatta bij acclamatie gekozen tot president resp. vice-president.
@Somers; Klopt; ‘ had moeten staan; nog wel een staatshoofd. Hij belichaamde de Republiek. Echter niet te vergelijken met de posities van onze koningin(en) in ons regeringsbestel.
Alle vertegenwoordigers van de Republik waren geen acceptabele gespreks- of onderhandelingspartner, want zij stonden een eenheidsstaat voor met Java als leidend onderdeel. Nederland wilde liever met een federatieve staat onderhandelen, die was een zwakke sparringspartner. Dit is ook het uitgangspunt van het boek van JJP de Jong “Avondschot”. Het Nederlands uitgangspunt was tot mislukken gedoemd. Dit kwam vooral tot uitdrukking bij de politionele acties. Nederland had wel militair gezegevierd maar mistte een politieke agenda, want met wie moest zij verder onderhandelen. Ze had wel de Republik politiek de nek omgedraaid maar er was geen alternatief. geen Nationalist of Republikein durfde het aan met Nederland te onderhandelen. Voor Sukarno bestond geen alternatief, hij was de man die aan de touwtjes trok, hij was ook de enige die Indonesie in al haar verscheidenheid tot een Eenheid kon smeden. Daarom moest Nederland weer naar de onderhandelingstafel, ondanks of dankzij de Amerikaanse druk of di van de veiligheidsraad
Eerlijk gezegd ben ik niet geneigd om de mening van een Nederlander over Soekarno,Hatta en zijn generatie -1ste lichting nationalisten serieus te nemen. ………Degene die dat zegt , neem ik niet serieus en helemaal niet datgene wat hij te berde brengt……..ik lees het gewoon niet……ik ga me toch niet verlagen…het is wel een discussiestijl van lik me vestje.
Wel vind ik dat de collaboratie van Sukarno, een onderdaan en geen Nederlander op een gouden schaaltje dient te worden gewogen. Daarnaast dient een Nederlander zich rekenschap te geven dat het volledige ambtenarenen politie-apparaat in Nederland collaboreerden met de Duitsers in WOII en . dat meer dan 100.000 Joden zonder veel protest in tegendeel met veel medewerking richting de gaskampers werden gevoerd.Daarom is het wijselijk dat Nederlanders het woord collaboratie met alle voorzichtigheid dienen te hanteren omdat ze anders zich volkomen belachelijk maken.
@PvdBroek: Collaboratie werd het ‘scheldwoord/’zware aantijging na mei 1945. Dus ook voor Soekarno, om vooral die aantijging te benadrukken. Alsof juist van Soekarno verwacht zou mogen worden, dat hij het Nederlands belang zou dienen en in het verzet zou gaan tegen Japan. Over de topic gesproken; ‘oorlog zonder beelden’; Op alle Nederlandse films over de bezetting ziet men bij razzia’s hoe Joden door vooral Duitse militairen werden opgehaald/opgepakt. In bijna alle gevallen gebeurde dit toen door de Nederlandse politie! (archief beelden hiervan komen zelden op tv)
‘Oorlog met vertekende beelden’. Dat was nl. ook wat in Indië gebeurde.
Uiteindelijk toch was het doel van Soekarno: Merdeka en snel ook, iets wat Nederland hem en de zijnen niet wilden beloven. Japan en hij hadden een gezamenlijke vijand – de vijand van mijn vijand is mijn vriend.
Wat de collaboratie vanNederlanders met de Duitsers betrof: de NS speelde geen frisse rol in de deportatie van Joden naar de gaskamers en zelfs de meest gelezen krant van Nederland, de Telegraaf, was niet anti-Duits. Van deze persoon, zie link, is ook het een ander bekend.
http://gerard45.bloggertje.nl/note/14076/bijzonderheden-over-de-%27stadhoudersbrief%27-van-prins.html
“Alle vertegenwoordigers van de Republik waren geen acceptabele gespreks- of onderhandelingspartner, want zij stonden een eenheidsstaat voor met Java als leidend onderdeel. Nederland wilde liever met een federatieve staat” Maar Sjahrir was toch een vertegenwoordiger van de Republik? En die had een grote delegatie van de Republik om zich heen in Batavia en in Djokja. En Soekarno deed zelf toch ook een keertje mee? En Hatta in Amsterdam? En samen zijn ze toch uitgekomen op de RIS? Ook door de Republik geaccepteerd? Ik heb altijd wel wat saaie antwoorden, een grijs gedraaide plaat zouden ze vroeger zeggen. Maar ik heb het echt niet verzonnen. Op een tentoonstelling bij het NA heb ik pas nog al die handtekeningen nog gezien.
Dag meneer Somers, óók een grijs gedraaide plaat heeft twee kanten; die van ‘Pfffffffffff … nee hè alweer’ en die van ‘Herhaling is de Beste Leermeester’. Ik leer van beide zijden en van uw ‘herhalingen’ het meest. Terima kasih !!!
Ik wens u en uw Zeeuws Meisje een sneeuwvrije Kerst en mag het zijn redelijke gezondheid in 2015.
e.m.
“een sneeuwvrije Kerst ” Ja, dat scheelt me weer schuiven in alle vroegte. De jeugd van tegenwoordig doet dat niet meer. Die betaalt belasting en dan moet paatje gouvernement maar de rest doen. Niet dus, Delft heeft een extra tekort van 80 miljoen. De staat zegt bekijk het maar en Delft verhoogt de belastingen en doet minder. Als onze kruisridder nog een keer in Delft niet nog meer parkeerbelasting wil betalen, moet hij snel zijn.
Een beetje minder koud mag ook, ik leef echt met al die Alfoeren mee. Maar koud of niet: een heel goed jaar toegewenst met allen om u heen.
@Somers; uw grijsgedraaide plaat, met als titel; de (Nederlandse) RIS mars, werd helemaal niet gijs gedraaid! Het viel al bij de eerste tonen in stukken op de grond. Vergooide moeite.
Klopt, maar soms is het nuttig die scherven weer een keer in mijn film naar voren te halen. Met het slopen van het externe zelfbeschikkingsrecht uit de RTC en het interne uit de akte van soevereiniteitsoverdracht heeft Nederland gelukkig niets te maken. Binnen Indonesië wel, maar dat zoekt de RI zelf wel uit. Hoop ik. Ik dacht, maar weet het niet zeker, dat de aankondigingsbrief hierover nog niet bij de verdagspartner (Nederland) is bezorgd. De back pay ook nog niet.
@Somers; U (en ik) doen er luchtig over ‘die grijs gedraaide RIS plaat’ echter;
‘bedenke wel dat eea veel verdriet en….slachtoffers heeft geijsd. Waarover nu nog steeds over gesproken/geschreven wordt. Hoop, dat het ook in uw film voorkomt’.