Door Laura Heerlien
Hans van Hartevelt, schrijver en voormalig directeur van de beroemde bibliotheek in het Koninklijk Instituut van de Tropen begrijpt er nog steeds helemaal niets van. Waarom heeft de overheid de bibliotheek laten sluiten? Als diverse instellingen in Nederland en de Bibliotheca Alexandrina in Egypte niet waren opgestaan, waren honderdduizenden boeken van na 1950 waarschijnlijk zonder pardon door de shredder gegaan. “Dit mag nooit meer gebeuren.”
Bibliotheek Tropeninstituut
“Die bibliotheek was meer dan 250 jaar oud, weet je. Een van de grootste ter wereld met een unieke collectie. We hebben hemel en aarde bewogen, ook Tweede-Kamerleden, om dat malle besluit terug te draaien. Even riep de minister van OCW op televisie dat het Rijk de hele collectie zou overnemen en alle werken gered waren. Ik voelde al dat er iets niet klopte en inderdaad: het was een verspreking. De pre-koloniale erfgoedcollectie tot 1950 en de volledige kaartencollectie werden overgenomen door de Universiteit van Leiden, maar de rest, negentig procent van het totaal, werd vogelvrij verklaard.”
Het was een verwarrende tijd voor de directeur en zijn personeel. “Dubbel. De overheid zei: jullie moeten stoppen, maar tegelijkertijd werd ook om een businessplan gevraagd. Ik heb meerdere plannen geschreven, waaruit bleek dat we het prima zouden redden in bijvoorbeeld een veel goedkoper gebouw. Ik had al zo’n pand gevonden, in Ablasserdam, een geklimatiseerde ruimte om de collectie tijdelijk op te slaan.”
Zinloos
Het bleek allemaal zinloos. Hoewel Van Hartevelt steeds bleef hopen dat het uiteindelijk goed zou komen. “Ook omdat je je gewoon niet kunt voorstellen dat het niet goed komt. Kijk ik begrijp best hoor: een minister moet fors bezuinigen, managers, toezichthouders, ambtenaren: ze zaten allemaal tussen verschillende vuren. Maar het was niet nodig geweest, dat is het zure aan dit hele verhaal. We hadden tijd nodig om op eigen benen te kunnen staan, en die tijd is ons gewoon niet gegeven.”
Van Hartevelt is vervolgens het hele land doorgegaan om de collectie onder te brengen te brengen. “Ik liep te leuren als op een viskar. En met succes, want de goede wil en bezorgdheid van andere instellingen was groot. Zij wisten de collectie wél op waarde te schatten. Het Kennis- en Documentatiecentrum Medische Geschiedenis in Urk nam de gehele medische geschiedeniscollectie over, het prekoloniale deel ging naar Leiden, het NIOD (Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies) nam delen over, net als het Vredespaleis, het Rijksmuseum, het Afrika Studiecentrum en een aantal andere instellingen.
Delen van de collectie zijn de grens over gegaan, onder andere naar Indonesië, Suriname en de Nederlandse Antillen. Ook de Goethe-universiteit in Frankfurt heeft een deel overgenomen. En Egypte dus.”
Eind goed, al goed? In het geheel niet, vindt Van Hartevelt. “De collectie is nu verspreid over de hele wereld. Voor boek zus moet je naar Frankfurt, voor kaart zo naar Leiden. Een hoogleraar, die vaak met zijn vakgroep in de bibliotheek te vinden was en daar alles binnen handbereik vond, vertelde dat dit rampzalig is en de universiteit nu al heel veel geld kost. Een unieke collectie is uit elkaar getrokken. Alsof het nooit iets waard is geweest. Laatste hoopte iemand van mij nog een bepaald boek te kunnen lenen. Vlieg maar naar Egypte, zei ik. Daar ligt het.”
x
Bron: Haarlems Dagblad, 3 oktober 2014
Java Post 
Misschien vindt Nederland dat men zich moet schamen over onze eigen geschiedenis in het voormalig Nederlands Indië? De Japanners waren tenminste onze vijand. Maar wat is Nederland voor een land die z’n eigen geschiedenis in de vuilnisbak gooit?
Aanvankelijk leek het erop dat niet de verantwoordelijk minister van Ontwikkelingssamenwerking, maar de minister van OCW de
collectie zou sparen, maar helaas is het toch anders afgelopen en zijn ruim een miljoen documenten verspreid geraakt over de hele wereld, waaronder in de Bibliotheca Alexandrina, in Indonesië, Suriname, de Antillen, Duitsland en in diverse instellingen in Nederland waaronder de UB-Leiden. De VPRO heeft in de serie “Tegenlicht” een documentaire gemaakt over het “Digitaal geheugenverlies” waarin de sluiting en de overname van de bibliotheek ook een rol speelt. Deze documentaire is uitgezonden op NPO 2 en kan worden teruggezien.
Uit Amsterdam Informatie Netwerk.
Schande, schande, schande!!!!
Ik begrijp het beleid van de Nederlandse Regering helemaal niet – wel het Mauritshuis twee keer zo groot maken – maar de geschiedenis van het voormalige Nederlands Indie dan maar in de vuilnisbak stoppen, wat kan hun het schelen ze hebben er toch geen schakel mee ???? Het gaat allemaal om centen – het is een grote schande !!! Misschien verdient die collectie van het Tropeninstituut niet genoeg ??
Ik ben nu wel erg blij dat ik de brieven die ik daar naartoe dacht te sturen – nu nog heerlijk hier in huis liggen anders waren ze misschien naar Cairo gegaan !
Wie is ‘Nederland’? Wie is ‘Nederlandse regering’? Als het om de centen gaat is ons parlement daar toch als laatste verantwoordelijk voor? Het is tenslotte ons aller belastinggeld! Heeft u uw politieke vereniging al geactiveerd?
Wat een trieste desinteresse van de politiek !
Een volk dat zijn verleden niet bewaart is zijn toekomst ook niet waard!
Het Koningshuis heeft vele misdaden begaan in nederlands Indie misschien daarom.
Eerlijk gezegd, ik zie het koningshuis (de prinsesjes?) nou niet direct misdaden begaan. En hun ouders kijken wel uit!
Hun voorouders wel kijk maar eens in de geschiedenis wat die in hey voormalig Ned. Indie gebeurt is in opdracht van hun.
Ik begin nieuwsgierig te worden.
1. Welk lid van het Koningshuis was ooit in Indie geweest?
In naam van de koning werden natuurlijk pacificaties ondernomen.
De Nederlandse Handelsmaatschappij werd op initiatief van Willem I (bekend van het fort en het gelijknamig stationnetje in Ambarawa) opgericht. Daar hij ook aandeelhouder was zullen de winsten in goede tijden wel in eigen zak (en van het Koningshuis) zijn gegaan, terwijl in mindere tijden de Staat voor de schulden moest opdraaien
2. Hopelijk worden de documenten, boeken e.d. gescand (en duidelijk en goed ook) zodat je slechts voor je computer hoeft te zitten om een bepaald boek op te vragen en je daarvoor niet naar Egypte hoeft te gaan. Maar ik heb er wel een hard hoofd in.
Maar wat hier gebeurt is bizar.
Ik vernam eerder dat de IS een goudmijn had aangeboord met de verkoop van kunstschatten aan verzamelaars. Anderen zouden maar op hetzelfde idee gebracht worden wat boeken en dergelijke betreft
Ed Vos vraagt zich af: “Welk lid van het Koningshuis was ooit in Indie geweest?”
Voor zover ik weet is er voor WO 2 juist niemand geweest.
In de 50-er jaren toen ik in Indonesië woonde, hoorde ik vaak het verwijt dat niemand voor de oorlog de moeite had genomen om naar Indië te gaan.
Verondersteld werd dat er dan mogelijk meer begrip zou komen en geen politionele acties nodig zouden zijn en de overgang naar een republiek op vreedzamer wijze geregeld kunnen worden.
Zowel aan Nederlandse als aan Indonesische kant kon begrip ontstaan voor elkaars standpunten.
Maar ja, zo is het helaas niet gegaan, volgens mij vooral door de starre houding van Nederlandse politici.
“Daar hij ook aandeelhouder was zullen de winsten in goede tijden wel in eigen zak” Dat is toch niet zo bijzonder? In het vermogen van de leden van ons Koningshuis (en Koninklijke Familie) zullen vast wel aandelen ABNMRO zitten, de rechtsopvolger van de NHM. En die ABNAMRO is door de staat overgenomen en zal bij verkoop wel verlies opleveren. Met instemming van ons parlement! Vast ook wel in het vermogen van uw pensioenfonds. En de stichting van de NHM was wel nodig om het handelsverkeer in gang te houden, de VOC lag op z’n gat, en het was een ambtelijk zooitje.
“hoorde ik vaak het verwijt dat niemand voor de oorlog de moeite had genomen om naar Indië te gaan.” Ja, dat heb ik ook gevonden. Maar een staatshoofd mag niet zomaar op belangrijke reizen gaan. Daar beslist de politiek over. En dat het dan fout kan gaan weet u uit het bezoek van koningin Beatrix aan Indonesië in 1995. En ik weet ook niet of koningin Wilhelmina daar wel zin in had.
“Zowel aan Nederlandse als aan Indonesische kant kon begrip ontstaan voor elkaars standpunten.” Daar ben ik niet zo zeker van. Ik heb wel gehoord dat Soekarno koningin Wilhelmina had willen bezoeken om de zaken af te handelen als vorsten onder elkaar. Maar met dit soort Javaanse gewoontes zit de wereld natuurlijk niet in elkaar, nog afgezien van de collaboratie van Soekarno tijdens de oorlog.
Misschien dit even lezen…http://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/23958_nederland_moet_oorlogsmisdaden_onder_ogen_durven_zien/
Wat deed de regering met de molukkers die aan kwamen in Nederland en voor Nederland hadden gevochten in Indie?
De Atjeh oorlog …..wat hebben de soldaten daar wel niet gedaan in naam van het konings huis.
Door het Verdrag van Sumatra werd Nederland verantwoordelijk gehouden voor de gevolgen van de toenemende zeeroverij aan de noordkust van Sumatra na de opening van het Suezkanaal.
Te Amersfoort wordt vanaf 16 november een expositie gehouden over de Atjeh-oorlog. De tentoonstelling vindt plaats in Galerie 1660, Havik 25
3811 EX Amersfoort. Telefoonnummer: 06-14798046 of info@galerie1664.nl. Toegang is gratis. Zie hier voor meer informatie over Atjeh.
Klopt stukken daar komen uit mijn collectie……die heb ik overgedaan aan John…
Ik blijf maar zoeken, en ik kan maar geen Koningshuis vinden. Ik stop maar met zoeken.
” in naam van het konings huis.” Ja, de koning is de top van de piramide, en dan gebeurt alles uit zijn naam. De rechtbank spreekt uit naam van de koning. Vanuit heel vroegere tijden is rechtspraak het prerogatief van de vorst. En de vorst is ambtshalve ook de baas van de zwaardmacht, ik moest dus trouw zweren aan de koning(in), en uiteraard aan de wetten van het land. En als de vorst spreekt over ‘wij’ heeft hij het over zijn ambt, niet over Willem in spijkerbroek. Wel handig ‘uit naam van’, maar dat heeft niets met zijn misdaden in Indië te maken.
De Atjeh oorlog was een gewapend conflict tussen het Sultanaat en Nederland dat werd a a n g e – w a k k e r d door vertegenwoordigers van Atjeh en …….de VERENIGDE STATEN van AMERIKA in Singapore begin 1873.
De USA zegt u? Wie de geschiedenis niet kent? Over HERHALINGSGERDAG gesproken (anno 2014) , zie het topic een vuile oorlog op Bali.
De anderen zijn natuurlijk altijd de agressoren, de vijand, maar die bevindt zich voortdurend ver van het eigen gebied
U zit bij het verkeerde onderwerp, dit gaat over de Atjeh oorlog van Si Ben; Ben zegt:
16 november 2014 om 1:00 pm. “De Atjeh oorlog …..wat hebben de soldaten daar wel niet gedaan in naam van het konings huis.”
IMAGINE!!! Deaths In Other Nations Since WW II Due To US Interventions
http://www.countercurrents.org/lucas240407.htm
Zijn er nog nog werkelijk mensen die niet weten wat het koningshuis, of in naam van het Koningshuis, allemaal heeft uitgevreten in Indie?
schandalig!!
Verklaar je nader, Theo! Was je erbij? Wij zijn werkelijk mensen die ’t niet weten.
http://www.indischerfgoed.nl/177-nederlands-indie-in-het-koninkrijk-der-nederlanden
https://nl.wikipedia.org/wiki/Monarchie_in_Nederland