Door Asja van der Helm
Herinneringen gebundeld
Mijn naam is Asja van der Helm en ik ben voor een kunstproject op zoek naar Indische herinneringen. Als klein meisje ben ik met mijn ouders meeverhuisd naar Indonesië, waar mijn vader lesgaf aan de Universitas Katolik Parahyangan, in Bandung. Voordien waren mijn beide ouders actief als vertalers van onder andere het werk van Pramoedya Ananta Toer. Mijn moeder is Scheveningse en dochter van een Indo.
Momenteel ben ik vierdejaars studente aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en zal komende zomer afstuderen. Hoewel ik vrij open ben opgevoed met betrekking tot het verleden van Indonesië en Nederlands-Indie, weet ik dat er veel meer geschiedenis schuilgaat achter de grapjes die mijn opa vertelt tijdens het eten, en de Japanse liedjes die met een schuine lach worden gezongen. Wanneer ik doorvraag naar vroeger worden er enkel kleine deeltjes van grote en levendige herinneringen vrij gegeven. Ik zie het in zijn ogen.
Voor dit werk heb ik het volgende als uitgangspunt genomen: Mensen beseffen vaak niet hoe ‘breekbaar’ een herinnering is. De lijn tussen het ‘zijn’ en ‘verloren zijn’ van het moment is heel dun. Herinneringen bestaan, wanneer deze niet gedeeld worden, enkel zo lang als wij bestaan.
Brastagi, 1930.
In mijn eindwerk zal de zoektocht naar herinneringen en de vastlegging hiervan het ‘vertrekpunt’ worden voor mijn beeldende afstudeerwerk, gericht op de breekbaarheid van een herinnering en zal in de uitvoering net zo breekbaar zijn als de herinneringen die het zal dragen. Tevens zal het een mooi eerbetoon worden aan de tijd die momenteel voortleeft in de herinneringen van degene die het bij zich draagt.
Voor dit afstudeerwerk ben ik daarom op zoek naar geïnteresseerden, die deel willen nemen aan mijn project. Mensen die mij mee willen nemen op een reis door hun herinneringen aan Indonesië, Nederlands-Indie, en de dingen die zij daar hebben meegemaakt. Dit kunnen mooie, ontroerende, grappige, kleine en grote herinneringen zijn.
Bij deze doe ik een oproep aan u. U kunt contact met mij opnemen via e-mail of telefonisch. We kunnen dan afspraken maken over hoe u mij uw verhaal het liefst deelt, het liefst in persoon. U mag uiteraard ook anoniem blijven, waarbij ik uw naam niet zal noemen in de verantwoording van mijn werk.
Asja van der Helm
asja.vdhelm@gmail.com
tel.: 06-42086500 (bij geen gehoor graag voicemail inspreken)
x
Java Post 
Ik zou kunnen helpen als kritische lezer…..
Beste Asja, Wat een staat van dienst hebben je ouders voor het huidige Indonesië: Vader les gegeven op de meest elitaire Universitas Katolik Parahyangan en beide ouders actief als vertalers van het werk van Pramoedya Ananta Toer (een zeer nationalistische schrijver!). Hoe onbevangen kun je nog zijn in dit forum van slachtoffers van Japanse en Bersiapterreur, wiens herinneringen alles behalve breekbaar zijn.
Ik kan je wel helpen aan kampliedjes en aan liedjes die we verplicht moesten zingen op de Japanse school.
http://serveam.com/sewugalur_besloten/kamplied.htm
Veel succes met je afstudeerwerk!
Ja, die herinneringen waren echt breekbaar. Waren! Om ze niet te verliezen hebben we ze opgetuigd met spalken, met prikkeldraad, ingegipst. Maar daarmee hebben ze dat breekbare verloren. Juist datgene dat herinneringen zo eigen maken. We maken er geschiedenis van. Afgeronde verhalen, hapklare brokken. Verhalen die je misschien aan een ander kunt vertellen. Maar de herinnering blijft bij mij! Met feiten die steeds verder vervagen. Wat rest is de sfeer van oorlog en bersiap. Daar kan ik geen verhaal van maken.
Ik dacht dat Indie en vooral Indonesie reeds afgeschreven was.
Wat er overblijft zijn souvenirs, breekbare herinneringen in de sfeer van oorlog, grapjes, Japanse kampen en bersiap.
En een lijstje met ” wat is indisch?’, met daarop voor meer dan driekwart gewoontes die je bij Javanen aantreft.
Wat weten we nou van Indonesie af? De kennis van de kolonie hebben we in de uitverkoop gedaan. Daarvoor moet je nu naar Egypte toe.
Kijk nou maar eens naar het geval Rawah Gedeh waar de weduwen geen Eurocent (?) hebben genoten van de aan hen toegewezen 20.000.
Ik had je – zonder op mijn borst te kloppen – al kunnen vertellen, dat je eea niet op die manier had moeten aanpakken, maar dat je moet kijken hoe je het geld beter in het dorp had kunnen besteden.
Reeds in de jaren na de repatriering, daarover had ik het al met mij vader gehad, bleek al hoe weinig ook de Indische Nederlanders (vnl indo’s) wisten van hun geboorteland, behalve dan over de geestenwereld , de botol tjebok en sambal.
Wat de indonesiers betreft; over kennis van en belangstelling voor Nederland kopen ze — zonder enige reden — geen ticket naar Schiphol Amsterdam: zij gaan liever naar Australie toe.
Belanda? Di mana letaknya ya?
ps. sorry vertaling van de laatste regel: waar ligt het (Belanda)? Kortom. men weet daar ook niets over Belanda, na meer dan 350 jaar vermeende gezamenlijke geschiedenis en verbondenheid.
Waarde pak Vos,
Ik ben het toch niet eens met je laatste alinea ” wat de Indonesiërs betreft enz. ” Toevallig of niet, ik heb een behoorlijk aantal Indonesische vrienden die er trots op zijn in Nederland op vacantie te zijn geweest. Hun foto’s, in Volendams costuum, tussen de bloembollen en bij de Kinderdijkse molens zetten ze trots op facebook.
“Wat weten we nou van Indonesie af? De kennis van de kolonie hebben we in de uitverkoop gedaan. Daarvoor moet je nu naar Egypte toe.” Hoeveel mensen uit Indië zijn er eigenlijk in de vele jaren achter ons in de bibliotheek van het KIT wezen snuffelen. En zijn er uit gaan lezen/studeren? Hoeveel mensen uit Indië zijn regelmatig gast van het Tropenmuseum? En van Egypte weten ze niet meer dan de reisadvertenties voor de badplaatsen. Dezelfde vragen kun je stellen over het KITLV, het Volkenkundig Museum, en nog vele andere informatiebronnen over Indië/Indonesië. Waarom moest Nusantara sluiten? Gebrek aan belangstelling!!!!
@Somers. Heel goed verwoord, echter bij mij is ook zo dat ‘die opmerkelijke feiten’ juist niet vervagen,maar als het ware gegrift zijn in mijn geheugen en door het uiten/noteren meer details opleveren. Diverse heb ik op deze site verhaald en op I4E. Bij enkele; Jappen tijd in de kampong, brachten mij van stuk-doc.Buitenkampers. (wat voorheen nimmer is gebeurd). Breekbare herinneringen zijn juist (bij mij) die feiten/zaken die mij niet hebben ‘geraakt’,althans pijnlijk geraakt! Mijns inziens is vervaging van breekbare herinneringen dankzij pc.internet te niet gedaan cq voorkomen. Volledigheid halve; men kan het ook optuigen! Maar daar zijn dan de lezers/toehoorders voor om het te corrigeren!
Tot mijn tiende jaar heb ik in Indie gewoond,veel herinneringen…Ook heb ik met mijn moeder in een Jappenkamp gezeten.Mijn vader overleefde de internering niet…
Als herinnering aan hem,hebben mijn zoon en ik een boek gemaakt met foto’s en brieven,die hij aan zijn moeder schreef.
Ik weet niet,of ik je kan helpen,maar ik wil het heel graag doen!
Veel succes met je afstudeerwerk over dit byzondere onderwerp!
Beste Mevr. Hetty Huisman, ik ben een familie Huisman aan het uitzoeken die overigens veel verwantschap hebben met het voormalige Nederlands Indië, kent u of heeft u eens gehoord van Meerten Cornelis Huisman (1874-1944) gehuwd met Charlotta Louisa Govert uit dat huwelijk zijn naar ons bekend 4 kinderen geboren o.a. Roelof Gerrit Justinus (1902-1944) zowel Vader als Zoon zijn allebei om het leven gekomen tijdens oorlogshandelingen in het voormalig Nederlands Indië en wel op tragische manier.
Mocht u enige kennis hiervan hebben laat dat graag aan mij weten want er is zo weinig bekend over deze familie uit die tijd, overigens Meerten Cornelis is 3x gehuwd geweest.
Met vriendelijke groet H.Bos
Beste heer/mevrouw Bos,
Ik heb inderdaad “gehoord” van Meerten Cornelis Huisman, hij was namelijk mijn grootvader. Mijn vader Willem Huisman was zijn jongste zoon. Ik ben geïnteresseerd in wat er inmiddels over mijn opa en familie bekend is.
Met vriendelijke groeten,
Maurits Huisman
Beste Asja,
Per toeval stuitte ik op tekeningen van Charles Burki, althans de copieën ervan, en verbaasde me over zijn weergaloos talent.
http://www.charlesburki.nl/korte-levensgeschiedenis.html
Zijn oeuvre omvat o.a. tekeningen uit Japanse gevangenkampen. BTW, sommigen vertikken ’t om Japan met een hoofdletter te schrijven, wat ik zeer respecteer, zoals mijn Oom nooit een Japanse auto heeft willen aanschaffen. Het Museon huist tientallen van Burki’s juweeltjes, genoteerd als: 176 objecten gevonden op: “Burki Charles”.
Ik hoop met dit schrijven jou warm te maken om te promoveren op Charles Burki. Wat denk je? Deze man is een legende, die geen gebroken herinnering mag worden.
Mvg,
Ælle
Charles Burki, een bescheiden man, durfde er (met zijn prachtige tekeningen) niet mee voor de dag te komen, omdat hij achteraf niet geloofde, dat de Nederlandse bevolking er belangstelling voor had. http://www.tweede-wereldoorlog.org/charlesburki.html
Voor wie er wel als kunstenaar belangstelling is, mag ik u voorstellen aan Thea Gerard. Geboren in Batavia, 22-7-1938 en overleden in Den Haag, 13-10-1987. Over de jaren heen was Thea Gerard werkzaam vanaf Batavia tot en met Den Haag. Ze was vanaf 1960 gehuwd met Piet van den Heuvel, eveneens kunstenaar.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Thea_Gerard
http://www.theagerard.com/
Beste Heer Maurits Huisman, ik heb in samenwerking met een Amerikaanse heer Kelderman de familie Huisman grotendeels uitgezocht voor meer info mag u mij via mijn pers. e-mail antwoorden want via dit/deze manier waar veel items staan waar ik overigens niets mee heb is nogal omslachtig.
contact: via mijn website is mogelijk http://www.genealogybos.com/ bij voorbaat dank.
Dhr.H.Bos.
Goedendag, ik doe nog een laatste poging om met Dhr.Maurits Huisman in contact te komen of deze Heer M.Huisman zou ook eventueel als hij dat liever heeft contact kunnen opnemen met zijn Nicht Charlotte Huisman waarmee ikzelf intensief contact heb gehad en zij zou dolgraag met M.Huisman in contact komen, kortom geachte heer M.Huisman zou u zo vriendelijk willen zijn om via dit e-mailadres butlerbob@telfort.nl contact te willen opnemen er zijn nog vele onbeantwoorde vragen aan de kant van Charlotte, hopelijk bent u zich ervan bewust dat deze oproep heel veel kan betekenen voor diverse mensen uit het voormalige Nederlands Indië.
Bij voorbaat zeer hartelijke dank voor de genomen moeite, ikzelf sta hier aan de zijlijn, ik ben maar een eenvoudige genealoog die “wat” onderzoek heeft gedaan naar deze familie Huisman.
Met vriendelijke groet, H.Bos / Charlotte Huisman.