De kogel is bijna door de kerk. De collectie van het voormalige Museum Nusantara gaat voor het grootste deel terug naar Indonesië. Om hoeveel objecten het precies gaat, is nog niet duidelijk. Het Delftse museum was het enige in Nederland met een volledig Indonesische collectie.
Door Yannick Verberckmoes
‘Een Nederlandse museumcollectie naar een ander land overbrengen, is zeker niet gebruikelijk’, zegt Patrick van Mil, directeur van het Museum Prinsenhof in Delft. Hij is verantwoordelijk voor de herbestemming van de collectie. Van Mil ziet een aantal goede redenen om de verzameling van het Nusantara aan Indonesië over te dragen. ‘Op die manier blijft de collectie voor het publiek toegankelijk en blijft ze in haar geheel behouden. En het gaat natuurlijk om gemeenschappelijk erfgoed.’
Museum Nusantara in Delft
Nusantara sloot in 2012 de deuren, omdat de bezoekersaantallen sterk afnamen. Het museum had zo’n 18,5 duizend objecten in zijn bezit, schat Van Mil. Een klein aantal, dat belangrijk is voor de ‘collectie Nederland’ – een verzamelnaam voor Nederlands erfgoed – wordt ondergebracht bij het Museum Volkenkunde, het Tropenmuseum of het Rijksmuseum. Het Delftse Museum Prinsenhof adopteert ook een aantal stukken.
14 duizend objecten
Volgens de Indonesische krant The Jakarta Post zouden zo’n 14 duizend objecten naar hun land van herkomst gaan. Van Mil kan dat aantal niet bevestigen. ‘We zijn dat momenteel nog aan het bekijken. Over enkele weken komen er ook experts uit Indonesië een kijkje nemen.’
Het museum Nusantara kwam voort uit het Volkenkundig Museum van de voormalige Indische Instelling in Delft. Tijdens het Nederlandse koloniale bewind in Indonesië konden studenten daar een opleiding volgen tot bestuursambtenaar. Oud-studenten van de opleiding, die naar Indonesië waren uitgezonden, stuurden lokale objecten naar Nederland zodat de bestuursambtenaren in spe zich beter konden inleven in de Indonesische cultuur.
Ook de voorwerpen die ooit de Nederlandse paviljoens sierden op wereldtentoonstellingen – zoals die van 1883 in Amsterdam – zijn later bij Nusantara beland. De collectie bestond daardoor vooral uit gebruiksvoorwerpen, die inzicht geven in het dagelijks leven in koloniaal Indonesië.
40 tot 50 duizend euro
Nog voor de overdracht rond is (vermoedelijk ergens in 2016), moet een openbare inventaris van de verzameling online staan. ‘De kostprijs van die digitale databank bedraagt 40 tot 50 duizend euro’, zegt Van Mil.
In Indonesië is al zeer enthousiast gereageerd op de komst van de erfgoedstukken. Momenteel zoekt het Museum Nasional in Jakarta nog extra fondsen om de Nusantara-collectie goed te kunnen conserveren. De Indonesische minister van Cultuur, Kacung Marijan, liet aan The Jakarta Post weten dat er speciaal voor de verzameling ‘een warenhuis ter grootte van een vierkante hectare wordt gebouwd in Jakarta’.
Directeur Van Mil is ook opgetogen over de toekomstige bestemming. ‘Het Museum Nasional in Jakarta heeft een erg goede reputatie. Nederlandse experts van het Tropenmuseum en het Museum Volkenkunde hebben al samengewerkt met Jakarta om tentoonstellingen te organiseren. Zij zijn ook zeer te spreken over het Indonesische museum.’
x
Dit artikel verscheen eerder in De Volkskrant, 27 november 2015
Java Post 
Vind het toch diep triest hoe wij met ‘ons’ erfgoed omgaan.
Uiteindelijk gaat het alleen maar om geld. De collectie wordt nu uit elkaar getrokken en oude verzamelingen uit hun context gehaald. Ik zou er nog meer vrede mee hebben als ze alles gewoon zouden schenken. Nee, we gaan de topstukken onder de Nederlandse musea verdelen en rest moet weg…
Hoeveel schenkingen zitten hierbij? Wat gaat er mee gebeuren? Worden onze musea alleen nog maar gerund door commerciële managers? Of zijn er toch nog wat managers die een band hebben met de objecten?
Dat Indonesië enthousiast reageert is natuurlijk geen ‘rocket science’. Het zal de eerste stap zijn om meer erfgoed terug te krijgen. In de provincie Aceh wordt hier al jaren over gediscussieerd.
Overigens is het hen goed recht, alleen Nederlands gaat hier weer met zijn poldermodel-management mee om.
“Vind het toch diep triest hoe wij met ‘ons’ erfgoed omgaan.” Maar behoren al die mensen, ook uit onze Indische samenleving, die praktisch nooit deze verzamelingen bezoeken, ook niet tot die ‘ons’. Zij moeten het hebben van de toegangsprijzen die deze mensen betaald zouden hebben. En als je nooit komt, is er ook geen geld voor het in stand houden.
Minder bezoekers betekend direct of indirect minder geld, logisch gevolg.
Maar begint interesse en beleving niet bij onze opleiding? Onze overheid is altijd zeer druk bezig de geschiedenisboeken vol te laten schrijven over onze (slachtoffer) rol in de 2e wereldoorlog. Echter komt Indië, inclusief de RAMPOK, maar weinig voor in deze boeken.
De oplossing is niet om dan maar verder te snijden.
Althans, dat is mijn mening.
Uiteindelijk zijn de meeste museum collecies in Nederland verkregen door “RAMPOK”.
Ik was een paar jaar geleden in de Nieuwe Kerk / Amsterdam bij een expositie van Balinese kunstobjecten. De meeste obljecten waren gewoon gerampokt na de vernietiging van de opstandige Radja’s en hun paleizen in Bali, deze Radja’s hadden geen zin om zich te onderwerpen aan het Nederlandse gezag. (begin 1900). Dus logisch dat die kunstschatten eindelijk eens worden teruggegeven.
Totaal onterrecht dat deze voorwerpen zolang in Nederland zijn gebleven.
Kees van Riet / Ubud Bali.
Een deel van de koloniale collecties zal inderdaad oorlogsbuit zijn of op een andere obscure wijze zijn verworven. Zoals elk koloniale mogendheid deed.
Maar niet alles, als je een paar honderd jaar betrekkingen hebt met een archipel is het logisch dat er collecties opstaan.
Het gros van de collectie van Nusantara zijn ontstaan uit oude verzamelingen, dus geen RAMPOK, en bestaat grotendeels uit gebruiksvoorwerpen.
““RAMPOK”.” Dan weet u meer dan ik af van Nusantara. Bent u er wel eens geweest?
Ja, daar ben ik ooit geweest.
De collectie ligt nu helaas in dozen opgeslagen.
Een onderzoek naar de herkomst van de collectie geeft overigens een beter inzicht dan een bezoek aan een museum.
Maar stel, er is een groot gedeelte RAMPOK.
Bent u wel eens in het Louvre, British Museum of het Victoria & Albert Museum geweest?
Als dit allemaal terug moet naar de rechtmatige eigenaar, wat een onhaalbaar project is, kunnen we onze lol op. En hoever moet je hier mee teruggaan, de norm van 100 jaar? Er ligt overigens nog genoeg in het Louvre wat uit Nederland ontvreemd is.
Het is dus een discussie waar onze huidige generatie niet uit zal komen.
Echter blijf ik bij mij stelling dat Nederland inzake oude collecties een slecht beleid hanteert.
Very true!
Wat een typisch armoedig en xenofoob handelen van de Nederlandse overheid. Ook het overbrengen van boeken van de bibliotheek van het Tropeninstituut naar Alexandrië, of all places en het sluiten van de bibliotheek van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde. Alsof we hier in Nederland in fatsoenlijke armoe leven en de grens bij Lobith nog bestaat.
“Alexandrië, of all places” In 2003 is met ondersteuning van de UNESCO de wereldberoemde bibliotheek uit de 3e eeuw v.c. opgevolgd door de moderne Bibliotheca Alexandrina. En ik dacht dat de bibliotheek van het KITLV nu wordt beheerd door de Leidse Universiteitsbibliotheek. Een betrouwbare plek met minder dubbeltellingen. En makkelijker toegankelijk. Wanneer gaat u daar eens snuffelen?
Om te voorkomen dat mensen zich storen aan de tijdsaanduiding v.c.(voor Christus, neem ik aan) gebruik dan maar de Engelse BCE (before common era = vóór de huidige tijd) afkorting zoals Trouw in 2011 schreef. http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2929367/2011/09/27/V-Chr-of-na-Chr-kwetsend-voor-niet-christenen.dhtml
Ik heb zelf jaren terug geleerd VGT en GT, dwz vóór de gewone tijdrekening en de gewone tijdrekening, want vóór Christus en ná Christus klopt ook niet, omdat dan 2 jaren ertussen beklemd zitten. Wie ’t nog beter weet, mag ’t uitleggen.
Wij wonen in Nederland! Dacht ik.
Dan mag je Anno Dominum (A.D. of AD) gebruiken, denk ik.
O, nee, hè, dat betekent die Rotterdamse krant. Algemeen Dagblad.
1 december 2015 om 4:48 pm
Dan mag je Anno Dominum (A.D. of AD) gebruiken, denk ik.
A.D. – AD = Anno Dominum = Anno Domini (casus). Ik had zeker dorst = minum = drinken.
Ja, in A.D. bestond die bibliotheek in Alexandrië al.
ONS cultureel erfgoed, de Indo-Europese Batik (Batik-Belanda) mag niet naar Indonesie wat mij betreft!
Het museum had een aantal Indo-Europese batiks.
Jeroen zegt:
2 december 2015 om 1:43 pm
ONS cultureel erfgoed, de Indo-Europese Batik (Batik-Belanda) mag niet naar Indonesie wat mij betreft!
=================================================================
Indonesia/Indonesiers hebben hun eigen Batik Belanda collecties.
—————————————————————–
Terdapat 27 koleksi kain batik dari Museum Tekstil, Galeri Batik, dan Darmais Family yang bisa Anda nikmati di pameran ini.
http://www.pesona.co.id/article/hadiri-pameran-batik-belanda-
——————————————————————-
De echte Batik Belanda is al oud (1840) , dus dat ze nog bestaan is uniek en dus bijna onbetaalbaar.
http://jateng.metrotvnews.com/read/2015/10/02/436923/museum-di-solo-ini-punya-10-ribu-koleksi-batik
Onder andere Batik Belanda (1840-1910)
Ik heb ooit 5 krissen (3 grote en 2 kleine) en 2 batiks (blauw/wit) aan volkenkundige musea hier in Nederland geschonken. Ze doen maar wat ze willen. Apa boleh buat?!
Ik geef er niets om.
“””””””””Het museum had een aantal Indo-Europese batiks.””””””””””””
Hoe ziet dat er uit?
De mooiere Indo Europese batiks zijn gesigneerd met namen, zoals De Witt en Van Zuiylen. Motieven Frans behang
De bekendste batiksters zijn, Carolina Josephina van Franqemont, Catharina Carolina van Oostrom (nee Philips), B. Fisfer, S.W. Ferns (nee Gregory), Scharff van Dop, J. Toorop, Dunhuyzen, C.M. Meyer (nee de Bats), J.A. de Witt (nee Meyer), A.J.F. Jans (nee Veenstra), A. Wollweber, L. Metzelaar (nee de Stroop), W. Beer (nee de Stroop),Eliza Charlotta van Zuylen (nee Niessen), Simonet, Maria Paulina Carp (nee Rapilla), Raden mas Padmo Soediro, S.B. Feunem, C. Croes, L. Fredericks, S. Haighton en J. Williams.
De stijlen van de bekendste batiksters zijn nog bekend onder de namen batik Prankemon (Franquemont) en batik Pansellen (van Zuylen).
Dit dure Amazon boek van Veldhuisen is de moeite waard, alsook zijn andere boeken.
http://www.amazon.com/Batik-Belanda-1840-1940-Influence-History/dp/9795152505/ref=sr_1_3?s=books&ie=UTF8&qid=1449074412&sr=1-3&refinements=p_27%3AHarmen+Veldhuisen
“”””””””””””De mooiere Indo Europese batiks zijn gesigneerd met namen, zoals De Witt en Van Zuiylen. Motieven Frans behang”””””””””
Heel erg dank voor de gegevens. Weer iets er bij geleerd. Ik heb zelf echter nooit gehouden van die kleurrijke stoffen en voorkeur gaat naar effen.
An interesting source of information is about one of the Masterpieces of Rijksmuseum Volkenkunde, made by Catharina Carolina van Oosterom – Philips, an Indo-European craftswoman, born in Salatiga, Central Java, in 1816, the Dutch East Indies!
Pagina 24 24 Sarong (Sarung) Indo-European; Java, Indonesia before 1878 216 x 112 cm cotton, natural dyes RMV 300-364 (1878) Presentation of the colony in Paris This batik cloth belongs to a large series of objects that was donated to the Rijksmuseum Volkenkunde in 1878 after the end of the Paris World’s Fair.
This book attests to 175 years of collecting and exploring by the Rijksmuseum Volkenkunde / National Museum of Ethnology. Out of a collection of 240,000 objects, more than 100 masterpieces were selected following diverse criteria. Some objects were chosen because of their aesthetic qualities, others because of their age, rarity, collection history or historical relevance. You will experience the pinnacle of world heritage including artistic masterpieces, products of ingenious craftsmanship, works with a religious or spiritual significance, or things that excel through their functional simplicity.
Topstukken_p001_248_Opmaak 1 03-04-13 19:31 Pagina 24 24 Sarong (Sarung) Indo-European; Java, Indonesia before 1878 216 x 112 cm cotton, natural dyes RMV 300-364 (1878) Presentation of the colony in Paris This batik cloth belongs to a large series of objects that was donated to the Rijksmuseum Volkenkunde in 1878 after the end of the Paris World’s Fair. At this exhibition, the Netherlands presented itself by constructing a colonial pavilion, which focused on the latest developments in cottage industries in the archipelago. The Javanese batik industry was one of these. Indonesia is still proud of its batik production today. Like wayang, batik is on UNESCO’s cultural world heritage list. Entrepreneurship and conversion The sarong was made in Banyumas (West Java), and comes from Van Oosterom’s batik workshop. These Batik Panastroman, as they were called, were known primarily in West Java. The Indo-European craftswoman Catharina Carolina Van Oosterom-Philips was born in Salatiga in 1816. Widowed at an early age and obliged to earn her own living, Catharina van Oosterom started up a batik company in Banyumas, where she had celebrated her marriage in 1832. Besides being a highly successful entrepreneur, she was also eager to propagate the Christian faith among the local population. She used to read to her batik employees from the Bible as they worked. Drawn in wax The typical Javanese technique used to decorate this cloth is called batik. In batik, the motifs are created by placing liquid wax on certain parts of the cloth, so that when the cloth is immersed in a basin of dye, these sections are not coloured. This process is repeated using different colours, and the wax is removed by boiling. This cloth has been decorated by the technique of batik tulis (‘written batik’); the wax has been applied using a canting, a small spouted container. Wax motifs can also be stamped onto the cloth, in a technique known as batik cap. Batik Belanda This cloth is a fine example of Batik Belanda, cloths that were made for sale by Indo-European companies. The motifs were inspired in part by indigenous patterns and in part by European motifs. A combination of diverse animals, as on this cloth, is called in Javanese alas-alasan, ‘all kinds of creatures in the forest’, and represents cosmic totality. The bunches of grapes and vine leaves are typically European. The colours of the cloth are also significant. The white background signifies that the sarong must be worn in the evening, and the bright red with few blue accents indicates that the cloth is intended to be worn by young brides. Batik hip cloth When the two ends of this elongated cloth are sewn together, the result is a cylindrical skirt or sarung, a garment that is wound around the hips. The central section of the cloth, with a pattern of red and blue birds, fourfooted creatures, butterflies, vine leaves, and bunches of grapes against a white background, is called the badan (body). The badan is always enclosed by a narrow border with small motifs, the pinggir. The end, consisting of two rows of triangles, filled with ‘young bamboo shoots’ (pucuk rebung), is called the kepala (head). The rectangles on either side of the triangles, likewise filled with floral motifs, are called the papan (board).
Excuses voor de ruwet tekst “Van Zuiylen. Motieven Frans behang”, maar mijn wasmachine ging van slag af, glêdêk, glêdêk, en tegelijk ging daarna beneden de telefoon. Wat ik wilde vertellen is dat de motieven van vogels, vlinders, boemen en planten van Europees behang werden nagetekend. Harmen Veldhuisen is intussen de batkspecialist geworden. Pekalongan was dé stad waar de batikkunst groeide en bloeide, met nog een waterig aftreksel van heden. Eewww!
http://collectie.tropenmuseum.nl/default.aspx?ccid=P38851
The sarong was made in Banyumas (West Java),
============================================================
Ik denk Midden Java .
Ron Geenen zegt:
2 december 2015 om 5:22 pm
“””””””””Het museum had een aantal Indo-Europese batiks.””””””””””””
Hoe ziet dat er uit?
========================================
Heel erg mooi !!!!, beschaafde kleuren(europees).
https://www.google.co.id/search?q=batik+belanda&biw=1916&bih=952&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwia1ar7or7JAhXCqQ4KHdEwC6AQsAQIGQ
Ze hebben daar ook Batik Tjina( Chinezen) .
De Maleisiers kennen naast Indonesische batik ( de meesten waren nakomelingen van Indonesiers) ook Batik Nyonya ( Maleissche versie met chinese invloeden)
“”””””””Heel erg mooi !!!!, beschaafde kleuren(europees).”””””””””
Ik ben er doorheen gegaan en heb diversen bekeken. Bij de jonge vrouwen staan er een paar leuk op. De dracht van de mannen kan ik echter niet bewonderen.
Ik ben benieuwd of er kleden van gemaakt worden, voor de vloer en/of de wand. Zoals Perzische kleden. Minangkabauers maken ook wand en vloer kleden.
Ron,
als je de motieven goed bekijkt dan zie je dat er verschillen zijn tussen wat een vrouw of man gebruikt, en voor welke gelegenheid.
Ook zie je Batik Belanda met motieven die als kunstversiering (niet als kleding) doeleinden hebben, om op te hangen .
Tegenwoordig heb je diverse moderne design, toegepast als gordijn, wandkleed, sprei, dekbedovertrek ,vloerkleed etc.
Maar dat zijn geen echte Batik Belanda , die zijn heel erg zeldzaam en peperduur .
Alleen grote galeries, museum of de super rijken hebben dat .
De nieuwe gewone(niet antiek) “design” overhemden zijn ook mooi , ik had voor mijn zoon gekocht. Ongeveer 50 euro, de design hemden van beroemde designers kosten van af 400-500 euro tot …………? (vooral als men zijde gebruikt ).
Vroeger heb ik aversie voor batik hemden, dat was alleen voor Westerse toeristen.
Vaak relatief goedkope spul , en met vreemde motieven.
Of zangers/krontjong spelers, het was een beetje “armoedig”.
Nu koop ik een paar hemden voor mijn zoon in de sale seizoen, dus met 50% discount .
https://www.google.co.id/search?q=design+batik+danar+hadi&biw=1916&bih=952&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwjL87Sepr_JAhXImw4KHcbzDp8Q7AkIKw
http://www.danarhadibatik.com/site/collection?categoryID=1&subcategoryID=1
1979 , trouwde ik in Jakarta, kreeg een leuke eenvoudige Danar Hadi hemd als kado.
Toen gingen we naar een boetiek Danar Hadi in Menteng om nwe hemden te kopen.
Dacht dat het “goedkoop”zal zijn (wij werken beiden, maar begin salaris).
Heb zonder naar de prijskaart te kijken 4 stuks overhemd gekocht, bij de kassa moest ik 1000 gulden betalen( mijn salaris was toen 1100 gld/maand).
Nou , werd een toneel opgevoerd, of mijn vrouw mijn creditcard bij haar was, tuurlijk niet , die is bij mij.
Dus met 1000x excuus , sorry creditcard niet meegenomen waren we snel naar buiten gegaan.
Wat een fgang.
“”””””””””Vroeger heb ik aversie voor batik hemden, dat was alleen voor Westerse toeristen.”””””””
Eens in de maand komt een Indonesisch vrouwtje ook bij onze zaterdagse lunch kumpulan in Duarte. Ze plaats een tafel, bevestigd aan de tafel een zonne pajong en stalt dan uit allerlei rokken, bloesen en overhemden uit Indonesie voor de verkoop. De (halve) katoenen voor rond de $20 en de zijden mannen bloesen korte mouw voor $30. Volgens mij heeft ze niet veel succes.
En eerlijk gezegd, ik kan mij niet voorstellen in zulke kleren te lopen. Trouwens ik heb een broertje dood aan alles wat een kraag heeft en loopt in allerlei effen shirts zonder kragen.
Klik om toegang te krijgen tot IIAS_NL62_56.pdf
~ In 2009 UNESCO named Indonesian batik a masterpiece of the ‘Oral and
Intangible Heritage of Humanity’. This designation reflects UNESCO’s efforts to
move beyond the protection of ancient monuments and encourage living artistic
traditions that have been passed down for generations. UNESCO’s guidelines
emphasize that promoting intangible cultural heritage is “an important factor
in maintaining cultural diversity in the face of growing globalization.”
Natasha Reichle, Associate Curator of Southeast
Asian Art at the Asian Art Museum, San Francisco
(nreichle@asianart.org)
The forbidden (batik) designs of Java!
Sri Paduka Sultan (Glorious Sultan) HB VIII, who ruled Yogyakarta Sultanate from 1921 to 1939, prohibited many designs, such as the Parang Rusak, the Semen Agung Sawat Garuda, the Semen Agung Sawat Lar, and the Udan Liris. Cloths with these designs were to be used only by the royal family.
– See more at: http://australianmuseum.net.au/batik-the-forbidden-designs-of-java#sthash.OcOvFFuG.dpuf
prohibited many designs,
such as the Parang Rusak, the Semen Agung Sawat Garuda, the Semen Agung Sawat Lar, and the Udan Liris. Cloths with these designs were to be used only by the royal family.
======================================
Logisch.
Het is sterk gereguleerd, wie bepaalde sarung met bepaalde motieven en op welke gelegenheid mag dragen.
Toen ik wilde trouwen in Jakarta , werd eerst “onderzoch”welke sarung mijn Ollandse meprau mag dragen.
Gerelateerd met “onze familie” , die van eenvoudige komaf zijn .
Het is not done om boven je stand te gaan kleden.
Straks ga je de kleding van een regentenfamilie dragen terwijl je eigen Jean Pierloo bent, Jan met de Pet.
@ Peter , tegenwoordig heb je leuke design , zelfs ik koop het voor mijn zoon ( de goedkoopste klasse).
Logisch? Wat is er logisch aan? Deze logica is te vermijden.
De eerste keizer van China stond bekend als Huang Di, Qín Shǐ Huáng, de ‘Gele Keizer’ en in veel dynastieën had alleen de keizer het recht gele keizerlijke gewaden te dragen. Of deze mythe op waarheid berust, weet ik niet. Ik kan er geen bewijzen voor terugvinden.
“t Heeft slechts te maken met hoogmoedswaanzin van de mens, en hoogmoed komt voor de val. Tegenwoordig wil iedereen de eerste en liefst de laatste zijn met modetrends. Wij zijn allemaal naakt geboren en hebben niets in de wereld meegebracht. Alles wat we hebben is geleend, of nemen we in bruikleen.
Wees niet bevreesd omdat een man rijkdom verwerft,
Omdat de heerlijkheid van zijn huis toeneemt,
Want bij zijn dood kan hij volstrekt niets meenemen;
Zijn heerlijkheid zal niet te zamen met hemzelf afdalen.
Janganlah takut karena seseorang memperoleh kekayaan,
Karena kemuliaan rumahnya bertambah,
Sebab pada waktu kematiannya ia tidak dapat membawa apa-apa sama sekali;
Kemuliaannya tidak akan turun bersama dia.
Psalm/Mazmur 49
30 Jaar geleden leerde ik in Yogyakarta een jonge kunstenaar kennen, die inventief met batik bezig was. Hij vertelde me veel over batik en leidde me rond in een batikfabriek. Ik kocht van hem ook wat non-figuratieve moderne kunst in batikstijl. ik weet niet wat het waard is maar dat geeft ook niet, hopelijk blijft het in de familie. Later kocht ik nog zgn moderne batikoverhemden tegen een leuke prijs. Ik heb ze nog en laat ze inlijsten. Traditionele batikoverhemden zijn mij wat te druk en steeds van die troosteloze kleuren, het doet meer oudbakken aan.. . Ik zie mij geen design batikoverhemd kopen, veels te duur. Ik koop veelal overhemdem van één merk (Ingram) , laatst kocht ik een schitterend shirt in Hawaistijl veel bloemen en helle kleurer. Ik mag het helaas niet vaak dragen van mijn vrouw, behalve naar het strand.. Ach ja, je moet wat overhebben voor de liefde.
Ælle zegt:
4 december 2015 om 11:39 am
Logisch? Wat is er logisch aan? Deze logica is te vermijden.
=============================================
Voor mij als Oosterling(Indonesier/Sundanees) is het logisch.
Onze adat zegt , dat je aan bepaalde regels (mores) moet houden.
Als mijn familie van vaderszijde ( een eenvoudige Wedana was van Residentie Batavia) dan kunnen wij geen regentenkleding gebruiken, laat staan van de echte hooggeplaatste “blauwbloedigen” .
Wordt je uitgelachen door insiders of je gelijken.
Uiteindelijk ging mijn Ollandse bruid in eenvoudige Sundanese sarung (wel tulis en van mijn oma dacht ik)en kebaja trouwen, en ik in “Europese” jas/kostuum .
Speciaal gemaakt op maat in Jakarta , terwijl ik allergisch ben voor nette kleding.
Voel me echt als een aangeklede monjet .
Anekdote.(heb ik gelezen)
Toen de dochter of zoon van de president (die getrouwd is met een Raden Roro dochter van een Wedana) in bepaalde kleding rondliep tijdens hun huwelijksceremonie droeg ze per ongeluk een sarung met bepaalde motief , volgens insiders! KEN niet vandaar die giegel giegel gossip in zo’n magazine .
Want het is een verkeerde sarung , het moet Jogjakartaans zijn i.p.v Solo (of omgekeerd).
Onze traditie is al meer dan 1700 jaar oud of ouder.
Precies zoals een bruidskleed van een Spakenburgse vissersvrouw niet dezelfde is als de bruidskleed van een Zeelandse vissersvrouw.
…giegel giegel gossip (buzz bomb, doodlebug) .. aardig decadent! Eewww!
Ik had bij mijn trouwen geen geld voor pakaian deftig. Ben maar getrouwd in militair tenue, met bokkentuig, gratis. Uiteraard off topic.
Bokkentuig, off topic ?
e.m.
“Bokkentuig, off topic ?” Klopt, het is Nederlands militair erfgoed.
E.M., misschien geniet u hiervan:
En kan u mij vertellen of het koppel bruidskleding aanhebben?
@/…/misschien geniet u hiervan:@
–Iya, terima kasih. Wadoeh seh, akoe chuilen !!! Doet mij denken aan de titel van het boek ‘Hoe mooi alles’ [Een liefde in oorlogstijd] van Mirjam van Hengel over de Joodse dichter Leo Vroman en diens Indo-geliefde Tineke Sanders.
Ogenblikje a.u.b., even een schoon zakdoekje pakken . . .
@En kan u mij vertellen of het koppel bruidskleding aanhebben?@
— Het lijkt mij inderdaad ceremoniële Javaanse dracht, maar deze vraag laat ik best voor de echte Indonesië-kenner.
e.m.
@RonGeenen; Helaas ik hoor geen stem, wel begeleiding. Dit liedje hoorde voor het eerst in de Japanse tijd; Pasar malam-sandiwara.
“””””””””Helaas ik hoor geen stem, wel begeleiding. “””””””””
Heb net geprobeerd en ik hoor alles, ook een vrouwen stem.
Zal aan uw stereo setting liggen of de audio software liggen.
Gebruikt u een verouderde windows program?
eppeson marawasi zegt:
–Iya, terima kasih. Wadoeh seh, akoe chuilen !!! Doet mij denken aan de titel van het boek ‘Hoe mooi alles’ [Een liefde in oorlogstijd] van Mirjam van Hengel over de Joodse dichter Leo Vroman en diens Indo-geliefde Tineke Sanders.
Wat u bedoelt is toch een waar gebeurd verhaal? Kan hier misschien in de JP uitgebreid over uitgelicht worden?
Georgine Marina Sanders (ook bekend als Tineke (Vroman-Sanders), Batavia, 14 maart 1921) is een Nederlands antropologe en schrijfster. Ze vormde een Nederlands-Amerikaans schrijversechtpaar met Leo Vroman (1915-2014), tot diens overlijden op 22 februari 2014.
Zij schreef De vorming van lumisterol en van overbestralingsproducten. Proefschrift. Rijksuniversiteit te Leiden.
@Wat u bedoelt is toch een waar gebeurd verhaal?@
— Met behulp van brieven, dagboeken en gesprekken met Leo en Tineke Vroman reconstrueert Mirjam van Hengel het begin van dit indringende liefdesverhaal, dat zich afspeelt in het brandpunt van de wereldgeschiedenis.
— ‘Wat een bijzonder goed geschreven boek, zo liefdevol en helder van stijl en toon.’ [Adriaan van Dis]
— ‘Hoe mooi alles’ – Mirjam van Hengel – Querido – ISBN 9 789021 459448
http://www.bol.com/nl/p/hoe-mooi-alles/9200000040899942/
e.m.
Bedankt voor de nuttige verwijzingen, e.w.
Pardon, e.m.
Uit hoofdstuk 2 Een Indisch meisje:
[CITAAT]
‘/…/Tinekes beste herinneringen hebben te maken met het paradijselijke dat velen die in het land woonden delen. Die herinneringen hebben het floers van de bootreis die ze eens maakten van Medan naar Batavia en die begon met een korte tocht over een kanaal met aan weerszijden lage, licht bebladerde bomen. De stammen van de bomen staken op hoge, gevorkte wortels omhoog. Doodstil, lichtdoorlatend, de boot schommelde er zachtjes tussendoor. Betoverend vond Tineke het. De grote lage huizen met hun binnenplaatsen, de stille tuinen waar op de achtergalerijen de bedienden woonden en werkten. Het tropisch geheimzinnige van de natuur, die overdag zinderde en ’s nachts vol geheimen leek te zitten, de geheimen van ‘de tienduizend dingen’, zoals schrijfster Maria Dermoût het noemde.
Tjalie Robinson, schrijversnaam van Jan Boon, in de oorlog kampgenoot van Leo en later goede vriend van zowel Leo als Tineke, wist volgens Tineke het best te raken aan hoe het was. Hij had op papier die precieze en muzikale toon die voor Tineke de wereld van haar verleden opriep en wist te formuleren hoe hypnotiserend het geluid is van de kebon, de tuinjongen, die het tuinpad veegt in de stilte van de middag waarin een klein kind in de voorgalerij zit te wachten tot de hitte wegsterft.
/………./
Het is veelzeggend dat Tineke Robinson zo hoog inschat – hoger dan Hella Haasse bijvoorbeeld, die in dezelfde jaren en contreien opgroeide als zijzelf maar van wie ze nooit nalaat te zeggen dat wat die schrijft heel vaak ‘niet klopt’. Uit haar voorkeur spreekt haar zelfgeozen loyaliteit: Haasse was een blanke koloniale dochter uit een rijke familie; Robinson een Indische Nederlander, een ‘Indo’, het soort mensen met wie zij van huis uit geen contact mocht onderhouden maar naar wie ze in zekere zin hunkerde. /…/’
[EINDE citaat]
e.m.
“”””””Uit hoofdstuk 2 Een Indisch meisje:”””””””””””
Totaal geen idee wat u er mee wil zeggen. Ik weet niet wie en wat dat indisch meisje is.
@Totaal geen idee wat u er mee wil zeggen. Ik weet niet wie en wat dat indisch meisje is.@
— Goed dat u het aangeeft. Ik neem u even mee terug naar uw footage Keroncong Saputangang. In mijn reactie maak ik melding van @het boek ‘Hoe mooi alles’ [Een liefde in oorlogstijd] van Mirjam van Hengel over de Joodse dichter Leo Vroman en diens Indo-geliefde Tineke Sanders.@
— Ibu Ælle reageert daar weer op met haar vraag @Wat u bedoelt is toch een waar gebeurd verhaal?@
— In reactie hierop verwijs ik naar http://www.bol.com/nl/p/hoe-mooi-alles/9200000040899942/ waar een samenvatting van en recensies over het boek zijn te lezen.
— Omdat Leo Vroman meer bekendheid geniet, heb ik ervoor gekozen om wat meer informatie over diens Indo-geliefde Tineke Sanders over het voetlicht te brengen. Aan de hand van foto-albums tekent de auteur Tinekes herinneringen aan Indië op, en die staan in hoofdstuk 2 met als titel ‘Een Indisch meisje’.
Het hoofdstuk beslaat 18 bladzijden, u begrijpt dat ik slechts een selectie heb gemaakt met een poging tot relevantie.
e.m.
“”””””””””Het hoofdstuk beslaat 18 bladzijden, u begrijpt dat ik slechts een selectie heb gemaakt met een poging tot relevantie.””””””””””””
Daarom begrijp ik er niets van en trouwens nu ook nog niet. Ik ken de schrijver niet en het boek ook niet. Trouwens ik hou helemaal niet van romans.
Het enige waar ik in geïnteresseerd ben is uit te zoeken wat er met ons, de fam. Geenen en met die van mijn vrouw is gebeurd. Dan is mijn basis. Veel heb ik gevonden door o.a. op het net te zoeken. Vele mensen hebben mij al geholpen. Werkelijkheid is voor mij belangrijk, geen fantasie romans. Een ieder heeft zo zijn eigen goals. Daarom ook mijn eigen web, waar ik alles publiceer wat ik kan vinden.
@Daarom begrijp ik er niets van en trouwens nu ook nog niet.@
— Ik begrijp u !
e.m.
“dat wat die schrijft heel vaak ‘niet klopt” Een roman is geen non fictie. tenzij het een historische roman is, waar Hella Haasse overigens heel goed in is. Tjalie Robinson heeft een heel ander genre, uit het leven gegrepen.
“”””””Een roman is geen non fictie. “””””””
Noem mij een roman, die geheel waar is. Het woord roman zegt mij al genoeg:geromantiseerd!
Niet alleen Oosterlingen hebben hun adat om zich op bepaalde regels te houden wat kleding betreft.
Ik weet niet of het nu nog zo is maar vroeger mocht alleen de koningin nertz gebruiken in haar kleding.
In Nederland kennen we de Bont voor Dieren, die streeft naar een Bontvrij Nederland met acties als ‘Maak het niet te Bont’ en het internationaal georganiseerde Fur Free Friday.
Ze voerde ook actie tijdens de inhuldiging van Koning Willem Alexander, die de traditie volgde en een mantel van echt hermelijnenbont droeg.
e.m.
Dag Pak Olive, ik had een eerdere wat uitgebreidere reactie het net opgestuurd, maar ‘isterniet dese’. Never mind … bij zijn inhuldiging op 30 april 2013 droeg Koning Willem-Alexander een mantel van ‘hermelijnenbont’.
e.m.
eppeson marawasin zegt:
5 december 2015 om 7:07 am
@En kan u mij vertellen of het koppel bruidskleding aanhebben?@
— Het lijkt mij inderdaad Javaanse dracht, maar deze vraag laat ik best voor de echte Indonesië-kenner.
======================================
Sorry , ben geen Indonesia-kenner, ben alleen tukang omong kosong.
Denk ik niet.
Een baju pengantin( bruidskleding) of andere ceremoniële kleding ( afhankelijk welke ceremonie) is afgeleid uit de “kraton” gebeuren, hoe de hofmensen, (hoge) adel zich kleden.
Is sterk gereglementeerd .
De “gewone” man/vrouw , Jean Pierloo of Parman met de Kupluk( Jan met de Pet) kunnen alleen een afgeleide versie van eigen fantasie en de dikte van zijn beurs/dompet allerlei mooie /dure design maken.
Ze staan vaak onder de “moderne”versie , of de OKB ( Orang Kaya Baru) versie de Nieuwe Rijken=parvenu (wan)smaak gecategoriseerd.
Je ziet soms een Orang Bule (vaak Belanda= sorry het is een feit ) die in een kleding rondliep dat alleen maar bestemd zijn voor Indonesische adel.
http://fashionmodelku.com/ciri-khas-baju-pengantin-adat-jawa/
Foto 2 en 3 laat zien dathet zo moet zijn(ongeveer dan = versie Solo-versie Yogya), de bruidegom is geen familie van Mr Spock(Star Trek) , maar iemand van de Kraton(denk ik).
Jawa Timur(Oost Java) heeft veel Madurese invloeden. Foto 4.
Jawa Barat(Sunda) foto 5 is de moderne versie dus veel invloed van fantasie.
Schrijver/ster van de artikel heeft weinig kennis van de Sundanese “heritage”.
De beschaving op Java “begon”in West Java , die verspreidt naar miden en Oost Java .
De oprichters van de Javaanse Koninkrijk Kalingga en Madjapahit waren Sundanese Kroonprinsen.
Het gebruik/houden van een keris is alleen behouden aan de adel.
Jammer dat ik een oude foto van een Javaanse Regent en Javaanse Wedana van Woodburry % Page hier niet kan plaatsen.
In het verre verleden ben ik vaak aanwezig bij huwelijksceremonies van Javaanse en Sundanese gewone Raden , Raden Roro .
Niet de regenten of vorsten “klasse” .
“Orang Bule (vaak Belanda= sorry het is een feit )”
Kijk wat er op nummertje 15 staat. Om je krom te lachen. Mijn versie is anders; dat een geit van voren bijt en van achteren …
http://www.lachjekrom.com/teksten/teksten-2337-Leuke_zinnetjes.php
Als de zon schijnt (ook achter de wolken) moet ik lachen, of ik wil of niet. Hahahahaha …
“”””””””””4. De lengte van een huwelijk is omgekeerd evenredig met de hoeveelheid geld die besteed is aan de bruiloft.””””””””””
Heel leuk en bovenstaande klopt. Huwelijk kostte 600 guldens en ben al sinds 1967 getrouwd (met de zelfde vrouw).
Sorry, Ronny Geenen, dat ik die typische opmerking maakte, maar wat men schrijft en juist niet schrijft is overduidelijk. Het heet “tussen de regels door lezen”. Het spijt me dat ik je gekrenkt heb. Ook de quote van die geridderde Engelse politieman had ik achterwege moeten laten. Het was niet mijn opzet geweest. Ook had ik onmiddelijk erna reeds spijt van het versturen van die stomme lachjekrom.com link. Ik had veel te laat gezien en gelezen dat er een bepaalde grens werd overschreden wat ik in ’t geheel niet verwachtte.
Klik om toegang te krijgen tot publicatie_tussenderegels.pdf
Voorlopig hou ik me maar stil. omdat … (Ecclesiastes 3)
There is an appointed time for everything,
A time for every activity under the heavens:
A time for birth and a time to die;
A time to plant and a time to uproot what was planted;
A time to kill and a time to heal;
A time to tear down and a time to build up;
A time to weep and a time … to laugh;
A time to wail and a time to dance;
A time to throw stones away and a time to gather stones together;
A time to embrace and a time to refrain from embracing;
A time to search and a time to give up as lost;
A time to keep and a time to throw away;
A time to rip apart and a time to sew together;
A time to be … silent and a time to speak;
A time to love and a time to hate;
A time for war and a time for peace.
“””””””””Een baju pengantin( bruidskleding) of andere ceremoniële kleding ( afhankelijk welke ceremonie) is afgeleid uit de “kraton” gebeuren, hoe de hofmensen, (hoge) adel zich kleden.””””‘
Via mijn nicht en haar man toen wij samen kookten voor o.a. parties hebben we een Amerikaans echtpaar leren kennen, die als professoren aan de universiteit UCLA waren verbonden.Dit echtpaar waren zeer geïnteresseerd in vooral de weefkunde van de Minangkabau mensen. Met mijn nicht en haar man die uit Padang en Fort de Kock, nu Bukittinggi kwamen, hebben de profs. Ann en John Summerfield in totaal 13 reizen naar West Sumatra gemaakt om een complete studie van het Minang volk te maken en vooral het weven van hun kleden. Ann en John zijn reeds op 93 en 96 jarige leeftijd overleden. Ook hebben ze meer dan 100 kleden en gewaden gekocht, die vandaag te zien zijn in het museum gedeelte van UCLA. Ann was zelf ook een begenadig fotograaf en bijna alle foto’s die naar aanleiding van deze reizen tezamen met de geschiedenis van de Minang mensen in hun boek “Walk In Splendor, Ceremonial Dress and the Minangkabau” zijn gepubliceerd, zijn van haar hand. Dit boek is nu tegen redelijke prijs via het internet te koop.
Ann en John met de hulp van Gerdy en Daniel Ungerer zijn in staat geweest een enorme ban met de plaatselijke bevolking te maken. Zodanig zelf, dat de Summerfields daar ter plaatse opnieuw in het huwelijk zijn getreden volgens de adat van de Minangkabauer.
~ Huwelijk kostte 600 guldens en ben al sinds 1967 getrouwd (met de zelfde vrouw). ~
’t Moet toen wel een rib uit je lijf hebben gekost, want anders was je ’t reeds vergeten.
Sir Robert Anderson
Engels politie officier, theoloog en schrijver 1841-1918
Ieder huwelijk dat ouder is dan een week kent gronden tot echtscheiding. De kunst is het vinden en blijven vinden van gronden om bijeen te blijven.
Origineel: In every marriage more than a week old, there are grounds for divorce. The trick is to find, and continue to find, grounds for marriage.
Hahahahaha Voor ’t slapen toch even gelachen.
“”””””””‘t Moet toen wel een rib uit je lijf hebben gekost, want anders was je ‘t reeds vergeten.”””
Een typische opmerking van u. Inderdaad zijn mijn vrouw en ik het beiden dat niet vergeten. Armoede toen in onze jaren vergeet je niet zomaar. Ook de woningnood die toen heerste. Wij beiden zijn ook vandaag nog helder bij ons verstand. Van wat ik verdiende droeg ik ook de helft af aan mijn moeder, die mijn zusjes had te voeden. Mijn vrouw is een wees.
“””””””””In every marriage more than a week old, there are grounds for divorce.”””””””””
Wij hadden daar geen “trick” voor nodig. Wisten waar wij aan begonnen en hadden een goal.
En die goal is ruimschoots gehaald, want met zijn tweeen bereik je meer dan alleen.
In het algemeen wanneer een mens oud wordt, vergeet hij makkelijk wat een paar uren of gisteren is gezegd, maar wat vroeger in zijn jeugd is gebeurd weet ieder ouder die goed bij zijn verstand is, te herinneren. Denk daar maar eens over na!
Javaansche Wedana :
https://www.google.nl/search?q=foto+javaanse+regent+wedana&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwjl8vjwycTJAhVFjg8KHT2dCL0QsAQIHw&biw=1916&bih=952#imgrc=MWu8fVdknOZHlM%3A
Ron Geenen zegt:
5 december 2015 om 11:58 pm
“””””””””Helaas ik hoor geen stem, wel begeleiding. “””””””””
Heb net geprobeerd en ik hoor alles, ook een vrouwen stem.
======================================================================
Kan kloppen , want de bekende zangeres had later een interview waarschijnlijk buiten op straat met de schrijver van het lied (de beroemde Gesang) , zijn liederen waren van omstreeks 1945.
Dat “koppeltje”zijn gewone acteurs ( dus de scene is behoorlijk NEP) , het lied gaat om een achtergebleven zakdoek(saputangan) toen ze voor het eerst elkaar ontmoeten en later uit elkaar waren.
Dus de setting van de scene man met Javaanse blangkon(hoofddeksel) plus keris erbij ( van misschien 1 eeuw of eerder) erbij kan moeilijk gecombineerd worden bij de “moderne ” sarung/kebaya van de vrouw.
SUPER NEP , dus. Leuk voor toeristen.
@( dus de scene is behoorlijk NEP) /…/ SUPER NEP@
— Net zoals de toespraak van Peter Faber in het Maleis tot de hoofden van Lebak, Pak ?
e.m.
eppeson marawasin zegt:
6 december 2015 om 11:05 am
@( dus de scene is behoorlijk NEP) /…/ SUPER NEP@
— Net zoals de toespraak van Peter Faber in het Maleis tot de hoofden van Lebak, Pak ?
==============================================================
Nee.
Het gebeurde zoals het moet(protocol) , trouwens het is Bahasa Melajoe die gedoceerd werd bij de Bestuursacademie (Leiden en Delft ?) , bestemd voor de Europese B.B-er.
Dus geen! “Maleis” .
Het was zo formeel (archaisch) dat ik met mijn kuping(oor) stond te klapperen.
“Het was zo formeel (archaisch)” Het is toch maar film? Als maar leuk. Met het kraken van de popcorn en chips hoor je het toch niet. Ik weet eigenlijk niet in welke taal Multatuli zijn Max Havelaar heeft laten spreken tot de hoofden van Lebak. Javaans? Verplicht vak in Delft en Leiden. Of een Sundanese taal? Ik zou het eigenlijk weer eens moeten lezen, maar als gepensioneerde heb je daar geen tijd voor (of geen zin!).
Oplettende kijkers van de film kunnen zien t dat de opname genomen werd in de Rumah designer Boyonz Ilyas -Yogya.
Een combinatie van Javaanse stijl en veel Europese invloeden zoals lampekappen, vazen en
bloemversieringen etc.
Dus hij is een geslaagde designer .
http://www.thejakartapost.com/news/2009/10/18/boyonz-ilyas-takes-local-textiles-stage.html
Nooit van gehoort dat Kacung Marijan ooit minister van Cultuur van Indonesia is geworden.