‘Nederland heeft zichzelf uit Indonesië verjaagd’

Over de vrijheidsvlag die op 17 augustus 1945 in Djakarta werd gehesen.

Door Kester Freriks

‘Veel Nederlanders zaten op de ochtend van dinsdag 27 december 1949 gekluisterd aan de radio. Ze luisterden naar de uitzending van de korte plechtigheid in het paleis op de Dam, ter gelegenheid van de soevereiniteitsoverdracht over Nederlands-Indië aan de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië. Van enige feestelijkheid was geen sprake. Het geringe aantal mensen dat zich ’s morgens op de Dam had verzameld, wekte ook niet de indruk dat er sprake was van een historische gebeurtenis. Alleen de aanwezigheid van dranghekken, de installatie van luidsprekers voor het paleis en de vlaggen die op het dak wapperden, duidden erop dat er iets bijzonders gaande was. De stemming op het plein was even somber als het weer op die loodgrijze decembermorgen. Apathie en verslagenheid overheersten: Nederlandse soldaten waren voor niets gesneuveld.’

Soekarno roept de republiek uit, 17 augustus 1945

Soekarno roept de republiek uit, 17 augustus 1945

 

Met deze alinea opent historicus Hans Meijer het eerste deel van zijn omvangrijke, indrukwekkende studie Den Haag-Djakarta. De Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1962. In een noot voegt hij eraan toe dat Trouw van 28 december 1949 in een sfeerbeschrijving repte over ‘vlaggen die her en der in Amsterdam halfstok hingen’. In behoudend politieke kringen werd de ‘onvoorwaardelijke en onherroepelijke’ overdracht van de soevereiniteit als een ‘amputatie’ gevoeld en vreesden koloniaal-conservatieven dat Nederland niet meer zou zijn dan een ‘overbevolkte boerderij aan de Noordzee’ en gedoemd zou zijn voortaan als een onbetekenend landje, ‘in rang vergelijkbaar met Denemarken’ voort te bestaan. 

In contrast met de soberheid in Amsterdam stond de ‘euforie’ in wat toen nog Batavia heette. Om negen minuten voor zes ’s avonds werd in paleis Rijswijk aan het Koningsplein ‘de Nederlandse vlag gestreken en de Indonesische rood-witte gehesen’. Meijer rept met geen woord over de vrijheidsroes in Batavia, maar citeert wel de dramatische woorden van fractievoorzitter van de KVP, mr. C.P.M. Romme van begin december 1949: ‘Gelooft ge nog, dat er na de amputatie des Rijks (en vooral de vernederende wijze waarop) er nog één Nederlander is die trots is op zijn Nederlanderschap?’ Romme vreesde dat ‘Indië straks onder slavernij en onszelf tot de bedelstaf’ werden veroordeeld.

Het is, in alle bescheidenheid, van belang enkele kanttekeningen te maken bij Meijers observaties. Dat de opkomst van belangstellenden op de Dam ‘gering’ is, klopt niet helemaal. Het is een hardnekkige beeldvorming die ertoe dient de overdracht liefst te willen maskeren of bagatelliseren, althans, vanuit Nederlands perspectief. Er is een tien minuten durende uitzending gemaakt, die zich bevindt in het RVD Filmarchief, waarop duidelijk te zien is dat een royale menigte zich uitstrekt vanaf het paleis tot aan het Rokin. Belangstellenden zijn zowel Nederlanders als Nederlands-Indische mensen. De spanning en aandacht zijn te lezen op de gezichten. Een Nederlandse vrouw komt nadrukkelijk in
beeld: ze kijkt inderdaad verslagen, wie weet is zij haar man of haar zoon verloren tijdens de politionele acties. Ook de ‘sombere’ en ‘loodgrijze’ weersgesteldheid behoort tot de vaste, betrekkelijk clichématige beeldvorming van het moment. In het archief van de KNMI vinden we deze objectieve beschrijving van dinsdag 27 december 1949: ‘Matige wind uit het west-zuid-westen. De gemiddelde temperatuur was 9,6° C en een gevoelstemperatuur van 6,5° C. De minimum temperatuur was 8° C en de maximum temperatuur 10,8° C. De zon liet zich amper zien, slechts 0,1 uur. Er viel 0,1 mm neerslag
verspreid over 0,2 uur.’ Dus zou naargeestig en loodgrijs was het allemaal niet.
Er viel evenmin regen, zoals vaak abusievelijk wordt vermeld.
Een andere kanttekening is het ontbreken van een beslissend moment uit de Indonesische geschiedenis, misschien wel het allerbeslissendste.

De Proklamasi

De Proklamasi

Nergens in Meijers boek komt de datum van 17 augustus 1945 in beeld. Op die dag, een vrijdag, om tien uur ‘s morgens,  verklaarden Soekarno en Hatta Indonesië onafhankelijk. Soekarno sprak de Proklamasi uit, die slechts bestond uit twee regels: ‘Wij, het volk van Indonesië, verklaren Indonesië hierbij onafhankelijk. Aangelegenheden met betrekking tot de overdracht van de macht en andere kwesties zullen op ordelijke wijze en zo snel mogelijk worden geregeld.’

Opmerkelijk is dat de plaats van ondertekening van de Proklamasi niet Batavia is, maar Djakarta. Voor de republikeinen heette vanaf dat moment de hoofdstad opnieuw naar haar allereerste naam, Jayakarta, ofwel stad der Overwinning. De Nederlanders bleven hardnekkig vasthouden aan Batavia, stad der Batavieren. Voor Indonesiërs bood de proclamatie alle reden tot blijheid, gejuich, een alles overheersend gevoel van vrijheid. Het staat allemaal prachtig beschreven in het boek Herinneringen aan 17 augustus. Oud-leerlingen van de Koning Willem III School (Batavia) aan het woord, verschenen in Jakarta in 2000 ter gelegenheid van het jubileum van de onafhankelijkheid. Niemand die geïnteresseerd is in de Indonesische vrijheidsidealen en de sfeer in Batavia op die bewuste dag mag dit boek ongelezen laten. In geen enkel historische studie ben ik het echter tegengekomen, onbegrijpelijk. Toch weer, helaas, een teken van geringe belangstelling aan Nederlandse zijde voor dat wat ik noem het Indonesische perspectief. Ik geef graag een voorbeeld van een van de herinneringen: ‘De mensen die de verklaring hadden aangehoord, klapten in de handen. Ik was ontroerd. Ik wilde huilen, maar er kwamen geen tranen. Ik besefte dat met de proclamatie er een eind was gekomen aan de tijd dat onze politieke strijders in de gevangenis verdwenen.’

Het ontbreken van de dag der Proklamasi in Meijers zevenhonderd tellende studie – het woord ontbreekt bijvoorbeeld zelfs in het register – is tekenend voor de manier waarop Nederland met deze historische gebeurtenis omging. Toegegeven, Den Haag-Djakarta begint in 1950, maar zonder ook maar een woord te wijden aan de Proklamasi ontbeert het boek een fundament, een basis.

Eerst even een korte schets, een belichting van het onderwerp vanuit Indonesische zijde die ik ontdekte tijdens mijn recente reis naar Jakarta en Jogjakarta voor mijn boek Echo’s van Indië. Ik sprak daar met de vrijheidsstrijders van toen, mannen van nu in de tachtig. Ze spraken Nederlands, sommigen hadden in Nederland aan de Koninklijke Militaire Academie te Breda gestudeerd of aan de Militaire Academie in Bandoeng. Pemoeda’s van toen brachten het tot commandant in het Nationale Indonesische Leger (Tentara Nasional Indonesia, TNI). De Japanse bezetting had de Indonesiërs onomwonden duidelijk gemaakt dat de blanke overheersing gebroken kón worden. Na de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 ontstond er een machtsvacuüm. Daarin grepen de Indonesische republikeinen hun kans. Ze waren ervoor beducht dat opnieuw een buitenlandse mogendheid het land kwam opeisen – in hun ogen was Nederland een buitenlandse mogendheid. In dit detail schuilt een voor de Nederlanders even pijnlijke als dramatische waarheid. Na drieënhalve eeuw koloniale overheersing was Nederland kennelijk allesbehalve een vertrouwde mogendheid. Een van de vrijheidsleuzen van destijds luidde niet voor niets: ‘ INDONESIA never again the life blood of any NATION!’ Let op: ‘any nation’. Dus niet alleen de Nederlandse natie.

Na tal van onderhandelingen die tot diep in de nacht van de 16de augustus duurden kwam er een ultrakorte onafhankelijkheidsverklaring op papier. Eerst handgeschreven door Soekarno, naderhand uitgetypt. Het huis waar de Proklamasi werd opgesteld, heet thans het Museum Proklamasi. Dat bestaat nog. De gehele wordingsgeschiedenis van de Proklamasi is er uitgebeeld in de verschillende kamers waar het zich afspeelde, tot aan de hal toe waar een zwarte vleugelpiano stond. Daar, op de dichtgeslagen klep, ondertekenden Hatta en Soekarno die nacht de proclamatie. Soekarno begaf zich naar zijn verderop gelegen huis aan de Jalan Pegangsaan Timur no. 56. Onderweg bedacht hij zich dat bij de plechtigheid van de volgende ochtend de rood-witte Indonesische vlag gehesen moest worden. Inderhaast naaide zijn vrouw Fatmawati een strook rood, van haar selendang, en een strook wit, van het overhemd van haar man of van het echtelijke beddenlaken, aan elkaar. Ze gebruikte daartoe een Singer-naaimachine.

Om tien uur die vrijdagochtend kwam een kleine groep mensen bijeen. Het gerucht dat de onafhankelijkheid uitgeroepen zou worden had zich verspreid. Na Soekarno’s woorden werd, aan een bamboestok, de rood-witte vlag gehesen en het Indonesische volkslied Indonesia Raya gezongen. De volgende dag werd de regering gevormd met Soekarno als president en Hatta als vicepresident.

Geen nieuws

En hoe brachten de Nederlandse kranten in augustus 1945 het nieuws van de proclamatie van de Indonesische onafhankelijkheid? Ze brachten het níet. Wel meldde het ANP dat er op die bewuste dag 70.000 sollicitanten waren voor functies in het bestuur van Nederlands-Indië. Dat is een opmerkelijk verschijnsel dat ik in geen van de geschiedenisboeken ben tegengekomen. Het grote aantal sollicitanten voor ambtelijke en bestuurlijke betrekkingen kan alleen maar impliceren dat Nederland na de oorlog in de archipel het vooroorlogse beleid én bewind wilde voortzetten.

Pas op 22 september, ruim een maand later, kwamen de eerste berichten in de pers. Maar op uiterst neerbuigende manier. Aan de bittertafels in de sociëteiten te Batavia en elders in het land deed men de Proklamasi af als ‘onafhankelijkheidsgedoe’ en een ‘stamboel’, dit is een komisch stuk voor twee heren. Het was in de ogen van de Nederlanders een ‘operette’ en ‘farce’. In Nederland nam geen enkele krant de Proklamasi serieus. Dagblad Trouw verwachtte dat de Nederlandse regering spoedig korte metten zou maken met het clubje ‘fanatici’ van Soekarno. Op maandag 17 september, juist een maand na dato, kon de krantenlezer in het vaderlandse Algemeen Handelsblad de volgende passage aantreffen: in Indonesië was een ‘zogenaamde repoebliek’ uitgeroepen door Soekarno ‘als president’ en ‘een zekere Hatta als vicepresident’.

Het Nederlands-Indische persbureau Aneta (Algemeen Nieuws- en Telegraafagentschap), opgericht in 1917, maakte melding van gestencilde biljetten, ‘geteekend door Soekarno en Mohammed Hatta, als zijnde de regeering van de republiek Indonesië’. Deze berichten kwamen uiteindelijk, na lang aarzelen, weliswaar in de Nederlandse pers terecht, maar de Aneta-verslaggever meldt er geruststellend bij dat de ‘opstandige elementen slechts een uiterst gering deel van Java’s bevolking van veertig miljoen zielen uitmaakt, zoodat zelfs het zwakste geallieerde bezettingsleger alleen reeds door zijn aanwezigheid alle mogelijke moeilijkheden in de kiem zou smoren’.

Trouw opent op 24 september met vette koppen: ‘Jappen heulen met Soekarno. ‘Regeering’-Soekarno eischt erkenning.’ En voorts onder het tussenkopje ‘slechts enkele fanatici’ brengt het dagblad een lichtpuntje: Soekarno en zijn beweging hebben zich nu blootgegeven ‘zoodat de Nederlandsche autoriteiten straks korte metten met haar kunnen maken.’

Het Parool verzekert de lezers dat nationalistische elementen onder de inheemse bevolking een ‘republiek Indonesië’ hebben gevormd. Met nadruk vermelden de kolommen dat Soekarno is toegejuicht door een menigte die de ‘fascisten-groet’ bracht. Ondertussen biedt het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) een interview met Soekarno aan, afkomstig van het Britse persbureau Reuter. De president van de Republiek komt eruit naar voren als een gematigd nationalist die laat weten dat zijn vrijheidsstrijders zijn beïnvloed door het voorbeeld van de Congrespartij in Brits India. Ze zijn beslist niet anti-blank en verzetten zich slechts tegen de voortzetting van de ‘Nederlandse koloniale uitbuiting’.    Soekarno acht een ‘botsingen tussen Indonesische en geallieerde troepen uitgesloten’. Geen enkele krant in Nederland was bereid het interview te plaatsen.

De bevrijding van Indonesië van de strijdlustige vrijheidsstrijders verliep heel anders dan verwacht. Nederland voorziet groot levensgevaar voor de Europese bevolking als het revolutionaire vuur, aangewakkerd door pemoeda’s, de felle vrijheidsstrijders, werkelijk losbrandt. Ontegenzeggelijk is deze angst bewaarheid geworden. De Indonesische opstand is een ingewikkelde kluwen van georganiseerde militairen en de zogenoemd ‘rampokkende’ bendes. Dit verhaal is voor Nederlandse zijde aangrijpend. Blanken die deze periode meemaakten, de bersiap, hebben mij hierover hartbrekende details verteld.

Het was een grote teleurstelling voor Nederland dat Engeland weigerde tegen de nationalisten te gaan vechten om het land voor Nederland terug te veroveren. De Britten waren ervan overtuigd dat Nederland met de Republiek moest gaan onderhandelen. Volgens generaal Philip Christison, op wie Nederland alle hoop had gevestigd, ‘vormt de Republiek de facto het gezag op Java.’

Deze aanvaarding van het nationalistische standpunt inspireert Trouw tot een fel geschreven artikel met als kop: ‘Schandelijke situatie op Java:  Britten erkennen marionettenregeering.’ Het redactionele commentaar luidt als volgt: ‘Een van de dingen die voor ons onomstotelijk moeten zijn en die ook de nationalisten in Indië als onomstotelijk dienen te aanvaarden, is het feit dat het Nederlandsch gezag in Indië als wettig gezag terugkeert en als zoodanig moet worden aanvaard.’ Over deze gezagshandhaving kan niet worden gemarchandeeerd, want ‘overheid is overheid, en rebel is rebel’.

De publieke opinie in Nederland was, anders dan in Engeland, slecht voorbereid op de dekolonisatie. Officieel stond het koloniaal beleid in het teken van voogdijschap: het opvoeden tot zelfstandigheid. Maar alle tekenen wijzen erop dat Nederland steeds had geweigerd een termijn te noemen voor deze zelfstandigheid. In Nederlandse kranten verschijnen berichten dat Soekarno een ‘onderwereldfiguur’ is, een demagoog die zich laat meeslepen door zijn retorische talenten en in dit opzicht een ‘bedreiging voor de vrede’.

Aneta

Persbureau Aneta wijzigt opvallend zijn standpunt; aanvankelijk was het pro-Nederlands, tijdens het verloop van de vrijheidsstrijd kiest het geheel voor de republikeinse kant. Generaal Simon Spoor, bevelhebber van het Nederlandse leger, ergerde zich aan het nieuws afkomstig van dit agentschap. ‘Aneta heeft vertegenwoordigers in Nederlands-Indië die er veel werk van maken alle publicistische agitatie die van de republikeinse zijde tegen ons uitgaat in de wereldpers te brengen,’ aldus Spoor in 1947 in de Raad voor militaire aangelegenheden van het Koninkrijk. Spoor verdenkt het persbureau ervan dat het in de toekomst de republiek tot klant wil hebben. Aneta putte inderdaad uit republikeinse bronnen als radio Djokja, het persbureau Antara en het dagblad Merdeka. De Aneta-verslaggevers reisden regelmatig naar Djokjakarta waar, uit veiligheidsoverwegingen, de republikeinse regering zetelde. Dat was een goede keuze van Soekarno: hij werd gesteund door sultan Hamengkoeboewono IX en de verwachting was dat Nederlandse soldaten de heilige kraton niet durfden aan te vallen. Dat klopte inderdaad: het kraton is nooit toneel van gevechtshandelingen geweest. De strijdlustige Spoor dacht daar echter anders over, hij wilde het ‘republikeinse nest uitroken’.

Soekarno

Soekarno

Geconcludeerd kan worden is dat de Nederlandse pers het ernstig heeft laten afweten tijdens de Indonesische crisis. Vergoelijkend kan gezegd worden dat destijds er een gebrek aan middelen bestond. De internationale persbureaus hadden eigen verbindingen met Batavia, maar het ANP niet: de PTT stond een directe lijn met Aneta niet toe. De telegrammen van Aneta naar Den Haag waren zeven tot negen uur onderweg.

Maar dat is een schijnargument. Zeven tot negen uur hoeft nog niet te leiden tot een verzwijgen van de Proklamasi en de gevolgen daarvan voor de duur van ruim een maand. Pas heel geleidelijk verdwijnen in de kranten de aanhalingstekens bij ‘Republiek’ en de toevoeging ‘zogenaamde’. Maar een nog verdergaande conclusie is dat Nederland hardnekkig en volhardend bleef weigeren de Proklamasi serieus te nemen. Het moment als ‘een stamboel’ te beschouwen,  een klucht of operette, Soekarno af te schilderen als ‘onderwereldfiguur’ en de republiek min of meer opzettelijk ‘repoebliek’ te noemen, dat is nu, terugblikkend, pijnlijk en schaamtevol.

Voor Soekarno was de Proklamasi een plechtigheid waarop na bijna vierhonderd jaar Nederlandse overheersing de rood-witte vlag, ‘onze  Merah Poetih’, voor het eerst in ‘drie eeuwen vrij mocht wapperen’.

De geschiedenis moet herschreven worden, herschreven in die zin dat voor die datum van 17 augustus 1945 alsnog in de geschiedenis tussen Nederland en Indonesië respect zou moeten komen. In zekere zin is dat al gebeurd: minister Ben Bot van destijds Buitenlandse Zaken heeft op 17 augustus 2005 zowel in Jakarta als Den Haag gesteld dat Nederland de 17de  augustus ‘politiek en moreel’ te accepteren als de dag waarop het Nederlandse koloniale bewind Indonesië haar onafhankelijkheid gaf. Het is het begin van de herschreven geschiedenis.

Ik zou zelfs willen voorstellen in een verregaande conclusie dat niet Soekarno, niet de vrijheidsstrijders of generaal Soedirman de Nederlanders het onmogelijk hebben gemaakt hun aanwezigheid te bestendigen in de kolonie, maar dat de Nederlanders zelf hieraan schuldig zijn en hiervoor verantwoordelijkheid dragen. Nederland heeft zichzelf uit Indonesië verjaagd. Door een even harteloze als onbuigzame houding jegens het Indonesische vrijheidsverlangen.

 

 

Keuze uit de geraadpleegde literatuur:
Ineke van Kessel, Nederlandse kranten ‘misten’ de onafhankelijkheid van Indonesië. In: Trouw, zaterdag 17 augustus 1985
Giebels, Lambert J., De Japanse handreiking. In: De Groene Amsterdammer, 16 augustus 1995
Giebels, Lambert, Soekarno. Nederlandsch onderdaan. Amsterdam 1999
Idris, Imrad, Herinneringen aan 17 augustus. Oud-leerlingen van de Koning Willem II School (Batavia) aan het woord. Jakarta 2000
Meijer, Hans, Den Haag-Djakarta. De Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1962. Utrecht 1994
RVD Filmarchief, ‘Soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië’

 

Op 18 augustus 2015 verschijnt van Kester Freriks: Echo’s van Indië. De Indonesische onafhankelijkheid in verhalen en herinneringen. Uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep, 368 blz. prijs € 21,50

Dit bericht werd geplaatst in 3. Bersiap en Merdeka, 1945-1949 en getagged met , , , . Maak dit favoriet permalink.

123 reacties op ‘Nederland heeft zichzelf uit Indonesië verjaagd’

  1. Surya Atmadja zegt:

    In zekere zin is dat al gebeurd: minister Ben Bot van destijds Buitenlandse Zaken heeft op 17 augustus 2005 zowel in Jakarta als Den Haag gesteld dat Nederland de 17de augustus ‘politiek en moreel’ te accepteren als de dag waarop het Nederlandse koloniale bewind Indonesië haar onafhankelijkheid gaf.
    =========================================
    Hij had een heleboel mensen (Nederlanders en Indonesiers) op de verkeerde been gezet.
    Toen Nederlandse journalisten nadere uitleg vroeg, mompelde hij geirriteerd , iets over semantiek.

  2. M.F.Bus zegt:

    Ik mis in bovenstaand de voorgeschiedenis van de Indonesische onafhankelijkheid:
    1. De verbannining van de Indonesische nationalisten naar Boven-Digoel in Nieuw-Guinea, waar Soekarno en de zijnen gefrustreerd van terugkwamen tijdens de Japanse bezettein van Nederlands-Indië.
    2.Onder de kreet “Azië voor de Aziaten” werden zij door de Japanse propaganda machine ingezet om practisch dagelijks voor de radio hun gal te spuwen op alles wat aan Hollanders zou kunnen herinneren, hetgeen ik van nabij heb meegemaakt.
    3.Tenslotte het was Koningin Wilhelmina, die op 8 december 1941 Nederands-Indië in het vooruitzicht stelde, als eerste koloniale mogendheid, het land onafhankelijk te maken. Daartoe was reeds in 1918 een Volksraad in Batavia opgericht.

    Door stom politiek spel, vooral door Nederlands desinteresse en onbekwaamheid, zijn veel fouten begaan, en kon de bersiap zo verschrikkelijk uit de hand lopen, waarbij rampokkers hun kansen grepen. Onze huisjongen, vooroorlogs djongos, was republikeins en had als teken daarvan een speldje van de Indonesische vlag op zijn hemd zitten:zijn redenering was voor de vrijheid (merdeka) van Indonesië te zijn, maar wel in samenwerking met de Hollander, want die is eerlijk en moet daarom blijven.

    • Jan A. Somers zegt:

      “Indonesische nationalisten naar Boven-Digoel in Nieuw-Guinea, waar Soekarno ” Soekarno en veel hierbij ook genoemde nationalisten hebben nooit in Digoel gezeten. Wel werden bij de arrestaties van PKI-leden fouten gemaakt waarbij behalve de communisten ook nationalisten werden gearresteerd. Dat werd al snel
      gerepareerd. Na loonconflicten en stakingen werden in 1922 Tan Malaka en in 1923 Semaoen verbannen maar mochten Indië verlaten. Na de door de PKI georganiseerde stakingen in 1925 in Semarang en Soerabaja werden diverse leiders, waaronder Darsono, op Nieuw-Guinea geïnterneerd; Alimin Prawirodirdjo wist naar Singapore te vluchten waar hij Tan Malaka ontmoette. In 1926 kregen Darsono en zijn partijgenoot Moeso toestemming zich naar Rusland te begeven. Versterking en reorganisatie van de PKI brachten in 1926 en 1927 ernstige ongeregeldheden, acties en ongerustheid. Na de arrestatie van ongeveer 13.000 verdachten werden ruim 4500 hunner veroordeeld tot gevangenisstraffen en ongeveer 1300 geïnterneerd (niet verbannen) in Tanah-Merah en Tanah-Tinggi (Boven-Digoel) op Nieuw-Guinea. Communistische organisaties werden voortaan niet meer geduld, maar het bleef gisten. In 1927 en 1929 kwam het opnieuw tot acties, nu ook op Sumatra, waar de leiders eveneens werden geïnterneerd. Bovendien bleek dat communisten, die Indië hadden mogen verlaten, zoals Semaoen, Darsono, Tan Malaka, Alimin Prawirodirdjo en Moeso, de Partai Republik Indonesia (Pari) hadden gesticht als centrale organisatie voor revolutionaire acties. Nadat in 1930 vele geïnterneerden met hun gezinnen waren vrijgelaten waren er in Digoel nog 442 mannen en 2 vrouwen gevangen.

    • Jan A. Somers zegt:

      Soekarno ( en de meesten van de zijnen) heeft nooit in Digoel gezeten!

  3. appie b. broek zegt:

    De heer of mevrouw Frederiks laat hier duidelijk blijken er geen idee van te hebben hoe de toestand er op Java, augustus 1945, voorstond met zijn opmerking;’Zeven tot negen uur hoeft nog niet te leiden tot een verzwijgen van de ‘Proklamasi’. De Indonesische generaal Sukotjo zegt hierover in de Volkskrant van 17 augustus 2015: ‘Wij hebben daar helemaal niets van gemerkt. Er was geen radio, geen bericht. Pas een week later hoorde wij ervan, maar nog durfde niemand het te geloven.’ Nu, dat was heel begrijpelijk dat niemand het durfde te geloven; Sukarno was immers een 100% collaborateur met het verslagen Japanse regime en zou derhalve berecht worden door de nieuwe. geallieerde, machthebbers waar de afspraak was gemaakt dat ‘bevrijdingsbewegingen’ in voormalige koloniale gebieden meer zeggenschap zouden krijgen maar had men hierbij het uitdrukkelijke voorbehoud gemaakt voor collaborateurs a la Sukarno!

    Dat ‘we’, na aankomst in Indië, door de Engelsen gedwongen werden om alsnog met Sukarno tot een compromis te komen, is een geheel andere zaak, die hoog nodig door de steeds om meer geld vragende instituten moet worden uitgesteld. Dit zou in elk geval een groter bijdrage tot ‘waarheidsvinding’ leveren dan het immer aanzwellend ‘gekakel’ dat doorgaans zo typerend is voor deze ‘geschiedenis’.

    • appie b. broek zegt:

      ‘Uitgesteld’ moet zijn ‘bestudeerd’.

    • Henk zegt:

      In Nederland had je Henry Determineren oprichter van de Bataafse Petroleum Mij was een vriend van de man met de snor en daar wordt met geen woord over gerept.Ik zit nu in Bandung en daar wordt Bung geëerd. Dus eerst geschiedenis leren.

    • RLMertens zegt:

      @appiebbroek; -Reeds in sept. 1944 beloofde de Japanse premier Koiso plechtig Indonesië de onafhankelijkheid. Waarna Soekarno zich in radio toespraak rechtstreeks tot de Nederland Indisch regering in Australië richtte; dat Nederland niet hoefde te rekenen op een terugkomst in Indië; de Indonesische jongeren staan klaar om dat tegen te houden. -Mijn vriend, marconist op de Tromp, vertelde dat hij onderweg naar Indië de proklamasi 17 Aug.1945 aanhoorde. Hij melde dit aan de dienstdoende officier, die hem daarna beval dit voorval aan niemand van boord door te vertellen. – De aantijging; Soekarno een collaborateur is historisch gezien het zotste(stomste) wat gezegd had kunnen worden! Alsof verwacht mocht worden dat hij niet collaboreerde! Dat te zeggen/ te uitten tegen de opkomende Republikeinse bevolking. Hun leider, het symbool van de Republiek, de persoon die al decennia lang zich tegen Nederland keerde. Het wakkerde eerder het verzet aan tegen de Belanda, dat uitmondde in ….bersiap!
      -‘Dat we…. door de Engelsen gedwongen werden om alsnog met Soekarno tot…etc.’
      De Britten zagen al direct in, dat de Republiek de facto! het gezag vertegenwoordigde.
      En zeker niet, dat er ‘een gezagsvacuüm’ was! Zoals de meeste (Nederlandse) historici ons willen doen geloven. ( Had naar de Britten geluisterd, dan was het Indië echec zeker vermeden)

  4. Henk zegt:

    correctie Henry Deterding.

  5. Henk zegt:

    De geschiedenis in Nederland wordt altijd aangepast. Aceh de zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenisboeken wordt niet of nauwelijks onderwezen .Piet Heijn zijn daden benne groot was een ordinaire struikrover.Jan Pieter zn Coen was een ordinaire Slager cq koppensneller. En zo kan ik nog fa doorgaan.

  6. M.F.Bus zegt:

    Op 22 september zou aan de bittertafels in de sociëteiten van Batavia en Bandoeng de Proklamasi neerbuigend zijn afgedaan, alsof men daar altijd had verbleven en niets anders te doen had onder de tropenzon en dat dit een indruk zou bevestigen van tempo doeloe van het koloniale leven. De werkelijkheid was, dat de meeste Europeanen toen nog in jappenkampen zaten als bescherming tegen overvallen van pemoedas. Terwijl de capitulatie van japan voor ons in de kampen werd stilgehouden, maar daarvan illegaal wel enigszins op de hoogte waren, zagen we over de omheining plotseling roodwitte vlaggen verschijnen, waarvan we niets begrepen: de reactie daarop was waarom is die blauwe baan eraf gescheurd?
    De Proklamasi is zeer kort, maar duidelijk, waarbij twee zaken opvallen, die onderbelicht zijn:
    1. Men wilde de overdracht van de macht orderlijk laten verlopen;
    2. De geclaimde vrijheid ging niet zover, dat men nog steeds de japanse jaartelling 2605 aanhield in de ondertekening.

  7. Wal Suparmo zegt:

    Weer de zeer zwakke Millitaire Inlicting Dienst die valse informaties had gegeven die het beleid van de Nederlandse Regering en politici had bepaald.

  8. van Santen zegt:

    Waren de geschonden mensen uit de Jappenkampen er naderhand ongeschonden doorgekomen en in hun waarde gelaten, dan zou de zg. “Indonesische Vrijheidsstrijd” op veel meer schouders zijn gesteund geweest. Die bersiap heeft te veel kapot gemaakt.
    Merdeka ja maar niet in samenhang met die moordenaar Soekarno en al die andere opzwepers en debiele lasteraars. Maar ja, vertel dat vandaag de dag maar eens aan al die lieve Nederlanders met zo’n enorm historisch bewustzijn ten aanzien van het vroegere Nederlandsch-Indie. Er zijn er zelfs die verontschuldigen aanbieden aan de eerste de beste tani die ze voor zich hebben. Er is zelfs een Indonesier hier in Nederland die zich moeit Nederland (en zijn inwoonders) voortdurend van blaam te voorzien en al het geleden leed af te doen als verzinsel, leugen of bedrog. Die blanke mensen van toen hebben eenvoudigweg de tropenkolder gekregen vanwege hun vakantie gehouden in het pension “Nippon”. Hun lijden bestaat slechts uit de buikpijn geleden door het likken aan een Japans ijsje. Nou Nederland dankjewel voor al jouw goede daden en het laten gedogen van dergelijke schandalige uitingen !

    • RLMertens zegt:

      @vSanten; Nederland verloochende het zelfbeschikkingsrecht in het allereerst gesprek met de Republiek te Batavia 4 Oct.1945 tussen vdPlas(met medeweten van v.Mook) en Hatta; geen merdeka; pas na 15( Logemann ; na 30) jaar! (19 Sept. vlag incident te Soerabaja) De dag daarop vaardigde Soekarno een voedsel boycot uit waarna ‘bersiap’ volgde. Dit gesprek is door Den Haag gedesavoueerd( = bestaat niet) Dus ook niet geboekstaafd in onze Vaderlandse geschiedenis. (over geschied vervalsing gesproken) Nederland hoopte/rekende erop dat de Britten (als in Soerabaja) zouden ingrijpen. Deze verzochten Nederland om tot een vergelijk te komen met de Republiek.
      *Door Nederlandse provocaties werd bersiap uitgelokt. En dat ten koste van al die onbeschermde Indo families die buiten kamp verbleven!

      • van Santen zegt:

        Meneer Mertens,
        zonder nou per sè mee te willen lopen in het straatje van al die anti-Nederlandse gedachtegangen, schijnbaar zeer populair onder de hedendaagse, zich kritisch wanende leden der Indo gemeenschap en aanverwant, kan ik u berichten dat ook ik Nederlands rol toen der tijd, als een miserabele en dikwijls van onwetendheid betuigende aangelegenheid ervaar.
        Maar dat is Nederland aan de ene kant. Ik sta liever stil bij het lot van al die mensen drie jaren afgepijgerd in Burma en elders, die wel de allerslechtste kaarten hebben getrokken in het gebeuren van toen. Mensen die de hoop hadden weer terug te kunnen keren naar ook hun geboortegrond, hun familie terug te vinden en weer hun schouders te kunnen zetten aan een opgave dienbaar ten gunste van de gehele Indonesische gemeenschap. Zelden zijn er mensen geweest die zo berooid, bekaaid en bedrogen bij weg zijn gekomen. Velen van hen moesten een tol betalen aan de door ziekelijke geesten opgezweepte, zg. naar Merdeka zuchtende en nietsontzienende moordende volksmassa. En hier zou Nederland aan schuldig zijn ? Ik denk veeleer dat U hierbij de rol van Japan vergeet. Laten we hierbij maar liever niet over de rol van de Britten spreken. Dat is een hoofdstuk apart.

      • RLMertens zegt:

        @van Santen; ‘ik sta liever stil bij het lot van etc.’ Dat is nou precies wat ik ook doe! Waarom, waardoor?, waren voor mij cruciale zaken. Tot mijn verbazing trof ook ik de visies van enkelen uit dat tijdperk, die er net zo over dachten oa. verzetsstrijder H.M.van Randwijk, oprichter van het blad Vrij Nederland, die in 1947 een stuk schreef met als titel; Omdat ik Nederlander ben!; ‘Toen in 1940 bij de Duitse inval onze Koningin naar Engeland vertrok werd de radio mededeling hierover beëindigd met het Wilhelmus. Het klonk toen als een lied van hoop en toekomst. In 1947 klonk na de aankondiging van de 1e politionele actie eveneens het Wilhelmus. Echter toen klonk het voor mij als een vloek’. Hij werd daarna verketterd. Juist door het halsstarrige Nederlands beleid, geen zelfbeschikkingsrecht=merdeka werd het voor ons, uit Indië, zoals de titel van dit stuk terecht luidt; Nederland heeft zich zelf uit Indië verjaagd. Een vergelijk, zoals de Britten toen ook te Batavia erop hebben aangedrongen, was gunstiger geweest. Zelfs voor Nederland. Regeren is toch vooruit zien! En dat propageerden zelfs te Batavia 1946; De Progressieve groep olv. journalist DMG.Koch, wo prof.Wertheim, Bep Vuyck ea.;
        ‘geen oorlog. Sta de Republiek bij, om tot een volwaardige natie te komen!
        Riekt bovenstaande naar een reactie van; ‘ één der zich kritisch wanende leden der Indo gemeenschap’?
        (door mij aangehaalde personen zijn allen; Nederlanders. U toch ook?)

  9. Robert Fermin zegt:

    Interesante geschiedenis les. Hopenlijk zit er nog iets bij voor onze jonge generatie. Uiteindelijk is het voor mij op 79ste leeftijd altijd nog weer “Tempo Dulu” Alleen het paleis aan het Koningsplein nog een herinnering aan mijn overgrootvader, Dominique Jacques De Eerens, G.G. in de 18 honderden jaren.. Voor de onvergetelike jaren van voor de oorlog hoop ik als de laatste overlevende van mijn familie nog vast te houden aan de plaatsen en gebeurtenissen van belang. “Carpe Diem” my dear friends.

  10. appie b. broek zegt:

    @Van Santen.’Dat is een hoofdstuk apart’. Ja, laten we het eens over de rol van de Britten hebben! Zou dat nu niet een mooi ‘onderzoekskluifje’ zijn voor al die om subsidie jengelende instanties i.p.v. steeds maar weer met door Nederlanders gepleegde ‘excessen’ aan te komen en de Indonesische buiten schot te laten. Hadden de Britten niet zo hun eigen plannen, na het ‘verlies’ van India/Pakistan, met Indonesië en bleef men daarom ‘doelbewust’ afzijdig tijdens de ‘bersiap-periode’? Hoe meer chaos hoe beter, althans voor de Engelsen. Iets dergelijks heeft zich trouwens ook in Vietnam afgespeeld; ook daar een doelbewust gecreërde chaos om de Britse invloed te bestendigen en de Fransen er uit te werken.

    • Surya Atmadja zegt:

      van Santen zegt:
      18 augustus 2015 om 8:37 am
      Velen van hen moesten een tol betalen aan de door ziekelijke geesten opgezweepte, zg. naar Merdeka zuchtende en nietsontzienende moordende volksmassa. En hier zou Nederland aan schuldig zijn ? Ik denk veeleer dat U hierbij de rol van Japan vergeet. Laten we hierbij maar liever niet over de rol van de Britten spreken. Dat is een hoofdstuk apart.
      =======================================================
      Lijkt wel of sommige Nederlanders te snel de schuld /bron van de ellende bij anderen neerleggen, of de Amerikanen, de Britten , “collaborateur” Sukarno c.s , ploppers etc.
      Wordt het geen tijd om na 70 jaar eindelijk de gebeurtenissen rustig te bestuderen ?

      Ik moet even glimlachen als ik lees over de republikeinse onze huis jongen ( vooroorlogs djongos) in het verhaal van M.F.Bus op 17 augustus 2015 om 12:45 pm.

      Ik kan tientallen verhalen over Indonesische families/Indonesiers uit mijn eigen omgeving vertellen die naast Merdeka willen WEL met de Nederlanders willen samenwerken , met de nadruk op samen werken als gelijken, en niet als ondergeschikten als djongos cq baboe.
      Denk ook niet dat ze het willen , ze hebben soms betere opleiding/vorming (middelbare school en hogere onderwijs) en functies hadden zoals leraren, ambtenaren, Inlandse B.B.
      Waren mijn ouders/ooms/tantes,bekenden dan collaborateurs ?

      • appie b. broek zegt:

        @Atmadja ‘Wordt het geen tijd om na 70 jaar….’. Maar natuurlijk is het daar ‘de tijd’ voor,maar wordt dit ‘proces’ verstoort door 3 naar subsidies hengelende instituten die er op uit zijn de ‘daders’ aan Nederlandse kant te zoeken zonder daarbij rekening te houden met omstandigheden die buiten ‘onze’ macht lagen. Hierbij wordt men dan ‘geholpen’ door personen en instanties die er, financieel, belang bij hebben dat Nederland de schuld draagt voor het verloop. 1945-1950, van de zgn.’Indonesische Kwestie, waarover nog zo veel onbeantwoorde vragen zijn. Die echter niet beantwoord k worden zolang men er van uit gaat dat Nederland, de ‘kolonisator’, hiervan de schuld draagt.

      • van Santen zegt:

        Meneer Atmadja,
        U heeft beslist gelijk dat er ook wel Indonesiers waren met een ware belangstelling verder samen te werken met de Nederlanders. Daar zijn beslist wel voorbeelden van te noemen. Of het hierbij nu immer gaat over beter geschoolden dan die Nederlanders laat ik even ik het midden, maar inderdaad daar heeft U gelijk ! Hoe vaak kwam het niet voor dat er mensen uit de kampen kwamen om door vroegere huisbedienden te worden opgevangen. Daar hebben zich taferelen afgespeeld kan ik U zeggen. Deze Indonesiers wilden dan ook niets liever dan de oude vertrouwde toestand weer hersteld zien samen met de blanke. Het was immers voor hem/haar en hun gezin een weldaad gebleken. Daar kan ik U verhalen over vertellen. Deze mensen wilden niets liever dan weer voor hun toean en nonja de rol vervullen die ze altijd al hadden vervuld en dat was hun eer
        en dat was goed zo. Merdeka hier op mijn hoofd en merdeka daar op mijn hoofd, die mensen wilden na drie jaren Japanse bezetting en doorstane hongersnood en ellende eindelijk weer eens een normaal leven leiden. Helaas werden dit soort uitingen van verlangens systematisch de kop ingedrukt en waren deze mensen bij voortduren onderhevig aan dreiging, moord en dwang.
        Let wel, door eigen Indonesische mensen zo behandelt.
        U vraagt zich af: Wordt het geen tijd om na 70 jaar eindelijk de gebeurtenissen rustig te bestuderen ? Ik zeg JA ! LATEN WIJ DIT VOORAL GAAN DOEN !

    • van Santen zegt:

      Appie b. Broek,

      U heeft volkomen gelijk ! Dat gedoe van die Britten kon je al wel vernemen tijdens het begin van de oorlog in Indie. Daar moesten de inwoonders op de vlucht naar het Zuiden (Java) eerst maar even rustig wachten totdat de Britten hun gewonden met Nederlandse boten konden weghalen. Nadien waren er geen boten meer tot de beschikking en moesten de vluchtende Nederlanders maar zien waar ze terecht kwamen ! (Veelal in de kampen of onderweg verkracht of met afgeslagen kop) Een ware gebeurtenis uit Sumatra Ned.-Indie 1941/42
      Verder heb je nog meer van dergelijke gebeurtenissen, het kan niet op. Ook dat spelletje de eindelijk eens gearriveerde en hoog nodige Nederlandse troepen op Malakka vast te houden, behoort in dit kader geplaatst te zien. Dan heb je bovendien nog al die omgedraaide woorden uit Australische mond (Engeland zat hierachter !) bij welke het Nederland bijna onmogelijk werd gemaakt zelfstandig nog een woordje mee te spreken over het gebeuren. Van Amerikaanse kant het feit dat McArthur eieren koos voor zijn geld en niet Java binnenviel (om al die mensen te bevrijden) maar de tour in Noordelijke richting voortzette totdat men hem (vanwege zijn sympathie voor de Nederlandse zaak)
      later in Korea voor voldongen feiten heeft gesteld. Het was een klare zaak: Nederland moest er uit !

  11. van den Broek zegt:

    Ik wil de feiten van bovenstaande meningen niet ter discussie stellen maar de keuze van de feiten want ik meen toch een selectieve verontwaardiging te herkenningen.

    Ik doe het uit mijn hoofd
    1938 In de Volksraad komt een Indonesisch voorstel tot zelfstandigheid/onafhankelijkheid dat door de GG werd afgewezen
    1941 Indonesiers bieden aan te helpen bij de verdediging van Ned. Indie. Dit voorstel werd door de nederlanders afgewezen.
    1941 Japanse inval
    Opmerkelijk is dat de Indonesiers de Japanners vriendelijk welkom heten. Nog opmerkelijker is dat er geen Indonesisch verzet beweging tegen de Japanners plaatsvond i.t.t. bvb de Filippijnen. ik dacht niet dat het Indisch bewind pogingen heeft ondernomen om een verzetsbeweging in Indie op te zetten, misschien weet dhr Atmadja daar meer over, Ik weet wel dat vanuit Australie spionnen naar Indie werden gestuurd. Die werden opgepakt omdat hun Australisch wasmerkje niet uit hun broek verwijderd was, over professionalisme gesproken!!!
    Verder constateer ik dat ondanks de Indonesische propaganda in WOII (U kent die beelden wel van een schreeuwende Sukarno en gelijk daarna beelden van pemoeda’s met speren, denkend dat er zeker geen date gegeten wordt, ook wel propaganda genoemd) onder de hoede van de Japanners geen Bersiapachtige toestanden plaatsvond
    1942 De beroemd rede van Koningin Wilhelmina in het kader van het Atlantisch Handvest waarover op blogs veel gediscussieerd is maar warvan ik de concrete implementatie nergens terug kan vinden in de naoorlogse Ned. politiek na WO2. Dus de rede danwel het Atlantisch Handvest heeft geen waarde althans niet voor Nederland.
    Na de tweede politionele acties zocht Nederland een indonesische partner om te onderhandelen. Deze was niet te vinden en Nederland was ondanks het succes van de actie gedwongen te onderhandelen met de Republiek Indonesia (alle leiders waren door Nederland gevangen genomen). Kunt U nadenken er was geen Indonesier bereid om met Nederland te onderhandelen, zelfs de sultan van Jokyakarta wilde niet want hij wist dondersgoed dat hij het volk niet achter zich had. Dus er was helemaal geen toekomst meer voor Nederland in Indie . Voor een gedetailleerd verslag zie het boek Avondschot van JJP de Jong.

    Dan over het Nederlands optreden na 15 augustus.
    Het vlagincident in Surabaya en de door de kaptein Huyser voorgenomen in beslagneming van Japanse wapens.Een gewapend optreden van een Ned. legereenheid, hoe klein danook want er was gewoon weinig, had een bloedbad veroorzaakt waarbij de Werffgevangenis kinderspel is. De Indonsiers waren bereid voor hun onafhankelijkheid dood te vechten wat de slag bij Surabaya wel bewezen heeft.

    U dient niet te vergeten dat de Nederlanders de oorlog tegen de Japanners smadelijk (slag in de Javazee) verloren hadden en dat het de Engelsen zijn geweest die als eersten na de oorlog in Indie kwamen. Zij hebben de boontjes gedopt, dwz zij laten 700 doden achter die niet hun oorlog, de koloniale oorlog is. Kunt U dat verklaren aan hun nabestaanden. Ik wijs U erop dat landen die wel kolonien hadden maar niet zelf de kolonien terugveroverden op d eJapanners maar dat aan anderen overliet, een koloniale oorlog voerden zie Nederland en Frankrijk.
    Tevens dient U niet te vergeten dat Nederland tot kort voor de oorlog een trotse Neutraliteitspolitiek voerde en misschien uit opportuniteitsoverwegingen haar koers veranderde, dat vergeten de andere geallieerden niet.

    En dat McArthur niet Indie binnenviel blijkt wel uw gebrek aan tactisch inzicht. McArthur had de keus om direct Japan binnen te vallen en zo tijd , dus dagen dus ook Indische levens te besparen. Dat was dacht ik het hoofddoel van de oorlog maar U dhr van Santen schijnt daar wat afwijkende ideeen te hebben. ik verzoek U dringend doch vriendelijk een bibliotheek als op het KIM in Den helder te bezoeken om Uw gedachten wat ruimte te geven. Indie was een omweg en dat is zelfs op de kaart te zien. Wilt U ook even Uw omweg naar Korea verklaren, dat is toch bijna 8 jaar later maar misschien ga ik mank aan strategisch inzicht.

  12. van Santen zegt:

    Meneer van den Broek,
    U weet het toch altijd weer mooi te zeggen Uw verhaal. Het bekoort mij telkenmale weer opnieuw. Dank U bij deze maar nu wel of niet Uw bibliotheek op het KIM te Den Helder, ik zie werkelijk geen reden om mijn gedachten wat ruimte te geven aan de Uwe. Ik blijf liever bij mijn afwijkende ideeen. Dit ter Uwer attentie ! Prettige feestdagen !

    • van den Broek zegt:

      Ach Meneer van Santen ; arme mensen kunnen zelfs een vooroordeel niet verruilen. En en vooroordeel confronteert zich nooit met een mening. Ook ik wens U prettige feestdagen

      • van Santen zegt:

        Meneer van den Broek,
        Dank U dat u voor zichzelf kleur bekent ! Voor velen blijkt dit moeizaam te zijn. U bent tenminste eerlijk in uw opvattingen.

  13. P. Lemon zegt:

    Vanuit de eigen zienswijze en ervaring hebben de direct betrokkenen een particuliere waarheid over de gang van zaken destijds opgebouwd. Een ieder rangschikt z’n accenten subjectief zonder daarbij feiten te verdoezelen. Maar zoals opgemerkt dat auteur Freriks de materie van een afstand volgend toch zichzelf daarbij op een verkeerd been kan zetten : MF Bus “Op 22 september zou aan de bittertafels in de sociëteiten van Batavia en Bandoeng de Proklamasi neerbuigend zijn afgedaan, alsof men daar altijd had verbleven en niets anders te doen had onder de tropenzon en dat dit een indruk zou bevestigen van tempo doeloe van het koloniale leven. De werkelijkheid was, dat de meeste Europeanen toen nog in jappenkampen zaten als bescherming tegen overvallen van pemoedas.”

    Je zou de hele overname achteraf als een ‘masterplan’ van samenzweerders kunnen beschouwen die op het juiste moment konden toeslaan….

    ***Reeds op 18 Augustus koos het eerder door de Japanners geïnstalleerde ‘Voorbereidende Comité’ voor de Indonesische Onafhankelijkheid Soekarno tot president en Mohamed Hatta tot vice-president van de Republiek en stelde het een Nationaal Comité in om het presidium ter zijde te staan. Tevens werd een voorlopige Grondwet vastgesteld. De organisatie van de militaire corpsen werd reeds op 29 Augustus ter hand genomen. Men lette wel: dit alles en nog veel meer geschiedde, voordat er ook maar één Nederlandse of geallieerde soldaat op Java was verschenen. (Deze feiten vormen den grondslag van Agoes Salims theorie over het gezagsvacuum, waarvan de leiders der nationale beweging gebruik maakten tot vestiging van hun gezag.) Nu moge men het over veel in het Indonesische gebeuren niet eens kunnen zijn, dit zal toch niemand kunnen ontkennen: in deze eerste periode van de Indonesische revolutie was het volslagen onmogelijk ook maar iets te ondernemen van de zijde van het Nederlandse gezag, om de eenvoudige reden, dat de enige vertegenwoordigers van dit gezag in de kampen opgesloten bleven, doch zelfs al zouden zij zich vrij hebben kunnen bewegen, over geen enkel machtsmiddel zouden hebben kunnen beschikken, om de leiders der Republikeinse beweging op welke wijze dan ook onschadelijk te maken.

    Conclusie: het op zichzelf gewenste optreden tegen de Indonesische revolutie in haar eerste stadium was onmogelijk.
    http://www.dbnl.org/tekst/_str005194701_01/_str005194701_01_0065.php

  14. van Santen zegt:

    Wel meneer P. Lemon,
    U heeft een bijzonder mooi stukje text geplaatst !
    Het meest heeft mij bevallen:
    “Van de algemene waarheden overgaande naar het bijzondere geval van de revolutie in Indonesië, kan wel als boven twijfel verheven worden vastgesteld, dat het Nederlandse gezag aldaar zeker in de laatste halve eeuw allerminst het tyrannieke karakter droeg, dat een gewelddadig verweer, gewoonlijk revolutie genoemd, tegen die Overheid kon rechtvaardigen. ”
    Ziet U (de lezer) nu hoe mooi dit is verwoord ?! We gaan hierop verder:
    “Aangezien deze eis aan elk verweer van onderdanen tegen elke Overheid moet worden gesteld, kan de Indonesische revolutie nooit gerechtvaardigd worden met een beroep op het koloniale karakter van het Nederlandse gezag noch op de innerlijke rechtmatigheid van de nationale beweging”.
    Dus eindelijk eens een waarachtigheid die vele lezers zich voor ogen zullen moeten voeren, inplaats van steeds maar weer opnieuw te gaan dwepen met het gedachtegoed van lieden die niets liever doen dan Nederlandsch-Indie in zijn wezen te schenden !
    Hier komt nog een mooie:
    “Buiten twijfel staat echter, dat de Japanse bezetting het nationale sentiment in Indië sterk heeft doen opvlammen. Na de capitulatie van de Nederlands-Indische troepen is het Nederlandse prestige verder aangetast door de vernederingen, welke den Nederlanders in het openbaar werden aangedaan en door een niets-ontziende anti-Nederlandse, anti-Europese, anti-blanke, pan-Aziatische propaganda tot in de kleinste desa’s toe.”
    Ziehier Japans rol in het hele gebeuren verwoordt (meneer Atmadja leest U ook even mee?)
    Ik ben blij dat er nu ook eens een pro Nederlandsch-Indische visie wordt weergegeven.
    Dit doet beslist goed aan degenen ooit aldaar te hebben gewoond in dat land (voorzover nog onder ons)
    Nogmaals mijn dank hiervoor.

    • Surya Atmadja zegt:

      van Santen zegt:
      19 augustus 2015 om 11:10 pm
      “Buiten twijfel staat echter, dat de Japanse bezetting het nationale sentiment in Indië sterk heeft doen opvlammen. Na de capitulatie van de Nederlands-Indische troepen is het Nederlandse prestige verder aangetast door de vernederingen, welke den Nederlanders in het openbaar werden aangedaan en door een niets-ontziende anti-Nederlandse, anti-Europese, anti-blanke, pan-Aziatische propaganda tot in de kleinste desa’s toe.”
      Ziehier Japans rol in het hele gebeuren verwoordt (meneer Atmadja leest U ook even mee?)
      ====================================================
      Ik lees graag de posting van Pak Lemon , hij is een van de weinigen die on topic en zakelijk blijft .
      Uiteraard hoeft ik niet altijd eens te zijn met zijn mening.
      Ben eens dat de Japanners de totoks elke keer proberen te vernederen.

      Aan de andere kant hoe kan men(de Nederlanders) verklaren dat bijna 2/3 van de Nederlanders met Indische achtergrond het kan overleven in de vijandige Indonesische samenleving ?
      Want er werd verteld (o.a Archief van tranen) dat de pemuda’s soms ook de “djahats” genoemd op “jacht”gingen op alles wat aan Nederlands gelieerd kan worden.
      Mss is het een uitzondering , die “haat” op de Nederlanders heb ik nog nooit gezien en of gehoord bij vrienden en familie van mijn ouders.

      Ze waren min of meer uit “nationalistische” nest afkomstig , als officieren van het leger, marine en politie en andere functies als ambtenaren of bij de justitie/rechters /immigratie etc.
      Ze waren echt neutraal , en hadden hun redelijk goed betaalde banen bij de Nederlands Indische Gouvernement ingeruild voor een onzekere economische toekomst .
      Zo lang ze merdeka zijn en blijven .

      De “vijandelijkheden” van uit de “straat” (rampokkers/ploppers) komt pas aan de gang na ongeveer 1 maand .
      Na de aankomst van de Britten met een klein groep Nederlandse soldaten ( vervoerd door een Nederlandse oorlogschip ? ) en de daarna bewapende ex KNIL soldaten die uit de Japanse kampen kwamen .
      De Britten hebben over de “trigger happy” Dutchies in o.a Batavia/Djakarta.
      In Medan e.o ging ene kapitein W redelijk te keer gegaan tegen de “opstandelingen/ploppers)

      • van Santen zegt:

        Meneer Atmadja,

        schandalig gewoon hoe u ook nu weer probeert de zaak te bagatelliseren.
        Dit alles weer ten koste van al die weerloze mensen die het slachtoffer werden van een op hol geslagen merdekaschreeuwende meute roof- en moordzuchtigen.
        Heel duidelijk dat toen er Nederlanders uit de kampen vrijkwamen, deze “trigger happy” waren om hun mensen te beschermen. Had U dan wat anders verwacht ?

      • RLMertens zegt:

        @ vanSanten; ‘…het Nederlands gezag in de laatste halve eeuw allerminst het tirannieke karakter etc.’? Juist wel! Zie de oprichting van de Vaderlandse Club door de blanke Nederlanders; ‘tegen het dolle Oosterse nationalisme’. Het concentratie kamp; (nog vóór het nazi’s)Boven Digoel! Waar naar toe nationalisten zonder aanklacht/bewijs, slechts op verdenking van… gedeporteerd werden en daar… vanzelf door het malaria klimaat tot gekte en apathie werden gesloopt! De oprichting van het PID(politieke inlichtingen dienst); Indië werd een politie staat. Dan de wet art.153 bis; dat een ieder een gevangenis riskeert, diegene die zich opzettelijk of in bedekte termen(!) tot aantasting van het (Indisch) Nederlands gezag oproept of daarvoor stemming maakt!!!! Soekarno werd door/met deze wet achter de tralies gezet; ‘omdat hij in een toespraak voorspelde dat in 1930 ongeregeldheden etc. ….(!) @Surya; ‘hoe te verklaren dat 2/3 van Nederlanders met Indische achtergrond het kan overleveren etc.’ Deze Indo’s, vrouwen met kinderen, oma’s/opa’s (incl.mijzelf) behoorden tot de groep met volgens, Japanse pendaftaran, meer Inheemser dan Nederlands en… Japan had totaal geen interesse/moeiten/verplichtingen om deze voor hen ‘ongevaarlijke grootste groep'(!) in kampen te stoppen/verzorgen etc. We werden in de Japanse tijd geminacht/ vijandig beschouwd, doch (gelukkig) links gelaten, mits men zich koest hield. Dit veranderde in eind sept.1945 toen Nederland’s beleid, de Republiek provoceerde etc. Toen werden wij belanda, moesoeh, boenoeh(!) en….onbeschermd, een makkelijke prooi belanda’s voor die djahats. Met de instelling van de Republikeinse kampen*( op gezag van de Republikeinse leiding) is heel wat leed voorkomen geworden- Zie Mary van Delden’s* boek.

      • Jan A. Somers zegt:

        “De oprichting van het PID(politieke inlichtingen dienst); Indië werd een politie staat. Dan de wet art.153 bis; dat een ieder een gevangenis riskeert, diegene die zich opzettelijk of in bedekte termen(!) tot aantasting van het (Indisch) Nederlands gezag oproept of daarvoor stemming maakt!!!! ” Ja, in Nederland had je de BVD en MID. Nu AIVD en MIVD. Ben ik ook door gescreend en mijn Zeeuws meisje ook. Werden goed bevonden. Die Indonesische ex-PIDers bij de Kenpeitai konden overigens harder meppen dan de Japanners. Alleen gebruikten ze de karwats (gelukkig) verkeerd, met het handvat. Kreeg je tenminste geen striemen die konden ontsteken. De daarop volgende zinnen over aantasting van gezag staan ook in onze grondwet. Normaal! En ook in de diverse artikelen uit de grondrechtencatalogus, met verwijzing naar de bestaande wetgeving. We leven tenslotte in een rechtsstaat.

  15. P. Lemon zegt:

    @Hr van Santen. Deze opmerking had uw instemming : ‘ dat het Nederlandse gezag aldaar zeker in de laatste halve eeuw allerminst het tyrannieke karakter droeg, dat een gewelddadig verweer, gewoonlijk revolutie genoemd, tegen die Overheid kon rechtvaardigen. ‘
    Op zich valt dit te billeken maar tegen de dekoloniale tijdgeest was helaas niet op te boksen en internationaal keken de grotere landen met begerige blikken naar de met natuurlijke rijkdommen gezegende archipel. De schone schijn van zelfstandigheid maakte de weg vrij om het eilandenrijk door multinationals en nieuwe elite leeg te laten plukken.
    Eeuwig jammer dat toen achterdocht en wantrouwen ( japanse invloed) het vertrouwen in een weer op poten te zetten aangepast nederlands bestuur heeft weerhouden de draad weer op te pakken. Nederlandse politieke beleidsfouten erbovenop versnelden het definitieve afscheid van en breuk met de ‘kolonie’. Kasian voor hen die daardoor de geboortegrond ‘gedwongen’ moesten verlaten.

    • van Santen zegt:

      Meneer P. Lemon,
      U zegt het. Ik ben het volkomen met U eens. Nogmaals dank voor uw bijdrage !

      • P.Lemon zegt:

        @Hr van Santen. Leest u mee, ….het is nl mogelijk om in een samenvatting van alle koloniale wandaden , een anti- Nederlandse stemming te creëren. Door vooral hierop de nadruk te leggen moet de vrijheidsdrang vd ‘inheemsen’ gerechtvaardigd worden. Belanda boesoek immers. Tja dat er geen enkel land of natie in zijn voorgeschiedenis niet door diepe dalen en inktzwarte gebeurtenissen moet gaan alvorens tot een stabiel leefgebied uit te groeien wordt even vergeten. Vooral vd indo-europese bevolkingsgroep is de Japanse periode een te diep dal of zelfs zwart gat gebleken.

        ***Januari 2000 Auteur: Actiegroep Merdeka
        Actie tegen Leids Indië-monument

        Op 23 oktober onthulden Leidse oud-Indië-veteranen bij molen De Put een monument ter herdenking van hun 40 Leidse collega’s die zijn gesneuveld in de oorlog van 1946 tot 1949 tegen de Indonesiërs. Twee dagen daarvoor gooide de actiegroep Merdeka (Vrijheid) tijdens een nachtelijke actie de 3 beeldjes van het monument in het nabijgelegen Galgewater. “Wij vinden dat in plaats van Nederlandse militairen, de honderdduizenden Indonesiërs en miljoenen andere slachtoffers van het Nederlandse kolonialisme herdacht moeten worden”, schreef de actiegroep in een persbericht dat ook De Fabel van de illegaal bereikte. Hieronder de volledige tekst.

        http://www.doorbraak.eu/gebladerte/10626f37.htm

  16. van den Broek zegt:

    citaat “gewelddadig verweer, revolutie tegen die overheid kon rechtvaardigen” .
    Het gaat hier over Recht en dan dient de positie van de Indonesiers tegen de Staat der Nederlanden bekeken worden want daar hebben we het toch over. Indonesiers waren tweederangs burgers in hun eigen land, ook wel officieel onderdanen genoemd. Dit was ook wettelijk vastgelegd. Indonesiers werden door het koloniale stelsel al eeuwenlang uitgebuit.

    De Fransen kwamen tegen hun koning, het soevereine gezag, in opstand omdat het Sociaal Kontrakt Koning/soeverein-Volk door de Koning misbruikt was en daardoor verbroken was. Dit was een legitieme ookwel door godgegeven reden van het volk om tegen de Koning in opstand te komen. In Ned. indie bestaat dit sociaal contract niet danwel een contract volledig ten nadele van de Indonesiers. Het zijn de Indonesiers die hun volkswil op 15 Augustus 1945 tot uitdrukking hebben gebracht. het zelfbeschikkingsrecht geeft aan dat het Volk van Indonesie bepaalt wat het wil, ondanks de goede bedoelingen, welke en waar van de Nederlands Staat. Het verloop van de koloniale oorlog geeft aan dat die volkswil door de meerderheid van de Indonesiers gedragen werd. Nederland heeft nooit een andere onderhandelingspartner dan de Republiek Indonesie voor zich gehad. en heeft dat door schade (5.000 dode militairen) en schande (oorlogsmisdaden) geweten.

    Ik wil wel weten welke multinationals daar de hand in hebben gehad. wel weet ik dat Unilever één de grootse palmolieverwerkers is in Indonesië. Ik dacht dat Shell betrokken was bij de couppogingen van kap Westerling, de biografie over Westerling kan daar uitkomst bieden . En complottheorie dat westerse machten achter de Indonesische revolutie zaten klinkt wel leuk maar dan dien je man en paard te noemen.
    De geleide dekolonisatie van indie o.l.v. Nederland heeft evenveel met dekolonisatie te maken als de geleide democratie van Sukarno met democratie. gewoon demagogie of propagando voor eigen volk.

  17. van Santen zegt:

    Meneer van den Broek,
    uw:
    “Ik wil wel weten welke multinationals daar de hand in hebben gehad. wel weet ik dat Unilever één de grootse palmolieverwerkers is in Indonesië. Ik dacht dat Shell betrokken was bij de couppogingen van kap Westerling, de biografie over Westerling kan daar uitkomst bieden . En complottheorie dat westerse machten achter de Indonesische revolutie zaten klinkt wel leuk maar dan dien je man en paard te noemen”
    Uh, een suggestie van mijn kant: Gaat U toch even neuzen in de bibliotheek van Uw KIM te Den Helder. Misschien dat U daar wat wijzer wordt ?

  18. Surya Atmadja zegt:

    van Santen zegt:
    20 augustus 2015 om 9:08 am
    Meneer Atmadja,
    schandalig gewoon hoe u ook nu weer probeert de zaak te bagatelliseren.
    ===========================================================

    Bagatelliseren ???
    Ben goed maar niet gek.
    Over zulke pijnlijke zaken moet men (ik in ieder geval)voorzichtig zijn.
    Voordat je het weet beledigt je de slachtoffers en hun familie/vrienden.

    Elke zaak/medaille heeft 2 kanten, kennelijk is het not done om een verhaal te plaatsen die niet strookt met de gangbare verhalen .
    De vorige generatie in mijn familie/vrienden waren redelijk verbonden als ambtenaren bij de Nederlandse gouvernement , soms al een paar generaties .
    Bijna 200 jr geleden was 2 voorvaders al een Javaanse”‘Bek”in Batavia e.o ,verbasterde woord WIJKmeester.
    Mijn opa kreeg zelfs een zilveren ster omdat hij x jaren bij de Inlandse B.B diende , voor zijn trouwe dienst ?

    Pak Lemon schreef:
    De schone schijn van zelfstandigheid maakte de weg vrij om het eilandenrijk door multinationals en nieuwe elite leeg te laten plukken.
    ==================================================================
    Tot omstreeks 1957 hebben Nederlandse multinationals behoorlijk geprofiteerd van de uitzonderingspositie .
    http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/273649
    Ook was er behoorlijk invloed uit USA , veel economen van de zgn Berkeley mafia kregen topposities .
    Wijlen mijn neef, econoom /docent U.I ongeveer 40 jaren geleden over de Bappenas en de invloed van de Amerikanen.
    De bemoeienis van leger USA en CIA komt tot uiting/openbaar na de omwenteling van 1965.
    http://www.indonesia.go.id/en/ministries/ministers/state-minister-for-chairperson-of-the-national-development-planning-agency/1646-profile/277-kementerian-perencanaan-pembangunan-nasional.html

    Interessant om de samenstelling van de oude elite te weten, oud geld en de resten van de oude elite .We hebben hier tot begin jaren 60.
    Gelieve Indonesische bronnen raadplegen.
    De “nieuwe” elite, soms ook OKB=de nieuwe rijken /parvenu genoemd is op dit moment een relatief grote “kaste” .
    De verschijnsel nieuwe elite kwam pas op gang na 1967 .

    • van Santen zegt:

      Meneer Atmadja,

      het interesseert me bijzonder weinig in wat voor een positie uw familie/vrienden en kennissen hebben gestaan ten opzichte van het Nederlandsch-Indische Gouvernement en nog minder welke opleiding ze hebben genoten. De daden gepleegt op al die mensen tijdens de bersiap des te meer ! Het is onbehoorlijk en beslist onnodig hier een spelletje te spelen als ware het een medaille met twee keerzijden. Er is onnoemelijk veel leed aan onschuldigen gebracht in die dagen. Daarover speculeer je niet !

      • Surya Atmadja zegt:

        van Santen zegt:
        20 augustus 2015 om 2:40 pm
        Het is onbehoorlijk en beslist onnodig hier een spelletje te spelen als ware het een medaille met twee keerzijden.
        ===================
        Klopt, meneer Van Santen.
        Het is onbehoorlijk en beslist onnodig om spelletje te spelen.
        Het klopt ook dat er veel leed aan onschuldigen gebracht , de Nederlanders en Indonesiers .
        Trouwens wie sta hier te speculeren ?

  19. van Santen zegt:

    Meneer Mertens,
    uw: “@ vanSanten; ‘…het Nederlands gezag in de laatste halve eeuw allerminst het tirannieke karakter etc.’? Juist wel! ” Neen, ik ben het beslist niet met u eens ! U ziet dit te zeer overtrokken.
    “Zie de oprichting van de Vaderlandse Club door de blanke Nederlanders; ‘tegen het dolle Oosterse nationalisme’.” Volkomen in orde ! U mag immers ook een padvindersclubje oprichten tegen de daden en gewoonheden van de moderne hangjeugd !
    “Het concentratie kamp; (nog vóór het nazi’s)Boven Digoel! Waar naar toe nationalisten zonder aanklacht/bewijs, slechts op verdenking van… gedeporteerd werden en daar… vanzelf door het malaria klimaat tot gekte en apathie werden gesloopt! ” Volkomen in orde ! Een staat mag zich bescherming tegen subversieve elementen binnen zijn samenleving ! Daar is niets verkeerds mee.
    Ik zou niet willen weten hoeveel van dergelijke centra vandaag de dag in Indonesia bestaan ?!
    “De oprichting van het PID(politieke inlichtingen dienst); Indië werd een politie staat.” te zeer overtrokken ! Denkt U dat Indonesia niet een dergelijke instantie bezit ?
    “Dan de wet art.153 bis; dat een ieder een gevangenis riskeert, diegene die zich opzettelijk of in bedekte termen(!) tot aantasting van het (Indisch) Nederlands gezag oproept of daarvoor stemming maakt!” Volkomen in orde ! Wanneer U in woord en daad subversieve acties gaat ondernemen tegen de Staat der Nederlanden krijgt U ook op een gegeven moment bezoek van enkele Heren.
    “Soekarno werd door/met deze wet achter de tralies gezet; ‘omdat hij in een toespraak voorspelde dat in 1930 ongeregeldheden etc.” Ja dat heb je dan er van ! Mijn mening over Soekarno is wel dat ik vind dat hij had moeten worden opgesloten en berecht door een geallieerde commissie direct na de Japanse overgave. Hij heeft vele tienduizenden mensen van Indonesische komaf op zijn geweten. Dat is met geen enkel gevoel goed te praten, nu niet, nooit niet !
    Pardon maar ik denk bovendien dat U Uw Indo-zijn te zeer wilt laten afsteken tegen alles wat met Nederland van doen heeft. Een beslist onnodige instelling. U wekt daarmee de indruk partij te trekken voor eigen zaak en dat is niet objectief

    • RLMertens zegt:

      @van Santen; ‘Hij heeft vele tienduizenden mensen van Indonesische komaf op zijn geweten’.(?). Was er sprake van terechtstelling door een geallieerde Commissie? Een Nederlandse Commissie? Dat vindt u objectief? -Door toedoen/provocaties van het toenmalige Nederlands beleid ontstond in Indië een anti belanda/ bersiap situatie! Partij trekken voor eigen zaak? Gewoon een conclusie na analyse van de feiten. En dat deed ook de toen nog laatst levende minister van het ‘politionele kabinet’,14 jan.1995 in Dagblad van Noord Holland; ‘In het Indonesië debat worstelt men met de vraag; wie verantwoordelijk was. Daar was ik mede verantwoordelijk voor. Ik draag die verantwoordelijkheid, ook niet de veteranen. De regeringen hebben in de jaren 1945-1949 fout op fout gestapeld(!) en ik heb niet de consequentie getrokken om op te stappen’. En dat vond onze regering ook, bij monde van minister Bot’s toespraak op 17 Aug.2005 te Djakarta; ‘wij stonden aan de verkeerde kant van de geschiedenis’! (10 jaar na Sico Mansholt’s uitspraak!).

      • van Santen zegt:

        Meneer Mertens,

        wat Nederlandse politici zeggen met betrekking tot hun verleden kan altijd als een verkeerde keus uitgelegd worden, na vele jaren kan het een of andere besluit toendertijd genomen zich nu momenteel heel anders laten zien. Dat is te wijten aan de loop der dingen. Ook van Indonesische kant hoor je dergelijke uitspraken in die zin van: Hadden we het maar anders gedaan. Dus is men achteraf toch niet zo tevreden over de uitgang.
        Neen want met de Blandah (de in Indie levende en/of geboren zijnde Nederlanders !) samen had men het in Indonesia veel verder kunnen schoppen dan tot nu toe het geval blijkt.
        Ik moet U eerlijk zeggen dat ik niet bijster beindrukt ben van de uitspraken ten opzichte van Indonesisch beleid, gedaan door de Heren hedendaagse Nederlandse politici. Ik moet er altijd een beetje om glimlachen. Zo alsof die Heren het weten in pacht hebben met een situatie waarbij ze zelf nooit aanwezig zijn geweest. Dit kan natuurlijk niet en zouden de Heren maar veel liever hun mond dicht houden, dan eerst getuigen ze van kennis en wijsheid. Of U dat nu graag wilt horen of niet: Ik ben en blijf een voorstander van het feit dat er toendertijd Nederlandse militairen naar de Oost zijn gestuurd geweest. Overal daar waar Nederlandse militairen present waren kwam de bevolking weer tot rust en was het snel gedaan met chaotische wanorde en moordpartijen. Dus toch wel een goede keus ongeacht de hedendaagse moderne zienswijzen van Nederlandse politici en aanverwant. Dit is te danken aan de aanwezigheid van Nederlandse militairen ! Het moorden zou anders nooit zijn opgehouden en waren naderhand de bevolkingsgroepen elkander in de haren gevlogen met onnoemelijk groot aantal slachtoffers. Misschien dat u daar toch eens bij wilt stilstaan in plaats van bij voortduring stelling te nemen tegen Nederland ? Dank U.

      • RLMertens zegt:

        @vSanten; ‘…dat ik niet bijster beïndrukt (?)ben van ….gedaan door hedendaagse Nederlandse politici’.(?) Sico Mansholt een hedendaagse politicus? U moet glimlachen om zo’n politicus, die het weten in pacht hebben met een situatie waarbij zij nooit aanwezig zijn geweest’. U wel? Ik denk eerder dat u tot die categorie behoort van zelf ingenomen belanda’s, die als vanouds nog denken te vertoeven in tempo doeloe. Ergo daarna in gefrustreerd zijn geraakt, dat toen een stel jonge inlandse politici die ‘ervaren Nederlandse parlementariërs’ voor het wereldforum te kijk hebben gezet. Kruideniers politiek tegen een wereld politiek, melde eens een maandblad. Sharir zei eens; ‘zij hebben ons de meest eigenzinnige, stomste politieke figuren gezonden om te onderhandelen met zelfs een militaire stok achter de deur’! Het is voor mij een verademing te mogen constateren dat nu door jonge historici dat historisch echec tegen het licht wordt gehouden; zie recente NRC,Volkskrant over 17 aug. Wellicht dat u later beïndrukt( Nederlandsch uit het vooroorlogse Indië?) wordt.

  20. Surya Atmadja zegt:

    van Santen zegt:
    22 augustus 2015 om 8:39 am

    Meneer Mertens,

    wat Nederlandse politici …….
    Neen want met de Blandah (de in Indie levende en/of geboren zijnde Nederlanders !) samen had men het in Indonesia veel verder kunnen schoppen dan tot nu toe het geval blijkt.
    ===========================================================
    Juist niet !
    Zie de opmerking van een Indonesische student(ws lid van de Perhimpunan Indonesia) in Nederland, Indonesiers die hun leven wagen voor de strijd v.d Nederlanders tegen Nazi Duitsland ( In het land v.d overheersers KITLV ).
    Als de Nederlanders in Nederlands Indie ook redelijk zijn en ons goed behandelen zoals de Nederlanders in Nederland ben ik bereid om ……. voor hun te doen.
    De juiste kan ik niet woordelijk weergeven.

    En gezien de ervaringen van mijn familie ( mijn persoonlijke oral history- die meneer Van Santen niet interessant vond) is het begrijpelijk dat de de 1ste lichting Indonesische nationalisten niet meer met de Blandah in de nieuwe Indonesia samenwerken .

    • van Santen zegt:

      Meneer Atmadja,

      sorry maar wat u nu aandraagt ter verdediging van uw stelling is meer dan belachelijk en door buitenstaanders eenvoudigweg niet te volgen. Misschien verklaart U eens zin voor zin nader zodat men het kan begrijpen ?

      • Surya Atmadja zegt:

        van Santen zegt:
        22 augustus 2015 om 4:14 pm
        Meneer Atmadja,
        sorry maar wat u nu aandraagt ter verdediging van uw stelling is meer dan belachelijk en door buitenstaanders eenvoudigweg niet te volgen.
        ==========================================================
        Het is ter ondersteuning !.
        U beweert dat de Blandah( was het de Totoks en of de Indo’s of beide groepen? ) en de de Indonesiers best met elkaar kunnen werken , om iets moois er van te maken.
        Zie uw eigen stelling:
        “Ook van Indonesische kant hoor je dergelijke uitspraken in die zin van: Hadden we het maar anders gedaan. Dus is men achteraf toch niet zo tevreden over de uitgang.
        Neen want met de Blandah (de in Indie levende en/of geboren zijnde Nederlanders !) samen had men het in Indonesia veel verder kunnen schoppen dan tot nu toe het geval blijkt.”

        Ik zeg , Tidak betoel toean, u heeft het verkeerd meneer .
        Want ondanks dat er ook sympathiserende Blandah waren , was hun aantal te weinig.
        En dat werd ook gezien gevoeld/verteld door de Indonesische studenten in Nederlanden en door vele Indonesiers in NOI.

        Zie de rol van de VC(Vaderlandse Club ).
        Ze waren niet eens de Orang Djahats of Ploppers , maar moderate Indonesiers.
        Zelfs de GAPI die samenwerking bied aan de Nederlanders werd afgewezen .
        Als ik vriendelijk advies mag geven, ga even de Nederlandse bronnen raadplegen .

        Hoe dan ook werden de Blandah na 350 jaren “aanwezigheid”binnen 4 jaren er uit geschopt . En ook niet op een zachtzinnige manier.

  21. Surya Atmadja zegt:

    sorry :De exacte … WOORDEN…. kan ik niet woordelijk weergeven.
    Er zijn ook Blandah totok (maar niet veel)die sympatiek staan voor de merdeka idee van de Indonesiers zoals sommige leraren bij de HIK Goenoeng Sahari-Lembang .
    Ze werden wel in de gaten gehouden door de PID .

  22. Jan A. Somers zegt:

    U zult wel gemerkt hebben dat ik weer op Javapost kan infiltreren. Komt misschien heibel van, net als vroeger bij de demarcatielijnen. Maar ook daar was eind goed, al goed.

  23. van den Broek zegt:

    Dhr van Santen praat oorlogsmisdaden van Nederlandse militairen begaan in Indonesie goed, want dat is het doodschieten zonder vorm van proces van onschuldige burgers door militairen, zowel vroeger als nu (denk aan ISIS). Een vergelijking van het Nederlands militair optreden met de moffenmentaliteit is volledig op zijn plaats of gaan we weer uitzonderingen maken. Nu begin ik te begrijpen waarom zoveel Indischen vòòr de oorlog lid waren van de NSB. Hierdoor plaatst dhr van Santen zich aan de verkeerde kant van de geschiedenis.

    Ook zijn uitspraak over Sukarno te beoordelen voor een geallieerde commissie, een soort Bataviatribunaal soms , geeft alleen blijk dat hij NUL snapt van recht, ook internationaal recht. Volgend keer neem ik hem mee naar een bibliotheek, hij mag kiezen welke, zal best leerzaam zijn.

  24. van Santen zegt:

    Meneer van den Broek,

    voordat ik Uw aantijgingen aan mijn persoon gericht ga rechtstellen eerst even een vraag: Bent U bekend met de oorlogsmisdaden gepleegd door TNI etc. begaan aan Nederlandse jongens gedurende die periode? Laten wij hierbij niet alleen blijven bij de militairen maar ook bij communale inrichtingen zoals b.v. ziekenhuizen etc. Waarschijnlijk past dit nu net even niet in uw straatje maar ik had wel graag Uw antwoord hierop !
    Uw: “Dhr van Santen praat oorlogsmisdaden van Nederlandse militairen begaan in Indonesie goed, want dat is het doodschieten zonder vorm van proces van onschuldige burgers door militairen, zowel vroeger als nu (denk aan ISIS)”.
    Het spijt me enorm dat U de Nederlandse taal blijkbaar niet machtig bent. Ik heb namelijk met geen woord gerept over deze zaken. Nederlandse militaire presentie in die periode is niet per definitie gelijk te stellen met oorlogsmisdaden (maar dat wist U al wel). Ondanks Uw connecties met het KIM te Den Helder en Uw vermeende belezenheid geeft U blijk er geen barst van te snappen en loopt U domweg achter de feiten aan zoals ze heden ten dage als juist worden uitgedragen door bepaalde Indo-clubjes etc. Mensen die er geen weet van hebben.
    Dat U verder een link wilt leggen tussen mijn persoon en de ISIS en NSB is hooguit belachelijk en alleen maar te begrijpen hoe ver Uw mentaliteit bereid is te gaan wanneer het er om gaat, alles wat Nederlands is, als schandpaal te gebruiken. Met U zijn er meerderen van Uw allooi, dat is niets nieuws. Uw mening zo weer te geven als ware de Nederlandse militaire inzet er eentje als van oorlogsmisdadigers, en deze gelijk te stellen aan ISIS en de Moffen, vind ik persoonlijk een smerige en meest onbeschofte belediging aan het adres van de Nederlandse soldaat toendertijd present in Ned.-Indie/Indonesia. Het tegendeel is echter waar ! Nederlandse militaire aanwezigheid is een zegen gebleken voor velen zowel blank als bruin ! Dat men dit nooit moge vergeten !

    • Indisch4ever zegt:

      van Santen, Een zegen?
      Zoveel doden ? Zoveel weduwen en wezen. Zoveel kapot gemaakt. ?
      En sommige Nederlandse soldaten gedroegen zich ook als nazi’s, met hun moordpartijen.

      Er zijn toch veel meer bepaalde totokclubjes die niet uw waarheid volgen ?
      Is het relevant om dat onderscheid te maken ?

      • van Santen zegt:

        Meneer Indisch4ever,

        bij het vermelden van Uw “Zoveel weduwen en wezen” lijkt U wel een beetje te overdrijven want zovelen waren er het beslist niet. Ik kijk liever even naar de andere zijde van het verhaal, nl. daar waar daadwerkelijk sprake is van het maken van weduwen en wezen en wel in grote getale, zie de bersiapperiode !
        Voor verdere verklaringen omtrent Uw “moordpartijen etc.” dient U ook het hoofdstuk bersiap te raadplegen ! Tevens vindt u een antwoordt hierin bij Uw: “zoveel kapot maken”
        Dank U !

    • RLMertens zegt:

      @vSanten; ‘Nederlandse militaire aanwezigheid is een zegen etc.’ Vandaar dat de nog overlevenden van dit drama nu nog zich steeds beklagen dat zij, in tegenstelling tot recente veteranen, niet worden/zijn gewaardeerd. Hoe dan te waarderen, zij die aan een foute oorlog hebben deel genomen? Het Karremans gevoel, zei ooit ene van Dorp.
      Inderdaad, dat men dit nooit moge vergeten!

      • van Santen zegt:

        Meneer Mertens,

        sorry maar bij Uw schrijven krijg ik bijna weer een lachkramp ! Is toch Uw verweer er eentje diep in de put geraakte en ver uit de schoenendoos tevoorschijn getoverde lading nonsens, waarbij ik even wil vergeten hoe nu daarop serieus te antwoorden. Het spijt me
        aldus maar ik ga even aan U voorbij ….

  25. van den Broek zegt:

    Ik weet niks van oorlogsmisdaden begaan door de TNI. Als U dat met naam en toenaam kan aangeven, ben ik bereid mij door U te laten overtuigen. Dus welke militairen of eenheden van de TNI waren erbij betrokken?

    Wat de oorlogsmisdaden van de TNI met die van Nederland te maken heeft, begrijp ik niet. Is het dan een soort oog om oog, tand om tand redenering, Dus als ik het goed begrijp, houdt dat in dat als wij 100 Indonesiers vermoorden dan mag de TNI 100 nederlanders vermoorden. Een soort represaille. Dat deden de Duitsers in de oorlog, vandaar dat er sprake is van moffenmentaliteit. In Nederland wordt het vermoorden van onschuldige burgers door Nederlandse militairen (niet allen) Excessen genoemd. Helaas, een Ned. rechter sprak tijdens het Rawagedeproces van oorlogsmisdaden. En nu heeft een zwitsers-nederlòandse historicus over structureel geweld. Dat gaat toch aardig in de richting van oorlogsmisdaden waarvoor de Nederlandse legerleiding en dus ook de Nederlandse Staat verantwoordelijk is. Dat blijkt ook uit de uitspraak van die Ned. rechter. Dhr Pondaag zegt dat de Excessennota stof geeft voor meer dan 300 Rechtzaken à la Rawagede, dus hij had allang door dat er iets structureel was, dat zo mooi in de doofpot is gestopt.
    Dus ik zie niet in waarom die oorlogsmisdaden anders zijn dan die van de ISIS. ik spreek Jan Soldaat daarvoor niet op aan , maar dan wordt een beroep op Befehl ist Befehl gezien de Nazi-achtergrond wel hachelijk.

    Een Nederlandse generaal, Verlaaten dacht ik, duidde de aanwezigheid van de Nederlands militaire presentie als nutteloos aan want om de Indonesiers militair ( in een guerillaoorlog) te verslaan had je volgens hem meer dan 1 miljoen soldaten nodig en hij kan het weten. Dat had Nederland, net na een bezetting toch moeilijk op kunnen brengen en dat alleen om de orde en rust te herstellen . Die les hebben we na meer dan 5.000 dode Nederlandse militairen wel geleerd.

    Over Sukarno en zijn proces in 1930 kom ik later terug. Ik heb dat uit interesse, ik had in de bibliotheek toch niks te doen, haarfijn uitgeplozen. U heeft misschien vergeten dat Sukarno door de Nederlandse koloniaal als onderdaan werd beschouwd en dat heeft wel wat juridische consequenties. Waarom hij dan na de oorlog voor een Internationaal tribunaal dient te verschijnen is mij een raadsel, hij was toch maar een collaborateur. Landverrader, welk land, lijkt mij toch wat moeilijk. Misschien kan U dat nog eens uitleggen.

    En wat Uw kennisverwervende opmerking aangaande de concentratiekampen betreft: de Britten hebben dat begrip als eersten in de Boerenoorlog (Zuid-Afrika) gebruikt). De Duitsers hebben het vervolgens in Zuidwest-Afrika aan begin van de 20ste Eeuw op wel hardhandige wijze toegepast.Er is zelfs sprake van de eerste genocide van die Eeuw.
    Bij de Duitsers dwz Nazi’s in het bijzonder mag je eigenlijk niet spreken van concentratiekampen. Als 99,9 % van de mensen in zo’n kamp wordt vermoord dan spreek ik in mijn gebrekkig Nederlands over vernietigingskampen à la Auschwitz als U zich dat misschien herinnert. Ik ben daar wel eens geweest en die ovens maken wel indruk.

    Wel geef ik u gelijk dat mijn Nederlands na meer dan 25 jaar verblijf in het Buitenland niet meer is wat het geweest is. en vroeger was het al niks als ik het cijfer van mijn eindexamen herinner (6). Over mijn geschiedeniscijfer was ik niet zo erg tevreden.

    Mijn mening over Nederland, Indische Nederlanders in het bijzonder in de oorlog en daarna, heb ik al eens geventileerd.

    • Surya Atmadja zegt:

      Indonesie klaagt aan, Indonesia menggugat.
      http://fwillems.antenna.nl/nl/ika/

      Een andere belangrijke document is “Als ik eens Nederlander was ” van Raden Mas Soewardi Soerjaningrat .

      • van Santen zegt:

        Meneer Atmadja,

        s.v.p. vergeet U niet te vermelden “Blandah totok in Indonesia klaagt aan” , een serie anecdotes van blanke mensen woonachtig in Indonesia ten tijde van de revolutie en daarna. Een ware gebeurtenis over het vele leed ondervonden door een blanke familie
        ten tijde van de beroemde uitspraak Merdeka gedaan door Jappenmeeloper Soekarno.
        Uw: “Als ik eens Nederlander was” hoef ik niet want dat ben ik al sinds mijn geboorte.
        Dank U !

    • van Santen zegt:

      Meneer van den Broek,

      nou u kunt verhaaltjes vertellen, tjonge, jonge wat een vertier.
      Nazi’s, concentratiekampen, Duitsers, Engelsen, Auschwitz, ISIS en ga zo maar door.
      Dan vertelt U ook nog over Uw leerprestaties (Nederlandse een 6 en Geschiedenis ontevreden) en nog over Uw mening over Nederland, Indische Nederlanders in het bijzonder en het feit dat U al eens hebt geventileerd.
      Welnu, in een woord fantastisch ! Dank voor Uw bijdrage !
      (Jongens, wanneer er nog meerdere uit het indo-clubje willen ventileren dan zeg het vlug want dan ga ik eerst even naar buiten 😉
      De groeten maar weer.

      • Indisch4ever zegt:

        @ van Santen,
        Waarom refereer je weer aan iemands rassenafkomst met “indoclubje” .
        Dat is niet relevant. De kritiek die je ontvangt gaat over je rigide koloniale ideologie.
        Alsof voor jou de tijd 70 jaar heeft stilgestaan. Weinig reflectie, weinig nieuwe inzichten opgedaan.
        Het is ook niet zo dat indo-europeanen traditioneel anti-koloniaal waren. Integendeel

  26. van Santen zegt:

    Meneer Atmadja,

    voordat ik mij met die andere Heren ga bezighouden alvast een reactie op Uw:
    “Hoe dan ook werden de Blandah na 350 jaren “aanwezigheid”binnen 4 jaren er uit geschopt . En ook niet op een zachtzinnige manier.”
    Het mag in Uw oren vermakelijk klinken bovenstaande text te uiten echter is deze groepering het meest bezig geweest aan de opbouw van het (Uw) land en heeft daarvoor het meest moeten laten
    gelden (Jappenkamp, bersiap)
    Verder Uw: “En dat werd ook gezien gevoeld/verteld door de Indonesische studenten in Nederland en door vele Indonesiers in NOI.” Deze hadden beslist hun ogen nog niet uitgewassen en met Uw vele Indonesiers in het voormalig Ned.-Indie heeft U blijkbaar de verkeerden genoemd want er waren veel meer Indonesiers op de hand van Nederland dan U lief bent te noemen ! Ze zaten zelfs tot in de hoogste regeringstop ! Mensen met een realistische blik op de (hun) toekomst ! Toean blijft toch bij ons en laat ons niet alleen. Dat is wat velen niet willen weten vandaag de dag namelijk dat er een heleboel Indonesiers waren, bereid om met de Blandah totok samen te werken aan de opbouw van hun Indonesia. Deze mensen stonden voortdurend onder dreiging van hun mede-indonesiers (spreek: Merdeka schreeuwers) en waren maar als te veel het slachtoffer van terreur. Vraag: Zijn Uw uitingen mogelijk gestoeld op basis van een persoonlijk gevoeld racistisch denken in richting Blandah totok ? Je zou haast denken van wel.

    • Van Beek zegt:

      @van Santen,

      Toean blijft bij ons? Vele indonesiers wilde dat de Nederlanders bleven? Waar haalt u dit vandaan? De bersiap is juist een uiting van Indonesiers dat zij dan ook niks te maken willen hebben met hun voormalige onderdrukkers. U zegt dan ook terecht de nederlanders zijn er uit geschopt. Dat zouden ze niet zijn, als ze de Indonesiers goed hebben behandeld al die jaren. Nederland gaf niet om de bevolking maar om geld verdienen, indonesie exploiteren. Het is dan ook meer dan terecht dat de Indonesiers hun vrijheid wilde.

      • van Santen zegt:

        Meneer van Beek,

        een vraag aan U: Hebben Indonesiers hun vrijheid gekregen ? Ik zeg van niet.
        Vandaag de dag gaat het exploiteren van de rijkdommen verder, maar wel ten koste van de Indonesier en blijft de verdienst van dit exploiteren slechts bij een heel gering percentage achter. Uw onderdrukkers van toen lieten veel meer achter ten gunste van de bevolking dan de hedendaagse onderdrukker. Dus waren die onderdrukkers wellicht helemaal geen onderdrukkers ?! Uw zin “Het is dan ook meer dan terecht dat de Indonesiers hun vrijheid wilde.” klopt niet in die zin dat er ook indonesiers waren bereid tot verdere samenwerking met de Nederlanders. Dit moet u kennelijk eerst nog leren te begrijpen ?! Het mag wel leuk en interessant lijken te reageren op een topic maar dan moet Uw reactie ook grond en voet hebben voordat U deze plaatst. Zelfs Soekarno en co. waren overrompeld door het aandringen van slechts enkele groepen jonge merdeka-schreeuwers; dit gold beslist niet voor de gehele bevolking van Indonesia. Het veelgeprezen politiek bewust worden der algehele bevolking kwam niet van binnenuit maar werd afgedwongen door terreur. Dit feit wordt veelal vergeten door navolgende generaties jonge mensen en bij zulke die menen mee te kunnen praten.

      • Van Beek zegt:

        Prima dat u van mij een onderbouwing verwacht, maar waar is die van u? Ik ben benieuwd waar u het vandaan haalt dat de meerderheid van de Indonesiers eigenlijk met de nederlanders wilden samenwerken? Want dat is toch wat u suggereert? Men koos alleen de kant van de republiek omdat zij hier door terrorisatie toe gedwongen werd. Ben benieuwd waar u uw propoganda vandaan haalt!

        En ik denk toch dat de Indonesiers op dit moment veel vrijer zijn dan dat toen onder Nederlands gezag. Mochten de Indonesiers van door u zo geprezen voormalige ned indische regering naar allemaal naar school?

      • Van Beek zegt:

        En met naar school gaan, bedoel ik oa Of zij dezelfde toegang hadden tot de scholen als de blanken toen in Indie.

  27. Surya Atmadja zegt:

    van Santen zegt:
    23 augustus 2015 om 12:28 am
    met Uw vele Indonesiers in het voormalig Ned.-Indie heeft U blijkbaar de verkeerden genoemd want er waren veel meer Indonesiers op de hand van Nederland dan U lief bent te noemen ! Ze zaten zelfs tot in de hoogste regeringstop ! Mensen met een realistische blik op de (hun) toekomst !van Santen zegt:
    23 augustus 2015 om 12:28 am

    Meneer Atmadja,

    voordat ik mij met die andere Heren ga bezighouden alvast een reactie op Uw:
    “Hoe dan ook werden de Blandah na 350 jaren “aanwezigheid”binnen 4 jaren er uit geschopt . En ook niet op een zachtzinnige manier.”
    Het mag in Uw oren vermakelijk klinken bovenstaande text te uiten echter is deze groepering het meest bezig geweest aan de opbouw van het (Uw) land en heeft daarvoor het meest moeten laten
    gelden (Jappenkamp, bersiap)
    Verder Uw: “En dat werd ook gezien gevoeld/verteld door de Indonesische studenten in Nederland en door vele Indonesiers in NOI.” Deze hadden beslist hun ogen nog niet uitgewassen en met Uw vele Indonesiers in het voormalig Ned.-Indie heeft U blijkbaar de verkeerden genoemd want er waren veel meer Indonesiers op de hand van Nederland dan U lief bent te noemen ! Ze zaten zelfs tot in de hoogste regeringstop ! Mensen met een realistische blik op de (hun) toekomst ! Toean blijft toch bij ons en laat ons niet alleen
    ====================================================
    Ik kan niet zeggen dat de SA “clan” ( vader en moederszijde ) en hun vrienden /klas/schoolgenoten tot bepaalde level staan.
    Weet alleen dat ze in het verre verleden de eerste lichting juristen, rechters, dokters , officieren etc leveren aan de de nieuwe Republik.
    Ondanks dat ze niet vijandig staan tegen de Nederlanders ( eigenlijk neutraal ) kan ik me niet voorstellen dat mijn ouders ,een oom of tante en hun vrienden of gelijken tegen de Toeans Blandah zeggen:
    “Toean blijft toch bij ons en laat ons niet alleen” .
    Ik krijg gewoon hyperventilatie/bibberatie als ik er aan denk.
    Bah, bah ,bah.

    • van Santen zegt:

      Meneer Atmadja,

      Uw:”Ik krijg gewoon hyperventilatie/bibberatie als ik er aan denk.
      Bah, bah ,bah.”

      Nogmaals mijn vraag aan U: “Zijn Uw uitingen mogelijk gestoeld op basis van een persoonlijk gevoeld racistisch denken in richting Blandah totok ? Je zou haast denken van wel.” Ik weet het nu wel zeker ! Dat is dus Uw innerlijke drijfveer, gal spuwen, gal spuwen en nog eens gal spuwen tegenover alles wat met Nederland te maken heeft !
      Dank voor Uw bijdrage.

      • Surya Atmadja zegt:

        Van Santen zegt:
        23 augustus 2015 om 1:29 pm
        Meneer Atmadja,
        Nogmaals mijn vraag aan U: “Zijn Uw uitingen mogelijk gestoeld op basis van een persoonlijk gevoeld racistisch denken in richting Blandah totok ? Je zou haast denken van wel.” Ik weet het nu wel zeker !
        ========================================================
        NOGMAALS, u heeft weer verkeerd gedacht .
        Mijn ( 2 gobangs/pence) bijdrage is om vele mythe ,vele misverstanden of soms onwetendheid te doorbreken.
        Vooral de aannames van mensen die nog steeds in het verleden nog leven , hun verouderde idee over de verstandhoudingen tussen een Blandah totok en een “Inlander”
        Ik heb express mijn persoonlijke voorbeelden (uit eigen omgeving) verteld omdat ik het 100% kan garanderen dat het waar zijn .
        Mijn familie , ook de vele Indonesische families die ik ken behoren niet tot de Indonesiers die de Toean Blandahs missen , of tot de “Djongosklasse” die ja toean alstublief toean mompelen.
        Ik heb ook geen haat/liefde verhouding met Nederland of Nederlanders, ben geboren in 48 in Djakarta , woon sinds 1968 in Ollanda en getrouwd met een Blandah totok meisje .
        Voor zo ver ik weet voel ik me nog steeds senang/gelukkig-happy in Ollanda.
        .

  28. van Santen zegt:

    Meneer Indisch4ever,

    Uw:”@ van Santen,
    Waarom refereer je weer aan iemands rassenafkomst met “indoclubje” .
    Dat is niet relevant. De kritiek die je ontvangt gaat over je rigide koloniale ideologie.
    Alsof voor jou de tijd 70 jaar heeft stilgestaan. Weinig reflectie, weinig nieuwe inzichten opgedaan.
    Het is ook niet zo dat indo-europeanen traditioneel anti-koloniaal waren. Integendeel”

    Ik wil eenvoudigweg niet meelopen met de moderne gedachtegangen omtrent dit thema.
    Het zijn toch allemaal verworven inzichten van zulke die zelf nooit de verschrikkelijke tijd hebben moeten meemaken in Indie. U moet zich eens voorstellen, zelfs derde en vierde generatie nakomelingen van degenen ooit aldaar in indie woonachtig, menen momenteel een mening te kunnen verkondigen. Dit is belachelijk.
    Verder wordt er steeds maar weer een ongenoegen richting Nederland geslingert welke op een
    dergelijke manier niet juist is, er wordt slechts nageaapt. Dit is veelal het geval bij mensen oorspronkelijk niet thuisbehorend binnen de Nederlande cultuur en verklaard zou kunnen worden als een gevoel van minderwaardigheid en frustatie. Ik vind dit jammer en beslist onnodig.
    Ik ideologiseer beslist niet het koloniale Nederlandsch-Indie maar ben wel van mening dat velerlei aldaar aanwezig in potentie had moeten worden meegenomen en omgezet binnen de republiek Indonesia in samenwerking met de aldaar geboren en getogen Blandah.
    Deze laatste groep mensen heeft zich zeer ingezet voor ook hun land en heeft heel veel leed moeten verwerken. Deze mensen zijn op een onbehoorlijke manier behandeld en duidelijk doelwit geworden van Japanse propaganda, rassistisch denken en gevoelen van elementen binnen de Indonesische leefgemeenschap. Het past niet binnen mijn denken deze mensen te beschouwen als kolonisator en alszodanig binnen een negatieve context te plaatsen. Deze unieke groep van blanken (en hun nazaten) afkomstig uit een Aziatisch leefklimaat verdiend te worden gezien met beslist andere ogen als dat nu in Nederland wordt gedaan. Ik hoop dat U mij dit niet kwalijk wilt nemen ?

    • Indisch4ever zegt:

      Wel, mijnheer van Santen.
      Elk mens heeft het recht op een mening over de nationale geschiedenis of de familiegeschiedenis.
      Ik heb meningen over 41-49 in Indië . En ik neem aan dat jij daar zat in die periode ? Als burger of als soldaat, net uit Holland gevaren?
      Nogal arrogant om mij meningen te ontzeggen omdat ik er niet was en jij wel.

      Bedoelt u mijn persoon dat ik oorspronkelijk niet thuishoort in de Nederlandse cultuur ?
      Ik ben geboren en getogen hier. Voorouders zijn geboren en getogen hier.
      Plus ik heb ook Indonesische voorouders. Is dat een reden om mij minder rechten op leven in Nederland toe te wijzen . Minder rechten op meningen over het verleden, waar mijn vaderland Nederland niet zulke fraaie dingen deed?

      Jij hoeft mij niet te vertellen wat die Indische Nederlanders hebben meegemaakt .
      Prima om op te komen voor mijn groep. Maar misbruik dat opkomen dan niet om geweld en kolonialisme goed te praten. Ik neem je deze tactiek wel kwalijk.
      En daarbij, dit soort vaderlandslievendheid deugt niet.

      • van Santen zegt:

        Ach meneer Indisch4ever,

        uw:”Nogal arrogant om mij meningen te ontzeggen omdat ik er niet was en jij wel.”
        Mijn antwoord: ????
        Uw:”Is dat een reden om mij minder rechten op leven in Nederland toe te wijzen ”
        Mijn antwoord: Hoe kunt U op een dergelijke stupide manier aldus reageren ?
        Uw:”Maar misbruik dat opkomen dan niet om geweld en kolonialisme goed te praten.”
        Mijn antwoord: Ook hier weer opnieuw Uw belachelijke manier van reageren !
        Mijn vraag aan U: Heeft u dan niet werkelijk kennis genomen (of willen nemen) van hetgeen ik boven geschreven heb ? Wanneer U dit zoudt hebben gedaan kunt u niet werkelijk tot een dergelijke slotsom komen zoals U naderhand verwoordt. U drukt mij hierbij uitspraken op die ik zo nooit heb geuit en nog minder heb bedoeld ! Maar dit weet u zelf ook wel en daar gaat het u klaarblijkelijk niet om. U wilt schijnbaar alleen maar uitdelen zoals zovelen met U. Sorry ik heb even gedacht een vernunftig persoon voor mij te hebben. Ik heb mij hierin vergist ! U bent duidelijk van hetzelfde allooi als de rest.

      • Indisch4ever zegt:

        van Santen….. Wederom doet je minachtend…..Dat ik een eigen mening had over mijn familiegeschiedenis, was al belachelijk in jouw beleving. Nu ben ik ook nog stupide en van een zeker allooi, kennelijk ver beneden jouw niveau, als ik je goed begrijp
        Ik kan alleen vernuftig zijn als ik je mening deel.?

        Maar heb ik het mis zo: je was even te Indië als soldaat. Vadertje staat duwde je met een geweerloop richting Indië ?
        Een groep soldaten onder elkaar aan het front die bouwen een bescherming rond de basis .Maar ook in de moraal werd er een hechte eenheid tegen de bedreigende buitenwereld gebouwd Dat noemt men bunkermentaliteit. Geen ruimte voor relativeren over de vijand. Dat werd ook als bedreigend ervaren.
        Ligt het zo ? Ben je in die bunkermentaliteit blijven steken ? Nooit terug in Nederland nog eens goed nagedacht over wat er gebeurde? Verdringen en een nieuw leven bouwen ?

        In dat geval zat je in een eigen wereldje en je kon nooit een oordeel vellen over die buitenwereld. En omdat je er voor 1946 nog niet was mag je volgens eigen zeggen ( dat zou belachelijk zijn ) ook geen mening hebben hoe die Nederlandse dictatuur in vroegere tijden functioneerde.

  29. van Santen zegt:

    Meneer Atmadja,

    Uw:” Mijn bijdrage is om vele mythe ,vele misverstanden of soms onwetendheid te doorbreken.
    Vooral de aannames van mensen die nog steeds in het verleden nog leven , hun verouderde idee over de verstandhoudingen tussen een Blandah totok en een “Inlander. Ik heb ook geen haat/liefde verhouding met Nederland of Nederlanders, ben geboren in 48 in Djakarta , woon sinds 1968 in Ollanda ”
    Wanneer U in 1948 geboren bent vind ik het wel veel te ver gegrepen van U te menen dat U bij kunt dragen “vele mythe ,vele misverstanden of soms onwetendheid te doorbreken. Vooral de aannames van mensen die nog steeds in het verleden leven (en het daardoor beter kunnen weten omdat ze de gebeurtenissen hebben beleefd!), hun verouderde idee over de verstandhoudingen tussen een Blandah totok en een Inlander “.
    Ik zou zeggen: Houdt liever van tijd tot tijd wijselijk Uw mond, dat wordt meer op prijs gesteld en kan meer de waarheid dienen dan voortdurend op Uw manier op Nederland af te geven. Alvast bedankt bij voorbaat.

    • RLMertens zegt:

      @vSanten; Uw bijdragen zijn juist gestoeid op die ‘koloniale mythen’ die al in 1942, bij de Japanse inval, achterhaald werden. Uw gedachte goed weerspiegelt nog de resten van; wat eens de indoctrinatie was van ‘die unieke groep blanken in Indië'(de Vaderlandse Club). Vaarwel tot betere tijden, was het afscheidsgroet. Die betere tijden kwamen niet omdat, zoals Kester Freriks in bovenvermeld stuk concludeert; Nederland (inclusief die unieke groep) heeft zichzelf uit Indonesië verjaagd. Nou, stupider dan dat, kon het niet meer!

      • van Santen zegt:

        Meneer Mertens,

        U heeft geen weet van de dingen van toen.
        Uw uitdrukking: “stupider dan dat, kon het niet meer” verklaart eenvoudigweg hoe miserabel U en Uw clubje van gelijkgezinden er voor staat vandaag de dag.
        Steeds maar weer de dingen achterna hollen en kauwen zoals ze uitgespuwd worden !
        Dag ook !

      • Jan A. Somers zegt:

        Mensen allemaal, denk om jullie hart!!!! Als het daarmee fout gaat kunnen jullie de leuke dingen op Javapost niet meer lezen. Dat zou toch jammer zijn? En als ik op mijn bankje bij het Indisch Monument zit hoor ik jullie ook niet in de wind. Want dat is van na 1 januari 2015.

  30. van den Broek zegt:

    Dhr van Santen, Ik heb verhalen geschreven , geschiedenis is story-telling, en toch wel onderbouwd. U heeft niet aangegeven wat er onzin aan is, daar let ik wel op.

    Mag U ook even op de argumenten ingaan, ik wacht daar nog steeds op. Past wel in de discussietechniek, tenminste in de mijne

  31. van Santen zegt:

    Heren Vriendenkring ‘Wij Houden Van Indonesia’,

    hoezeer U ook wilt blijven afgeven op dat Nederland, bersiap is en blijft een Japans construct.
    Daar kunt u niks aan doen, Nederland niks aan doen en ook de republiek Indonesia niet.
    Het verhaaltje van een grote volksmassa hunkerend naar vrijheid, zuchtend eindelijk eens weg te komen onder de Nederlandse koloniale onderdrukkers is zo ridicuul, dat het eigenlijk niet de moeite waard is daarover nog te praten. Dat merdeka is systematisch langs propagandistische weg naar voren geschoven en geintroduceerd op de wereldbühne. Het gewone volk had geen idee waarom, hoezo en weswege. Men was allang blij dat men de velden kon bestellen, van zijn opbrengst een rustig leventje kon leiden en zich kon verheugen aan de orde van de dag, gegarandeerd door het milde en juiste bewind van het Nederlandsch-Indische Gouvernement.
    Dat domme infantiele geklets van onderdrukken, zuchten onder een koloniaal juk etc, is bullshit (sorry maar het moest er even uit !) en werd alszodanig niet ervaren door de mensen van toen (ook wanneer er telkens weer over getuigen uit die tijd word gesproken) Dat zijn van die constructies waaraan men zich heden ten dage wil ophangen. Vooral dat gedoe met Nederlandse hooggeplaatste ambtenaren die verontschuldigingen aanbieden in Indonesia vind ik meer dan belachelijk, vooral daar waar men meent te moeten opkomen voor de rechten van weduwen en wezen in Indonesia.
    idioot gewoonweg ! Moesten ze eens weten wat aan Nederlandse (Blandah totok) kant is aangericht geweest. Daar hebben de weduwen en wezen een smadelijke trap nagekregen ! Van Indonesische zijde geen enkele verontschuldiging ! Het verdient veel meer eer naar eigen zijde eerst te luisteren dan langs alternatieve weg opzien te baren ten bate van eigen voordeel en publiciteit. Maar hier blijken de oren op doof te staan bij bepaalde delen der hedendaagse bevolking van Nederland. Duidelijk kan men hierover dan ook niet meepraten ! Nu is er dan weer sprake van excessen begaan door Nederlandse militairen in Indie, zelfs stelselmatig (overtreffende trap !). Wanneer men er toendertijd getuige van zou zijn geweest hoe de Indonesische tegenstander omgegaan is met gevangen Nederlandse militairen en zelfs civiele personen op de meest afschrikwekkende manier heeft afgemaakt, dan wordt het een ieder klaar en duidelijk voor ogen, hoezeer de Nederlandse militair van zich heeft moeten afbijten. Maar ja, dat mag dan niet meetellen want Nederland had zogenaamd niets verloren in Indonesia en meer van dergelijke domme uitspraken, hierbij even over het hoofd ziend dat Nederlandse aanwezigheid historisch gezien een groeiproces is geweest en dat de Heren Indonesische potentaten maar wat blij waren met die aanwezigheid !
    Ik ben blij dat de Nederlandse militair presentie heeft laten zien, daardoor heeft hij velen behoedt
    vroegtijdig te moeten sterven, blank en bruin. Hij is daardoor tevens ook een zegen gebleken voor de gewone Indonesier, die van eigen kant uitgeroofd en uitgemoord werd en voortdurend onder bedreiging stond van rondtrekkende bendes. Maar ook hier weer een stuiten op dovemans oren.
    Het is niet in om dat soort dingen te herdenken, veel liever denkt men aan de zoveelste uitspraak van een of ander figuur, zelf nooit in Indie geweest, die meent Nederland opnieuw aan de kaak te moeten stellen. Natuurlijk een kolfje naar de hand van al diegenen zelf nu niet werkelijk zich verbonden voelend met Nederland. Ik zou zeggen gaan jullie maar lekker verder dom zwetsen en gal kotsen. Van Santen (onder de klapperboom en genietend van een lekker biertje)

    • appie b. broek zegt:

      Heb wel eens horen vertellen dat de ‘Nederlandse’ tijd nog steeds ‘tempo normal’ wordt genoemd in Indonesia. Kan iemand dat bevestigen? Of ontkennen. Bij voorbaat dank.

      • Surya Atmadja zegt:

        @ ABB.
        Voor de kleine man (den gemeenen Javaan) met nog niet zo veel behoeften (zie de verouderde Maslow pyramide) was de koloniale tijd redelijk rustig verlopen.
        De Kumpeni zorgt voor orde en gezag, zo lang Kromo niet te veel praatjes en behoeften heeft (kinderen naar school gaan, 2 paar kleren per jaar, gelijke beloning zoals de toeans , democratische rechten etc) is het een rustige periode.
        Vandaar die Zaman Normaal .
        En uiteraard moet hij uit de buurt van de toeans(njonja’s ) blijven.
        Kent hij zijn plaats niet en brutaal worden , dan kan hij klapjes krijgen/bajonet/kogel krijgen.
        Dan wordt zijn kampong,streek gepacificeerd .
        Af en toe werd de KNIL er uit gestuurd.

      • RLMertens zegt:

        @vSanten; -‘nu is er weer sprake van excessen begaan door Nederlandse militairen etc’.
        Excessen door de politiek genoemd, omdat ze niet structureel waren. Het standrechtelijk doodschieten( zonder enig bewijs) van ongewapende tegenstanders is een oorlogsmisdaad. Dat ontkennen is ook een misdaad! (dus U heeft nu reeds ook al een misdaad gepleegd!) Structurele misdaden zoals recentelijk door de Hr.Limpach in zijn studie is bewezen. In Indië zijn in de periode 1945-1949 nog meer oorlogsmisdaden gepleegd dan in Nederland door de nazi’s!
        – ‘zoveelste uitspraak van een of ander figuur, zelf nooit in Indië geweest etc’ Hier vergist u zich dierlijk( of is het stierlijk ?), want de Heer Sico Mansholt heeft vóór de oorlog op een onderneming op Java gewerkt. En, inderdaad daar veelvuldig genoten van een biertje onder een klapperboom. Hij kan het weten en niet u die, die daar ten leste als ‘politionele baby’ werd geboren! Een ‘politionele souvenir’! (of mascotte van vervlogen tijden)

      • RLMertens zegt:

        @appiebbroek; ‘tempo normal’ Voor hen die nog lezen of schrijven kunnen. Die ouwe kokkie, djongos en saté verkoper . Soekarno vond ten leste dat na al ‘die koloniale jaren voor Indonesië’ eindelijk tempo normal gold!

    • Surya Atmadja zegt:

      van Santen zegt:
      24 augustus 2015 om 1:16 pm

      1.hoezeer U ook wilt blijven afgeven op dat Nederland, bersiap is en blijft een Japans construct.
      2. Dat merdeka is systematisch langs propagandistische weg naar voren geschoven en geintroduceerd op de wereldbühne. Het gewone volk had geen idee waarom, hoezo en weswege.
      3. Men was allang blij dat men de velden kon bestellen, van zijn opbrengst een rustig leventje kon leiden en zich kon verheugen aan de orde van de dag, gegarandeerd door het milde en juiste bewind van het Nederlandsch-Indische Gouvernement.
      4.Dat domme infantiele geklets van onderdrukken, zuchten onder een koloniaal juk etc, is bullshit (sorry maar het moest er even uit !) en werd alszodanig niet ervaren door de mensen van toen (ook wanneer er telkens weer over getuigen uit die tijd word gesproken)
      5.Ik ben blij dat de Nederlandse militair presentie heeft laten zien, daardoor heeft hij velen behoedt
      vroegtijdig te moeten sterven, blank en bruin.

      6.Van Santen (onder de klapperboom en genietend van een lekker biertje)
      ============================================================
      Even inhoudelijk reageren en met onderbouwing.
      1.Bersiap is niet door de Japnners geintroduceerd, maar door de Indonesiers zelf.
      Het is een term die door de padvinderij werd gebruikt tientallen jaren voordat de Japanners in 1942 N.O.I binnenvielen.
      2.Het is uit welke perspectief je bekijkt.
      Sommigen, “onwetenden” noemen toen Zaman Normal(normale tijd).
      3.Ja, toen verdient de tani en de koelie(arbeider) ongeveer 1 of 2 gobang per dag of mss 1 ketip(10 cents perdag) , als hij werk heeft.
      4.Over welke mensen heeft meneer van Santen nu weer ?
      (out of records, de mensen die ik ken waar ik hun betrouwbaarheid /asal-oesoel kan weten , denken anders over)
      5.Daar heeft meneer Van Santen wel gelijk , het is voor blank en bruin een redding geweest dat de Nederlandse militairen hun uit de handen van de Djahats, Rampokkers of Ploppers hadden gered.
      Het is begrijpelijk dat ze dankbaar zijn op hun redders.
      Maar daar hebben we niet over(ik in ieder geval) .

      6.Pas op, houdt afstand!!
      Stel eens voor dat er een klappernoot naar beneden valt en ……..

      • van Santen zegt:

        Meneer Atmadja,

        u wordt me meer en meer sympathisch (ook al geloof ik er geen barst van van wat U zegt).

      • van Santen zegt:

        Meneer Atmadja,

        Ja ik weet, U vindt mij ook beslist symphatiek maar dat wil ik nu even niet weten.
        Uw:”.Bersiap is niet door de Japanners geintroduceerd, maar door de Indonesiers zelf.
        Het is een term die door de padvinderij werd gebruikt tientallen jaren voordat de Japanners in 1942 N.O.I binnenvielen.”
        a). Bersiap is de vrucht geweest van het Japanse gestook !
        b). Het gros van de Indonesische bevolking had helemaal geen behoefte aan Merdeka !
        Door drie jaren oorlog in eigen land, het inleveren van Romusha dwangarbeiders (op uitnodiging van Soekarno !) waar vele Indonesiers het leven hebben moeten laten (dus is Soekarno mede verantwoordelijk !), hongersnoden en enorme armoed, had men intussen
        behoefte aan terugkeer van orde, rust en het ongestoord verdergaan der normale dingen !
        c). Het Nederlandsch-Indische Gouvernement was een uitstekende regeerder en heeft alle bevolkingsgroepen zichzelf laten regeren door hun adatrecht intact te laten. Aldus konden de diverse bevolkingsgroepen hun eigen status bewaren en naar eigen inzicht hun gemeenschap bestieren. Naar modern Nederlands begrip heet dit kennelijk onderdrukking en knechtschap, echter zie ik hierin een volkomen moderne zienswijze van besturen. Dat het goed ging kon men wel speuren vooral eind dertiger jaren waar Nederlandsch-Indie steeds meer een staat binnen de staat der Nederlanden werd. Het had wat kunnen worden samen met de Blandah totok en natuurlijk met elkander !
        Zo zie ik dat !

    • van den Broek zegt:

      Uh ……dhr van Santen:
      tijdens de Japans bezetting schreeuwde ir. Sukarno ook al over moord en brand tegen de Nederlanders, dus ook Indischen. Tijdens de bezetting heb ik nooit gehoord van Bersiapgeluiden gehoord, er werden dacht ik geen Nederlanders, Indische Nederlanders vermoord. Dat gebeurde pas na 15 Augustus, enkele lezers zeggen zelfs eind september. Kunt U dat verklaren.

      Toen de Japanners in 1942 Indie binnenvielen werden zij verwelkomd door de indonesiers als hun bevrijders. Ik kan mij niet herinneren dat indonesiers georganiseerd gewapend verzet pleegden tegen de Japanners. In de Filippijnen gebeurde dat wel. de Filippijnen hielpen de Amerikaanse troepen bij de bevrijding, dat zag ik in Indonesie niet gebeuren. Het is opmerkelijk dat indonesische studenten in Nederland wel tegen de Duitsers gewapend verzet pleegden. Kunt U aangeven waar Indonesiers wel blijk van hun Nederlandse aanhankelijkheid gaven. Na 17 Augustus speelt Japan geen rol meer maar daar heeft U een andere mening over. Misschien gaat het om de laatste vrouw van Sukarno, Dewi. Zeker ook een Japans complot opgezet door dhr Togo

      De Indonesiers waren bereid om voor hun onafhankelijkheid te sterven, meer dan 10.000 Indonesische soldaten werden bij de slag in Surabaya gedood door Britse troepen. Kunt U verklaren, dat zij vrijwillig de dood kozen??

      Nadien zijn er nooit duidelijke voorbeelden van Indonesische aanhankelijkheid t.o. de Nederlanders geweest of het moet het huldeblijk van dhr Suharto en zijn vrouw 10% geweest zijn en natuurlijk de bediendes van de kolonialen.

      • van Santen zegt:

        Meneer van den Broek,

        wanneer U serieus een reactie wilt op de inhoud welke U hier neerschrijft dan kom a.u.b. niet met van die lullige zinnetjes als Uw: “Misschien gaat het om de laatste vrouw van Sukarno, Dewi. Zeker ook een Japans complot opgezet door dhr Togo” , want hiermede geeft U dan al direct toe dat U niet werkelijk geinteresseerd bent in mijn antwoord. Dit laatste meen ik dan ook op te maken uit uw verdere manier van schrijven. Vandaar !
        O ja, wanneer U vrij heeft op koninginnedag en kunt uitslapen en niet naar het werk moet,
        verblijdt U zich, onafhankelijk of U nu verknocht bent aan het Koningshuis of niet. Verder mag u zich verheugen op een fikse loonsverhoging binnenkort. Ziehier de blijde geburtenis inherent bij het verschijnen van de Japanse ‘bevrijders’ of hoe u dat tuig verder nog wilt noemen ! Wanneer U drie jaren later die zelfde mensen nog eens navraagt of ze nog steeds zo blij zijn te mogen uitslapen en zich te mogen verheugen in een loonsverhoging, zullen in dit geval de Indonesiers U met lede ogen aankijken en u vragen: “Toean, geeft ons a.u.b. wat te eten, geeft ons a.u.b. wat om ons te kunnen kleden, geeft ons a.u.b. medische hulp, geeft ons a.u.b. huisvesting etc. Heel droevig deze mensen verstoken als ze waren van drie jaren Gouvernamentele (Ned.-Indische !) zorg. Ik neem aan dat ik hierbij niet verder hoef te gaan ?!

  32. Van Beek zegt:

    Gewone volk rustig leventje leiden? Gegarandeerd door het juiste en milde ned indische gouvernement?
    Ik heb nog nooit eerder zulke propoganda gehoord. U verwijt mij van ongegronde reacties. Waar zijn uw onderbouwingen?

  33. van Santen zegt:

    Meneer Atmadja,

    ja ik ben het weer !
    Gaat het U goed, ik maak me echt zorgen.
    Uw: “En uiteraard moet hij uit de buurt van de toeans(njonja’s ) blijven.
    Kent hij zijn plaats niet en brutaal worden , dan kan hij klapjes krijgen. 😉

  34. ellen zegt:

    http://www.npogeschiedenis.nl/speler.RBX_VPRO_658145.html

    Over vriend en vijand in “Ons Indie”. Bespreking van een complex thema door enkele – Nederlandse – historici.

    Mocht het niet lukken om de link te openen, dan kunt intypen “vriend en vijand in ons indie”. Het is een uitzending van Npo geschiedenis uit 2014.

  35. van den Broek zegt:

    Uh…. dhr van Santen, ik had U nog het verhaaltje over de rechtzaak van Sukarno in de 30er jaren van de vorige eeuw beloofd. Ik doe het uit mijn hoofd, want ik heb de zaak in detail bestudeerd zoals ik gewend ben.

    Sukarno werd tezamen met duizenden anderen in het gevang gezet. Velen werden naar verbanningsoorden gestuurd (was dat niet het extraterritoriale recht van de GG: dus volledige willekeur) maar het Gouvernement wilde laten zien dat het Recht ook in Ned. indie bestaat. De procureur-generaal besloot na beraad met de GG (wel opmerkelijk dat het OM met de uitvoerende macht overlegt, dat komt in de Ned. wet niet voor, is hier sprake van willekeur). Sukarno kon niet voor een Nederlandse rechtbank verschijnen omdat hij onderdaan was, geen Nederlander dus, (is hier geen sprake van willekeur?) hij viel onder het adatrecht en moest voor zo’n adatrechtbank verschijnen. Deze rechtbank bestaat uit drie rechter: twee inlandse en de Vz natuurlijk een Nederlander (opmerkelijk dat een Nederlander rechter is in een adatzaak??, is hier geen sprake van willekeur. het haat/zaaiartikel werd dacht ik besloten door het Nederlandse parlement en eerst ingevoerd in Ned. indie, pas later in Nederland, Indie was een soort lab geworden voor de rechtse praktijken?? is hier geen sprake van politieke willekeur???.
    Ondanks de berispelijke rechterlijke gang, ook volgens Nederlandse begrippen werd Sukarno veroordeeld en verbannen. Het resultaat was hetzelfde als die verbanningen van de andere duizenden. Nederland had zich d egerechtskosten kunnen besparen. De gevangenisstraf van Sukarno werd door de GG herhaaldelijk verlengd. Sukarno bleef tot de Japanse bevrijding in gevangenschap.
    Ik neem aan dat dhr van Santen dit verhaaltje kent.

    Dit is dus een voorbeeld hoe de rechtstaat in Ned. indie tot uitwerking werd gebracht. Daar werd wat groots verricht.

    Vaak wordt het adatrecht met het islamrecht (sharia??)vergeleken. Ik kan mij herinneren dat het islamrecht in bepaalde familiezaken toegepast mag worden bvb in Engeland. De rechtpartij dient ervoor te kiezen en mag tussentijds geen beroep doen op ander rechtsstelsel. Dus hier is sprake van keuze wat bij adatrecht niet het geval is., maar dat terzijde.

    Ik hoop dat ik dhr van Santen afdoende heb ingelicht en gebruik zal maken van de nuttige informatie om zijn stellingen te bevestigen……..

    • van Santen zegt:

      Nogmaals meneer van den Broek, omdat U het bent,

      Uw: ” De gevangenisstraf van Sukarno werd door de GG herhaaldelijk verlengd. Sukarno bleef tot de Japanse bevrijding in gevangenschap”
      Ja want deze man was staatsgevaarlijk ! Hij had zelfs geen enkele schroom om zijn eigen mensen de dood in te drijven (Romusha) om daardoor in een goed daglicht te staan bij de Japanner. Hij heeft dit allemaal laten gedogen. Om nog maar te zwijgen wat ie later heeft gedaan tijdens zijn presidentschap. Verder commentaar overbodig lijkt mij.

      • RLMertens zegt:

        @vSanten; ‘ Soekarno had geen enkele schroom om zijn eigen mensen de dood in te drijven’. Alsof hij dat met voor bedachte rade heeft gedaan. Dat deed onze toenmalige regering in 1945-1949 in Indië wel. Met voor bedachte rade provoceren, bersiap uitlokken etc, waardoor enige duizenden onschuldigen/ ongewapende vrouwen met kinderen, ouderen ea (buitenkampers) werden gemolesteerd/vermoord. Het ‘politionele’ vervolg heeft nog meer doden geëist . Om maar te zwijgen over het aantal slachtoffers bij de Indonesiërs/ burgers ea. Maar ach, daar heeft een ‘poltionele baby’ geen weet van. Meer santen drinken, wellicht dat uitgeperste klapper sap meer in zicht geeft dan een lege klapperdop, zou ik zeggen.

      • Surya Atmadja zegt:

        We don’t accept any insult to injure Sukarno, and certainly not from the Dutch side, either from the conservative, or the so called ethical viewpoint. It seems that there exists, even today, a latent colonial mentality, which appears from time to time under the guise of pseudo progressiveness. We see this in particular among the older generation, who “worry about Indonesia, the good old Indies, purely out of love”
        =======================================
        Bron :
        http://www.wirantaprawira.net/bk/hutbk_19.htm

    • Jan A. Somers zegt:

      “extraterritoriale recht van de GG: dus volledige willekeur” Exorbitante rechten kent wel degelijk een verantwoording:
      Art.35. Aan personen, niet in Nederlandsch-Indië geboren, die gevaarlijk worden geacht voor de openbare rust en orde, kan het verblijf aldaar door den Gouverneur-Generaal, in overeenstemming met den Raad van Nederlandsch-Indië, worden ontzegd.
      (2). Het daartoe strekkend besluit wordt, wanneer het Nederlanders geldt, met redenen omkleed.
      (3). Het besluit bepaalt een redelijken tijd, die den betrokken persoon gelaten wordt voor het orde stellen op zijne zaken.
      (4). De Gouverneur-Generaal kan, bij een door hem onderteekend bevel, gelasten dat de betrokken persoon, in afwachting van eene gelegenheid tot verwijdering, in hechtenis worde genomen.
      (5). Het besluit tot verwijdering en het bevel tot inhechtenisneming wordten aan den betrokken persoon bij gerechtelijke akte beteekend.
      (6). De Gouverneur-Generaal brengt het besluit tot verwijdering, met de verdere stukken, onverwijld ter kennis van den Minister van Koloniën.
      (7). Van het besluit tot verwijdering geschiedt mededeeling aan den Volksraad en wordt, wanneer het Nederlanders geldt, door den Koning kennis gegeven aan de Staten-Generaal.

      Art.36. Aan personen, niet in Nederlandsch-Indië geboren, kan door den Gouverneur-Generaal, in overeenstemming met den Raad van Nederlandsch-Indië, in het belang der openbare rust en orde, het verblijf in bepaalde gedeelten van Nederlandsch-Indië worden ontzegd.
      (2). Wanneer de maatregel iemand betreft, niet tot de Inlanders behoorende, wordt het besluit met de verdere stukken onverwijld gebracht ter kennis van de Minister van Koloniën.
      (3). Van den maatregel geschiedt mededeeling aan den Volksraad en wordt, wanneer het Nederlanders geldt, door den Koning kennis gegeven aan de Staten-Generaal.

      Art.37. De Gouverneur-Generaal kan, in overeenstemming met den Raad van Nederlandsch-Indië, aan personen binnen Nederlandsch-Indië geboren, in het belang der openbare rust en orde, eene bepaalde plaats aldaar tot verblijf aanwijzen, of het verblijf in bepaalde gedeelten van Nederlandsch-Indië ontzeggen.
      (2). De Gouverneur-Generaal kan, bij een door hem onderteekend bevel, gelasten dat de betrokken persoon, in afwachting van eene gelegenheid tot verwijdering, in hechtenis worde genomen.
      (3). Het besluit tot verwijdering en het bevel tot inhechtenisneming worden aan den betrokken persoon bij gerechtelijke akte beteekend.
      (4). Wanneer de in dit artikel bedoelde maatregelen iemand betreffen, niet tot de Inlanders behoorende, wordt gehandeld overeenkomstig het voorlaatste lid van het voorgaande artikel.
      (5). De bepaling, vervat in het laatste lid van het voorgaande artikel, is mede toepasselijk.

      Art.38. In de gevallen bedoeld in de artt.35, 36 en 37 wordt door den Gouverneur-Generaal niet beslist dan nadat de betrokken persoon in zijne verdediging gehoord, of daartoe behoorlijk opgeroepen is. Van het verhoor wordt proces-verbaal opgemaakt.

      “hij viel onder het adatrecht ” Het adatrecht was slechts een onderdeel van het recht voor Inlanders. Omdat die regels niet golden voor de andere bevolkingsgroepen. Dat de voorzitter een Nederlandse rechter was kan ik begrijpen. Adatrecht werd alleen in Nederland (Leiden) gedoceerd. Soekarno viel onder de rechtsregels voor Inlanders, het was dus terecht dat hij in 1930 door de Landraad in Bandoeng is veroordeeld. In Hoger beroep is dit vonnis door de Raad van Justitie (deze Raad werkt voor alle bevolkingsgroepen) in Batavia bekrachtigd. De straf van vier jaar werd in 1931 verminderd tot twee jaar, maar eind december 1931 werd hij al uit de gevangenis ontslagen. Naderhand is Soekarno, om andere redenen verbannen naar Flores. Op eigen verzoek is hij in 1938 overgebracht naar zijn volgende verbanningsoord, Benkoelen Op zijn treinreis daar naar toe was veel publieke belangstelling. In Benkoelen werkte hij (dacht ik) als onderwijzer. Verbanning of verblijfsontzegging betekent niet dat je gevangen zit. Je mag alleen die plaats niet verlaten of je vertonen in een andere, genoemde, plaats.

    • van Santen zegt:

      Meneer van den Broek,

      Uh…., leest U even die bijzondere bijdrage van meneer Somers ! Daar krijgt U namelijk haarfijn uitgelegd hoe de zaak in mekaar zat ! Dank U meneer Somers !

      • Jan A. Somers zegt:

        Dit was wel een direct aan de heer van den Broek gericht antwoord. Met de rest van de hiervoor geplaatste discussie wil ik mijn tijd niet verdoen.

  36. van Santen zegt:

    Ja, ja, wat een reacties !
    Die van meneer Mertens vind ik een hele goeie maar de Engelse text van meneer Atmadja mag er ook wel zijn !
    Gezellig zo’n conversatie.
    Dank U beiden voor deze.

    • RLMertens zegt:

      @vSanten/Somers; De PNI (Perserikatan Nasional Indonesia) olv.Soekarno , opgericht 4 Juli (de Amerikaanse Onafhankelijkheidsdag) 1927 met 500 leden groeide, door toedoen van zijn geestdriftige redevoeringen tot ca.10.000 leden.( welke ‘klapperdop’ durft nog te beweren dat de Indonesiër niet bewuster werd?) Nauwlettend in de gaten gehouden door de PID(Politieke Inlichtingen Dienst). Soekarno 1929; zinspeelde in zijn toespraken op een grote oorlog in de Stille Oceaan, omdat de USA, als een tienkoppige monster, via Manilla en Hawaii samen met Engeland via Singapore, Japan had omsingeld. ‘Zou, het als het tot oorlog kwam, Japan zich van Indië meester kunnen maken en zou die Japanse heerschappij conform de voorspelling van Djojobojo( =het gele ras dat na de bloeitijd van de maisplant zal heersen) leiden tot de spoedige vorming van een onafhankelijke Indonesië’? ( over profetieën gesproken!) Geruchten(!) deden de ronde dat er in 1930 op Java ongeregeldheden zouden uitbreken. Eind december 1929 ging gg.de Graeff overstag en politie met de PID deden op zondag ochtend om 6.oo invallen bij diverse PNI leden en arresteerden Soekarno. De Graeff; ‘niet rechtstreeks op onlusten aansturend dan toch desbewust stemming hebben aangekweekt'(!) Dus hoezo; viel hij onder het adatrecht? Proces vond plaats op grond van artikel 153bis; dat met gevangenis straf tot een maximum van 6 jaar een ieder bedreigd had, die ‘opzettelijk, zij het slechts indirect , bij wijze van aanduiding of in bedekte termen, …tot aantasting van de in Nederland en Nederlands Indië gevestigde regeringen oproept of daarvoor stemming maakt'(!) Anno heden zou het een politie staat niet misstaan zo’n wet te hebben. Anno 1926 in Indië(!); Hoofdambtenaar Mendels noemde tijdens de Algemenen beschouwingen van de Indische begroting, art.153 bis; ‘een horribel strafwetartikel, dat hij in de laatste jaren nog niet had ontmoet. Zuivere rechteloosheid. De terreur met de wet in de hand!

      • Jan A. Somers zegt:

        “Dus hoezo; viel hij onder het adatrecht?’ Soekarno viel niet onder het adatrecht op zichzelf. Als Inlander viel hij onder de rechtsregels voor Inlanders. Behalve de normale algemene rechtsregels die voor iedereen golden, was hier ook adatrecht ingevoegd. Bijvoorbeeld matriarchaat, grondbezit e.d die niet voor Europeanen en Vreemde Oosterlingen golden. Dus ook de meeste voor Europeanen geldende rechtsregels. Zie IS 1925, Art. 131, (2), b, en Art. 163, (3). Ik heb nog de oude IS, de nummering kan zijn opgeschoven.

      • van Santen zegt:

        Meneer Mertens,

        Uw: “welke ‘klapperdop’ durft nog te beweren dat de Indonesiër niet bewuster werd?”
        Mogelijk Uw zinsspeling op mijn persoon (ik kan mij natuurlijk ook vergissen) maar U bent alweer in Uw geestdrift een stapje te ver. Ik heb namelijk helemaal niet beweerd dat de indonesier niet bewuster werd ! Kan men eens zien hoe gevaarlijk het wordt met U van gedachten te wisselen. Al heel snel wordt men dan beschuldigt van het begaan van een strafbaar feit en worden woorden in de mond gelegd die door mij nooit gesproken zijn !
        Uw profetie van de tien koppen doet mij erg denken aan bijbelse thematiek uit het boek van Johannes (Apocalypse). Mijn vraag aan U: Bent u misschien sinds enige tijd lid van de geloofsgemeenschap der Jehovah’s Getuigen ? Want die hebben het ook altijd over die ‘koppen’ met horens en dan vergaat de wereld. Ik houd ze altijd buiten de deur maar wie weet, hebben ze bij U toegang ?

      • RLMertens zegt:

        @Somers; U schreef toch 25/8; ‘hij viel onder het adatrecht’.Ik heb geen flauw hoe idee hoe hij dan berecht zou worden omwille van zijn profetie over Djojobojo. In de Inlandse wereld wemelt het van profetieën; de Ratoe Adil etc. Waarschijnlijk zou dan vrijspraak volgen.(?) Het is toch absurd dat hij hierover conform het Europees recht, vanwege artikel. art. 153 bis; ‘wegens gevaarlijke stemming makerij’ wel werd veroordeeld. De gg.De Graeff , aldus naderhand opgetekend, ziet de arrestatie van Soekarno als een nederlaag. Hij is overstag gegaan voor het geschreeuw van de Vaderlandse Club. ‘Een vloek schijnt te rusten op de Europese Gemeente hier te lande, die zich door domheid en kortzichtigheid kenmerkt’, schrijft hij verbitterd. ‘Indonesië klaagt aan’, aldus Soekarno.Hij zegt; ‘Hij is niet de aanjager van de opstandigheid, maar het volk zelf! De zon gaat niet op omdat de haan kraait. De haan kraait omdat de zon opgaat! Een logica die de Europese rechters in ‘hun zak kunnen steken’.
        @vSanten; 24/89 schreef u; ..’.een grote volksmassa hunkerend naar vrijheid etc..is zo ridicuul’. Dat is nou door Soekarno’s PNI bewerkstelligd; de massa begon zich te roeren (zie de foto’s van de vergaderingen te Soerabaja; Joop vd Berg; Zo is Indië etc.)Voor zo’n ridicule profetie werd hij veroordeeld. Een politiek proces om de massa te stoppen/ ontmoedigen! Echter te vergeefs, het werd als maar nationalistischer tot in de Volksraad aan toe. Met die exorbitante gg. rechten en de Haatzaat artikel 153 bis. werd Indië een politie staat! Met een 1926 door malaria geteisterde concentratie kamp Boven Digoel op Nw.Guinea; zelfs een fascistische maatschappij! Met de terreur in de hand; Zuivere rechteloosheid!
        U haalt het Bijbelse Apocalypse aan. Het werd voor Indië inderdaad apocalyptisch, dankzij een stupide politiek beleid.

      • Jan A. Somers zegt:

        “@Somers; U schreef toch 25/8; ‘hij viel onder het adatrecht’.” Maar er volgde nog een zin! Aanhalingstekens zijn voor het citaat van een ander. Gewoon lezen. Ik schreef toch op 26/8 Soekarno ook ‘viel niet onder het adatrecht op zichzelf. Als Inlander viel hij onder de rechtsregels voor Inlanders. ‘ enz. En gelukkig kennen wij in Nederland dezelfde haatzaaiartikelen. Zelfs een groter aantal dan in Indië. En in Indonesië vinden ze die exorbitante rechten (nu presidentieel decreet) erg handig. Daar kon Soeharto ook fijn gebruik van maken. In een week tijd meer dan in 150 jaar kolonialisme. Baas boven baas.

      • RLMertens zegt:

        @Somers; U schreef 25/8-11.15 uur; art.38; ” Hij viel onder het adatrecht”. Het adat recht was slechts een onderdeel etc. Wat bedoelt u nou met een volgende zin?
        iel hij nou wel of niet onder het adatrecht? Wie beslist dat; het inlander zijn …of de Nederlandse rechter? Een soort willekeur ….welke straf het ‘beste uit kwam’ voor het toenmalige beleid. Dus willekeur met de wet in de hand.

  37. Surya Atmadja zegt:

    Ik dacht dat Soekarno en zijn 3 strijdgenoten aangeklaagd werden op grond van Wetboek van strafrecht Ned.Ind.regereing artikel 153 bis en 161 bis.

    • Jan A. Somers zegt:

      Van Soekarno weet ik niet waarvoor hij is veroordeeld. Anderen, zoals Tjipto Mangoenkoesoemo werden niet veroordeeld, maar verbannen naar Banda. Maar voor details moet je niet bij mij zijn hoor!

    • van den Broek zegt:

      Sukarno samen met Mangkoepradja, Maskoen, Soepriadinata, allen van de PNI , werden aangeklaagd ogv art.169 WvS voor Ned. Indie van 1918 : deelneming aan een vereniging die het oogmerk heeft het plegen van misdrijven . Dit artikel komt overeen met art. 140 WvS dat nog steeds in NL wordt toegepast.
      Daarnaast bepaalde art. 153 bis WvS voor Ned.Indie, het befaamde haat/zaai artikel, het proces.

      De 4 verdachten zouden terechtstaan voor de Landraad, deze rechtbank was ingevolge art. 95 Wetboek rechterlijke organisatie van Indie, de gewone dagelijkse rechter van eigenlijk gezegd de Inlanders. De procesvoering was geregeld in het indische Regelement van van 1819 (!!!!!!): ” dat de rechtspleging onder den inlander zal blijven geschieden volgens eigen wetten en gewoonten”.

      • Jan A. Somers zegt:

        “indische Regelement van van 1819 “Toch wel goed van die lui die pas vijf jaar koloniaal waren. Wisten al meteen van de eigen behoeften van de inlander (nog met kleine i!). Dat is (zoals het in een algemeen reglement behoort) zo algemeen geformuleerd dat het eeuwigheidsgehalte heeft. In Engeland kan het nog erger zijn! Van belang is dat naar de geldende wetgeving (in Indië meest ordonnanties) wordt verwezen. Die kan up to date worden gehouden. Zie bijvoorbeeld de Indische Staatregeling 1925. Pas op, ik heb de oude versie uit 1925. De ordonnanties zijn weer ergens anders te vinden. Maar ik weet van (straf)rechtspleging weinig af.
        Art.130. Overal waar de Inlandsche bevolking niet is gelaten in het genot harer eigene rechtspleging, wordt in Nederlandsch-Indië recht gesproken in naam des Konings.
        Art.131. (…)
        (2). In de ordonnanties regelende het burgelijk- en handelsrecht worden:
        a. voor de Europeanen de in Nederland geldende wetten gevolgd, van welke wetten echter mag worden afgeweken zoowel wegens de bijzondere toestanden in Nederlandsch-Indië, als om hen met een of meer der overige bevolkingsgroepen of onderdeelen daarvan aan dezelfde voorschriften te kunnen onderwerpen;
        b. de Inlanders, de Vreemde Oosterlingen (…) voor zooverre de bij hen gebleken maatschappelijke behoeften dit eischen, hetzij aan de voor Europeanen geldende bepalingen, voor zooveel noodig gewijzigd, hetzij met de Europeanen aan gemeenschappelijke voorschriften onderworpen, terwijl overigens de onder hen geldende, met hunne godsdiensten en gewoonten samenhangende rechtsregelen worden geëerbiedigd, waarvan echter mag worden afgeweken, wanneer het algemeen belang of de bij hen gebleken maatschappelijke behoeften zulks vorderen.
        (3). In de ordonnanties regelende het strafrecht, de burgerlijke rechtsvordering en de strafvordering worden, wanneer zij uitsluitend op Europeanen toepasselijk zijn, de in Nederland geldende wetten gevolgd, echter met die wijzigingen welke wegens de bijzondere toestanden in Nederlandsch-Indië noodig zijn; gelden zij, tengevolge van toepasselijkverklaring of van onderwerping aan gemeenschappelijke voorschriften, ook voor andere bevolkingsgroepen (…) dan worden die wetten slechts in zooverre gevolgd als met deze omstandigheid vereenigbaar is.
        (4). Inlanders en Vreemde Oosterlingen zijn bevoegd om, voor zooverre zij niet reeds met de Europeanen aan gemeenschappelijke voorschriften zijn onderworpen, zich in het algemeen of voor eene bepaalde rechtshandeling te onderwerpen aan niet op hen toepasselijke voorschriften van het burgerlijk en handelsrecht der Europeanen. (…)
        (5). De op dit artikel berustende ordonnanties zijn in die gedeelten van Nederlandsch-Indië, waar de Inlandsche bevolking gelaten is in het genot van hare eigene rechtspleging, in zooverre toepasselijk als hiermede bestaanbaar is.
        Art.143. Niemand mag tot straf vervolgd of daartoe veroordeeld worden dan op de wijze en in de gevallen bij algemeene verordening voorzien.

      • Wal Suparmo zegt:

        Over adat recht niet vergeten wat van Volenhoven en Kolewijn geschreven hadden.

      • Jan A. Somers zegt:

        Voor mij het degelijkste boek over dit moeilijke onderwerp: B. ter Haar Bzn., Beginselen en stelsel van het adatrecht, Groningen/Batavia: Wolters 1939.

  38. Surya Atmadja zegt:

    Ik vraag me af of de Nederlandse rechter(voorzitter) onafhankelijk was geweest ?
    Er waren 2 Sundanese rechters en waarschijnlijk Sundanese officier van justitie, R.Kartakoesoemah/ R. Wiranataatmadja, R. Soemadisoerja.
    Dat gezien de hulptroepen van Sukarno.

    De beschikbare advocaten waren Mr. R. Idih Prawiradipoetra, Mr. Sartono,Mr. Sastromoeljono, Mr. Lukman Wiriadinata, Mr. Iskaq Tjokrohadisurjo .
    Andere advocaten die bereid waren te helpen waren o.a aangesloten bij de API ( Advokat Pribumi Indonesia)
    Mr. Iwa Koesoemasoemantri, Mr.AA Maramis, Mr.Tumenggung Wongsonagoro, Mr. Mas Besar Martokusumo, Mr. Mas Susanto Tirtoprojo, Mr.Muhammad Yamin, Mr. Raden Ahmad Subarjo, Mr. Raden Hindromartono, Mr. Raden Mas Sartono, Mr. Raden Panji Singgih, Mr. Raden Samsudin, Mr. Raden Suwandi, Mr. Raden Sastromulyono, Mr. Raden Ayu Maria Ulfah Santoso, Mr. Iskak Cokroadisuryo, Mr. Djodi Gondokusumo, Mr. R.M. Sartono, Mr. R. Sastro Mulyono, Mr. Mohammad Roem, Mr. Ali Sastroamidjojo, Mr. Johanes Latuharhary, Prof. Dr.Supomo.

    • RLMertens zegt:

      @Surya; ‘Afvragen of die Nederlandse rechters onafhankelijk waren’? Waren de rechters in het toenmalige fascistische Duitsland onafhankelijk? Velen, oa Sharir, wisten helemaal niet wat de aanklacht tegen hen was. Ik heb Banda in de jr.’90 bezocht en heb in de behuizingen van de bannelingen vertoefd. Het schooltje waar Hatta les gaf etc..
      Het was mij niet gelukt, mij te in te beelden wat hen overviel. Rechteloosheid met de wet in de hand! Zij, die vele ‘naamloze nationalisten’ werden naar Tanah Merah, Digoel over gebracht. Velen stierven daar aan malaria/gekte/apathie. Bij de Japanse inval werden zij, de overlevenden, naar Australië getransporteerd. Uit voorzorg, vroegen de Australische regering aan Van Mook?. Maar waar waren dan die ‘kopstukken’van het Indonesische Nationalisme? Van Mook verbleekte en stamelde een onverstaanbare antwoord.
      Stupider kon het niet meer!

      • Jan A. Somers zegt:

        Mijn opmerkingen gingen over de rechtspraak, niet over de exorbitante rechten. Dat is een heel ander onderwerp, met mijn commentaren daarop in mijn boek. Zowel Banda als Digoel vallen niet onder het begrip rechtspraak. Ik denk niet dat de redacteur van Javapost het zou waarderen als ik die ga selecteren, kopiëren, en hier plakken. De stukken m.b.t. Hatta (die u noemde) zijn te vinden in Jakarta. Een leidraad daarbij kunnen de artikelen IS 36, 37 en 38 zijn. (nummering uit 1925).

    • Jan A. Somers zegt:

      “of de Nederlandse rechter(voorzitter) onafhankelijk was geweest ?” Waarom vraagt u dit zichzelf af? Heeft u de stukken van beide rechtbanken gelezen en er daar vraagtekens bij gezet? De stukken zowel uit Bandoeng als uit Batavia: Dagvaarding, requisitoir, behandeling, uitspraak? In Jakarta voor u te lezen. Waarom wordt deze vraag niet over de Inlandse rechters gesteld? Zijn dezen per definitie betrouwbaar? Of is dit een begin van de befaamde Indische complottheoriën? De rechtspraak is een van de pijlers van de TRIAS politica, en daarmee per definitie onafhankelijk. Het blijft natuurlijk mensenwerk, maar daar is het hoger beroep voor, en dat is geweest.

      • van den Broek zegt:

        De veroordeelden gingen tegen hun vonnis in beroep bij de Raad van Justitie
        Tegen het landraadsvonnis inzake misdrijfzaken staat GEEN HOGER BEROEP open doch slechts “revisie”. De rechter beoordeelt doorgaans louter op basis van procesdossier, zonder beklaagden, getuigen of verdedigers te horen.
        De revisierechter handhaafde de straffen.

        Interessant is het commentaar van JMJ Schepper, hoogleraar Strafrecht van de Rechtshogeschool te Bandung en lid van de STUW te lezen in een brochure “Spreken achten wij een heilige plicht”, maar dhr Atmadja kent dit geschrift wel.

      • Jan A. Somers zegt:

        “beoordeelt doorgaans louter op basis van procesdossier, zonder beklaagden, getuigen of verdedigers te horen.” Mijn kennis over de Indische strafrechtspleging is heel summier. Wat hier aan de hand was (heb ik per ongeluk hoger beroep genoemd?) is ongeveer wat in Nederland de Hoge Raad doet. Niet de hele rechtsgang opnieuw, maar nagaan of het allemaal correct is verlopen. Geen andere straf oplegging. Ze kunnen overigens wel terug verwijzen naar een ander hof voor een nieuwe totale behandeling met mogelijk andere straf.

  39. Surya Atmadja zegt:

    Ik denk niet dat Soekarno cs(Nederlands Onderdaan NIET Nederlander) zo maar in zijn case volgens de Hukum Adat berecht kan worden.
    Welke Adatrecht moet de rechters Soekarno cs berechten?
    Is hij een Javaan, een Balinees , dat wordt moeilijk , en zijn de rechters gekwalificeerd ?
    Ken de Hukum Islam( Soekarno is een Moslim) een soort haat en zaai artikelen ?.
    En kende de de Hukum Adat de overtreding cq misdrijf van de verdachte (n) ?
    Werd ook vaak medebepaald door jurisprudentie.
    Vroeger werden lastige bumiputera’s zoals patih, bupati etc die niet in het Nederlandse gareel willen lopen vaak buiten hun streek verbannen.

    @ Pak Jan.
    Waarom wordt deze vraag niet over de Inlandse rechters gesteld? Zijn dezen per definitie betrouwbaar?
    =========================================
    Mss niet nodig geweest , want ze zijn door de bestaande regels(?) toegevoegd aan de voorzitter (Nederlander).
    Ze hebben alleen “bijrollen” gehad .
    Ik mag aannemen dat ze goed gekwalificeerd zijn en hun werk goed doen.

  40. van den Broek zegt:

    Dhr Surya Atmadja dient zich duidelijk uit te drukken: “ik mag aannemen” geeft aan dat hij de zaak niet kent, maar dat is geen excuus want de zaak komt toch uitgebreid in de Indonesische Geschiedenis lijkt mij, de verdedigingsrede “Indonesie klaagt aan” van Sukarno ( naar de J’accuse van Emil Zola) ) heeft een bijzondere betekenis en duurt 2 zittingsdagen.

    Sukarno geeft niet alleen aan dat het proces een politiek proces is maar Nederland wordt als Imperialist en koloniale exploiteur aangeklaagd in het proces. Daarom gebruikt hij het proces om zijn politieke boodschap over te brengen
    De betekenis van het proces ligt in het feit dat
    a) Sukarno, ook door de Nederlanders als politiek maar ook als Indonesisch leider wordt erkend.
    b) Sukarno door het proces een soort martelaar wordt gemaakt en daardoor het verzet van Indonesie legitimeert: elk wezen , elk Volk komt in opstand , ontwaakt tenslotte.
    c) dat het imperialisme is de grootste ophitser, de grootste haatzaaier. Daarom is het gerechtvaardigd dat de PNI als partij streeft naar de macht

    Voor duidelijkheid aan dhr Atmadja.
    De Vz van de Kamer van de Landraad was R. Siegenbeek van Heukelom,
    De inlandse rechters waren 2 Soendanese edellieden: Kartokoesoemah en Wiranata-atmadja (zeker familie) in de bescheiden rol van bijzitters.
    De Djaksa (officier van Justitie) was Soemadisoerja, deze had een adviserende taak en was ondergeschikt aan de regent en via hem aan de resident of ass.resident. Dit houdt in dat het OM afhankelijk was van het BB , zodat de scheiding tussen rechterlijke en uitvoerende macht was wezenlijk aangetas, lijkt mij weinig met democratie te maken).t. De mohammedaanse adviseur was Moehamad Mantsoer

    Het gaat in wezen niet om de personen maar om de procesvoering, daar liggen de misstanden danwel tirannie of willekeur. We gaan hier toch niet de personen veroordelen???? : bvb
    -ondervraging geschied niet door een rechter van instructie maar door de resident van Bandoeng aangewezen ambtenaar itt deze in Nederland
    -raadsleden van de verdachten zijn niet aanwezig bij de ondervraging na de arrestatie itt deze in Nederland
    -de door de resident verordonneerde voorlopige hechtenis was aan geen termijn gebonden, in de PNI zaak duurde die een jaar
    -de procureur-generaal gesteund door de top van de BB wilde dat de GG gebruik maakte van zijn exorbitante rechten net zoals in 1927 bij de PKI en de PNI-gevangenen naar Boven-Digoel te sturen maar de GG besliste anders. Hij wilde een “eerlijk” proces voor Sukarno. De resident , bij wie de bevoegdheid tot rechtsvervolging lag, kon niet anders dan de GG volgen.
    – de Djaksa leest tijdens het proces de tenlastelegging (akte van verwijzing) voor alsof hij zelf die opgesteld had. Volgens Wertheim was het gebruikelijk dat de Ned. juristen op de griffie de akte van verwijzing opstelde tbv de Vz van de landraad. Dat houdt in dat de Landraadspresident de aanklacht waarover hij dient te oordelen zelf opstelde dwz hij was aanklager en rechter tegelijkertijd. Dat lijkt mij nicht met Recht te maken.

    • Surya Atmadja zegt:

      van den Broek zegt:
      27 augustus 2015 om 7:23 pm

      Voor duidelijkheid aan dhr Atmadja.
      De Vz van de Kamer van de Landraad was R. Siegenbeek van Heukelom,
      De inlandse rechters waren 2 Soendanese edellieden: Kartokoesoemah en Wiranata-atmadja (zeker familie) in de bescheiden rol van bijzitters.
      ==============================================================
      Ik had vroeger ooit de Indonesia Menggugat(Indonesia klaagt aan) van B.K op school gelezen/en geleerd .
      Maar heb niet echt “bestudeert” , hoogsten even doorbladeren .
      De laatste jaren ben ik ook luier geworden.

      Het was toen normaal dat er Indonesische rechter toegevoegd werden,of anderen zoals een Penghulu(kennelijk voor geloofszaken , erven , trouwen etc) .
      Op Java ( Landraad Bandung) waren de rechters meestal edellieden ( zie hun titel Raden) , waarschijnlijk ook in de buitengewesten.

      Toevallig heb ik 2 ooms , 1 van vaderszijde en 1 aangetrouwde oom van moederszijde die rechter waren bij de landraad , en een oudere oom die (Hop?) Djaksa was .
      Meestal kwam de Djaksa vaak uit de politie achtergrond.
      Ik dacht dat Trias Politica een basisprincipe die universeel is .
      Ben toch benieuwd hoe de Bataviase en Leidse juristen , zoals o.a de Raden Ayu Mr Maria Ulfah Santoso toen er van dachten.

      Voor Sukarno was het gratis internationale p.r , had de G.G geen goede adviseurs ?

Geef een reactie op van den Broek Reactie annuleren