Door Bert Immerzeel
De Chinese zakenman Oei Tjiong Ham (1866-1924), niet in het BWN.
Door sommigen wordt wel gezegd dat over Nederlands-Indië genoeg is geschreven; anderen echter vinden dat nog lang niet álles naar boven is gehaald. Mezelf reken ik tot de laatsten. Juist omdat het niet meer bestaat, en omdat zijn historische waarheden vaak een politieke lading hebben, blijft het land intrigeren. De aandacht voor de geschiedenis van Indië is ook nogal ongelijk verdeeld: sommige onderwerpen zijn al tamelijk uitgekauwd, over andere werd hoegenaamd niets geschreven. Onze kennis van veel zaken en personen is gewoon verloren gegaan, vergeten.
Neem nu bijvoorbeeld het ‘Biografisch Woordenboek van Nederland (BWN), 1880-2000’, een prestigieus project van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen. In het kader van dit project werden in de periode 1979 – 2008 maar liefst 2071 korte levensbeschrijvingen gemaakt van ‘personen die op de een of andere wijze in Nederland of zijn overzeese gebiedsdelen van betekenis zijn geweest’. Deze biografieën werden zowel gepubliceerd in gedrukte vorm, alswel op een website.
Blanke ambtenaren
Méér dan 2000 biografieën! Dan zou je mogen verwachten dat daar toch een paar honderd representatieve levensbeschrijvingen deel van uitmaken die verband houden met Nederlands-Indië. Niets is minder waar. Alhoewel het moeilijk is na te gaan – de website staat het niet toe op steekwoord te zoeken – zijn het er waarschijnlijk minder dan honderd, en betreft het in meerderheid personen die vanuit Nederland naar Indië trokken, dáár enkele decennia werkzaam waren, en hun oude dag weer in Nederland sleten. Vooral mannelijke blanke koloniale ambtenaren. Sommigen ontleenden hun belangrijkheid ook nog eens minder aan hun koloniale -, dan aan hun Nederlandse periode.
Omdat in het BWN geen selectie werd toegepast op ras, is het bijzonder vreemd dat het leven van slechts één Indonesiër wordt beschreven, Raden Saleh Salief Bustaman (schilder), en dat van slechts enkele Indo-Europeanen: de journalisten Berretty, Boon en Zaalberg, en de Indo-leider Douwes Dekker.
Raden Ajoe Kartini (1879-1904), niet in het BWN.
Deze conclusie worden niet tegengesproken door degenen die de laatste jaren verantwoordelijk waren voor het project. Toen ik hen daar op aansprak en vroeg naar de reden voor de selectie, bleek dat een en ander slechts op toeval berustte, en dat zeker geen sprake was van kwade opzet.
De ondervertegenwoordiging van Nederlands-Indië in het BWN is des te spijtiger, omdat er voorlopig geen vervolg is te verwachten. Het project is afgesloten, het geld is op. Een ‘Biografisch Woordenboek Nederlands-Indië’ heeft bij de KNAW geen prioriteit.
En zo moeten we het dan ook voorlopig doen met levensbeschrijvingen van, bijvoorbeeld, de koloniale ambtenaren Jacques Henrij Abendanon (1852-1925), Johannes Coenraad Kielstra (1878-1951) en Jacobus Johannes Schrieke (1884-1976), terwijl meer tot de verbeelding sprekende namen als Archibald Theodoor Bogaardt (burgemeester van Batavia), Piet Hein van den Eeckhout (leider Indo-organisatie), Oei Tjiong Ham (ondernemer) en Johannes ‘Pa’ van der Steur (directeur weeshuis) ontbreken. Om nog maar niet te spreken van Soekarno, Hatta en Shahrir.
Ook Indonesiërs!
Nu kunnen we natuurlijk genoegen nemen met Wikipedia, maar dit is geen goed alternatief. Ten eerste, niet álle belangrijke personen worden hier beschreven. En ten tweede, de informatie in dit portaal is vaak onvolledig, minder correct, en lang niet altijd in het Nederlands.
Van belangrijke personen uit Nederlands-Indië zijn verder weinig officiële biografieën gepubliceerd. Zo hebben we inmiddels wél die van journalisten Daum en Zaalberg, van de politici Soekarno en Tan Malaka, van gouverneur Van Mook en van generaal Spoor. Mogelijk volgen binnenkort nog die van Jan Pietersz Coen en Van der Steur. Van andere bekenden is echter nog steeds geen officiële beschrijving gepubliceerd: Van Heutsz, Westerling, Poncke Princen etc.etc.
Mocht er ooit nog een ‘Biografisch Woordenboek Nederlands-Indië’ komen, laat het dan toch vooral een selectie zijn van personen die ook belangrijk waren voor de Indonesiërs. De staat Indonesia heeft een 150-tal ‘nationale helden’ waarvan een belangrijk aantal actief was in de Nederlandse periode. Het zou mooi zijn als voor een deel daarvan een plaats wordt ingeruimd in het Biografisch Woordenboek Nederlands-Indië, zoals bijvoorbeeld voor de arts R. Soetomo, de schrijfster Raden Ajoe Kartini, of de volksleider Toekoe Oemar. Bedacht moet worden dat een biografisch woordenboek slechts objectieve levensbeschrijvingen beoogt, zonder politiek oordeel. Zélfs een voor de Nederlanders controversiële figuur als die andere Soetomo, ‘Bung Tomo’, verdient daarin een eigen hoofdstuk.
x
Bijlage:
Wel in BWN:
Abendanon, Jacques Henrij (1852-1925), koloniaal ambtenaar
Beel, Louis Josep Maria (1902-1977), premier
Berretty, Dominique Willem (1890-1934), journalist, ondernemer
Berg, Norbertus Petrus van den (1831-1917), president Javasche Bank
Berlage jr., Hendrik Petrus (1896-1968), wetenschapper
Bergsma, Jacob Hendrik (1838-1915), minister v koloniën
Boon, Jan Johannes Theodorus (1911-1974), schrijver
Bruijn Prince, Pieter Merkus Lambertus (1851-1934), koloniaal ambtenaar
Coolhaas, Willem Philippus (1899-1981), koloniaal ambtenaar
Couperus, Louis Marie Anne (1863-1923), schrijver
Damsté, Henri Titus (1874-1955), koloniaal ambtenaar
Daum, Paulus Adrianus (1850-1898), journalist, schrijver
Deventer, Conrad Theodor van (1857-1915), politicus
Doorman, Karel Willem Frederik Marie (1889-1942), marine-officier
Douwes Dekker, Ernest François Eugène (1879-1950, leider Indo-organisatie
Dubois, Marie Eugène François Thomas (1858-1940), wetenschapper
Erdbrink, Gerard Rudolf (1881-1954), koloniaal ambtenaar
Eijkman, Christiaan (1858-1930), wetenschapper
Fabricius, Johan Johannes (1899-1981), schrijver
Gobée, Emile (1881-1954), koloniaal ambtenaar, islamoloog
Götzen, Lubbertus (1894-1979), koloniaal ambtenaar
Graeff, Andries Cornelis Dirk (1872-1957), GG, minister
Groot, Cornelius Johannes de (1883-1927), radiopionier
Hasselman, Catharinus Johannes (1861-1944), koloniaal ambtenaar
Hazeu, Godard Arend Johannes (1870-1929), koloniaal ambtenaar
Heemstra, Aarnoud Jan Anne Aleid (1871-1959), koloniaal ambtenaar
Helfrich, Conrad Emile Lambert (1886-1962), marine-officier
Helsdingen, Willem Henri van (1888-1985), koloniaal ambtenaar
Heutsz, Joannes Benedictus van (1851-1924), GG
Hillen, Willem Pieter (1876-1941), koloniaal ambtenaar
Houven van Oordt, Johannes Bernardus van der (1867-1955), koloniaal ambtenaar
Idenburg, Petrus Johannes Abram (1896-1976), minister, GG
Idenburg, Alexander Willem Frederik (1861-1935), koloniaal ambtenaar
Immink, Adrianus Johannes (1838-1914), koloniaal ambtenaar
Ingerman, Helena Antonia Maria Elisabeth (1888-1962), schrijfster
Jagt, Max Buttner van der (1873-1960), koloniaal ambtenaar
Jonge, Bonifacius Cornelis de (1875-1954), minister, GG
Jonkman, Jan Anne (1891-1976), politicus, vz Volksraad
Kadt, Jacques de (1897-1988), journalist
Kat Angelino, Arnold Dirk Adriaan de (1891-1961), koloniaal ambtenaar
Kern, Johan Hendrik Caspar (1833-1917), wetenschapper
Kern, Rudolf Arnoud (1875-1958), koloniaal ambtenaar
Kessler, Jean Baptist August (1853-1900), ondernemer
Kielstra, Johannes Coenraad (1878-1951), koloniaal ambtenaar
Kiewiet de Jonge, Herman Jacob (1885-1933), koloniaal ambtenaar
Liefrinck, Frederik Albert (1853-1927), koloniaal ambtenaar
Lievegoed, Antonius Johannes (1880-1946), journalist
Limburg Stirum, Johan Paul van (1873-1948), GG
Logemann, Johann Heinrich Adolf (1892-1969), politicus, minister
Meijer, Jan Willem (1887-1968), koloniaal ambtenaar
Mook, Hubertus Johannes van (1894-1965), GG
Nieuwenhuijs, Robert (1908-1999), schrijver
Oltmans, Willem Leonard (1925-2004), journalist
Perron, Charles Edgard du (1899-1940), schrijver
Petrus, John Theodoor (1873-1961), koloniaal ambtenaar
Pinke, Albertus Samuel (1894-1966), marine-officier
Plas, Charles Olke van der (1891-1977), koloniaal ambtenaar
Platteel, Pieter Johannes (1911-1978), gouverneur
Rees, Daniel François Willem van (1863-1934), koloniaal ambtenaar
Röling, Bernardus Victor Aloysius (1906-1985), jurist
Salèh Sarief Bustaman, Raden (1811-1880), schilder
Samkalden, Hugo (1906-1943), jurist, koloniaal ambtenaar
Samkalden, Ivo (1912-1995), jurist, minister
Schrieke, Bertram Johannes Otto (1890-1945), historicus-etnoloog
Schrieke, Jacobus Johannes (1884-1976), koloniaal ambtenaar
Spit, Henricus Johannes (1886-1967), koloniaal ambtenaar
Spoor, Simon Hendrik (1902-1949), legeraanvoerder
Stikker, Dirk Uipko (1897-1979), politicus, minister
Tjarda van Starckenborgh Stachouwer, A.W.L. (1888-1978), GG
Treub, Melchior (1851-1910), wetenschapper
Weber, Max Wilhelm Carl (1852-1937), wetenschapper
Wellenstein, Edmund Peter (1880-1934), koloniaal ambtenaar
Welter, Charles Joseph Ignace Marie (1880-1972), politicus, minister
Westerling, Raymond Paul Pierre (1919-1987), militair
Wolterbeek Muller, Diederijk Gerhard (1869-1949), koloniaal ambtenaar
Zaalberg, Frans Hendrik Karel (1873-1928), leider Indo-organisatie
Zeggelen, Maria Christina van (1870-1957), schrijfster, feministe
Zentgraaff, Henry Karel (1874-1940), journalist
Niet in BWN:
Aalbers, Albert Frederik (1897-1961), architect
Affandi (1907-1993), schilder
Anwar, Chairil (1922-1949), dichter
Baars, J.K. (1903-1971), wetenschapper
Belonje, Willem (1887-1968), journalist
Bogaardt, Archibald Theodoor (1908-1983), burgemeester Batavia
Bosch, Engelbertus Batavus van den (1789-1851), vice-admiraal
Brugmans, Izaak Johannes (1896-1992), historicus
Dahler, Pieter Frederich (1883-1948), leider Indo-organisatie
Eeckhout, Piet Hein van den (1914-), leider Indo-organisatie
Effendie, Roestam (1905-1979), politicus
Geurtjens, Henricus (1875-1957), missionaris
Groot, mr. L.F. (1903-1991), jurist
Grijns, Gerrit (1865-1944), wetenschapper
Hamengkoe Boewono VII (1839-1931), vorst
Hamengkoe Boewono VIII (1880-1939), vorst
Hamengkoe Boewono IX (1912-1988), vorst
Hatta, Mohammed (1902-1980), politicus
Heekeren, Cornelis van (1912-1998), koloniaal ambtenaar
Jacobs, Charlotte (1847-1916), apotheker, feministe
Jansen, Hermen Jan (1892-1942), resident Ambon
Junghuhn, Franz Wilhelm (1809-1869), wetenschapper, kunstenaar
Jungschlager, Leon Nicolaas Hubert (1904-1956), kapitein ltz, directeur Nefis
Karnebeek, jhr. H.A. (1903-1989), bestuurder
Karsten, Thomas (1884-1945), architect
Kartini, raden Ajoe (1879-1904), schrijfster, feministe
Kleian, Frederik August (1843-1929), militair, publicist
Liem Seeng Tee (1893-1956), ondernemer
Loemongga Haroen, Ida (1905-1960), arts
Lubis, Mochtar (1922-2004), schrijver
Luns, Joseph Marie Antoine Hubert (1911-2002), politicus, minister
MacLaine Pont, Henri (1885-1971), architect
Manuhutu, Johanis Hermanus (1908-1984), president RMS
Manusama, Johannes Alvarez (1910-1995), president RMS
Meelhuysen, Willem Adam, KNIL-kapitein, verzetswerker
Michiels, A.V. ( -1849), generaal-majoor
Nommensen, Ludwig Ingwer (1834-1918), zendeling
Oei Tjiong Ham (1866-1924), ondernemer
Ottolander, Teun (1854-1935), ondernemer
Pramoedya Ananta Toer (1925-2006), schrijver
Princen, Poncke (1925-2002), deserteur, activist
Roll, Hermanus (1867-1935), arts
Sartika, Dewi (1884-1947), schrijfster, feministe
Schmutzer, Josef Ignaz Julius Maria (1882-1946), ondernemer, politicus
Shahrir, Soetan (1909-1966), politicus
Sisingamaharaja XII (1845-1907), vorst Bataklanden, Sumatra
Soetardjo Kartohadikoesoemo (1890-1976), lid Volksraad
Soekarno (1901-1970), politicus
Soesman, Jim arts
Soetomo/Boeng Tomo (1920-1981), leider opstand
Soumokil, Christiaan Robbert Steven (1905-1966), president RMS
Staveren, Piet van (1925-), communist, deserteur
Steur, Johannes van der (1865-1945), directeur kindertehuis
Szekely-Lulofs, Magdalena Hermina (1899-1958), schrijfster
Suyderhoud, Frits (1912-2002), leider Indo-organisatie
Tan Malaka, Ibrahim Datoek (1896-1949), politicus
Tantri, K´tut (1908-1997), activiste
Teukoe Oemar (1854-1899), leider opstand Atjeh
Thamrin, Mohammad Husni (1894-1941), politicus
Tjoet Nja’Dhien (1850-1908), leidster opstand Atjeh
Thomas, Marie (1896-1966), arts
Tielman, Andy (1936-2011), musicus
Tuuk, Herman van der (1824-1894), taalgeleerde
Velden, Dora van (1909-1997), historica
Verbraak, Henricus C. (1835-1917), priester
Villeneuve, jhr. C.H.V. de ondernemer, kampleider
Wolff Schoemaker, Charles Prosper (1882-1949), architect
etc. etc.
x
Java Post 
volledig mee eens ,
ik geloof niet zo in toeval.
Bent U bekend met bestuursambtenaar Johan Hoegen, die tussen 1918 en 1942 overal in de Archipel, Batavia, Lampoeng, Ambon als controleur B.B.heeft gediend?
Ik denk niet dat er ooit nog een ‘Biografisch Woordenboek Nederlands-Indië’ zal verschijnen.
gelieve te noteren dat de juiste spelling de naam van mijn oom de burgemeester van Batavia Bogaardt is met 1 o
frank bogaardt
Is aangepast. Met dank voor de correctie.
Ik geloof niet in toeval, waarschijnlijk is het bewust het “verdonkeremanen “van een zakelijke beschrijving van Indonesische leiders/nationalisten .
Zoals we weten werden ze al tientallen jaren bijna altijd in een negatieve context geschreven als collaborateurs , rampokkers en als ze geluk hebben als pemuda .
Waarom moet Nederlandse wetenschappers de bestaande mening wijzigen ?
Verdonkeremanen, mag je het best noemen, maar het ging niet bewust.
Indië was ver-van-hollands-bed, het was er voor rijk te worden en voor ons nationaal ego als groot wereldrijk.
“Verdonkeremanen, mag je het best noemen, maar het ging niet bewust.”
==================================================
Hoe moeten de Indo’s dan denken over het ontbreken van vermelding in de Hollandse geschiedenis ?
Is het dan ook onbewust gebeurt omdat het zo’n kleine groep is die iets groots hadden verricht in de verre Gordel van Smaragd ?
Terwijl ik durf te beweren dat de Indo’s bijna iets meer dan 70%-80% aandeel hadden van de koloniserende Nederlanders.
Surya Atmadja zegt:
10 oktober 2014 om 6:45 pm
Ach, ach, ach. de indo’s hebben hun kopstukken zelf al verdonkeremaand
EF Douwes-Dekker? Van de Indische Parti?,
Daar kwam het pro-Nederland- IEV voor in de plaats.
H. Mclaine Pont, o.a. de opgraver van hindoe-tempels in Lumajang? Die was een Soekrno-vriendje en bekeerde zich tot de islam.
Berretty? de krantenmagnaat? die deed dingen die god verbood.
Neen, daarom laten indo’s hun geschiedenis beginnen vanaf de Japanse bezetting (1932) (sommigen overigens collaboreerden ook met de jappen), maar vooral in Nederland met Tjalie Robinson, van wie 99,99% onder hen totaal niets begrijpt apalagi het (zijn) Maleis en zijn petjoh.
1932=1942
Niet te vergeten| Fredericus Hermanus (Dick) de Hoog. De “grote” voorman van het Indo Europees Verbond (IEV). Geboren 16 juni 1881 en overleden 1 maart 1939. Onder zijn voorzitterschap – dat duurde van 1929 tot 1 maart 1939, de dag waarop hij overleed- kende de partij een ongekende groei en werd er veel bereikt voor de maatschappelijke en culturele positie van de Indo.
Mijn reactie is;
!) OEI TIONGH HAM, was niet allleen maar rijk geworden( misschioen wel de rijkste man op dat ogenblik want Rockefeller an Henry Ford bestonden nog niet).Maar niet alleen maar door zijn suiker fabrieken want hij was ook een ( officiele) opium handelaar. Dit heeft hem zeker rijk gemaakt.
2) R.A.KARTINI, de realitijd heeft uitgewezen dat wat zij gedaan heeft NIET KLOPT ( onder wat voor reden maar ook), met haar eigen iedealen van ANTIE POLIGAMIE en studie NAAR HOLLAND( haar levens droom ). Ik geloof dat het allemaal een doorgestoken kaart was van Dr ABENDANON in verband met de ESTISCHE politiek op dat moment. Kartini was in de Kabupaten Rembang als INTRUDER beschouwd door de vrouwen van de Bupati, door haar rare gewoonten (het lezen van onbegrijpe Holl.boeken npv de Qur’an enz) en vooral dat zijn een zoon( efgenaam van de Bupati ),kon baren. Dat ze misschien vermoord was door de JAMU-JAMU , wat zij verplicht was tedrinken, is niet uitgesloten.
Pak W.Suparmo.
Het is niet zo erg vleien wat je over Rd Adjeng Kartini schreef.
Ze is hoe dan ook een Pahlawan Nasional voor de Indonesiers , in het bijzonder de Javanen.
Dat ze volgens de kennis van nu een soort “knuffel allochtone” van Abendanon was ( gepromoot, gepush etc) is wel bekend bij kritische Indonesiers.
Ze heeft wel haar dromen gehad toen ze nog Raden Adjeng was , in fete bleef het bij dromen.
Haar bekendheid d.mv brieven aan haar Nederlandse “vriendinnen” is ook niet zo erg indrukwekkend.
Althans voor mij.
Het is weer anders dan de Sundanese Raden Dewi Sartika , ze heeft haar eigen scholen opgericht , kreeg zelf een zilveren en gouden bintang van de gupernemen .
Verlate reaksi aan wijlen de verlaten kleinzoon van SNOECK HURGRONJE dhr SURYA ATMADJA : U heeft groot gelljk wat DEWI SARTIKA betreft.Ook de Menadonese Mevr. WALANDOUW-MARAMIS had haar meisjes scholen op gericht haar levenstijd.
In de almanakken van Nederlandsch-Indië vind je ook alleen Nederlanders. Er hoort bij de inleiding van zo’n verzameling te zijn vermeld met welke criteria deze mensen zijn opgenomen of niet. Zo mis ik J.A.Somers zonder vermelding waarom. En wat de Indonesische namen betreft, moeten Indonesiërs niet daarover beslissen? Met vermelding van criteria?
Pak Jan,
Bij de R.A Nederlandsch Indie zie ik de naam van mijn grootvader , wedana in de residentie Batavia , met de vermelding z.ster (zilveren ster ).
Verder zal ook een paar namen van onze voorouders vermeld moeten worden, alleen omdat de silsilah nog niet officieel samen gesteld zijn , kan ik niet claimen dat ik een rechstreekse afstammeling ben van ……….
Is niet belangrijk.
De Regeerings-almanakken bevatten een opsomming van alle ambtenaren, en ja, dat waren (Indo-)Europeanen.
Híer gaat het echter om ‘personen die op de een of andere wijze in Nederland of zijn overzeese gebiedsdelen van betekenis zijn geweest’. Welnu, als dát het uitgangspunt is, dan moet je ook degenen vermelden die minder gezagsgetrouw waren. En ook inlanders en vreemde oosterlingen, want ook zij waren Nederlands onderdaan.
@Buitenzorg; zeer terechte opmerking! Maar ja, sommigen waren NIET van betekenis ….voor Nederland. Zo zie je maar weer wat nb. een Konink.academie van Wetenschappen anno heden, weet te doen met ons verleden in Indië. Op stapel is (volgens geruchten- subsidie is aangevraagd) de ‘zwarte Piet’ Koninklijk wetenschappelijk te verklaren.(?).
Ik kom als president van de temporaire krijgsraad batavia de naam L .de Groot tegen. Naar mijn weten was dit J.la Riviere. De Groot was de tweede man.Hoe zit dat?
Of De Groot tweede man was, weet ik niet. Zelf dacht ik dat hij president was. Maar goed, het doet er ook niet zo veel toe. De lijst ‘niet in BWN’ is niet meer dan een lijstje van personen die niet in het BWN voorkomen en die ik zelf in gedachten had. Ongetwijfeld moet deze worden uitgebreid en verbeterd.
Even ter informatie; Mr. J.H. Peter was president van de Temporaire Krijgsraad van 1946 tot april 1947. Hij werd opgevolgd door Mr. J. la Rivière (april 1947-juni1948). Vervolgens werd L.F. de Groot president (juni 1948 tot december 1949). De Groot was in april 1947 wel al benoemd tot lid/plaatsvervangend president.
Ja en dan nog andere staatslieden die het goede voor hadden voor vele onderdanen zoals mijn overgrootvader de G.G. in de latere 18 honderd jaren , Dominique Jacques De Eerens. Zijn graf wordt nog onderhouden in de plantentuin achter het paleis wat nu Bogor heet. De biografie zou een hele schat van herinneringen geven aan ons nageslacht (mooi woord).
Wat ook opvalt; Karel Doorman wel en….(Indo) kapitein vlieger J.P van Helsdingen, met de zelfde MWO orde als K.Doorman niet! Zie ook wat dr.L.de Jong terecht hierover heeft geschreven in.dl.11
Ook niet generaal Berenschot.
In 1981 bezocht ik Bronbeek. Het viel me toen ook op dat van alle Knil generaals pontificaal foto’s aanwezig zijn; muv. generaal Berenschot! Ik heb daarvoor een opmerking gemaakt met de dienstdoende conservator.Hij kende (bijna) geen één Knil generaal. Wel generaal Winckelman en…. gen.Spoor!
Ook niet; Ene planter Boscha, eigenaar van een thee onderneming. Medeoprichter van de TH Bandoeng en Sterrewacht(?). Filantroop par excellence, die zijn personeel opleidde, scholing gaf aan hun kinderen etc. En bij zijn dood, met echtgenote begraven is op het terrein, het geheel overdroeg aan zijn personeel! Tot nu toe, wordt bij elke beslissing van de leiding bij hun graven om de zegen gevraagd.@ delaCroix; Een Belanda met een hoofdletter! (en die waren er zeker ook!)
Zo ook Multatuli niet?? Wel Zentgraaf en niet E du Peron!
met= bij
Du Perron staat wél in het BWN. Het was door mijn twijfels (hij ging op zijn 21ste naar Nederland en keerde niet terug naar Indië) dat hij aanvankelijk niet op het lijstje Indische persoonlijkheden werd genoemd.
Multatuli staat niet op de lijst omdat het BWN zich aanvankelijk – waarschijnlijk vanuit de wens aan te sluiten bij de actualiteit – slechts uitstrekte tot de periode 1880-2000. Later werd nog een 70-tal biografieën toegevoegd uit de periode 1780-1830. Waarom de periode 1830-1880 werd overgeslagen? Geen idee.
Kleine correctie: Du Perron verbleef van 1936 tot 1939 nogmaals in Indie.
Heel juist, Rob. Ik moet me meer en beter in al die levens verdiepen….
Mas Rob heeft het juist. Omstreeks 1939 verbleef Du Perron in Bandoeng aan de Papandajanlaan. Mijn oudere zus was nog als kinderjuffrouw van zoon Alain du Perron bij de familie in dienst. Heel aardige familie. Omstreeks de jaren 1955/1958, toen mijn zus in Nuenen woonde, heeft Alain Du Perron haar nog enige keren een bezoek gebracht.
Met het verongelukken van generaal Berenschot kwamen de complottheoriën tot volle bloei. Zijn opvolger, generaal ter Poorten, was totok! Hij en de GG konden, geloof ik, ook niet samen door één deur. Een probleem met zo’n lijst blijft dat iedereen zo zijn/haar eigen kandidaten heeft.
@Somer; Ook de dood van gen.Spoor is een ‘complot of….gewoon een garnalen vergiftiging’
“gewoon een garnalen vergiftiging’” Ik heb me daar niet in verdiept. Maar in de Indische wereld is er al gauw een complottheorie. Het leven in de kolonie was niet zo opwindend, wat reuring was altijd meegenomen.
Over Karini.
Ook de Menadonese Mevr Walandouw had praktisch veel meer gedaan voor de meisjes en vrouwen ( scholen, naaiekransjes enz) in de Minahassa.
Daar heeft u groot gelijk aan heer Mertens!!! Van Helsdingen en Doorman waren de enigen die voor daden in WW2, in het gehele koninkrijk, de MWO derde klasse kregen, postuum. Zeer zelden wordt Van Helsdingen genoemd in publicaties e.d.
Ik heb daarover een paar keerde betrokken instanties benaderd……ze wisten nauwelijks wie Van Helsdingen was.
Willekeur is des duivels oorkussen
De commandant van de MLD,Generaal Mayoor L.H.van Oyen was al naar Australie gevlught en waarmenmend is kolonel E.T.Kengen.
1) Kapt vlieger J.P.van Heldingen benoemd tot WO 3de klasse( Posthuum).Eerder had hij al de WO 4de klasse
2) 1e lt.A.G Deibel, Vdg J.F.Scheffer en Sgt G.M.Bruggink waren benoemd tot de WO 4de klasse
Geachte Dames en Heren,
is er misschien iemand die wat weet over de Vrije Katholieke Kerk in Indonesie ? En als het eenigszins kan over de St. Albanus Kerk in Bandoeng.
Er is op het ogenblik een probleem, alhoewel het geloof zeer modern is, is de huidige leider, niet zo geinteresseerd om de kerk op stand te houden.
Het huis voor de lokale priester is al verkocht, en het plan is om ook de kerk, die feitelijk een historiesche waarde heeft ook te verkopen.
Graag informatie en/of kommentaar hierover.
Excuses voor mijn Nederlands, ik heb het alleen maar officieel gehad tot en met de derde klas lagere school. Ik kan bereikt worden via mijn e-mail adres : harrosalim@gmail.com
Bijvoorbaat mijn dank
Met aardige groet. Harro Salim
Ik heb zelf nooit een shool bijgewoont met Hollands als voertaal en na 1945 altijd in de binnenlanden ( Kradengan/Purwdadi) moest blijven wonen ot 1950,omdat mijn vader( van de 2de Inlandse school), Gouvernments ambternaar was.Eigenaardig was dat een paar vrienden mij( ook van de binnenlanden o.a.de astonoom Bambang Hidayat) mij in het Hollands aanspreken toen ik in 1955 ( na de SMA) in Jakarta ging werken ( een opleiding moest volgen). Ook was ik verleden maand bij een reunie van ex VEDO,CAS en ADVENDO studenten ,geinviteeerd terwijl ik nooit lid ben geweest alleen maar omdat ik artikels in DE IN DO had geschreven..
@ Pak Wal S.
Het is niet vreemd/eigenaardig dat Pak Bambang in het Nederlands kan communiceren.
Is te verklaren wanneer hij geboren was (1934) , wie zijn ouders waren (asal-usul) .
Volgens WIKI is hij de oudste zoon van Soedirgo Dhonomidjojo , een politie man die later pamong pradja werd.
Dat zijn de redenen waarom hij Nederlands had geleerd ( Hollands Inlandse School-de opvolger van 1ste klasse school ) omdat zijn vader 2 namen voerde ( weet niet of Dhonomidjojo een familie naam is) , de gebruikte oude spelling (van Ophuijsen) en zijn carriere als pamong pradja.
Hier is niet duidelijk of hij een pamong pradja is of pangreh pradja (Inlandse Binnenlandse Bestuur .
Al dan niet met de titel raden, bupathi , wedono of pangeran .
De vader van Bambang Hidayat was wedana(o) van Bringin dat ook z.g binnenlanden was. En zijn “Holl. opleiding ” was gelimiteerd tot de 2 klasse HIS.Toen was hij 8 jaar. Na 1950 was er geen Hollandse educatie meer. Mijn verontschuldiging voor de vele schrijffouten in mijn vorige brief wegens mijn zwak Hollands.
Geachte Dames en Heren,
hierbij een paar fotos van de betreffende St Albanus VRIJE KATHOLIEKE KERK. In het Indonesiesch word de kerk GEREJA KATOLIK BEBAS GENOEMD,
De voorgallerij word gebruikt om Nederlandse Taal lessen te geven door de stichting (Yayasan) BUDAYA MUKTI, Veel studenten van scholen in Bandoeng, en kandidaat studenten die in Nederland willen verder studeren nemen hier lessen in de Nederlandse taal.
Het is jammer als dit wordt verkocht, en het gebouw neergehaald, dan is nummer 1, de historiesche band verdwenen, en de faciliteit om les te geven natuurlijk, op zijn minst voor een tijd gesloten.
Met aardig groet,
Harro Salim
2014-10-26 9:38 GMT+07:00 Harro Salim :
> Geachte Dames en Heren, > > is er misschien iemand die wat weet over de Vrije Katholieke Kerk in > Indonesie ? > En als het eenigszins kan over de St. Albanus Kerk in Bandoeng. > > Er is op het ogenblik een probleem, alhoewel het geloof zeer modern is, is > de huidige leider, niet zo geinteresseerd om de kerk op stand te houden. > > Het huis voor de lokale priester is al verkocht, en het plan is om ook de > kerk, die feitelijk een historiesche waarde heeft ook te verkopen. > > Graag informatie en/of kommentaar hierover. > > Excuses voor mijn Nederlands, ik heb het alleen maar officieel gehad tot > en met de derde klas lagere school. > Ik kan bereikt worden via mijn e-mail adres : harrosalim@gmail.com > > Bijvoorbaat mijn dank > > Met aardige groet. > Harro Salim > > >
St Albanus kerk? Heb jaren in Bandoeng gewoond. Nooit van deze kerk gehoord, waar zou die moeten staan?
Wal Suparmo zegt:
26 oktober 2014 om 6:31 pm
De vader van Bambang Hidayat was wedana(o) van Bringin dat ook z.g binnenlanden was.
=================================================
Bijna dezelfde verhaal als mijn grootvader .
Eerst was hij ook mantri polisi(?) , (hoofd ?) Djaksa, ass. wedana en wedana in de residentie Batavia.Dat had ik gelezen in zijn surat “beslet” van de Nederlandse Resident, moet even nalezen.
Met salaris van 260 gulden per maand in 1910 of 1920 , al zijn kinderen hadden de ELS en verder gehad , de oudere kinderen AMS of mss HBS .
De oudste ging naar RHS, de jongste ging naar TH Bandung , maar door dat opa jong overleed moet hij stoppen .
Mijn vader had zijn “Nederlandse” school moeten afbreken omdat mijn opa jong overleed .
Van moeder zijde hadden de meeste kinderen ook HIS en verder gedaan.
Mijn moeder van 1915 had eerst Mulo B en daarna Kweekschool gedaan ( HIK) , en later leraar HIS geworden zoals mijn vader. Die later ambtenaar werd.
Er is nog steeds niet genoeg geschreven, volgens mij, want ‘Uit het schetsboekje van Cornelis Jetses’ uit 1988, dat ik onlangs tweedehands van ene W. Mol, heb aangeschaft, lees ik dat hij, Jetses, het verzoek kreeg om de Hollandse succesuitgaven te verindischen. Hij was een van Nederlands meest geliefde illustratoren. Eerdere taferelen tekende hij oriënterend in het volkenkundig museum te Bremen en door gesprekken met zeelui die in de tropen waren geweest.
Ot en Sien, Pim en Mien en Dicht bij huis werden herdoopt in Ver van huis.
Het Indisch leesplankje kreeg nieuwe woorden: jaap, gijs, dien, zus boe, oom, waf (= zwarte keeshond), vuur, rook, tol, zeil, de neus, het huis, een schip …
http://www.het-leesplankje.nl/15leesplankje_hoogeveen_1918.html
De uitgever J.B. Wolters overwoog Jetses naar Indië te sturen, maar schrok voor de kosten, zodoende stuurde men hem foto’s en boeken alsook levende modellen van jonge Indo’s die in Nederland studeerden.
Door Jetses geïllustreerde uitgaven werden zelfs in het Javaans en Boeginees gedrukt.
Van Ot en Sien hebben ’t thuis niet rijk en ze lopen op klompen, hun alter ego’s echter behoren tot de betere stand. Moe is veranderd in Mama of Mamaatje en buurvrouw wordt aangesproken met mevrouw.
Niet te vergeten de ” collega’s” van C.J.Jetses dat zjin W.K.DE BRUIN en F.VAN BEMMEL.