Onder deze kop berichtte het Algemeen Dagblad vandaag dat de overheid onwillig is een nabetaling te doen aan ‘Indonesische oorlogsslachtoffers’. Zij zouden zo ‘tientallen miljoenen’ mislopen.
Tijd voor enige nuance…
De Wet uitkeringen vervolgingsslachtoffers (Wuv) werd in de jaren ’70 in het leven geroepen om degenen die ziek waren of gebreken hadden ten gevolge van vervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog fiancieel te ondersteunen. Als deze slachtoffers hun beroep of bedrijf hadden moeten beëindigen, werd het inkomensgat door de wet gecompenseerd.
Bij de tot standkoming van de wet bleek echter dat bij de berekening van de hoogte van de uitkering sprake was van een probleem. Ook slachtoffers woonachtig in het buitenland hebben – als zij kunnen aantonen voldoende band met Nederland te hebben – recht op een uitkering. Hoe wordt de uitkering bij deze groep berekend? In artikel 8, derde lid, onder a van de Wuv staat dat in dat geval wordt gekeken naar inkomen uit een vergelijkbaar beroep of bedrijf in Nederland. Als de levensstandaard in het woonland van de aanvrager hoger is, dan heeft deze aanvrager pech. Is deze levensstandaard echter veel lager, dan heeft hij geluk. Hij krijgt dan immers meer waar voor zijn geld, soms véél meer.
Omdat verreweg de meeste uit arme landen afkomstige cliënten woonachtig waren in Indonesië, werd de wet in die zin aangepast dat aanvragers uit dit land een speciale behandeling kregen. Volgens artikel 8, derde lid, sub b werd op hun uitkering een korting toegepast. Toepassing van de zogenaamde rupiah-grondslag moest voorkomen dat sprake was van buitenproportionele betalingen. Volgens de Centrale Raad van Beroep was dit een legitieme benadering. Van een discriminerend oogmerk was namelijk geen sprake.
Aanvragers uit Indonesië kregen veertig jaar lang minder uitgekeerd dan hun soortgenoten in de rest van de wereld. Let wel, degenen die in Nederland woonden en daar uitkering kregen, konden, als zij later naar Indonesië verhuisden, hun oorspronkelijke uitkering meenemen. Ook waren er enkele slimmeriken die zich vanuit Indonesië in Singapore of Maleisië vestigden om de rupiah-grondslag te kunnen omzeilen.
Een gok
In 2007 werd de uitvoeringsinstantie Pensioen- en Uitkeringsraad (PUR/SVB) op de vingers getikt door de Commissie Gelijke Behandeling. De Commissie vond het niet juist dat een aanvrager uit Indonesië anders behandeld werd dan een aanvrager uit – bijvoorbeeld – Brazilië of El Salvador. De PUR maakte zich ernstig zorgen over de mogelijke gevolgen. Er werd een studie verricht naar een nieuwe aanpak, waarbij alle buitenlandse uitkeringen zouden worden herberekend op basis van de inkomsten ter plekke. Dit nu bleek zó ingewikkeld, dat de staatssecretaris van VWS werd geadviseerd de zaak bij het oude te laten. De PUR gokte erop dat niemand naar de rechter zou stappen, en áls dat al zou gebeuren, de rechter begrip zou hebben voor de gehanteerde methodiek.
Dit was duidelijk misgegokt. In december 2012 lag bij de Centrale Raad van Beroep zaaknummer 10-4054 WUV ter tafel. Aanvrager, woonachtig in Indonesië, maakte bezwaar tegen de toepassing van de rupiah-grondslag. De Raad verklaarde het beroep gegrond. Het feit dat bij afschaffing van deze grondslag honderden in Indonesië woonachtige cliënten een uitkering zouden krijgen die buitenproportioneel hoog zou zijn, deed niet af aan het feit dat aanvragers uit Indonesië ongelijk werden behandeld in vergelijking met aanvragers uit andere landen. De uitleg van de PUR dat het herberekenen van álle buitenlandse uitkeringen te ingewikkeld zou zijn, was, aldus de Raad, “volstrekt onvoldoende onderbouwd.”
De kosten
Het was een uitpraak met zware gevolgen. De PUR telde het verlies en informeerde de Staatssecretaris. Het ging om ongeveer 520 cliënten die een uitkering kregen op grond van de rupiah-grondslag en nu een aangepaste uitkering zouden moeten krijgen op grond van de normale, Nederlandse, berekeningen. De kosten? Op jaarbasis ongeveer 14 duizend euro per client, in totaal zo´n slordige 7,7 miljoen. Omdat de gemiddelde client inmiddels 80 jaar oud was, werd verondersteld dat deze 7,7 miljoen per jaar met 10% kon worden verminderd. De uiteindelijke programma-uitgaven zouden zo 50 à 60 miljoen kunnen bedragen.
De Staatssecretaris accepteerde het verlies, en informeerde de Tweede Kamer op 6 juni 2013: “Alles opnieuw afwegende, wil ik meegaan met de conclusie van PUR en SVB dat het schrappen van het uitzonderingsartikel 8, derde lid, onderdeel b, van de Wuv de enige werkbare route is om het verboden onderscheid op te heffen.” De PUR werd vervolgens verzocht om met ingang van de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep, dus december 2012, de uitkeringen aan te passen.
De overheid, aldus het Algemeen Dagblad nu, “weigert” ook nog een nabetaling te doen. En zo, aldus het blad, lopen 520 “gedupeerde hoogbejaarde slachtoffers” tientallen miljoenen mis, “terwijl VWS al in 2007 een waarschuwing kreeg van de Commissie Gelijke Behandeling.”
Met deze tekst wordt wel heel erg een verkeerde indruk gewekt. De in Indonesië woonachtige wuv-gerechtigden kregen jarenlang een uitkering op maat. Vanaf december 2012 krijgen zij naar lokale maatstaven een buitenproportionele uitkering. Had de PUR eerder kans gezien de uitkeringen voor alle buitenlandse wuv-gerechtigden op basis van ‘lokale’ gegevens te berekenen, had iedereen daar vrede mee gehad. De ‘gerechtigheid’ was dan niet in het geding geweest.
x x
De denumerisatie van de Indonesische rupiah is in aantocht. De drie nullen van achter worden binnenkort afgeknot.
Met andere woorden:
Te ontvangen ca 1250 euro
Ontvangen: 250 euro.
Dit is wat een gemiddelde indonesier per ca. maand aan loon ontvangt (nu x 15.400 rupiah).
Die 1250 euro zou dan buitensporig hoog zijn. Niks mee te maken zou ik menen.
Tijd voor een hulpactie vanuit Nederland, ” Help onze Indische landgenoten in Indonesie met een WUV uitkering”.
Zij zijn momenteel dus Indonesiers ;-).
Ik neem aan dat ze bij Halin ook erg blij zijn met deze verhoging. We weten niet wie de begunstigden zijn, maar neem aan dat zij uit dezelfde groep komen als waarvan Halin de belangen behartigt.
Het is gewoon discriminatie van vergeten landgenoten in Indonesie door de Nederlandse overheid.
Ben ik niet met je eens, Ed. Heb geprobeerd – en ben daarin gefaald, klaarblijkelijk – uit te leggen waarom het zo gelopen is. De CRvB vond het evenmin discriminerend. Uitgangspunt van gebruik van de rupiah-grondslag was het uitkeren tot bestaansniveau op lokale basis. Daar is niks discriminerends aan. Dat het onlogisch is dat dezelfde uitgangspunten niet golden voor clienten uit andere (arme) landen, is juist. Dit had echter te maken met (vermeende) onkunde, niet met onwil.
Verder: tot hoe verre strekt de morele verantwoordelijkheid van Nederland zich uit jegens ex-Nederlanders die geopteerd hebben voor warga negaraschap en decennia later alsnog een beroep deden op een Nederlandse wet die toelatingsruimte bood aan personen die zich nog steeds verbonden voelden met Nederland omdat zij het Nederlands beheersten en nog enkele familieleden in Nederland hadden? Daar kom je toch niet uit zonder toe te kennen dat het antwoord niet meer is dan een gevoel, een mening? De verantwoordelijkheid van de Nederlandse overheid strekt zich toch evenmin uit tot alle onderdanen in Nederlands-Indië van voor 1949? Waarom dan wel tot de slachtoffers van de Japanse bezetting? Alles lijkt me discutabel, en juist daarom kunnen al te sterke uitspraken in deze discussie beter worden vermeden.
Nou niet gefaald Bert, laten we het – wat jouw eerste deel van jouw uitleg betreft – maar erop houden dat men beter naar Singapore of Maleisie had kunnen verhuizen.
Over gevoel kun je slechts discussieren en daarover slechts een mening hebben.
Wellicht is eea een signaal aan degenen die later denken met hun AOW+pensioen een onbekommerd leven in Indonesie te hebben, door er zich langdurig te vestigen.
Hierover zijn we het eens. 🙂
buitenzorg zegt:
30 september 2013 om 7:03 pm
De CRvB vond het evenmin discriminerend. Uitgangspunt van gebruik van de rupiah-grondslag was het uitkeren tot bestaansniveau op lokale basis.
———————————————————–
Wat bedoelt men tot het bestaansniveau op lokale basis ?
Als men( Den Haag) zegt , je krijgt geen cent omdat je Indonesier was geworden ( in het verre verleden een heikele punt ! = werd soms door sommigen gezien als kiezen van de zijde van de Indonesiers) daar kan ik mee gaan.
Als volgens de bestaande wet mensen ( ook later Indonesiers) geworden niet uitgesloten worden dan moeten ze ook dezelfde bedrag krijgen zoals de andere slachtoffers die naar Nederland gingen.
Voorbeeld , maar in principe dezelfde basis.
Als ik na tig jaren AOW recht heb opgebouwd dan moet de Nederlandse regering( SVB ?) afblijven van mijn opgebouwde rechten.
En niet zeggen dat ik en mijn lotgenoten ( ex gastarbeiders) straks gekort worden (minder dan 1400 euro) omdat ik in Jakarta of Brebes of Lombok (goedkoper dan Jakarta) met minder kan rondkomen.
Dat is diefstal .
Dus see you at court Meneer .
En moet Ahmed of Mehmet die zijn AOW had opgebouwd in Nederland maar zijn ouwe dag ergens in een Berberse dorp woont minder krijgen dan Mehmet die in Amsterdam woont.
Als ik terug gaat naar mijn kampung in Jakarta dan weet ik dat we onze AOW echtpaar niet voldoende is om 2x ziekenfonds te betalen, huur van een appartement (laat staan een huis ) etc .
Klein appartement van 37m2 in Jakarta West kost al bijna 500 euro per maand .
Ziekenfonds is duurder dan in Nederland, eten en drinken is ook relatief duur (400-500 euro).
Buiten andere variabele kosten.
Of moet ik op “koelie”niveau wonen / leven.
Dan kan het mss al met ongeveer 500 euro klaar .Als man/vrouw samen werken.
Dit is appels met peren vergelijken. Voor AOW wordt premie betaald, is een volksverzekering, dus voor alle burgers. Bij de wetten voor oorlogsgetroffenen gaat het om een uiting van bijzondere solidariteit jegens personen die meer dan anderen geleden hebben in oorlogsperiode. Het is geen opgebouwd recht zoals bij de AOW. Het staat de overheid vrij aan te geven wie onder die regeling vallen en hoe hoog de uitkering is. Dat daarbij in het verleden werd gezegd: het moet niet zo zijn dat een groep uitkeringsgerechtigden in Indonesië vijf maal zo veel krijgt als vergelijkbare uitkeringsgerechtigden in Nederland (gerekend in besteedbaar inkomen), daar kan ik inkomen. Deze keuze werd in de loop der jaren echter steeds onbegrijpelijker, niet alleen vanwege de verschillende benadering tussen Indonesiërs en aanvragers uit andere landen, maar ook – om hetgeen u zegt – het feit dat iemand in Jakarta misschien even veel nodig heeft om rond te komen als iemand in NL, maar iemand ergens in een kampong op Sulawesi met 100 euro in de maand al rijk kan zijn.
Hoe het ook zij, de PUR heeft de staatssecretaris ervan te weten overtuigen dat er maar één oplossing is: iedereen betalen naar NL maatstaven, zonder korting.
De Indonesische onderdanen die dit betreft doen er goed aan dit jaar hun zegeningen te tellen. Hun familieleden in Nederland hebben geen reden tot klagen.
Mijn vroegere Soerabaja-buurtjes in Zwitserland, en familie in Australië en Canada krijgen vol AOW over de jaren dat ze in Nederland hebben gewoond (2 % per jaar?). Als de AOW-leeftijd omhog gaat zal dat percentage wel dalen.
Pak Surya,
Eten en drinken in Jakarta 500€ per maand voor een echtpaar. Kom op zeg, Rp. 260 Rb. per dag. Je kunt in iedere betere warung gemakkelijk van de helft van dat bedrag rondkomen. Ben er pas geweest.
Petbar woont u in Indoneise?
Of men 8 euro of 16 euro (of meer) per dag uitgeeft voor ontbijt, lunch en avond eten is afhankelijk van de stad (regio) en kwaliteit van het eten .
Als je zelf gaat koken , je spullen van een pasar tradisional koopt dan kan je mss met gemak iets minder doen dan de 500 euro.
As ik naar een R.M Padang gaat in Jalan Sabang Jakarta (Laan Holle) betaal ik voor 1 persoon al bijna 90.000 rup .
Gewoon wit rijst, perkedel , soms kip (hoogstens 3 soorten naast de witte rijst) plus teh panas manis tijdens het eten , plus koffie er na .
Buiten bij jalan sabang op straat betaal je al 15-20.000 rupiah voor een portie gado2 of ketoprak.
Op de pasar kan je al voor 8000-10.000 rupiah gado2 of lotek met lontong krijgen.
Toen we in maart 2013 2 weken zaten bij appartement Mediterania(Jakarta West) gingen we vaak bij de kleine restaurants eenvoudig eten , kost al minimaal 100.000 rup. met zijn 3-en .Koffie kost 6000 rupiah ?
Mijn probleem is dat mijn vrouw/zoon niet “elke dag”Indonesisch willen eten (ikke wel)).
Ze willen “af en toe “Europees” eten hebben.
Dan kom je bij een “redelijk” restaurantje al in de buurt van 200-250.000 per keer .
http://www.yukmakan.com/partner.asp?id=2677
Warung Ampera is typisch een Sundanese keuken, vroeger in Bandung was de 1ste restaurant waar chauffeurs van bussen en angkot ( kleine busjes voor officieel 9 man ) eten.
Dus behoort tot de originele , kwalitatief goed eten en relatief goedkoop.
Als indo wil ik wel 4/5 keer per dag eten in Indonesie , maar niet voor 260.000; 130.000 rupia (voor 2 personen) uit eten elke dag. Ik weet mijn favoriete warung wel te vinden, of kaki lima wanneer ik geen zin heb om te koken ;-).
Wanneer ik in Jakarta zou wonen, ik ken de hoogte van de levensstandaard daar niet, heb ik aan 1000-1250 euro maar net genoeg wanneer ik boven het koeli/kampung nivo het hoofd boven water wil houden.
Zelfs in een klein dorpje kom je met 250-300 euro te kort, wanneer je het hele dorp kent of het halve dorp familie is. Dan is er een slametan, een upacara, een trouwfeest e.d..
Je bent je hele maandinkomen kwijt wanneer je daaraan meedoet, en meedoen moet je, apalagi daar op Bali…
Wedden dat er veel slametans zijn de komende maand. 😉
In mijn Javaans dorpje heb ik aan 250 euro per maand meer dan genoeg. Tenminste, voor de onkosten sehari-hari met inbegrip van een keertje per week naar de mall, uitnodigingen voor huwelijken, slametans, benzine voor de motor etc… Wat wil je ook: voor wie niet maalt om westers eten en alcohol is Midden-Java erg goedkoop: voor een paar duizend rupiah eet je in de warteg of hik… De prijzen op de markt zijn erg laag..
De grote uitgaven zijn: ziektekostenverzekering, kosten van schoolgaande kinderen en die van verblijfsvergunningen e.d.
Ja, @Mas Rob, wanneer je niet op grote voet leeft kun je op Midden-Java best rondkomen met 250 euro 😉
Maar dan zijn we beiden bezig de uitkeringen op rupiah-grondslag hier in het openbaar te rechtvaardigen.
De vraag die je nu kunt stellen naar aanleiding van deze interessante inkijk in het leven in Indonesie is: in hoeverre Nederland alle ex-onderdanen financieel moet bijstaan tot ze komen te overlijden. Ongeacht alles.
Nogmaals: de cultuur in Indonesie is familieleden steunen elkaar…de participatiesamenleving.
Aan Pak Vos,
Nee,ik woon in negri Belanda, ben een Indische jongen, tot 16 de jr. in Indonesie, anak Betawi. Ga ieder jaar 2-3 mnd. naar ID om mijn vriendin, Indisch-Sundanees te knuffelen.
Verblijf meestal omgeving Bandung.
Hebt u niet die mooie website over salatiga gemaakt, kan de URL niet meer vinden.
Petbar, u hoeft slechts de naam van de stad in te tikken. Momenteel zit ik in een “dip” en overweeg mijn interessesfeer wat uit te breiden naar andere steden of gebieden, of onderwerpen. Maar voorop staat de Nederlandse aanwezigheid in wat ooit Indie heette. Dat maakte Nederlands-Indie ook “Indisch”.
Sfeertje niet? 😉
Jan A. Somers zegt:
1 oktober 2013 om 4:05 pm
Mijn vroegere Soerabaja-buurtjes in Zwitserland, en familie in Australië en Canada krijgen vol AOW over de jaren dat ze in Nederland hebben gewoond (2 % per jaar?).
—————————–
Mijn vader was 3 jaar gedetacheerd geweest in Amsterdam.
Hij was vergeten om aan te vragen toen hij in 1970 terug geroepen werd naar Jakarta.
Per ongeluk hoorde ik dat hij nooit had aangevraagd, dus heb ik het voor hem gedaan .
Wel 10 jaar te laat en geen terug werkende kracht.
Kreeg op zijn 75ste jaar 6 % AOW.
Aan Pak Ed Vos,
Aduh kenapa dip Pak?, tidak usa.
Een heleboel mensen lezen met plezier uw verhalen en reakties.
Ik zou zeggen ( met Tjalie ) pukul terus!
Salam,
Si Peet
Hr. Petbar het ICM online leest Javapost waarschijnlijk ook
http://www.indisch3.nl/opgevangen-in-andijvielucht-legt-verborgen-indische-miljoenen-bloot/comment-page-1/#comment-20900
Gerechtigheid nu nog de vereffening en betaling van de Stichting Japanse Ereschulden.
loh, hoe ken.
de jap en de belanda zijn allebei heel erg boesoek. tidak ada…
paul