Uit de Sumatra Post van 17 mei 1939:

Stopfles met groeikapitaal

“De Landraad onder presidium van mr. Sloot behandelde dinsdag een oplichtingszaak, waarbij als verdachte fungeerde een 35-jarige Inlandsche vrouwelijke doekoen, afkomstig uit Buitenzorg. Zij maakte een pientere indruk.
Er moet – om met een conclusie uit dit proces aan te vangen – nog een sterke inslag op het gebied van bijgeloof ook onder de Europese gemeenschap schuilen, indien dergelijke krasse staaltjes ter Landraadszitting kunnen voorkomen, en nog wel bij herhaling.
Op zekeren dag in het begin van dit jaar vervoegde beklaagde zich bij een Europese dame te Lawang met een aantrekkelijk voorstel. De dame moest haar een bedrag verstrekken van 11 gulden en 11 cent, welk geld de doekoen in een glas zou stoppen dat gevuld was met rijst. De milde geefster moest dit glas dan gedurende enige tijd zorgvuldig in een kast afsluiten en ziet…na een paar maanden zou er niet minder dan ƒ 800 tevoorschijn komen!
De dame had er wel oren naar, want die ƒ 800 kon zij best gebruiken. Zij gaf de ƒ 11.11, die onder het prevelen van enige spreuken in het glas met rijstkorrels werden gestopt. Het goocheltoertje – ’n allereenvoudigst trucje! – gelukte en na enige maanden bleek het resultaat… het glas was, op de rijst na, leeg!  

Een visioen

Enige dagen later, op 6 Januari jl., kwam de doekoen terug. Zij had ´s nachts gedurende den slaap een visioen gehad, en een geest was verschenen, die haar gezegd had, een gouden ring aan de dame te vragen. Die ring moest zij mee naar huis nemen en op een bepaald dag diverse spreuken opzeggen. Mevrouw zou de ring daarop terugontvangen en wanneer zij het voorwerp trouw om de vinger droeg, zou de ring steeds geluk aanbrengen. Het ongeluk zou haar voortaan steeds verre blijven… Ook hiernaar had mevrouw wel oren, en een mooie ring ter waarde van ƒ 40 ging in het tijdelijk bezit van de doekoen over. Inderdaad zou dit bezit slechts van tijdelijke aard zijn, en in zoverre had de doekoen waarheid gesproken; doch het eind was, dat de ring teruggevonden werd in het pandhuis…

Op 9 Januari kwam de doekoen andermaal terug; nu had zij een langdurig gesprek gevoerd met de ziel van haar gestorven vader, die aangeraden had om aan de dame twee japonnen te vragen. Deze zouden ook een speciale behandeling ondergaan en geretourneerd worden. Vermoedelijk had de slimme doekoen de japonnen ergens zien hangen en nuttig geoordeeld om daarvan voor zichzelf een paar baadjes te maken! De japonnen – behoeft het nog gezegd? – kwamen evenmin terug.

Bakjes van zilver

Toen oordeelde de doekoen dat het tijd was, om weer eens aan die ƒ 800 te denken en het geloof daaraan gaande te houden. Zij vroeg, of de dame al iets had om die ƒ 800 in te bewaren, een paar zilveren bakjes of zo. Ja, mevrouw had een stel mooie bakjes van zilver. De doekoen kreeg die mede naar huis, om ze door een handeling, niet door de zintuigen waar te nemen, extra geschikt te maken voor het ontvangen van zoveel geld. De zilveren bakjes – het verhaal wordt eentonig als dat van Saidja en Adinda – kwamen natuurlijk ook niet terug. Eerst nu kreeg de dame achterdocht, en er volgde aangifte bij de politie. En zo stond de doekoen thans voor de rechtbank.

Bij de aanvang van het verhoor deelde verdachte mede, reeds eerder voor deze feiten veroordeeld te zijn geweest en wel tot een straf van 8 maanden, die nog uitgezeten diende te worden. Het Landgerecht te Malang zou deze straf hebben opgelegd. Teneinde dit nader aan de waarheid te toetsen werd de verdere behandeling der zaak uitgesteld tot 23 dezer.”

Van het uiteindelijke vonnis werd in de krant geen melding meer gedaan.

x