Indisch op het internet
Er wordt wel gezegd dat van de Nederlandse bevolking een miljoen mensen een Indische achtergrond heeft. Ook elders in de wereld wonen nog tenminste 100 duizend mensen afkomstig uit Nederlands-Indië. Wat ze allen gemeen hebben is hun geschiedenis, hun afkomst. Het gevoel anders te zijn dan de omgeving, met andere interesses, bracht hen er in het verleden al toe om samen te komen en zich te organiseren. Sinds een jaar of tien vinden ze elkaar meer en meer in de social media, en wordt daarmee ook anderen (niet-Indischen) een kijkje gegund in de keuken.
Met de bedoeling enig zicht te krijgen op de interesses van deze groep, stellen we ons hier de vraag welke ‘Indische’ websites er zoal zijn, en waar ze zich op richten.
Het onderstaande is een eerste verkenning van de factor ‘Indisch’ op het internet, waarbij we proberen het aanbod in categorieën in te delen. Voor de duidelijkheid: er zijn natuurlijk veel meer Indische sites dan hier onder aangegeven. We beperken ons tot de (zo op het eerste oog) belangrijkste.
Sociale Contacten
Het meeste bezoek lijkt te worden getrokken door sites die zich (vrijwel) uitsluitend richten op het onderhouden van onderlinge contacten, waarbij zo ongeveer van alles aan de orde kan komen. Webmaster ‘Linda’ schrijft op de Facebook-site ‘Indogroep‘: ‘Deze groep is bedoeld voor het behoud van onze indische cultuur. Hier kunt u alles plaatsen wat betrekking heeft op onze cultuur en natuurlijk voor het gezellig uitwisselen van recepten muziek en gezellig onder elkaar gesprekjes voeren’, en dat dekt dan ook wel ongeveer de lading. Een soortgelijke site is die van ‘Indische Nederlanders aan het woord’. De gezelligheid is hier wel aan regels gebonden. De bezoeker die mee wil doen moet eerst heel wat van zich zelf vertellen voor hij door de ballotage komt. Nog een stap verder gaat de ICM Online, een soort Indokrant met forum, waar voor gebruikmaking van alle diensten 24 euro/jaar moet worden betaald.
Cultuur & Identiteit
De bezoekers van websites gericht op sociale contacten lijken weinig vragen te hebben over hun Indo-identiteit. Dit, in tegenstelling tot die van enkele andere sites waar deze identiteit juist wel de essentie is van de inhoud. Het zijn sites die zich vooral richten op de 3e en 4e generatie-Indo’s en Indo’s buiten Nederland, niet toevallig de groepen waar het (nog) Indo-zijn het meest onder druk staat. Belangrijke Indo-sites gericht op jongeren zijn Indisch3.0, Nasi-Idjo en Hoezo Indo. Op deze laatste site krijgt het begrip Indo-identiteit zelfs een nieuwe benaming: ‘Indentiteit’. Typische sites van Indo-emigranten elders in de wereld zijn de door Indische Amerikanen gemodereerde Facebookgroepen Indo Project en Old Dutch-Indonesian Community.
Actie & engagement
Bij deze en de volgende categorie, anders dan bij de vorige, gaat het meer om het doorgeven van informatie dan om de bezoeker-participatie op zich. User-generated content staat hier niet op de eerste plaats. De meerwaarde ligt hier vooral in de informatie die door de beheerders zelf op de site worden geplaatst.
De grootste site die we in deze categorie tegenkomen is die van de Stichting Pelita. Verder kunnen hier de sites worden genoemd die een plaats vinden op het Indisch Plein, en sites als die van Japanse Ereschulden, Vereniging JIN, Stichting HALIN en dergelijke.
Geschiedenis
Het begrip ‘Indisch’ heeft zijn betekenis in het heden, maar vindt natuurlijk zijn oorsprong in het verleden. Vooral voor degenen die zich bezig houden met hun identiteit, hun roots, is het van belang informatie te kunnen vinden over de geschiedenis van Nederlands-Indie. Het online aanbod is beperkt. Los van de websites van gesubsidieerde instellingen die zich bezig houden met het conserveren en openstellen van archieven, kunnen slechts drie sites worden genoemd die op verhalende wijze aandacht schenken aan ‘Indische’ geschiedenis: Londoh, Indischhistorisch en Java Post. Eerstgenoemde site wordt door het overlijden van de beheerder helaas niet meer geactualiseerd; ook Indischhistorisch lijdt een kwijnend bestaan. Slechts het bezoek van de Java Post is (sterk!) groeiende.
Met enige goede wil is het ‘Indische’, in de brede betekenis van de geschiedenis en cultuur van Nederlands-Indië, in te delen in bovenstaande categorieën. Misschien moeten we hier nog één enkele site een aparte vermelding gunnen omdat deze, – alhoewel misschien het meest thuis in de categorie ‘cultuur en identiteit’, misschien wel in alle categorieën thuishoort: Indisch4ever: al zeven jaar lang het Indo-prikbord bij uitstek.
Figuur I: ‘Indisch’ op het Internet.
Omvang van het bezoek
Hebben we met bovenstaande indeling het ‘Indische’ een plaats gegeven, de belangrijkheid van de verschillende websites hangt natuurlijk ook af van het bezoek daarvan. Helaas is daarover weinig méér te zeggen dan dat we het moeten doen met slechts enkele gegevens en indrukken. Om te beginnen: van sommige sites (zoals bijvoorbeeld die van Facebook) worden geen statistieken bijgehouden. Verder speelt mee dat er enorme verschillen kunnen zijn tussen het aantal individuele bezoekers en het aantal views (aangeklikte items).
Waarschijnlijk zijn het de sites gericht op het onderhouden van sociale contacten die het meeste bezoek genereren. Bezoekersaantallen van Pelita en Indisch4ever zijn vergelijkbaar (geschat op 40 duizend views/maand), evenals die van Indisch3.0 en de Java Post (geschat op 15 duizend/maand).[i] In de categorieen Actie & Engagement en Geschiedenis is sprake van een enkele site (Pelita, respectievelijk Java Post) die de meeste aandacht naar zich toetrekt.
Cross-overs
In dit onderzoekje beperken we ons tot de echte online initiatieven van/voor de Indische groep. Voor de volledigheid is het misschien goed melding te maken dat de insteek van deze initiatieven heel verschillend kan zijn. In sommige gevallen betreft het een reeds lang bestaande organisatie gericht op fysieke bijeenkomsten die nu een online aanwezigheid zoekt (Stichting Pelita), terwijl het in een ander geval kan gaan om een uitsluitend online gebeuren (de Facebookgroepen) of een duidelijk online initiatief dat later weer kan leiden tot fysieke bijeenkomsten (Indisch3.0). Met andere woorden, de website is soms het doel, en soms het middel. Mede gelet op de leeftijd van een deel van de Indische groep, zal het contact steeds meer online plaatsvinden. In dit kader noemen we verder nog het initiatief van het Nederlands-Indisch Cultureel Centrum (NICC) dat maandelijks via de e-mail een nieuwsbrief verstuurt, en daarmee een moderner versie lijkt te willen worden van de traditionele – gedrukte – Moesson.
‘Laat maar komen!’
Over enkele decennia leeft niemand meer die zich Nederlands-Indië uit eigen waarneming kan herinneren. Het land verdwijnt daarmee langzaam maar zeker achter de horizon, als een soort El Dorado waarvan sommigen zich afvragen of het ooit wel heeft bestaan.
Hoe paradoxaal ook, Nederlands-Indië komt ook dichterbij. We weten er nu ongelooflijk veel meer van dan pakweg tien jaar geleden. De informatie, vroeger voorbehouden aan een enkele onderzoeker, is nu toegankelijk voor een ieder die zich de moeite getroost een uurtje te surfen op het internet. Contacten met andere geinteresseerden is niet meer onderhevig aan tijd of plaats.
Het is moeilijk te voorspellen wat uiteindelijk zwaarder zal wegen: het verlies of de winst. Mogelijk kunnen we alleen maar hopen dat het ooit mogelijk wordt Nederlands-Indië terug te zien in een soort virtuele vorm, en dan niet zoals de (overigens prachtige) site van Pelita Virtueel Indië, maar gewoon door op een knop te drukken, onze ogen te sluiten en te zeggen ‘Laat maar komen!’.
x
[i] Aanvullingen van de webmasters zijn welkom.
Java Post 
Thank you, Bert, for another great article. And you are correct…there has been an increased growth in this subject since the Internet and social media took hold. Your summary is quite correct with maybe some missing parts. However, the intent of my reaction is focused on your last paragraph which leaves out one important point of this global exercise of connecting with each other. That we, Indos/Dutch Indonesians/Indischen, etc., the people whose roots are in the former Dutch East Indies, want to ensure that our history is included in the history books and encylopedias of the world…not as a sidebar of Indonesian or Dutch history but a historical record that stands on its own. That means raising awareness not only among the Indo community itself but educating the rest of the world. We at The Indo Project are keenly aware of this need and have made it our mission. I thank you for your part in bringing the stories of our past to life and look forward to more of your articles. With best wishes and much success,
Priscilla McMullen – Cofounder, The Indo Project.
Dear Priscilla,
Lovely and heartbreaking to read that you are aware of the Indo roots (Indo/European that is originally) and keen of of spreading and conserve our special backgrounds (Euro/Azia)
throughout any bounderies one can imagine.
As a matter of fact you can have all the information regarding this subject on the ICM Internetkrant (in Dutch), inwhich many interests of our special culture will be exposed and revealed, also by yours truly. Just take a look. (mind you i m not a shareholder whatsoever- my collaboration is mere love, sheer love and nothing else)
Volgens mij, als de oudere generatie afloopt, word de geschiedenis een interessant verhaal. Het laat ons zien dat vooroordelen tot vijandigheid leid. De wereld word hoe langer hoe kleiner als communicatie bijna ommiddelijk is. Vliegen is maar een paar uur naar onze familie. Van het verleden leren we dat zamenwerking nodig is om een toekomst te bouwen in vrede an welvaard. Het word dan minder belangrijk dat wij van Indische afkomst zijn en dat het belangrijker is dat idereen erkend dat we afstammelingen zijn van een paar ouders, dat we bloemen zijn in een tuin, de bladeren van een tak, de vruchten van een boom.
Het is ook belangrijk dat zij die zich indisch noemen een evenwicht proberen te vinden, een verzoening tot stand te brengen tussen het Indonesische en Nederlandse deel van hun persoonlijkheid, en niet pretenderen het beste van twee werelden in zich te verenigen.
Immers dit is als het proberen om de duisternis te verjagen, hetgeen kan leiden tot hysterische reacties en archetypische conflicten.
Hoe zo minder belangrijk? Ik ben er zo trots op dat in mijn aderen alle verschillende nationaliteiten door stromen.En dat zelfs mijn zoon blank maar een mooie blanke kleur dus meer olijfgeel en hij heeft een Ierse vrouw heel witte huid… …hun dochtertje iedereen denkt dat ze dat kindje hebben geadopteerd…totdat ikke Oma …kwam en toen zagen ze ..oooohhhh lijkt echt op Oma…Ja dan zie je wel dat het terug komt .Niet Indonesisch !Niet blanda !
maar echt een mooie Indonita meisje…..dus ga dat maar eens uitleggen.
En dus heeft ook niets mee te maken met vooroordelen dat tot vijandigheid leid…dat snap ik dan niet.Ik weet wel dat de nieuwe generatie elkaar wel meer respecteren . Want als ik die verhalen hoor , was wel erg wat ik en mijn ouders hadden meegemaakt en ik vertel dat wel aan mijn kinderen en ik ze zelfs de javapost doorstuurd om mijn Indo cultuur niet te vergeten.Leer mijn kleinkindje van 3 jaar oud Indonesische liedjes die we toen (niet van mijn moeder) maar van mijn Omaatje en van onze Indonesische Babu die ook nederlands sprak geleerd.Dus ik vind het zo belangrijk dat wij niet zomaar vergaan ..maar er voor gaan ons Indocultuur. En ze zijn verspreid over de hele wereld..
Dus Walter als je ook een Indo bent maar met een witte kleur..en je heb dan gezaaid…
dan zie je toch nog een regenboog van kleur uit je tuintje komen….het is toch mooi ?
Beste j.vd meulen. Ik heb absolute geen probleem met het feit dat je trots bent op je kinderen of kleinkindereen. Ik ben trots op de mijne onafhankelijk van de kleur die ze hebben. Ik heb het over de geschiedenis van onze generatie en daarvoor en wat wij daarover nalaten aan onze kinderen. Vanaf de VOC. De Indo’s van Indonesische, Chinese, Afrikaanse en Europese afkomst. De verhalen van onze jeugd, het leven in kampen onder de japanse bezetting of het leven buiten het kamp en de problemen die daar bijkwamen, gevolgd door de bersiap periode, wanneer ongerechte dingen plaatsvonden opgestookt door de Japanners tegen de Indo’s en Indo’s tegen de Indonesiers dat leide tot wreedheden aan beide kanten. De nieuwe generatie staat hier anders tegen over, weet er weinig van en heft geen probleem met zamenwerking. Gelukkig maar.
Mijn kleinkinderen lenen vaak Indonesische artikelen om hun Amerikaanse klas te laten zien waar ze van afstammen voor “Show and tell” zoals a sarong or topi. Ikzelf heb een Anklung die ik gebruik voor demonstratie aan mijn Amerikaanse kenissen.
Beste Walter,
In je reactie tegen J vd Meulen had je over de geschiedenis, o.a. van Indo’s
van 70-75 jaar geleden die in het voormalige Indië onder erbarmalijke omstandigheden
in Japanse kampen als zo wel er buiten de kampen (weeshuizen) geterrorriseerd,
machteloos en overgeleverd worden aan de kuren van de Jappen.De wreedheden
die begaan werden,werden voornamelijk begaan door de Jappen en de Pemoeda’s
tegen over de Indo’s,en niet door beide kanten.De meeste Indo’s in de kampen en
daarbuiten waren toen al murw,uitgemergeld,machteloos en wapenloos om zich
te kunnen wreken tegen over de “vijand”.
Gelukkig maar dat je als zijnde de zogenaamde nieuwe generatie hier geen weet
van heeft en daarover anders tegen over staat,want anders zal je moeilijk samen
kunnen werken met de toenmalige “vijand” .
Als één van de oudere generatie Indo heb ik nu ook geen moeite meer met onze
toenmalige “vijand”,maar feit blijft dat heel veel oudere Indo’s onder ons heel
veel geleden hebben onder de Japanse overheersing en de bersiap periode
er na in de toenmalige Indië,en de pijnen en verdriet die men overhoudt van
die ontberingen is niet zo maar weg te poetsen,ook niet na 70 jaar na dato,
als zijnde zo maar een stukje geschiedenis.
Vriendelijke groet,
G.Tee
Bedankt voor Uw verheldering, Groeten van Walter
Jammer dat die “koloniaal” Londoh is overleden. Op zijn sites kwamen veel “indo’s” af , omdat hij schreef over hun land van herkomst. Op zijn manier kwam je dat zelden tegen, en vaak was het ook lachen geblazen.
Hij had ook een 2-tal projecten op stapel staan: iets over bentengs en over Nederlandse grafmonumenten / begraafplaatsen in Indonesie.
Indischer kon niet, en dat voor een totok 😉
Goeie schatting van je over Indisch4ever.nu . We zijn van alle markten thuis… Tjampoer toh ?
Wij hebben de laatste 2 maanden zowat 40.000 hits per maand.
Na de crash van weblog.nl moesten we op 1/3 van het oude lezersaantal herstarten.
Maar ik denk dat de wordpress-tellingen het aantal hits telt en dus unieke bezoekers worden dubbel of nog dubbeler geteld.
De site http://indonesischearchipel.wordpress.com/ is ook te vermelden waard. De teksten zijn niet van ons, maar de technische uitvoering en beheer wel.
De verhalenserie is nu afgelopen, maar het is wel laagdrempelig. Korte tekst, zo min mogelijk details, niet de diepte in, maar wel leerzaam en een springplankje voor wie meer wilt zoeken over het item
Geachte redactie,
Graag wil ik de aandacht vestigen op de mailgroep TEMPODULU bij Seniorweb. Deze groep bestaat al ruim 5 jaar. De meeste leden hebben een duidelijk Indische achtergrond (veel Indo’s). Ieder jaar organiseren we grote kumpulan. Er wordt dagelijks veel gemaild, waarbij Indië/Indonesië een belangrijke rol speelt. WSe vormen een hechte groep die elkaar al jaren kent. Zelf ben ik nooit in Indië/Indonesië geweest, maar ga in juli a.s. dit mooie land voor het eerst bezoeken. Ben zelf een totok, maar heb altijd Indovrienden gehad. Heb veel boeken over Indië in mijn boekenkast staan.
Drs. J.J. Brakenhoff
Voorschoten.
janbrakenhoff@ziggo.nl
Geachte heer Brakenhoff, beste Jan,
Heb je ook een website-adres (URL)? Dat maakt het iets gemakkelijker…
Vriendelijke groet.
‘Mijn kleinkinderen lenen vaak Indonesische artikelen om hun Amerikaanse klas te laten zien waar ze van afstammen voor “Show and tell” zoals a sarong or topi. Ikzelf heb een Anklung die ik gebruik voor demonstratie aan mijn Amerikaanse kenissen.”
Ben er weer, en wat ik hier lees raakt me diep.
Mijn broer heet ook Walter net als u; hij is een echte Arubaan geworden. Op dat kleine ‘one happy island’ heeft hij als gerespecteerde Indo uiteindelijk zijn roots geplant en gezaaid. God zegene hem en ook u, Walter.
In zijn tuin staan drie kedondongbomen en één djamboe kloetoek. Met het petèhboompje heeft hij geen succes gehad. Je kan in dit leven niet alles hebben, toch?
Aelle, dat is interessant. Hoe endigt een Indo op Aruba? Toen ik in Indonesia was waren er Indonesische afstammelingen uit Suriname, die Nederlands met elkaar spraken en geen woord Indonesich kenden. Daar zitten natuurlijk ook “Indo’s”.
Zoals menige Belanda voet aan wal zette op Oost-Indische bodem en besloot niet meer terug te willen naar het koude kikkerland, zo verging het Walter ook.
Binnen drie maanden vond hij er een nieuwe baan en een kunuku (knoekoe) woning en zoveel jaar later werd zijn tweede kind geboren (een zoon).
Het geheim schuilt hierin dat hij eerst verliefd werd op een schone Arubaanse verpleegkundige en met haar trouwde. En ze leven nog lang en gelukkig….
@walter
Ik begrijp u. Wanneer ik een kuda lumping/kepang voorstelling zie van kinderen, of van een Reog Ponorogo, dan lopen de rillingen over mijn rug. Zie ik een oud koloniaal gebouw dan word ik lyrisch en fotografeer ik die alsof het een unieke vondst is. Evengoed krijg ik de rillingen wanneer ik een Balinese dans zie, of een prachtige compositie (symfonieen/pianoconcerten) beluister van zeg Johannes Brahms.
Wat denk ik (of voel ik) dan op zulke momenten? Trots dat ik indisch ben? Ik denk het niet 😉
(U begrijpt het inmiddels ik heb Javaanse/Balineze/Duitse/Nederlandse voorouders)
Het Indische gehoor vraagt ook om aandacht.
Hierbij wordt U aangeboden:
http://www.indoradio.nl/
Ik zat eens te kijken naar het mooie plaatje van de kleurrijke gemeenschap.
En plotseling viel me iets op.
Als je het wit weglaat en kijkt naar de kleuren onder elkaar
rood, oranje,geel,groen, blauw, en paars
dan zijn dat ook de kleuren van de gay pride vlag (ook wel rainbow vlag).
Grappig………….. met recht kleurrijke gemeenschap.
En nu heel snel ’n ander onderwerp a,u.b.
Dat ge-tjedar tjedoer kan altijd later nog. En té on-belangrijk.
Wordt aan gewerkt, Richard 😉
Tevens het verzoek aan de bezoekers on topic te blijven. Bij voorbaat dank.
Buitenzorg, het onderwerp is wat is die groep Indische Nederlanders? Wat zijn hun interesses?
En hoe vertaalt zich dat op het internet. ?
Om die groep te kunnen begrijpen is het van belang om de groepstaal te erkennen. Waarom en wat ? Ken je die eigenheid van het heden via een survey op het internet dan wordt die groep in het nabije verleden – waar javapost overgaat- ook duidelijker.
Iemand stoort zich kennelijk aan de typische Indische wijze van Nederlands spreken ( en schrijven op het internet) Het is geen ABN , maar dat is geen enkel Nederlands dialect . Maar Indische Nederlanders en Vlamingen kunnen grammaticaal en spelgewijs prima ABN spreken, maar dan wel met de eigen tongval en varianties.
Ieder regionale stukje Nederlandse cultuur ontwikkelde in de loop der eeuwen zijn eigen dialect.
Zo ontwikkelde de Nederlanders te Indië hun eigen manier van spreken.
Een nieuwe loot aan de Indische-site boom is Indoweb. Een nieuwssite met Indisch en Indonesisch nieuws: http://www.indoweb.nl
“Het begrip ‘Indisch’ heeft zijn betekenis in het heden, maar vindt natuurlijk zijn oorsprong in het verleden. ”
—————————————————————————
Ik wil toch terugkomen op dit topic omdat de benaming “indisch” nog steeds veel onduidelijkheden schept. In feite is indisch een politiek/etnisch beladen woord.
E. F. E. Douwes Dekker had met zijn Indische partij de slogan “Indie voor de Indiers”. Maar wie waren dan die Indiers? Dat waren zij die die Indie als hun (Indisch) vaderland beschouwden: de Inlanders, de Indo-Chinezen, de Indische-Nederlanders. Na de hoogtij van dit Indisch Nationalisme (ca na 1920?) en de opkomst van het (inlandse) Indonesisch Nationalisme kwam er een verschuiving van het concept/de interpretatie van Indisch naar NEDERLANDS-Indisch.
Het idee was weliswaar een zekere autonomie ten opzichte van Nederland maar wel loyaal aan de heersende orde: dus loyaal aan Nederland (associatiegedachte).
En waar de heersende orde de blanke bovenlaag bevoordeelde, kon de BEPERKING tot de Indische-Nederlanders = de Indo-Europeanen die zich verenigden in het Indo Europees Verbond niet uitblijven.
Ergo: Indische Nederlander werd afgekort Indisch
Indo-Europeaan werd afgekort tot indo
Indo=Indisch.
Loyaal aan Nederland.
Uiteraard konden de Indonesische Nationalisten het idee van los (onafhankelijk) van Nederland maar met behoud van dan wel geringe verandering in de heersende orde niet accepteren.
Voor hen gold onverkort: Indonesie voor de Indonesiers, hetgeen tot gevolg had dat de Indo-Europeanen uit het Indonesisch politiek landschap moesten verdwijnen.
p.s. tot slot, van het bovenstaande
( Ed Vos zegt: 26 december 2012 om 2:52 am )
Indonesie kon pas Indonesie zijn wanneer zij Nederlands-Indie losliet.
En tot op de dag van heden leeft Indie/Indonesie meer in Nederland dan Nederland in Indonesie (Mas Rob uit Solo).