Standbeeld Jan Pieterszoon Coen krijgt nieuwe tekst
Jan Pieterszoon Coen
Zoals ik al eerder aankondigde, het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen zou worden voorzien van een nieuwe tekst, een tekst die meer recht zou doen aan de negatieve kanten van ´s mans optreden. Welnu, vandaag krijg ik van de Afdeling Communicatie van de gemeente Hoorn een persbericht met de volgende toelichting:
“Geachte redactie,
Vandaag om 10 uur komt een bedrijf de tekstborden op de sokkel van het standbeeld JP Coen plaatsen. Dit is een technische handeling waar geen verdere activiteit omheen is georganiseerd. Natuurlijk bent u welkom om hierbij aanwezig te zijn. Wethouder Peter Westenberg is aanwezig voor een eventuele quote.
Vanmiddag om 15.00 uur organiseert het Westfries Museum een persmoment voor de lancering van de glossy Coen. Op deRoode Steen wordt deze glossy aan het standbeeld Coen zelf overhandigd. Daarna is er gelegenheid om de tentoonstelling rond JP Coen in het Westfries Museum te bezichtigen.”
Aldus de toelichting bij het ingesloten bericht. Nog voor ik verder lees, kijk ik al met een schuin oog naar de datum van mijn inbox. “Vandaag?” “Vanmiddag?” Volgens mijn mail-programma is het bericht verzonden om 9.53 uur, vanmorgen, en arriveerde het bij de Java Post om 15.46 uur. Dat is dus 7 minuten voor de aanvang van de werkzaamheden bij het beeld, respectievelijk drie kwartier na de overhandiging van de glossy aan Coen. De Java Post mist niet alleen de gelegenheid om de wethouder een quote te ontfutselen, nee, ook nog eens een heel ´persmoment´ van het Westfries Museum. Da´s dus twee keer mis.
De wegen van het internet zijn ondoorgrondelijk, da´s bekend. Een verklaring voor het lange onderweg zijn van het bericht is dan ook niet te geven. Alleen, in dit geval is het natuurlijk niet de schuld van het internet dat we deze belangrijke persmomenten hebben gemist. Het lijkt er bijna op dat de gemeente Hoorn het liefste nog een dagje extra had gewacht met het versturen van het bericht. Bang voor een volksoploop, misschien?
Het ingesloten persbericht
Uit het ingesloten persbericht de volgende – letterlijk geciteerde – tekstgedeelten:
“Sinds12 april is het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen voorzien van een nieuwe tekst. Een maand eerder ging de gemeenteraad akkoord met deze nieuwe tekst die recht doet aan de verschillende invalshoeken op de geschiedenis van J. P. Coen. Op beide zijkanten van de sokkel zit een bord met deze tekst in het Nederland en het Engels. Op het bord staat ook een QR-code die verwijst naar een website met uitgebreidere informatie.
De QR-site verwijst naar de website http://www.jpcoen.com. De site biedt verdieping van de informatie op het tekstbord en biedt bovendien naast tekst ook beeld en geluid. De site is ontworpen voor gebruik op de smartphone. Het Westfries Museum heeft deze gemaakt. De bezoeker van de website kan kiezen uit vier mogelijkheden: meer informatie over de persoon J. P. Coen, meer informatie over het standbeeld, luisteren naar meningen over J. P. Coen en bellen met J. P. Coen.
Meningen over Coen
Voor- en tegenstanders van het standbeeld voor Coen geven hun mening via deze website. Zo vertelt onder andere Jur van Goor, historicus en biograaf van Coen, dat Coen terecht een standbeeld heeft, omdat hij vindt dat Coen zeer belangrijk was voor de VOC.Daarentegen vertelt onder andere Ewald Vanvugt, schrijver van ‘Zwartboek van Nederland Overzee’, dat Coen geen standbeeld verdient, omdat hij vindt dat Coen een slavenhandelaar was.
Bellen met Coen
Bellen met Coen is een optie waarbij de bezoeker van de website een telefoonnummer aanklikt en wordt doorverbonden met de voicemail van Coen. Hij of zij kan een boodschap voor of over Coen achterlaten op het antwoordapparaat. Een selectie van deze berichten zal worden toegevoegd aan de categorie ‘meningen over Coen’.
Tentoonstelling over Coen in Westfries Museum
Vanaf zaterdag 14 april heeft het Westfries Museum een groot tentoonstellingsproject rond J. P. Coen. Behalve uit drie tentoonstellingen bestaat het project uit programma’s voor het onderwijs en de uitgave van een glossy : de COEN!. Verschillende bekende historici, zoals Maarten vanRossem en Hans Goedkoop (Andere Tijden) werken er aan mee.
De grote tentoonstelling heeft de vorm van een rechtszaak. De aangeklaagde is J.P. Coen. De aanklacht luidt : Coen is niet standbeeldwaardig. Er komen getuigen aan het woord die voor en tegen de aanklacht pleiten en ook zijn er ‘bewijstukken’. Heel veel bijzondere voorwerpen, beeld- en geluidsfragmenten die de aanklacht ondersteunen of weerleggen. Rechter van dienst is Maarten van Rossem.
De bezoeker krijgt de rol van jurylid die na het aanhoren van de getuigen en het bekijken van al het bewijs om een oordeel wordt gevraagd. Met deze creatieve opzet wil het museum laten zien hoe verschillend er in de loop der tijd over Jan Pieterszoon Coen is gedacht.”
Don´t shoot the messenger. Een beetje meer aandacht voor de tekst had wel gemogen. Wat de inhoud betreft, het volgende.
Dat bij het vragen van aandacht voor een maatschappelijke discussie enige fantasie mag worden gebruikt, lijdt geen twijfel. Waarschijnlijk had ik het aanbieden van een tijdschrift aan een standbeeld echter beter kunnen begrijpen als ik bij het ‘persmoment’ aanwezig was geweest. Wat het bellen met Coen betreft, dat laat ik liever over aan een dukun.
In de hoop meer te weten te komen toets ik het gegeven webadres nog even in: www.jpcoen.com (hoezo, .com?). Helaas, zeer teleurstellend. Zowel naar vorm als naar inhoud. Goed of fout, Jan Pieterszoon Coen had beter verdiend. Kolonisator of communicator, we hebben allemaal zo onze eigen kwaliteitscriteria.
x
Java Post 
Het is steeds weet het oude gezegde ‘appels vergelijken met peren’!
Het is onmogelijk om die tijd, gedachten en idealen te vergelijken met nu !
Jan Peter zn. Coen heeft echt ‘wat groots verricht’ !!!
Hij heeft de basis gelegd, waarvan het Indonesische volk nog steeds de vruchten plukt; zowel economisch als organisatorisch.
Alles, ook achteraf overwegende, slaat de balans door naar de positieve kanten, van het Nederlandse bestuur in Indië !
Ik dacht dat Buitenzorg in dit topic slechts wilde benadrukken dat van gemeentewege vandaag in Hoorn ‘iets niet groots is verricht’. Voor de discussie over Coen hebben we in JAVAPOST voldoende tijd en gelegenheid gehad. Dat ging er zo nu dan stevig aan toe. Moeten we bij dit topic niet meer over willen doen. Buitenzorg heeft volkomen gelijk met zijn kritiek op de gemeente Hoorn. Stelletje ‘Helden op sokkels’. De Paashaas is er weer vandoor, maar de angsthazen zijn gebleven. In Hoorn. In het College.
Ongelofelijk, dat deze VOC plunderaar/moordenaar nog aandacht verdient!
gelukkig kunnen we uit dit koloniale verleden nog iets positief toevoegen:
Reinwardt : Plantentuin Buitenzorg
Stovia:olv dr. P. Bleeker [opleiding Indische artsen] en meer aan educatie, land -en wegenbouw
Op zondagmorgen 27 mei, 1e pinksterdag zal de jaarlijkse kinderwandeling van Oud Hoorn plaatsvinden. De gidsen nemen de kinderen en hun begeleiders mee naar verborgen plekjes en vertellen spannende verhalen over zeevaarders en kloosters. Bij het voormalige weeshuis in de Achterstraat horen jullie waarom de bazen van de Oost-Indische Compagnie zo graag weesjongens op hun schepen wilden hebben.
Vereniging Oud Hoorn nodigt U allen uit.
De vraag is of iemand van de gemeente Hoorn dit met opzet heeft gedaan om de kwestie niet te veel doen oplaaien of dat het simpeler ligt : iemand is aan het klunsen geweest .
Ik denk het laatste, maar ja, dat maakt het allemaal niet mooier. Over die uitnodiging zit ik overigens niet erg in, da’s slechts een momentopname. Maar zo’n website, dat vind ik jammer. Wikipedia-tekstjes achter elkaar geplakt met een paar plaatjes. En dat gehost door blogger, vreemd. Alsof ze geen geld hadden. Het WF Museum heeft zelf wel een professionele site. Misschien is al het geld wel opgegaan aan de glossy (ik ben nieuwsgierig!).
Ik begrijp de reactie van Jurrien van Goor. Voor oud-Indische zaken (VOC, Nederlands-Indië bestond nog niet) is hij momenteel wel de beste historicus. Als je in Den Haag bent, en tijd hebt om naar de Koninklijke Bibliotheek te gaan, kijk in de leeszaal ook eens naar H.T. Colenbrander (red), Jan Pietersz. Coen. Bescheiden omtrent zijn bedrijf in Indië, Uitgegeven door het Koninklijk Instituut voor de Taal-, Land- en Volkenkunde van Nederlandsch-Indië, I – VII. ‘s-Gravenhage: Martinus Nijhoff 1919-1953. Zeven(!) delen. Misschien al gedigitaliseerd?
Een goed initiatief van de heer Jan A. Somers waarvoor dank.
Ten behoeve van degenen die prefereren de inhoud van de “Bescheiden omtrent zijn bedrijf in Indië” in het Engels te willen lezen, te verkrijgen op microfiche. (MMP115)
Coen, Jan Pieterszoon [1587-1629], Bescheiden omtrent zijn bedrijf in Indië. 7 vols. in 8.
’s Gravenhage, 1919-1953.
Correspondence and other documents by and to the chief initiator of Dutch colonialism in the East Indies and Asia compiled by H.T. Colenbrander from the originals in the archive of the Amsterdam chamber of the Dutch East India Company (VOC) in the National Archives of the Netherlands and supplemented by W. Ph. Coolhaas. Coen first sailed to the Indies in 1607 as an assistant merchant for the Dutch East India Company (VOC). He studied the possibilities for trade and reported on them in detail to the Company when he returned to the Netherlands. The VOC sent him out again in 1612 as chief merchant. He advanced through various positions and was appointed governor general of the Indies in 1617, a post he held until early 1623. During his years in the archipelago, he established a monopoly over the spice trade in the Moluccas and on the Banda islands, suppressing local resistance with a hard hand. He fought to keep English commercial rivals out of the region and against the sultan of Bantam when he challenged Dutch authority by besieging a Dutch fort at their trading post Jacatra on Java. Coen burned down the town and founded Batavia on its ruins in 1619. It was to remain the capital of the Netherlands East Indies colony until Indonesian independence in 1949 when it reassumed its original name as Jakarta. Coen died in Batavia in 1629 during his third (unofficial) stay in the Indies, where he wanted to encourage more Dutch settlement.