Door Tineke Bennema en Jeffry Pondaag
Het waren ditmaal de kinderen van Indonesische slachtoffers, door Nederlands geweld omgebracht in 1947, die deze week verschenen voor de rechtbank in hun proces tegen de Nederlandse Staat. Kinderen toen, getuigen van de standrechtelijke executies van hun vaders door de KNIL in Zuid-Sulawesi tijdens de zogeheten Politionele Acties. Bejaarden nu: ze zijn rond de tachtig jaar. Eerder spanden de weduwen uit Zuid-Sulawesi een dergelijke rechtszaak aan, en nog eerder de weduwen uit Rawagede. Zij zijn nog ouder, de uitbetalingen voor de groep uit Zuid-Sulawesi laten op zich wachten, twee van hen zijn inmiddels overleden. De tijd dringt. Wij stellen een collectieve regeling voor van een schadevergoeding voor alle nabestaanden getroffen door Nederlandse oorlogsmisdaden begaan in Indonesie.
Nederlands militair transport van Indonesiërs
De Stichting Comite Nederlandse Ereschulden, bijgestaan door advocate Liesbeth Zegveld, haalde vrijdag de drie kinderen naar Nederland om te getuigen in hun proces dat op 28 augustus begon. De aanklacht is standrechtelijke executies in de twee dorpen Suppa en Bulakumba waarbij 460 mensen om het leven kwamen. De huizen werden in brand gestoken. De zaak van de weduwen is in 2013 gegrond verklaard en Nederland heeft excuses aangeboden. Premier Rutte stelde zelfs bij het proces van de weduwen in september 2013 dat ernstige gevallen die vergelijkbaar zijn in Zuid Sulawesi met Rawagede ook in aanmerking zullen komen voor schadevergoeding.
Helaas is van deze toezeggingen weinig terecht gekomen. De weduwen van Zuid-Sulawesi hebben hun vergoeding nog niet gehad, in tegendeel, ambtenaren hebben hen buiten medeweten van de advocate en het Comite benaderd met de vraag of het echt hun mannen waren die zijn geëxecuteerd. Onbegrijpelijk, gezien de uitspraak van de rechtbank, immoreel, en een affront jegens de advocate.
Wij vinden dit een onbegrijpelijke handelwijze. Het is niet volgens beloften en precedentwerking van het recht. Deze mensen is lang geleden groot onrecht aangedaan. Ze zijn stokoud, de tijd dringt om onze schulden te vereffenen.
Wij vinden daarom dat er een collectieve regeling moet komen voor alle nabestaanden van het oorlogsgeweld dat Nederland begon na de Tweede Wereldoorlog in Nederlands Indië. Er is naast de morele en juridische verplichting ook een pragmatische reden: er zullen zich nog meer van dergelijke gevallen aandienen en het is voor alle partijen het beste als er niet voortdurend individuele processen zullen plaats vinden. Let wel: het gaat hier om enkele tientallen. Het Comite is bezig met onderzoek naar andere oorlogsmisdaden in toenmalig Nederlands Indië waar nieuwe zaken uit voort kunnen komen.
Collectieve schadevergoedingen zijn in het verleden vaker opgesteld. In 1981 kreeg ieder die tijdens de Japanse bezetting was geïnterneerd een eenmalige uitkering van 7500 gulden. In 2002 keerde de Nederlandse staat een eenmalige individuele uitkering van 1822 euro uit aan Nederlanders die de Japanse bezetting binnen dan wel buiten de kampen hadden doorstaan. Het ging in totaal om 771 miljoen euro. Een symbolisch bedrag, want elk bedrag is discutabel als het gaat om leed van mensen, maar heeft vooral betekenis als erkenning van aangedaan leed. Vandaar ook de naam ‘Het Gebaar’. Ook al was de regeling verre van perfect, hij is dus praktisch uitvoerbaar. Dat de Nederlandse Staat nu traineert vinden wij zeer meten met twee maten.
Wij roepen op die collectieve regeling snel tot stand te brengen. Het is nu nog mogelijk mensen een kleine genoegdoening aan te bieden voor het grote onrecht dat hun door ons is aangedaan in het verleden door onze hand.
Dit artikel verscheen eerder in dagblad Trouw, 8 september 2014, en op www.tinekebennema.nl
x
Java Post 
Kunnen we mevrouw Zegveld die zo begaan is met de Indonesische slachtoffers, en terecht, niet een proces laten voeren tegen de Japanse en Nederlandse regeringen om de Indische kwestie en de schadevergoedingen in beweging te zetten. Japan houdt al jaren de boot af verwijzend nar het Yoshida-Stikkerakkoord ( waarbij dus de Nederlandse regering ons op schandelijke wijze in de steek liet) en de verdere Indische kwestie.
Geef haar maar opdracht. Zij zal het best willen doen.
a) Dan heb je wel een juridische partij nodig die de klacht bij een Nederlandse rechtbank aanhangig maakt en een partij die de klacht bij de Indonesische rechtbank aanhangig maakt, daargelaten dat de klachten niet hetzelfde zijn.
b) ik dacht dat Mevr. Molemans al met wat claims bezig is, dus ik zou bij haar aansluiten, zij heeft dacht ik ook al contact met Mevr. Zegveld, anders wordt het allemaal dubbelop. .
Je hebt een advocaat/procureur nodig. Mw. Molemans heeft toch al meerdere zaken bij een rechtbank aangebracht, zij zal wel procureur zijn.
Sorry, ik bedoelde Mw. Zegveld. Ik merk dat ik oud begin te worden (of al langer bezig).
Nederland traineerde de betalingen aan haar personeel, In die zin is het dezelfde maatstaf als die Pondaag en Bennema constateren Men weigerde simpelweg en knilmilitairen en ambtenaren werden doorverwezen naar Indonesië .
Na 35 jaar kwam de eerste afkoopsom van 7500 gulden en zeker niet aan iedereen die in een jappenkamp waren. Alleen aan kostwinners en hun weduwen dwz 40.00 mensen .
De tweede afkoopsom van die backpay was ‘het gebaar’
In 1981 ging het in beginsel om nooit uitbetaalde loon.
In 2002 nog steeds die kwestie plus een afkoopsom voor schadevergoedingen, wel aan mensen te Nederland gegeven , maar niet aan mensen met materiele schade in Indië.
Plus nog een deel afkoopsom voor kille ontvangst in Nederland
“de eerste afkoopsom van 7500 gulden” Ik ben een beetje de draad kwijt, en weet iedereen wel om welke bedragen het gaat? Ik probeer uit een dikke duim wat te zuigen en met een natte vinger uit te smeren. Reacties uiteraard welkom! Het gaat hier dus niet om wettelijke uitkeringen aan slachtoffers, en voor geleden oorlogsschade!
Het gaat om in de oorlog niet uitbetaalde salarissen van Indisch ambtenaren. Dus inclusief politie, Gouvernements Marine , en KNIL. Dus niet aan alle Nederlanders uit Indië!
Ik gok op een gemiddeld bruto maandsalaris van ƒ 500,–, modaal??? Rekent in ieder geval makkelijk. Vermenigvuldigen met (maart 1942 t/m augustus 1945) 41 maanden, is ƒ20.500,–. Er is een backpay geweest van ƒ7500,–. Blijft over ƒ13.000,–. Goed? Het Gebaar had volgens mij niets met backpay te maken. Deze uitkering werd gezien als een vorm van smartengeld voor de ‘kille’ ontvangst van de naoorlogse repatrianten in Nederland en stond los van de achterstallige betalingen. Het was ook niet beperkt tot Indisch ambtenaren. Goed?
Ik kan mij herinneren dat vlak vóór de capitulatie van het KNIL mijn ouders in Soerabaja ca. drie maanden salaris kregen in muntgeld. Ik ben met mijn moeder mee geweest het te halen bij het gouverneurskantoor, niet zoals gewoonlijk bij ’s Landskas. Drie zakken, griezelig. Maar er werd niet meer gebombardeerd. Dit schijnt alleen te zijn gebeurd op plaatsen waar nogal wat (munt)geld over was.
Bij de overdracht van de balans uit de Indische staatshuishoudkunde aan Indonesië bij de soevereiniteitsoverdracht zijn deze verplichtingen meegegaan naar Indonesië. In een rechtszaak (of twee?) is deze overdracht tot bij de Hoge Raad rechtmatig verklaard.
Ik dacht dat bij de berekening van de pensioengrondslag (SAIP) de oorlogsjaren wel zijn meegerekend als dienstjaren. Is dat zo?
Hoe is het met de overige salarisverplichtingen gegaan? Bij de Koninklijke Marine zijn die salarissen volgens mij wel uitbetaald. Hoe is het gegaan bij het bedrijfsleven?
Met nog een aanvulling in de beschikking:
“(…) onder voorwaarde dat, indien bij rechterlijke uitspraak zou worden vastgesteld, dat het Rijk verplicht is de salarissen der voormalige Indische Overheidsdienaren over de jaren der Japanse bezetting van Nederlandsch-Indië, dan wel schadevergoeding wegens gederfd salaris te betalen, deze beschikking met terugwerkende kracht vervalt en het uitgekeerde bedrag zal worden verrekend met het aan betrokkene dan toekomende salaris of de schadevergoeding.” Het gaat dus duidelijk om een voorschot op de mogelijke uitbetaling van de achterstallige salarissen door Indonesië. Dat gold ook voor de pensioenuitkeringen door SAIP, ook uitgekeerd als voorschot. Met als verschil dat de pensioenpremies altijd al in Nederland waren ingebracht bij het ABP, waardoor er zekerheid was over de Indonesische verplichtingen.
Minister Els Borst wilde met het Gebaar een definitieve afkoopsom maken van alle fouten van de overheid naar de Indische gemeenschap toe:
1 Backpay salarissen overheidsdienaren
2 Geen schadevergoedingen geweest voor materiële oorlogsschade, terwijl mensen en bedrijven te Nederland wel recht hadden.
3 Fouten bij ontvangst in Nederland.
Het Indisch Platform ging niet akkoord met die ene som en de minister suste de onvrede door een Breed Historisch Onderzoek te beloven. O.a. naar punt 1 en 2.
Onderwijl was deze 2de afkoopronde de laatste definitieve afkoping volgens de minister.
Stichting het Gebaar ging propaganda maken dat het Gebaar bedoeld was voor punt 3.
De radiospotjes waren tientallen in die periode. De politiek hoorde het en men greep niet in bij deze misinformatie.
“Stichting het Gebaar ging propaganda maken dat het Gebaar bedoeld was voor punt 3.” Ik kan me daar wel wat bij voorstellen, was een goed idee. Voor punt 1 lag de verantwoordelijkheid bij Indonesië, daar wilde het IP geen stoorzender bij zijn. Punt 2 waren bestaande wettelijke regelingen waar het IP natuurlijk aan gehecht was (maar geen extra voorlichting organiseerde).
@ I4E. pt.1 backpay, salarissen van militairen en ambtenaren tijdens de Japanse kampperiode; ‘lag de verantwoordelijkheid bij Indonesië. Daar wilde het IP geen stoorzender bij zijn’, aldus hr.Somer. Het zal je maar gezegd worden, namens de Nederlandse regering. Een regering die schuld(en) aan zijn dienaren en die overdoet aan de ‘vijand’. Met daarbij nog een Indisch Platform, die zegt voor de belangen van de Indisch groep op te komen, maar deze ‘transactie’ gedoogd. Ieder maand loopt eenzelfde Indische groep te hoop omwille van Japanse ereschulden. En de Nederlandse ereschulden, na
bijna 70 jaar na dato?
@RLMertens 23 september 2014 om 10:27 pm
Ereschulden, ereschulden. Dat is toch geen werkbaar begrip? Hoeveel mensen, van van hoog tot laag, betalen hun schulden niet? Die laten ze liever verjaren tenzij je er een deurwaarder op af stuurt of hen naar de rechtbank sleurt.
“Een regering die schuld(en) aan zijn dienaren en die overdoet aan de ‘vijand’.” Dat valt nogal mee hoor. Als je een zaak goed overdraagt moeten alle lasten en lusten worden overgedragen van de ene rechtspersoon aan de andere. De balans van de Nederlands-Indische staatshuishoudkunde. Dat werd al genoemd in de tweede zin van de onafhankelijkheidsproclamatie, alleen wat langer geduurd dan gedacht door Indonesië. Sinds de Linggadjati-conferentie hebben gemengde ambtelijke commissies de hele balans doorgespit. Het laatste jaar onder toezicht van UNCI. De passiva, verplichtingen, waren goed te beschrijven. De activa was een grote stoet van bezittingen en vorderingen. Alles geaccordeerd in de RTC. En door iedereen ondertekend op 27 december 1949. Ik heb al die handtekeningen pas nog gezien. Zelfs van alle Indonesische deelstaten. Niks vijand! Daarna voordracht door Nederland van Indonesië als lid van de VN! Kennelijk een bevriende natie! En voor de volledigheid, het ging om het huishoudboekje van Nederlands-Indië, en van de Indisch ambtenaren die in dienst waren van de Nederlands-Indische regering. Een overdracht die tot aan de Hoge Raad rechtmatig is genoemd. Maar wel ambtenaren die, zoals bekend, nog steeds wachten op hun salaris, voor zover niet overleden.
Mijn zwager heeft naderhand nog in zo’n commissie gezeten voor de overdracht van Nieuw-Guinea aan Indonesië. Onder toezicht van UNTEA. Was minder omvangrijk. Geen problemen, niks vijand.
@Somer.’ Een overdracht die tot in de Hoge Raad rechtmatig werd genoemd. Maar wel ambtenaren, die nog steeds wachten op hun salaris, voor zover nog niet overleden’. Nederlandse ambtenaren wel te verstaan. Zo is het moraal van de Nederlandse overheid. Een Nederlandse ‘last’, voorheen als lust= de Vaderland blijf ik getrouwe…door die ambtenaren, aan de Republiek werd overgedragen. Na het debacle van het conflict.
“Een overdracht die tot in de Hoge Raad rechtmatig werd genoemd.” Ja dat klopt, ik dacht zelfs twee keer maar ik kan het mis hebben. Het is dus geen bij de Nederlandse regering afdwingbaar recht. Dit zou je dus voor de Nederlandse regering een erezaak kunnen noemen. Wordt er in die richting aan gewerkt door het IP? Of door de ambtenarenbonden? Het is een Indonesische verplichting tegenover de Indisch ambtenaren, niet tegenover iedereen.
@Somer. Het is een Nederlandse verplichting tegenover Nederlandse ambtenaren, die op slinkse wijze werd overgedragen aan de Republiek. Een Republiek die een schuld van Nederland aan Nederlandse ambtenaren moest afbetalen. Een schuld uit een oorlog waar de Republiek, die toen nog bestond, werd opgezadeld. En wie werden de dupe van….? Zelfs door de Hoge Raad rechtmatig verklaard. Een Nederlandse Hoge Raad wel te verstaan.
Geen één natie uit die oorlog heeft het zijn onderdanen zoiets aangedaan!
dr.L.de Jong heeft deze ‘rechtmatige daad’ in de nationale geschiedenis dl.11, op laatdunkende wijze, vastgelegd.
De Nederlandse regering heeft goed gezorgd voor haar ambtenaren. Zij hebben hun achterstallig salaris ontvangen. Maar zij hadden dan ook een arbeidsovereenkomst met de Nederlandse regering. De Indisch ambtenaren hadden een arbeidsovereenkomst met de Nederlands-Indische regering. Nederlands-Indië was financieel onafhankelijk van Nederland. Die salarissen waren een post op de Nederlands-Indische balans die in zijn geheel is overgegaan naar Indonesië. Mijn vader zat daar ook bij. Ik kan het ook niet helpen. De werknemers van grote bedrijven zoals HVA, verzekeringsmaatschappijen e.d. hadden, geloof ik, ook Nederlandse arbeidsovereenkomsten. Als in Nederland een dochteronderneming failliet gaat, staan die werknemers ook op straat. Niet die van de moeder.
@Somer. Wie streed er in Indië ’45-’49 tegen de Republiek? Wie onderhandelde met de Republiek? Wie besliste over Nederlands Indië?
Wie het met wie deed is niet zo interessant. Wel waar het over ging bij de overdracht: een prachtige lap grond met van alles erop en eraan, inclusief mensen. Goed beschreven. Als de top van Philips onderhandelt met een mogelijke koper van een dochteronderneming gaat het over die dochteronderneming, niet over het moederbedrijf. En over de werknemers van die onderneming, niet de werknemers van de moeder. En als die dochter wordt gesloten worden die werknemers ontslagen, niet de werknemers van de moeder. Die dochter is een zelfstandige onderneming, net als Nederlands-Indië. Sinds 1922. Sorry, ik doe een beetje saai, maar ik probeer alleen een beetje op te schrijven zoals de situatie in elkaar zat. Dat is al moeilijk genoeg. Een mening hierover is een ander hoofdstuk. Daar staat Javapost vol mee. Een klein beetje mijn mening: Als het zou lukken Nederland te overtuigen dat er sprake kan zijn van een ereschuld, zou ik dat toejuichen. Alleen bereik je dat niet met alleen maar discussie in een webforum.
@Somer. Was Nederlands Indië financieel onafhankelijk van Nederland? Het niet uitbetalen van achterstallige salarissen aan Nederlanders !!, Het zelf er niet voor zorg dragen dat uitbetaling geschied. Is dat niet een ereschuld?
Of is het motto; helaas, niet meer mijn pakkie-an!
“Was Nederlands Indië financieel onafhankelijk van Nederland?” Met de grondwet van 1922 is er al sprake van afzonderlijke gebiedsdelen. Maar voor die financiële scheiding is er van alles aan de hand geweest, Ik weet daar niet veel van, ook geen datum. Ja, een eigen begroting. Eigen belastingen. Eigen staatsobligaties voor hun staatsschuld enz. Eigen Centrale Bank. Eigen munteenheid. Ik weet verder geen details, verbindingen met Nederland die er ongetwijfeld zullen zijn geweest. Maar dat doen we nu bijvoorbeeld met Duitsland ook. Vóór de Euro volgde de gulden netjes de Duitse mark. Ik dacht dat het zo ook ging tussen de Indische gulden en de Nederlandse gulden. En de GG zal natuurlijk wel tekst en uitleg hebben moeten geven aan zijn bazen in Nederland. Financiën is een vak apart! Voor een normaal mens niet te doen.
De overeenkomst met Indonesië was niet alleen rechtmatig, je moet een volkenrechtelijke verdragspartner ook kunnen vertrouwen. Nu het fout is gelopen kun je inderdaad denken aan het begrip ereschuld, maar dat moet je dan ook aanzwengelen. In de Indische gemeenschap zijn er toch velen die aan de verkiezingen voor de Tweede Kamer meegedaan? Zijn zij al wakker geworden?
Jammer dat op dit artikel weinig is gereageerd. Intussen krijgen de Haagse kinderen warme kleding (een jas) toebedeeld alsof er geen andere arme Nederlandse kinderen in de rest van het land leven. Ik snap er niets van. http://www.telegraaf.nl/binnenland/23097839/__Jas_voor_arme_Haagse_kinderen__.html
Toen wij in de winter vanuit indonesië met de boot in Nederland aankwamen, kregen we pas nadat wij reeds de griep te pakken hadden enige winterkleding die onze ouders zelf hebben betaald met hun spaarcenten. Wij liepen voor de rest van het jaar nog een tijdlang in onze zomergoed rond tot grote hilariteit van Hollandse klasgenoten.
En toen …..DEN HAAG – Fouten en fraude met de toeslag voor kinderopvang kosten 433 miljoen euro. Fiscus denkt dat 60 miljoen is verdwenen.
Enkele honderdduizenden huishoudens hebben in de periode 2009-2012 te veel toeslag voor kinderopvang gekregen. In totaal gaat het om 433 miljoen euro. Hahahahaha
Hoe men over oorlogskinderen uit Indië dacht anno 2014; In de Telegraaf van 28/8-’14-‘kinderen willen een genoegdoening van de Nederlandse staat. Ene Josephien van Veen/Alkmaar schrijft verder; ‘Nederlandse kinderen! die gruwelen hebben gezien en ervaren in Japanse kampen tussen ’42-’45 willen nu eindelijk ook respect en genoegdoening ontvangen. Laat advocate Zegveld zich daar druk over maken. Laat haar eens praten met onze ‘eigen’ ouderloze kinderen van toen (?), dan wordt ze geconfronteerd met even zoveel vreselijke daden’-.Er volgden hierop geen reacties.
Er volgden hierop geen reacties.
Bedankt, heer Mertens,
Zoals u reeds gezegd heeft, zullen wij Mevrouw Zegveld zich ook laten bemoeien met onze Nederlandse, Indische, Molukse of Chineze vader- en/of moederloze kinderen.
“Volgens advocate Liesbeth Zegveld gaat verjaring niet op. Ook zijn de kinderen, net als eerder de weduwen, direct betrokken nabestaanden en zijn ze net zo slachtoffer van de executies als de weduwen. Volgens Zegveld is het voor de kinderen een zeer traumatische ervaring geweest om hun dode vader te zien.”
Zegveld vertegenwoordigt 5 kinderen en ook nog 18 weduwen die nog geen schadevergoeding hebben gekregen.
Kinderen Sulawesi zagen executies
28-08-2014 11:29 | gewijzigd 28-08-2014 11:49 | ANP
Volgt hier nog een reactie op?
Ik zal mijn bantal niet ruiken om te gaan slapen voordat ik Zegsveld’s motto hieronder geplaatst heb.
~ “Hoewel het geen tovermiddel is, kan het RECHT een veel GROTERE rol
spelen bij het aanpakken van ERNSTIGE mensenrechtenschendingen.”
Professor Liesbeth Zegveld (1970)
Welterusten.
Ned.Indie was volgens dhr Somers misschien financieel onafhankelijk maar daar is alles ook mee gezegd want
a) welke Nederlander en namens wie verklaarde aan Japan de oorlog in 1941 daarbij vergetend dat in de Grondwet staat dat Nederland zonder inspraak van het Parlement een ander land niet de oorlog kan verklaren?
b) welke Nederlander en namens wie in Ned. Indie capituleerde in 1942 waarbij de toenmalige GG als burgerambtenaar aanwezig was?
c) welke Nederlander en namens wie ondertekende op de US Missouri de Japanse capitulatie
daarbij rekening houdend dat de KM in Indie een vreemde eend in de bijt was.
Staatsrechterlijk was het wel een zooitje dat met hang en plakwerk tot een goed eindje moest worden gebracht
Misschien kan dhr Somers uitleggen als nazaat van iemand van de Goevernementsmarine, hoe de verhoduing van de KM tot het burgelijk bestuur in Ned. Indie staat, ook staatsrechterlijk gezien een puinhoop.
Volgens dhr Somers had Nederland bij de soevereiniteitsoverdracht van 1949 boekhoudkundig alles met de Republiek Indonesia goed en afsluitend geregeld maar hoe verklaart hij dat de Nederlandse Staat bij de Indonesische Herstelbetalingen van 1966, het zgn tractaat van Wassenaar Minister Luns toch nog geldelijke eisen stelde en na een bod van 4,2 Miljard aan herstelbetalingen grootmoedig akkoord ging met 600 miljoen (een sigaar uit eigen doos) . Dit voortreffelijke resultaat werd door onze toponderhandelaar (vroegere NSBer) als politiek akkoord afgedaan. Kan de Heer Somers verklaren waarom de Nederlandse Staat alsnog 240 miljoen van de 600 miljoen in haar zakken stopte zodat voor bedrijfsleven en particulieren een aalmoes als Gebaar overbleef.Is dit niet aan te merken als een onrecht matige daad danwel door het eigenmachtige optreden van dhr Luns hebben vele mensen schade gelden. Het optreden van de Nederlandse overheid kan weliswaar rechtmatig zijn maar kan schade toegebracht worden aan haar onderdanen. De onderdanen lijden schade en als dat zo is hebben zij recht op schadevergoeding…..Elke goede advocaat of procureur kan dat haarfijn uitleggen, daar hoef je niet naar mevr. Zegveld te gaan.
Oei, dat zijn veel onderwerpen! Ik zal wat proberen. Sinds potlood, papier en computer zijn uitgevonden hoef ik niet zoveel meer te onthouden. In dit geval veel selecteren, kopiëren en plakken uit mijn boek Staatkundige Ontwikkelingen.
Eerst maar de Nederlandse grondwet van 1922.
“Art. 1. Het Koninkrijk der Nederlanden omvat het grondgebied van Nederland, Nederlandsch-Indië, Suriname en Curaçao.” Over het nevenschikkende karakter van deze tekst zijn nogal wat boekenplanken vol geschreven. In mijn genoemde boek heb ik daar een samenvatting van gegeven, hier laat ik het bij de kale brontekst.
“Art. 2. De Grondwet is alleen voor het Rijk in Europa verbindende, voor zoover niet het tegendeel daaruit blijkt.” Voor Indië kun je daar dus meestal niet terecht.
“Art.61. De Staatsinrichting van Nederlandsch-Indië, Suriname en Curaçao wordt door de wet vastgesteld; andere onderwerpen worden door de wet geregeld, zoodra de behoefte daaraan blijkt te bestaan. (…) Onverminderd het bepaalde in het eerste lid van dit artikel wordt de regeling van de inwendige aangelegenheden van Nederlandsch-Indië, Suriname en Curaçao overgelaten aan aldaar gevestigde organen, op de wijze bij de wet vast te stellen, (…).” Dit is was voor Indië geregeld in de Indische Staatsregeling 1925. (IS 1925)
“dat in de Grondwet staat dat Nederland zonder inspraak van het Parlement een ander land niet de oorlog kan verklaren” Dit was dus voor Indië niet relevant. IS 1925 “Art.33. Ter handhaving van de uit- of inwendige veiligheid kan door of vanwege den Gouverneur-Generaal elk gedeelte van Nederlandsch-Indië in staat van oorlog of in staat van beleg worden verklaard. (…)” Het verklaren van oorlog is een terminologie die alleen door domme journalisten wordt gebruikt. Het is onrechtmatig handelen t.o.v. een andere staat en mag dus helemaal niet. Het gaat om het formeel verklaren dat mijn land in staat van oorlog verkeert waardoor allerlei maatregelen kunnen worden getroffen die normaal niet mogen, en waarmee rechtmatig wapengebruik ter verdediging wordt gemeld. Ik meen te weten dat ‘Londen’ namens het Koninkrijk de staat van oorlog heeft afgekondigd, en de GG namens Nederlands-Indië krachtens dat art. 33. Dat had nog wel een voorgeschiedenis: In Indië was op 11 mei 1940 de staat van beleg afgekondigd. Op 29 juli 1941 werd de militaire noodtoestand afgekondigd. Op 30 november werden alle militaire verloven ingetrokken. Tussen 2 en 5 december vertrokken alle luchtstrijdkrachten naar hun oorlogsbestemming. Op 5 december besloten de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Nederland tot samenwerking in geval van oorlog (net als bij de NAVO).
De GG had al op 4 maart 1942 op last van ‘Londen’ zijn staatsrechtelijke positie als opperbevelhebber overgedragen aan de legercommandant en de waarnemend vlootvoogd. Heel nuttig om een scheiding aan te brengen tussen militaire en bestuurlijke functies. Het was dan ook vreemd dat hij zich wilde bemoeien met de capitulatie-onderhandelingen. Met generaal Ter Poorten had hij een slechte verhouding, zijn aanwezigheid wekte ook bij de Japanners onduidelijkheid en irritatie. De capitulatie werd door generaal Ter Poorten ondertekend namens het KNIL. De waarnemend vlootvoogd was niet aanwezig en heeft dus niet namens de KM getekend. Heel handig.
Wie voor Nederland op de US Missouri de Japanse capitulatie heeft getekend weet ik tot mijn schande niet. Helfrich? In ieder geval namens het Koninkrijk der Nederlanden.
De Gouvernements Marine was geen krijgsmachtonderdeel. Wel werden in de staat ven beleg vanaf mei 1940 aan de GM ondersteunende taken aan de KM toegewezen. Om te voorkomen dat het personeel als franc-tireurs zou worden behandeld werd de GM gemilitariseerd, en de schepen grijs geschilderd. Vlak voor de capitulatie werd het personeel weer gedemilitariseerd, met de (achterhaalde) gedachte dat zij daarmee gevangenschap zou ontlopen. Enkele collega’s van mijn vader hadden dat bericht te laat ontvangen, en hun schip tot zinken gebracht. Franc-tireur, dus standrechtelijk geëxecuteerd!
” bij de soevereiniteitsoverdracht van 1949 boekhoudkundig alles met de Republiek Indonesia goed en afsluitend geregeld ” Dat is inderdaad goed gegaan tussen partijen die verder normaal met elkaar verder wilden. “Herstelbetalingen van 1966, het zgn tractaat van Wassenaar” Dat heeft niets met de RTC en de akte van soevereiniteitsoverdracht te maken, en daar weet ik ook niets van af. Maar ik vind het wel vreemd dat Luns alle schuld krijgt (ik heb overigens ook niet zoveel met die man), maar het waren toch verdragen met Indonesië die door ons parlement zijn goedgekeurd! Zoals het ook hoort. En voor de overige genoemde financiële zaken is niet de Nederlandse staat (wat is dat?) verantwoordelijk, maar ons parlement! Daar moet je zijn met klachten.
Sorry Buitenzorg voor de lengte. Met de kennis van nu dat ik eigenlijk meer ruimte nodig had. Moeten die lui maar niet zoveel vragen. Gewoon eerst lezen. Veel duidelijker dan deze samenvatting.
Het is geen kwestie van veel vragen maar ik wil gewoon Uw argumentatie duidelijk hebben.
Formeel heeft U alles wel op een rijtje gezet maar feitelijk was de verhouding Nederland en Nederlands Indie toch wat genuanceerder. In Uw opstelling is Nederlands-Indie een aparte staat, met een staatinrichting dat veel meer op een Nederlands protectoraat lijkt dan een staat die enige mate van democratie kent. In werkelijkheid werd Ned.Indie door de GG bestuurd , die op haar buujrt onder leiding van staat van de Ministerie van kolonien, dus eigen richting, want waarop moest de GG zich richten, toch niet op de Volksraad, die alleen maar een Raad was en niemand vertegenwoordigde. Ik lees deel 9 van Dr L. de JOng op na en daar wordt duidelijk de ondergeschikte positie van Ned. indie beschreven. En dhr Somers geeft zelf toe dat de Stattsinrichting bij wet geregeld en andere dingen bij wet vastgesteld dienen te worden . En dhr Somers; wie moet dan die wetten in Ned. Indie vastleggen?, de Volksraad soms, nee die worden toch in Nederland geregeld en vastgelegd, want bij de wetsgoedkeuring hoort toch een echt parlement. Dat heb ik tenminste bij Staatsrecht van Prof. Maarseveen geleerd voordat dit geschreven was. . Maar wetsregeling heeft U ook wel gelezen.
En over de oorlogsverklaring in Indie
Deel 9 blz 285 De GG van Sgtarckenborg verklaart: het was niet een oorlogsverklaring aan Japan (tot het verklaren van oorlog was de gouverneur-generaal uiteraard niet bevoegd), maar een mededeling dat Japan Engeland en Amerika aangevallen had, dat die aanval beschouwd
moest worden als ook tegen Nederlands-Indië gericht en dat het gebiedsdeel derhalve onmiddellijk aan de oorlog zou gaan deelnemen.
De Nederlandse regering en oorlogsverklaring
deel 9 blz 284…… De Nederlandse regering in ballingschap ;……. telegrafisch werden
instructies geseind naar de Nederlandse gezant in Tokio, Pabst, dat deze van de Nederlandse OORLOGSVERKLARING onmiddellijk mededeling moest doen aan het Japanse ministerie van buitenlandse zaken. Hij deed dat op woensdagmiddag 10 december; de Japanse minister van buitenlandse zaken 0 apanwas van de oorlogsverklaring uiteraard al op de hoogte) weigerde hem te ontvangen, hij moest met de onderminister genoegen nemen
En verder
Op 5 december besloten de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Nederland tot samenwerking in geval van oorlog (net als bij de NAVO). Dat staat wel zo dapper maar dat heeft toch wel een voorgeschiedenis rekening houden dat de Nederlandse regering in ballingschap in Londen zat. Er moet efr toch bij vermeld worden dat Nederland een voorbeeldsprekende neutraliteitspolitiek voerde en dat landen zoals Engeland en de VS Nederland met argusogen aankeken, het was nog geen betrouwbare partner. Er waren scenarios waarbij Japan Nederlands Indie terzijde zou laten liggen en wat zou Nederland dan doen, Ned. Indie kwam helemaal niet ter sprake dus die onafhankelijke positie was in Intenationaalopzicht een wassen neus. Dus dit was alleen maar een opmerking mijnerzijds en geen vraag maar om het een en ander te nuanceren en te verduidelijken.
Dat dhr Luns alle schuld krijgt komt omdat hij de verantwoordelijke onderhandelaar was en hij ook de grootste mond had. Laat ik het zo stellen dat je een incompetente minister niet zulke onderhandelingen moet laten voeren, dwz met een eis van 4,2 Miljard de onderhandelingen ingaan en er met 600 miljoen eruit komen kan mijn nichtje van 6 jaar ook, daarvoor hoef je geen Minister te zijn. Mevr Molemans bespreekt dat in haar claim nr 7 en dan krijg ik wel hartzeer als mensen vertellen hoe ze hun eis bij de Nederlandse overheid indiende en maar 15% ervan terugkregen. IUk vind dat de Overheid hier nalatig is geweest.
Wetten kunnen rechtmatig. zijn maar daardoor kunnen aan onderdanen schade worden toegebracht bij de uitvoering van de wetten. De Nederlandse staat als uitvoperende macht kan in rechte aangesproken worden, zo heb ik dat tenminste geleerd bij Staatsrecht en ander Recht. Neem het voorbeeld van het proces om de Rawagede weduwen.
“In Uw opstelling is Nederlands-Indie een aparte staat” Waar heb ik gezegd? Dat was nou net het centrale probleem voor mijn boek ‘Staatkundige ontwikkelingen binnen een koloniale relatie.’ Met de probleemstelling in:
“2 Het staatsbegrip binnen een koloniale relatie
Voor een goed begrijpen van de staatkundige verhoudingen is het nuttig de gangbare criteria voor het staatsbegrip te plaatsen binnen de koloniale relatie. Deze koloniale context geeft het abstracte staatsbegrip specifieke accenten die kunnen worden ingepast in de wordingsgeschiedenis van de koloniale ‘staat’. De juridische criteria worden hiermee hanteerbaar voor staat-achtige constructies die niet voldoen aan het staatsbegrip in enge, juridische zin. Nederlandsch-Indië had weliswaar eigen rechtspersoonlijkheid maar was geen staat in volkenrechtelijke zin. Het was rechtssubject, maar geen volkenrechtssubject. Wel heerste er in Indië een neiging deze juridische entiteit gevoelsmatig als staat tegemoet te treden, er ‘statelijke’ eigenschappen aan toe te schrijven.” Dat was niet helemaal vreemd, bij ongenuanceerde toepassing van de criteria voor het staat-zijn, zou Indië een staat kunnen zijn geweest.
Ik ga deze negen pagina’s hier niet kopiëren. Veel beter het boek (in de ramsj) te kopen zodat u achter mijn argumentatie over deze zaak kunt komen. Voor de volledigheid, ik verdien niets aan dat boek. Behalve de subsidie van Het Gebaar heeft het mij veel geld gekost, maar ook veel plezier.
In de wandeling gaat het behalve over staten altijd ook over deel’staten’, Verenigde Staten, welvaartstaat, failed states, al dan niet met een staatsregeling. Staten-Generaal? IS? Las pas nog in de NRC over 1,7 miljard Euro Antilliaanse staatsschuld door Nederland kwijtgescholden. (dus door ons betaald!). Als dat door Luns was gebeurd, was Javapost te klein geweest. Overal wordt ‘staat’ gebruikt, terwijl wij niet eens goed kunnen definiëren wat een ‘echte’ staat zou moeten zijn. Maar Indië, geen staat, heeft wel de Wet op de Staatsinrichting van Nederlandsch-Indië gekregen. Gepubliceerd in het Nederlandsch-Indisch Staatsblad (1925 No 447). Daar heeft niemand problemen mee gehad.
“dus eigen richting, want waarop moest de GG zich richten,” Zoals in elk fatsoenlijk land had de GG zich te houden aan de Indische Staatsregeling en de daaropvolgende specifieke wetgeving. En zijn gelijk proberen te halen in de Volksraad. Daarom staat in de Staatsregeling het hoofdstuk van de Volksraad direct na het hoofdstuk van de GG. En in de jaren dertig echt niet meer een Volksraad uit 1918. (toen was er in Nederland ook nog geen algemeen kiesrecht!) Het was een mederegelend orgaan geworden. Maar het was ook dynamiek! Achteraf bezien kan de ‘november-verklaring’ uit 1918 van Van Limburg Stirum als een overhaaste daad worden gekenmerkt, die zowel binnen de Indische als de Nederlandse gemeenschap te veel ongefundeerde verwachtingen heeft gewekt. Er was sprake van een scherp begrensde autonomie. Begrensd, ja, maar toch: autonomie. In de praktijk ging men steeds verder, de grenzen van die autonomie werden verkend, soms overschreden. Maar het ging hierbij nu niet meer om de autonomie in de regelgeving, om het oprekken van het staatsrecht. Het ging om staatkunde, de plaats van Indië binnen het Koninkrijk, de uiteindelijke invulling van het bepaalde in artikel 1 van de Grondwet. En voor sommigen in de Volksraad nog een stapje verder. Daar kon openlijk over worden gesproken!
Over die ‘oorlogsverklaring’. Dat woord wordt altijd gebruikt, ik heb me soms ook hieraan bezondigd omdat het vroeger veel werd gebruikt. Ik dacht zelfs in de toenmalige grondwet, maar gelukkig gecorrigeerd als in-oorlogverklaring. In de IS 1925 was dat al geregeld: staat van beleg/oorlog. Het is gewoon de vaststelling van een feit: het is oorlog. Met daarmee het recht de wapens op te nemen voor verdediging. En diverse (grond)rechten opzij te schuiven.
“Er waren scenarios waarbij Japan Nederlands Indie terzijde zou laten liggen en wat zou Nederland dan doen, Ned. Indie kwam helemaal niet ter sprake dus die onafhankelijke positie was in Intenationaalopzicht een wassen neus.” Na de onderhandelingen met Kobayashi en Yoshizawa tussen 12 september 1940 en 27 juni 1941 waren de ideeën van Japan over Indië duidelijk. Indië was in de Nanyo de belangrijkste leverancier van grondstoffen voor de oorlogsvoering. Opmerkelijk was dat praktisch de hele Japanse (economische) delegatie bestond uit militairen met een grote belangstelling voor diverse plaatsen langs de noordkust van Java. Denk er ook om dat in het BB veel ambtenaren waren met een sinologische opleiding, met Japans als bijvak of andersom. Zij waren in de staat van beleg voor het merendeel overgeplaatst naar defensie. Ik heb me laten vertellen dat in Indië meer bekend was over de Japanse plannen dan in Amerika of Engeland. Op 6 september 1941 besloot de Japanse Kroonraad tot oorlog met de Verenigde Staten, Nederlands-Indië en Groot-Brittannië indien de onderhandelingen vóór 10 oktober niet naar tevredenheid van Japan zouden zijn afgerond, die datum werd naderhand verschoven naar 25 november. De militaire positie van Indië in de Maleise barrière was ook van groot belang, vloot en luchtmacht van Indië waren in dat gebied groter dan die van Amerika en Engeland samen!
Tot slot nog even het democratisch gehalte van Indië en de Volksraad in het kader van het staat-zijn. Bij alle denkbare criteria voor het zijn van een staat komt democratie niet voor, net zomin een volksvertegenwoordiging. Bij de leden van de VN zijn er tal van bevriende naties die niet eens een democratisch gekozen volksvertegenwoordiging hebben, maar toch als staat volkenrechtelijk worden erkend. En dat de GG geen gekozen bestuurder was is ook niet relevant. Onze koning is ook niet gekozen, net zomin als alle organen van de uitvoerende macht en rechtelijke macht (en justitie). Zelfs de Eerste Kamer is niet rechtstreeks gekozen!
Ik stop verder hiermee. Dit topic ging over regelingen van ver na de oorlog. Ik weet hier weinig van af, had het te druk met mijn eigen toekomst. Als paatje overheid niets doet, probeer je het toch zelf?
@Somer; Nederlands Indië wel of niet een aparte staat? Echter toch wel een gebiedsdeel! Onder leiding van een gebiedsdeel gouverneur.
En dat gebiedsdeel werd toch over gedragen ( zonder GG natuurlijk, maar wel met de schulden door/olv. de GG aangegaan) aan de Republiek ? Dus; met de lusten en lasten, die door, onder leiding/voogdij/ter goedkeuring van Nederland zijn aangegaan. Zelfs de Volksraad (VR) had geen invloed hierop. (advies werd zelden opgevolgd) Ook de oorlog verklaring aan Japan werd zonder advies van de VR afgegeven. Is er verschil tussen oorlogsverklaring en oorlog verklaring? Ook voor de (gebiedsdeel) slachtoffers hiervan/hierdoor?
Ik ben geboren 1941 tjimahi mijn vader stierf in 1944 in Tamarkan Birma line Hoe is het mogelijk dat we wel de elende meegemaakt hebben kind of baby, lijkt erop of we niet bestaan hebben met mijn moeder als weduwe en niet hoeven legaal te overleven