Slachtoffers van Bersiapgeweld in Batavia, 1945/1946
Indonesische nationalisten
Voor veel Europese inwoners van Nederlands-Indië waren de maanden kort ná de Japanse capitulatie, de Bersiapperiode, erger dan de periode daarvoor. Niet alleen omdat de hoop op een terugkeer naar vooroorlogse verhoudingen door de nationalistische aspiraties van de Indonesiërs de grond werd ingeboord, maar ook, en vooral, omdat men gewoon verschrikkelijk bang was. ´Scared to death´, zeiden de Britse soldaten die de orde trachtten te handhaven.
De angst was gerechtvaardigd. De nieuwe leiders van de Republiek hadden aanvankelijk geen enkele greep op de verpauperde plattelandsbewoners die nu en masse naar de steden trokken om daar alles te plunderen wat van hun gading was. Voor velen van hen was nationalisme niet veel meer dan synoniem voor rampok (plunderingen). De aantrekkingskracht van de steden was tweeledig: niet alleen was hier het meeste te halen, de plattelanders hadden hier ook het voordeel van hun relatieve anonimiteit. De daders van de plunderingen en moorden werden zelden herkend.
Batavia en Bandoeng
In West-Java hadden vooral Batavia, Buitenzorg en Bandoeng te lijden onder deze agressie. Vooral híer werd gerampokt, gekidnapt en gemoord. De angst die dit bij de Europese bevolking (blanken en Indo-Europeanen), maar ook bij de Ambonezen, Menadonezen en Chinezen teweegbracht, werd nog gevoed door het feit dat de Britten aanvankelijk absoluut niet bij machte waren om deze steden geheel te controleren. In tegendeel, zowel in Batavia als in Bandoeng werd aanvankelijk bewust gekozen voor het slechts controleren van een deel van de stad, waarbij de bevolking van de overige stadsdelen, logischerwijze, vogelvrij werd verklaard.
Wat dit voor Batavia en omstreken betekende toont ons onderstaande lijst. Het is een compilatie van twee door het Nationaal Archief beheerde lijsten, die vermoedelijk beide, op basis van individuele dagrapporten, zijn opgesteld in 1946. De rampok werd niet geregistreerd, daarvoor was ze te omvangrijk, de ontvoeringen en moorden echter wel. Aan de meeste moorden ging eerst een ontvoering vooraf, reden waarom veel burgers zich betrekkelijk snel bij de autoriteiten meldden als zij iemand misten. De kidnap werd in de meeste gevallen veroorzaakt door volkswoede; het vragen van een losgeld gebeurde slechts incidenteel. Soms werd de ontvoerde (al dan niet na mishandelingen) na een tijdje weer losgelaten, soms werd hij later alsnog vermoord.
Incompleet
De lijst is niet compleet. Hier wordt slechts melding gedaan van de laatste drie maanden van 1945. Ook in 1946 werden nog vele burgers ontvoerd. Naarmate de grip van de Britten en, vanaf maart 1946, de Nederlanders, op de veiligheid van de Europese inwoners groter lijkt te zijn geworden, hadden de Chinezen echter meer te lijden.
In totaal vermeldt deze lijst ongeveer 230 personen, waarvan een kleine 100 op het moment van registratie reeds bleek te zijn vermoord. Naar het totale aantal slachtoffers in Batavia kunnen we slechts gissen. Als we de gehele Bersiapperiode in ogenschouw nemen, d.w.z. tot de komst der Nederlanders, en uitgaan van het feit dat een deel der ontvoeringen en moorden onder de niet-Europese bevolking niet in de boeken terecht is gekomen, dan mogen we de hier gegeven aantallen misschien verdubbelen, en veronderstellen dat sprake is geweest van zo´n 400 à 500 ontvoeringen, waarvan de helft met dodelijke afloop.
De namen van de slachtoffers zijn in slechts weinige gevallen terug te vinden op de lijsten van de Oorlogsgravenstichting. Omdat het vooral bewoners betreft van Batavia zélf, werden hun lichamen – indien al gevonden – meestal ter plaatse begraven in een privégraf.
x
Opgave van vermiste, ontvoerde en/of vermoorde personen in Batavia, oktober-december 1945 (samengesteld op basis van documenten Nationaal Archief NA/2.10.14/2988/ en NA/AS/1365)
De data zijn slechts indicatief, want veelal gebaseerd op de datum van eerste melding.
–/09 Kneefel – Vliegveldlaan – vermoord
04/10 K. Hoekendijk – vermist
04/10 hr. Grootenboer, zoon en schoonzoon – Senen – vermoord
04/10 Reiniersz – Kawiweg – ontvoerd
05/10 Wolter van Buuren – vermoord
05/10 Kaihatu – vermoord
05/10 Dolf Bekker – vermoord
05/10 P.H.F. Gerrits (opz. SS) – ontvoerd
05/10 Mw. H.A.Rombouts – Sawohlaan 40 – ontvoerd
07/10 Mw. Prins-Paardekooper – vermist
07/10 Mw. Van Buuren + 2 kinderen – vermoord
07/10 Mej. L.M. Prins – vermoord
07/10 V.F. van Katwijk – vermoord
07/10 Mw. Berends – vermoord
07/10 G. Landonck – vermist
07/10 Vam Hsiau Sah – vermoord
07/10 Mw. J.J. Tijssenraad-Portier – vermoord
07/10 Mw. J. den Daas-Vogel – Manggarai – vermoord
07/10 Hr. F.R. Hofland – vermoord
07/10 Hr. De Jong – vermoord
07/10 Hr. Van Gelder – vermoord
07/10 Hr. Witbraat – vermoord
08/10 Hr. J. Hereman – Oude Tamarindelaan 7 – vermist
09/10 Mw Kolster + 5 kinderen – vermist
10/10 hr. Verbaas – Sawah Besar 85 pav. – vermoord
10/10 Hr. Wijnandt – Sawah Besar 71a – vermist
10/10 Hr. Backers – vermist
11/10 Max Snell – vermist
11/10 J. Faber – vermist
11/10 Nooyen – kp. Petodjo Ilir – vermoord
11/10 3 Indo-Europeanen – vermoord
11/10 A. Hendriks – Gg. Arab 39 – vermist
11/10 Nijland – Gg. Arab 39 – vermist
11/10 Mej. H.E.A. de Jonge vd Halen – ontvoerd
12/10 J.Ch. Warnars – Pasar Minggoe – vermist
12/10 R.A. Lammers – Djokjaweg 3 – ontvoerd
12/10 Hr. Heyeman – ontvoerd
13/10 Googd – Tanah Abangheuvel 5 – vermoord
14/10 2 Europeanen – vermoord
16/10 Poiré – Drossaersweg – vermoord
16/10 Swensen – Drossaersweg – vermoord (?)
16/10 Sol + zoon – Drossaersweg – vermoord (?)
graf hr. en mevr. De Leau
16/10 G. Vermeer – Gg. Djaksa – vermist
16/10 Van Polanen Petel – Gg. PendokRotan – vermist
16/10 Ambonse jongen – vermist
16/10 Fam. De Leau (5) – Buitenzorg – vermoord
16/10 Mej. Broekhof – Belleweg 1 – vermist
17/10 Jongens Nieuwenboom – Postweg – vermoord
17/10 fam. Bockelaar (5) – Tjawang – vermoord
17/10 Khoe Djong Hoen – Salemba 36 – vermist
17/10 Westerkamp – Kwitang – vermoord
17/10 Mej. Westerkamp – Kwitang – ontvoerd
17/10 2 Europese kinderen – Beritaweg – vermoord
–/10 Eduard Franzen – S.S. Serang – gevangen
20/10 Khoe Djong Hoen – Salemba 16 – ontvoerd
´De heer P.J. Molenaars, wonende in het gebouw tegenover de BPM, deelt mede dat op 17/10 tussen 1 en 3 uur n.m. Hr. Khoe Djong Hoen, op weg naar Salemba is opgepakt, volgens bekomen inlichtingen van zijn familie. Het was van hem bekend, dat hij groenten en fruit leverde aan de NICA.´ (NA/AS/1365)
20/10 J.C. Warnars – Goentoerweg 17 – vermist
02/11 Gebr. Kailola – Kebon Sirih – vermoord
03/11 Jaarsma – vermoord
03/11 Goudkade – vermist
03/11 P.H. Risakotta – Kwitang Koelon – vermoord
03/11 W.J. Mans – sportclub – vermoord
03/11 Mw. A.C. Kriecken – Struiswijk – vermoord
03/11 W.G. Huber – ontvoerd
03/11 Hr. Goedhart – spoorweglaan – vermoord
03/11 J.P. Mooyman – Gg. Djatibaroe 83c – ontvoerd
03/11 L.J.H. Brand – ontvoerd (Vlgs. OGS vermoord te Kranji, 7 oktober 1945)
03/11 Hr. en mw. Meyer – vermoord
03/11 T. Jut – vermoord
03/11 Mej. C.M. Jut – vermoord
03/11 Mej. S. Salomonson – vermoord
03/11 W. Krijgsman van Spangenberg – vermoord
05/11 Fam. Van Maanen – Struiswijkstraat – vermist
05/11 Fam. Smit – Struiswijkstraat – vermist
05/11 Fam. Wetters – Struiswijkstraat – vermist
10/11 Dr. W.M.F. Mansvelt – Hotel des Indes – vermist
12/11 Mej. E.F. Pijman – Madoeraweg 37 – vermist
12/11 Mw. v.d. Kolk – Gg. Kampong Doeri – vermist
´Wonende Gg. Kampong Doeri Gg IV, no. 12, is op 12/11 van het Xe Bat (waarheen zij is geëvacueerd) naar haar woning teruggekeerd om barang te halen. Sindsdien is niets meer van haar vernomen.´ (NA/AS/1365)
graf hr. J. van Harreveld
13/11 Constandsi – vermist
19/11 R.A.Reeb – vermist
19/11 Fam. Parijs + twee kinderen – Molenvliet West – vermist
19/11 Cooke – Gg. Kadji 15 – vermist
20/11 P.G. v.d. Steen, vrouw en kind – Gg. Ketapang 11a – ontvoerd
20/11 Ben Voogdgeest -Riouwstraat 8 – vermist
21/11 Mr. J. van Harreveld + echtgenote – Oude Tamarindelaan 162 – vermoord
22/11 Hr. Kiepe – Theresiakerkweg 63 – vermist
22/11 Mw. Gerard – Gg. Ketapang 13 B – ontvoerd
22/11 Gezin Ley – Kerkstraat – vermist
22/11 W.J. Mans – vermist
23/11 Hr. Matthijs + dochter – Tangkoeban Prahoeweg 4 – ontvoerd
23/11 Mw. E. Domburg – ontvoerd
23/11 Mw. Jansen – Xe Bat. – vermist
23/11 Mw. Wed. Berendsen – vermoord
23/11 Hr. Gerner + dochter – vermoord
23/11 Mw. Fisher + dochter – vermoord
23/11 Dr. O. Posthumus – vermoord
24/11 Tan Seng Whee – Gg. Messigit 38 – ontvoerd
24/11 Ferdinand van Leeuwen – Matraman – ontvoerd
24/11 B. Soearndas (Br.-Ind.) – Sekola Oetara 10 – vermist
25/11 Hr. Monod de Froideville – Oranje Boulevard 60 – ontvoerd
25/11 jongen, 13 jr. – Oranje Boulevard 60 – ontvoerd
25/11 Gebr. Hooper – Xe Bat – ontvoerd
26/11 Mw. L. Muller-Tikoealoe – Tjideng Oost 33 – vermist
26/11 Bob Muller – Tjideng Oost 33 – vermist
26/11 Mieke Muller – Tjideng Oost 33 – vermist
26/11 Waginep – AMS – Xe Bat – vermist
26/11 H.F. Siagar – AMS – Xe Bat – vermist
26/11 Rudi v.d. Kerk –Rivierlaan – vermist
26/11 Pelsmacher –Rivierlaan – vermist
26/11 J. Haagman – Matramanweg 198 – ontvoerd
26/11 Van Reeb – Polonia – ontvoerd
26/11 Hr. De Bosscher – Xe Bat. – ontvoerd
26/11 Fam. Jonathans (18 personen) – Pisangan Baroe – ontvoerd
‘Wij hebben reeds met een enkel woord melding gemaakt van de lugubere vondst van stoffelijke overschotten der leden van de familie Jonathans, die in de bersiapperiode werd uitgemaard, in een put in het Meestersche.
In april 1946 werden op de afdeling van de criminele recherche van de Civiele Politie te Batavia de eerste berichten en aanwijzingen verkregen over de omstreeks november 1945 op de familie Jonathans te Pisangan Baroe gepleegde moord.
Na ruim een jaar van nasporing door de criminele recherche, waarin onder meer kwam vast te staan, dat de zes hoofddaders tijdens gevechten in het Bekasische waren gesneuveld, werd tenslotte 21 maart te Buitenzorg de hand gelegd op een mededader, die alsnog tot twee maal toe pogingen deed tot ontvluchten. Deze, Angka Widjaja genaamd en tijdens de bersiapperiode mantri van de gevangenis Tjipinang, is in volle confessie.
Volgens zijn verklaringen werd de familie Jonathans, bestaande uit 18 personen, tien mannen, zeven vrouwen en een baby van 8 maanden, door een bende van ruim 20 man uit haar woning ontvoerd en naar de markas vanRawahmangoen (Meester Cornelis) gebracht. Nadat de meisjes gemolesteerd waren, werden alle slachtoffers naar een put op het Engelkse golfterrein gevoerd om vervolgens op weerzinwekkende manier van het leven te worden beroofd. De baby van 8 maanden werd levend in de ongeveer 9 meter diepe put geworpen.
Op 15 april zijn op aanwijzingen van de mededader Angka Widjaja 9 schedels benevens beenderresten opgehaald, waarna de werkzaamheden wegens een te hoge waterstand in de put moesten worden gestaakt.
Nadat op 17 april met behulp van de brandweer de put was leeggepompt, konden nog twee schedels en andere stoffelijke resten van de slachtoffers worden geborgen.’ (krantenartikel 1946, herkomst onbekend)
26/11 Lies Denis + echtgenoot – vermist
27/11 E. de Lizer – ontvoerd
29/11 Max Roll – Bidara Tjina 26 – ontvoerd
29/11 Mw. F. Alexander – vermist
29/11 Mw. E. Broekman – vermist
29/11 Mej. R. Broekman – vermist
30/11 D. Maurits – ontvoerd
30/11 Mw. Muller + zoon – Drossaersweg – ontvoerd
Okt/nov. Mw. Goossens + 3 kinderen – vermoord
Okt/nov. I. Kooymans – Tjipinang – ontvoerd
Okt/nov. Hr. Pieplenbosch – Tjibatoe – vermoord
Okt/nov. Kwadjoe + vrouw + 4 kinderen – vermoord
Okt/nov. Hr. David + zoon – vermist
Okt/nov. Hr. Winter – vermist
Okt/nov. Hr. Ketting Olivier – vermist
Okt/nov. Mw. Vlissinger – ontvoerd
Nov. Hr. Van Osch – vermoord
Nov. Hr. Loppies – vermoord
Nov. Hr. Fermin en zoon Erie – vermoord
Nov. Hr. Nuhoff – vermoord
Nov. Nuhoff jr. – vermoord
Nov. Hr. Postma – vermoord
Nov. Hr. De Flaminck – vermoord
Nov. Hr. Schmidt – vermoord
Nov. Hr. De Vries – vermoord
Nov. Hr. Maes – vermoord
´Hadji Masoem heeft gedurende de maand november 1945, 15 Europeanen, 10 Ambonezen en 5 Menadonezen ontvoerd en deze daarna vermoord. Plaats van terechtstelling is achter Pasar Tjilintjing, aan de kali Tjilintjing.´
(NA/2.13.132/1102)
02/12 Mw. Karel-Pattinama – ontvoerd
02/12 Mej. O.M. Maagdenburg – Tjikini Ziekenhuis – ontvoerd
04/12 Mw. Martens – Yap Djenedweg – ontvoerd
04/12 J.R. Raake – Timorweg 8 – ontvoerd
04/12 Ch. Haakman – Timorweg 8 – ontvoerd
04/12 R. Haakman – Timorweg 8 – ontvoerd
04/12 Fam. H.J. Velsing (8 personen) – Petodjo Ilir 28 – ontvoerd
04/12 Mw. Wiegend – Kramatkamp – ontvoerd
05/12 D.J. Postmus – ontvoerd
08/12 Mej. H. van Loon – Sluisbrugstraat 24 – ontvoerd
09/12 M.A. Kilapang – ontvoerd
11/12 Fam. Van Slooten 4 personen) – Laan Tegallaan – ontvoerd
11/12 H.L. Spier – Chaulanweg 22 – ontvoerd
11/12 kind Duys – Tanah Abang – ontvoerd
12/12 B.Swaab – Grisseeweg 44 – ontvoerd
12/12 Mw. J.C. Hoogbruin – Gg. Locomotief 6 – ontvoerd
12/12 Mw. W. Struyk – Hanweg 16 – ontvoerd
´Gerapporteerd wordt dat mevrouw W.Struyk, wonende aan de Hanweg 16, verdwenen is. De buren hebben in den nacht gegil van een vrouw gehoord, doch durfden i.v.m. de daaraan verbonden gevaren voor zichzelf niet naar buiten komen. Dit feit moet echter ongeveer tien dagen geleden gebeurd zijn. Eerst door de omstandigheid dat haar woning de laatste dagen door rampokkers werd leeggehaald, kwam men van haar verdwijning op de hoogte. Genoemde dame, wier echtgenoot ex-POW in Manilla is, woonde geheel alleen.´ (NA/Nefis/1001.60)
12/12 Mw. Van Waardenburg + zoon – ontvoerd
12/12 Onbekende Europeaan – Gg. Adjudant – ontvoerd
13/12 Hr. Keiner -Rijnstraat, Mr. Cornelis – vermist
17/12 Gebr. Jansen – vermoord
21/12 C.E. Willemsen – Malabarweg 1 – vermoord
23/12 Lie Wie Heng – Gg. Toapekong – ontvoerd
24/12 Oey Eng Seng – Paal Merah – ontvoerd
24/12 Oey Eng Liong – Paal Merah – ontvoerd
´April 1946. Van Chinese zijde regende het meldingen over het kidnappen van kinderen in de benedenstad en in Mr,. Cornelis. Van deze kinderen zouden het hart en de hersens door de hadji´s worden gebruikt voor het onkwetsbaarheidsritueel, terwijl het vlees zou worden verkocht op de diverse pasars. Een zekere hadji Saleh te Pasargaplok of Kramatpoelo en een hadji Mali van kampong Kaliabang werden genoemd als de hoofddaders van dit gruwelijk en barbaars misdrijf. De geruchten betreffende kannibalisme werden niet bevestigd. In een enkel geval werd verdacht vlees chemisch onderzocht en bleek niet van mensen afkomstig te zijn.´
(NA/2.13.132/1103)
x
Naschrift: Lezers die foto´s van bovengenoemde slachtoffers in bezit hebben wordt verzocht contact op te nemen met de Java Post. Deze foto´s worden graag toegevoegd aan de lijst.
Java Post 
…en ooit in latere jaren enig vorm van excuses van Indonesische regeringszijde mogen vernemen voor dit barbaarse bersiap-geweld op onschuldige mannen, vrouwen en kinderen ???
Slapeloze nachten van dit bericht ** Nog Lang geen Vrede**.
“Voor velen van hen was nationalisme niet veel meer dan synoniem voor rampok (plunderingen). De aantrekkingskracht van de steden was tweeledig: niet alleen was hier het meeste te halen, de plattelanders hadden hier ook het voordeel van hun relatieve anonimiteit. De daders van de plunderingen en moorden werden zelden herkend.”
Uiteraard moeten we de aanwezigheid van criminele bendes niet vergeten. zie hiervoor het artikel:’Misdaad, geweld en uitsluiting in Indonesie”, in het boek “Van Indie tot Indonesie’, door Els Bogaers en Remco Raben
http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/online-bestellen/van-indie-tot-indonesie/56112125708/kopen.html
Het geweld tegen andersdenkende komt opvallend weer terug in de Madioen affaire (communisten), de strijd tegen de Daroel Islam en de communisten in 1965.
@antonius
Naast het indisch zwijgen bestaat er zoiets als het indonesisch zwijgen, dat wellicht is ingegeven door schaamte, schuldgevoel en kan leiden tot ontkenning. Als man van 2 culturen – om het zo maar uit te drukken – weet ik wat het is. Het duurt een lange tijd, een aantal decennia wellicht vooraleer men met zichzelf in het reine komt. Het zijn Indonesiers en geen Nederlanders die alles open en bloot op tafel gooien en het bespreken(en nog steeds doen ze dat nog niet volledig) , en met hun aard en karakter moet je rekening houden. Daarnaast, door de geweldexplosies die ik reeds opsomde, is het leger ook een bron van geweld geworden, maar nu tegen de eigen bevolking. Zij heeft daarin een soort gevoelloos automatisme ontwikkeld. Ook daarmee moeten de indonesiers met zichzelf in het reine komen en een plek geven in hun jonge historie. Het is voor hen ook een moeilijke situatie. Mijn vader had het ook nooit over excuses, maar ja, die was militair die het Jappenkamp had megemaakt en als lid van de Gajah Merah op Bali/Lombok streed. Ik heb hem nooit bestookt met vragen. Als pa hebben jullie ook dessa platgebrand, hebben jullie daar ook gemarteld? Hij rust in vrede en ik heb geen zin in een herhaling van de oorlog met mijn Indonesische medemensen.
Eindelijk,na 60 jaar wordt er melding gedaan van deze geweldadige,gruwelijke tijd,waarin we absoluut kogelvrij waren….erger als de oorlog…geen enkele bescherming,deze tijd heeft bij velen
ongeneeselijke wonden geslagen…
Daarom geniet van je oude dag , en denk aan je mooie Indische Herinneringen !
Salem Manis,
Trees Bauwens
Het woord is VOGELVRIJ! Verder: een wijze raad.
DIE geweldadige, gruwelijke tijd; niet deze. DIE tijd, niet deze….
Ben hoop ik niet de enige, die mevrouw Bauwens WEL begrijpt!!!
Ja mevrouw, dat moet u zeker doen!
Ik als nazaat van de Fam. van Stralendorff heb indirect de consequenties ook moeten aanvaarden.
Mijn opa is één van de vele slachtoffers van de Bersiap-periode.
Ik heb mijn opa nooit mogen leren kennen.
En geboren op Ned. Nw- Guinea ook momenten gehad dat de Indonesiërs aanvallen uitvoerden.
gelukkig werden we nu wel beschermd.
Dit zijn zwarte bladzijden in het leven van vele Indo’s
Het is geschiedenis, lang geleden. Volgens mij is zwijgen het beste, een mens moet tot rust kunnen komen. Maar dat is wat anders dan herdenken, het erkennen. Dat mogen we niet in Nederland. Op 15 augustus bij het Indisch Monument houdt het met 15 augustus 1945 op. citaat uit de laatste herdenkingsrede: “toen was het vrede.” En de Indische gemeenschap zwijgt hierover!
Er valt mij iets op aan bovenstaande lijst: dat die lijst er is! Met toch nog heel veel namen met het lot van deze persoon! citaat: “reden waarom veel burgers zich betrekkelijk snel bij de autoriteiten meldden als zij iemand misten.” Wie waren in Batavia ‘autoriteiten’? Ik heb alleen ervaring in Soerabaja. Wie waren daar de autoriteiten? Alleen maar roadblocks van allerlei soorten pemoeda’s. Zijn daarom op Kembang Kuning de meeste verzamelgraven Surabaya naamloos? Hoe weet je bijvoorbeeld dat iemand vermist is? Of ontvoerd? Bij het zoeken en bergen van lijken wisten we alleen ongeveer het geslacht en de bevolkingsgroep, verder alleen een turfje erbij op de lijst.
De ene lijst (NA/AS/1365) draagt als kop: ´Allied Military Administration – Civil Affairs Branch/ Afdeling Intelligence & Loyaliteitsonderzoek/ – Lijst van ontvoerde personen (uit de dagrapporten van opgemelde afdeling vanaf October 1945)´.
De informatie op deze lijst (met volledige meldingen van gebeurtenissen) loopt door tot november 1946.
De tweede lijst (NA/2.10.14/2988) luidt: ´Opgave van gekidnapte en/of vermoorde personen (Nederlandse onderdanen)´, en vermeldt geen herkomst van de opsteller. Ook dit stuk komt uit het archief van de Algemene Secretarie (AS).
Deze lijst, bijgewerkt tot mei 1946, is een soort samenvatting en bewerking van van de eerste lijst.
De tweede lijst is online:
http://beeldbank.nationaalarchief.nl/viewer/archiefdocumenten/2.10.14/2988/0009
Van Bandoeng bestaat een soortgelijke – helaas nog veel langere – lijst. Deze hoop ik later dit jaar te publiceren.
Het is goed om met die namenlijst te komen en zo de slachtoiffers uit die tijd uit de anonimiteit te halen. Nu nog de foto’s erbij, zoals met de weggevoerde en vergaste joodse kinderen onlangs is gebeurd..
Een ander punt is de drijfveer van de moordenaars. Waren het alleen rovers, moordenaars en dieven die uitsluitend werden gedreven door moord- en hebzucht in een samenleving zonder gezag? Of waren het door de Japanse propagande opgehitste nationalisten die een begin maakten met hun revolutie door alle Nederlanders te verjagen of te vermoorden? Het zal allebei geweest zijn, maar wie of wat deze Indonesische jongeren (pemudas) ook gestimuleerd heeft om massaal te gaan moorden, het is een vaststaand feit dat het nieuwe (zelf geinstalleerde) Indonesische gezag in de persoon van Soekarno, Hatta, Sjahrir en anderen deze daden nooit heeft afgekeurd (noch metterdaad heeft trachten te voorkomen). Toen niet en nu niet. In de officiële bevrijdingsgeschiedenis van Indonesië wordt de Bersiap, zoals wij die zo tragisch hebben ervaren, geheel ontkend. Het zou goed zijn als die hele gewelddadige geschiedenis nog eens objectief wordt her- of beschreven, maar ik vrees dat ik (inmiddels 78) dat niet meer zal meemaken.
Peter Schunacher
Kleine correctie: Sjahrir heeft de acties tegen de Nederlandse burgers altijd afgekeurd. Hij was ook bevreesd voor de negatieve invloed hiervan op de buitenlandse betrekkingen. Maar hij was niet in staat hier iets aan te doen. Volgens hem behoorden de Indische Nederlanders tot de ‘landskinderen’ die gewoon in Indonesië konden blijven wonen.
Sjahrir heeft steeds geprobeerd met Van Mook te komen tot een goede afwikkeling van de revolutie. Als dank zijn beiden door hun regeringen na Linggadjati afgeserveerd.
Klopt. Jacques de Kadt, later op zoek naar de reden van het falen van Shahrir, gaf echter weer de schuld aan de Nederlandse (Molukse) militairen die Pedjambon platbrandden:
´In deze situatie was de brochure van Shahrir: ¨Onze strijd” , (…) die ook stelling nam tegen de moorden en plunderingen, een daad van betekenis geweest. Maar door de Nederlandse bezetting van Batavia, die trouwens ook gepaard ging met het verbranden van kampongs, en met heldendaden, waarbij de Zuid-Molukkers de Republikeinen dwongen hun blikken kokardes door te slikken of de republikeinse vlaggen te verorberen, werd het gezag van Shahrir en de zijnen aangetast en dat van de extremisten versterkt.´
(J. de Kadt, Jaren die dubbel telden, 1978)
Mij lijkt dit de zaak omdraaien, maar allez.
Een goed boek over deze periode in Batavia/Jakarta is dat van Robert Cribb ´Gangsters and revolutionaries´ (1991). Cribb noemt ook het optreden van de Molukse soldaten van het Xe Bataljon, maar voegt er aan toe dat waarschijnlijk méér gewelddadigheden aan hen zijn toegeschreven dan in werkelijk hebben plaatsgevonden. Cribb ziet een direct verband tussen het geweld in de bersiapperiode en het bestaan van (vooroorlogse, traditionele) ´gangs´ in de Bataviaasche Ommelanden. Een machtsvacuüm, in combinatie met de zin op wraak en plunderen, was de hoofdoorzaak. Andere factor die meespeelde: de Japanse doctrine die de jeugd had aangezet tot een ´fighting spirit´ die veel verder ging dan de meer verzoenende toon van sommige van hun politieke leiders.
Hartelijk dank. Heb meteen de 3 hierboven genoemde werken via Antiqbook besteld. Had alleen nog maar ‘Bersiap’ (verhalen van 2 kanten) van J. v.d. Berg. In ‘Ogenblikken Van Genezing’ werd dit Ambonees/Molukse aandeel ook geduid. ’t Ligt toch allemaal genuanceerder dan ik het me heb laten vertellen; misschien ook wel lange tijd heb willen horen.
citaat: ” dat waarschijnlijk méér gewelddadigheden aan hen zijn toegeschreven dan in werkelijk hebben plaatsgevonden.” Vanaf 10 november 1945 waren in Soerabaja de door de Gurkha’s bezette stadsdelen rustig en veilig, de bersiap was daar voorbij. Toen ik op 13(?) november 1945 in Batavia aankwam was de chaos daar nog compleet. Er was nog geen sprake van een Nederlandse bezetting, het was een mengelmoes van Engelse, (Indisch, Moluks) Nederlandse, en Indonesische (pemoeda) patrouilles. Ze deden allen nogal macho, leuk doen tegen de meisjes, en af en toe op elkaar schieten. Ik heb zo’n idee dat veel van hun heldendaden grootspraak waren! Wapens waar ze mee pronkten. Op de kolf van hun geweer inkepingen voor vermoorde familieleden waar dan x-keer zoveel ‘vijanden’ moesten worden ingekeept. Van een bescherming van de bevolking was volgens mij geen sprake.
De activiteiten van Sjahrir met Van Mook waren van latere datum, met Linggadjati als hoogtepunt.
Op 13 november was het in Batavia inderdaad nog een chaos. Generaal Majoor Hawthorn, the man in charge, had in oktober ter bescherming een gebied aangewezen dat in principe bijna heel Batavia omvatte. In de praktijk bleek echter dat de Britten niet alleen te weinig mankracht hadden om het te controleren, maar ook weinig initiatief ondernamen in die richting.
Toen in november duizenden pemoeda´s het centrum onveilig maakten en aan alle kanten oprukten, toen veelvuldig werd geschoten op het MVO (Xe Bat) vanuit Pedjambon en op het AMS vanuit de politiesectie aan Parapatan, waren de Ambonezen het zat en ondernamen een uitval, – met bekende gevolgen.
Dát nu was voor de Britten weer aanleiding om een groter deel schoon te vegen. Dit gebeurde echter pas de laatste week van november.
Vanaf ongeveer 1 december was de stad relatief veiliger, zij het dat nu weer meer werd geplunderd in Mr. Cornelis.
Goede Morgen,
Ik wil alleen een correctie melden op Uw lijst van “vermisten”,de naam L.J.Brand gepensioneerd ambtn. Het moet zijn L.J.H.Brand gepensioneerd Amunuensis van de Geneeskundige Hoge School Batavia.Het staat ook verkeerd in de bron.
Mag ik u vragen: betreft het uw vader? Had hij dezelfde initialen als u?
De lijsten die ik heb ingezien melden niets over het beroep van deze ´L.J. Brand´.
De eerste lijst meldt: ´BRAND, L.J. (Dagrapport 24/10-45) Tijdelijk wonende in de Sportclub alhier, vertrok op 6/10-45 uit het Tjidengkamp bestemming Tjimahi vermoedelijk per trein en wordt tot op heden vermist.´
zowel mijn grootvader alsook mijn vader hebben de zelfde voornamen: Louis Jean Henri als ikzelf, ik weet niet naar wie ik vernoemd ben, geboren in juni42 in Patjet waar naar toe mijn moeder en grootmoeder gevlucht waren vanuit Tjipanas waar grootvader een huurhuis hadden van “Hadji ??”
Pa en grootvader waren al geinterneerd.
Pa was opgeroepen als KNIL enzat bij de kustartillerie Tandjong Priok.en is in Pangalan Balei terecht gekomen om er een vliegveld aan te leggen.
Grootvader niet kunnen traceren in de rode kruis lijsten van de kampen.
kan me nog wel herrinnren dat eind jaren 40 toen we weer terug waren in Sragi sf. er over grootpa werd gepraat,omdat niemand wist wat er gebeurt was met hem wel wist men dat hij uit de trein was gehaald.
Eigen onderzoek kwam ook uit op de lijst die in de archieven waren te vinden, hij wordt wel vermeld in de lijst van Ere velden met als overlijdensplaats Kranji en datum 07-10-1945.Vandaar dat ik mijn opmerking maakte
Met vriendelijke groet
Louis Brand
M.a.w. het betreft dus uw grootvader.
Ik voeg de ´H´ er aan toe….
Dank voor de aanvulling.
Ik volg sinds enige tijd met grote belangstelling de site Javapost. Ik ben zelf Indonesier van chinese afkomst, geboren in de 1970er jaren, dus ik heb dit stuk v.d. geschiedenis niet zelf meegemaakt. Aangaande dit onderwerp “Nog lang geen vrede” waar werd gezegd dat Chinezen in NL-Indie tijdens die tijd ook doelwit van geweld en rampok waren, en de uitlatingen van Sjahrir jegens de Indische gemeenschap dat zij “landskinderen” waren en net zoveel recht hadden om te blijven, vroeg ik me af of de Javapost gegevens heeft hoeveel Indische mensen na de oorlog in Indonesie voorgoed zijn gebleven en uiteindelijk Warga Negara Indonesia zijn geworden en daarentegen hoevel van hen naar NL zijn gerepatrieerd. Enige toelichting of evt harde gegevens hieromtrent zou zeer op prijs worden gesteld.
M.v.g.,
Alex
Indonesie.
Chaos,moorden,kidnap etc.kortom bersiap! Waarom,waardoor? Als 10 jr.jongen maakte ik dit in Ambarawa mee. In het laatste jaar van de Jap.bezetting was er veel hongersnood.Er stierven mensen langs de kant de weg.Toen kwam in Aug. 1945 de “bevrijding”.Er werden voedsel droppings gedaan op de aloon-aloon.Er heerste een vrolijke stemming. De TNI regelde de bezorging naar de kampen. Kampbewoners liepen in en uit of werden per trein naar elders vervoerd.De komst van een Engels oorlogschip Cumberland en Ned.bommenwerpers te Batavia half sept.bracht onrust. In Semarang (niet ver van Ambarawa) werd een grote demonstratie pro republiek gehouden.Op de passar mocht niets meer aan Blanda’s worden verkocht. Eind sept.landen Britse troepen te Batavia en de stemming werd grimmig.Tot grote woede van Ned.noemde de Engelse bevelhebber Christison de republiek (totaal onkundig gehouden door Ned.,wat zich tijdens bezetting in Indië heeft afgespeeld ?) een defacto-gouvernement.Toen over heel Java bekend dat begin okt. het gesprek tussen dr.Van der Plas en Soekarno door Ned.werd afgekeurd en daarna Soekarno voor collaborateur werd uitgemaakt, brak de hel los.Terwijl de Totoks in kampen werden gehouden en bewaakt, werden vooral “buitenkampers” Indo families( zonder echtgenoot, die in kampen verbleven) veelal berooid en verzwakt,Chinezen, Ambonnezen en pro Ned.Indonesiërs gemollesteerd. Ondanks aansporingen van de Engelsen werd geen toenadering tot de republiek gezocht. Moord en doodslag was het gevolg! Voor vele Indo’s is deze bersiap periode nog erger dan de Japanse tijd. En dat allemaal is het gevolg van Ned. beleid!, die met de aanduiding ” door gezags vacuum” de geschiednis tracht te verdoezelen!
Zie ook: http://indisch4ever.nu/2011/12/27/opmerkelijke-feiten-en-zaken-aangaande-nederlands-indieindonesie/
Dank voor de verwijzing. Was me nog niet eerder onder ogen gekomen. Met boeiende info en voor mij zeer leerzame en hoogstaande discussie(s)!
Bij het lezen van de namenlijst kon ik een naar gevoel van herkenning niet negeren. Ik zat er in die tijd middenin. Iedere dag stond in de krant een namenlijst van vermiste personen. De rampokkers van buiten Batavia hoorden we elke nacht dichterbij komen. En nog veel meer belevenissen die overeenkomen met die van vele anderen die er ook bij waren.. Maar we konden er niet over praten in Nederland.
Ralph Loth
Wie was verantwoordelijk voor “Bersiap”?/Who was responsible for “Bersiap”?
http://www.thejakartapost.com/news/2011/10/22/who-responsible-bersiap.html
Een artikel van/An article by Calvin Michel Sidjaja (Pronounced in English: Sejaya)
The Jakarta Post, Jakarta | Sat, 10/22/2011 12:11 PM
“Hey British soldiers! As long as the Indonesian bulls; the youth of Indonesia, have red blood that can make a piece of white cloth, red and white, we will never surrender. Friends, fellow fighters, especially the youth of Indonesia, we will fight on, we will expel the colonialists from our Indonesian land that we love… Long have we suffered, been exploited, trampled on. Now is the time for us to seize our independence. Our slogan: FREEDOM OR DEATH. GOD IS GREAT… GOD IS GREAT… GOD IS GREAT.. FREEDOM!”
Bung Tomo’s radio speech, 9 November 1945.
On 9 June 1947, Sutomo married Sulistina in Malang, East Java. [Soetomo, Sulistina (1995). Bung Tomo, Suamiku (Bung Tomo, my Husband). Pustaka Sinar Harapan. ISBN 979-416-313-9]
He was known as a devoutly religious father of five who took knowledge seriously throughout his life. Before his death, Sutomo managed to finish a draft of his own dissertation on the role of religion in village-level development. On October 7, 1981, he died in MECCA, Saudi Arabia, during his Hajj pilgrimage. [ His family and friends were compelled to go through great lengths to have his remains returned and buried at Ngagel cemetery] .
From a British point of view, by Anthony Brett-James,
BALL OF FIRE
CHAPTER XXXII
SOERABAJA – SURABAYA
November 1945 – May 1946
http://www.ourstory.info/library/4-ww2/Ball/fire18.html
De terreur van pemuda’s in Bandung tijdens de bersiaptijd kan ik mij nog herinneren als de dag van gisteren en wat waren we blij met de intocht van Westerling met zijn mannen; helden waren het in onze ogen. Wat Westerling daar en op Celebes heeft uitgevreten, kan niet worden goedgepraat, maar over de wandaden van pemuda’s en dergelijk tuig hoor je in Nederland bijna niets. En de Nederlandse Regering zich maar uitsloven in excuses aan Indonesië.
Na de capitulatie van Japan zijn in Indië vreselijke dingen gebeurd, maar dat geldt zowel aan Nederlandse als Indonesische zijde en laat vooral het “linkse” kamp in Nederland zich daarin nader verdiepen.
@ B.Menke,
Bedoel je de mislukte staatsgreep van Westerling in 1950 te Bandoeng?
Toen was de bersiap toch al 4 jaar voorbij?
Ik ben links en ik verdiep me in dit stukje geschiedenis. Ik ken meer linkse mensen die hiermee bezig zijn . Het is dus niet zo dat rechtse mensen zich meer verdiepen hierin
Inderdaad; de inval van Kapitein Westerling in Bandung was in 1950 en de Bersiaptijd woedde van oktober 1945 tot ongeveer maart 1946.Op de Europeanen en Indische Nederlanders heeft de Bersiaptijd zo’n impact gehad, dat wij jaren nadien nog de gevolgen ondervonden van deze periode. En daarom schreef ik dat het optreden van Westerling een verademing was voor ons die de moordlust van de Pemuda’s aan den lijve hebben ondervonden.In Nederland en vooral van politieke partijen ter linkerzijde, was er absoluut geen enkel begrip voor dit gevoelen. Sterker nog, zij zagen de repatrianten als uitbuiters van het Indonesische volk en voor wat die repatrianten was aangedaan, bestond geen enkel begrip. In dat licht bezien vind ik de excuses aan Indonesië wel erg eenzijdig. En dat wilde ik even kwijt.
Een mislukte staatsgreep van een terrrorist een verademing ?
Die mislukking is een verademing waard, dat wel.
Helaas waren er genoeg mensen die dachten dat deze man wel een goede dictator zou zijn. Als de staatsgreep gelukt zou zijn, dan was dat nog meer doden in de strijd die de Indonesiërs zouden voortzetten. En mét een kans dat extremisme opnieuw aan aanhang zouden winnen en een soort bijltjesdag op Europeanen wilden.
In de ‘makkelijke’ geschiedenis is er altijd de scheiding tussen bad guys en good guys. Links of rechts kan natuurlijk ook. Zo houd je de discussie gaande.
Het is toch terecht dat nederland zijn excuses heeft aangeboden aan indonesie. Indonesie is immers 300 jaar gekolonialiseerd door Nederland. Indonesie heeft daarom terecht een slachtofferrol. Heeft u zich ooit afgevraagd waarom de bersiap heeft plaatsgevonden? Waarom de indonesiers de pest hadden aan de blanda’s? Of deden die nationalisten dat voor hun plezier? Tuurlijk was er uitschot maar dat zijn geen vrijheidstrijders/nationalisten maar ordinaire moordenaars. Zoekt u eerst maar eens de oorzaken uit, groetjes van een linkse!
A documentary
40 Years of Silence: An Indonesian Tragedy (2009)
explores the long-term multi-generational effects of the mass-killings in Indonesia in 1965 and 1966, where approximately half a million to a million suspected communists were killed in six months. The documentary weaves together archival footage, photos, interviews with historians and anthropologists, and the testimonies of victims and perpetrators of the 1965 mass-killings to reveal a complex story of politics, death, suffering, and coping.
Shot over the course of 10 years, with over 400 hours of footage, 40 Years of Silence follows four families, all of whom had family members killed or “disappeared” by soldiers and neighbors in the mass-killings in Bali and Java. The survivors and their children break the silence as they reveal how they are still subjected to and cope with the continual harassment, surveillance, and discrimination by the State and their community members.
Even today, few people are aware of the killings since it was hidden from the worlds view with enforced silence for 35 years by the Suharto regime. By providing historical and personal accounts, 40 Years of Silence gives a glimpse into a part of world history which needs to be remembered, discussed, and not forgotten.
http://www.imdb.com/name/nm3199649/#Director
Mag ik een klein beetje aanvulling geven ?
1. Nederland had alleen bepaalde gebieden vanaf het begin gekolonialiseerd , zoals bij de Molukken en Batavia .
In Buitengewesten was het periode korter , zoals op bepaalde delen van Sumatra , Bali, Sulawesi(Celebes) en Lombok etc.
2.De meeste Indonesiers die niet rechtstreeks de gevolgen van de oorlog hadden ondervonden hebben geen hekel aan de Nederlanders .
3.De meeste (toekomstige) nationalistenleiders hadden zelfs Nederlandse opleiding en
vorming.
4.West Java werd bezit van Nederland na verdrag van Gianti na de laatste successieoorlog van Mataram.
5.De excessen tijdens de bersiap periode werden gepleegd door rondtrekkende onbekende “roversbenden ” waar de Indonesische regering geen zeggenschap hadden.
Voor zover bekend niet door de BKR-TKR of TNI .
Persoonlijk zie ik de “repatrianten”(periode 1945 t/m 1967) ook als slachtoffers van de gevoerde beleid .van de Nederlandse regering.
Salam sejahtera
siG ,
Ik weet niets af van excuses. Wie heeft ze aangeboden, en aan wie? Verder ben ik het eens met S.A. (niet altijd hoor!)
Ik kwam op de TTF ene gesoigneerde Heer Ami Emanuel tegen. en later bemerkte ik dat hij wel veel, volgens mjn zus alles gelezen had over Indie:
Over de Bersiap is wel wat geschreven:
# Berg, Joop van den “De keerzijde van de medaille.” Leopold, Den Haag. 1982.
# Bussemaker, Dr. H.Th. “Bersiap ! Opstand in het paradijs. De bersiap periode op Java en Sumatra 1945-1946.” Amsterdam,2002.
# Delden, Mary van “Bersiap in Bandoeng.” Kockengen, 1989.
# Fasseur, C. “Nederland en het Indonesisch nationalisme.” M. Nijhoff, Den Haag. 1980.
# Jagt, Bouke “Erven van Indië” De Prom, 1991.
# Klaessen, Richard L. “Macaber Soerabaja 1945. De Werfstraatgevangenis.” Boek en blad SL. (Spanje), 1990. ISBN 84-609-0099-1.
# Kousbroek, Rudy “Het Oostindisch kampsyndroom.”Meulenhoff, Amsterdam. 1992.
# Meelhuijsen, Willy “Revolutie in Soerabaja 17 augustus-1 december 1945.” Walburg Pers, Zutphen. 2000.
# Lechner, Jan “Uit de verte. Een jeugd in Indië.” KITLV Uitgeverij, Leiden. 2004.
# Leidelmeijer, Margaret “Het verhaal van Indië.” Indisch Herinneringscentrum, Arnhem. 2011.
# Moscou-de Ruyter, M. “Vogelvrij. Het leven buiten de kampen op Java 1942-1946.” Haarlem, 1961.
# Nieuwenhuys, Rob “De bevrijding in de Oost.” Meulenhoff, Amsterdam. 1995.
# Nieuwenhuys, Rob “Een beetje oorlog.” Querido’s uitgeverij, Amsterdam. 1979.
# Resink, G.J. “Indonesia’s history between the myths.” W. van Hoeve, The Hague. 1968.
# Schumacher, Peter “Ogenblikken van genezing.” Uitgeverij van Gennip, Amsterdam. 2011.
# Verheem, Rudy “Bevrijding zonder bevrijders. De ‘Sinjo’ tussen Indië en Nederland.” Hollandia B.V. Baarn.1980.
# Vervoort, Hans “Weg uit Indië.” Uitgeverij Conserve, Schoorl. 2012.
Tot mijn schaamte had ik van bovengenoemde lijst wel heel weinig gelezen en heb gelijk het boek van JJP de Jong aangeschaft “Avondschot”.
Ik hoop bijeen voortijdig pensioen mijn geliefde vak geschiedenis kan studeren en een verhaal over postkoloniale geschiedenis kan schrijven.
Wel oppassen! Voor de rechtspraak geldt dat als de rechter één deskundige heeft gehoord, hij alles af weet van de zaak. Heeft hij er twee gehoord, dan weet hij niets meer.
Maar van niets weet hij dan wel alles toch?
Dat is nou juist het leuke van reageren op een weblog!
Waarom komt het boek excessen gepleegd door nederlandse militairen in indonesia en geschreven door premier Den Uyl niet in voor, dit boek mocht pas 50-jaar na dato op de markt komen. nb dit boek kon ik toen lezen via een openbare- bibliotheek. Is dit boek
soms uit de rolatie gehaald ? of te gevoelig…….
Politiek,beleid heeft altijd zijn weerklank op volk,groeperingen en individuen.Een conflict heeft altijd een oorzaak en een gevolg! -Op 14 Aug.1941(dus nog voor de Japanse aanval op P.Harbour) werd door min.W. Churchill en pres.F.D.Roosevelt het “Atlantisch Handvest” (=voorloper van de Verenigde Naties) opgesteld. Punt 3 van het Handvest; Elk volk heeft zelfbeschikkingsrecht! Op 24 Sept.1941 is dit document door de Nederlandse regering ondertekend!!! Dit feit is in geen enkel Ned. geschiedenis schoolboek te vinden!!- de geschied.leraar anno 2012- 5 Ath.van mijn kleinzoon was stom verbaasd hierover) De Indonesische volksvertegenwoordigers van de Indische Volksraad kregen van gouv.Tjarda van Starkenborch een ontwijkend en onwaar antwoord; nl.dat dit document alleen gold voor de Europese volkeren! De vertegenwoordigers waren verbolgen. Na al die petities(Soetardjo,Wiwoho etc.)was dit “de lont in het kruidvat”.Ook nog eens bevestigd door de “7 December 1942 (Japanse bezetting) rede” van koningin Wilhelmina.Waarin het woord “onafhankelijkheid”( bepleit door de Indonesche minister Soejono van het oorlogskabinet) niet voorkwam, maar slechts “deelname in een Rijksverband”. De Ned. hautaine houding en de weigering met Soekarno te praten, in sept.1945, stak de lont “bersiap”! aan. De gevolgen zijn, vooral voor de buitenkampers, desatreus. Confrontatie (zoals vanouds) inplaats van overleg. -Oprecht!! politiek beleid ziet men bij Het Britse gemenebest. Waarin de wil van vooral de kolonisator om tot elkaar te komen het doel was! En dat, na meer dan een halve eeuw, nog bestaat. Zelfs genegenheid heeft opgeleverd. Recentelijk bij de viering van de koningin Elisabeth 60 jarige regerings jubileum te aanschouwen was.Van India, Australië tot Kenia etc,ieder land was present.- Maar jah,zij hadden politici met visie en wij………? Adoeh, laat maar!-
citaat: “Elk volk heeft zelfbeschikkingsrecht!” Nederland had op dat moment niets met Amerika te maken, wel met Engeland. Churchill: “the Atlantic Charter was primarly intended to apply to Europe”. (zie Van der Wal (II) 1965, 653). Het ging dan ook om het Atlantische gebied. Amerika had hier duidelijk een dubbele agenda. De oorlog met Japan was duidelijk in aantocht, Amerika had de steun van de bevolkingen van de koloniën in Azië hard nodig, en was bevreesd voor het oprukkende communisme. Mijn geschiedenisleraar (De Bree) wist er wel van af, maar dat was nog in 1946.
citaat: “politiek beleid ziet men bij Het Britse gemenebest” Met o.a. Maleisië was het in de jaren 50 overigens niet zo best. Het communistische verzet moest met militair ingrijpen worden gebroken. Pas in 1957 werd Maleisië een onafhankelijke staat. Acht jaar na Indonesië. (R.Spruit, Het land van de Sultans, SDU, 1989)
@Somers;
Ned.had niets te maken met de USA???,wel met England!! Hoezo?,dus Ned.hoefde zich niet aan het, door Ned.ondertekende handvest te houden? Het handvest is opgesteld (op een oorlogschip dd.14-08-1941 in de baai van Plancentia, New Foundland a/d Atlantische Oceaan)als een visie op een wereld, na deze 2e Wereldoorlog en de intentie om de Verenigde Naties op te richten( VN inderdaad in 1945 opgericht).Een universeel document!(dus NIET alleen voor de landen a/d Atlantic) Art.3-ELK volk(dus ook Indonesië!)heeft zelfbbeschikkingsrecht! Gericht,inderdaad, op Europa, omdat dit deel van wereld de meeste landen koloniën hadden.Niets te maken met de USA? Reeds in 1940 werden door Ned.Indië wapens besteld bij de USA. Manilla,Jan.1941 besprekingen met Helfrich. USA was toen de enige wapenleverancier! Steun van de bevolkingen van de koloniën? Deze bevolkingen hadden niets in te brengen! Wel hun overheersers.Ned.verloochende in 1945 het Handvest en “de vloekzang van Sentot/1873-de laatste dag der Hollanders” werd bewaarheid! ad.Politiek beleid; Natuurlijk waren er ook toestanden met de Engelse koloniën, echter het OPRECHTE doel was(svp volledig citeren) beëindiging in (vriendschap) Gemenebest verband. Maleisië is sinds 16-09-1963(dus na de onafhankelijkheid ( nog steeds) lid van het Gemenebest.Pakistan sedert 14-08-1947,India sinds 15-08-1947 (terwijl Ned.een “politionele aktie in Indië uitvoerde!!) Engeland verliet India met een parade en Ned.werd te Batavia 1949 met fluitconcert uitgeleide gedaan.
citaat: “wel met England!! Hoezo?,” In Azië hadden wij te maken met het Engelse opperbevel, generaal Wavell, rechtstreeks onder Churchill. Pas begin december 1941 zegde Amerika de Britten steun toe. Het was niet het latere Handvest, maar een beginselverklaring tussen de oorlogvoerende staten in het Atlantische gebied.
citaat: “Gericht,inderdaad, op Europa” Voor Churchill ging het om de Europese staten die niet alleen door Duitsland waren veroverd, maar ook ingelijfd.
citaat: “Reeds in 1940 werden door Ned.Indië wapens besteld bij de USA.” Klopt. Tegenwoordig gaan we naar China.
citaat: “beëindiging in (vriendschap) Gemenebest verband.” Als je kijkt naar de vertegenwoordigingen bij het Engelse regeringsjubileum is dat gemenebest niet zo erg groot meer. In de Rondetafelconferentie was voor Nederland-Indonesië ook de constructie van het Engelse gemenebest vastgelegd. Daar is Indonesië heel erg stil over geworden.
citaat: “Ned.werd te Batavia 1949 met fluitconcert uitgeleide gedaan.” En dat was nog niet alles. Er liggen in het Vredespaleis en de VN in New York nog volkenrechtelijke verdragen trussen Indonesië en Nederland. In een rechtsstaat zoals Nederland gaan die boven het nationale recht. In Indonesië fluiten ze er naar.
Ik vind het jammer dat ik steeds moet proberen een evenwicht te zoeken in de verhoudingen. Ik krijg alleen maar te horen hoe of mijn uitbuitende vader met zijn klewang achter zielige onderdrukte inlanders aanholde. (ik wist niet eens dat hij zo’n ding had). En mijn moeder met de sapoe lidi achter baboe Soep aanhollen omdat zij mij foute zaken influisterde. En niemand in Nederland interesseert zich voor de bersiapslachtoffers op o.a. Kembang Kuning. Ik heb er velen van weggebracht. Daarna is het stil geworden. Zelfs in de Indische gemeenschap.
Jan A. Somers zegt:
21 juni 2012 om 11:57 am
Ik vind het jammer dat ik steeds moet proberen een evenwicht te zoeken in de verhoudingen. Ik krijg alleen maar te horen hoe of mijn uitbuitende vader met zijn klewang achter zielige onderdrukte inlanders aanholde
———————————————————————————————————–
En ik lees nog steeds dat sommige Nederlanders en ex Indiegangers het verschil tussen pemuda , de TNI , nationalisten , verzetsstrijders met rampokkers , “ploppers” nog niet weten of geen onderscheid willen maken.
Probeerde al jaren om een beetje nuancering te geven en de andere kant van de medaille te laten zien.
@Somers
Of u snapt het moraal van het geschreven stuk van de heer Mertens niet of u wil het niet begrijpen. Hij kaart namelijk aan waar de oorzaak ligt van de bersiap.( Die ligt namelijk bij Nederland en niet bij indonesie!). Namelijk het negeren van bepaalde punten in het atlantisch handvest.
Verder ben ik het roerend eens met Surya en irriteer me ook dat vooral (koloniale) indo’s en nederlanders het verschil niet willen zien/maken tussen echte indonesische vrijheidstrijders en moordernaars.
Salam dari seorang indo-europa!
citaat: “Hij kaart namelijk aan waar de oorzaak ligt van de bersiap.( Die ligt namelijk bij Nederland en niet bij indonesie!). Namelijk het negeren van bepaalde punten in het atlantisch handvest.” Ik heb zo’n idee dat de deelnemers aan de bersiap niets afwisten van het Atlantisch Handvest. Daar had de bersiap ook helemaal niets mee te maken. En in de (korte) periode van de bersiap, augustus-december 1945, lag het interimgezag ook niet bij Nederland, maar bij het SEAC, direct geplaatst onder Churchill/Truman. De eerste Nederlandse troepen kwamen pas half maart 1946. Dat ik hier kan schrijven heb ik dan ook te danken aan de Gurkha’s, niet aan de Nederlandse militairen. Het zijn dan ook de Brits-Indische militairen die een eind hebben gemaakt aan de bersiap.
@En ik lees nog steeds dat sommige Nederlanders en ex Indiegangers het verschil tussen pemuda , de TNI , nationalisten , verzetsstrijders met rampokkers , “ploppers” nog niet weten of geen onderscheid willen maken.
Probeerde al jaren om een beetje nuancering te geven en de andere kant van de medaille te laten zien.
Dag meneer Atmadja, dank voor uw bovenstaande verduidelijking. Daarom deze vraag: “Wie van de hierboven genoemde partij of partijen was/waren nu uiteindelijk verantwoordelijk voor de brute, nietsontziende roof- en moordpartijen op onschuldige burgers, die plaatsvonden in het vacuüm dat viel na 15 augustus 1945. ook wel de Bersiap-periode genoemd?”
e.m.
Pak E.M
Als kind van de 1ste lichting Indonesiers die opgestaan waren tegen de Nederlanders weet ik te weinig over wie de “echte stoute jongens”zijn .
Ben ook te jong , geboren na Indonesia merdeka.
Mijn “kennis” is evenveel of weinig als bij de gemiddelde Nederlander( ook Indische mensen).
Van mijn oom/kennissen van mijn ouders die officieren waren bij de TNI(Siliwangi) en Kepolisian Negara hadden gediend had ik nog nooit “gekke dingen” gehoord.
Behalve van die Celebes affaire en APRA in Bandung , maar dat had ik op school geleerd (ingestampt) .De juiste toedracht , cq aantal slachtoffers haal ik vaak van Nederlandse bronnen. Indonesische bronnen zijn soms niet zo accuraat.
Heb wel een paar boeken op mijn boekenplank liggen waar ik af en toe bladerde .
Daarom vind ik het interessant om “voor eens en altijd” te weten wie de stoute jongens waren.
Hoop alleen dat de Nederlanders niet in hun eigen vingers snijden en onnodig de “oudjes”, veteranen kwetsen.Laat ze (voorlopig) met rust.!!!!
Wat de Indonesiers betreft , de meeste ooggetuigen of evt. daders (onbekende groepen/rampokkers etc) zijn of te oud of al lang gestorven.
Mijn inschatting is dat de oude veteranen geen of weinig last hebben van het verleden .
Het is verleden tijd , je moet naar de toekomst kijken.
Dat zeggen die oude veteranen ook toen ze met Adr.van Dis praten.
Vroeger zijn we vijanden, en mss haten we elkaar. Maar nu NIET meer .
Nu zijn we vrienden.
@Dank u meneer Atmadja. Ik begrijp uw antwoord. Dus het is niet in grote lijnen te duiden of het een spontaan begin is geweest, dat tot massa-hysterie heeft geleid, of dat het politiek of militair is aangestuurd geworden. Mijn laatste vraag aan is dan ook: “Bersiap-periode is dus niet het zelfde als Onafhankelijkheidsstrijd?”
e.m.
Wat ik er van weet is dat de bersiap-periode een uitvloeisel is van uitspraken van Sukarno om de blanda’s uit te roeien. Daarna werden overal leuzes geklad, treinen-openbaar vervoer-gebouwen niets werd ontzien. Ik heb de bersiap-periode in jakarta bewust meegemaakt.
Een portret van een indonesische onafhankelijkheids strijder die in Nederland terechtkwam….een vreemde geschiedenis. Hij vertelt: Hij had nooit kunnen bevroeden dat hij een jaar na de soevereiniteitsoverdracht in 1949 Indonesië zou inruilen voor het land van zijn voormalige vijand, Nederland. Een toevallige samenloop van omstandigheden, meent hij. “Een van de vorsten van Solo – Mangkunagara VII – bood mij een reis naar Holland aan, omdat ik tijdens de onafhankelijkheidsstrijd zijn suikerfabriek had gered van vernietiging. Dat aanbod sloeg ik natuurlijk niet af. De strijd was gestreden en ik voelde geen haat jegens de Nederlanders. Eenmaal in Holland bleek mijn sponsor opeens geen geld meer te hebben. (What else is new?!) Zelf kon ik mijn terugreis niet betalen, dus moest ik hier werk zoeken.” Hij ontmoette een Hollandse vrouw en werd verliefd. “Toen ben ik gebleven.”
http://www.rnw.nl/nederlands/article/moed-dankzij-de-japanners-portret-van-een-indonesische-onafhankelijkheidsstrijder
Meneer heeft ’t hier beter dan de Indo’s en Belanda’s die in Indonesië zijn gebleven.
Beluister het interview van Marcel Decraene met Suhendro Sosrosuwarno over zijn tijd als vrijheidsstrijder (7’18”): Mediaplayer, Realplayer
Meneer vertelt met trots dat hij ook Nederlanders gedood heeft. voor het welzijn van zijn volk.
En waarom woont hij dan nog hier?
@ A nony M .
Je moet ook kijken naar de context , de tijd, situatie etc.
Als hij verzetsstrijder was , dan kan hij trots zijn op zijn aandeel , anderen( de meesten van de 70.000.000 ) waren vaak afzijdig of niet betrokken.
En wat belangrijk is , wat heeft hij gedaan(uitgespookt), onschuldige / weerloze mannen/vrouwen/kinderen gedood of militairen/bewapende tegenstanders tijdens een oorlogshandeling ?
Als ratten in de val.
Hoe groot de dwang is geweest dienstplichtigen uit te zenden, blijkt uit een verslag van een soldaat die tot één van die laatst vertrekkende brigades behoort. “Het is 25 maart 1949. De reis begint in Oorschot, het doorgangskamp bij Eindhoven. Wij slapen niet veel, die laatste nacht, daar is de emotie te groot voor. Reeds de avond voor het vertrek wordt het kamp hermetisch afgesloten; op de hei patrouilleert de militaire politie. Het stationsplein in Eindhoven is door tientallen politiemannen afgezet. De lange trein die de troep moet vervoeren, staat al onder stoom. Militaire politie in de gangpaden, rijkspolitie langs de rails tot Rotterdam toe, dubbele politieposten op alle viaducten die we passeren – daar gaan we. Tabeh Holland.”
Er waren er die NIET gingen.
Het aantal dienstweigeraars in de jaren 1946-1949 is voor Nederlandse begrippen ongekend hoog geweest. Oorspronkelijk weigerden tienduizenden soldaten aan een koloniale oorlog deel te nemen. Door talrijke vormen van intimidatie liep dit aantal echter snel terug. Intimidatie, zowel binnen als buiten het leger.
Zo was het geen uitzondering soldaten die te kennen hadden gegeven niet naar Indonesië te willen, voor te houden dat ze dan de kans liepen de doodstraf te krijgen, ‘omdat Nederland nog geen vredesverdrag met Duitsland had.’
De rekruut die toch doorzette en onderdook, werd beschouwd als deserteur. Hij riskeerde daarmee dan wel niet de doodstraf, maar kon rekenen op gevangenisstraf als hij gepakt werd. Onder die Indonesië-weigeraars van het eerste uur waren er ook die in de bezettingsjaren al ondergedoken hadden gezeten. Na de bevrijding moesten zij zich opnieuw schuilhouden. Nu voor een overheid die een loos gerucht maakte van de, op 7 december 1942 door koningin Wilhelmina in een radiorede, beloofde zelfstandige status van Nederlands-lndië.
Want met de oproep aan militairen om 16.000 kilometer vanaf Lobith voor het vaderland in het krijt te treden, ging gelijk de campagne van start voor een collectief geheugenverlies. Deze voorlichtingscampagne had succ es. Was volgens Nipo-peilingen in 1946 nog 44 procent tegen een koloniale oorlog, in de daarop volgende jaren was het aantal nee-zeggers aanmerkelijk minder.
Desondanks bleven dienstplichtigen tot 1949 weigeren am naar Indonesië te gaan. De maatregelen die de legerleiding nam om desertie tegen te gaan, waren ook toen niet veranderd. Dat blijkt onder meer uit een interview dat de commandant van legerplaats Steenwijk, overste Van Brakel, in het laatste jaar van de oorlog in lndonesië – december 1949 – met het ANP had:
“In augustus van dit jaar kreeg de overste bericht dat er bij het 432ste bataljon infanterie in Steenwijk massale desertie dreigde. Dit bataljon stond op het punt naar Indonesië te worden uitgezonden en men vreesde dat vele dienstplichtigen niet van hun inschepingsverlof zouden terugkeren. Om aan deze desertie het hoofd te kunnen bieden, werden in het geheim de gemeente- en rijkspolitie en de Koninklijke Marechaussee van de vijf noordelijke provincies ingeschakeld. Toen na afloop van het inschepingsverlof kwam vast te staan, dat inderdaad vele militairen waren ondergedoken, ging de gezamenlijke politiemacht dadelijk tot artie over. Binnen 48 uur waren 100 onderduikers gearresteerd. Al deze jongens werd zo op het gemoed gewerkt, dat ze tenslotte toch naar Indonesië vertrokken.”
Daarentegen heeft de “Bersiap” heeft het ware gezicht van de Indonesiër getoond!
Ik heb ’t gezegd; ik zeg niets meer. Tabeh RI!
Zijn wij Indische Nederlanders bloedhonden?
“The Indo-Nederlanders are bloodhounds,” so began one of Boeng Tono’s notorious addresses to the extremists in Djogjakarta on November 24, 1945,
“Torture them to death, eradicate those watchdogs of colonialism down to the root, before they escape to Irian (New Guinea) from where they – as unadulterated lion cubs of the imperialistic Netherlands – intend to build a springboard to recapture our beloved fatherland. For 300 years they have emaciated our country in order to fill the coffers of a white queen. But now Allah has announced the hour of revenge. Brave warriors of Indonesia, countless generations of oppressed ancestors are looking down on you. Their undying spirits require revenge from you. Vendetta!”
The raging crowd stripped fields and looted villages, looking for victims, and started a massive amok against the Indische-Nederlanders while in the mother country victory celebrations and thanksgiving services abounded.
These victims were defenseless. They were the Indisch-Nederlandse women and children, malnourished and without male family members who had been interned by the Japanese.
The excessive cruelty even filled the Japanese with horror. The human remains of hundreds of mutilated women and children came floating down the large rivers, nailed to rough wooden crosses. During this time of uncertainty not much attention was paid to this excessive cruelty. People do not really want to read about this type of news.
It was terrible. It was far worse than people in the Netherlands would ever want to believe. Those who experienced it are still reluctant to speak of it.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
The English soldiers did nothing to stop it.
‘Daarentegen heeft de “Bersiap” heeft het ware gezicht van de Indonesiër getoond!
Ik heb ‘t gezegd; ik zeg niets meer. Tabeh RI!’
En wat was dat waren gezicht dan wel? Hetzelfde gezicht als die de blanda’s hebben getoond met 350 jaar onderdrukking en uitbuiting van het indonesische volk?
Eppeson Marawasin zegt:
23 juni 2012 om 12:04 am
Mijn laatste vraag aan is dan ook: “Bersiap-periode is dus niet het zelfde als Onafhankelijkheidsstrijd?”
e.m.
========================================================================
Voor zover ik begrepen heb is het soms combinaties van allerlei factoren.
De redenen kan verschillen zijn .
1. direct betrokkenheid , je dierbaren (ouders/kinderen etc) waren slachtoffers van de “vijand”.
Hier zal wraakgevoelens een rol meespelen.
2. Toevallig betrokken raken
3.bewust nationalistische gevoelens om verlost te zijn van de onderdrukkers.
In het begin alleen bij een(top)laag van de Indonesiers .
De meesten van de 70.000.000 Indonesiers waren nog niet politiek bewust.
Ze leven hun eigen leven, vandaar dat die tijd voor de komst van de Japanners als “Zaman Normaal” genoemd. Normale tijden , men is redelijk arm ( verdien bijna niks) , had nog weinig behoeften , relatief veilig etc.
Ommekeer kwam na de Slag van Surabaya, Ambarawa,Semarang etc , de herbezetting van de grote steden zoals Jakarta . Bruggehoofden van Java .
4.Een zekere propaganda/beinvloeding zal ook een rol meespelen.
Vanuit Indonesische perspectief is is de bersiaptijd iets anders dan de beleving van de Nederlanders (inclusief Indischen etc).
Het is een periode van chaos , waar opportunisten, rampokkers etc , persoonlijke vetes afgerekend worden.Waar vele onschuldigen , weerlozen de dupe werden.
Over de “schuldvraag”kan men discussieren .
Feit is dat de chaos veroorzaakt werd door machtsvacuum .
*Wie is verantwoordelijk voor de machtsvacuum?.
a. De R.I regering ?
Hun gezag is niet overal erkend door de plaatselijke “warlords”. Feit.
Ook werd het betwist door Nederland feit.
Ondanks artikel 2 (?) van de Linggardjati overeenkomst.
Nederland erkent het gezag van R.I op Java-Sumatra-Bali.
Inmiddels ging Van Mook rustig zijn deelstaten oprichten , ook op Java en Sumatra etc .
Dat kan je nalezen in Nederlandse bronnen.
b.De Nederlanders ?
Tya , dat is een gewetenvraag voor de Nederlanders.
Feit is als Nederland haar verplichtingen nakomt (Linggardjati) en het gezag van Indonesia erkent (niet alleen op papier) , en ook hulp biedt aan de Indonesiers zal de geschiedenis anders verlopen.
Als Nederland vasthoudt dat Indonesia(de RIS) pas in 1949 soeverein was , dan is Nederland verantwoordelijk voor de chaos .
Als Nederland de verantwoordelijkheid legt bij de Indonesiers dan moeten ze Indonesia vanaf 17-08-1945 erkennen .Dat doen ze niet, noe nog .
Had Nederland dat gedaan (Indonesia is een soeverein staat ), dan is de herbezetting van Batavia/Djakarta , de Politionele Actie I-II een koloniale herbezettingsoorlog .
Terecht dat de Indonesiers Operatie product/kraai als Agresi Militer I en II noemen.
Onafhankelijkheidsstrijd is voor mij alle handelingen van Indonesiers om de nieuwe bezettende ex kolonialen te verjagen.Kan met wapen , met kennis ,of via politiek.
Bij onze familie(vrienden , generatie van mijn ouders) gebeurde het in sommige gevallen met wapens( in dienst gaan bij het leger) en helpen met de vorming en opleiding van de jonge generatie Indonesiers .Onze families waren een paar generaties verbonden met de Nederlandse gouvernement , onderdeel van Inlandse Bestuur en Onderwijs .
Ik kan alleen vertellen van mensen die uit mijn eigen omgeving kwamen.
Wat de motivatie van anderen zijn , kan ik niet oordelen.
Het blijkt maar weer eens; van vragen word ik wijs. Dank u zeer meneer Atmadja voor uw uitgebreide reactie op mijn laatste vraag.
e.m.
Ik vind de beweringen van surya atmadja zeer redelijk en aannemelijk. Hij vertegenwoordigt een Indonesisch standpunt waarmee ik kan leven. Zoals een getroffene van de bersiap op dit blog reeds schreef: wij waren op het verkeerde tijdstip op de verkeerde plaats. Klinkt hard, maar zo was het. Reeds hadden we een discussie op dit blog hierover waarom de ene persoon wel getroffen werd door de bersiap maar de andere weer niet; waarom de ene indonesier eraan mee deed en de andere het rampokken en moorden probeerde te voorkomen. Het was een tijd van afrekeningen en amok zoals later in de geschiedenis van Indonesie er nog vele zouden plaatsvinden, maar dan onderling….
Helder!
A nony mouse zegt:
23 juni 2012 om 10:15 am
Meneer/mevrouw, gaan we onze persoonlijke oorlog en trauma’s weer fijntjes overdoen en herbeleven? Ik heb uw bericht over de zelfmoordpoging van de voormalige Roemeense Nastase wel gelezen. U trekt vergelijkingingen met een Hitler die zelfmoord pleegde en trekt hieruit de conclusie dat Sukarno en Suharto(?) hetzelfde hadden moeten doen. Dit bericht kan ik niet meer vinden, want verwijderd. Dit is een blog waar verstandige mensen met elkaar, in meer of mindere nuchtere mate, van gedachten wisselen en wij zitten niet bij de psychiater op de bank.. Uw bericht hoeft wat mij betreft niet verwijderd te worden door de moderator, want geschiedkundig zeer interessant, en het biedt nieuwe inzichten.
De wijze waarop Surya Atmadja deze discussie voert en de feiten die hij aanvoert, kan ik zeer waarderen. Op de vraag wie schuldig is aan de bersiaptijd kan ik antwoorden dat ik ervan overtuigd ben, dat de Japanse bezetter in deze de hoofdschuldige is. Zij hebben tijdens de bezetting het volk behoorlijk opgehitst tegen de blanda en indo’s en dat met alle gevolgen van dien.
sibangga zegt:
23 juni 2012 om 1:10 pm
‘Daarentegen heeft de “Bersiap” heeft het ware gezicht van de Indonesiër getoond!
Ik heb ‘t gezegd; ik zeg niets meer. Tabeh RI!’
En wat was dat waren gezicht dan wel? Hetzelfde gezicht als die de blanda’s hebben getoond met 350 jaar onderdrukking en uitbuiting van het indonesische volk?
Benjamin Franklin antwoordt:
~ He that is good for making excuses is seldom good for anything else.
@Jan Somers citaat: “Hij kaart namelijk aan waar de oorzaak ligt van de bersiap.( Die ligt namelijk bij Nederland en niet bij indonesie!). Namelijk het negeren van bepaalde punten in het atlantisch handvest.” Ik heb zo’n idee dat de deelnemers aan de bersiap niets afwisten van het Atlantisch Handvest.
De discussie op een ander blog over wie aan de bersiap schuldig waren vond ik al vreemd, in die zin dat je de Indonesische Nationalisten(cq de pemoeda) en de Nederlanders daarvoor niet verantwoordelijk kon stellen. Ik meen me te herinneren dat we op dit blog al de vraag stelden hoe het kwam dat de eenvoudige javanen uit de dorpen, die van de complexiteit van de situatie niets afwisten opeens veranderden in een opstandige mob. De verklaring die ik er voor gaf waren aanstichters van buitenaf, intriganten, warlords, (on)georganiseerde bendes die alleen maar uit waren op eigenbelang en het veroorzaken van chaos. Komt daarbij de bijgelovigheid van de dorpelingen en en het vatbaar zijn voor (valse) geruchten en je hebt een complete opstandige (en amokmakende) volksmassa op de been.
Dat is nou precies wat er toen gebeurd is nl.De Ned. politiek!! deed in 1945 een (het verloochen van het Handvest) zet en de aanhang( totaal onkundig gehouden over het Handvest) werd mata gelap.Ned.probeerde eerst de Engelsen voor hun “karretje”(=Ned.gezag herstellen) te spannen.Mountbatten besliste; geen enkel Britse soldaat voor deze koloniale oorlog in te zetten.Het is de Ned.politiek!!(Romme,Beel,Drees sr.) die de “buitenkampers( Indo gezinnen,zonder vaders(nog in het kamp),Chinezen,Molukkers etc(totokse gezinnen zaten in bewaakte kampen-welliswaar belaagd) offerde voor hun doel nl.behoud van hun kolonie.De Nationale wereld besliste echter anders!Het weglaten in de Ned.geschiedenis(nog steeds) van dit feit is geschiedvervalsing!( wat sommigen/historici/politici Japan verwijten!)
ALS je de Indonesiers niet verantwoordelijk kan stellen omdat ze hun rechten verdedigen , de Engelsen omdat ze alleen maar de opdracht van de Gealieerden uitvoeren en ze vertikken het om de vuile werk van de Nederlanders op te knappen (zie hun verhaal over Surabaya) , de Nederlanders(Den Haag ) ook niet verantwoordelijk gesteld kan worden ( fout ligt bij de Indonesiers) dan heb je alleen nog de slachtoffers .
En zeker als de (on)bekende daders/rampokkers / “ploppers” etc zijn ook zo goed als onzichtbaar gebleven .
WAT NU ?? Waar moeten de slachtoffers bij de Indonesiers bij de Nederlanders ,de dienstplichtige soldaten die “gedwongen”zijn om naar den Oosten te gaan .
Wie vecht voor hun belangen en wie denk nog aan hun ellende ??
WIE ?
Misschien lukt het historici ooit eens alles op een rijtje te krijgen. Dat is al heel wat. Ik ben alleen bang dat we veel onderling verschillende rijtjes krijgen. Maar laten we ophouden te praten over verantwoordelijheden. Dat leidt alleen maar tot slachtoffers inruilen voor Euro’s. Laten we het alleen maar hebben over al die mensen op een verkeerd moment op een verkeerde plaats. En vooral hormat brengen!
Analoog aan het gezegde ” Succes kent vele vaders” heeft de Bersiap zogezien ook vele oorzaken, aanleidingen, standpunten etc. In een werkstuk deze passage’s opgepikt en omdat in de historie een belabberde economie vaak de laagste instincten bij de mens losmaakt, kan dat ook de razernij/mata gelap en onderbuikgevoelens mee hebben gevoed…:
“. Er kwam in 1944 een gedwongen spaaractie, Indonesiërs met spaarbankboekjes moesten hun tegoeden afstaan.
De werving van romusha’s of werksoldaten heeft een ongekende omvang gehad. De meeste zijn op Java en Sumatra ingezet voor de aanleg van vliegvelden en spoorwegen. Verder voor de kolenmijnen in Borneo, de nikkelwinning in Celebes en voor vliegvelden in Nieuw-Guinea. De romusha’s moesten onder de meest erbarmelijke omstandigheden (nog slechter dan die van de krijgsgevangen dwangarbeiders) aan het werk en stierven bij bosjes. Volgens Indonesische schattingen uit 1951 zijn er gedurende de oorlog enige miljoenen romusha’s afgevoerd en vele honderdduizenden omgekomen. In weerwil van de vele vergaderingen van een groot aantal organisaties ging het slecht met de welvaart. Na de internering van Europeanen en de toenemende Japanse dwangmaatregelen liepen de cultures achteruit, en werd de volksgezondheid slechter.
De prijzen in 1944 onder de Japanse bezetting waren het zesvoudige van die in 1938 onder het Nederlands-Indisch Gouvernement. Rijstrantsoenen waren verlaagd en er kwamen voedselrellen. Kleding was niet meer te krijgen. Goud, zilver en sieraden moesten ingeleverd worden. Autobanden en olie waren alleen verkrijgbaar voor leger en overheid. In juli 1944 werden 48 hulpsoldaten gefusilleerd wegens dienstweigering, ook eind 1944 vonden nog verschillende executies plaats. In januari 1945 brak een opstand uit in Blitar onder de PETA, bij de gevechten sneuvelden 68 Indonesische militairen. De bevolking van het rijke Indonesië ging in het laatste oorlogsjaar gebukt onder enorme tekorten aan rijst en andere levensbehoeften, als textiel en brandstof. Er kwam openlijk kritiek op het beleid van de bezetter en zijn onmenselijke behandeling van de romusha’s. Dit kon vooral gebeuren omdat er steeds meer berichten doorsijpelden die wezen op een verloren oorlog. Door Japan werd begin 1945 voorgesteld om de bestaande organisaties te vervangen door een organisatie Angkatan Baroe: de Nieuw Lichting; in mei 1945 werd ernst gemaakt met een belofte van premier Koiso van september 1944 (acht maanden daarvoor !) voor meer onafhankelijkheid. De roodwitte vlag werd toegestaan, de naam Indonesia werd ingevoerd, commissies deden voorstellen en organisaties maakten zich gereed voor de nationale zaak.”
. (Profielwerkstuk Geschiedenis Indië, Indonesië, Indonesiërs.)
http://www.scholieren.com/werkstukken/28025
Hartelijk dank voor de link!
Jammer dat men vergeet(?) om Indonesische bronnen te raadplegen.
“De bevolking van het rijke Indonesië ging in het laatste oorlogsjaar gebukt onder enorme tekorten aan rijst en andere levensbehoeften,” Onze vroegere toekan kebon kwam zich voorzichtig melden. Vel over been strompelde hij binnen. Mijn moeder maakte pap van onze laatste katjang idjo. Die slobberde hij naar binnen en verdween weer stilletjes. Honger! Zelf wist ik bij het afleveren van melk bij de Japanse melkcentrale veel te jatten van Japanse vrachtauto’s. Daarom heb ik nooit honger geleden.
Het is opmerkelijk hoe men het ontstaan van Indonesië benadert. Een archipel dat na honderden jaren van overheersing onafhankelijk is geworden. Maar wie is nu onafhankelijk? Mensen met een dieper inzicht in feiten, omstandigheden en definities, weter maar al te goed dat de Nederlandse heerschappij is vervangen door de Javaanse. Want tot de dag van vandaag, voor diegenen die enige affiniteit hebben met de realiteit, is Indonesië nog steeds een kolonie. Waarbij de overige volkeren aldaar gezeteld het nakijken hebben.
Klopt, maar dat is het “noodlot”van ieder nieuwe natie.De stuiptrekkingen; separaties van diverse (etnische) groepen,delen van het gebied,godsdiensten etc.zoals de koloniën indertijd door de kolonisator zijn geformeerd.”Goed voorbeeld doet volgen!”,helaas!Leiders nemen het voortouw en dan…doen precies het zelfde! Tenslotte; de sociale strijd in eigen gelederen.De onafhankelijkheid strijd vroeg om offers(helaas),maar de sociale strijd is een strijd onderling.Ik sprak eens een Indonesiër en filisofeerden over “merdeka”,hoe verder,welke resultaten, welke gevolgen etc.?Hij werd ietwat mismoedig wat hem nog te wachten stond, toen ik hem vertelde hoe Nederland uiteindelijk is ontstaan.Echter wij waren het er over eens;alleen onderwijs en nog eens onderwijs!!-de ratio, kan dat verloop op een vredige/overleg mannier bewerkstelligen.
http://www.thejakartaglobe.com/bigtalk/educating-indonesia-what-can-we-do-/july-16-2012#Scene_1 (+2&3)
http://www.thejakartaglobe.com/bigtalk/opportunity-in-education/july-24-2012 (+2&3)
e.m.
In de de tekst en bij de foto staat “van Leau” maar het is “de Leau” (Jean Francois de Leau)
Tekst en bijschrift zijn aangepast. Dank voor de correctie.
Bewust de materie niet gelezen omdat de beelden me op t netvlies branden.
immers als kind tijdens Jappenkamp wad ik in massagraf gevallen ..zoals in mijn boek beschreven. Verder de bersiap tijd het nodige gezien en ondervonden
Met innig respect voor de zielen die er hun licht gaven.
Er zij rechtvaatdigheid nu. Er zij laayste eerbetoon nu.
er zij recht en vrede nu tussen al het geruis en gefonder daarbuiten.
amen
Ik ben door de Coronavirus aan huis gebonden en heb veel tijd om aandacht te besteden aan mijn Bersiap-research.
De bovengenoemde lijst van ontvoerden/vermisten in Batavia zag ik voor het eerst in het dossier van Jack Boer (001.pdf ) en komt 1 op1 overeen met het origineel, Boeroeng van I4E verwees mij ernaar: blog Peggy Stein
Deze lijst bevat 248 namen van ontvoerden/vermisten waarvan 60 personen begraven zijn. Aangenomen mag worden dat degenen in die tijd in Batavia ontvoerd/vermist werden, ook vermoord werden. Voor de analyse heb ik deze cijfers met in een database EXCEL ingevoerd (copy and paste) en mbv van tools geslacht, leeftijd en leeftijdscategorie aan toegevoegd. Het aantal Bersiapslachtoffers in Batavia over de periode september-december 1945 bedraagt 603, natuurlijk exclusief de ontvoerden/vermisten.
Hetzelfde heb ik gedaan voor grote steden als Bandoeng, Semarang en Soerabaja. Op basis van deze gegevens kan ik een profiel van Bersiapslachtoffers in deze steden samenstellen. Daaruit trek ik de voorlopige conclusie dat Indonesische groepen deze mensen niet willekeurig vermoorden, er werd gericht gemoord.
Ik verzamel niet alleen gegevens van grote steden, maar ben gegevens over het platteland aan het verzamelen. In de binnenlanden van Java waar groepen (Indo-)Europeanen en hun sympathisanten woonden zoals in het district Tegal-Brebes-Slawi gebeurden lugubere dingen.
@ Buitenzorg.Voor Soerabaja bestaat ook een lijst van vermoorden en vermisten, die ik in mijn cijfers heb verwerkt, zie R. Klaessen “macaber Soerabaja” p.297
Beste Peter,
Ik ben zo vrij enige correcties aan te brengen:
Ten eerste:
De lijst waarvan je spreekt behoort niet tot het oorspronkelijke Jack Boer-archief. Het is een door mij zelf gekopieerde lijst van Nationaal Archief-documenten NA/2.10.14/2988/ en NA/AS/1365. Bij de presentatie van de documentaire Archief van tranen memoreerde Bussemaker deze lijst. Ik moet veronderstellen dat híj degenen was die mijn kopie van NA-lijsten aan het Boer-archief heeft toegevoegd.
Ten tweede:
De veronderstelling dat allen die werden vermist/ontvoerd ook werden gedood, lijkt mij discutabel. Op basis van mijn eigen kennis en inzicht veronderstel ik dat het merendeel van de vermisten later weer levend werd aangetroffen.
Boeroeng geeft op zijn blog indisch4ever.nu in een reactie een link naar de Facebookpagina van Peggy Stein waarin de primaire bron dwz het originele document over de slachtoffers in Batavia wordt getoond. Ik zag dat document voor de eerste keer in het origineel
https://www.facebook.com/groups/indischekwestie/permalink/1473555842822276/
Uit een oppervlakkige analyse merk ik op
1) die lijst geeft Bersiapslachtoffers aan uit Batavia in de periode sept-dec1945 maar ook slachtoffers uit Batavia in 1946. De gegevens uit 1946 heb ik nog niet geanalyseerd.
2) Op de lijst van slachtoffers zijn ook personen vermeld die in eerste instantie vermist werden opgegeven maar weer terecht kwamen, voor 1945 1 persoon nl. Mevr. Prins-Paardenkooper die op 7/10 werd vermist
3) op de lijst is met potlood geschreven “oct/nov Mevr Goossens + 3 kinderen vermoord”
Deze mevr. en haar kinderen werden niet in Batavia maar op 28/29 oct 1945 in Toempang vermoord.
4) De lijst van personen is verdeeld in verschillende hoofdcategorien: verdwenen, vermist, gekidnapt, ontvoerd, ontvoerd en vermoord, vermoord. Degenen die verdwenen/vermist waren geregistreerd, werden in de praktijk meestal ontvoerd/gekidnapt.
Mijn vraag aan dhr Buitenzorg is waarop zijn lijst is gebaseerd. Als dat hetzelfde is als die van Peggy Stein, waarom heeft hij alleen de 248 slachtoffers van 1945 opgenomen in zijn lijst, let wel het totaal aantal oorlogsslachtoffers in 1946 schat ik maximaal op 255 (educated guess).
Let wel we hebben het over Batavia!!!!!!
In het artikel geeft ik aan alleen de gegevens voor 1945 weer te geven: “Hier wordt slechts melding gedaan van de laatste drie maanden van 1945. Ook in 1946 werden nog vele burgers ontvoerd. Naarmate de grip van de Britten en, vanaf maart 1946, de Nederlanders, op de veiligheid van de Europese inwoners groter lijkt te zijn geworden, hadden de Chinezen echter meer te lijden.”
Ik veronderstel nu (let wel: ik schreef dit artikel in 2012) dat ik de vermisten van de maanden januari-maart 1946 niet heb vermeld in dit artikel omdat de registratie daarvan minder volledig leek, ofwel voornamelijk Chinese namen betrof, ofwel, omdat de lijst anders te lang zou worden. Welke de hoofdreden was, ik weet het niet meer. Ik heb echter in mijn toelichting duidelijk gemaakt dat het geweld niet ophield op 31 december 1945.
Ik meen dat ik inmiddels duidelijk genoeg heb gemaakt op grond van welke lijsten mijn gegevens zijn gebaseerd. Het staat overigens ook aangegeven boven de lijst zélf. Ik veronderstel dat één van beide door mij gebruikte NA-documenten de door Peggy Stein gepubliceerde lijst is.
“dat allen die werden vermist/ontvoerd ook werden gedood, lijkt mij discutabel.” In Soerabaja waren de meeste vrouwen en kinderen uit Darmo, waaronder mijn moeder en zus, ook weggevoerd. Ik heb nog het formulier waarop mijn vader om informatie vroeg,. met het antwoord van het Rode Kruis dat er geen informatie was, maar dat ze hun onderzoek zouden voortzetten. Naderhand zijn ze in Semarang bevrijd. Wij hebben nooit een correctie van het Rode Kruis ontvangen. Toen ik in Soerabaja in de bersiaptijd net in de Werfstraatgevangenis zat kreeg mijn moeder de mededeling dat ik dood was in de Simpangclub. Daar is ook nooit een correcte op gevolgd. Ben ik nog dood? Zijn mijn moeder en zus (nu wel dood) nog steeds ontvoerd/vermist?
” lijst van vermoorden en vermisten, die ik in mijn cijfers heb verwerkt,” Behalve mijn moeder en zus en ikzelf enkele mij bekende anderen: mevrouw en vier kinderen Dillenius ,mevrouw en drie kinderen Begeman, mevrouw en twee kinderen De Vries, Mevrouw, mijnheer en twee kinderen Middelkoop, mevrouw Deutekom. In het boek ‘Twee moeders’ ook nog enkele namen. Zitten die in uw lijst?
@ Buitenzorg
Wat heeft Bussemaker met het dossier te maken?
Mevr. Pia van der Molen, die het dossier van de weduwe van jack Boer kreeg, zegt zelf: …..” Hierbij is de oorspronkelijke volgorde van Jack Boer aangehouden. Elk document heeft een nummer gekregen van 000 tot 125″………. De lijst van vermiste/ontvoerde personen heeft nummer 001.
Wanneer heeft dhr. Buitenzorg deze lijst bij het Nationaal Archief opgevraagd?
Het archief van Boer bevatte slechts pdf-documenten. Het enige koekoeksjong hier is een word-document, duidelijk later toegevoegd. Uit inhoud en opmaak is duidelijk dat het een copy-paste is van het Java Post-artikel hierboven. Wat Bussemaker hiermee te maken heeft? Voor zover ik me kan herinneren heeft hij een praatje gehouden bij de presentatie van deze documentaire, waarin hij deze lijst aanhaalde als voorbeeld voor hoe erg de bersiap was geweest, zonder erbij te vertellen dat deze lijst een andere herkomst had.
De lijst in mijn JP-artikel is gebaseerd op twee NA-documenten die ik zelf niet meer in bezit heb. Een jaar of tien, vijftien geleden werkte ik nog in het kader van de regelingen voor oorlogsgetroffenen, en had destijds toegang tot een veelheid aan documenten mbt bersiap.
Het gaat juist om de in potlood schreven aantekeningen van het document. die heeft dhr Buitenzorg op onbegrijpelijke wijze over het hoofd gezien.
Ik had Buitenzorgs antwoord wel verwacht en daarom geeft ik het tweede gedeelte van mijn antwoord
1)Vermist/ontvoerd in Batavia
Bovenaan het document uit het Nationaal Archief staat duidelijk: Het verschil tussen ´vermist´ en ´ontvoerd´ was, een uitzondering daargelaten, in de praktijk nihil. Vermiste personen bleken vrijwel steeds te zijn ontvoerd.
De lijst van personen zijn verdeeld in verschillende categorien:verdwenen, vermist, gekidnapt, ontvoerd, ontvoerd en vermoord, vermoord. Degenen die vermist/ontvoerd waren werden meestal vermoord terug gevonden. Maar één (1)van de vermisten kwamenwelterecht zoals Mevr. Prins-Paardenkooper (07/10) , die op de lijst is vermeld, maar dat is er maar 1 voor de periode in 1945.
2)Vermist/ontvoerd in Bandoeng
In Bandoengis er een lijst van meer dan 1000 vermisten/ontvoerden opgemaakt , maar ook daar was het verschiltussen ´vermist´ en ´ontvoerd in de praktijk nihil. Het kwam voor dat ontvoerden uitgeruild werden tegen door de Britten gevangengenomen Indonesische pemoeda’s maar dat was een uitzondering. (zie M. van Delden)
3)Vermist/vermoord in Soerabaja
Het bijkantoor Soerabaja van deOorlogsdienst Overledenen ODO heeft op 10 mei 1949, dus 3 1/2 jaar na de Bersiap in Soerabaja ,een lijst van 202 vermisten/overledenen in het dagbladNieuwe Courant gepubliceerd, waarvan ik 80 als vermoord heb geïdentificeerd. Een controle met de namen op de lijst van de Bersiapkampen (Nederlandse autoriteiten wisten precies wie door de indonesiers geinterneerd waren) maakt duidelijk wie nog steeds op het appèl ontbraken. Dan mag ik aannemelijk gemaakt hebben dat de 202-80= 122 vermisten waarschijnlijk nooit meer op het appèl verschijnen.
4)Vermist/vermoord in Tegal-Brebes-Slawi
In dit gebied van meer dan 200 Suikerfabrieken worden meer dan 1500 (Indo-) Europeanen in de Bersiapperiodevermist/ontvoerd. Ik laat me nog niet uit over het aantal doden.
Voor de 3 grote steden is het duidelijk hoeveel personen vermoord werden. Over de vermisten kan ik aannemelijk maken wat er mee gebeurd is. Gezien het profiel van de Bersiapslachtoffers mag weinig twijfel bestaan over het lot van de vermisten.
Voor de duidelijkheid, “Aannemelijk Maken” is onderzoekstechnisch /methodologisch iets anders dan een “Veronderstelling”. Dhr Buitenzorg haalt de dingen door elkaar en daaruit vloeien misverstanden voort.
Maar over hoeveel doden en vermisten heeft dhr Buitenzorg het eigenlijk? Mijn research gaat uit van 14000 doden en een even groot aantal vermisten/ontvoerden (educated guess) .
De heer Buitenzorg heeft geen dingen over het hoofd gezien en “haalt geen dingen door elkaar”, hij gaf slechts antwoord op eerder gestelde vragen. Het voert hem nu te ver inhoudelijk in te gaan op alle andere aangevoerde opmerkingen. Sorry.
Hij blijft van mening dat ´vermissingen´ niet moeten worden verward met ´vermoord´, en verder dat er z.i. geen enkele onderbouwing is voor de gedachte dat er tienduizenden doden zouden zijn geweest (educated guess).
Opmerkelijk is dat het topic heet: “Slachtoffers van Bersiapgeweld in Batavia, 1945/1946” . Dan kijk ik wel op dat alleen gegevens van doden en vermisten/ontvoerden over 1945 in de analyse wordt betrokken, dat is toch maar een beperkte en niet-representatieve steekproef. Ik heb kwantitatieve en kwalitatieve Bersiapgegevens uit Batavia over 1946 vastgelegd en die verbazen me niks, ze komen overeen met het profile van Bersiapslachtoffers. Op basis van deze data kom ik tot andere conclusies dan in het topic.
Bij nauwkeurige bestudering bevat het originele document interessante data, die ik wel in beschouwing neem zoals leeftijd(categorie) en geslacht maar volledig nieuw is de vermelding van de straat waar de slachtoffer woonden. Dit gegeven is te beperkt voorhanden om NU conclusies te trekken.
Wat de Chinezen betreft trekt dhr Buitenzorg voorbarige conclusies zoals…..”Naarmate de grip van de Britten en, vanaf maart 1946, de Nederlanders, op de veiligheid van de Europese inwoners groter lijkt te zijn geworden, hadden de Chinezen echter meer te lijden.?… welke Chinezen en in welke stad?
Ik beperk me tot de Chinezen in Batavia. Chinezen werden direct na de Japanse capitulatie het doelwit van de “volkswoede”. Wat in het topic ontbreekt is het uitvoerig onderzoek gedaan van de Australische onderzoeker R, Cribb naar de Bersiap In Batavia . Dhr E. Marawasin heeft een uiterst nuttige link gegeven om het onderzoek zelf te lezen.
Ter informatie: de historicus Han Bin Siong toont aan dat Chinezen op Java in de gehele dekolonisatieperiode 1945-1949 het slachtoffer waren van de Bersiap.
Gelukkig heb ik van Jacob Wray: A thesis submitted for the degree of Bachelor of Asian Studies (Honours) The Australian National University.
October 2016 Weet ik van o.a. wie Cribb alles overschrijft.
” dat Chinezen op Java in de gehele dekolonisatieperiode 1945-1949 het slachtoffer waren” In Soerabaja niet hoor! En die plaats ligt op Java.
Met het origineel van het Nationaal Archief (NA) heb ik Bersiapgegevens over Batavia in de periode september1945- eind 1946 verzameld. Het zijn dezelfde gegeven waarover dhr Buitenzorg beschikt.
Mijn gegevens baseren zich wel op de namen van negenhonderdachtendertig (938) doden en vermisten in Batavia.
Maar ik wil de cijfers een gezicht geven, het gaat tenslotte om mensen. Ik heb niet alleen naam, maar ook voornaam, geslacht (m/v), leeftijd, leeftijdscategorie en nog wat andere informatie over 938 personenwar ongebruikelijk vastgelegd in EXCEL, een programma waarmee ik kan rekenen.
Daarover spreken sommigen zo badinerend maar ze moeten mij uitleggen hoe ik 938 namen etc vastleg om te analyseren, op een kladje papier?
Het meeste werk is copy & paste, bvb de lijst van 247 ontvoerde/vermiste/personen heeft iemand netjes in formaat-Word getypt en dat kan ik 1 op 1 copieren in Excel., een paar seconden werk.
Ik heb b.v.b. geboortedatum en sterfdatum , Excel heeft een formule om de leeftijd uit te rekenen. Voor 938 personen is dat een fluitje van een cent.
Zo kan ik een overzicht geven van wat er in de Bersiaptijd in Batavia in 1945-1946 gebeurde, ook p geïllustreerd met grafieken om het aanschouwelijk en duidelijk te maken. Een leek zoals ik krijg een begrijpelijke indruk wat in Batavia in de Bersiap aan de hand was.
Eerlijkheidshalve moet ik er aan toevoegen, dat het eigenlijk mijn zoon is, die mij op het idee bracht gegevens zo te verzamelen. Hij houdt zich bezig met digitale transformatie/strategie. Aan hem wordt gevraagd: iemand heeft als 1ste aankoop een mobieltje, 2de aankoop een wasmachine, Wat is de derde aankoop? Hij werkt dan miljoenen gegevens en gaat aan de slag in een soort Excel. Hij kan dat op heel slimme wijze analyseren en de gegevens in allerlei grafieken mooi weergeven. Aan het eind van zijn snelle uitleg vraagt hij guitig aan mij: heb je het begrepen en aan mijn gezicht ziet hij dat ik halverwege zijn uitleg de weg al volledig kwijt ben. Antwoord ik: kan je het nogmaals wat langzamer uitleggen? Antwoord hij: als je het nog niet weet daar is internet voor en hij gaat zeer voldaan verder met zijn werk. Ik krijg veel van mijn zoon terug en met rente.
Mijn gegevens:
“Hij houdt zich bezig met digitale transformatie/strategie. Aan hem wordt gevraagd: iemand heeft als 1ste aankoop een mobieltje, 2de aankoop een wasmachine, Wat is de derde aankoop?” Interessante vraag. Ik zou het van ons zelf niet weten. Onze twee mobieltjes dateren nog van vele jaren geleden, kregen we als reclamecadeau van de Postbank. Zelfs die bank bestaat al lang niet meer. Op de een doet Zeeuws meisje de smsjes, de ander is voor mij in het ziekenhuis.
Ondanks uw opleiding bent u dus niet erg technisch.
“bent u dus niet erg technisch.” Kunt u het dan wel, als ik niet kan aangeven wanneer ik die twee mobieltjes gratis heb gekregen? Dat is langer dan 20 jaar geleden, van een bank die niet meer bestaat.
@Dat is langer dan 20 jaar geleden, van een bank die niet meer bestaat.@
Ik kan alleen maar zeggen, dat een zo’n oude mobiel erg gevaarlijk is, want de software er in is veroudert en niet opgewassen tegen de negatieve elementen in cyberspace. Ik heb een doos vol met oude mobiels in de garage.
“negatieve elementen in cyberspace” Kreeg er laatst nog een smsje op waarin mij een (zogenaamd) vergeten betaling werd medegedeeld. Maar daar was in Nederland allang voor gewaarschuwd, vond het best interessant dat dan ook in werkelijkheid te zien.
@best interessant dat dan ook in werkelijkheid te zien@
Dat was gelukkig zichtbaar. Hackers zijn onzichtbaar.
In Seniorweb staan altijd dit soort berichten:
Krijgt u een tekstberichtje binnen van een onbekend nummer? En gaat het over een vermeende belastingschuld? Tik nergens op en verwijder de sms of het appje.
En bij de Consumentenbond:
Pas op voor corona-oplichters
Criminelen proberen een slaatje te slaan uit de coronacrisis door phishingmails en computervirussen te verspreiden.
Let op!
Kreeg nog niet zo lang geleden een email van de Rabo bank. Maar het email adres van de desbetreffende persoon was verdacht. In de eerste plaats heb ik helemaal niets met Rabo te maken. Dat gebeurd ook.
“En bij de Consumentenbond:
Pas op voor corona-oplichters.”
Hier in Amerika zijn alle televangelists “Christian” oplichters, zonder uitzondering.
Jim Bakker die al in de gevangenis heeft gezeten voor oplichten is weer bezig. Nu probeert hij iets te verkopen op tv tegen de coronavirus.
Vele mensen leren het nooit.
https://boingboing.net/2020/02/12/televangelist-jim-bakker-sugge.html
Hoe eerder ieder mens leert luisteren naar de beperkende regels, hoe eerder het coronavirus in de wereld onder controle is. Gisteren was ik in de Hong Kong Plaza om het bestelde eten op te halen.
Toen ik net afgerekend had kwam er een Indonesier binnen gelopen en deed of er niets aan de hand was. Ik deed meteen stappen achteruit en told him loud to stay away from me. Hij keek mij stom verbaasd aan. Hij bleek niet eens te weten dat hij afstand van 6ft of 1,5meter moest houden.
Ja, deze idioten lopen er ook rond. En dat terwijl de dame die de store beheerde een masker ophad. Las vandaag dat ondanks de aangekondigde verboden, de politie mensen moesten wegsturen die toch nog naar de parken en stranden waren gegaan. Zag gisteren bij mij in de buurt een volwassen man met 6 of 7 kinderen samen fietsen.
Mensen leren het nooit. En ze zijn een gevaar voor anderen. Bij mij in de flat hebben zich vier mensen gemeld die onze boodschappen willen doen, en ook overburen in de naastliggende flat. Ze sturen een e-mail wanneer ze gaan. Wij sturen boodschappenlijstje per e-mail. Zij zetten de boodschappen voor de deur en bellen aan, eventuele bijzonderheden op afstand of telefoon. Wij betalen via betaalrekening.
@@Bij mij in de flat hebben zich vier mensen gemeld die onze boodschappen willen doen, en ook overburen in de naastliggende flat@@
Dat work in Ned. en dan is het prachtig. Maar het werkt niet in SoCal. Niet voor mij en vrouw. Ik eet geen Amerikaans voedsel. Daarentegen bestel ik Indonesian voedsel dat nogal heet is. De mensen die het koken en maken kennen mij. Maar weten niets van de Amerikanen.
@@Maar ik wil de cijfers een gezicht geven, het gaat tenslotte om mensen. Ik heb niet alleen naam, maar ook voornaam, geslacht (m/v), leeftijd, leeftijdscategorie en nog wat andere informatie over 938 personenwar ongebruikelijk vastgelegd in EXCEL, een programma waarmee ik kan rekenen. @@
Wat betreft Excel heeft u volkomen gelijk. Een 25 jaren geleden, ik werkte voor Parsons Engineering, kregen we de kans, vrije keuze, om een 80 uren cursus na het werk te volgen. Heb toen ingeschreven en daar leerden wij te werken met Microsoft Outlook, Excel, Word, PowerPoint en de combinatie van de voorgaande 4, Access. Tegenwoordig is Access vervallen. Aan het eind kregen we een certificaat. Na een 8 uren werkdag was dat zeer intens. Pas er na naar huis en wat eten.
Batavia 1945-1946 Bersiap slachtoffers merendeels Nederlanders en Indo-Europeanen: populatie 938
vermoord en begraven OGS*: ……………..646 (69%)
ontvoerd, vermoord en begraven OGS:…… 60 (6%)
ontvoerd en vermoord NA:**……………..…..86 (9%)
ontvoerd en vermist:…………..…………….146 (16%)
*OGS=OorlogsGravenStichting. ** Nationaal Archief
Het totaal aantal vermoorden en vermisten bedraagt 938 personen waarvan 146 ontvoerd en vermist. De vraag is of deze ontvoerde en vermiste personen zijn vermoord?
Mijn redenering is het volgende: er zijn 60 personen ontvoerd, die later vermoord teruggevonden en begraven werden bij de OGS. Al deze 60 personen zijn binnen tweeëndertig (32) dagen na hun verdwijning vermoord teruggevonden.
Er is ook een groep van 146 personen, die ontvoerd en vermist werden. Als zij niet binnen 32 dagen zijn teruggevonden dan is het onwaarschijnlijk dat deze ontvoerde personen uit Batavia ooit levend terug gevonden werden. Dan maak ik aannemelijk dat ook deze 146 personen=16% uit een populatie van 938 ontvoerd en vermoord zijn.
@Dan maak ik aannemelijk dat ook deze 146 personen=16% uit een populatie van 938 ontvoerd en vermoord zijn.@
Ron Sitterop, nu een 88 jaren, woonde rond het 10de bat, vertelde mij dat hij als kleine jongen nogal wat lijken in de kali zag wegdrijven. Ron woont in Upland een 10 mijlen van mij vandaan.
Zijn oudere broer, reeds overleden, reed met een militaire truck om mensen die bedreigt werden om van hun huizen naar het 10de bat te brengen.
twee mobieltjes, dat heeft er eigenlijk niks mee te maken, slaat helemaal nergens op!!!
Ik zal voor niet-technisch onderlegden uitleggen hoe de digitale transformatie werkt: Als ik wil weten wat persoons A koopt die eerst een mobieltje aanschaft (dus niet cadeau krijgt van de Postbank want die produceert geen mobieltjes), daarna koopt persoon A een wasmachine , wellicht kon dat bij de Postbank. Die gegevens worden gekoppeld met gegevens uit Google, Facebook of ander social media (text mining) en wordt een profile gemaakt. Als dit profile overeenkomt met iemand die na de 2de aankoop een vaatwasser koopt, dan krijgt persoon A op zijn mobile publiciteit over vaatwassers.
Mijn zoon legde me het afgelopen weekend uit dat dit predictive analytics is, Ook bij deze uitleg raakte ik halverwege totaal de weg kwijt. Gelukkig weet ik van Geschiedenis iets meer af.
Voorspellende analytics is wat anders is dan die ruwe schattingen over de Bersiapslachtoffers tot nu toe. Alhoewel er zijn onderzoekers zoals de Amerikaan W.H. Frederick, die me op andere gedachten brengen .
Hetzelfde concept, maar dan in aangepaste vorm, pas ik toe op gegevens over de Bersiap. Ik heb gegevens over Batavia verzameld en plaats deze in een historisch proces, want ik ben niet met statistiek bezig maar met geschiedschrijving.
De volgende uitdaging is Bersiap in Soerabaja, wel de tijdlijn en de geschiedenis in de gaten houden!, er is eenheid van tijd en plaats!!!
@@Ik zal voor niet-technisch onderlegden uitleggen hoe de digitale transformatie werkt@@
Daarom zijn Tags en SEO keywords bij het publiceren van een POST artikel op een website zo belangrijk. O.a. bij het zoeken via o.a. Google naar onderwerpen. Het is statistisch bewezen dat een mens bij het googlen, om het zo maar te zeggen, gemiddeld niet verder komt dan 3 pagina’s.
Google bepaald namelijk de rangschikking van de websites. Zeker voor een website met handel wil men gevonden worden.
“twee mobieltjes, dat heeft er eigenlijk niks mee te maken” Hoezo? U gaat uit van het eerste mobieltje kopen. Maar het kon ook anders, wat overigens heel veel gebeurde. Iedereen die een bepaalde tijd een bepaald bedrag op zijn spaarrekening had. Wij dus twee gratis! Siemens en Samsung. Kennelijk,staat de cyberwereld nu stil!
” Postbank want die produceert geen mobieltjes” Dat wist ik al, en velen met mij. Maar u wist misschien niet dat ze die ook elders konden inkopen.
@ dhr Buitenzorg: betreft lijst van overleden/vermisten in Soerabaja 1945
R. Klaessen geeft op p.297 in zijn boek “Macaber Soeranbay een lijst van 201 slachtoffers, die in het tijdvak 19 september – 30 november 1945 in Soerabaja overleden/vermist zijn. Deze lijst werd o.a. in de krant “Nieuwe Courant” van 10-05-1949 gepubliceerd. Ik heb op aanwijzing van mevr. Aelle (mijn hartelijk dank voor haar nuttige advies ) het artikel in Delpher opgezocht waarbij duidelijk wordt waarom dhr Meeng in Soerabaja hoofd van van de Oorlogsdienst Overledenen ODO, dit artikel heeft gepubliceerd. Het gaat namelijk over een verzoek tot bevestiging/rectificatie van deze lijst en informatie van meer vermisten zoals die bij de Simpang Club en het Goebeng transport.
Ik vergelijk deze lijst met die van de Oorlogsgravendienst OGS . Dan blijkt dat van de 201 personen excl. Chinezen er bij het OGS 80 daadwerkelijk begraven werden, 121 worden vermist.
Mijn redenering blijft als volgd: als meer dan 3 jaar na dato deze personen nog steeds vermist werden, dan is het onwaarschijnlijk dat deze personen nog leven. Het Rode Kruis heeft weliswaar ook lijst van vermisten opgesteld, maar ik heb geprobeerd deze lijsten te achterhalen, maar tot nu toe ben ik die in de Nederlandse archieven niet tegengekomen, althans on-line vind ik die niet.
In die periode werden veel mensen in Soerabaja vermist. Mannen en jongeren werden opgepakt en een groot deel later teruggevonden, zie Britse scheepslijsten van geevacueerden.
De Indonesiers pakten tijdens de slag om Soerabaja okt/nov vrouwen en kinderen op en interneerden die in Republikeinse of Bersiapkampen. Van meer dan 50000 personen zijn de namen bij Nederlandse autoriteiten bekend. Weet dhr Buitenzorg of iemand anders waar deze Bersiaplijsten gearchiveerd zijn.
Bij mijn weten gaat het in Soerabaja om circa 300 doden en meer dan 600 vermisten.
wordt vervolgd.
“Wie en hoe is deze lijst tot stand gekomen? Mijn vader in Singapore wist natuurlijk niets van ODO en deze lijst af. Enkel van het Rode Kruis. Daar konden mensen in dat kamp opsporing van verwanten vragen.
Van de vermissing van mijn moeder en zus uit Soerabaja heb ik de kaart nog waarop mijn vader op 7-2-1946 de vermissing bij het Rode Kruis heeft aangemeld met het antwoord: “Wij kunnen u tot onze spijt nog geen inlichtingen geven, maar zullen onze nasporingen voortzetten. 12/3-46”. Daarna bleef het stil.
“over een verzoek tot bevestiging/rectificatie van deze lijst ” Maar dat heb je alleen kunnen lezen als je op die datum in Soerabaja was, en geabonneerd op die krant.
“als meer dan 3 jaar na dato deze personen nog steeds vermist werden, dan is het onwaarschijnlijk” De lijst waarop mijn moeder en zus vermeld stonden is bij mijn weten niet aangepast. Dus …..?
“circa 300 doden” Volgens mij is dit alleen de optelsom van Simpangclub, Werfstraatgevangenis en laatste Goebengtransport. Is dat zo? Als dit zo is, dan valt het met de bersiap in Soerabaja toch wel mee? Van de 26.000 Europeanen en 39.000 Chinezen (1930)? Als ik de wilde verhalen over Soerabaja lees/hoor, dan moet de halve Europese/Chinese bevolking zijn uitgemoord.
@Van den Broek:
Of het juist is te veronderstellen dat personen die in 1949 op een lijst ´vermisten´ staan, inmiddels gedood zijn? Ik weet het niet. Misschien een deel daarvan. Maar allen? Lijkt me, gelet op de chaos van die tijd niet aannemelijk.
Veel van de vermisten in bersiapperiode werden door de republikeinen meegenomen naar kampen buiten Soerabaja. Hún namen zullen later op kamplijsten zijn terechtgekomen (in beheer bij het NRK – Den Haag, maar ook bij NA). Er verdwenen echter ook velen die een toevlucht zochten bij familieleden elders. Aan de andere kant, zoals door ODO gesteld, zullen er slachtoffers zijn geweest die niet op deze lijst voorkomen. Wat ik wel bijzonder vind, is dat dit bericht een indicatie geeft van de omvang van het aantal slachtoffers. Als Meeng c.s. dachten dat het duizenden zouden zijn geweest, hadden ze dat wel gemeld.
Kan ik van u misschien de lijst krijgen van personen die in het bewuste ODO-artikel worden genoemd, niet Chinees-zijnde, die niet bekend zijn bij OGS? Kan ik ook nog eens zoeken…
Van mijn moeder en zus hadden we al een zoekopdracht van mijn vader in Singapore waarover ik hiervoor heb geschreven: Naar Het Centraal Informatie Bureau van het Nederlandsch-Indische Roode Kruis, Batavia-C. Maar toen ze bevrijd waren, in Semarang, heeft mijn moeder daarover een bericht gestuurd naar mijn vader in Singapore: Comite International de la Croix Rouge Geneve (Suisse) Delegation JAVA. Ik heb zo’n idee dat die Rode Kruisen elkaar niet kenden.
@Buitenzorg.
Ik had wat problemen met mijn mail, maar nu slaagde ik erin het artikel aan U op te sturen.
Ik heb een fact-based analysis gemaakt, dus geen veronderstellingen , van de Bersiapperiode in Soerabaja (19 sept-december 1945). Op basis van de data van de Oorlogsgravenstichting OGS is in een staafdiagram duidelijk zichtbaar dat de meeste slachtoffers in Soerabaja op 15 en 28 oktober 1945 overleden i.c. vermoord.
Dat is verklaarbaar. Op 28 Oktober vielen Nationalisten het 3de Goebengtransport aan, waarbij Nederlandse vrouwen en kinderen uit de interneringskampen werden afgeslacht. zie het verslag in het Archief van Tranen van dhr Itzig Heine, overlevende van het transport.
15 oktober staat bekend als “bloody monday”, Meer dan 1600 Nederlandse en Indo-Europese mannen en jongens werden bij een tussenstop in de Simpang Club voor een Volksrechtbank geleid, Boeng Tomo zou daar een hoofdrol hebben gespeeld. Een aantal werd daar op beestachtige wijze mishandeld en vermoord,
Er mag eigenlijk niet van “bloody Monday” gesproken worden. Van 15 tot 17 oktober, de periode waarin er razzia’s waren, pleegden Indonesiers niet alleen massamoorden in de Simpang Club, maar ook bij andere Volksrechtbanken en op andere plaatsen in Soerabaja. Er valt best wat te zeggen, dat pemoeda’s in 3 dagen tijd honderden Nederlanders en Indo-Europeanen afslachten.
Wat de vermisten in Soerabaja betreft ben ik het niet eens met de redenering van dhr Buitenzorg in zijn reactie.
De Indonesische Nationalisten hadden een duidelijk inzicht in het aantal Nederlanders en Indo-Europeanen in Soerabaja. Groepen pemuda’s gingen met lijsten rond om de meer dan 3500 mannen en jongeren op te pakken. Bijvoorbeeld Jack Boer had zich weliswaar verstopt maar de Indoensiers wisten hem te vinden, op 17 oktober werd hij als één van de laatsten in Soerabaja opgepakt.
Vrouwen en kinderen, die overbleven, voerden de Nationalisten weg naar de Republikeinse kampen. Ik heb dat op basis van de Atlas Bersiapkampen eens uitgewerkt in een stroomdiagram door te kijken naar welke kampen mensen uit bvb Soerabaja werden geïnterneerd.
Soerabaja was toen bij wijze van spreken vrijwel vrij van Nederlanders en Indo-Europeanen m.a.w. ethnic cleansing of etnische zuivering. , één van voorstadia van Genocide.
Hou er rekening mee dat Nederlanders en Europeanen gemakkelijk herkenbaar waren en zich moeilijk konden verplaatsen naar familieleden, die zelf op het platteland van Soerabaja slachtoffer werden van de Bersiap.
De ODO-lijsten geven niet het werkelijke aantallen doden en vermisten aan. Ik heb op basis van een beperkt aantal ODO-berichten een berekening gemaakt waarbij het aantal door de ODO opgegeven slachtoffers minstens met een factor 2 mag worden vermenigvuldigd om tot het werkelijk aantal slachtoffers te komen. Voor Padang kan de geachte Heer Geenen daarover wel wat zeggen, maar het geldt ook voor andere grote steden zoals Batavia, Bandoeng en Semarang.
“Nederlandse vrouwen en kinderen uit de interneringskampen” Het waren in beginsel bewoners van de wijk Goebeng die met het oog op het stoppen van de beveiliging geëvacueerd wilden worden. Daar zullen ex-geïnterneerden tussen hebben gezeten, via RAPWI aangekomen of gebollost. De trucks stonden gereed op het Lombokplein. ‘s-Ochtends waren er al twee transporten zonder problemen naar Oedjoeng/Perak geëvacueerd. Zie ook Het Goebengtransport. Geplaatst op 14 augustus 2013 door buitenzorg. Door Jan Somers.
“op 15 en 28 oktober 1945 overleden i.c. vermoord.” Tussen 15 en 20 oktober, alsmede op 28 oktober.
Vergeet ook niet dat er tussen 25 en 28 oktober al vele transporten zijn geweest uit de wijken Ketabang, Goebeng en Darmo Een aantal van deze bij de autoriteiten aangemelde transporten werd aangevallen, waarna gestopt werd met het van te voren aanvragen en uitvoeren van die transporten De chauffeurs hadden er geen zin meer in als schietschijf te dienen. Wel vonden nogal wat transporten op eigen initiatief plaats. De chauffeurs stopten ergens in de wijk, wie weg wilden konden mee, rijden maar. Dat ging meestal goed. Volgens mij was ook dat derde Goebengtransport niet aangemeld. Maar een colonne van zo’n 20 trucks valt natuurlijk op met het bekende resultaat.
Ondanks de escalatie van het geweld als gevolg van de moord op Mallaby wisten de Brits-Indische militairen nog een groot aantal vrouwen en kinderen naar het havengebied te brengen waarna de bescherming van het Darmokamp moest worden beëindigd. Alle militairen werden teruggetrokken op hun bruggenhoofd rond Tandjoeng Perak. Ruim 6000 vrouwen en kinderen waren door de Brits-Indiërs geëvacueerd ten koste van 220 doden en vermisten en 80 gewonden.
Wat doet u overigens met in ziekenhuizen overleden mensen? Een aantal daarvan zullen zijn overleden aan de verwondingen die ze hadden opgelopen bij moordpartijen. Die moeten worden afgetrokken van de aantallen gewonden en bijgeteld bij de aantallen doden. Ik denk niet dat de administratie van de ziekenhuizen die details in hun administratie hebben. Vermoedelijk zijn ze begraven met de datum van overlijden, niet die van de voorgaande verwonding.
Wat ik doe met in ziekenhuizen overleden mensen? Welke mensen van het derde Goebengtransport zijn in het ziekenhuis in Soerabaja overleden.? Als dat niet opgegeven is, kan ik dat toch niet uit mijn duim zuigen of veronderstellen? Wat ik daarvan DENK of VERMOED is toch niet relevant voor het verhaal ? Wat ik weet dat 29 door Itzig Heine opgeven doden op 28 oktober en 2 van de 31 doden op 29 oktober overleden.
“kan ik dat toch niet uit mijn duim zuigen of veronderstellen?” Daar kan ik me wel wat bij voorstellen. Maar het zijn wel slachtoffers die bij de aantallen bersiapslachtoffers horen. Vertel mij dus niets over (exacte) aantallen. Die zijn er niet zonder die naderhand overleden mensen. Ik ben deze problematiek tegengekomen bij de aantallen burgerslachtoffers gedurende de slag om de Schelde.
Ik heb niet de indruk dat dhr Somers op mijn golflengte zit. Ik doe research naar individuele gevallen in de Bersiaptijd, de zg.n. bottom-up benadering Bij mijn analyse maak ik gebruik van textmining dwz met allerhande ICT-technieken waardevolle informatie halen uit grote hoeveelheden tekstmateriaal. Met deze technieken wordt gepoogd patronen te ontwaren.
Bij het Goebengverhaal kijk ik niet alleen naar cijfers over slachtoffers maar vooral naar de verhalen van overlevenden waarvan er heel veel staan in het verslag van dhr Itzig Heine, zelf overlevende van het Goebengtransport. Helaas heb ik het boek van Inez Hollander niet kunnen lezen, anders had ik best uit kunnen rekenen hoeveel personen zgn opstappers bij het Goebengtransport betrokken waren. Het gaat mij er niet om wat anderen schreven over het Goebeng transport maar mijn verhaal baseer ik op primaire, authentieke bronnen. Terug naar de bron(nen)
Een vergelijking met de slag om Walcheren is volledig irrelevant, want waarom juist deze slag en niet de Slag om Berlijn? Is deze problematiek vergelijkbaar met de Bersiap in Soerabaja, zeker niet????.
“niet de indruk dat dhr Somers op mijn golflengte zit.” Klopt helemaal, ik ben lang zo knap niet.
“de slag om Walcheren is volledig irrelevant, want waarom juist deze slag en niet de Slag om Berlijn?” Slag om Walcheren wel, Berlijn komt uit uw duim. De slag om de Westerschelde was mijn eerste kennismaking met oorlog in Nederland. Waar mijn schoonmoeder (die ik dus nooit heb leren kennen), in is gebleven. Platgebombardeerd, hartelijk ontvangen en verder geholpen(!), huisvesting gekregen in een noodwoning.. Na twee maanden meegedaan aan collecteren voor de inrichting van het ereveld van de British Commonweath. Dodelijke slachtoffers: 1599 burgers, meer dan 4000 militairen. Alleen al de beschieting van Breskens, tegenover Vlissingen, kostte 200 burgerdoden. Maar ja, dat zult u op geschiedenisles op het CLD waarschijnlijk niet hebben meegekregen. Waarom zou ik dit moeten vergelijken met Soerabaja?
“baseer ik op primaire, authentieke bronnen.” Heeft u daarin gevonden dat het om “vrouwen en kinderen uit de interneringskampen” ging?
Ik dacht dat dhr Somers toen de oorlog in Nederland voorbij was pas op het eiland Walcheren in Vlissingen ging wonen. De Slag om de Schelde (welke Oosterschelde,Westerschelde of de Schelde?) is een wat wijdlopend begrip , dat kan voor degenen die niet op het Christelijk Lyceum voor Delft en Rijswijk CLD hebben gezeten wel een obstakel vormen. mijn nauwkeurig woordgebruik blijft “slag om Walcheren”.
Ik heb op basis van het Goebengverslag van dhr Itzig Heine over “vrouwen en kinderen uit de interneringskampen”. Uit de toepassing van algoritmen op die lijsten wordt aannemelijk gemaakt dat het om dit soort vrouwen en hun kinderen gaat. Bvb uit de lijst van 31 doden van dit transport is het al duidelijk dat het om deze groep gaat waarbij rekening mee wordt gehouden dat de leeftijd van de manlijke groep (kinderen en jongens) < 15 jaar is, met uitzondering van dhr Rijke, een man van 61 jaar die met de vrouwen en kinderen mee mocht. . De lijst van 93 overlevenden geeft hetzelfde beeld tenminste van wie de geboortedatum en geslacht bekend is. Trouwens een textmining van de primaire bronnen i.c. ooggetuigen verslagen uit het Goebengrapport geeft hetzelfde beeld. Het gebruik van ICT-tools is wel ongebruikelijk in geschiedkundige research maar geeft wel resultaten.
Op Javapost is al eerder iets geschreven over het Goebengtransport, waarbij dr. C. Schouten, een RAPWI-medewerker spreekt over een aantal van 450 te vervoeren personen per transport op 28 oktober.
Daarnaast geeft hij een beschrijving van doorelkaar en voor de voeten lopende hulpverleningsorganisaties in Soerabaja in de Bersiaptijd die ik tot nu toe nooit eerder ben tegengekomen. Het gaat daarbij om RAPWI (RAWPI-team van 19 september, RAPWI gevolmachtigde LTZ de Back, RAPWI-verantwoordelijke voor Java overste vlieger Asjes,), het International Red Cross( M.E. Keller), Het Nederlands-Indisch Rode kruis, ‘comité contact social,‘Soerabajasche Centrale Commissie, KTZ Huijer en zijn team. Hier was sprake van dat bekende MACHTSVACUUM. De wanorde en chaos was wel compleet aan Nederlandse zijde.
Schouten, Dr C. – RAPWI, Geschiedkundig overzicht,
“Ik dacht” U moet niet denken als u van niets weet. Een oorlog is niet met een capitulatie voorbij! Maar dat heeft u dan ook niet meegemaakt. Wij kwamen ruim een jaar na de bevrijding van Walcheren in november 1944 daar wonen. Ja, het puin was geruimd, maar de wederopbouw was pas mondjesmaat begonnen. In het dagelijks leven was het nog steeds oorlog, in positieve zin, we gaan er tegen aan. Met een groot tekort aan bouwmaterialen. Zo was er bijvoorbeeld geen glas, je zag alleen Windolite in de ramen, versterkt plastic. Maar in het grote barakkenkamp Havendorp, waar de weggebombardeerde Vlissingen woonden, en wij ook een plek hadden gekregen, was wel glas in de ramen! Denk daarbij aan de actie Ruiten Troef, een initiatief van de bekende radiospreker pater Henri de Greeve. En in de tuin van de Sint Jacobskerk was een grote noodbegraafplaats, daar lag ook de moeder van Zeeuws meisje. Nog steeds oorlog!!
“De Slag om de Schelde (welke Oosterschelde,Westerschelde of de Schelde?) is een wat wijdlopend begrip” U weet inderdaad van niets. Na de mislukte slag om de bruggen bij Arnhem moest voor de aanvoer van oorlogsmateriaal de haven van Antwerpen worden bevrijd, en de vaarweg daar naar toe, de Westerschelde, veroverd. Voor Vlissingers is dat gewoon de Schelde. De slag om de Schelde! (is ook de nu bij de herdenkingen, en op radio en TV gebruikte naam). Daartoe moest er een opmars zijn vanuit België, over het Albertkanaal, door Zeeuws-Vlaanderen, en de verovering van de Breskens pocket door de 3e Canadese Infanteriedivisie. Daarna de landingen op Walcheren bij Westkapelle en Vlissingen. Met de slag om Vlissingen en de slag om Westkapelle. Niet om Walcheren. Walcheren was onbegaanbaar, geïnundeerd door de bombardementen van de dijken bij Vrouwenpolder, Westkapelle, Vlissingen Nolledijk, en fort Rammekens bij de Schone Waardin. ““slag om Walcheren” is dus niet zo’n nauwkeurig woordgebruik. Overigens wel leuk hé dat u me weer hebt gevonden in de wat saaie coronaperiode.
ff vergeten. Na de verovering van Westkapelle en Vlissingen moest uiteraard de Atlantikwal tussen Westkapelle en De Schone Waardin nog worden opgeruimd. Dat ging vrij snel. De daar gelegen bunkers hadden hun vuurmonden op zee gericht en konden vanuit de rug worden aangevallen. De daar gelegerde Duiters waren afgesneden van hun hoofdmacht en gaven zich snel over. Toen was het de beurt van een massa mijnenvegers om Wielingen, Deurloo en Oostgat alsmede de Westerschelde zelf schoon te vegen, maar daar weet u als marineofficier alles van. Klaar voor de al wachtende konvooien.
“De wanorde en chaos was wel compleet aan Nederlandse zijde.” Die zijde was er toch helemaal niet? De Britten waren belast met de uitoefening van het gezag, SEAC. Zij hadden de Japanners opgedragen orde en rust te handhaven. Toen kwam RAPWI, een Brits orgaan van SEAC. Dat zij ook Nederlanders hadden ingedeeld was alleen maar handig, die spraken ook Maleis, en wisten de weg. En het waren militairen, handig met hun hiërarchische korte lijntjes. Maar zij stonden onder bevel van RAPWI. Dan het Comité International De La Croix Rouge, Geneve (Suisse), Delegation JAVA. Een NGO met en Zwitsers hoofdkantoor. Het Nederlandsch-Indische Rode Kruis was het enige Nederlandse orgaan, zonder gezagsbevoegdheden. KTZ Huijer en zijn team. Onder gezag van SEAC. De Kaoem Indo, een gezamenlijk orgaan (Nederlanders, Chinezen en Japanners) voor de regeling van sociale zaken, al tijdens de bezetting. Het Komite Kontak Sosial, een groep Nederlanders, een Indonesiër, een Chinees en enkele Japanners voor sociale ondersteuning voor uit internering teruggekeerde Nederlanders.
Het machtsvacuüm zat aan Indonesische zijde. Een gemeentebestuur dat geen zeggenschap had over de politie en de strijdgroepen. En naderhand de bersiap de vrije hand liet. Van waaruit werd gelekt over toegestane evacuatieritten, die dan prompt werden aangevallen.
@JAsomers; ‘machtsvacuüm aan Indonesische zijde etc’- Dacht u nou werkelijk dat toen dat bestuur nog enig belang had voor de Nederlandse zaak? Zie wat Helfrich toen’, toen de evacuatieritten plaats vond, uitriep over het Nederlandse Imperium; ‘liever een paar gedode vrouwen/kinderen dan een heel Imperium te verliezen!’ ( iets die trant)
” dat bestuur nog enig belang had” Het gaat hier helemaal niet of er al dan niet belang bij is. De RI claimt een staat te zijn, dan moet de RI zich ook als zodanig gedragen. Derde criterium voor het zijn van een staat: gezag uitoefenen over de op dat territoir aanwezige bevolking. En inderdaad gaat het om territoir: effective control. Daar hebben ze de politie voor. Eenvoudig hè?
ff vergeten: praat me niet over Helfrich. Gelukkig zat hij ver weg. Kon er weinig kwaad verrichten.
@JASomers; ‘claimt zich een staat etc.’- Gezag uitoefenen om de vijand, die hen nb. 300 jaar onderdrukte te beschermen?- Dat het zo gelopen is te wijten aan ons politiek beleid; geen zelfbeschikkingsrecht= merdeka, dus amok! -dr.H.Roeslan Abdulgani Soerabaja pemoeda; ‘er was in die eerste dagen sympathie en medeleven voor de Hollandse geïnterneerden. Groot was onze hoop dat onze proklamasi zou worden erkend. Helaas werden onze verwachtingen de boden ingeslagen toen op 31/8 ’45 vliegtuigen pamfletten werden uitgestrooid; de Japanners te gehoorzamen, dat de Nica binnenkort zou landen. Geen woord gerept over onze toekomst. Ook niet over het leed dat de Japanse bezetting aan het Indonesische volk had aangedaan.Radio berichten uit Australië/Singapore verklaarden dat de Republiek Indonesia onwettig was, een Japans maaksel en dat onze leiders Soekarno, Hatta ea voor het gerecht zouden worden gebracht, als war criminals! Het gevolg was een algemene ; een siaaaap kreet!’
“Gezag uitoefenen om de vijand, die hen nb. 300 jaar onderdrukte te beschermen?” Als dat een burger van ons land is, JA! Mogen we de in ons land wonende Spanjaarden ongestraft.laten uitmoorden? Er zijn hier op Javapost en ook op I4E reageerders die het niet erg zouden vinden als Jappen en inlanders in ons land zouden worden uitgemoord. Knijpt het OM dan een oogje dicht? Zie bijvoorbeeld ook IS Art. 162. Allen die zich op het grondgebied van Nederlandsch-Indië bevinden, hebben recht op bescherming van persoon en goederen (…). En onze grondwet, Art. 1, Allen die zich in Nederland bevinden,worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. (…). Dat is normaal in een rechtsstaat. En in de RI?
@JASomers;’hebben recht op bescherming etc.’- Art.45 van de Indische staatsregeling; de gouverneur generaal heeft als eerste(!) verplichting; de Inheemse bevolking te beschermen tegen onderdrukking door wie dan ook! Zelfs dus tegen de Nederlandse onderdrukking! Is dat gebeurd? Meneer Pepsodent bij zijn terug keer uit gevangenschap; ‘de voor oorlogs- toestand moet eerst hersteld worden. Elke toezegging aan de Republiek is een verzwakking’! DMG.Koch; Een halve eeuw in Indië; ‘minderwaardig was de positie van de Inlander en onvermijdelijk was zijn wrok tegen de Nederlanders met alle desastreuze gevolgen van dien’! -Wij zaaiden en wat we daarna oogsten; haat!
Begrijp me goed; ik juich dit niet toe. Echter; gevolg heeft altijd een oorzaak!
note; uw relaas slaat op een gevestigde staat. Was de Republiek zover?
Uit de Nieuwe Courant trekken 2 namen op de lijst van overleden en vermisten mijn aandacht
1) M.L. Morren geb. v.d. Eerde
Ik vind op de website van de oorlogsgravenstichting.nl de volgend informatie over haar :
Maria Loise v.d. Eerden 1945 Overleden op 15 oktober 1945 ……..
Ik heb een reactie geschreven bij haar naam:
onderwerp: is deze vrouw niet Maria Louise Morren- van der Eerden? Als ik dieper graaf, dan vind ik het volgende: 06-02-1908 te Soerabaja huwelijk tussen Maria Louisa van der Eerden en Gerard Frederik Willem Morren. Gezinskaart beschikbaar bij stadsarchief Amsterdam.
Hoogstwaarschijnlijk is de werkelijke naam van “Maria Loise van der Eerden” die van Maria Louise Morren-van der Eerden…
Lees meer
Bron: https://igv.nl/forums/topic/informatie-over-henri-hay-morren-en-nabestaanden/page/2/
2) B.A.J. van Papendrecht
Op de web site van de oorlogsgravenstichting staat bij zijn naam:
Adriaan Johan Boudewijn van Papendrecht 1934-1945, Is 11 jaar geworden Geboren op 4 juli 1934 te Den Helder – Overleden op 28 oktober 1945 te onbekend
Ik heb een reactie geschreven bij zijn naam:.
onderwerp: Goebengtransport Soerabaja 28/10/1945, de dag dat de jonge Addie/Appie van Papendrecht stierf.
Itzig Heine beschrijft in zijn invulling op het Goebeng transport dat: “Papendrecht, Addie/Appie ? werd, zoals Johnny Langhout, niet geëvacueerd, maar is om te helpen voor zijn plezier (?) opgestapt” Indonesiers vielen op 28/10/1945 het Goebengtransport aan , waarbij Addie/Appie Papendrecht dodelijk werd gewond.
Lees meer
Bron: Archief van Tranen: Itzig Heine “invulling op het Goebeng transport ” blz 55
Dit is ook een manier om geschiedenis te schrijven.
Ik kom terug op Johny Langhout.
Dhr Itzig Heine schrijft over hem :
“Johnny Langhout (jongen van 10-11 jaar) hielp mee verhuizen bij de evacuatie. Is bij het 3de transport van de achterklep gevallen nadat hij werd geraakt. De truck is doorgereden (bron: Mw. Gerda C. Abedoi). Mw. Abedoi heeft enige dagen daarna nog met de moeder van Johnny naar hem gezocht op de fiets. Zijn o.a. langs het CBZ geweest. Niets gevonden. Ooggetuige geweest van de overblijfselen van het transport.
Sommigen beweren of nemen aan dat Johny Langhout vermist is, er ontbreekt een lijk. Maar het verhaal van dhr Itzig Heine geeft gerechtvaardigde aanwijzingen om AANNEMELIJK te maken dat Johny Langhout toen overleden is.
In.WO1 worden op een dag bij een frontaanval duizenden militairen de dood ingestuurd, hun lichamen worden niet meer teruggevonden. dan kan toch o niet beweerd worden dat deze militairen vermist zijn?
De “vermiste” personen mogen op een andere manier herdacht worden zoals hun naam op een gedenkplaats. Zo wordt er geeft geen valse hoop geschapen maar een geruststelling aan de nabestaanden gegeven.
Johny Langhout is bij mij geregistreerd als overleden.