Getuigenissen van de atoombom op Nagasaki
De A-bom op Nagasaki
In de berichtgeving over de recente aardbeving en vloedgolf in Japan worden veelvuldig vergelijkingen gemaakt met de gevolgen van de atoomaanval op Japan in 1945. De huidige beelden van een totale verwoesting brengen bij de nog levende getuigen van destijds herinneringen naar boven die moeilijk kunnen worden beschreven.
Terwijl Japanse en internationale media op zoek gaan naar Japanse herinneringen aan die verschrikkelijke momenten in augustus 1945, gaat de Java Post op zoek naar de Nederlandse connectie. Welke Nederlanders waren toen ter plekke? Hoe ervoeren zij de inslag?
Volgens militair historicus E. van Witsen bevonden zich tijdens de oorlogsperiode ongeveer 7200 Nederlandse krijgsgevangenen in Japan.[i]
Volgens Amerikaanse schattingen lag dit aantal echter lager. Op 15 augustus 1945 zouden er nog 3800 zijn geweest; eerder waren er al 1100 overleden.[ii]
De Nederlanders werkten niet in de buurt van Hiroshima, maar wél in Nagasaki, in twee krijgsgevangenkampen die beide deel uitmaakten van de Fukuoka-groep: Fukuoka 14 in Nagasaki zélf, en Fukuoka 2 iets te zuiden daarvan.
De kampen
Epicentrum bom en locatie F-14 en F-2
De werkgever van Fukuoka 14 was de Mitsubishi Jukogyo Nagasaki Zosen-Jo (Mitsubishi Metaalgieterij). Het kamp was in gebruik van april 1943 tot september 1945. In totaal zijn ongeveer 400 Nederlanders ooit in Fukuoka 14 werkzaam zijn geweest. Volgens Amerikaanse opgaven bevonden zich in augustus 1945 nog 152 Nederlanders in het kamp, volgens een andere opgave waren het er nog ongeveer 170.[iii] Wat de sterftecijfers betreft: gedurende de hele bestaansperiode van het kamp overleden ruim 100 Nederlanders, de meesten ten gevolge van een longontsteking in de winter 1943/1944. Alleen al in de maand januari 1944 overleden 29 Nederlandse krijgsgevangenen.
Fukuoka 2 lag ongeveer 10 kilometer zuidelijker, op een voor de baai liggend eilandje. Tegenwoordig is dit eiland verbonden met het vasteland. Op enig moment huisvestte dit kamp 2000 krijgsgevangenen die allen werkzaam waren op de nabijgelegen scheepswerf. Volgens Amerikaanse opgaven bevonden zich op 15 augustus 1945 nog 324 Nederlanders in dit kamp, eerder waren hier ruim 40 Nederlanders overleden.[iv]. In april 1945 was van Fukuoka 2 een honderdtal Nederlanders overgebracht naar een mijnencomplex te Itah, op een halve dagreis van Nagasaki. Zij hadden relatief geluk; zij zouden zich de A-bom slechts herinneren als een lichtflits op afstand.
Volgens deze gegevens bevonden zich dus in augustus 1945 tussen de 450 en 500 Nederlandse krijgsgevangenen in de buurt van Nagasaki. Het was hen op dat moment al bekend dat de Amerikanen aan de winnende hand waren. De B-29 bommenwerpers lieten zich met regelmaat boven de stad zien.
Van de atoombom op Hiroshima, op 6 augustus 1945, moeten de gevangenen geen weet hebben gehad. Hiroshima ligt hemelsbreed op ongeveer 300 kilometer van Nakasaki.
Het fatale moment
Het was mooi weer, die bewuste 9e augustus 1945. Misschien omdat het contrast tussen de situatie vooraf en de chaos en grijsheid daarná zo groot was, maakten meerdere getuigen melding van de mooie blauwe lucht.
Een getuige uit Fukuoka 14:
´Op dag dat de bom viel, bevond ik me in een barak en had daar een korte rookpauze. Opeens zag ik een gele flits en voelde een zware druk. Toen ik bij bewustzijn kwam, lag ik onder het puin en zag dat alles als in elkaar was gezakt. Door de enorme kracht ben ik vermoedelijk van de grond getild en ergens anders neergesmakt.
Het was griezelig stil, je zag en hoorde niets. Mijn eerste gedachte was deze plaats zo snel mogelijk te verlaten en de andere krijgsgevangenen te vinden. Ik wist echter niet in welke richting ik moest zoeken. Onderweg kwam ik S. tegen. Hij zat onder het bloed, maar dit bleek van een Japanner te zijn. Toen hij naar mij arm wees besefte ik pas, dat ik zelf ook gewond was. Het was een grote vleeswond die erg bloedde, maar gelukkig niets vitaals.´[v]
En uit het iets verder gelegen Fukuoka 2:
Scheepswerf Fukuoka 2
´Vanaf ´s morgens vroeg cirkelden nu en dan 2 à 3 toestellen boven Nagasaki, maar omdat ze niets deden, moesten wij om half elf de schuilkelders uit en weer aan het werk. Een half uur later gebeurde het! Plotseling werd alles op een vreemde wijze verlicht en tot onze verbazing en ontzetting steeg achter de heuvel, die Nagasaki gelukkig aan ons oog onttrok, een felwitte zon op, die zich krijgsgewijze uitbreidde, net als de kringen die je ziet, als je een steen in het water werpt. Toen steeg ineens een kaarsrechte steekvlam honderden meters hoog loodrecht de lucht in. Ieder ging aan de haal. Ongeveer 10 seconden later (gelukkig waren we 7 kilometer van de stad) hoorden we een luide ontploffing, een warme luchtstroom blies langs ons en overal werden wanden en ruiten ingedrukt.´[vi]
Heel beeldend is de volgende getuigenis:
´Het was prachtig weer: de lucht was blauw, kristalhelder, als bij echt oostmoessonweer op Java. Die morgen was ons groepje aan het werk gezet op het schip. Het was ongeveer elf uur. Wij zouden juist beginnen, nadat de boorders de gaten geruimd hadden. Ik zat op een dekbalk met mijn rug naar Nagasaki en mijn maat zat tegenover mij. Eensklaps wees hij met zijn vinger naar iets achter mij. “Kijk daar eens!” riep hij stomverbaasd. Wel, ik draaide min hoofd om en keek. Ik voelde mij alsof ik een nietig stofje was in Gods schepping, mijn hele wezen scheen te trillen door supermagnetische golven, die hun oorsprong vonden in het tafereel dat ik aanschouwde. Het was alsof wij getuige waren van een groots natuurverschijnsel. Vele mannen, dat vernam ik later, dachten inderdaad dat het een natuurverschijnsel was. Wat mijzelf betreft, ik bleef een paar tellen, die geen einde schenen te nemen, sprakeloos. Ik zag een onbeschrijfelijk sterk, wit licht, dat men zou kunnen vergelijken met het licht aan het einde van een lasbout, maar het duurde veel langer, ongelooflijk lang. Toen verspreidde zich tegen de achtergrond van dit felle, witte licht, een roodachtig getinte gloed, die veel sterker was dan daglicht. Deze begon bij de grond, sprong omhoog als een machtige fontein en langzaam, heel langzaam ontwikkelde hij zich tot een enorme paddestoel.
Dit alles nam ik in één oogopslag in mij op. Het volgende ogenblik was ik overeind en riep mijn maat toe: “Maak dat je wegkomt!” Terwijl mijn ogen langs de dekken en langs de wanden van het dok gleden, zag ik nog geen tekenen van opwinding onder de mannen. Er was ook geen alarm gegeven. Maar mijn instinct waarschuwde mij. Ik verwachtte het volgende ogenblik al bomontploffingen, zo vlakbij scheen mij het verblindende licht. Ik sprong weg. (…)
Een paar tellen later voelde ik een hevige schok. Het schip sidderde, alsof er een aardbeving plaatshad. Tegelijkertijd voelde ik een zware stormwind als bij een ontploffing. Toen ik omhoog keek, zag ik iets merkwaardigs. Alle ramen van het gebouw aan de noordkant van het dok kwamen tegelijkertijd met kozijnen en al naar beneden dwarrelen.
Ik gleed omlaag langs de steiger en zocht dekking. Toen hoorde ik een onderdrukt gerommel als van onweer ver weg. “Nou komt het”, dacht ik, nog steeds in de overtuiging dat de werf gebombardeerd zou worden. Ik wachtte op de ontploffingen, maar er kwam niets. (…) Vreemd genoeg bleef alles stil, doodstil.´[vii]
Vreselijke brandwonden
De volgende dagen – het zou nog een kleine week duren voor Japan capituleerde – werden de krijgsgevangenen ingezet bij het bergen van de lijken en verzorgen van gewonden. Eén van de mannen toont zich opvallend vergevingsgezind:
´It was too much, too enormous to absorb.´ - Yosuke Yamahata
´Mijn vrienden die buiten stonden, hadden merendeels brandwonden. Enkelen waren er erg aan toe. Het ergste vond ik dat je ze niet kon helpen, er waren geen medicijnen.
Toen er overal vlammen oplaaiden, ben ik de heuvels ingevlucht. We waren allemaal de kluts kwijt. Later toen ik enigszins over de schrik heen was, realiseerde ik mij dat er in ons kamp nog mensen waren die hulp nodig hadden. Ik ben toen de heuvels afgedaald. De eerste die ik op de grond zag liggen was een Japanse soldaat. Hij klaagde over pijn in de buik en hij kon niet meer op zijn benen staan. Ik heb hem een eind de heuvel opgedragen en hem bij een paar Japanse burgers achter gelaten.
Overal stond de stad in brand, het was een angstaanjagend gezicht. Er stond een stevige wind, waardoor de brand steeds meer aanwakkerde. Nadat ik weer beneden was, zag ik vele gewonden die vreselijke brandwonden hadden aan armen en benen. Bij sommigen hingen grote stukken huid aan hun lichaam of zij hadden gebroken ledematen. Het viel me op dat ze niet kreunden of schreeuwden van de pijn, maar alles gelaten over zich heen lieten komen. (…)
De ontreddering was overal groot. Voor het eerst voelde ik geen vijandschap meer.´[viii]
De slachtoffers
De Amerikaanse president Harry Truman liet diezelfde dag nog weten: ´I realize the tragic significance of the atomic bomb… It is an awful responsibility which has come to us… We thank God that it has come to us, instead of to our enemies; and we pray that He may guide us to use it in His ways and for His purposes.´
Misschien had hij gelijk, wie zal het zeggen? In Nagasaki vielen die dag echter tienduizenden doden, en uiteindelijk werd het aantal slachtoffers geschat op tenminste 60 duizend. Velen stierven nog maanden ná het bombardement aan straling, brandwonden en ander letsel.
USS Chenango, 1943
Onder de Nederlanders in Fukuoka viel slechts een tiental slachtoffers. In Fukuoka 14 waren twee dagen na de bom vier gevangenen overleden: een zekere Meegens, timmerman A. Groen, R. Shaw en Don Holthausen. Op 14 augustus overleed kampcommandant lt. Aalders, en later die maand zouden nog drie anderen komen te overlijden: Beer, Joseph en Coumans. Tenminste één van hen, maar mogelijk twee, zijn bezweken aan tetanus of een andere infectie. Als laatste overleed E.L. van Menxel, op 29 september, aan boord van een hospitaalschip. Hij was in Fukuoka 14 al ziek en stierf aan tuberculose, dus niet ten gevolge van de atoombom. In Fukuoka 2 overleed slechts één Nederlander kort na de bom, korporaal J.S. Berg, op 24 augustus 1945. Het is niet bekend hoeveel krijgsgevangenen (veel) later alsnog aan de gevolgen van de bestraling zijn bezweken.[ix]
De thuisreis
Enkele weken na de Japanse capitulatie arriveerden de Amerikanen in Nagasaki. Na een ontsmetting met DDT te hebben ondergaan, werden de ex-krijgsgevangenen met de tot vliegdekschip omgebouwde olietanker ´USS Chenango´ vanuit Nagasaki naar Okinawa gevaren. Vandaar ging de reis verder per vliegtuig naar Manilla.
Het zou nog heel lang duren voor de mannen hun families weer zouden zien. De meesten ontmoetten hun geliefden pas in het voorjaar van 1946. Natuurlijk hadden ze een verhaal. Maar hun vrouwen en kinderen hadden óók een verhaal. En al die verhalen waren zó verschrikkelijk dat de meesten maar besloten er nog weinig op terug te komen.
We weten niet hoeveel krijgsgevangenen nu nog in leven zijn. Véél zullen het niet zijn. We mogen echter wel aannemen dat de afgelopen dagen al deze overlevenden bij het zien van de beelden uit Japan hebben teruggeblikt naar hun eigen verleden. Misschien met wrok of onbehagen, maar zeker met herkenning.
x
x
[i] Van Witsen, p. 250.
[ii] http://home.comcast.net/~winjerd/GrpStats.htm
[iii] Ibidem
[iv] Ibidem
[v] Pelita, Wubo 234133
[vi] Van Witsen, p. 218
[vii] NIOD, IC 015962/1254
[viii] Scholte, R., Oorlogsherinneringen.
[ix] In meerdere Wuv- en Wubo-aanvragen werd later melding gemaakt van – verondersteld – causaal overlijden: o.m. A75304, A78609, 340537.
Bronnen:
Burki, Ch., Achter de Kawat als Japans krijgsgevangene. Wever, Franeker, 1979.
Jorisch, H., Rood voor. Herinneringen van Hans Jorisch. Krijgsgevangene van de Japanners in Nagasaki. De Bataafsche Leeuw, 1990.
Schäfer, R., Terug naar Fukuoka 14: krijgsgevangene in Nagasaki. Amsterdam, Jan Mets, 1985.
Scholte, R., Oorlogsherinneringen van militiesoldaat 8924. www.onzeplek.nl, 2005.
Witsen,E. van. Krijgsgevangenen in de Pacific-Oorlog. Wever, Franeker, 1971.
Van bovengenoemde auteurs waren Burki, Jorisch, Schäfer en Scholte directe ooggetuigen van het gebeurde. Stellingwerff schreef zijn boek in de hoedanigheid als onderzoeker, werkzaam bij de Vrije Universiteit te Amsterdam.
Voor bestudering van de krijgsgevangenenkampen in Japan zijn de volgende websites van belang:
www.mansell.com (Roger Mansell),
www.wereldoorlog2.com (Teun Heijstek)
http://home.comcast.net/~winjerd/GrpStats.htm
Bijlage I: Overledenen Fukuoka 14
Aalders, C.H.H. – Res. Elt. 18/09/1913 Soengei Silau 14/08/1945
Abrahams, A. – Mlt.Sld.Inf.Knil 09/06/1920 Buitenzorg 16/01/1944
Achterberg van, B.D. – Ls.Sld.Tkl.Knil 03/03/1915 Onbekend 18/07/1944
Agterberg, J. – Mlt.Sld.Inf.Knil 09/05/1916 Ambarawa 30/05/1943
Bäck, E. – Ls.Sld.Mgd.Knil 23/02/1915 Djokjakarta 03/02/1945
Bax, A.L. – Ls.Sld.LuA.Knil 24/10/1907 Makassar 15/01/1944
Beer, J.H.F. – Mlt.Sld.Tkl.Knil 21/05/1923 Djokjakarta 18/08/1945
Bergman, A.J. – Mlt.GI.Sld.Knil 14/03/1916 Semarang 18/04/1945
Boom, H.J. – Sld.Ekl.Gi.Knil 17/06/1922 Pematang Siantar 19/01/1944
Boon, D.J. – Mr. Mlt.Sld.MGD.Knil 09/10/1909 Koeta Radja 22/04/1945
Bouwer, J.F. – Mlt.Sld.Tkl.Lu A Knil 21/08/1923 Menado 19/07/1944
Broeke van den, G.F. – Ls.Sld.Ekl 24-12-1897 Banda Neira 28/01/1944
Brookman, G. – Mlt.Sgt.Ekl.Knil 09/05/1914 Tandjung Pandah 01/02/1944
Brugman, H. – Ls.Sld.Ekl.Inf.Knil 30-06-1899 Bandjanegara 11/01/1944
Brummer, J.G. – Ls.Sld.Tkl.Knil 15-12-1897 Batavia 03/07/1945
Burks, F. – Ls.Sld.Inf.Knil 07/09/1919 Batavia 09/01/1944
Camerik, L. – Mlt.Sld.Inf.Knil 01/11/1920 Soerabaja 08/06/1944
Carper, W.R. – Ls.Inf.Knil 13/10/1902 Solo 19/01/1944
Coumans, W.G. – Mlt.Sld.Inf.Knil 27/06/1911 Kotaradja 29/08/1945
Cramer, H.R. – Mlt.Sld.Bergart.Knil 28/04/1912 Soerabaja 14/01/1944
Deetman, G.K.E. – Ls.Sld.Tkl 03-11-1898 Taroetoeng 13/01/1944
Dias, C.R. – Mlt.Mtr.Kon.Marine 18/12/1917 Tandjung Pinang 14/01/1944
Es van, W.A. – Mlt.Sld.Inf.Knil 03/11/1923 Semarang 27/01/1944
Geissler, E.C. – Mlt.Wm.Ekl.Art.Knil 14/05/1908 Airmadidih 28/04/1943
Geldorp van, J.W.H. – Ls.Sld.Inf.Knil 05/08/1901 Dieren 20/02/1944
Gerrits, H.G. – Ls.Sld.Tkl.M.M.D. 20/03/1907 Semarang 31/12/1943
Geuns van, P.A. – Brig.Gi.Knil 21/02/1917 Maoemere 29/05/1943
Gilde ‘t, F.J. – Mlt.Sld.Inf.Knil 22/06/1915 Batavia 29/04/1943
Gimberg, J.V. – Mlt.Sld.Inf.Knil 28/02/1921 Medan 30/01/1944
Goldman, G.W. – Mlt.Sld.Inf.Knil 26/11/1922 Batavia 04/09/1944
Goorberg van de, J.C. – Sld.Tkl.Inf.Knil 07/10/1921 Malang 12/08/1944
Graaf de, F.J. – Ls.Sgt.Art.Knil 28/02/1902 Benkoelen 07/12/1944
Groen, A. – Ls.Sld.Inf.Knil 01/01/1902 Den Haag 09/08/1945
Groot de, J. – Kpl.Tkl.(Sld.Art?)Kn 08/05/1902 Salatiga 26/01/1945
Haccou, R.J.C. – Mlt.Sld.Tkl.MGD.Kn 23/02/1923 Kertosono 24/01/1944
Hauwert, A.P. – Ls.Sld.Tkl.Knil 26/04/1904 Buitenzorg 09/08/1944
Heijn, D. – Mlt.Sld.Art.Knil 23/03/1912 Amsterdam 05/03/1945
Hes, H.K A.O.O.M. – GD.Knil 25/05/1910 Kuta Radja 20/01/1945
Hoboken van, W. – Ls.Sld.Knil 10/04/1906 Winterswijk 21/02/1944
Holt ten, W.L. – Mlt.Sgt.Tkl.Art.Knil 05/06/1916 Hilversum 16/01/1944
Holthausen, J.D. – Mlt.Sld.Inf.Knil 29/06/1921 Rotterdam 09/08/1945
Hoorn van, J.F.A. – Wm.Art.Knil 26/11/1909 Oost-en West Souberg 05/01/1944
Hubeek, E.A.A. – Ls.Sld.Inf.Knil 28/10/1907 Keboemen 21/01/1944
Huisinga, A. – Mlt.Sld.Tkl.Knil 20/12/1921 Solo 12/01/1944
Jacquet, K.L. – Mil.Sgt.Vltgm.Kon.M 24/04/1915 Kertasari 29/01/1944
Jager de, G. – Sld.Ekl.Art.knil 13/05/1907 Amsterdam 12/04/1945
Joseph, M.B. – Mlt.Sld.Tkl.Inf.knil 16/07/1923 Tjilitjap 22/08/1945
Kalverla, G.J. – Mlt.Sgt.Ekl.Inf.Knil 07/06/1908 Meppel 29/03/1944
Kam de, J. – Kwm. Kon.Marine 20/04/1901 Middelburg 13/02/1945
Koedoot, P. – Mlt.Kpl.Inf.Knil 17/07/1916 Rotterdam 28/07/1944
Koster, H. – Ls.Sld.Gi.Knil 25/06/1902 Kotaradja, Sum. 31/01/1944
Kramer, M.R. – Mlt.Sgt.Ekl.Gi.Knil 29/01/1913 Pekalongan 14/01/1944
Krauts, J.W. – Sgt.Inf.Knil 02/12/1915 Didam 17/03/1945
Kriegenbergh von, D.D.B. – Ls.Sld.Ekl.inf.Knil 29-11-1897 Ungaren 22/02/1944
Krijthe, C.E. – Sld Tkl. Gi. 11/02/1920 Kutoardjo 14/02/1944
Krommenhoek, J.M. – Mlt.Sld.Tkl.Art.Knil 27/07/1923 Soekaboemi 30/08/1944
Lageman, P.W.M. – Ls.Sld.Gi.Knil 09/05/1905 Dordrecht 29/02/1944
Langenberg, P.W.M. – 09/05/1905 – 29/02/1944
Litaay, J.C. – Brig.Schr.Knil 02/03/1907 Sigli 23/03/1944
Londt, F.Ch. – Mlt.Sld.Tkl.Inf.knil 29/12/1922 Padang 12/01/1944
Lont, S. – Mlt.Sld.Inf.Knil 06/11/1918 Wieringen 02/05/1943
Luyke, A.A. – Mlt.Sld.Cav.Knil 25/01/1917 Batang Pekalongan 3/1944
Mac.Gillavry, Th.W.F. – Mlt.Sgt.Art.Knil 27/09/1921 Megatan 13/07/1945
Megens, M.J.l. – Mlt.Sld.Art.Knil 06/02/1922 Meester Cornelis 09/08/1945
Meyer, Ch.L.Ch. – Mlt.Sld.Tkl.Gi.Knil 17/04/1923 Buitenzorg 24/01/1944
Mortier, J. – Ls.Sld.Inf.Knil 21-12-1899 Gorinchem 22/01/1945
Mulder, Ch. – Ls.Sld.Tkl.Inf.Knil 02-07-1894 Banda Neira 15/02/1944
Muller auf der Heijde, W.A.A. – Ls.Sld.Tkl.Inf.Knil 16/03/1902 Batavia 05/04/1943
Newland, D. – Ls.Sld.Ekl.Art.Knil 18/12/1905 Buitenzorg 04/02/1944
Oosterveen, H. – Res.Elt.OvG.Knil 02/12/1908 Westdongeradeel 28/12/1944
Pattynama, Ch.A.M. – Sgt.Ekl.ML.Knil 27/04/1917 Poerwokerto 13/01/1944
Pik, T. – Mlt.Sgt.Tkl.Inf.Knil 11/09/1913 Amsterdam 28/11/1944
Plijnaer, A.G. – Ls.Sld.Inf.Knil 07/02/1903 Sidoardjo 09/02/1944
Prins, P. – Mi.Matr.Telg.Kon.M 28/09/1919 Batavia 10/01/1944
Roggen van, A.M. – Ls.Sld.Tkl.Gi.Knil 02/07/1920 Klaten 21/01/1944
Ronkes – Agerbeek, F.R. – Mlt.Sld.Gi.Knil 12/11/1917 Meester Cornelis 04/04/1944
Rooyen van, A.J. – Mlt.Sld.Ekl.LuA.Knil 07/09/1912 Batavia 09/08/1944
Ruuk de, F.A. – Mil.Sgt.Inf.Knil 03/06/1909 Loemadjang 26/08/1944
Scholtmeijer, H.E.J. – Ls.Sld.Tkl.MMD.Knil 13/07/1902 Salatiga 29/12/1943
Schouten, M.J.A. – Brig.Cav.Knil 19/07/1917 Djokjakarta 23/02/1944
Simon, E.L. – Mlt.Sld.Tkl.Inf.knil 12/03/1923 Bojolali 09/02/1944
Simon, P.A. – Ls.Sld.Tkl.Inf.Knil 15/06/1905 Fort de Kock 25/03/1944
Sittrop, F. – Ls.Sld.Tkl.Inf.Knil 05/05/1905 Rembang 09/02/1944
Smeets, G.H. – Mlt.Sgt.Ekl.Inf.Knil 27/09/1920 Semarang 07/01/1944
Souza de, V.C. – Mlt.Sld.Tkl.Cav.Knil 24/04/1922 Sawahloento 13/01/1944
Spek van der, G. – Mlt.Sld,Inf.Knil 01/01/1922 Salatiga 04/05/1943
Tessers, A.P.L. – Mlt.Sld.Gi.Knil 21/05/1916 Batavia 29/03/1944
Triebels, B.G.E. – Mlt.Sld.Inf.Knil 09/10/1921 Singapore 24/01/1945
Tyau, J.I. – Ls.Sld.Tkl.Inf.Knil 02/04/1900 Magelang 05/09/1944
Velthuysen, G. – Ls.Sld.Inf.Knil 26/09/1909 Amsterdam 06/08/1944
Verheul, J.D. – Burger Ned.Kolen Petr. Mij 01/10/1906 Benthuizen 29/04/1943
Versteegh, H. – Mlt.Sgt.Tkl.Inf.Knil 19/06/1913 Batavia 22/12/1943
Vogt, L.E.H. – Mil.Sgt.Mach.Kon.Mar 12/10/1909 Tjimahi 04/09/1944
Voll, W.W.W. – Sld.Gi.Knil 03/02/1921 Batavia 08/08/1944
Vries de, Th. – Mlt.Tkl.ML.Knil 01/10/1914 Soerabaja 15/07/1944
Waalwijk, J.J.J.M. – Mlt.Sld.Inf.Knil 29/06/1921 Tegal 17/02/1944
Waars, A.Th. – Mlt.Sld.Tkl.Gi.Knil 11/11/1921 Buitenzorg 24/01/1944
Wagenaar, R.S. – Brig.Mnt.ML.Knil 12/01/1921 Salatiga 24/01/1944
Wetters, H.P. – Mlt.Sld.Gi.Knil 28/11/1911 Meester Cornelis 13/07/1944
Wijnstok, R.H. – Sld.Tkl.Gi.Knil 09/09/1921 Soerabaja 01/08/1945
Young, T. – Mlt.Sld.Inf.Knil 11/08/1911 Soekaboemi 22/03/1944
Zeelenberg, B. – Mlt.Sld.Art.Knil 09/01/1923 Djokjakarta 26/07/1944
Bijlage II: Overledenen Fukuoka 2
Albinus, L.A. – Matroos Schr. I KM 28/06/1921 Samarang 22/01/1943
Alting du Cloux, F.A. – Sld.Stdw. 17/08/1917 Pekalongan 05/02/1943
Belloni, T.E.G. – Matr.III Kon.Marine 24/10/1922 Batavia 14/10/1944
Benjaminsz, T.G. – Mlt.Sld 21/11/1922 Makassar 05/02/1943
Berg, J.S. – Korp.Der Mariniers 13/12/1907 Venlo 24/08/1945
Bosse, F. – Matr.Mon.Kon.Marine 26/10/1918 Sumedang 24/01/1943
Brugman, A.F. – Mlt.Sld.Knil 02/10/1915 Makassar 23/01/1943
Coenraad, E.W. – Mil.Mtr.Kon.Marine 27/07/1917 Ngandjuk 16/02/1943
Dahler, A. – Mlt.Kpl.Vltm.K. M. 07/09/1913 Batavia 04/01/1943
Dehn van, A.H.G. – Milt.Kpl.Kon.Marine 19/11/1909 Soest 13/01/1944
Dijk van, D. – Ls.Sgt.Kon.Marine 16/08/1903 Amsterdam 01/01/1943
Dolder van, W.J. – Stadsw.Sgt.Tkl.Knil 25/08/1908 Bussem 16/01/1943
Enting, H. – Maj.Vltm.Kon.Mari 25-01-1899 Groningen 11/01/1943
Gabel, B.H.P. – Leerling Vlgtmaker 09/10/1922 Djember 23/11/1944
Graaf de, J. – Mil.Sgt.Ekl.Kon.Mar 18/11/1913 Den Haag 11/01/1943
Groenhuijzen, L. – Sgt.Maj.Torpm.KM 09/11/1904 Apeldoorn 15/11/1942
Groot Bluemink, J.A. – Mlt.Sld.Knil 14/03/1914 Blitar 10/01/1943
Hoogen van den, J. – Mlt.Sld.Knil 30/05/1920 Makassar 10/04/1943
Jeekel, C.L.J. – Mi.Mtr.Kon.Marine 20/05/1910 Magelang 30/11/1942
Jillissen, A.W. – Mlt.Sld.Knil 19/02/1916 Batavia 05/05/1943
Johannis, P.R.P. – Ls.Sld.Knil 28/01/1900 Solo 07/01/1945
Jolly, J.K. – Ls.Sgt 29-10-1897 Bondowoso 28/01/1945
Kruimel, C.J. – Ls.Sld.Knil 18/04/1908 Tegal 30/06/1943
Kruisinga, M.S. – Burger Kpt Kpvaard 21/02/1901 Rotterdam 25/02/1944
Liechti, A.J. – Ls.Sld.Inf.Knil 02/04/1906 Meester Cornelis 20/01/1943
Louwerens, C.E.J. – Mil.Mtr.Kon.Marine 29/08/1911 Djokjakarta 21/03/1944
Masius, J.W.E. – Mil.Matr.Kon.Marine 16/08/1922 Buitenzorg 22/06/1944
Memelink, G.J. – Ls.Sgt.Ekl.Knil 28-11-1896 Zutphen 21/12/1942
Moorrees, E. – Mil.Mtr.SchTkl.Kon.Ma 21/02/1917 Kraksaän 04/01/1943
Muller, B.E. – Mlt.Sld.Knil 17/02/1914 Mara 13/12/1943
Neher, A.H. – Mil.Sld.Inf.Knil 10/12/1909 Makassar 28/02/1945
Pielaat, Ch.R. – Mlt.Sld.Knil 30/09/1917 Djokjakarta 09/09/1944
Pieplenbosch, H.E. – Sgt.Schr.Knil 22/05/1912 Garumedang Billiton 28/02/1944
Pieters, L. – Mil.Mtr.Vlgtm.KM. 12/03/1918 Djokjakarta 24/01/1943
Pol , J. – Kpl.Kok.Kon.Marine 17/09/1909 Winschoten 27/12/1943
Prevoost, W.P. – Mlt.Sld.Knil 01/04/1922 Makassar 15/12/1942
Prins, J.K. – Mlt.Sld.Knil 14/12/1910 Sunguminasa 29/12/1942
Rosenquist, R. – Mlt.Matr.Kon.Marine 15/03/1923 Soerabaja 18/02/1943
Stavers, W.E. – Mlt.Mtr.Vlgtm.Kon.M 07/02/1920 Djatiroto, O – Java 03/02/1943
Veen van der, A.E. – Mil.Matr.Kon.Marine 11/05/1923 Rantepao 05/02/1945
Velberg, Th.F. – Ls.Sld.Schr.Knil 01/01/1906 Takalar Celebes 20/08/1943
Verheij, H.W. – Mil.Mtr.Kon.Marine 13/01/1922 Dukuwringin 14/12/1943
Vodegel, F.W.P. – Ls.Sgt.Ekl.Knil 20/05/1909 Semarang 28/12/1942
Vos, H.W.J. – Kpl.Vlgtm.Kon.Mari 04/05/1914 Den Helder 13/12/1942
Vries de, J. – Ls.Sld.Knil 18/02/1903 Winsum 23/07/1944
Java Post 
Indrukwekkend om te lezen. Goed dat zo verhalen toegankelijk worden gemaakt.
Heel indrukwekkend. Ik ben op zoek naar iemand die mijn vader heeft gekend. Mijn vader was ook in kamp Fukuoka 2 en werkte op de scheepswerf. Hij heeft het overleefd. Zijn naam was J.M Bos, Johannes Marinus (of Joop) Bos.
Karien Bos
Hallo Karien, het is nu 9 jaar later hopelijk krijgje dit bericht nog. Mijn op Jan Peereboom zat in Fukuoka 2b. Als Nederlanders onder elkaar hebben ze elkaar cast gekend.
Mijn opa’s talloze getypte verhalen zijn nu digitaal gemaakt en gebundeld en word binnenkort gedrukt. Ik kan je e.e.a. sturen als je interesse hebt. vr gr Jessica
Zeer beeldend verhaal. Dank!
Weet u misschien waar Menno Simon Wiersum, de Nederlandse consul in Yokohama (van 1923 tot 1953) gedurende de oorlog verbleef? Ik ben bezig met een verhaal over hem.
Met een vriendelijke groet,
Harry Perton
harryperton apestaarte gmail.com
Beste Harry,
Menno Wiersum is de gehele oorlogstijd in of nabij Yokohama gebleven, samen met zijn echtgenote. Mogelijk werd hij niet geinterneerd vanwege zijn diplomatieke status, mogelijk speelde mee dat hij een Japanse vrouw had. Hoe dan ook, eind 1943 werd hun huis in het district Nakaku in Yokohama – door henzelf gebouwd in 1936 – gevorderd omdat het een militaire zone zou betreffen. De Wiersums verhuisden naar het centrum van Yokohama. Op 29 mei 1945 werd hun nieuwe onderkomen vernietigd tijdens een Geallieerd bombardement. De echtelieden woonden vanaf dat moment in Gora. Door onvoldoende voeding en andere oorlogsomstandigheden leed Wiersum aan een slechte gezondheid.
De Japanse capitulatie was nog niet ondertekend of Wiersum ondernam al juridische stappen om zijn bezit terug te krijgen. Ook claimde hij de teruggave van een huis in Japan van zijn op 15 oktober 1944 in Londen overleden broer K.F. Wiersum. Of dat gelukt is, is mij niet bekend.
Bert
Bert,
Zeer bedankt!
Ik ben op zoek naar informatie over mijn vader Nico Bliek. Er is bekend dat hij in de mijnen heeft gewerkt in Japan en dat hij in Nagasaki was ten tijde van de atoombom explosie. Ik heb zijn naam echter niet terug gevonden in de namenlijst van Fukuoka 14 of Fukuoka 2. Wel weten we dat hij het kamp verlaten heeft nadat de atoombom was gevallen en dat hij naar het station is gelopen met een aantal medegevangenen. Op het station heeft hij de Amerikaanse reporter George Weller ontmoet met wie hij een tijd heeft doorgebracht in Nagasaki onder andere om te achterhalen waardoor de vreemde ziekteverschijnselen werden veroorzaakt die zoveel Japanners opliepen. Nu weten we dat het om stralingsziekte ging. Als iemand weet welke personen het kamp hebben verlaten in de groep waar mijn vader zich bevond zou ik hen zeer erkentelijk zijn. Alle andere informatie over ingezetenen van de beide krijgsgevangenenkampen is welkom.
Otto Bliek
Mooi verhaal!!! Indrukwekkend om te lezen. Heeft me erg aangegrepen!
Mijn vader was ook tot na de bom geinterneerd in Fukuoka-2, heeft daar nooit over willen praten, ook niet met mijn moeder. Dat stuk verleden was er altijd, maar niet grijpbaar. Heeft mijn jeugd beinvloed en heb daar de afgelopen jaren steeds meer problemen mee gekregen. Ben daar de afgelopen jaren dan ook veel mee bezig geweest en ben om het te verwerken naar de plek geweest waar het vroegere kamp was. Is nu een school! Wie daar iets van wil zien: kijk op mijn reisblog http://reisvoorjaar2009.blogspot.nl/2009/05/bezoek-aan-de-oude-camp-site.htm
waar kan ik de naamlijst krijgsgevangenen Nagasaki vinden ?
Mijn vader diende bij de mariniersbrigade was een van hun, maar vertelde hel weinig over
Kijk op o.a. http://www.mansell.com/pow_resources/camplists/fukuoka/fuku_2/fuku_2_main.htm
Beste mijnheer Mangkura,
Hierbij voor u een link naar oa. de verschillende Nagasagi kampen:
http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Japan%20kampen%20alfabetisch.htm
ook een “Som-namenlijst” te Japan: http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Somlijst%20Japan.htm
Heel veel succes met uw zoektocht,
Hrt gr Mevr.N.Jeekel
Beste Mijnheer Mangkura,
Hierbij een overzicht van alle kampen op Fukuoka waaronder kamp 2 en 14
http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Fukuoka.htm
Hartelijke groet,
Mevr. N.Jeekel
Dankzij een “document ” van de gevangenschap van mijn opa “Hendrikus Meurs, bootsman op de Java” die op internet gevonden is, kon ik eindelijk iets vinden over zijn zwarte verleden.
Aangezien er op dat document veel in het Japans was geschreven heb ik mijn chef (zelf een Japanner……. mijn opa zou omdraaien in zijn graf als hij dat wist dat ik voor een Japans bedrijf werk) gevraagd of hij bereid was dit te vertalen. Dat heeft hij direct gedaan en zo kwam ik nu thuis en zoekende kwam ik gelijk op deze pagina.
Ook hij heeft op Fukuoka gevangen gezeten. Nu kan ik eindelijk wat meer te weten komen over mijn geliefde opa die , in mijn kindstijd, vertelde dat er “met spek” geschoten werd en ons nooit zijn verhaal heeft willen vertellen.
Op het dokument staat dat hij op de Indische Oceaan op 4 maart 1942 gevangen is genomen. Ik weet dat hij na de torpedering van de HMs Java opgepkt was en dat men op de vlucht was naar Australië.
Hij is op 24-oktober 1942 op een kamp op Fukuoka terrecht gekomen en op 15-september 1945 afgeleverd aan ene kapitein Griphin in de haven van Nagasaki.
Van mijn moeder weet ik dat hij na terugkomst behoorlijk zijn woede heeft botgevierd op boomstronken en maandenlang van heel vroeg in de ochtend tot laat deze met een bijl tot mootjes heeft gehakt.
Ik heb weer wat om uit te gaan zoeken …… dank voor de informatie op deze pagina.
Hopelijk kan ik weer wat verdere info vinden.
Beste Mijnheer Bolderman,
Nog een aanvullende informatie betreffende uw Opa:
Uw Opa is met de Asama Maru op 14-10-1942 vanuit Makassar vertrokken ri. Nagasaki waar hij met 500 ned. kr. waaronder overlevende van de HMs Java op 23-10-1942 aankwam.
onderstaande link leest u hier meer over:
http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Fukuoka%202B.htm
http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Asama%20Maru%201.htm
Met een vriendelijke groet,
Mevr. N Jeekel
Beste mensen.
Ik dank jullie allen voor de antwoorden.
Ik heb dit nooit meer terug gevonden tot op heden. Was het helemaal vergeten.
Sorry voor de wel heeeeeeel erg lange tijd die het duurde voordat ik antwoord.
Met vriendelijke groet,
Dick Bolderman
Beste Mijnheer Bolderman,
In onderstaande link is een overzicht te vinden van de kampen op Japan waaronder ook die van Fukuoka. Een familie lid van ons is te werk gesteld in kamp Fukuoka 2. Vermoedelijk u opa in Fukuoka 6B ( Als u Opa H.B.Meurs is, komt deze persoon op de namenlijst voor.)
http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Somlijst%20Japan.htm
Via deze site kunt u heel veel vinden over schema’s en uitleg JAVA Party’s, Kampen overzicht te Japan, scheepstransporten enz. enz. Als u Uw Opa’s Kampkaart heeft is uit de japanse tekens veel op te maken en ook op de achterkant staan veelal op de eerste regel een datum vermeld. Deze datum omschrijft meestal de aankomst/kamp (elders) vertrek vanaf Java, ( als ik mij niet vergis ging de hr.ms. Java met zijn bemanning ten onder in de straat van Badoeng). Vaak lukt het met deze site http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl in grote lijnen om uit te zoeken waar uw Opa verbleef op Java en hoe ( met welke Hell-ship(s) ) hij in Japan terecht is gekomen.
Via de Som-naamlijst treft u in de namenlijst een H.B Meurs aan en hierbij een overzicht van de kampen in Japan: http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl/Japan%20kampen.htm
Veel succes met u zoektocht en hopende u hiermee op weg te hebben geholpen.
( en meerdere nabestaanden welke opzoek zijn naar antwoorden. )
Vrg Mevr. N.Jeekel
“( als ik mij niet vergis ging de hr.ms. Java met zijn bemanning ten onder in de straat van Badoeng).” Bij de slag in straat Badoeng (sommigen hebben het over de slag in Straat Bali) is de Tromp zwaar beschadigd (19-02-1942). Vanwege reparatie in Soerabaja heeft dat schip niet meegedaan aan de slag in de Javazee en wist naar Australië uit te wijken. De Java is bij de slag in de Javazee ten onder gegaan (27-02-1942, na 23.20 uur, kan dus 28-02 ’s ochtends zijn geweest). Tegenover ons woonden gezinnen van opvarenden. (ik ben niet helemaal zeker van genoemde tijdstippen, begin een beetje oud te worden)
Beste Mevr van Jeekel.
Ik heb ondertussen al een hele hoop info kunnen vergaren en ben aan het proberen deze allemaal in een website te verwerken. Mijn opa bleek tot ongeveer enkele weken voordat de bom viel op Fukuoka 2B gevangen gezeten te hebben. Daarop is hij idd naar Fukuoka 6 gebracht en heeft de bom (gelukkig) niet zien vallen.
De website van mijn opa heet https://bootsmanmeurs.nl en is grotendeels nog leeg. Dat is door omstandigheden gekomen en ik ben nu van plan om het geheel weer aan te gaan vullen.
Met vriendelijke groet,
Dick Bolderman
Unieke filmbeelden van Harer Majesteits Java, Ned. kruiser, gemaakt door luitenant ter zee eerste klas Eric Ferwerda vlak voor het het begin van de oorlog.
http://www.defensie.nl/actueel/videos/2012/02/27/unieke-film-van-hr-ms-java-boven-water
Een meer dan 7 uur durend gevecht eindigde kort voor middernacht met de torpedering van de kruisers Hr. Ms. Java en Hr. Ms. De Ruyter. Ruim 900 Nederlandse marinemensen kwamen om. Is toch niet niks?!
“We thank God that it (the atomic bomb) has come to us, instead of to our enemies; and we pray that He may guide us to use it in His ways and for His purposes”, aldus wijlen president Harry S.Truman (1945-1953).
Ik geloof echt niet dat de Almachtige die bom ooit voor zijn doeleinden nodig heeft en hij die Amerikanen van Truman heeft geleid. What was he thinking?!
De Truman-doctrine
“Nu staat elk land voor de keuze tussen twee levenswijzen. Die keuze is maar al te vaak niet vrij.
De eerste levenswijze is gebaseerd op de wil van de meerderheid: een regering die aan het volk verantwoording moet afleggen, vrije verkiezingen, individuele vrijheid, vrijheid van meningsuiting en godsdienst en geen politieke onderdrukking.
De tweede levenswijze is gebaseerd op de wil van de minderheid met geweld aan de meerderheid opgelegd. Ze berust op terreur en onderdrukking, een gecontroleerde radio en pers, gemanipuleerde verkiezingen en onderdrukking van de persoonlijke vrijheden.
Ik geloof dat de VS steun moet verlenen aan vrije volken die zich verzetten tegen pogingen om hen te onderwerpen door gewapende minderheden of door druk van buitenaf. Onze hulp moet eerst economisch en financieel zijn, om zo een economische stabiliteit en een evenwichtige politieke ontwikkeling te bevorderen.”
— Uit de rede van Truman voor het Congres, Tekens 6.1., p 54
Op 13 september 2015 is het precies zeventig jaar geleden dat de POW’s Fukuoka-2 verlieten om naar huis gebracht te te worden. Op genoemde datum wordt in Nagasaki, op de plaats waar het kamp was gevestigd, een gedenkteken onthuld ter nagedachtenis aan alle slachtoffers van Fukuoka-2, de overledenen maar ook degenen die het overleefd hebben en vreselijk hebben geleden. Onderstaand persbericht is in april uitgebreid verspreid. Indien u geinteresseerd bent kunt u zich melden bij a.w.schram@me.com
Onthulling herdenkingsmonument slachtoffers Fukuoka-2 in Nagasaki
Arnhem, 14 april 2015 – Op 13 september 2015 wordt in de Japanse stad Nagasaki een monument onthuld ter herinnering aan de slachtoffers van krijgsgevangenkamp Fukuoka-2. Onder de krijgsgevangenen bevonden zich enige honderden voornamelijk jonge Nederlandse marinemannen en KNIL-militairen die in maart 1942 krijgsgevangenen werden. Deze gevangenen werden eerst in Makassar geïnterneerd en in oktober 1942 overgebracht naar Nagasaki, waar zij indertijd gedwongen werden in de scheepsbouw te werken. Van de Nederlandse krijgsgevangenen zijn er 41 gestorven gedurende de periode van hun gevangenschap. In de loop van 1945 kwamen de overlevenden van Fukuoka-2 thuis. Velen daarvan pas in december.
Uniek en bijzonder aan het gedenkteken is de grondslag ervan. Het is namelijk geïnitieerd en verder uitgewerkt door Japanse burgers en gefinancierd door Japanse en Nederlandse donateurs en sponsoren. Het wordt daarmee een gedenkteken dat in alle openheid het leed dat door het Japanse leger aan krijgsgevangenen en hun familie is aangedaan herdenkt en dat blijvend zichtbaar zal zijn. De onthulling zal plaatsvinden in aanwezigheid van o.a. overlevenden van Fukuoka-2, nabestaanden van krijgsgevangenen, Japanse burgers – waaronder schoolkinderen – en vertegenwoordigers van de verschillende betrokken overheden.
Op de locatie van Fukuoka-2 bevindt zich vandaag de dag een school. Daarmee is ook de locatie van het herdenkingsmonument symbolisch. Hiermee zal het een tastbaar bewijs van erkenning vormen van de feiten en daarmee bijdragen aan de juiste geschiedschrijving én aan verzoening.
De projectgroep hoopt door middel van publiciteit nog voor september in contact te komen met overlevenden van Fukuoka-2 en hun nabestaanden.
Krijgsgevangenkampen
Gedurende de Tweede Wereldoorlog bevonden zich in Nagasaki twee krijgsgevangenkampen, één in Nagasaki zelf (Fukuoka-4) en een tweede kamp (Fukuoka-2) op het eiland (nu schiereiland) Koyagi in de baai van Nagasaki. In Fukuoka-2 werden uiteindelijk meer dan 1.300 krijgsgevangenen vast gehouden. Naast de militairen van Nederlandse en Nederlands-Indische afkomst bevonden zich in het kamp ook militairen afkomstig uit Australië, Amerika en Engeland.
Donaties
De projectgroep in Nederland is op dit moment nog op zoek naar sympathisanten die dit initiatief door middel van een donatie willen steunen. Dit is mogelijk door geld over te maken op rekeningnummer: NL20 RABO 0315493844 ten name van Sakura. Onder vermelding van: gedenkteken.
Website
Voor meer informatie over dit project is er een speciale website: http://www.aggelen.com/fukuoka
Ook mijn vader zat in Fukuoka 2B ten tijde van de bom. Helaas heeft hij nooit over de gebeurtenissen willen spreken. Als supergevoelig kind heb ik enorm geleden onder die zware druk van ‘het zwijgen’. Ben daar dan ook voor in therapie moeten gaan, waarbij helaas na mijn 50e pas werd onderkend waar mijn problematiek door ontstaan was.
Mijn vader is, evenals mijn moeder al bijna 10 jaar dood. Ik ben op zoek naar zijn geschiedenis van toen.
Hij schijnt na de oorlog in ziekenhuis in Australië gelegen te hebben. Was getroffen door scherf in hals…..
Sico A.J. Bruins, marineman POW 20614.
Kitty, een aantal nabestaanden en ook in ieder geval één overlevende zullen de onthulling van het monument bijwonen. Heb jij daar ook interesse in? Je kunt me ook mailen op a.w.schram@me.com
C.A.W Postma kampnummer 132 Tokyo 7b. Jammer dat ik pas dit jaar tot de ontdekking ben gekomen dat deze informatie zo op internet stond. Voor Mijn moeder H J Postma-Blok die in juni 2012 is overleden waren zoveel puzzels in elkaar kunnen vallen, want ook mijn vader heeft over deze tijd niet veel kunnen praten!! 5 jaar Japan was voor hem genoeg en 1jaar langer had hij niet overleefd, heeft hij altijd gezegd!!!
Vraag aan Willeke Postma: Herkent u het volgende?
Allengs doen de laatste tijd meer en meer mensen, die als kind het geweld van de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt, een beroep op de hulpverlening in Nederland. Momenteel wordt de meerderheid van alle aanvragen voor bijzondere pensioenen in het kader van de wettelijke voorzieningen ingediend door jeugdige oorlogsgetroffenen, doorgaans afkomstig uit de Indische groep.
Deze mensen melden zich veelal bij de huisarts niet vanwege herinneringen aan de oorlog, maar met vage lichamelijke of psychische klachten: algehele vermoeidheid, slapeloosheid, depressie, een gevoel van uitputting. Er lijkt geen eenduidig en specifiek klachtenpatroon aanwezig. Daarbij is vaak sprake van een sociale problematiek. Men kampt met ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en verstoorde relaties met de partner en de kinderen (Dorelijers & Donovan, 1990).
Bron: Psychotraumanet.org
Th.A.D. Dorelijers en D.M. Donovan schreven een artikel Traumatization in children of parents interned in Japanese camps in the Dutch East Indies. Journal of Psychohistory, 17, blz 435 – 447.
P.G. Bekkering en M. Bekkering-Merens : De japanse kampen: nog geen verleden tijd (1980). Nee, nog lang niet!
Willeke Postma, dochter van ouders die beiden in Japans krijgsgevangenschap hebben gezeten, de één in Japan de ander in Indonesie zelf, is het voor ons kinderen, wij zijn met zes waarvan ik de één na jongste ben, niet allemaal even makkelijk geweest. Wij hebben van onze ouders heel sterk meegekregen nergens over te praten, maar wel heel sterk angstgevoelens over alles te hebben. Daarentegen ook de eigenschappen dat jij, alleen jij zelf geestelijk alles op een rijtje kunt houden en daarbij niet van alles laat aan praten. Mijn ouders waren geestelijk sterk, dus wij hebben dit ook met de paplepel meegekregen. Mijn moeder heeft zich tot haar dood altijd afgevraagd, waarom haar man zo laat na de capitulatie met zijn gezin herenigd werd en heeft altijd haar bedenkingen daarover gehad. Dit heeft zij mij verteld voor haar dood. Ik wist altijd dat mijn vader oprecht was en dit wordt bevestigd na het lezen van alles wat ik nu op internet heb gelezen. Jammer en dit doet wel pijn!!!! Na alle obstakels die zij hebben moeten overwinnen, ook hier in Holland, is dit voor hun heel zwaar geweest. Dat realiseer ik mij nu des te meer! Mijn vader stond dus overal geregistreerd ook op de Rode Kruislijst als bevrijde kampgevangene en dan lange tijd niet voor een Wuv-uitkering in aanmerking komen, dat doet pijn! Ja, Prof.Bastiaanse wilde hem een Lsd-trip laten ondergaan en dat wilden wij niet! Nu ,achteraf, heb ik gehoord van een kennisje dat haar zusje dit wel heeft gedaan met zelfdoding als gevolg. Ja dat doet pijn!!! Dat er op dit moment weer groeperingen bezig zijn met hele gevaarlijke missies, dat maakt je weer onrustig en dat doet weer pijn ! En dat we behoorlijk teleurgesteld zijn in de mens is niet uit de lucht komen vallen!
http://www.npogeschiedenis.nl/andere-tijden/afleveringen/1999-2000/Bastiaans.html
Wat een smeerlap! Ook weer zoiets, ´ondersteund door de politiek´. Dat zegt genoeg!
Wij, comité Project Nagasaki 2020, zijn op zoek naar nabestaande van kamp Fukuoka 14. Ter nagedachtenis aan alle slachtoffers van dit kamp, willen wij een monument onthullen op 9 augustus 2020, na de 75e herdenking van de Atoombomaanval op Nagasaki. Inmiddels hebben wij kunnen traceren: fam. Buchel, Scholte, Kleeman, lLesquillier – Bochardt-de Ruuk-Molemans-Busselaar-Aalders-Donker Curtius-vader Meer Mohr-Schäfer-Mreyen-Brookman(alle 3)-Burki-Tessers-Kwasanco-Colaço Belmonte- Spuyman
Rob Schouten ( zoon van Everhard Schouten)
Voorzitter comité
Info naar rolida@telfort.nl