“Op zondagen hingen we rond bij het Tjikini-zwembad, met zijn beruchte opschrift: ‘Verboden toegang voor inlanders en honden’ en probeerden conflicten uit te lokken met Hollandse jongens van onze leeftijd. Maar die gingen daar meestal niet op in, ze hadden geen zin in een bloedneus, terwijl wij juist trots waren op een blauw oog of een gezwollen lip: ‘gewond in de strijd voor een vrij Indonesia’ noemden we dat. Futiel en kinderachtig misschien, maar het vervulde een psychologische behoefte.”
Mochtar Lubis (1922-2004)
Op weg naar het zwembad
Door Bert Immerzeel
Hoeveel is er al niet gezegd en geschreven over dat opschrift Verboden voor inlanders en honden? Of, zoals sommigen zeggen: Verboden voor honden en inlanders? Een korte zoektocht op het internet levert al snel tientallen verwijzingen op. In verschillende Indonesische blogs wordt schande gesproken van deze tekst, echter ook in Nederlandse bronnen blijft hij niet onvermeld. In 2007 werd in examenmateriaal voor het VMBO een foto getoond van het zwembad Tjikini in Batavia, met als onderschrift dat hier in 1936 een dergelijke tekst heeft gehangen; de website van de schooltelevisie maakt melding van bovenstaande herinneringen van de Indonesische schrijver Mochtar Lubis. Met andere woorden: zowel in Indonesië als in Nederland wordt de tekst gezien als schoolvoorbeeld van koloniale onverdraagzaamheid.
Afbeeldingen van de tekst of het bordje zijn echter niet bewaard gebleven, en de getuigenissen zijn even spaarzaam als onderling contradictief. Om te beginnen is al niet duidelijk waar een dergelijke tekst zou hebben gehangen. De bronnen spreken van de sociëteiten Concordia (Bandoeng) en Simpang (Soerabaja) en van het zwembad Tjikini in Batavia, maar ook van andere plaatsen. Evenmin is duidelijk wanneer, of in welke taal. De omvang van de verontwaardiging lijkt omgekeerd evenredig aan het aantal concrete meldingen. Moeten we hier slechts spreken van post-koloniaal politiek correct denken, gebaseerd op verdraaingen of verzinsels? Of zijn de meldingen naar waarheid? En indien zo, is de publieke verontwaardiging dan ook terecht?
Om deze vragen te kunnen beantwoorden volgen we hier de geschiedenis van het zwembad Tjikini in Batavia, één van de drie genoemde ‘boosdoeners’ . Had Mochtar Lubis gelijk toen hij sprak over een opschrift op Tjikini van ‘Verboden voor inlanders en honden’?
Voor dames en kinderen
Het eerste zwembad van Batavia, zo schreef het Bataviaasch Nieuwsblad op 31 maart 1916, was een complex van drie baden, samen goed voor 200 m2, in het Deca-park. Het zou de volgende morgen worden geopend. De entreeprijs bedroeg slechts 10 cent, “zwembroek en handdoek niet inbegrepen”. Het publiek werd opgeroepen in ruime getale naar het bad te komen. Enkele nummers later meldde het blad dat het een aprilgrap was geweest. Op de ochtend van die 1ste april was een dertigtal zwemlustigen komen opdraven.
Bijna tien jaar later kwam het eerste zwembad er écht. Het initiatief werd genomen door het bestuur van de gemeentelijke dierentuin, dat, door een deel van het Tjikini-terrein af te staan aan een nieuwe uitbater, meer inkomsten hoopte te genereren door zowel nieuwe huurinkomsten als een grotere publiekstoeloop. Plannen werden gemaakt voor een zwembadcomplex met drie baden: één van 50 x 20 meter met een diepte van 1.40 m. tot 2.80 m. “voor de geoefenden”, één van 10 x 13 meter met een diepte van 0.90 tot 1.30 m. “voor de ongeoefenden”, en een derde van 23.40 x 12.50 M met een diepte van 0.45 tot 1.30 m. “voor dames en kinderen”. De plaatselijke pers sprak met lovende woorden over “Weltevreden-les-Bains”. Met het nieuwe zwemcomplex zou het niet meer noodzakelijk zijn voor een bad af te reizen naar Buitenzorg of Sindanglaja. Wel rezen enige twijfels over het morele karakter van een zwemgelegenheid an sich. De dames zouden immers – bij afwezigheid van hun echtgenoten – verleid kunnen worden tot contacten met andere heren. Dit laatste werd opgelost door in principe weliswaar bain-mixtes in te stellen, maar daarnaast ook enkele vaste uren voor de dames die principiële dan wel andere bezwaren hiertegen mochten hebben.
Tjikini Zwembad, Batavia
Over de toelatingseisen schreef het Nieuws van den Dag voor Nederlands-Indië: “Het zwembad Batavia wordt een besloten vereniging, waarbij een ballotage-commissie van zeven Bataviasche ingezetenen beslist, wie er tot het lidmaatschap zullen worden toegelaten. Aspirant-leden zullen – alvorens in het grote bassin te worden toegelaten – eerst proeven van bekwaamheid moeten afleggen dat zij zich een methode hebben eigen gemaakt om boven water te blijven en niet te zinken.”
Personen van buiten Batavia konden een dagkaart kopen, waarmee zij dan voor één dag lid werden van de vereniging. Het toelatingsbeleid was in dat geval in handen van het dagelijks bestuur. De contributie was f 7,50 per maand, een dagkaart kostte f 1,-. Met deze regels en tarieven had het bad, onnnodig dit te benadrukken, een elitair karakter. Het Nieuws van den Dag schreef nog: “Het lidmaatschap staat open voor iedere ingezetene van Batavia, mits van goed gedrag, dus ongeacht stand of klasse”. In de praktijk zou echter blijken dat, wilde men een koele duik nemen, toch op zijn minst tot de gegoede klasse diende te behoren.
Het zwembad werd met allerlei feestelijkheden geopend op 30 april 1925, de verjaardag van prinses Juliana. Een dag eerder kwam de Gouverneur-Generaal al een kijkje nemen, en werd een en ander gerepeteert. De pers moest later smalend lachen om een stevige reprimande van de bestuursvoorzitter. De fotografen werden verplicht hun films in te leveren omdat zij foto´s hadden gemaakt van de Gouverneur-Generaal terwijl deze de hand schudde van schoonspringster Hannelore von Velden – in badpak. Dergelijke foto´s zouden gevaarlijk zijn “in Indië”, aldus de voorzitter, waarschijnlijk doelend op de mogelijke afbreuk van het natuurlijk gezag van de GG. Op de dag zelf werden allerlei wedstrijden georganiseerd in snelzwemmen, schoonspringen, bordjesduiken, waterpolo en “waterpantomime” (?).
Al korte tijd later kondigden zich problemen aan die zwaar op de bedrijfsvoering zouden drukken. Het bedrijfsplan was gebaseerd op het gebruik van goedkoop bronwater. Al na enkele weken bleek echter dat dit water troebel werd, en niet kon worden verschoond dan door toevoeging van warmer water. Dit nu jaagde het publiek weer weg, omdat met in het zwembad juist verfrissing zocht. De enige oplossing lag in een omschakeling naar (duur) leidingwater.
De essence van het Bataviasche gezelschapsleven
In sportief opzicht was het bad een succes. Naast de voor het bestuur opgerichte Bataviaasche Zwem- en Poloclub werden nog twee andere verenigingen opgericht: Triton en De Watergeuzen. Beide verenigingen zouden het Tjikinibad (ook wel genaamd zwembad “Batavia”) de komende decennia gebruiken als thuisbasis.
Ook in sociaal opzicht was het zwembad een aanwinst, niet alleen door het bad zélf, maar ook door het bijbehorende restaurant en terras waar parties werden georganiseerd. In 1927 schreef De Indische Courant:
“Het is merkwaardig, welk een geweldige ommekeer het zwembad op Tjikini in het Bataviasche societyleven heeft gebracht, althans in het beste, meest ondernemende en sportiefst aangelegde deel ervan. De dierbare wederhelften van onze vooraanstaande ambtenaren en zakenlieden bespreken er ´s morgens tusschen half negen en elf uur, hangende in min of meer elegante houdingen aan de rand van het bassin, de cronique scandaleuse van de upper ten van de hoofdstad: het faillissement van makelaar X, de strafzaak van importeur V., of de gerechtelijke vervolging van hoofdambtenaar Z., om van de veel interessanter liefdeshistories maar niet te spreken. Bezoeken worden haast niet meer afgelegd, men ‘ontvangt’ in het zwembad. Men maakt nieuwe kennissen, flirt, en leert er de nieuwste dansen. Men beklinkt er huwelijken en bereidt er scheidingen voor. In één woord: het zwembad is het centrum, de essence, de ware kern van het Bataviasche gezelschapsleven.”
Het blad vervolgde:
“Er gaat van dit alles een frisse bekoring uit, waaraan zelfs de hoogsten in den lande zich niet hebben kunnen onttrekken. Zo gaat er haast geen dag voorbij of tusschen 12 en 2 uur ’s middags ligt zowat de hele Indische regering — in de meest letterlijke zin van het woord — in het water. Overigens ziet men er op zekere uren van den dag — als de ongelukkige particulier-sadja nog een uur of zes zwoegen voor de boeg heeft — directeuren van departementen en edeleeren, ontdaan van alle decorum, rondplassen, zwemmen en…. zwammen. Het laatste vooral! Wij maken ons sterk, dat daar zeer voorname regeringszaken in het water worden bedisseld en beslist.”
“Helaas”, vervolgde het blad, ontbrak Gouverneur-Generaal De Graeff. De man hield niet misschien van zwemmen, of was meer gesteld op decorum.
Toelatingsbeleid
In 1929 werd voor het eerst openlijk geklaagd over het toelatingsbeleid. Enkele militairen uit het nabijgelegen XI Bataljon waren aan de poort geweigerd omdat zij hun militaire kleding droegen. Het badende publiek zou de aanwezigheid van militairen als onaangenaam ervaren, aldus de uitbater. Dit nu, schreef een lezer van de Indische Courant, was discriminerend. Miliciens mochten niet in burger over straat, onderofficieren daarentegen wél. De eersten werd zo de mogelijkheid ontnomen te gaan baden.
Tjikini Zwembad, Batavia
Van zwaarwegender karakter was de discussie in de Bataviasche gemeenteraadsvergadering van 22 september 1930. Het college van B & W diende een voorstel in voor verlenging van de waterlevering aan het zwembad tegen een gunstig grootverbruikstarief. De niet-Europese leden van de raad, onder aanvoering van de heer Thamrin, hadden moeite met het feit dat het hier een regeling betrof voor een privé-vereniging, waar de niet-leden, lees: de lokale bevolking, de vruchten niet van kon plukken. Zou het geen tijd worden voor de bouw van een openbare badgelegenheid? “Wordt overwogen”, zei de voorzitter, en daar moesten de leden het dan maar mee doen. Het argument dat de gemeente de inkomsten goed kon gebruiken kon in ieder geval wél de Europese leden overtuigen. Het voorstel werd dan ook aangenomen, met alle dertien Europese “stemmen” vóór, en de elf niet-Europese stemmen tegen.
Het Bataviaasch Nieuwsblad commentarieerde: “De mensen op de publieke tribune moeten den indruk gekregen hebben dat het hier ging om een zuiver Europees vermaak, waarbij de andere bevolkingsgroepen uitgesloten werden. Maar dat is helemaal niet het geval. Onder de leden van het zwembad Tjikini zijn tal van niet-Europeanen”. Later zou blijken dat deze conclusie onjuist was.
Plannen voor een nieuw, openbaar zwembad zouden in ieder geval niet afkomstig zijn van het gemeentebestuur. Onverwacht kwam dit initiatief echter wel van de nieuwe uitbater van Tjikini, de heer Rode. Hij zag mogelijkheden voor een commercieel haalbaar project, uitgaande van de bouw van een zwembad op het Koningsplein. Het gemeentebestuur liet blijken niet overtuigd te zijn van de noodzaak, en al helemal niet op het Koningsplein. Het zou het plein zeer zeker niet verfraaien, en dat juist op een moment dat gedacht werd aan een nieuw ontwerp voor een parkachtige opzet van deze omgeving. Voorstanders van het zwembad wezen erop dat het gemeentebestuur een jaar eerder nog had toegestemd in de bouw van een fabrieksloods aan de oostkant van het plein, – alsof dát de zaak wél had verfraaid! B & W konden niet worden vermurwd, en uiteindelijk kregen zij ook de meerderheid van de raad aan hun zijde.
Rascriterium
De discussie over het privé-karakter van Tjikini bleef terugkomen. Toen dan ook in 1934 opnieuw moest worden gesproken over een nieuw watertarief, was het opnieuw raadslid Thamrin die liet blijken tegenstander te zijn van het verstrekken van een niet-commercieel tarief aan een privé-instelling die bij toelating het “rascriterium” voerde. Het Bataviaasch Nieuwsblad over deze affaire:
“De heren van de Inheemse fractie kunnen het nog altijd niet verkroppen dat aan Tjikini een zwembad staat dat voornamelijk door Europese ingezetenen wordt bezocht. Dat zwembad mag vooral geen goedkoop water hebben zo lang er niet iedereen toegelaten wordt. Dit is voor de Inheemse fractie een kwestie van principe.
Dat het ze hoog moet zitten blijkt des te duidelijker als men nagaat dat de Inheemse gemeente natuurlijk helemaal niet zou willen zwemmen in Tjikini, evenmin als de Chinese, welker vertegenwoordigers de Inlandse leden steunden. Hoezeer wij ook allen broeders zijn, een zwembad is nog een van de weinige dingen, waarin East East en West West blijft.
Wij zien, zelfs als het zogenaamde „groepscriterium” wordt opgeheven, nog geen Chinese en Inheemse dames naar het zwembad gaan. De zwemsport, onverschillig of die om gezondheidsredenen, vermaak of zuivere sport begonnen is, blijft voorloopig nog een Westerse liefhebberij. Er is dan ook geen dringende behoefte aan een zwembad onder de Inheemse en de Chinese bevolking en elke poging om er voor deze groepen een op te richten, is tot dusver gestrand op de geringe belangstelling. Een zwembad voor alle landaarden is bijvoorbeeld te Semarang onmogelijk gebleken. Het bestuur van die gemeente heeft enige tijd geleden een poging in die richting gewaagd, maar het resultaat ervan was dat men het zwembad voor elke bevolkingsgroep op afzonderlijke dagen moest openstellen, zodat eigenlijk niemand bevredigd is.”
Waaruit bestond dit “rascriterium” nu precies? Zoals we eerder lazen: het zwembad was oorspronkelijk bedoeld voor alle ingezetenen van Batavia, mits van goed gedrag. Rang en stand zouden niet van belang mogen zijn bij de toelating. In de praktijk zijn deze uitgangspunten waarschijnlijk gaan schuiven. “Er was een tijd dat men in Tjikini ook vooraanstaande figuren uit de Chinese en Inheemse wereld zag. Klaarblijkelijk heeft dit geleid tot naar de mening der geregelde bezoekers (de ‘leden’) ongewenste toestanden. Men heeft toen resoluut een einde gemaakt aan de toelating van personen van niet-Europese landaard.”
Ook het voorbeeld van de niet-toegelate miliciens geeft aan dat het bestaande publiek een factor van betekenis is geweest bij dit soort kwesties. De sociale cohesie was zó groot dat anderszijnden zo veel mogelijk werden geweerd. In de praktijk sprak men steeds meer van een zwembad uitsluitend voor Europeanen, dat wil zeggen personen die zich volgens de toenmalige wetgeving tot de Europese doelgroep mochten rekenen. Indo-Europeanen behoorden wél tot deze groep, Chinezen niet.
Op 24 september 1934 haalde raadslid Thamrin een overwinning. Een door hem ingediende en mede door raadsleden Fernandus, Tan In Hok, Beets en Tissing ondertekende motie, waarin betreurd werd dat Zwembad Tjikini nog altijd het rascriterium handhaafde, werd met 11 tegen 6 stemmen aanvaard.
Het college van B & W informeerde de raad een maand later:
“Volgens art. 4 van het Reglement van het zwembad Batavia, vastgesteld door de Commissie van Toezicht en den pachter, moeten leden van dat zwembad van Europese landaard zijn.
Voor zover bekend, is hiervan slechts afgeweken voor een zoon van Dr. Apituley. Redenen hiervan zijn niet bekend, omdat alleen de Commissie van Toezicht omtrent eventuele toelating van leden beslist; de eigenaren van het zwembad kunnen daarop ingevolge het thans van kracht zijnde contract, geen invloed uitoefenen.
Voorts is ongeveer twee jaar geleden op verzoek van de toenmalige wethouder Van Dijk de proef genomen met de toelating van leerlingen van de Koning Willem III school des middags tegen een zeer laag tarief doch deze proef is gestopt, omdat niet alleen te veel moeilijkheden werden ondervonden, doch ook omdat door tal van leden daartegen bezwaren werd gemaakt.
Evenwel is aan den pachter verzocht om met de bedoelde commissie te overleggen of er wellicht een modus te vinden zou zijn om het rassenverschil in deze uit te schakelen. Zodra ter zake nader bericht zal zijn ontvangen, zal op deze aangelegenheid worden terug gekomen.”
Het college heeft dus aan de pachter, de heer Rode, gevraagd of hij samen met de Commissie van Toezicht een oplossing wilde zoeken. Bijzonder aan dit bericht, is dat het B & W eerder klaarblijkelijk niet bekend was dat de vereniging een officiële richtlijn kende ten aanzien van de “landaard” der leden. Het lijkt erop dat deze richtlijn is ingevoerd na de opening van het bad, en mogelijk op voorstel van de Commissie van Toezicht.
Andere zwembaden
Inmiddels was aan de zwemliefhebbers in Batavia niet ontgaan dat nauwelijks een kilometer verderop, even over de gemeentegrens met Meester Cornelis, in maart 1934 een nieuw zwembad was geopend: Manggarai. Evenals Tjikini had het hoofdbad een afmeting van 50×20 meter, een restaurant en dance hall en een parkeerterrein voor 100 auto´s. Het bad was een privé initiatief van enkele ondernemers en kreeg – bijzonder genoeg – dezelfde bedrijfsstructuur als Tjikini. “De ondernemers zullen het bad exploiteren door middel van een vereniging, een vorm, welke zeker de voorkeur verdient boven elke andere, omdat daardoor het beginsel van ballotage kan worden toegepast.” Het restaurant werd opengesteld ook voor niet-leden. De zwemvereniging kreeg de wat zakelijke naam Zwemvereniging Manggarai (ZVM).
Zwembad Manggarai, Batavia.
Wat de vereniging van Tjikini moet hebben gestoken, was dat het bad Manggarai wel precies aan de internationale standaardafmetingen voldeed en Tjikini niet. Bij de bouw van het eigen bad, in 1924, was namelijk niet goed gemeten en was de maat “ongeveer” 20×50 meter geworden. Om nu niet de riséé van Nederlands-Indië te worden (Batavia geen internationale wedstrijden en Meester Cornelis wél), moest het bad worden verbouwd. In 1935 werd het nieuwe aangepaste bad gepresenteerd tijdens het tienjarig jubileum. Niet alleen waren de maten nu perfect, er was ook een toeschouwerstribune neergezet.
Zwembad Chung Wha
Privé-initiatief lag ook aan de basis van de bouw van het eerste ´volkszwembad´ en tweede zwembad van Batavia. Mogelijk getergd door de uitspraken van B & W en de plaatselijke pers dat Inheemsen en Chinezen geen behoefte hadden aan een zwembad omdat het niet bij hun cultuur zou passen, presenteerde de Chinese ondernemer Tan Hin Hie zich in 1938 als initiatiefnemer en geldschieter van het eerste ´particuliere volkszwembad´ op het perceel Prinsenlaan 61, in de buurt van Glodok. De omvang van het bad was gelijk aan die van Tjikini en Manggarai. Naast de zwemgelegenheid was – ook hier – veel plaats ingeruimd voor ander vertier. Als architect werd aangetrokken de inheemse Abikoesno.
De opening vond plaats op 31 maart 1939, “aangekondigd met een drietal stukken vuurwerk die een hartelijk applaus ontlokten. Na het eerste stuk ontplooide zich hoog in de lucht de Nederlandse driekleur, die, gedragen door een zacht windje, statig omlaag daalde. De twee andere stukken brachten de Chinese vlag en die van het Huis van Oranje in de lucht”. Tan Hin Hie droeg klaarblijkelijk geen haatgevoelens, in tegendeel.
´s Avonds werd de dansvloer ingewijd. Duizenden mensen “vooral uit de Chinese gemeenschap” bewogen zich langs de verschillende restaurants en vermakelijkheden op het terrein. “De heer Tan Hin Hie, die zich een uitstekend en royaal gastheer toonde, heeft de opbrengst van deze avond ter beschikking gesteld aan het fonds voor steun aan China. Talloos waren de bloemstukken, die hem met de beste wensen voor succes werden aangeboden. Dat succes bleek om 10 uur ´s avonds. Niet minder dan 25 duizend betalende bezoekers waren toen al de controle gepasseerd!”
De fijne kneepjes van het zwemmétier, hoe kon het ook anders, moesten de nieuwe zwembeoefenaars nog worden bijgeleerd. ´Tjikini´ en ´Manggarai´ werden kort daarop uitgenodigd voor het verzorgen van demonstraties.
Openbare karakter
Welke waren inmiddels de uitkomsten geweest van de besprekingen tussen het gemeentebestuur en Tjikini? Werden daar inmiddels ook niet-Europeanen toegelaten? Het lijkt er op dat weinig was veranderd. In 1940 was de kwestie wederom onderwerp van gesprek in de gemeenteraad. Geconstateerd werd dat alleen “Prinsenpark” iedereen toeliet, en dat in Tjikini nog steeds sprake was van ballotage. Het probleem lag echter dáárin, dat de tekst van de desbetreffende gemeentelijke verordening het toeliet Tjikini als een niet-openbaar zwembad te zien, met alle gevolgen van dien.
En wéér werd de vraag gesteld of de gemeente dan speciale tarieven voor de waterleverantie in rekening mocht brengen. Het antwoord luidde: als alle zwembaden op gelijke manier worden behandeld, dan moet dat mogelijk zijn.
Het Tjikini-bestuur erkende inmiddels tot een oplossing te willen komen. Voortaan zou alleen nog het welstandsprincipe gelden. Het vertelde erbij dat dit de afgelopen jaren sowieso al gold, maar waarnemers meldden dat gevallen bekend waren waar toch degelijk het rasprincipe een rol had gespeeld. Bijkomend probleem was verder, dat voor een besloten vereniging een echt lidmaatschap nodig was, en de verkoop van dagkaarten onmogelijk was. Ofwel de dagkaartenverkoop moesten worden stopgezet, ofwel Tjikini kreeg het predikaat “openbaar”.
Het gemeentebestuur nam een verordening aan waarin het openbare instellingen werd verboden bij toelating een rascriterium te hanteren. “De vraag is nu maar”, commentarieerde het Bataviaasch Nieuwsblad, “in hoeverre Tjikini, tegen welk zwembad de bezwaren in hoofdzaak gericht waren, als een openbaar zwembad zal vallen aan te merken.” Het blad veronderstelde verder dat het zwembad de verkoop van losse dagkaarten zou laten vervallen om aan de verordening tegemoet te kunnen komen: “Daar Tjikini aan de raad heeft meegedeeld dat in de geschiedenis van het zwembad nooit het rascriterium heeft gegolden – al stond dan ook tot voor kort nog op de kaarten gedrukt ‘alleen toegankelijk voor Europeanen’ – lijkt het zeer onwaarschijnlijk dat de directie zich thans aan de bepalingen van de verordening zou willen onttrekken”.
De verantwoordelijkheid
Chinees zembad Chung Hwa, Batavia.
Dit laatste citaat is van april 1941, minder dan een jaar voor Nederlands-Indië capituleerde en andere regels zouden gaan gelden. Batavia was – ondanks alle raadsdiscussies – op dat moment nog niet verder gekomen dan het semi-privé zwembad Tjikini en een openbaar zwembad, dank zij Tan Hin Hie, aan de Prinsenlaan. Laten we wel zijn: als deze Chinese ondernemer er niet was geweest, zou er voor de inheemse bevolking geen andere zwemgelegenheid zijn geweest dan de kali.
Wat Tjikini betreft: de gemeente verhuurde de grond, een vereniging exploiteerde, en een beheerder beheerde. De bedrijfsformule – met mogelijk tegenstrijdige belangen – geeft op zich al te denken. De gemeente had baat bij het voortbestaan van Tjikini, vanwege de huur en – vooral – vanwege de waterleverantie, en wilde het het bestuur van de exploiterende vereniging niet al te lastig maken.
De eerste beheerder, Vos, voegde zich vooral naar de meningen van het verenigingsbestuur, de tweede, Rode, liet echter door zijn interesse in exploitatie van een nieuw volkszwembad in het Decapark blijken van niet al te principiële standpunten.
Het verenigingsbestuur had baat bij tevredenheid van de meerderheid van het publiek en verwoordde dus slechts dit meerderheidsstandpunt: liever alleen Europeanen.
Als er ergens al een schuldige valt aan te wijzen, dan moet dit het gemeentebestuur zijn geweest. Burgemeester en wethouders hadden eerder en meer oog moeten hebben voor het belang van de stadsbevolking in het algemeen. Met hun standpunt hebben ze zich – duidelijk – te veel gericht op de Europese bevolking alleen. Door de zakelijke betrokkenheid van de gemeente hebben B&W ook nooit een principieel standpunt willen innemen in de discussie rond openbaarheid, waterprijzen en rascriteria.
Heeft het Tjikini-zwembad een opschrift gehad “verboden voor honden en inlanders” of “verboden voor inlanders en honden”? Nee, nooit. Bestudering van de gebeurtenissen laat geen ruimte voor een andere conclusie. Mochtar Lubis heeft dus nooit een dergelijk opschrift kunnen lezen.
Waarom niet? We hebben gezien dat het bad aanvankelijk geen rascriterium hanteerde, maar later – onder druk van het publiek – haar reglementen heeft gewijzigd in die zin dat slechts “Europeanen” welkom waren. Gedurende enige tijd heeft dit hoogstwaarschijnlijk ook op de toegangskaarten gestaan. Van overheidswege werd de vereniging hierop pas zeer laat gecorrigeerd. Belangrijk is ook te weten, is dat de vereniging, in ieder geval vanaf 1930, nauwlettend werd gadegeslagen door de inheemse gemeenteraadsleden. Bordjes met teksten als ‘Verboden voor honden en inlanders’ zouden ongetwijfeld gesignaleerd zijn geweest door de inheemse raadsleden en de lokale pers.
Dat de vereniging het volgende decennia slechts heeft gereageerd door een politiek van pappen-en-nathouden doet aan onze conclusie niet af. De politieke en maatschappelijke omgeving maakte het onmogelijk al te confronterende opschriften te voeren. Het zou de vereniging in een kwaad daglicht stellen, en – misschien niet minder belangrijk – de bedrijfsvoering kunnen schaden. De waterprijzen werden zo ongeveer iedere twee jaar opnieuw vastgesteld door een raad waarin een sterke inheemse fractie zomaar opeens een meerderheid kon behalen, zoals in 1934 toen het rascriterium werd veroordeeld.
We zouden kunnen concluderen dat het zwembad Tjikini een zelfde ontwikkeling heeft meegemaakt als de rest van de Indische samenleving. Een ontwikkeling die leidde van aanvankelijke ontkenning van rascriteria via lichte aanpassingen tot uiteindelijke dwang tot wijzigingen. Vanuit het standpunt van de vereniging is hierop – gelet op het tijdsbeeld – misschien niet eens zo veel kritiek te leveren. De vereniging had echter veel eerder een dwingende correctie moeten krijgen van het gemeentebestuur. De tekst “Alleen voor Europeanen”, was, au fond, hiervoor al reden genoeg.
x
Bronnen
Schooltv
Examenblad 2007
Bataviaasch Nieuwsblad
De Indische Courant
Nieuws van den Dag voor Nederlands-Indië
Moesson, 15 april 1991 (Tjikini), pp. 22-23
Moesson, 15 mei 1992 (Manggarai), pp. 16-17
Tong-Tong, 15 januari 1977, p.6.
Tjikini zwembad ná de onafhankelijkheid.
Java Post 
Op je wenken bediend 😉
Genoemd citaat uit het boek van Mochtar Lubis kwam ik tegen, voordat ik hierover begon in het topic “Batavia in beeld”, in het boek Geschiedenis van Indonesie, Leo Dalhuisen e.a., Walburg Pers, op pagina 85.
Ook noemde ik een boekje over Salatiga, “Salatiga sketsa kota lama”, waarvan ik de zoveelste druk van de auteur Eddy Supangkat mocht ontvangen. Op pagina 24 staat m.b.t. hotel Kalitaman (dus toch Hotel Kalitaman) het volgende:
“Pada masa itu (=de Nederlandse tijd) Hotel Kalitaman merupakan “hotel berbintang” yang hanya diperuntukkan bagi orang-orang Eropa.Orang-orang pribumi sama sekali tidak diizinkan masuk.
Bahkan di hotel itu pernah di pasang sebuah tulisan yang sangat nyelekit Verboden voor honden en inlanders alias anjing dan pribumi dilarang masuk”.
Niets negatiefs over Eddy Supangkat, een heel aardige man, maar zo eigenwijs als een Indonesier (Ma’af Pak) 😉
Nog steeds wijst hij het fort Salatiga (de Hersteller) aan op een totaal verkeerde plek.
Waarschijnlijk weet hij nog niet dat Salatiga een vakantieoord was voor o.a. pribumi als de Soesoehoenan van Solo, die daar als bezoeker zeer gewaardeerd werd en in dat hotel geluncht heeft tijdens een bezoek, zo las ik in de Indische courant van 14/03/1938.
Uitzonderingen bevestigen de regel dus NIET.
Ik heb over eventuele Indonesische ooggetuigen .
Dat sommige Inlanders ook kunnen komen (al is het soms uitgenodigd) in societeiten en andere Hollandse establishment staat buiten kijf.
En persoonlijk vind ik jammer dat ik het nooit kunnen vragen aan mijn ouders ofhun oudere broers/zusters.
Als ik dat gehoord had , dan heb ik hier al lang verteld .
Mohamad Hoesni Thamrin , was in feite een Orang ” Indo ” .
Zijn vader , een wedana van Sawah Besar was de zoon van een Orang Inggris .
En hoe zit het met het verhaal van Hella Hasse , die het weer van (waarschijnlijk) Nederlandse kennisen of vrienden ?
Het gaat over Selecta.
Nog even voor de duidelijkheid: het verhaal over het zwembad Tjikini mag als exemplarisch worden gezien voor de rest. Ik heb niet de bedoeling ook dergelijke verhalen te gaan schrijven over Concordia, Simpang, Selecta of wat dan ook. Dit verhaal is al tamelijk lang geworden, omdat het lastiger is te bewijzen dat iets er NIET was, dan dat het er WEL was.
Of er ooit dergelijke bordjes zijn geweest in Indië: ik zou het niet weten. Het is natuurlijk ook onmogelijk aan te tonen dat er nooit ergens zo´n bordje heeft gestaan. Ik ga er echter van uit dat de meeste meldingen berusten op – laten we zeggen – misverstanden. Tjikini mag in ieder geval van de lijst….
Mijn opmerking over Selecta staat onder Batavia in beeld.
Dat wou ik net zeggen,Pak Surya .Bij de meeste Indo’s (ouderen) is het bekend.[Thamrin} Maar ik heb een vraag aan de kenners ,nl. hoe zagen ze toen het uiterlijk verschil tussen een Indonesiër en een Indo .Hierbij heb ik veel komische situaties gezien,toen voor de oorlog en na de oorlog. Ik ben hier heel erg benieuwd naar?
Mvg siBo
Pak Bo,
zoals wij weten komen de stamvaders van de Indo uit verschillende streken van Europa , zelfs Turken , Chinezen ( Formosa) , Filipijners, Armeniers waren als Europeanen erkend of geregistreerd als Europeanen.
Vergeet niet de Orang Suriname en Orang Afrika.
Dus hun turunan/nakomelingen hebben ook verschillende soorten kleuren, van een beetje bule , kuning langsep ( Chinees-Sundanees-Orang Padang etc) t/m donker gekleurden, de huidskleur van orang Jawa , Keling , Arab , Ambon etc.
Meestal omdat ze vaak langere lichamslengte en groter zijn dan de gemiddelde Inlanders.
En hun kleding , gedrag etc .
Dat geldt ook bij Indonesiers met Hollandse opleiding en vorming.
Naast de “conservatieven” heb je ook de groep die door hun Hollandse gedragingen (op school gekregen ) en asal usul duidelijk verschillen met de gemiddelde “Inlanders” de zgn wong tjilik.
Voor “insiders” was het ook niet zo moeilijk om je “gelijken” te herkennen.
Je hebt niet zo veel Indonesiers die uit bepaalde familie (Inlandse B.B ) afkomstig waren ( vanaf Wedana-Patih-Bupathi ) .Dat geldt ook voor de ambtenaren, de komis, hopkomis, jaksa, hop jaksa en leraren etc
Neer ,ini aku tau maar tussen Indo (peranakan) en Indonesiër toen pakweg 1900 _1940
Surya, wat bedoelt u met het verhaal van Hella Haasse?
met vriendelijke groet,Wilma
Je kunt de totoks wel koloniale onverdraagzaamheid verwijten, maar de Javanen hadden er met hun hindoe-kastensysteem onderling ook een handje van. Wat dat betreft konden zowel totok als Javaan elkaar de hand wel reiken. Het superoriteitsgevoel van de totok in de koloniale tijd was overigens dusdanig dat het ook niet gewenst was dat er ongewenste inlandse invloeden doordrongen tot hun cultuurtje
In de tijd dat ik nog naar Bali op vakantie ging waren er disco’s die ook niet toegankelijk waren voor inlanders. Maar dat was ter bescherming van de inlander zelf tegen dat opgefokte volk dat die disco frequenteerde. Een Balinees meisje (en zeker niet van kaste) bijvoorbeeld kwam ook niet op bepaalde door de orang bule bezochte plaatsen. Zij stond onder de bewindvoering van haar broer(s), neef en andere. Trouwen beneden je stand, dat kon dus niet, dan was voor zo’n meisje de wereld te klein.
Ik weet niet hoe het er nu is, het is maar een weet en even terzijde voordat u in een disco een welwillend Indonesisch meisje ontmoet waarmee u iets wilt beginnen. Nette Indonesische meisje komen daar niet en zeker geen moslima, behalve een verdwaalde.
@ Ronny
Toen je daar woonde was dat gedeelte van Laan Trivelli vanaf de brug Tjideng dus de de hoofdstraat van Laan Trivelli inclusief de zijstraten met rivier namen ( Tjilamaja bijvoorbeeld) een redelijk Hollands /Indische wijk met ook Indonesiers er in tussen , en zeker als je de tegenovergesteldewijk richting gaat (langs de KNIL Ka\erne) richting Koningsplein.
Er omheen heb je ook kleine gangetjes waar Indonesiers wonen, en ze zijn allemaal Moslims .
Bij de Laan Trivelli (in de wijk Tjideng=Kamp Tjideng) heb je ook Indonesiers die daar wonen , ze zijn Moslims , o.a mijn ouders (vanaf 1954) .
Indonesia( West Java) was van af het einde van de Padjadjaran koninkrijk( Hindu) een Moslim gebied .Dus vanaf omstreeks 1526/1527.
Op Sumatra waren ze al aanwezig omstreeks de 8ste eeuw(?), Sultanaar Perlak, daarna Samudra Pasai en Atjeh.
@ Pak Vos
De Javaanse (? , want je hebt ook nog de Sundanese koninkrijken) Hindu cultuur is sinds de val van Pajajaran omstreeks 1626/1527 en Majapahit( de adel en priesters wijken uit naar eiland Bali) al lang een meer democratische samenleving door de invloed van Islam.
Waarschijnlijk heb je de invloed van Javaanse/Sundanese feodalisme ( al dan niet gedeeltelijk ) aangezien als Hinduisme .
De invloed van “den Inlander ” was begonnen toen de Nederlanders de kinderen van Inlandse Hoofden en Grooten hadden toegelaten in de Nederlandse onderwijssysteem ( begonnen met E.L.S). En dat was in 1864 , op grond van een R.R .
Toen de eerste generatie hun opwachting doen in Nederland (Indische Vereniging-P.I) en Boedi Oetomo in Batavia(1908) kon men de nationalistische ontwikkelingen niet meer onderdrukken.
van de uitgever van “beelden van een stad “,
j.r.van diessen ,
hoorde ik dat hij naar lang zoeken , alleen zo’n bordje in zuid-afrika had gevonden .
volgens hem was het een broodje aap verhaal..
gewenst politiek correct verhaal.
jan willem hoegen.
Daarin zou u best gelijk hebben De apartheid (of rassenscheiding) was in Nederlands-Indie niet zo strict als in de Britse kolonieen
http://www.hinduwisdom.info/European_Imperialism10.htm
Surya Atmadja zegt: 1 december 2012 om 2:25 pm
Voor “insiders” was het ook niet zo moeilijk om je “gelijken” te herkennen.
Dat vind ik een goeie. Het verschil tussen gelijk en gelijkwaardig. Overigens zou ik zelfs in de koloniale tijd al op afstand het verschil tussen een indo en een inlander (al dan niet gestudeerd) zien, en wat indonesiers betreft tussen norak/kampungan en angun.
Wat een interessant artikel!!
Ik woonde er vlak in de buurt (Gondangdia Ketjil) en was er dus vaak te vinden om te zwemmen maar zeker ook om te dansen en cabaretvoorstellingen bij te wonen van NIWIN gezelschappen. We spreken dan 1945/51. Het was een mooie en spannende tijd! Als tiener heb ik er vele straatgevechten gezien tussen ongeregelde Nederlandse militairen en dito Indonesische. Ik herinner me dat in de tuin van het zwembad maanden een wrak van een uitgebrande auto stond. Nationalisten beschoten vanuit hun rijdende auto langs komende KNIL’ers en die gooiden pardoes een handgranaat in de wagen…. De gevechten op de vijfsprong tussen Engelse rode baretten en nationalisten uit Kali Pasir staan me nog levendig voor de geest. Geen Hollywoodfilm kon daar tegen op!!
Maar goed. Dat verhaal over de ‘verboden voor honden en Inlanders’ heb ik nooit geloofd! Niemand heeft het ooit gezien en eenieder hoorde het verhaal van iemand…
Maar…dat er een krankzinnig verschil werd gemaakt tussen Nederlanders en anderen behoeft verder geen betoog dunkt me!
Een zwembad in het Prinsenpark heb ik nooit mogen zien…. Ik kwam er wel eens zowel in de Japanse tijd als daarna.
Wel gingen we vaak naar het zwembad Polonia in Meester Cornelis.
Over het Garden Hall complex naast het zwembad Tjikini kan je ook legio verhalen vertellen!!
Het is goed kennis te nemen van de historie van ons Zwembad Tjikini!
Bedankt!
Met interesse het verhaal gelezen en daardoor heb ik toch een vraag.
Zoals ik begrepen heb is Indonesie vandaag aan de dag voor meer dan 90%? moslim.
In Padang voor de oorlog en in Tjideng na de bevrijding heb ik daar nooit iets van gemerkt. Wanneer is Indonesie volledig een moslim staat geworden? Of waren zij dat altijd al, maar hebben dat nooit getoond of mochten ze dat niet tonen?
Ook konstateer ik dat bijna alle gebeurtenissen tussen de verschillende kulturen plaats vonden op Java en blijkbaar niet op de andere eilanden zoals Sumatra.
Wat ik wel heb gehoord is dat de Javaanse bevolking en die van Sumatra elkaar niet erg goed liggen en dat tot en met vandaag zo is.
All the above kreeg ik pas te horen toen ik eenmaal in Nederland woonde, want als kind in het voormalig Indie werden we beschermd en afzijdig gehouden.
Heel opmerkelijk is het, dat het bord met opschrift ‘verboden voor honden en inlanders’ wel is waargenomen door Indonesiërs oa.gen.Nasoetion-(zie het boek van H.C.Beynon) en NIET door Nederlanders! Een mythe? Terugkijken op de periode van; De Vaderlandsche Club, gouv. de Jong; ‘Wij zijn hier 300 jaar….. ‘,de Indische NSB etc. wis en waarachtig heeft het bestaan. Ook wijlen mijn vader, geb.datum 1912 bevestigde mij dit, toen Moesson v/h Tong Tong,jaren geleden hierover schreef. In 1995 werd een TV serie uitgezonden ‘Voorheen Ned.Indië’ waarin Indonesiërs vertellen over discriminatie. Mijn eigen ervaring aangaande de gedachte goed uit het late Indië, bij ons Indo’s. Soerabaja 1946; – ik speelde gatrik (een stokkenspel) met een katjong.Mijn Indische oma zag het uit de huiskamer.Liep naar buiten en riep; ‘Ronny, kom onmiddelijk binnen! Speel niet met die katjong. Denk eraan, je bent een Europese jongen!’
Wat dhr Vos als “koloniale onverdraagzaamheid” bestempelt betekent in Normaal Nederlands Rassendiscriminatie en wel institutioneel uitgevoerd en dat is wel different koek
Ik citeer Couwenberg: Nederland was evenals andere koloniale mogendheden in Europa tot de tweede helft van de twintigste eeuw onmiskenbaar een land met een racistische oriëntatie. Dat wordt meestal niet of onvoldoende onderkend. Generaties van Nederlandse politici koesterden jarenlang niet alleen denkbeelden die nu als racistisch gelden, maar brachten die ook krachtdadig in praktijk, inclusief een apartheidsbeleid.
In het voormalige Nederlands-Indië, aldus de historicus L.J. Giebels in zijn Beel-biografie, heerste een sfeer die men niet anders omschrijven kan dan als een sfeer van APARTHEID . En die is daar ook de voedingsbodem geworden van het Indonesische nationalisme (L.J. Giebels, 1995, pp. 242-245). Evenals in Zuid-Afrika tijdens de apartheid diende het alomtegenwoordige rassenonderscheid ook in Indië ertoe de illusie in stand te houden van de onkwetsbaarheid en onfeilbaarheid van het blanke bewind.
Dat Racisme kreeg in Indië ook in juridisch opzicht gestalte in een wettelijk systeem van discriminatie, dat verankerd was in art. 163 van de Indische Staatsregeling en gebaseerd op een scheiding tussen Europeanen, Inlanders en Vreemde Oosterlingen (Arabieren, Chinezen en Indiërs).
De verschillende wetgeving naar bevolkingsgroep was wel minder rigoureus doorgevoerd dan in Zuid-Afrika, maar in hoofdzaak en in haar motieven daarmee vergelijkbaar. Zij heeft gegolden tot het einde van het Nederlands koloniale bewind.
De overtuiging van de superioriteit niet alleen van de blanke christelijke beschaving, maar ook van het blanke ras leefde in Nederland tot de Tweede Wereldoorlog in brede kring. Met abstracte begrippen als mensenrechten, zo stelde bijvoorbeeld in 1925 de theoloog H.H. Kuyper – zoon van Abraham Kuyper – kan men in Zuid-Afrika, waar we te maken hebben met wilden die nog op een zeer lage trap van beschaving staan, niets beginnen (G.J. Schutte, 1986, p. 62). Feit is dat het idee van de mensenrechten tot de tweede helft van de 20e eeuw vereenzelvigd is met de rechten van de westerse blanke mens.
Pas na de Tweede Wereldoorlog is als reactie op de excessen van Hitler-Duitsland iedere discriminatie bij de bescherming van de mensenrechten uitgebannen dankzij de erkenning van het non-discriminatiebeginsel als internationaal rechtsprincipe (zie artt. 2 en 7 UVRM van 1948; art. 14 ECRM van 1950; en artt. 2 lid 1 en 26 BUPO-verdrag van 1966).
In de literatuur van Nederlandse auteurs (bvb Helle Haasse) die geboren en getogen zijn in voormalig Nederlands Indië, leeft ons koloniale verleden nog voort, doortrokken als die literatuur vaak is van heimwee naar het verloren paradijs van hun jeugd en de onschuld waarmee die auteurs toen de koloniale verhoudingen nog ondergingen. Die werden nimmer ter discussie gesteld.
“Voor wie uitsluitend Nederlandse historici leest, zal het een totale verrassing zijn. Maar ons koloniale verleden heeft in dat deel van de wereld een abominabele reputatie”, constateerde Rudy Kousbroek, toen hij in 1994 terugkeerde naar het land van zijn jeugd (N. Smals, 2004).
Onze Nederlandse politici die nauw betrokken waren bij dat koloniale beleid en verleden, zijn daarop nooit aangesproken. Toen in 1987 op de Vrije Universiteit bijvoorbeeld de 150e geboortedag van Abraham Kuyper herdacht werd, werd met geen woord gerept over diens nauwe betrokkenheid bij ons koloniale verleden. Zoals ons slavernijverleden tot voor kort angstvallig verdrongen werd, gebeurt dat nu nog altijd met het racistische karakter van ons koloniale verleden. In zijn afscheidsrede eind 2003 heeft J.M. de Meij nog eens scherp en helder uit de doeken gedaan hoeveel moeite het Nederlanders gekost heeft hun koloniale verleden en het daaraan inherente racisme onder ogen te zien.
Ook Indische Nederlanders hebben aan den lijve dit racisme ondervonden en ondervinden zoals bekend in het rapport Werner, het christelijk geleuter over de toegang van Indische Nederlanders, dus Nederlands staatsburger in Nederland en bvb de geanimeerde discussie over de tentoonstelling van het Museon e.d.
Ik vind het nog steeds een grove schande dat elke zichzelf respecterende Nederlandse bewindsman zich wel verontwaardigd uitspreekt over allerlei mensenrechtenmisstanden in de wereld maar dat er met geen woord gerept wordt over de meer dan schofterige en discriminatoire behandeling van de Indische Nederlanders bij hun gang naar Nederland. Er wordt wel wat geleuterd over koude ontvangst in Nederland, maar dat had, denk meer te maken met het weer.
Volgens mij is het “bericht” over ” verboden voor Inlanders en honden”, geinspireerd is door de Engelse rasdiscriminatie in Hongkong waar voor de ingangan van bepaalde eerste classe hotela een bekendmaking op een bord staat:” Prohibited for Chinese and dogs”
@Wal Auparmo:
‘Stond’ zult U bedoelen, neem ik aan.
In Sjanghai werd ik op een onfrisse manier geconfronteerd met een verhaal over een bord met ‘Chinese and dogs not admitted’ dat bij het Huangpopark zou hebben gestaan. Ik heb vrij uitgebreid literatuuronderzoek gedaan. Het verhaal berust op een mythe die door de door het naoorlogse stadsbestuur bewust is aangedikt. Zie mijn commentaar van 4 december. Deze aperte leugen wordt nog steeds aan toeristen verteld.
Ik kom al 45 jaar met enige regelmaat in Hongkong, waarbij ik in het Peninsula en vrijwel alle andere grote hotels heb gelogeerd. Nooit is mij iets gebleken van een dergelijk bord of zelfs maar van een spoor ervan of een verhaal erover. Ik vermoed dan ook dat U refereert aan het mythische bord in Sjanghai.
Ik ben het met U eens dat dàt bord vermoedelijk aan de oorsprong staat van het al even schimmige verhaal over Tjikini.
Naar aanleiding van de verwijzing naar Moesson van de heer Mertens (dank!), heb ik de desbetreffende nummers van dat blad zojuist (online) bestudeerd. Ik kom tot de conclusie dat degene die destijds (1995) het boek van Beynon besprak in Moesson (Loderichs) twijfelde aan het bestaan van de borden, en dat de reagerende lezers van Moesson deels aangaven dat wel degelijk dergelijke borden hadden bestaan, en deels dat het allemaal bedacht was. Bewijs werd niet geleverd, ondanks het feit dat ook destijds verschillende lezers wisten dat anderen (absoluut zeker!) foto´s van dergelijke borden moesten hebben gehad.
Mijn mening heb ik hier al naar voren gebracht: ik weet het niet. Echter: het bord hing NIET in één van de meest genoemde locaties, het Tjikini-zwembad. Daarvan ben ik overtuigd. Met mijn artikel heb ik een klein stukje helderheid willen brengen in de discussie. Zo ongeveer alles van wat ik over deze kwestie heb gelezen bestond uit meningen. Ik hoop dat ik met het Tjikini-verhaal in ieder geval een beetje inzicht heb kunnen geven in de overwegingen die destijds golden voor het handhaven/bestrijden van rascriteria. Dat sociale, economische en politieke belangen hierbij alle een rol hebben gespeeld is inmiddels wel duidelijk. Als we de discussie vernauwen tot een voor of tegen racisme, missen we veel mogelijkheden tot een werkelijk begrip van de koloniale samenleving.
Nu we het toch over koloniale verhoudingen hebben en niet of we voor of tegen racisme zijn (ik weet niet naar aanleiding waarvan Bert hierover begint), hier wordt door Van den Broek de groep indo’s genoemd.
Deze indo’s namen dus een zeer merkwaardige positie in in de koloniale maatschappij.
Men vertelde mij en ik las dit eveneens dat de Hollanders liever te maken hadden met een Javaan (men had weinig bezwaar dat hun dochter met een Javaan trouwde, liever met zo iemand dan met een indo), en omgekeerd een Javaan met een totok dan zij met indo’s.
Die Javanen wantrouwden de indo’s en menig Javaan heeft het er nu nog steeds over.
Niet op mij schieten!
De Indo-Europeanen werd vooral verweten dat zij in de Japanse tijd zoveel mogelijk hun bloedverwantschap met de Indonesische bevolking hadden gebruikt om buiten de Japanse interneringskampen te blijven.
Na de Japanse capitulatie haalden zij hun Nederlandse nationaliteit weer naar voren. Net als indertijd de Japanners, probeerden nu de Indonesiërs druk op de Indo-Europeanen uit te oefenen om de zijde van de Republiek te kiezen.
http://indonesischearchipel.wordpress.com/2011/10/02/bersiap/
Ergens op dit blog verwees A Nony Mouse naar een artikel met daarin een reactie van een persoon die de indo’s verweet dat zij in Nederland juist de gewoonten en gebruiken overnamen van degenen waarop ze in Indie juist neerkeken – zodat ze voor velen op Indonesiers leken(?).
Het is genoegzaam bekend dat de Nederlandse regering voor de repatriering zelfs groepen indo’s adviseerde om niet naar Nederland te gaan vanwege het weer, andere culturele gebruiken en dergelijke.
Ja kijk, dit gezwalk der indo’s (bepaalde moet ik zeggen) is natuurlijk niet bevorderlijk voor hun geloofwaardigheid.
Reeds in een ander topic wees ik op het feit dat de in Indonesie achtergebleven indo’s (WNI’s) gewantrouwd werden mbt hun loyaliteit aan de nieuwe natie.
Niet dat ik slapeloze nachten overhou aan deze wetenschap of hoge bloeddruk, want ik behoor ook tot deze zogenaamde categorie indo’s, maar zo lagen de (koloniale) verhoudingen nu eenmaal.
Geachte redactie,
Hetzelfde verhaal doet de ronde, maar dan in Hong Kong, indertijd een Britse kroonkolonie. Aan de ingang zou een bord gestaan hebben:”Verboden voor honden en Chinezen.” Maar bij navraag bleek niemand een dergelijk bord gezien te hebben. Het lijkt op een hetze tegen de Europese overheersers.
janbrakenhoff@ziggo.nl
Pak Bo.
Er is een onderscheid tussen Indonesische prijaji die Europees zijn gekleed (Nederlandse opleiding en vorming) en de nog traditioneel zijn gekleed (ook Nederlands opleiding etc) en de rest ( de grote massa.)
De rest , de grote massa , de wong cilik( zeg maar meer dan 95 % ) kleden en gedragen zich anders dan de Orang Indo of Londoh.
De prijaji met Europese kledingdracht ( Italiaanse/europese schoenen, gabardine of tropical wol pantalon plus das en colbert , soms met Europes vilthoed) kan je moeilijker onderscheiden met de Orang Indo.En zeker als ze een kuning langsep huidskleur hebben.Zoals Sundanezen en echte Betawinezen.
De vrouwen idem dito, ze zijn of “Europees” gekleed ( rok, kapsel -kort) of traditioneel.
En ze spreken ABN (school Nederlands) met elkaar.
Ik denk dat voor een buitenstaander of Londoh moeilijk is om op grond alleen van uiterlijke kenmerken die groep Indonesiers / prijaji te onderscheiden van de groep orang Indo .
(Met dezelfde opleiding en vorming , voorgezet onderwijs ) .
Als ik de oude zwart wit foto ziet van mijn ouders en hun broers /zusters (geboren vanaf +/- 1905 t/m 1940 ), dan zijn ze moeilijk te onderscheiden van de orang Indo , zelfs zie ik veel orang indo met donkere huidskleur dan hun.
Alleen de oudste zuster van mijn moeder en beide oma droegen een traditionele kleding (sarung kebaya).
De rest ,de jongens en meisjes zijn “Europees”gekleed.
Pak Surya,U begrijpt wel ,dat ik er wat anders mee bedoelde nl. hoe was dan de contrôle hierop . Onderling hadden we er al prettige problemen mee,laat staan een buitenstaander.
Ik heb zelfs gezien,dat een Indo inspecteur vd. Politie de Europese Soos uit werd gedonderd.Door een grap uit te halen om gekleed in sarong-trompa zijn vrouw in de Soos
op te sporen. LoL
Mvg siBo
Ik vind de uitspraak van dhr Vos meer passen aan de bar vlak voor sluitingstijd… al de zinssnede van “Men vertelde mij en ik las dit ,waarschijnlijk in de Viva of Privé of een ander roddelbladdat …doet wel elke cliché over Indo’s bevestigen. Mijn vraag is natuurlijk hoeveel Javanen trouwden met Hollanders en hoeveel gewantrouwde Indo’s trouwden met Hollanders om zijn uitspraak toch wat vederlicht gewicht te geven.
En dan de onvergetelijke quote “dit gezwalk der indo’s (bepaalde moet ik zeggen) is natuurlijk niet bevorderlijk voor hun geloofwaardigheid” en dan gaat het over dat bepaalde Indo’s wat opportuun hun bloedverwantschap met de Inlandse bevolking aanhaalde om uit het Binnenkamp te blijven.
Nou dhr Vos , heeft U misschien niet door dat de keuze een kwestie van leven en overleven was of heeft U de indruk dat het kamp een soort vakantieoord was.
En kunt U mij verklaren waarom die keuze hun geloofwaardigheid tov wie aantastte. Koningin Wilhelmina vluchtte/deserteerde naar Engeland en dat heeft haar geloofwaardigheid nooit aangetast.
Mijn inlandse Oma koos het kamp en is er wonder boven wonder levend uitgekomen met 4 kinderen..
Hr van den Broek op de eerste plaats bevalt u toontje mij niet, voorts heb ik de indruk dat u zoekende bent naar een richting en identiteit. Wij hebben wel vaker confrontaties met elkaar gehad.
Maar voor de goede orde, lees eens goed door wat te berde brengt en vooral uw laatste regels.
Welke keuze u maakt, of u een tweesporenbeleid voert, of opportuun bent uit hoofde van een overlevingsdrift: niet zaniken en vooral niet achteraf. Ik citeer tot slot de filosoof Cruyff : Elk voordeel hep ze nadeel. Ik voeg er maar aan toe: elk nadeel heeft zijn voordeel. Toch?
Over Indo’s, die de ‘andere kant’ kozen; Een van de grondleggers van de Indon.revolutie is Ernst Douwes Dekker(1880-1950),achterneef van de bekende Multatuli! Soekarno eerde hem met de titel; ‘vader van de Indon.revolutie’! zie verder ook mijn relaas “Opmerkelijke feiten aangaande Indië/Indonesië” via http://www.Indisch4ever.nu en google. In de jr.’90 heb ik, via mijn neef(ook Republikein geworden) kennis gemaakt met een paar warga Negara Indo’s.Draaien goed mee in de Indonesische mij.Waarom ook niet? Hun devies; wright or wrong, my country is Indonesia! Ook indertijd minister Joop Avé is een Indo. Ik hoop toch eens meer te kunnen vernemen van deze groep,(hr.Vos) die het daar wel hebben gemaakt.
Velen hebben het redelijk gedaan.
Hier heb je een bron , al is het wikipedia en men moet even uitzoeken welke namen tot de lijst van de achterbijvers behoren of hun kinderen.
http://id.wikipedia.org/wiki/Daftar_tokoh_Eropa-Indonesia
Wie kent bijvoorbeeld Mochammad Idjon Djanbi ( Rokus Bernardus Visser) niet , de 1ste komandant van de Indonesische rode baretten ( ex KST).
Of de vrouw van Generaal Nasution , dochter van R.P.S Gondokusumo en zijn vrouw Rademaker .
Of Generaal Benny Moerdani .
Ook zijn er velen die niet bekend zijn , maar redelijk geslaagd zijn zoals een aangetrouwde oom , de echtgenoot van de jongere zuster van mijn moeder.
Dus dat verhaal over het stelselmatig lastig vallen, discriminatie ,het leven van Indische Nederlanders ex warga negara per defenitie niet prettig was is n.m.i overdrijving .
Dat er fouten gemaakt werden zal niemand ontkennen.
Waarom dan de bittere noodzaak van organisaties als HALIN, waaronder mijn zusje in Born lid van is en ook diverse Amerindos? U noemde in uw schrijven een paar personen met hoge posten. Wie geld heeft kan alles kopen, niet waar? En is dat niet nog steeds zo?
Ronny Geenen zegt:
11 december 2012 om 6:15 pm
Waarom dan de bittere noodzaak van organisaties als HALIN,
—
Beste Ronny toch.
Zet nou eens een schaker in de woestijn, en ik weet niet hoe snel hij daar een andere schaker vindt.
Plaats een indo (daarvan zijn meerdere soorten hoor, indo keturunan perancis, jerman en dergelijke) nou maar in indonesie, en ik weet niet hoe snel hij een andere indo vindt, en altijd is daar een gelijkenis mee of een vlekje aan. Tegenover 1 arme indo kan ik 1000 andere arme indonesiers plaatsen die geen indo zijn – hoewe lik soms denk dat alle indonesiers wel eens indo zouden kunnen zijn.
Er zijn zoveel doelstellingen alle met hun eigen urgentie die je je maar kunt bedenken, ook in Nederland.
Neen ik ben geen gabber van Richard Lauw. :-O
Dhr Vos toch, U heeft toch eigenhandig geschreven ” Ja kijk, dit GEZWALK der indo’s (BEPAALDE moet ik zeggen) is natuurlijk niet bevorderlijk voor hun GELOOFWAARDIGHEID.” .
Misschien heeft U het niet begrepen of wil het niet begrijpen maar deze dubieuze woorden irriteren mij in onbescheiden mate gezien de positie die Indische Nederlanders, waaronder mijn familie innamen in de Japanse bezettingstijd. Ik heb deze iritatie met plausibile redenen omkleed.
Ik heb enig uitleg Uwerzijds gevraagd in het verlengde van geloofwaardigheid der indischen wat ik wel begrijpelijk en gerechtvaardigd vind.
Dat deze toon U niet bevalt verwondert mij niet want ik vind U opmerking niet alleen pijnlijk maar ook beledigend voor Indische Nederlanders en deswegen kleed ik mijn vraag in deze indringende toon.
Ik vind het kenmerkend van U (het is niet de eerste keer ) dat er geen antwoord komt op mijn vraag, wel is altijd Uw hevig verontwaardigde reactie bovenmatig aanwezig omdat ik ueberhaupt een vraagteken zet en niet allen dat, achter Uw volzinnen.
Mij gaat het hier niet om Uw geloofwaardigheid maar om de geloofwaardigheid Uwer argumenten. ik denk dat er gegronde redenen zijn deze ter discussie te stellen gezien U verwijzing naar dhr Cruyff . Mijn toon moet gezien worden in het verlengde van de dialectiek volgens dhr. Cruyff.
Gezien Uw scrabeuze woordkeus wilt U niet begrijpen dat zij een belediging zijn voor de zalige nagedachtenis van mijn familieleden, die onder de oorlog geleden hebben. Het lijkt mij daarom volslagen zinloos enige discussie in welke vorm danook met U voort te zetten. Ik verzoek U tevens mij in de toekomst verschoond te laten van Uw opmerking met of zonder pseudoniem,
Dit betekend hoegenaamd niet dat ik bovengenoemde soort kritiek heb op deze blog, die ik altijd met veel interesse en genoegen lees.
namens mijn familie wens ik U allen, ook de Heer Vos, een prettige Kerstdagen en de beste wensen voor een gezond en voorspoedig Nieuwjaar gewenst.
Peter van den Broek
Ik zie dat ik niet voor u hoeft op te komen, u bent in staat om u zelf te verdedigen.
Desondanks ongevraagd en ongewild wil ik de eerste alinea van mijn bijdrage aldus verwoorden:
Het waren vooral de Indo-Europeanen die na 1945 het doelwit van het geweld en wantrouwen vormden, omdat zij een bedreigend politiek alternatief vertegenwoordigden voor de kersverse Indonesische Republiek.
Dat alternatief hield geen terugkeer naar het kolonialisme in, maar een gedekoloniseerd Indie waarin Indo-Europeanen een permanent en prominent onderdeel van het sociale landschap zouden vormen.
Het was dus uitgesloten dat de Indo-euripeanen in de Republiek een grote rol van betekenis zouden spelen. Hun rol was uitgespeeld.
Het was voor hen kiezen of delen, maar vooral slikken of stikken.
Ik denk niet dat ik hiermede iets verkeerds heb geschreven, althans eea kunt u terugvinden in het boekje Van Indie tot Indonesie onder redactie van Els Bogaerts en Remco Raben.
Het vergt een lang proces van wellevendheid (vooral van uw verbitterde zijde) om de klassieke dichotomie van indisch-indonesisch op te heffen.
Amien
post scriptum:
Over dat gezwalk
http://indonesischearchipel.wordpress.com/2011/10/02/bersiap/
De Indo-Europeanen werd vooral verweten dat zij in de Japanse tijd zoveel mogelijk hun bloedverwantschap met de Indonesische bevolking hadden gebruikt om buiten de Japanse interneringskampen te blijven.
Na de Japanse capitulatie haalden zij hun Nederlandse nationaliteit weer naar voren.
Ed Vos: De Indo-Europeanen werd vooral verweten dat zij in de Japanse tijd zoveel mogelijk hun bloedverwantschap met de Indonesische bevolking hadden gebruikt om buiten de Japanse interneringskampen te blijven.
Na de Japanse capitulatie haalden zij hun Nederlandse nationaliteit weer naar voren.
Is het niet zo dat bovenstaande alleen geld voor de indos op java, mr.Vos?
Ronny van Geenen, ik heb het voornamelijk over de situatie op Java. Wat mij bijzonder irriteert is, dat de ervaringen van hen (van bepaalde om het maar weer zo te zeggen), voor de hele groep indo’s zou gelden. De groep uit Nederlands-Nieuw Guinea bvb is ook weer anders, of die paar uit Bali en Lombok.
Niet elke indo is hetzelfde of heeft hetzelfde meegemaakt. Afwijkende meningen en ideeen worden door deze groep echter als verraad beschouwd. Deze groep schrijft op internet en doet alsof zij de stem van de indo vertegenwoordigt, of de gehele indische gemeenschap, maar volgens mij behoren zij slechts tot een handjevol schrijvende personen. Anderen weten niet eens waarover wij het hebben of zijn met totaal andere zaken bezig
Het is makkelijk zeggen “u beledigt de gehele indische gemeenschap” of te praten over DE indische gemeenschap. Maar waaruit bestaat die gemeenschap dan?
Vergeet niet dat dit soort taal en truukjes ooit al eerder werden toegepast tijdens discussies in de jaren ’80. Het is altijd weer hetzelfde liedje .
Wij zijn niet als 1 volk het land uitgegaan, wij zijn ook geen volk van bedelaars.
Maar op een gegeven moment zie je neigingen om als zodanig te denken.
Ik ben het in grote lijnen met U eens. Ook ik heb gekonstateerd dat er grote verschillen zijn tussen indos. Vermoedelijk komt het: Op welk eiland ze zijn geboren en in wat voor omgeving en ook waarvan zijn ze de afstammeling.
Ik kan nog een paar redenen opnoemen, maar dan raak ik een paar gevoelige tenen.
Heer van den Broek , op deze voor Amsterdam ongezellige avond, wijl elders op dit blog toch gezellig over sarongs en baadjes wordt geschreven, hoe komt u erbij om te zeggen dat Onze Koningin Wilhelmia was GEDESERTEERD? .
Voorts moet u niet met zielige verhaaltjes aankomen over de Japanse tijd – die heeft mijn familie toch ook ervaren, en met (mijn) beledigingen tav de indische gemeenschap. Op die manier slaat u een aardige discussie volledig dood. SVP doet u dat NOOIT, NOOIT meer, want u bevestigt weer het imago van de zielige indo met de lange tenen met wiens gevoelens iedereen rekening moet houden, en dat wilt u toch niet?
Het vertrek van de koningin en het kabinet was een regeringsbeslissing. Het Koninkrijk bestond immers uit meer dan alleen maar Nederland. Het was geen desertie, maar de mogelijkheid tot voortzetting van de oorlog (van het koninkrijk!). Bovendien werd de koningin in Londen het icoon voor het verzet.;
Het Tjikiniverhaal vertoont enkele opvallende overeenkomsten met de mythe over het Huangpopark in het Sjanghai van voor 1928. Bij de ingang zou een bord hebben gestaan met ‘Chinese And Dogs Not admitted’.
Het park ligt in een wijk (de ‘Concessie’) waarvoor de Chinese overheid aan buitenlanders extraterritorialiteit had toegezegd opdat zij niet zouden vallen onder China’s strafrecht. Dat was in die tijd voor Europese begrippen ongemeen streng en wreed.
Het park was aangelegd in 1868, op kosten van Europeanen die het als privéterrein beschouwden en vanaf het begin probeerden de toegang te beperken. Aanvankelijk werden Chinezen toegelaten als zij naar het oordeel van de politie “respectable and well-dressed” waren, wat van toepassing werd geacht op baboes en mensen in overheidsdienst.
De extraterritorialiteit maakte de Concessie niet alleen voor Europeanen aantrekkelijk maar ook voor talrijke Chinezen wier aantal in de jaren ’80 fors toenam. Er kwam een pasjessysteem dat niet goed werkte zodat de regels geleidelijk aan strenger werden. In 1894 stond er: No Chinese shall be admitted except servants of the various Clubs using the same, or members belonging to such Clubs. In 1890 werd er aan de overzijde van de Soochowrivier een Chinese Public Garden aangelegd om tegemoet te komen aan de wensen van minder gefortuneerde Chinezen (en de zeldzame Europeanen die geen lid waren van de Clubs).
In 1917 hing er bij het Huangpopark een lijst van tien regels waarvan er acht niets te maken hadden met de kwestie. Nr. 1 luidde: The Gardens are reserved for the foreign community, en nr. 4: Dogs and bicycles are not admitted.
In 1928 werd Huangpo tegen betaling opengesteld voor iedereen. Kort samengevat was het park, tussen 1868 en 1940 eigendom van particulieren, gedurende 11 jaar gesloten (1917-1928) voor Chinezen. Het bestaan van een bond met ‘Chinese and Dogs’ is nooit aangetoond, noch heeft ooit een regel van het reglement honden en Chinezen in een en dezelfde zin of artikel genoemd.
To zover loopt de geschiedenis van het verhaal van Sjanghai min of meer parallel met dat van Tjikini. Maar anders dan dit laatste gaat het na de oorlog verder.
Ondanks het ontbreken van enig bewijs wordt het verhaal deel van het officiële curriculum in onderwijsinstellingen op het Chinese vasteland. In de tachtiger jaren van de vorige eeuw wordt de authenticiteit voorzichtig betwist door enkele historici in Sjanghai. Uitgebreide artikelen in de staatsmedia verzetten zich tegen dit revisionisme en proberen de waarheid van de officiële versie aan te tonen. Ze herhalen onbewezen beweringen uit voorgaande decennia, zonder foto of ander overtuigend bewijs.
Lynn Pan, is schrijfster en auteur van ‘The Encyclopedia of the Overseas Chinese’. Bij onderzoek voor een publicatie over oude foto’s stuitte zij op een opslagplaats in de kelder van het Sjanghaais Museum. Er lag een niet nader aangeduid aantal ‘No Dogs or Chinese’ –borden, aangemaakt door partijfunctionarissen voor een demonstratie. Haar conclusie: People swear until they are blue in the face that they saw it on the Gardens, but it was never there. Het fictieve bord werd (en wordt) door het communistische stadsbestuur van de stad gebruikt om Westerlingen in een verkeerd daglicht te stellen.
Het lijkt onwaarschijnlijk dat de overeenkomsten tussen beide verhalen toeval zijn. De legende over Sjanghai duikt voor het eerst op net voor de eerste wereldoorlog. Wellicht is het Tjikiniverhaal een navolging van het andere. We weten inmidels dat ons geheugen beïnvloedbaar en daarom niet altijd betrouwbaar is. Tot er een bord met ‘Verboden toegang voor inlanders en honden’ wordt gevonden waarvan vast staat dat het niet door Indonesische nationalisten is gefabriceerd neem ik aan dat het een urban legend oftewel een politiek-correct verzinsel is.
Bijzonder interessant, en ja, zeer vergelijkbaar. Mijn indruk van de Indonesische variant is dezelfde: men lás misschien enige tijd bij privé-clubs “Entree slechts voor Europeanen” en “Honden niet toegestaan”, en onthield dat als “Geen toegang voor honden en inlanders”. Ik weet niet wanneer het Tjikini-verhaal voor het eerst de ronde deed.
Ach ach, ik vergat zwembad Manggarai te noemen!
Daar gingen we met de gymnastiekleraar naar toe om te leren goed te zwemmen en……op zaterdag en zondag werd er overdag gedanst!!! Met de Siamese Swingers!!
Wat een mooie tijd!
Wat een mooie meisjes!
Surya Atmadja zegt:
11 december 2012 om 9:35 am
“Dus dat verhaal over het stelselmatig lastig vallen, discriminatie ,het leven van Indische Nederlanders ex warga negara per defenitie niet prettig was is n.m.i overdrijving .
Dat er fouten gemaakt werden zal niemand ontkennen.”
Nadat u deze overdrijving ons al herhaalde malen onder onze neus heeft gewreven, luidt de vraag: Wat is volgens u de reden voor deze stelselmatige overdrijving(en)?
Ed Vos zegt:
11 december 2012 om 11:42 am
Nadat u deze overdrijving ons al herhaalde malen onder onze neus heeft gewreven, luidt de vraag: Wat is volgens u de reden voor deze stelselmatige overdrijving(en)?
——————————————————————————————————-
Herhaalde malen , ja zeker.
Kijk maar naar die Pia films , zelfs bekende Indo’s kunnen ook lekker overdrijven.
Zoals je weet ben ik vootlopig een v.d weinige Indonesiers die omong kosong verhalen schreef in diverse Indische site’s.
Om de andere kant verhaal of medaille te laten zien.
Zeg maar een roepende in de polderland .
Waarom ze gaan overdrijven ?
Tya , dat moet je of jullie aan die personen vragen .
Ed Vos heb wat Indo’s ontmoet die wara negra zijn geworden. Ik vroeg of ze ook gediscrimineerd werden, want vele indo’s beweren dat al die indo’s daar gediscrimineerd werden/worden. Hun antwoord was ach gewoon Nederlandse propoganda! Mijn Indische familie daar heeft het zeker niet slecht daar. Dus kan me vinden in de reactie van pak Surya.
OK.duidelijk Van Beek en Pak Surya. Nu we toch bezig zijn, mijn vraag luidt nu: waarom beweert men nog steeds dat de indo’s toen gediscrimineerd werden en nu (in Indonesie) nog steeds worden?
Uw mening svp – nou niet als antwoord geven dat ik dat aan die personen moet vragen (Pak Surya)
Ed vos: een aantal indo’s word gediscrimineerd. In elke samenleving zijn er (gekke) mensen die minderheden discrimineren, dus ook in indonesie waar een aantal chinezen, indo’s, christenen word gediscrimineerd. Om dezelfde redenen dat hier ook een aantal homos, allochtonen etc word gediscrimineerd. Er is vaak geen reden daarvoor.
van Beek zegt:
11 december 2012 om 6:49 pm
Ed vos: een aantal indo’s word gediscrimineerd.
— ja kijk, “een aantal indo’s” is uiteraard heel wat anders dan “indos worden gediscrimineerd”.
Indo’s werden uiteraard niet achterna gezet omdat ze even bruin waren als hun achtervolgers, maar omdat ze er andere ideeen erop na hielden over hoe het in Indonesie na 15 augustus 1945 eruit moest zien.
Dat er nu indo’s (van indische afkomst) graag naar Nederland willen, lijkt me nog al wiedes. Half indonesie wil naar het buitenland om er te werken en te studeren ;-).
Tya , Pak Vos .
Ik zal je eigen ervaringen buiten beschouwing laten.
Mijn antwoord is kort , niet alle Indo’s (al dan niet ex warga negara en Blandas ) werden na 1949 werden gedisccrimineerd .
Ik speel mijn Londho en Indo kinderen ( buren) in Laan Trivelli (D)jakrta, heb ook in SR GIKI Tjilamaja gezeten, met veel Indo kinderen .
Daarnaast heb je ook een GIKI ( ex IEV) school in Kebon Sirih (?)
Heb zelfs Indo vrienden in mijn SMP en SMA tijd, geef toe met een hand te tellen want de meesten uit Giki tijd waren meestal alsnog naar Nederland gegaan , als spijtoptant.
Ik ken persoonlijk 2 families in mijn straat , dochters van regenten(bupathi) die getrouwd zijn met een londho . Dus men moet in Ollanda geen sterke verhalen vertellen dat de Nederlanders/Indo gehaat werden na 1949.
Er kwam zelf een nieuwe migratiegolf uit Nederland richting Indonesia ( na 1950) , zie het boek van Ube Bolsma( ?) .Titel ben ik vergeten.
Waarschijnlijk De geschiedenis van Indische Nederlanders van Ulbe Bosma, Remco Raben en Wim Willems (Bakker, Amsterdam, 2008)
Duidelijk. Wanneer dit nu niet de zoveelste pro-Indonesie propaganda is van uw Indonesische kant 😉 werd ons dan wat de discriminatie betreft van indo’s jarenlang een groot rad voor ogen gedraaid. Overigens signaleer ik een grote hang van veel oudere indo’s om zich weer in Indonesie te vestigen (6 maanden hier, 6 maanden daar) en dat zullen ze niet doen omdat er in indonesie rote apartheid heerst. Wanneer je geld hebt is dat makkelijk te doen.
grote apartheid.
Een grote hang van veel oudere indos———–
Ik was vorige week aan het lunchen en zat te midden van ongeveer 20 oude indos en tussen deze mensen waren er twee vrijgezellen, die inderdaad 6 maanden in indonesie zijn en 6 maanden in California. Echter de reden was dat zij daar een jong vrouwtje hebben leren kennen om de liefde te bedrijven. Dit jonge vrouwtje krijgt geen visum naar de states en deze oude active indos kunnen daar maximaal 6 maanden blijven. Ze nemen tijdens deze reis altijd de beroemde blauwe pil mee.
Hoe ik dit weet? Ze hebben het ons bij de lunch verteld.
Konden ze het weer niet laten 😉
Dat heb je nou wanneer je je teveel bezig houdt met je jeugd in indie. Dan denk je aan de tijd dat je als jongeman nog in volle oorlogssterkte bent. Kijk je rond tijdens de koempoelan dan zie je vrouwen die ouder zijn dan die je in gedachten hebt voorgesteld en je zinnen nauwelijks prikkelen
Kan ik me best voorstellen dat ze dan afreizen met de blauwe pil naar Sarina in de dessa. Wie ben ik om hen daarvoor te veroordelen?
Begon deze discussie niet met dat ‘verhaal’ over een bord bij een zwembad in Indië? Toevallig heb ik ditzelfde verhaal ook wel eens gehoord m.b.t. het voormalige Brits-Indië! Interessant zou zijn om eens uit te zoeken hoe dergelijke verhalen in de ‘geschiedenisboeken’ terecht komen.
Misschien een idee voor die instituten die zitten te smachten naar overheidsgeld om het militair optreden in Indië weer eens onder de loep te kunnen nemen.
Trouwens, van vroeg in de jaren zestig kan ik mij herinneren in de Amsterdamse Binnen Bantammerstraat een bord gezien te hebben met ‘Alleen toegang voor Chinezen’. Ook binnen ik wel eens, geheel per ongeluk en ‘vrouwenboekhandel’ binnengestapt waarbij men mij dringend verzocht het pand onmiddelijk te verlaten aangezien mijn aanwezigheid tot ‘onrust’ bij zowel klanten als personeel zou kunnen leiden. Uiteraard voldeed ik aan dit verzoek en begrijp ik nu ook beter wat ‘discriminatie’ voor een mens betekent. Ik moet bekennen dat ik er best begrip voor heb, maar dat de ‘politiek’ het ‘aangrijpt’ om weer eens goed uit te pakken, terwijl men nu juist in de politiek het ‘discrimineren’ tot een ware kunst verheven heeft.
ik kreeg van een zeer goede vriend het boek “Verboden voor honden en inlanders” (1995) met copie van het desbetreffende artikel in javapost cadeau.
De titel is afkomstig van een uitspraak van generaal b.d. Abdul, Haris Nasution, chef-staf strijdkrachten, minister van Defensie en Vz van het Volkscongres.
citaat: “ik herinner me bvb dat de HBS ……..in Bandoeng, een zwembad had waar de toegang verboden was voor “honden en inlanders’, wij mochten er niet in “.
Er was geen sprake van een bordje, gewoon de mores van een doodnormaal zwembad in Nederlands-Indie
@PetervandenBroek; ‘honden en inlanders etc.’- Over mores in Indië; Uit een krant; Den Dag voor Nederlandsch-Indië, dir.Karel Wybrands: wees zijn lezers dagelijks op de gevaren van die ziekelijke ethiek(!) voor de Nederlandse belangen(!). Over de kloof tussen Nederlander en inlander. Onguur geboefte noemde hij de nationalistische leiders.’laat den inlander maar aan zijn kant van de kloof blijven en dààr doen wat wij hem van hier toeroepen!’ En het strafrecht …? Het in 1914 ingevoerde haatzaai artikel van de Indische Wetboek strafrecht, stimuleerde eerder de haat tegen de Inlander dan zijn bescherming.
In Nederland had men toen de mond vol over het fascisme. Indië was een fascistisch staat!(van Nederland!) Met een GG, die exorbitante rechten had.
“Het in 1914 ingevoerde haatzaai artikel van de Indische Wetboek strafrecht” Zie bijvoorbeeld ook het Nederlandse Wetboek van Strafrecht, Art. 90quater, (Discriminatie), Art. 131, (Opruiing), Art. 132 (Verspreiding van opruiende stukken), Art. 1378c – 137g, (Discriminatie diversen). Allemaal normale artikelen in de wetboeken over de hele wereld.
“een GG, die exorbitante rechten had” Kijk eens in de artikelen 35-38 naar de administratieve uitwerking. De GG met handen en voeten gebonden.
In Nederland werd pas in 1936 een haatzaaiartikel in de wetboeken opgenomen. Op een vraag uit de Tweede Kamer om de Ned.-Indische haatzaaiartikelen integraal in het Nederlands Wetboek van Strafrecht op te nemen, antwoordde de toenmalige Minister van Justitie Goseling, dat …..”deze artikelen niet alleen de vorm van de uitlatingen aantasten maar ook vergaand de materiële vrijheid van meningsuiting”, dat laatste is toch een grondpijler van onze parlementair-democratische rechtsstaat? . De Nederlands-Indische artikelen waren volgens deze Minister van Justitie, toch een jurist, in wezen ongrondwettelijk.
@JASomers; ‘normale artikelen etc.’- In Indië destijds nog nimmer toegepast/gebruikt tegen een Europeaan. Zelfs niet tegen Karel Wybrands, toen vele honderden (!) naar Boven Digoel werden verbannen, vond hij dat een veel te milde straf. Hij schreef; ‘nog beter was het, dat geboefte onmiddellijk te executeren(!); 50 galgen op het Koningsplein, ten aanschouwe van de bevolking hebben voor 50 jaar lang een heilzaam effect’. Ondanks felle protesten van de Inheemse pers gebeurde er niets! Ondanks het bestaan van art.45 der Indische staatsregeling; de eerste(!) verplichting van de GG; om de Inheemse bevolking te beschermen( zie Multaluli) tegen onderdrukking tegen wie dan ook! Volgens Gerbrandy hierover; ‘kenmerkend voor het Nederlands gezag als vrede brengende factor; de beschermingsgedachte als richtsnoer! – note; Bij mijn terugblik naar onze Indische geschiedenis is het mij vooral opgevallen, dat 3 eeuwen geschiedenis opgetekend is/werd met vele- verhullende aanduidingen en termen, waarvan de gebeurtenissen juist tegen gesteld zijn! Eufemisme ten top! ( of is het liegen als de hel?)
Paciferen= vrede brengen; Atjeh werd gepacificeerd! Waarbij de slachtpartij in Koeto Reh triomfantelijk met vDaalen en de troepen op de foto kwam. Zoals heden IS het doet ! Zelfs kapt.Westerling noemde zijn acties in Z-Celebes; gepacificeerd. Expedities= wetenschappelijk tochten; de Lombok expeditie; waarbij Colijn het niet schroomde in zijn brief aan echtgenote te beschrijven, hoe zijn soldaten de aanstormende Lombokse vrouwen aan hun bajonetten reeg. Politioneel= als politie optreden etc. Gen.Spoor 1946;’de overtuiging dat in dit land enorm werk gedaan moet worden, dat gebaseerd moet zijn op de oudste normen van humaniteit(!). Rust en orde, recht en veiligheid.’ Uit het Gedenkboek voor Nederlandsch-Indië 1923; Het schijngezag van vroeger heeft plaats gemaakt voor een toestand van orde en rust, ten gevolge waarvan de bevolking onder de zegenen van een beschaafd(!) bestuur gestadig in welvaart kan toenemen’! Amen.
” naar Boven Digoel werden verbannen,” Heeft niets met ‘haatzaaiartikelen te maken!. Maar ik vind het toch wel knap dat u steéds weer boze mensen weet op te sporen. Wat konden die overigens beeldend schrijven! Net zoals nu in de Telegraaf.
“Zelfs kapt.Westerling noemde zijn acties in Z-Celebes; gepacificeerd.” Wel op verzoek van de Indonesische bestuurders die niet opkonden tegen de infiltraties vanuit Java.
“In Indië destijds nog nimmer toegepast/gebruikt tegen een Europeaan.’ Waarschijnlijk heeft u de (overigens verouderde) dissertatie van Jongmans niet gelezen. Uit de beginperiode bijvoorbeeld Van Vliet, procureur bij de Raad van Justitie te Soerabaja, en Mgr. J. Grooff, door Rome benoemd tot bisschop van Batavia. Tussen 1900 en 1921 ging het om elf Nederlanders en twee Indonesiërs.
Het is onbegrijpelijk dat noch het Nederlandse parlement noch de Volksraad er een eind aan heeft gemaakt. Vandaag aan de dag zou een dissertatie als die van Jongmans als een bom zijn ingeslagen. Als (pijnlijke) illustratie van het op diverse plaatsen gestelde dat de koloniale ‘staat’ Nederlands-Indië naadloos zou zijn overgegaan in de nieuwe Indonesische staat kan dienen dat de hier genoemde bevoegdheden van de gouverneur-generaal in Indonesië nog lange tijd onverkort hebben gegolden als presidentiële bevoegdheid. Van deze bevoegdheid tot verbanning is op onovertroffen schaal gebruik gemaakt na de machtsovername door generaal Soeharto in 1966, nadat legereenheden in het najaar van 1965 waren voorgegaan in een slachtpartij onder leden en sympathisanten van de Communistische Partij waarbij ook een aantal generaals werd vermoord.
@JASomers; ‘nimmer gebruikt tegen Europeanen etc.’- U verwijst naar die uitzondering; van Vliet. En wat gebeurde er daarna? U schreef dat GG ook aan voeten is gebonden etc. In werkelijkheid toen; als ware een dictator! ( en vanzelfsprekend gecontinueerd door de Republiek. Want dat volk heeft nl. nog nimmer een democratisch stelsel gekend. En is daar ook niet door ons(!) in ‘opgevoed!’. In al die eeuwen van ethische roepingen) Hoe en waardoor de grondrechten in Indië grondwettelijk werden bepaald; de GG bepaalde alles. Als in God in Frankrijk. Toen te leven was het parool; leef volgens de ‘kompanie’/ overheid; dan ben jij ‘buiten zorg’! Uw geschiedlijn is die van onze overheid/historici. De witwassers van ons verleden! (zie wat er nu gaande is in de media; de waarheid etc.) Met al zijn regering publicaties en voorlichtingen. In tegenstelling tot mijn zicht; met de vraag/opmerking; is dat wel historisch zo?
@JASomers; ‘boven Digoel etc.’- Heeft niets met de ‘haatzaai artikel etc. te maken. Na het neeslaan van de ‘comministische opstand jr.20’ werden verdachte Inlanders eveneens opgepakt en naar Digoel gezonden. Zelfs Hatta en Sharir!( in eerste instantie) Sharir wist helemaal niet waarvoor hij beschulded werd. U wel? Wetboek van strafrecht; is er in Nederland in die periode, ooit iemand verbannen?- Disertatie Jogmans; mgr.Grooff etc.; vertel! Opdat iedereen het (eindelijk) weet!
”deze artikelen niet alleen de vorm van de uitlatingen aantasten maar ook vergaand de materiële vrijheid van meningsuiting”, dat laatste is toch een grondpijler van onze parlementair-democratische rechtsstaat? . De Nederlands-Indische artikelen waren volgens deze Minister van Justitie, toch een jurist, in wezen ongrondwettelijk.” Helemaal correct!
Grondwet 1815, art. 227: Het is aan elk geoorloofd om (…) blijvende nogtans (…) verantwoordelijk aan de maatschappij of bijzondere personen, voor zoo verre dezer regten mogten zijn beleedigd (art. 225 Gw. 1840.)
Grondwet 1848, Art.8, Niemand heeft voorafgaand verlof nodig (…) behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. (art. 7 Gw. 1887).
Grondwet 1983/1987, Art. 7, vier leden, : (…) behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.
‘Haatzaaiartikelen’ en ‘exorbitante rechten’ zijn uitvindingen van journalisten die niks snappen van ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’. Dat bekt lekkerder! Maar het is wel wet!
Maar het ging de minister niet alleen over die artikelen zelf, maar vooral over de plaatsing in ons rechtssysteem. Voor mijn gemak pleeg ik maar een beetje zelfplagiaat uit mijn boek over de staatkundige ontwikkelingen in Indië. (een beetje, waardoor een beetje rommelig!).
Een grondwet kan ook worden gezien als een voorschrift voor de wijze waarop de staat dient om te gaan met zijn onderdanen, het waarborgen van de rechten van het individu tegen machtsmisbruik van het staatsgezag. Als een catalogus voor de (grond)rechten van die onderdanen tegenover de staat, een beschrijving van de rechtspositie van burgers/rechtssubjecten ten opzichte van de staat.
Belangrijker nog dan de formulering van een grondrecht zelf, is de formulering van de beperkingen van dat grondrecht: ‘Inbreuken op grondwettelijk gewaarborgde rechten worden pas dan gerechtvaardigd geacht, als zij expliciet mogelijk zijn gemaakt door de grondwetgever, (…) uit de clausulering van een grondrecht moet men kunnen opmaken of, in hoeverre, en onder welke omstandigheden, speciaal dit bepaalde grondrecht rechtens mag worden beperkt’.
De grondrechten in de Indische Staatsregeling zijn geformuleerd door de (Nederlandse) wetgever in formele zin, niet door de grondwetgever. Voor het grondrecht zelf is dat geen groot probleem, het gecodificeerde mensenrecht zou immers kunnen worden opgevat als een ‘van nature’ bepaald, onvervreemdbaar recht jegens ieder ander, aan ‘de mens als zodanig eigen en dus voor-constitutioneel en voor-positief.’ Het wordt pas problematisch zodra het om de beperkingen gaat en wel om twee redenen. In de eerste plaats zijn deze beperkingen in het moederland ingevuld door de wetgever in formele zin zonder dit expliciet gedelegeerd te hebben gekregen van de grondwetgever en dus zonder de beveiliging van een gekwalificeerde meerderheid. In de tweede plaats moet men zich realiseren dat voor Indië de grondrechten niet slechts waren neergelegd in een wet in formele zin, een niveau lager dus dan de Grondwet, maar dat de beperkingen in Indië nòg een niveau lager konden worden vastgesteld, bij verordening of ordonnantie.
Toezicht op de drukpers ex artikel 164 I.S.
Van alle krachtens de grondwet in Nederland gewaarborgde grondrechten en hun in Indië vigerende pendanten heeft de (on)vrijheid van drukpers zowel in de pers als in politieke debatten wel de meeste aandacht gekregen. Het verschil in redactie gaf er dan ook alle aanleiding toe. In de grondwet was (in Nederland) de vrijheid van drukpers in grote mate verzekerd met de bepaling dat niemand voorafgaand verlof nodig had om door de drukpers gedachten en gevoelens te openbaren. Dit verbod op censuur was in Indië niet terug te vinden, integendeel, artikel 164 I.S. kon zelfs worden opgevat als een voorbode van een regeling voor (preventieve) censuur, de aanhef is hier duidelijk in: ‘Het toezicht der Regeering op de drukpers wordt bij ordonnantie geregeld’. Vooral dit artikel is een duidelijk voorbeeld van een beperking van een grondrecht die niet in het artikel zelf is verwoord maar op een lager regelgevend niveau kan worden ingevuld. Opmerkelijk is de relatie met het bepaalde in de grondwet die in het tweede lid wordt gelegd waardoor in Nederland gedrukte stukken onbelemmerd werden toegelaten, uiteraard volgens bij de wet (hier ordonnantie) te stellen regels. De lobby van de Nederlandse drukpers en boekhandel heeft kennelijk succes gehad. Maar in 1931 kreeg de gouverneur-generaal het recht, naar zijn inzicht, tot verzekering van de openbare orde, bepaalde periodiek verschijnende drukwerken tijdelijk te verbieden. Het ging hierbij vooral om gedrukte stukken met een opruiende en panislamitische strekking, maar ook om drukwerken van Chinese geheime genootschappen met een inhoud die niet strookte met de bestaande rechtsorde.
Recht van vereniging en vergadering ex artikel 165 I.S.
Krachtens artikel 111 van het Regeeringsreglement 1854 waren verenigingen en vergaderingen van staatkundige aard, alsmede die waarmee de openbare orde werd bedreigd zonder enige uitzondering verboden. Het verbod op politieke verenigingen en vergaderingen was ingegeven door het idee dat enkel de overheid kon bepalen wat het algemeen belang vorderde. Met het verbod op de verenigingen waarmee de openbare orde zou worden bedreigd had de regering de Chinese geheime genootschappen en de aanhangers van mystieke moslimbroedergemeenschappen op het oog.
Met de decentralisatiewet van 1903 was op de verbodsbepaling uit het Regeeringsreglement een uitzondering gemaakt voor politieke verenigingen en vergaderingen met betrekking tot de verkiezing van personen voor de lokale raden. Men ontkwam er niet aan dit nu aangenomen beginsel van medezeggenschap uit te breiden tot verdere politieke inmenging in het bestuur, mede met het oog op de ontwikkeling van het politieke bewustzijn onder de Indonesische bevolking, hetgeen bij wet in 1919 nader werd geregeld en als artikel 165 in de Indische Staatsregeling werd opgenomen. Opmerkelijk is wel dat de eerder geformuleerde beperking vanwege ‘ernstig gevaar voor verstoring der openbare orde’ hierin veel ruimer is gesteld als ‘het belang der openbare orde’. Ook in dit artikel kon de uitoefening van het erkende recht bij ordonnantie worden beperkt, dus weer via een lagere regelgeving.
@JASomers; ‘haatzaai- en exorbitante rechten etc.’ – Indische geschiedenis is volgens Overheidsvoorlichtingen/publicaties etc.te volgen. Echter stemmen ze wel overeen met de waarheid!Hoe ging het werkelijk in de praktijk/maatschappij?- GG BC.deJong; ‘we zijn hier 300 jaar en er moet nog 300 jaar bij komen, eer de Inlander aan enig vorm zelfstandigheid kan denken!’ Veelal aangevuld(Vaderlandse club) met de kreet; ‘desnoods met de zweep en de klewang!’ De GG de Jong vaardige in 1931; de persbreidel-ordonnantie( hij ordende!), waardoor hij(de GG!); om periodiek verschijnende drukwerken als dag- week en maandbladen tijdelijk(hoe lang; oneindig?) te verbieden’! In 1934 de draconische maatregelen; tot het uitoefenen van toezicht(!) op de vervoers- PTT diensten(elke zending, brief, telegram onderscheppen en elke telefoon gesprek afluisteren!). Het verbieden van verenigingen(voordien het Hooggerechtshof) en de Politie(!) kreeg het recht besloten(!) vergaderingen bij te wonen en desnoods in te grijpen! Zijn (ontwerp) ordonnanties werden door de Volksraad(!) met een grote meerderheid( 55 voor en 5 tegen; 4 Nationalisten en 1 ISDP lid) goedgekeurd. Menig vaderlander in Indië(VC) dacht er zelf over of niet beter was, dat ook het moederland autoritair, zo niet FASCISTISCH, zou worden bestuurd.
* ‘Chinese geheime genootschappen etc’- Elke Inheems te houden vergadering werd bijgewoond door de PID. Sommige Nationalisten weken zelfs uit/vergaderden in prostitutie gebouwen! Want daar durfde geen een ‘Europese agent’ zich te vertonen.
* Edu du Perron kwam op 10/11- 1936 thuis in Indië. In het tijdschrift Actueel Wereldnieuws kwam een artikel; Een ‘verdachte sinjo!’ Zijn foto werd geplaatst naast de foto van Ernst Douwes Dekker(DD) met bijschrift; voor de Raad van Justitie had deze week te verantwoorden dr.EFE Douwes Dekker voor in het openbaar uiting(!) geven aan gevoelens van vijandschap, haat of minachting tegen de Europese bevolkingsgroep van Nederlandsch- Indië. Links Douwes Dekker en rechts E.du Perron. Hier te lande vertoeft thans, na afwezigheid van 15 jaar, de bekende Nederlandsche schrijver. Wiens werken de laatste jaren zeer de aandacht trekken. In het NSB blad; Indië Houzee(!) werd hij verwelkomt met als aanduiding; een verdachte sinjo! Over de foto’s vertelde hij later aan een vriend in Nederland; ik voelde mij toen al als een kat in een vreemd pakhuis. ‘Indië zal eerst een bewoonbaar en een beschaafd land mogen heten wanneer alle resten van Oud-Compagnies Vuil zijn opgeruimd!’
“Indische geschiedenis is volgens Overheidsvoorlichtingen/publicaties etc.te volgen.” Die zijn veel te saai hoor. Veel beter zijn de vele dissertaties en boeken. Heeft u bijvoorbeeld mijn dissertatie en boek gelezen? En bijvoorbeeld de vele artikelen van Van Vollenhoven? Of Kleintjes? (zo maar een paar namen uit mijn dissertatie/boek). Kijk ook eens in de uitgavenlijst van bijvoorbeeld Walburgpers.
“drukwerken als dag- week en maandbladen tijdelijk(hoe lang; oneindig?) te verbieden’!” Iets uit mijn Nederlandse geschiedenis. In mijn diensttijd was De Waarheid verboden in kazernes en officiershotels. Tijdens mijn studie in Delft was het niet verstandig zelf boeken te kopen die je nodig had voor je Russische cursussen, dat deed je via de docent die geen namen hanteerde. Anders had je kans een sterretje bij je naam te krijgen. Idem dito een bezoek aan boekhandel Pegasus in Amsterdam. (in Amerika was de communistenwaanzin nog verder verbreid). En in Nederland kregen de Stalinlanen een andere naam!
“elke telefoon gesprek afluisteren!)” Kent u de Nederlandse taplijsten?
“vergadering werd bijgewoond door de PID.’ Daar weet in Nederland de BVD, nu AIVD alles van! En zitten er geen vreemde eenden in de bijt van vakbond/partijvergaderingen? En bij de Kenpeitai werd de karwats gehanteerd door de mensen van de PID.
En mijn trouwen moest ik melden bij de garnizoenscommandant, waarop mijn Zeeuws meisje door de mangel werd gehaald. Vonden we overigens niet vreemd.
Alleen, hier in Nederland, interesseert het ons eigenlijk weinig.
@JASomers; ‘haatzaai- en exorbitante rechten etc.’- Ook hier nu taplijsten, BVD/AivD etc.; is tempo doeloe dan toch naar Nederland verhuisd? Houzee, houzee….voor Koning en Vaderland, houzee! Op u, zo wil ik bouwen….
“is tempo doeloe dan toch naar Nederland verhuisd? ” Nee hoor, dat zult u in de wetgeving van elke soevereine staat terugvinden. Om de rechtsstaat overeind te houden. En gezien het wetgevingsproces is onze volksvertegenwoordiging het hier mee eens. Ze hiervoor onze grondwet (zware wetgeving!), en de uitzonderringen die bij wet zijn vastgelegd. Als u het daarmee niet eens bent is Javapost natuurlijk een leuke uitlaat, maar dan moet u echt ergens anders terecht zien te komen.
“‘boven Digoel etc.’- Heeft niets met de ‘haatzaai artikel etc. te maken.” Klopt! Die ‘haatzaaiartikelen’ staan in het wetboek van strafrecht, daar gaat de rechter over. Verbanning heeft niets met dat wetboek van strafrecht te maken, maar met de ‘exorbitante rechten’, die niet in het wetboek van strafrecht staan, maar in de Indische staatsregeling. Daar heeft een rechter niet mee te maken, dat is een bestuursrechtelijke handeling, waar de rechter hoogstens met een marginale toetsing aan te pas kan komen.
‘Verboden voor inlanders en honden.’- Wel in India, China en niet in Indië? Met een GG de Jonge aan het roer? Een vriend/beschermeling van Colijn(!); ‘ik de baas, dan zal ik jullie wel pap voeren’, Nou in Indië was het; ‘Verboden voor honden en inlanders’ in deze volgorde! In alle zwembaden werden honden niet toegelaten! (ook hier nu!) Inlanders( met een kleine i)katjongs= inlandse kinderen- zwommen nooit in een zwembad. Liever in de kali/rivier! Dit bord was bedoeld voor de ‘geletterde inlander’. Die hierdoor zo enorm werd ( op het onbeschofte af) beledigd/gegriefd. Dat het bij vele Indonesiërs nu nog voortleeft! (Vernomen tijdens mijn recente vakanties aldaar)- In JC.Bijkerk; Vaarwel tot betere tijden 1977(!) verhaalt de publicist/wereldreiziger het einde van ons imperium(!) met in hoofdstuk 7; bij de nadering van Japan;’ sporadische bordjes met; verboden voor Inlanders en honden (mi. bewust in een ander volgorde gezet- zie. gen.Nasution) verdwijnen uit het stadsbeeld. Ook een bord bij een Indisch restaurant aan de aloon2 te Bandoeng; verboden voor honden en militairen’ ( zie de volgorde) .
“verboden voor honden en militairen” Bij het stoppen van de trein in ‘T Harde zei het jongetje tegen zijn moeder: Mama, hier stappen alleen maar soldaten uit, geen mensen.
‘Verboden voor honden en inlanders’- JAA van Doorn hierover; In het algemeen gesproken waren alle postkantoren, klinieken en winkels voor iedereen toegankelijk. De weinige uitzonderingen zullen in Indonesische kring druk zijn besproken. De vage discriminatie die men overal(!) voelde werd in het imaginaire opschrift tot een pregnant symbool van alle grieven. – Auteur Beynon sprak. Indonesiër drs.Hogeng, chef staf politie bd. ‘dat in het algemeen de Hollander alles in het werk stelden om de Indonesiër klein te krijgen. In Bogor(Buitenzorg) voor de oorlog zag hij bij het zwembad het bord met opschrift; Honden en inlanders(kleine i) niet toegelaten. Ook bij het zwembad Tjikini( Batavia). Hogeng had zich hierover zeer opgewonden omdat wat wel een sinjo(Indo) was toegestaan, werd hem verboden’. Nog 3 andere Indonesiërs vertelden hetzelfde.
Dus Indonesiërs hebben het allemaal wel gezien! Vooral de geletterden Maar geen één Nederlander! – Zouden die Indonesiërs niet het zelf hebben bedacht en stiekem op die zwembaden ea. hebben aangebracht? ( via een stille kracht)
note; de ongeletterde inlanders hebben allen verklaard, dat bord nooit te hebben gezien, laat staan begrepen.
Het verhaal over zulk een bord in China berust op een mythe. Het heeft er nooit gestaan. Wel heeft het Communistische stadsbestuur van Sjanghai in de jaren ’50 dergelijke borden laten aanmaken als anti-Westers propagandamateriaal. Een van die borden is gebruikt in een kung fu-film met Bruce Lee. Een authentiek bord (of een foto daarvan) is nooit gevonden. Een en ander is uitvoerig gedocumenteerd in The China Quarterly van 1995. Intussen is dit apocriefe verhaal wel uitgegroeid tot een urban legend die in tientallen kranten- en tijdschriftartikelen, op linkse websites en zelfs in schoolboeken eindeloos wordt herhaald. Wat wel goed is gedocumenteerd zijn talrijke borden in China en Hong Kong met daarop teksten als ‘Wij bedienen geen Japanners’ of ‘Geen toegang voor Japanners’. Ook in Indië heeft er nooit een ‘honden-en-inlanders-bord’ gestaan. Niet in Tjikini, niet in Manggarai en niet in Bandoeng. N’en déplaise Nasoetion. Nooit heeft iemand een foto kunnen tonen. Déze mythe is waarschijnlijk ontstaan in navolging van die in China.
Zie ook mijn berichten van 1 en 5 december 2012 in dit forum.
citaat: ……Nooit heeft iemand een foto kunnen tonen….? . Volgens deze redenering, nee rationalisatie, psychologie van de koude grond bestaat een tekst zoals “verboden voor honden en inlanders” niet, omdat er geen foto van bestaat. Doorgeredeneerd is alles wat voor de uitvinding van de fotografie gebeurde louter hersenspinsels, gedachtenreconstructies o.i.d.. Ondanks dat toets ik bovenstaande “uitspraak” om het maar neutraal en netjes te beschrijven
H.C. Beynon baseert zich in zijn boek “verboden voor honden en inlanders” op Indonesiche, toendertijd genoemd “inlandse” bronnen, dus weg van dat Nederland-georienteerde en koloniale perspectief!!!!
Mien Soedarpo Sastrosatomo speelde samen met haar man een actieve rol in de Indonesische revolutie. Ze zegt over het zwembad in Fort de Kock (Sumatra) waar ze zou meedoen aan een zwemwedstrijd:…. maar de dag ervoor las ik op het mededelingsbord “VERBODEN VOOR HONDEN EN INLANDERS” (pag.14) Verder schrijf zij dat vooraanstaanden (inlanders) bij uitzondering lid van d ezwemvereniging mochten worden.
Abdul Harris Nasution behoeft geen uitleg, hij zegt over een zwembad in Bandoeng niet zover van de HBS:…”waar de toegang verboden was voor HONDEN EN INLANDERS”….(p.47)
Aangezien mijn Frans niet zo goed is: Wat betekent ” N’en déplaise Nasoetion” in dit verband?RSVP
Hoegeng Iman Santoso die na de oorlog commandant van de nationale politie was, zegt..:… “Het werd ons namelijk verboden in het zwembad Tjikini te zwemmen. Er hing een bord :VERBODEN VOOR HONDEN EN INLANDERS. Ik was boos”..(p.135).
Ik heb nog niet het boek volledig gelezen, maar ik wacht met spanning af op de andere verhalen. Een verademing na bovenstaande reacties.
De omstandigheid dat er géén foto bestaat van het bewuste bord (dat óóóveral voorkwam!;)) zegt niet alles, dat is juist. Maar het feit dat de overlevering zegt dat een dergelijk bord wél heeft bestaan, zegt mij nog minder.
Niets is zo onbetrouwbaar als het volksgeheugen.
Om de discussie wat wetenschappelijker te laten zijn, schreef ik dit artikel over het Tjikini-zwembad, één van de plaatsen waar volgens die overlevering een dergelijk bord zou hebben gehangen. De conclusie is duidelijk: een dergelijk bord heeft er nooit gehangen. Ik ga verder geen artikelen schrijven over de sociëteit Concordia in Bandoeng of over het Selecta zwembad in Malang, maar heb daar wel zo mijn ideeën over.
Mijn inschatting is deze: in de overlevering werd een combinatie verzonnen van twee destijds wél voorkomende borden: ‘Alleen voor Europeanen’ en ‘Verboden voor honden’.
Als hier nog met terugwerkende kracht boosheid aan moet worden ontleend: met het tweede bord zullen we ook nu geen problemen hebben. Het eerste bord ‘Alleen voor Europeanen’ was niet zo vreemd in de toenmalige samenleving. Bedacht moet worden dat het waarschijnlijk alleen gebruikt zal kunnen zijn bij privé clubs. Concordia misschien dus wél, Selecta (openbaar) waarschijnlijk níet.
“Selecta (openbaar) waarschijnlijk níet” In Selecta, waar we met vakantie af en toe kwamen vanuit Poedjon, zo’n bordje niet gezien. Nog nergens zo’n bordje gezien!
@Buitenzorg; ‘een dergelijk bord heeft nooit gehangen etc.’- jan Fabricius( vader van Johan) schreef over Deli jr 1910; het is onmogelijk Delische koelieberen in mensen te veranderen! Karel Wybrands van Nieuws van de Dag voor Nederlandsch Indië jr.’20 over de ‘ontwikkelde Inlander’; kreeg een lezer’s(!) reactie; deze vroeg zich af of alles wat rechtop liep, wel aanspraak kon maken om als mens gekwalificeerd te worden! Javanenlikkers was het etiket dat Wybrands opplakte op diegenen, die zich als verdedigers opwierpen voor deze halfapen! Dit was vooroorlogse sfeer in Indië. -Mijn vader 1912 Soerabaja vertelde dat jr.’20/’30 toen overal borden waren; bij toegangen/loketten;Europeanen-Inlanders; zelden Vreemde Oosterlingen! Ook het bord te Selecta; verboden voor honden en inlanders! Bevestigd door een Indonesische journalist in de Britse tv.doc.; Riding on a tiger! Maar getuigenissen van Inlanders tellen niet. Toen en nu ook! Ook niet; die van door mij (hier boven) geciteerde volbloed Nederlandse schrijver JC.Bijkerk; Vaarwel tot betere tijden?
@JASomers; ‘zwembad Selecta etc.’- De naam zegt het toch al! Niet geweten? U bent toch Soerabajaan. Over de Simpang club; zie I4E (kritiek op het onderzoek)
@Mertens:
Soms vraag ik me af of mijn artikelen wel worden gelezen. Ik heb hier mijn best gedaan om alles boven tafel te krijgen, en kom tot een overduidelijke conclusie: géén ‘niet voor inlanders en honden´ in Tjikini. Mijn absolute overtuiging in deze is mede gestoeld op het feit dat het rascriterium waar Tjikini aanvankelijk onder leed, vele, zeer vele malen onderwerp van discussie is geweest in de gemeenteraad van Batavia, en punt van kritiek van de kant van de Indonesische gemeenschap.
‘De Indonesische bevolking had een andere cultuur en kwam daarom niet aan het woord’, of ‘er werd niet naar ze geluisterd’ of ‘er wordt ook nú nog niet naar ze geluisterd’ zijn drogredenen en daarom niet ter zake. In het geval van Tjikini werd er wél naar ze geluisterd.
“bij toegangen/loketten;Europeanen-Inlanders; ” Dat is heel wat anders dan inlanders en honden. U noemt hier het verschil in wettelijke regelingen tussen beide bevolkingsgroepen met aparte loketten. Op Schiphol zie je dit soort borden ook. Ook in Engeland. Per juridische bevolkingsgroep geldt een andere procedure.
” ‘zwembad Selecta etc.’- De naam zegt het toch al! ” Die naam bestaat nog steeds hoor met alles erop en eraan. Ook de hoge springplank en de lange glijbaan. Ik heb er nog foto’s gemaakt. Selecta, de hoogste van de geselecteerden o.i.d. Maar in de Simpangclub hadden wij ook geen toegang, waren geen leden. Behalve dan rond 20 oktober 1945. Mocht ik er als niet-lid wel naar binnen. Maar dat heeft u weer nooit meegemaakt. Leuk dat u steeds weer zeer zwaar geleerde heren weet te vinden, nu nog even naar mij zoeken.
@Buitenzorg; ‘heeft er nooit gehangen etc.- Voor ieder Indonesiër/ en nazaat is deze tekst het kenmerk/aanduiding van Nederlandsch(met ch!) Indië! Onze tempo doeloe. Dit zwembad( een Europese luxe) kwam in het jaar ’26 tot stand. In de jaren van gg.de Jonge. Waar op het abjecte af in de vaderlandse pers over inlanders werd gemeld(zie boven). De waarnemingen van Inlandse prominenten(en JC Bijkerk!) zegt u niets. Want u gaat er waarschijnlijk van uit, dat na de opening van het bad ,in de gg.de Jonge periode, niets is veranderd/gebeurd. Bijna alle zwembaden in Indië waren voorzien van dergelijke borden! Toen ik na de oorlog 1947 naar Selecta toog was het mijn vader, die mij dit vertelde. Over het Oranje hotel/Simpang club in zijn jongensjaren in Soerabaja. Het ‘koloniale klimaat’, die ook een E.du Perron zo verafschuwde en deed uitroepen; ‘een poepsoort, die al uit de verte stinkt’!
Geachte heer Mertens,
U gelooft de uitspraken van allerlei bekenden en onbekenden, zoals anderen deze níet geloven. U mag geloven wat u wil, maar daar schieten we niets mee op. Met mijn artikel heb ik – naar ik meen – voldoende aangetoond dat van het bewuste bord bij Tjikini geen sprake is geweest. Ik heb mij – naar ik meen – voldoende gedocumenteerd. En me steeds gebaseerd op controleerbare gegevens.
Als u, na lezing van mijn artikel, toch blijft vasthouden aan uw geloof, dan houdt het voor mij op. Het zou u echter prijzen als u toegeeft dat uw oordeel gebaseerd is op uw gevoel, en niet kan worden onderbouwd door verifieerbare feiten.
Tenslotte, mij van een tempo doeloe-houding beschuldigen is al even absurd als – zoals ik vandaag hier in een ander draadje las – Indisch4ever alias Boeroeng voorhouden dat hij de ‘gevoeligheden van de Indische gemeenschap’ niet kent. Wel leuk, overigens 😉
@JASomers; ‘op Schiphol zie je dit soort borden ook etc.’- Ook verboden voor honden en Hollanders? Na he Indië debacle kwam er een periode van ‘groot zwijgen’, nu van ontkennen! In het boek 15 jaar Boven Digoel, verhaalde Salim zijn ervaringen in een Nederlandse concentratie kamp, gelegen in een broeirig malaria gebied. Waar de gevangenen vanzelf in gekte vevielen en tenslotte stierven! Hij was getrouwd met een Nederlandse en terug in Nederland, tijdens een familie onderonsje, deed hij, na navraag zijn verhaal.’Ach meneer Salim, zoiets doen wij Hollanders niet! Een ander zei; dan zal u er wel naar gemaakt hebben’!
@Buitenzorg; ‘bewuste bord bij Tjekini geen sprake is geweest etc.’- U documenteerde de bouw/opening van het zwembad. Toen al kwam het raciale ter sprake; kaarten met opdruk alleen voor Europeanen etc. Ik wees u op de pers berichten(zie boven) vooral in de navolgende periode jr.20/30; de abjecte bejegening van Inlanders, waar tegen de overheid olv. gg.de Jonge eo. zelfs niet optrad. Een tijdsperiode van NSB en de Vaderlandse Club met uitgesproken racistische taalgebruik tegen Inlanders. Dacht u nou werkelijk dat er in de hoofdstad van Indië,bolwerk van het koloniale Batavia(!)/Tjekini Inlanders in dat zwembad werden toegelaten? -HC.Beynon; Verboden voor honden en inlanders; twijfel over het bestaan van zo’n bord, heb ik nadrukkelijk naar voren gebracht, tijdens de vraaggesprekken met Indonesiërs. Die Nederlands waren opgeleid(!); oa. gen.Nasoetion, Bandoeng KMA, Knil off.opleiding(!). Had men het bord met eigen gezien, kon men de authenticiteit garanderen? Op deze vragen werd bevestigend(!) geantwoord! En werden de plekken/steden erbij genoemd. Ook zelfs bevestigd door Nederlanders; prof.WF.Wertheim en mevr.JC Bijkerk; Vaarwel tot betere tijden. Controleerbaar naslagwerk!
note; foto’s van dit bord ontbreken; tot nu toe. Echter welke Indonesiër zou zo’n tekst bord willen vereeuwigen? Waar hijzelf nog minder als een hond is? -Door een Nederlander? Om in het Vaderland te tonen, hoe die Inlanders zo dol/gelukkig zijn met ons bestuur?
Hier komen we niet uit. Verder discussiëren heeft geen zin. Sorry.
Citaat: “Doorgeredeneerd is alles wat voor de uitvinding van de fotografie gebeurde louter hersenspinsels”. Doet volstrekt niet ter zake, is een kromme redenering. We praten over een tijd waarin fototoestellen voor iedereen beschikbaar waren. U draait de zaken om. Hoe waarschijnlijk is het dat niemand van de ‘getuigen’ een foto zou hebben gemaakt of laten maken? Hoe waarschijnlijk is het dat de persmuskieten zo’n foto ongepubliceerd zouden hebben gelaten? Ook voor de Hollandse pers zou het een goudmijn zijn geweest. Het is opvallend dat die ‘getuigenissen’ allemaal van na de oorlog zijn. Waarom hebben Mien, Abdoel Harris en Hoegeng de zaak niet aangekaart toen de borden er nog hingen (??).Er is werkelijk geen enkel bewijs dat juridisch steek houdt. Hoor ik u zeggen dat u de imam, de generaal en de dame uit Fort De Kock op hun woord gelooft? U meent het!
O, er had moeten staan: ‘N’en déplaise à Nasoetion’. De betekenis ? Het dient om de uitspraak van Nasoetion te relativeren. Zoiets als ‘Wat Nasoetion er ook van moge denken’.
@MatjanTutul; ‘niet aangekaart toen de borden nog hingen etc.’- Ik denk, dat u als matjan tollol totaal geen weet heeft van die Indische oetan! Een oetan onderworpen/ontgonnen ‘door Westerse(!) erfgoed, beschaving genoemd, die uitgaat van fundamentele ongelijkheid(!) van rassen! Aldus Jan Breman; hoog leraar Erasmus Universiteit over Kolonialisme en racisme 1991- prof.WF Wertheim; de Europese , Indonesische en Chinese maatschappijen in Indië waren werelden op zich zelf. Van sociaal contact was nauwelijks sprake. Er waren tal van sociëteiten, zwembaden, hotels, die Indonesiërs, Chinezen de toegang weigerden.
citaat: …..”Niets is zo onbetrouwbaar als het volksgeheugen.
Om de discussie wat wetenschappelijker te laten zijn, schreef ik dit artikel over het Tjikini-zwembad, één van de plaatsen waar volgens die overlevering een dergelijk bord zou hebben gehangen.”
Volksgeheugen???? … de personen die aan het woord komen in het boek van Beynon vormen wel de Indonesische elite, die juist in aanraking kwam met dit soort discriminatie, die personen zijn toch wel representatief en hun uitspraken betrouwbaar?
@PetervandenBroek; ‘volksgeheugen etc.’- De Indonesische elite; Nasoetion KM officier , die nb. Nederlands zijn opgeleid ea. Het is juist deze elite, die het grievend( mi. met ingehouden woede) hebben moeten doorstaan. Om in die koloniale periode een bestaan te hebben/op te bouwen. – Uit Margaretha; Angst op Java, Hoofdstuk1: ‘in de middag lagen de straten van het Koningsplein immers verlaten. Er sliepen wat inlanders in de berm. Ook de vogels waren stil. Bij het zwembad hoorde je van buiten al het plassen en joelen van onze vriendjes. Het bord; verboden voor honden en inlanders, merkte ik nauwelijks op. Ik heb hier gewoond als HBS kind’. – Wiens volksgeheugen is zo onbetrouwbaar? Over collectief geheugen verlies gesproken!
Zag toevallig op een foto van mij een bord bij de heetwaterbronnen in Ciater, vrij vertaald uit BI: Verboden voor kinderen. Dus toch discriminatie!
@JAsomers; ‘verboden voor kinderen etc.’- Las u niet, in gedachten, verboden voor kinderen en (hun) honden? Of in andere volgorde; verboden voor honden en kinderen?
‘verboden voor honden en inlanders’- Uit Margaretha Ferguson; Elias in Batavia, blz.45; Uit een gesprek tussen de hoofdpersoon Elias en zijn Inlandse HBS klasgenoot Mohammed, zoon uit een adellijke familie; ‘al ben ik nog zo knap en werk nog zo hard, hier in ons eigen land nooit echt aan de top kan komen. Alleen als ik als een laffe hond de handen lik van de blanda’s en doe wat zij voorschrijven, zoals onze regenten bijvoorbeeld. En het betekent dat zij mij eigenlijk niet willen laten zwemmen in het zwembad Tjiekini. Ook al zijn wij op ons lichaam veel schoner dan jullie. Dacht je dat ik het leuk vond daar te zwemmen? Maar ik moet van mijn vader. Hij zegt, dat is ook manier van vechten voor onze vrijheid. Zij kunnen mij niet echt de toegang weigeren omdat mijn vader bekend is en omdat wij van hoge Javaanse adel zijn. Maar als ik mijn eigen zin deed…nou, dan konden jullie opvliegen met je blanda-zwembad!’
note; Margaretha Ferguson; zat in het vooroorlogse Indië op de Prins Hendrik HBS te Batavia.
Iemand die geschiedvervalsing (of in dit geval fictie) pleegt doet dit vaak uit politieke of ideologische motieven.
bron; Wikipedia.
in zwembaden werd toch expres geplast door Indonesische jongens? Voordat chloor in gebruik kwam..
Terwijl Hermanus Berserik, Margaretha Dorothea Ferguson, aka Wiegerink, aka Fleischer- Wiegerink ’s Indische verhalen-boek illustreert met gemene, sigarenrokende, zuipende portretten van typen die op Hitler lijken, met snor, blauwe ogen en middenscheiding, natuurlijk in gezelschap van een indische vrouw (alsof er geen Hollandse dames beschikbaar waren) gekleed in een braaf hooggesloten spierwitte kebaya en sarong.
Waarom noemt Madame Ferguson-Wiegerink zowel andere blanda’s Indische vrouwen meestal indolent? Jullie eigen moeders zullen jullie bedoelen of jullie kennen de betekenis van het woord indolent niet, omdat ’t met ‘indo’ begint?
Indolent is een vreselijk negatief woord en dat gebruik je niet gauw tegen je medemens. En omdat woord tegen Indo’s te gebruiken is discriminerend.
Heer Geenen,
Dit zijn de begrippen in de Engelse taal voor indolent:
lazy, idle, slothful, loafing, work-shy, shiftless, apathetic, lackadaisical, inactive, inert, lifeless, sluggish, lethargic, listless, languid, torpid, slow, slow-moving, dull, plodding; slack, lax, remiss, negligent, good-for-nothing; informalbone idle; archaicfainéant; rare, otiose
Belachelijk toch!
De Indische vrouwen die ik ken en heb gekend zijn allen hun gewicht in goud waard!
t Zijn prachtige mensen.
En de Indische mannen en de vrouwen hebben in Amerika het tegendeel bewezen. Dat is intussen wel bekend.
Indolent uit het Latijns en heeft niets met de naam Indo te maken.
@Aelle; ‘geplast door Indonesische jongens?.’- Inderdaad. Ook ik maakte me eraan schuldig. Bij het schoolzwemmen in de jr.50 in het zwembad aan de Heilige weg, Amsterdam( nu een winkelcentrum). Mijn inlands bloed(!) speelde mij parten om niet naar die onverwarmde wc te gaan, nam ik liever een lange duik in het heilige badwater om mij van mijn urine te ontdoen. Want er werd toch chloor gebruikt. Tot ik op een keer de stem van de badmeester hoorde; ‘wil die Indonesische jongen niet zomaar champagne in het bad uitspugen’! – Uit Eline Utrecht; Twee zijden van een waterscheiding: ‘zwembad Selecta, in de buurt van Malang. Er werden wel Indonesiërs toegelaten, maar op zeer selectieve basis. Mijn man vertelde, dat hij met zijn vrienden in Selecta kwam zwemmen, hij naar het kantoortje werd geroepen en daar moest uitleggen hoe hij heette, waar zijn vader werkte, in wat voor functie en op welke school hij was ingeschreven etc. Hij, later prof.Utrecht, had als Indische jongen nogal een donkere huidskleur. Vlak voor de oorlog werd het zwembad op één werkdag voor iedereen geopend, incl. alle Oosterlingen(!). Op die ene dag werd uitsluitend door kleurlingen(!) gebruik gemaakt. Dat was de dag vóór de wekelijkse schoonmaak van het bad.
@Arthur; ‘niets te maken met Indo etc.” – Waarom niet. Lusteloosheid, traag zijn; pelan pelan, gojang kaki etc. kan toch ook een Indo overkomen.- Indo lente is wat anders. Voor je het weet is het weer een Indo lente met de Tong Tong fair etc.
@Aelle; ‘geschiedvervalsing etc.’- Dat is nou precies wat door Nederlandse politiek/ historici met onze Indië geschiedenis is gebeurd! Kolonie= nederzetting, een handelspost in den vreemde. Indië; een kolonie? Het was gewoon bezet gebied. Nederland was in nazi tijd toch ook geen kolonie van Duitsland! -Ethische politiek; de inlander verheffen; uit de krant: Nieuws van den dag van Karel Wybrands, jr.20/’30; ‘waarom moet de kloof tussen Europeaan(!) en inlander(kleine i) gedempt worden? Laat de inlander aan zijn kant van de kloof blijven en daar doen wat wij hem toeroepen. En mocht hij praatjes verkopen of de hand opheffen tegen het gezag, men passe de methode gen. Dyer toe!’ ( gen.Dyer liet in India het vuur openen op een Indiase demonstratie; waar honderden ongewapende burgers; idem vrouwen, kinderen gedood werden. Hij werd oneervol ontslagen, kreeg een langdurige gevangenis straf) Pacificeren= vrede brengen. Nou dat hebben Atjeh,Lombok, Bali ea. geweten .Expedities= leerzame/studie tochten. Politionele acties= een politie macht, die orde en rust moet bewerk stellen. Een spoor van bloed, ellende en verbrande kampongs als gevolg. En ….merdeka als resultaat! -note; lees Ten Hag; 500 Koloniale oorlogen etc.
“Politionele acties= een politie macht,”..U snapt de betekenis van ‘politie’ nog steeds niet, gelukkig niet mijn probleem. Ik heb politici nog nooit met kanonnen zien schieten. U noemt ook zoveel namen! Zijn die meer waard dan een zekere Jan A. Somers?
Politionele acties= een politie macht??
‘Politioneel’ heeft wel met ‘politie’ te maken en ‘actie’ betekend ‘gerechtelijke stappen ondernemen’…..een mooi verzonnen combinatie vanuit Den Haag om het ware te verduisteren.
De naam is een raadsel voor de hele wereld gebleven, dus in Indonesië praat ik over ‘Agresi Militer Belanda’, in Australië over ‘Dutch Military Aggression’ en in Nederland gebruik ik …………’Zuivering Acties’!
Ik heb niet veel vrienden in Bronbeek😀!
@aelle;’ langdradig/gerekt’ – Bami !
@JASomers; ‘politioneel etc.’- Is vanwege de (Nederlandse)politie een snelle actie moet worden ondernomen om een einde te maken aan overlast(!) – HMvRAndwijk van Vrij Nederland, 20/7-1947; ‘een politionele actie met tanks en vliegtuigen IS oorlog! Waarom dit schijnheilig getwist over een woord, als de zaak duidelijk is? Toen na de woorden van de min.president het Wilhelmus klonk, klonk het, de dag dat Nederland een ander volk met tanks en bommen te lijf ging, als een vloek!’
“politionele actie met tanks en vliegtuigen” Als een paar Molukkers moeilijk doen in een trein? En als Provo/kabouterrepubliek moeilijk doet in Amsterdam? En als er in Soerabaja sprake was van moord en doodslag (en ik in de Simpangclub/Werfstraatgevangenis? De brandende kampongs van generaal Mansergh (wel wat meer dan die van generaal Spoor!)
@JASpoor; ‘verbrande kampongs van gen Mansergh etc.- Wie nou is gen. Mansergh? Dogs and natives not admitted?
“Wie nou is gen. Mansergh?” Waarom leest u niet zelf? Moet ik weer komen opdraven. U had het toch over “Een spoor van bloed, ellende en verbrande kampongs als gevolg.” Die generaal Mansergh was de commandant van de 5th Indian Division. Als dat u iets zegt.
@JAsomers; ‘de commandant van de 5th. Indian Division’- Nou en?
“Nou en?” Ik ga het steeds vreemder vinden dat u dat niet weet. Als reactie op uw ““politionele actie met tanks en vliegtuigen.” Gebeurtenissen tijdens het hoogtepunt van de bersiap in Soerabaja. De 5th Indian Division die Soerabaja (en mij ) heeft bevrijd. Waarbij ALLE grote stadskampongs in vlammen opgingen. En dat waren er heel wat! 277.000 Indonesische inwoners!
@JASomers:’277000 kampong bewoners etc.’ – Nog meer dan de slachtoffers van onze politionele oorloog? Bijna de helft van bevolking van Soerabaja? Moet de onderzoek commissie dit niet weten? – Door de hitte bevangen?
Een keertje begrijpend lezen. Dat was het aantal inwoners in die kampongs. De slachtoffers zijn nooit geteld!
@JASomers; ‘ALLE grote(!) stadskampongs in vlammen opgingen. En dat waren er heel wat! 277.000 Indonesische inwoners.’ – Begrijpend lezen of begrijpend schrijven? Soerabaja telde in 1941 ca. 400.000 inwoners! ( ik heb zelf niet geteld!) Daarvan is 10%= ca,40.000 Europeanen. Incl. de Indo’s( JASomers meegeteld!) Dus rest 360.000 Inlanders. Waarvan volgens uw telling nu 277.000 in de kampongs verbleven en ….83.000 welgestelde Inlanders(?) die in deftige Europese buurten woonden? Of in achteraf buurten/Dapoean, Krembangan, Embong Malang woonden. -Nu naar de slachtoffers na de furie;volgens Britse Kirby; Britten 608(11 officieren), Indonesiërs; 4861(!) Volgens Roeslan Alboegani; ca 16.000 Indonesiërs. Volgens dr.Soewandhi, hoofd van het ziekenhuis ca. 2000 KAMPONG bewoners, rondom de kampongs begraven. Hij schatte het totale aantal Indonesische slachtoffers op 1000 in oktober plus 15.000 na de veldslag=16.000 totaal. – Resume; volgens uw telling 277.000 minus 2.000 doden= 275.000 kampong bewoners na de veldslag, nog in leven zijn! En ….in die kampongs verblijven!
De Onverbrande kampongs van gen.Mansergh! .
Wanneer R.L. Mertens mijn quote herhaalt wat zou dan de politieke bedoeling zijn geweest van de vervalsing? Was er opzet in het spel?
Sorry, ik lees niet alles wat langdradig/gerekt geprint is. Ik prefereer kort en krachtige reacties.
Groetjes.
Maanlanding ook vervalst/hoax; een politieke zet.
Zei de overleden opa van vriendin, A.S. toen ook al.
In de Verenigde Staten is de laatste van de Duitse raketgeleerden overleden die na de Tweede Wereldoorlog hun thuisland verlieten en voor de Amerikanen gingen werken. Oscar Carl Holderer werkte aan de raketten die uiteindelijk in de Apollo-missies werden gebruikt om een man op de maan te zetten.
Bron: Redactie Trouw, 7 mei 2015, 15:51
In 2019 is het vijftig jaar geleden dat Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan zette. Een overwinning voor de Amerikaanse ruimtevaart die niet mogelijk geweest zou zijn zonder . . .Wernher von Braun (1912-1977): de SS-officier die voor NASA ging werken
Astronoom Jurriens vertelt dat Armstrong en zijn collega’s Edwin ‘Buzz’ Aldrin en Michael Collins ook een potje met zelfmoordpillen bij zich hadden. “Dat was voor het geval de maanlander niet zou starten, zodat ze niet terug konden naar het moederschip. Als dat niet lukte, zou het over zijn. Ze konden geen hulptroepen inroepen.”
In de maanden die volgden op zijn terugkeer naar de aarde vanaf zijn historische reis op Apollo 11, worstelde Buzz Aldrin met het beantwoorden van de vraag die overal werd gesteld: “Hoe was het om op de maan te zijn?” Hij vocht tegen depressie en alcoholverslaving na de maanlanding.
https://www.imdb.com/title/tt1454468/videoplayer/vi2340006169?ref_=vi_nxt_btn
Nu U het heeft over de ruimtevaart. Op een kleine kumpulan op een zaterdag kwam Chery Presley, een alleenstaande Indische dame naast mij zitten. Haar echtgenote was al jaren geleden overleden en zij is op 90 jarige leeftijd nog zeer actief. Op de leeftijd van over de 40 was ze het thuis zitten moe en vond een baan by JPL, aerospace company. Had haar leven nog nooit gewerkt. Kreeg een plaats en moest leren bedrading te lassen. Maar JPL had ook inhuis opleidingen en trainingen. Chery gaf zich op en leerde. De ene opleiding en cursus na de ander volgde ze. In totaal 12 Certificaten en diplomas haalde ze. Na de 12de werd ze o.a. bevordert tot praktijk engineer. Op dat tijdstip kreeg JPL juist bezoek van astronauten, net teruggekeerd van een missie; 6 mannen en een vrouw. Zij kreeg een mooie ingelijste foto van de heren en een dame en aan de achter zijde hun namen en handtekening. Ik had haar gevraagd om de foto eens mee te nemen en dat deed ze afgelopen donderdag. Being an Indo myself I am very proud of her.
– ” idem vrouwen, kinderen gedood werden. ” –
Sir W. JOYNSON-HICKS: There were no women and chldren.
@Aelle; ‘sir W.Joynson-Hicks etc.’- Gen.Spoor bij aankomst van KL groep; ‘Welkom mannen! De overtuiging, dat in dit land een enorm werk gedaan moet worden, dat gebaseerd moet zijn op de oudste normen van humaniteit.(!) Maar voor alles is uw doel; het kind dat zonder ouders, zonder tehuis en zonder jeugd, voort zwerft naar de onherroepelijke ondergang.’.
The life of General Dyer
Een recentie, gedateerd 14 aug. 2017, door Gordon Day,vernietigt veel van de politiek correcte ‘feiten’ die nu de verontschuldigende Britse houding ten opzichte van India beinvloeden.
Het bewijs is dat een Britse verpleegster werd verkracht en mishandeld in Amritsar (doen die smeerlappen nog steeds) en dat winkels werden geplunderd.
Generaal Dyer verbood vervolgens openbare bijeenkomsten.
Het bewijs is dat een menigte bijeenkwam in Jallianwala Bagh in strijd met de openbare bekendmaking van Dyer. Betrouwbare geschiedenis onthult niets meer.
India zegt dat Dyer weerloze mensen heeft gedood; Dyer zegt dat hij werd aangevallen toen hij de opdracht gaf om zich te verspreiden.
Verder bewijs is een uitspraak van het Britse Hof dat het ‘geen gruweldaad’ was bij Armritsar, een sentiment gesteund door het leger. Dit kan als een partijdige actie worden beschouwd; het feit blijft dat het bewijs is.
Er is geen ander bewijs dan geruchten om de Indiase versie te ondersteunen (gehandhaafd in de film ‘Gandhi’ die, niet verrassend, door India werd gefinancierd en hun ongefundeerde mening gaf).
De waarheid zal nooit bekend worden; dit boek zet de zaak van het leger (èn Dyer) aan de orde en gaat een lange weg in het onthullen van de hypocrisie en acties van politici (inclusief CHURCHILL die profiteerde van de politieke vooruitgang).
Bovenstaande feiten hebben zich min of meer herhaald in Indonesië. Verzin maar wie in de hoofdrollen speelden.
Sorry, recensie bedoelde ik.
Liever gebruikte ik de Engelse term review.
Gordon Day is onbekend; er zijn er tientallen personen met die naam.
Recentere boeken zijn belangrijk om feiten te achterhalen, dunkt me
The life of General (Reginald Edward Harry) Dyer werd in 2006 opnieuw uitgegeven, oorspronkelijk geschreven door Ian (Duncan) Colvin. De pagina’s werden intussen gereduceerd van 345 naar 270. Recensie, dat bedoel ik.
@Aelle;’gen.Dyer etc.’- Oei, wat een langdradig/gerekt Dyer verhaal! Het had als titel moeten hebben; verboden voor honden en Dyer! Queen Elisabeth(!) bezocht de plek des onheils, bij haar laatste bezoek aan India. Met devotie legde zij er een bloemen krans. Waar ongewapende onschuldige burgers; mannen vrouwen en kinderen(!) zomaar werden gefusilleerd door een peloton gewapende militairen olv.gen.Dyer himself! Zie de film; A passage to India.
Op de 100-jarige herdenkingsdag zond TV channel 4 een programma uit “The Massacre
that Shook the Empire”, 46:37 minuten durend, niet geschikt voor kinderen tot 16 jaar en gesponsord door . . . Mitsubishi Motors.
Gastheer is Sathnam Sanghera als Sikh opgegroeid.
Eveneens was The Irish Times reeds eerder, op 21 januari, van de partij om hun bijdrage te leveren aan de herdenking met enkele Ierse koppelingen erbij.
Treurig was ook de betaling van 500 rupies aan de nabestaanden terwijl er veel geld werd ingezameld voor Dyer aangereikt met een erezwaard.
Wat ik nog als laatste reactie wilde zeggen is dat er onder de doden tientallen waren gevallen doordat ze in een put waren gesprongen om de kogels van de Lee Enfield-geweren te ontwijken.
“All gatherings will be fired upon.” en toen regende het hier pijpenstelen.
– “Het bewijs is dat een Britse verpleegster werd verkracht en mishandeld in Amritsar “-
Zij was Marcella Sherwood.
De rellen begonnen in Amritsar on April 10, toen Lieutenant Governeurr O’Dwyer de uitwijzing van 2 Indiasche Nationalisten: Saifuddin Kitchlew en Satyapal had bevolen. er vijf Britten werden vermoord en Miss Marcella Sherwood, hoofd van een Meisjes School op straat werd aangevallen en voor dood achtergelaten. Zij was ook missionaris/zendelinge en verpleegkundige/verpleegster, zou ik zeggen.
@Aelle; ; verkracht en mishandeld etc.’- Elk onderdrukt en machteloos(!) gemaakte volk uit zich in alle staten! Dat gebeurde toch ook in Indië. Gevolg heeft altijd(!) een oorzaak.
Good morning,
“The strong look for more strength, the weak for excuses.” Margaret George
Nog eentje dan?
“Ninety-nine percent of the failures come from people who have the habit of making excuses.” George Washington Carver
@Aelle; ‘habit of making excuses etc.’- Is that also a habbit of the Queen?
Trouw schrijft o.a. op 15 okt. ’97 betreffende the Queen, ‘her habit’:
Aan de vooravond van haar bezoek aan de stad had de vorstin het optreden van het Britse leger echter “verdrietig” genoemd. “Maar de geschiedenis kan niet worden herschreven, hoezeer wij soms ook zouden wensen dat het anders was”, voegde Elizabeth eraan toe.
Familieleden van de slachtoffers zeiden dat ze de toespraak van de koningin tijdens het staatsbanket in New Dehli beschouwden als de verontschuldiging die ze van haar hadden geëist. Veel Indiërs hadden van tevoren excuses verlangd. In India leeft het bloedbad voort als een van de belangrijkste gebeurtenissen in de strijd om onafhankelijkheid van Groot-Brittannië.
The Independent schrijft intussen:
On his way out,he (Prince Philip) stopped to query (where they laid a wreath at the memorial to the hundreds killed in Jallianwala Bagh park,) an official toll of the “martyred”).
“Two thousand? It wasn’t, was it?” he said.
Prince Philip was confident of his facts: “That’s wrong. I was in the navy with Dyer’s son.”
Het officiële aantal doden is gebleven bij 379. Geen duizenden dus!
@Aelle; ‘gen.Dyer etc.’- In de jr.’20/’30 populair bij Vaderlandse Club/NSB aanhangers;
‘inlanders tegen het gezag? Men passe de methode Dyer; met honderd betrouwbare(!) soldaten en twintigduizend patronen is er geen kans op revolutie in Insulinde. Alleen …men moet ze durven gebruiken. Een aderlating kost bloed…!’ Uit Nieuws van de Dag voor Nederlandsch Indië, dir. Karel Wybrands. Uitgesproken racistisch taal gebruik waartegen van overheidszijde niets werd ondernomen. En dan nog durven ontkennen dat bordjes; verboden voor honden en inlanders niet bestaat. Dit nu te lezen/te weten en het is niet te verwonderen, dat ons afscheid uit Indië zo bloedig is verlopen
Wat in Brits-Indie gebeurde , was een Brits probleem maar wat was er in Ons Indie?
Uit “Indie herinnerd en beschouwd, sociale geschiedenis 1930-1957. p. 63
De rol van etniciteit
“Visueel is het gemakkelijk om voorbeelden aan te wijzen. Zo komt er in de verfilming van het boek Oeroeg van Hella S. Haasse een scene voor waarin de Nederlandse bioscoopbezoekers een film op de normale wijze bekijken, terwijl de ‘inlanders’ in dezelfde zaal op de achterkant van het doek die film slechts in spiegelbeeld mogen zien”.
Aansluitend hierop het volgende citaat:
“Ook sommige bioscopen gaven uitsluitend toegang aan Europeanen, mede omdat ‘vriend Kromo’ -zo werd er geklaagd- zich door speelfilms bijzonder liet opwinden en ‘doorlopend door geschreeuw, uitroepen, gefluit en juichen’ uiting gaf aan zijn gevoelens. ‘En waar vriend Kromo helaas nog niet geheel en al op het peil staat, dat vele onwetenden in Nederland hem zoo gaarne plegen toe te schrijven, gaf hij vooral bij alles wat naar liefdes-scenes en teederheid op het zilveren doek zweemde, (…) telkens weer opnieuw uiting aan zijn verrukking door erbarmelijk gehuil.”
De kwalijke rol van de Nederlands-Indisch Gouvernement mag niet onbesproken blijven. Zij laat alles toe wat de blanke superioriteit bevestigt, maar gebruikt alle middelen van een Politiestaat, persbreidel, exorbitante rechten, verbanning etc om kritiek op haar beleid de kop in te drukken of te vergoelijken.
Borden, opschriften etc zoals “verboden voor honden en inlanders” worden getolereerd , maar zulke dingen vallen in wezen onder het haatzaai artikel. Zij had zelf niet door of wilde niet weten dat er sprake was van “unintended bias”.
Deze botte, denigrerende en racistische teksten maakten aan de Indonesiers overduidelijk dat afkomst en huidskleur telt in de koloniale, dus racistische maatschappij.
Zulke dingen bevorderen wel het Indonesisch nationalisme, zoals wel blijkt uit de reacties van Vooraanstaande Indonesiers zoals Mochtar Lubis, Pramoedja Ananta Toer en Ruslan Abdulgani in het boek “verboden voor honden en Inlanders”. Ook tegen hun bestaat nog een “unintended bias”.
In the 70 years of independence, Indian films have traversed their own journey—from individually funded, high-risk ventures to a systematic industry with an audience across the world.
NEARLY . . . 2000 films made in around 20 languages . . . every year make India the world’s . . . largest film-producing nation.
‘Starring’ Abhishek Bachchan and Deepika Padukone, the movie is based on the Chittagong uprising in 1930. The film is a biographical account of the lesser-known freedom fighter Surjya Sen or Masterda, who started one of the earliest . . . revolts against British Raj in the east.
From google
Van die ‘independence’ films is India ook rijk geworden.
Aub geen video’s meer. Al bosan.
Ha ha ha of Aha
De sporten badminton (= naam landgoed Hertog van Beaufort in Gloucestershire)), polo, squash en snooker (= bijnaam voor soldaten in het leger) werden uitgevonden door officieren van de Britse Oost-Indische Compagnie tijdens hun verblijf in India.
“uitgevonden door officieren van de Britse Oost-Indische Compagnie” ff oppassen! Officieren van het Brits-Indische leger en ‘dienaren’ van de East India Company. Vergelijkbaar met KNIL en VOC, ook twee verschillende dingen. KNIL kwam lang na VOC.
Praten we over the John Company?
Okay, dienaren.
Op het hoogtepunt van zijn macht controleerde het bedrijf The East India company grote delen van India met zijn eigen . . . ‘strijdkrachten’.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Britse_Oost-Indische_Compagnie
The first polo club in India was established at Silchar, Assam in 1834. In 1862, the oldest polo club still in existence, Calcutta Polo Club, was established by . . . two British soldiers, Sherer and Captain Robert Stewart.
“Praten we over the John Company?” Wikipedia: John Johnstone (28 April 1734 – 10 December 1795)[3] was a Scottish nabob,[4] a corrupt official of the British East India Company who returned home with great wealth. Described as “a shrewd and unscrupulous business man”,[5] he survived several scandals and became a major landowner when he returned to Scotland in 1765.
En inderdaad: werden de door u genoemde sporten ‘uitgevonden’ in India, maar dat was na de ‘Çoompany’. The first polo club was established in the town of Silchar in Assam, India, in 1833. The origins of the game in Manipur are traced to early precursors of Sagol Kangjei.
Inderdaad had de Engelse Company een eigen krijgsmacht. Maar ook de VOC, aangezien de Republiek daar geen troepen had vanwege de kosten en de afwezigheid van een Nederlandse staat aldaar. Geregeld in het octrooi:
“Item, dat die vande voorsz Compagnie sullen vermogen beoosten de Cape van bonne Esperance, mitsgaders in ende door de engte van Magellanes, met de Princen ende Potentaten verbintenissen te maecken, ende contracten op den naem van de Staten Generael vande Vereenichde Nederlanden, oft Hooge Overheden der selver, mitsgaders aldaer eenige Forteressen ende verseeckertheden te bouwen, Gouverneurs, Volck van Oorloge, ende Officiers van Justitie, ende tot andere nootelijcke diensten, tot conservatie vande Plaetsen, onderhoudinge van goede ordeninge, Policie ende Iustitie eensamelijck tot voorderinge ende Neeringe te stellen, behoudelick dat de voorsz Gouverneurs, Officiers, Volck van Justitie, ende Volck van Oorloge, sullen Eedt van ghetrouwicheyt doen aende Staten Generael, ofte de Hooge Overigheyt voorsz, ende aende Compagnie, soo veel de Neeringe ende Trafficque aengaet ,
Nee joh!!!! JOHN WATTS!!!
Nou ben ik er klaar mee!!!
Ik ook! Weet niet meer!
India owes . . . more than reperations
https://www.voanews.com/south-central-asia/too-afraid-sleep-indias-homeless-women-suffer-cities-expand
Sorry REPARATIONS!?
Meer dan 3 miljoen zijn in India houseless!
http://censusindia.gov.in/Census_Data_2001/India_at_glance/houseless.aspx
GOV. UK Ethnicity Facts and figures:
the Indian ethnic group had . . . the highest percentage of workers in ‘professional’ occupations out of all ethnic groups!!!
There is a story that is commonly told in Britain that the colonisation of India – as horrible as it may have been – was not of any major economic benefit to Britain itself.
If anything, the administration of India was a cost to Britain.
So the fact that the empire was sustained for so long – the story goes – was a gesture of Britain’s benevolence.
Van Santen, Heb je nog zo’n videootje?
P.S. Krijg mijn loon nog van zo’n (gierige) Schwanz.
De zoom van de kanga verraadt het Afrikaanse geheim: ‘Made in Bombay’.
Vanaf ’96 Made in Mumbai; Tekst uit 1997,18 juli door Kees Broere in Trouw.
India, ik ontkom er niet meer aan. Na urenlang vliegen over de oceaan, een dag lang hobbelen over stoffige Tanzaniaanse wegen en een wandeling naar het Victoria Meer, sta ik als een nazaat van Stanley oog in oog met de Livingstones, die ik nu juist voor een maandje vakantie dacht achter mij te hebben gelaten: Indiërs.
Zij zijn het die de kanga’s importeren, verkopen en de winst ervan doen terugvloeien in hun eigen gemeenschap.
Ooit sprak ik op Sri Lanka een Italiaan, die in India was geweest. Aan het cafétafeltje waaraan wij zaten, vatte hij zijn ervaringen in dit overbevolkte land samen. Hij tilde een asbak op, keek eronder en zei: “Indiërs!” Daarna zijn glas: “Indiërs!” De fles bier: “Indiërs!” Het zoutvaatje: “Indiërs, overal, altijd, waar je ook kijkt, Indiërs, Indiërs!”
Inleiding: De kleur, het motief, de manier van dragen: de omslagdoek is onmiskenbaar Afrikaans. In de winkels van Mwanza, de tweede stad van Tanzania, liggen de kanga’s hoog opgestapeld. De meterslange lappen textiel gaan vlot van de hand. De donkere Afrikaanse vrouwen lijken liefst niets anders te dragen dan deze stof, die inheems oogt – tot op het randje
Prachtig en triest tegelijkertijd! Nu iets soortgelijks over Nederlands-Indië!
Kanga versus Batik
Indo-Europese Batik, in Indonesië bekend als Batik Belanda (Nederlandse Batik), was een Batik-stijl die hoofdzakelijk door Indo-Europese (Indo’s) vrouwen werd ontwikkeld voor Europese vrouwen in Nederlands-Indië tussen 1840 en 1940. De vrouw die de stijl begon was Carolina Josephina van Franqemont, ze was van gemengd Europees-Indonesische afkomst. Ze slaagde er als eerste . . .in Indonesië in om rijk gekleurde batiks te maken met plantaardige verf.
Proud to be Indo.
https://straatwoordenboek.nl/letter/i/indo
“the administration of India was a cost to Britain.” Maar wel de parel in de kroon.
@Aelle; ‘India etc.’- Ik bezocht het land in 2014. Liep in de Victoria street, zag het standbeeld van Rafles, het monument voor de British-India army; zij vochten zij aan zij met de Brittten tegen Japan. En wij in Indië? Bezocht ‘de koloniale plekken’; het huis van Nehroe; las het gesprek tussen hem en Mountbatten; ‘wat er ook gebeurd, wij gaan als vrienden uit elkaar’! En zo is het ook geschied; toen wij in Indië 1947 onze ‘politionele actie’ begonnen, vertrokken de Britten met een parade(!) uit India! Alles is daar nu nog; Engels. In het parlement is Engeld de voertaal. Vele kranten in de Engelse taal. Ontmoette daar velen uit Engeland met vacantie; bij de tea parties over ons verleden gesproken. Alle ex.koloniën zijn nog steeds verenigd in het Britse Gemenbest olv. the queen! Bij haar laatste regeringsjubileum paradeerde alle ex- koloniën in Londen voor haar! Las dat zelfs Madagaskar, nimmer een Britse kolonie, graag tot het Gemenbest wilde toetreden! Bij ons afscheid zei onze gids(onderwijzer) tegen mij; ‘I am proud once to be British(!)’
En wij…en ons Indië?
@, vertrokken de Britten met een parade(!) uit India!@
https://www.bol.com/nl/p/shameful-flight/1001004006932493/?suggestionType=typedsearch&bltgh=hXqmJGdbhzkpRj-4pS5JXg.1.2.ProductPage
@Bij ons afscheid zei onze gids(onderwijzer) tegen mij; ‘I am proud once to be British(!)’@
PS Mountbatten heeft in India als bijnaam ‘Master of Disaster’
@em; ‘met een politionele oorlog uit Indië etc.’- In de jr.’90 kwam in gesprek met één van hen (ouder als ik), die de vooroorlogse tijd hebben meegemaakt/ondervonden. Toen wij het over tempo doeloe/toen vroeher hadden; jeman Belanda/normal zei hij lachend; ‘verboden voor honden en inlanders'( alle d’s met dikke d. uitgesproken). Hij, Nederlands opgeleid, vertelde mij hoe hij zich toen gegriefd voelde. Bij ons afscheid, na een heel gezellige ngohbrol/gesprek uitte hij(wederom lachend) tot afscheid; ‘vaarwel, tot betere tijden’!
Het onderwerp ‘Homelessness in India’ op Wikipedia wilde niemand vertalen omdat ’t daar zo treurig mee gesteld is.
Op de Nederlandse tv wordt gebedeld via reclame om geld om de kinderen (jongens vooral) te redden uit handen van pedo’s voor 3 Euro per maand.
Vanmorgen kwam dit bericht binnen;
In 5 jaar tijd ruim 35.000 migranten uit India naar ons land: ‘Zijn slim en werken hard’
De instroom van het aantal immigranten uit India is de afgelopen jaren verdubbeld, blijkt uit cijfers van het CBS. Na Syriërs vormen ze nu de grootste groep niet-westerse immigranten.
Die hebben tenminste een dak boven het hoofd.
https://en.wikipedia.org/wiki/Homelessness_in_India
@Aelle;’homeless etc.’- And what about ons Indië toen? Wel eens door een kampong gelopen? Rapport van ene JMH.Timmermans dir.gemeentewerken jr.30: ‘van bovenaf gezien ziet zij er zeer schilderachtig uit. Maar als men er komt, vertoont zich de droeve werkelijkheid. Over het algemeen uiterst smalle, zeer modderige en wegens de hellingen moeilijk begaanbare weggetjes scheiden de schamele woningreeksen van halfvergane planken en wat zink. Van daaruit stromen weer smalle, modderige geultjes badwater en menselijke fecaliën, welke in de vorm van plassen en poelen veelal blijven staan, daar de afvoer zeer onvoldoende is. Er wonen in Batavia ca. 45.000 Europeanen, doch hiervan zijn er nog geen 10 in deze kampong geweest’. Om nog maar te zwijgen over die duizenden daklozen, die elke avond, na een dag van ‘eten zoeken’ een tampatje/ plekje ergens in een toko hoekje hun rustplaats moeten zoeken. Een Indonesische student in Nederland; ‘de Nederlanders hier hebben geen weet, wat er in Indië zich afspeelt. Waar een inlandse vrouw met de baby aan de borst elke dag weer aan de kost moet komen. Haar man klusjes zoekt en de anderen kinderen bij oma/opa thuis. In hun schamele onderdakje’.
Ah, wat weet toch veel over India. Typisch hollandites, ‘ja maar, kijk eens naar die andere landen etc.
Hollanditis?
SHIT HAPPENS! Stercus accidit!
Life boils down to standing in line to get shit dropped on your head.
“It’s not the shit we face that defines us, it’s how we deal with it.”
~ Ahmed Mostafa
India is cultivating a reputation as a ‘low-cost space power’, after the 2014 launch of an unmanned Mars missihere at a cost of . . . $74 million, or less than the budget of the Hollywood space blockbuster “Gravity” (zie hierboven) and a fraction of the $671 million the U.S. space agency NASA spent on its MAVEN Mars mission.
India said on Tuesday, (28-08 ’18) it expected to spend less than . . . 100 billion rupees ($1.43 billion) on its first manned space mission to be launched by . . . 2022, suggesting it is likely to be cheaper than similar projects by the United States and China.
(Indian comparison is the thief of joy and an act of violence against the self/ the people)
China is a communist country, and the only communist country where living conditions are actually good.
U weet kennelijk niets van de grote stadskampongs in Soerabaja.En het werk van de Dienst Volksgezondheid. Mijn eerste baas bij TNO werkte daarbij. Een stapel jaarverslagen en rapporten heb ik lang geleden gedropt bij het IWI, ik weet niet waar dat is gebleven. Was niet in de bibliotheek van het IHC.
@JASomers; ‘weet niets van kampongs etc.’- Ik denk meer dan u (met uw Hollandse vader, die u zeker het contact/bezoek aan- met de kampong verbood!)- Ter zake; en wat hebben al die studies/rapporten over de armoe/ellende van de kampong bewoners nou opgeleverd? Geen leidingwater, elektriciteit etc. de inlander werd gewoon aan zijn lot overgelaten. Het is hun adat., ze weten het niet beter etc. Al in 1939 merkte een kritische journalist sarcastisch op; dat het aantal Nederlanders dat in Indië woont maar niettemin in slaagt volkomen buiten Indië te leven, is groot. Men mocht niet verindischen. Zo Europees mogelijk te zijn/blijven! DMG.Koch; Een halve eeuw in Indië; ‘onder wat voor erbarmelijke omstandigheden de gewone inlander leefde, in en buiten de steden, interesseerde de totok het minst. Hij was arm en vooral rechteloos'(!)- Het is de Jap, die toen de bezem door de kampongs haalde; ze leerden naar school te gaan, trots zijn op hun Aziaat zijn; Indoensia Baroe. Tijdens de Jappen tijd toefde ik vaak met mijn vriend in de kampongs van Ambarawa; ‘kijk nou is hun tijd om naar school te gaan, zei ik. En wij….hebben nu continue school vakantie’. (Nederlands onderwijs werd ten strengste verboden). Zie ook de opgenomen films over Indonesia Baroe!
J.E.A.M. Lelyveld, ‘…Waarlijk geen overdaad, doch een dringende eisch’. Koloniaal onderwijs en onderwijsbeleid in Nederlands-Indië 1893-1942
Heb geen account om hiervoor in te loggen @ ETF.edu
Sinds de afkondiging van de ethische politiek in de troonrede van 1901 was het brengen van welvaart en ontwikkeling bij de inheemse bevolking een doelstelling van de koloniale politiek in Nederlands-Indië.
Gelezen in BMGN
https://www.bmgn-lchr.nl/
In het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland (BWSA) kan men over KOCH, Daniël Marcellus George lezen,
Was (roepnaam: Marcel), sociaal-democratisch activist en publicist in Nederlands-Indië, is geboren te Woudsend op 1 oktober 1881 en overleden te Zeist op 25 februari 1960.
“Teleurgesteld en om persoonlijke redenen (het contact met zijn familie was vrijwel geheel afgebroken, waarschijnlijk vanwege zijn socialistische sympathieën) besloot hij in april 1907 zijn geluk in Nederlands-Indië te beproeven. Op Java kon hij vrijwel direct aan de slag als journalist bij Het Nieuws van den Dag van Nederlandsch-Indië, dat toen onder leiding stond van de beruchte koloniaalreactionaire hoofdredacteur-directeur K. Wijbrands. Samen met de lndo-europeaan E.F.E. Douwes Dekker (een achterneef van Multatuli) redigeerde Koch daarnaast het door hen medio 1907 opgerichte onafhankelijke weekblad Het Vrije Woord(1907-1908). Eind september 1907 verliet Koch Het Nieuws van den Dag van Nederlandsch-Indië na een uit de hand gelopen conflict met Wijbrands.
Koch, oud-amateur-kampioen . . .worstelen van Utrecht, repte zelf over een ‘abrupt en handtastelijk afscheid’.”
” (met uw Hollandse vader, die u zeker het contact/bezoek aan- met de kampong verbood!)” Mijn vader was geen Hollander maar een Zeeuw. Dat is wat anders voor zover u dat nog niet weet. Verbieden kon hij ook nauwelijks, om de twee/drie maanden was hij enkele weken thuis. (Toen ik nog op de kleuterschol zat moest hij me dan tenminste één keer naar school brengen. Anders had ik geen vader, en in die maatschappij was dat erg!). Mijn moeder verbood ook niet. Hooguit baboe Soep, die mij bijbracht wat ik als ‘man’ wel of niet mocht. Mijn vader had overigens meer feeling voor de 100% Inlandse schepelingen (Madoerees, Boeginees) dan de gewone Indische mensen, die neerkeken op de inlanders. Voor de ontvangsten bij bestuursbezoeken had hij (als bakkerszoon) de Chinese kok ook geleerd Zeeuwse bolussen te draaien. Weet eens wat anders dan lemper en kwee lapis.
“Geen leidingwater, elektriciteit” Dat had baboe Soep wel, die woonde in de kampong grenzend aan onze straat in Darmo.
“Zo Europees mogelijk te zijn/blijven!” Dat gold ook de Indische mensen: de kinderen het liefst naar boven trouwen. Vanwege mijn Zeeuws meisje was ik daarom voor de Indische meisjes verloren voor hun weg omhoog naar witter. Maar mijn moeder zei bij ons trouwen tegen mij: Zorg je goed voor ….!
“vooral rechteloos'(!)-” Hoezo? Zie IS art. 163 (3) en (5).
“naar school te gaan,” De dochter van baboe Soep ging naar de HIS. Als ze bij ons thuis kwam moesten wij van haar moeder Nederlands met haar spreken.
“Koloniaal onderwijs en onderwijsbeleid in Nederlands-Indië 1893-1942” Kunt u ook in mijn boek lezen. p. 121-124, 168-170.
@Aelle; ‘onderwijs in Indië etc.- Tot 1835 werd niets aan onderwijs door overheid voor inheemsen gedaan. Alleen de zending deed er ‘iets aan’. Pas in 1862 werd in beginsel iets aan onderwijs ondernomen; de zgn. 2e klas scholen met een 3 jarige cursus( dessa of volksschool) en een 1e klas school met een 5 jarige cursus. In 1914 werden de 1e klas scholen, een 7 jarige cursus, in het Nederlands en omgedoopt tot de Holland-Inlandse school. Het einddiploma HIS is in 1921 gelijk gesteld aan het zgn. klein ambtenaars diploma. Goed voor een betrekking bij de overheid. Het onderwijs gold als moeilijk en er was veel verloop; van de 100 vielen er 60 af! Ook waren kosten waren nogal hoog. @JASomers; de dochter baboe Soep zat op de HIS? Op naar een klein ambtenaartje?
‘DMG.Koch’- Vormde met oa.prof.WF.Wertheim. schrijfster Beb Vuyk, prof.WFC van Hatuum, JdeKadt ea.; De Progressieve Groep van Nederlanders in Indonesië; de liquidatie van de koloniale verhoudingen en erkenning van het zelfbeschikkingsrecht. Keerde zich tegen elke oplossing om geweld te gebruiken. Tegen reactionaire krachten, die de koloniale status langs oude of nieuwe(!) wegen geheel of gedeeltelijk wensten te handhaven! Toen; ‘als een roepende in een woestijn’. Echter zij hadden gelijk. Onze ‘polionele oorlog ‘ eindige in een debacle.- ‘Daar werd groots verknald!’
@JASomers; ‘rechteloos etc.’- Art 45 der Indische staatsregeling; de verplichting aan de Gouverneur Generaal de Inheemse bevolking te beschermen tegen onderdrukking door wie dan ook! De inlander had het recht tot indiening van klachten bij de overheid! -Heeft de GG ooit een inlander beschermt? Multatuli; ‘dat het hele Nederlandse bewind sedert de VOC door roof, knevelarij was gekenmerkt en op bajonetten van het Indische leger steunde. Ik vraag gerechtigheid voor de vertrapte mensheid.’ Multatuli werd op de HBSen in Indië geboycot. De ethische politiek; een zedelijke roeping, de Inlander te verheffen als troonrede in 1901. Is de inlander verheven(geworden)?
Hoezo; IS art.163 etc.- Prof.WF.Wertheim; Nederlans Indisch recht, het rassencriterium, mn. het onderscheid Europeaan-Inlander, de gehele wetgeving en het gehele juridische bestel beheerste. Bv. de strafrechtspleging, dus de samenstelling van de rechtbanken en daar geldende processen, was voor de te berechten Europeanen van veel sterkere waarborgen voor de rechtszekerheid voorzien dan voor de Inlanders en Vreemde Oosterlingen. Ook het gehele privaatrecht was op dualistische grondslag gebaseerd.Het arbeidsrecht voor Europese werknemers sinds 1927 was tal van waarborgen voorzien. Die voor de Inheemse werknemer; totaal ontbraken.(!) Het ras onderscheid in het maatschappelijk leven/ het dualistische volgens het ras criterium; in betekenis zelf overtrof. De Vreemde Oosterlingen min of meer als een tussenlaag fungeerde tussen Europeanen en de laagste status; de Inheemse bevolking.
Allemaal prachtige wetten/beleid voorschriften; op papier! ( is geduldig gebleken)
‘uw vader een Zeeuw etc.’- Alsof het Indië toen wat uitmaakte; ‘wij volbloed Nederlanders!’ Er was wel een ander Zeeuw, die oog had voor het welzijn van de Inlander; WvWalraven!
‘zo Europees mogelijk etc.’- Ook Indischen/Indo’s deden daar van harte aan mee. Zelfs bij de Vaderlandse Club, zelfs bij de NSB! Of ooit een Staatsblad Nederlanders ook zijn toegelaten? Kolonialen in alle gedaantes!
“Geen leidingwater, elektriciteit etc. de inlander werd gewoon aan zijn lot overgelaten. Het is hun adat., ze weten het niet beter etc. ”
Ha, ha, dit vind ik echt het toppunt!
Mijn Nederlandse opoe, in Nederland, had in het jaar 1956 geen waterleiding; geen riolering; geen electriciteit etc.
Nee, dan die arme inlanders…………….?????
Kijk eens niet met de blik van nu naar toen, alstublieft.
@Helen; ‘het toppunt etc.’- Ik keek niet met blik van nu, maar citeerde hen die toen al de moed hadden, de misstanden te benoemen! Want allerlei formalistische regeringsbesluiten/nota’s bleken gewoon niet zijn aangepakt/uitgevoerd. Ja zelfs, juist het tegenovergestelde te zijn cq.bewust tegengewerkt. Zie de kranten uit die periode; ‘het ethisch gedoe, dat funest zou zijn voor Vaderlandse belangen’. ‘Uw opoe ook zonder leiding water’. -Dat klopt, want toen ik in 1956 voor mijn praktisch studie jaar in Harlingen werd gestasioneerd, was ik in de kost bij een Friese familie, wiens drikwater ik nogal vreemd vond smaken.Hij had zijn eigen waterput(vol met kikkertjes en watervliegen) in de achtertuin. Hij wenste niet voor leiding water te betalen. Toch wat anders dan bij de kampong/dessa bewoners, waar hele horden het met één put moeten doen. En dan wel uitsluitend voor voedsel bereidingl/drinkwater. Van heinde en verre water halen.’geen riolering/electriciteit etc.’- Hier in Nederland anno 1956? Waar deden opoe/omoe hun behoeftes? In het kanaal/in de gracht? In een septic tank als bij de boeren? En de verlichting met gaslampen? Die ‘(rijke)boeren vergelijking’ met armtierige kampong bewoners, dat is nou het toppunt van onkunde. Over het Indië van toen. Waar armoed onder de bevolking als adat/gewoonte werd beschouwd en weg gekeken!
“Waar deden opoe/omoe hun behoeftes? In het kanaal/in de gracht? In Nederland hadden we daar innovaties voor. Via een pijpje naar de gracht, dan hoefde je niet met je blote achterste in de kou te hurken
“Art 45 der Indische staatsregeling” Ik had het over art. 163. De Inlander vrij in zijn eigen rechtssysteem onder zijn eigen bestuurders. Op de universiteiten waren zelfs vakgroepen adatrecht. Onderdrukking? En Multatuli had het niet over de VOC, die bestond al lang niet meer, en was ook geen bestuurder. Multatuli had het over de roof en knevelarij van de Inlandse bevolking door hun eigen Indonesische hoofden, waar het Indische bestuur niets tegen deed. Juist een gevolg van het bestuurssysteem dat de Indische overheid het bestuur overliet een de Indonesische vorsten en volken (art. 21 (2)2). Het door u terecht genoemde art. 45 is nou juist mede een gevolg van de rede van Max Havelaar tot de hoofden van Demak..
“dochter baboe Soep zat op de HIS? Op naar een klein ambtenaartje?” Dat kon natuurlijk, bijvoorbeeld via de OSVIA of lager beroepsonderwijs. Genoeg Europese kinderen die ook nauwelijks verder komen. Maar de inheemse ‘1e klas’ lagere school, oorspronkelijk bedoeld voor gegoede Inlandse burgers, werd Nederlandstalig en in 1914 omgezet in de Hollandsch-Inlandsche School (HIS), en de Hollandsch-Chineesche School. Samen met de Europese lagere scholen boden deze inheemse scholen nu onbeperkt en ongescheiden toegang tot het Europees middelbaar onderwijs (MULO, AMS, HBS, Lyceum, Gymnasium) en vervolgens tot het Europees universitair onderwijs.
“Tot 1835 werd niets aan onderwijs door overheid voor inheemsen gedaan. Alleen de zending deed er ‘iets aan’.” In Nederland, en dus ook in Indië, was (en is nu nog steeds) onderwijs geen primaire taak voor de (rijks)overheid. Beducht als men was/is voor staatsopvoeding. Het rijk trad (en treedt) alleen facilitair en aanvullend op. Facilitair: Voor een voorgestelde onderwijsinstelling, die voldoet aan een aantal normen en criteria, worden de kosten voor het grootste deel gedragen door de overheid. Aanvullend: Er wordt door de overheid alleen onderwijs verzorgd als blijkt dat de samenleving dat niet voldoende doet of kan doen. Zo is in een grote stad middelbaar onderwijs van uiteenlopende groeperingen te vinden. Maar in Vlissingen zat ik op een RHBS, aangezien Vlissingen zichzelf geen HBS kon veroorloven. Maar door die R kon behalve de Vlissingse jeugd ook de jeugd uit de omgeving van een HBS gebruik maken. En een gymnasium in Middelburg. En wat denkt u van de verscheidenheid van het wetenschappelijk onderwijs in Nederland? De voortrekkers: UvA, VU, Nijmegen, Tilburg, Rotterdam? En in Soerabaja was lager/middelbaar onderwijs in voldoende mate beschikbaar via kerkelijke en publieke organisaties. Maar wel gemeentelijke HBS en Gymnasium. Maar in de desa zagen die organisaties daar geen mogelijkheden, daar deed de overheid zijn werk. U leeft nog helemaal in de goeie ouwe tijd van de 19e eeuw; De tijd dat in Nederland het ook niet geweldig was! Ik heb het over de ontwikkelingen van de ethische politiek, maar vooral aangezwengeld in/na de eerste wereldoorlog. Waar de Indonesische leiders uit voortkwamen, en waarop in Indonesië gewoon verder wordt gebouwd.
@JAsomers; ‘de inlander vrij in zijn eigen rechtssysteem etc.’- Met de zegen van het Nederlands bestuur, waarbij de inlander totaal rechteloos was/werd. Immers de regent beslist; zie Multatuli. Oogluikend toegelaten door onze GG, die nog nimmer ene Inlander ‘tegen wie dan’ ook heeft beschermt. Ook betalingen voor diensten in opdracht van de overheid werden veelal in eigen regenten zak gestoken. Vandaar dat tijdens bersiap onder deze regenten/feodale kliek een grote ‘schoonmaak’ plaats vond. *Multatuli’s oordeel toen al over de VOC; ‘een roofstaat aan de Noord zee! Over ons krijgsvolk, ‘die schandelijk huishoudt in veroverde plaatsen; Dat dorp stond in brand, omdat het veroverd werd door Nederlandsche soldaten. Op Nederlandsche heldendeugd volgt brand’. Als ware (1 eeuw later!); de brandende kampongs van gen.Spoor ! ‘onderwijs’- Als de samenleving dat niet voldoende doet etc.? De Inlandse samenleving? Die nb. tot de allerlaagste groep van inkomens behoort! Echter toen er warempel Inlandse scholen kwamen, door onze overheid meteen als wilde scholen werd aangemerkt, en de initiatief nemers het leven zuur gemaakt met PID optredens etc.lees; Djojopoespito; Buiten het gareel. – Ik lees op I4ever de oproep; Voorkom herhaling door (h)erkenning van Gerard Steinmetz; laat de archieven nu maar open gaan over ons Indië! .- Inderdaad die façade van; ‘Van de koloniën niets dan goeds’ moet maar eens uit de doeken komen! Vooral al die zgn wetten/reglementeren om de Inlander te verheffen. Onder de ‘bescherming van onze landvoogd’.
cit. Hr.Mertens:
“Tot 1835 werd niets aan onderwijs door overheid voor inheemsen gedaan.” In Nederland ook niet.
“Heeft de GG ooit een inlander beschermt?” De allergrootste bescherming was wel het verbod voor niet-Inlanders grond te bezitten.
“Multatuli; ‘dat het hele Nederlandse bewind sedert de VOC door roof, knevelarij was gekenmerkt (…)Multatuli werd op de HBSen in Indië geboycot.” Max Havelaar is van 1860! De VOC bemoeide zich niet met de roof/knevelarij van de lokale vorsten. Soekarno en al die anderen die in Nederland gingen studeren zijn niet geboycot. Heeft u in het IHC al die Indonesische studenten in Nederland gezien? Allemaal in Indië HBS/Gymnasium gedaan. Allemaal sinds 1925 lid van de Perhimpoenan Indonesia. naderhand een politieke partij.
“mn. het onderscheid Europeaan-Inlander, ” Het was een onderscheid tussen drie groeperingen die elk zijn eigen, van de anderen verschillende rechtssystemen hebben. Enkele kleine zaken: Vreemde Oosterlingen kenden het adoptierecht, Europeanen niet. Inlanders kenden grondeigendom, de andere groeperingen niet. Op diverse plaatsen kenden Inlanders het matriarchaat, de andere groeperingen niet.
“Ook het gehele privaatrecht was op dualistische grondslag gebaseerd.” Gelukkig maar. Ieder het zijne. En desgewenst kunnen zij overstappen, dat werd dan ook vaak gedaan.
“Uw opoe ook zonder leiding water” In Vlissingen hadden we in 1946 leidingwater, toilet en douchecel.
@JASomers; ‘niet Inlanders grond te bezitten etc,’- De grond was eigendom van het gouvernement muv. de vorstenlanden. Die wet sloeg op nieuwe aankopen, nadat diverse streken/percelen reeds waren verkocht. Daarna waren er toen wel meer manieren om aan grond te komen; pachten/huren etc. Zelfs de tani met zijn eigen grond was met handen en voeten gebonden aan opkopers ea. Zeker ook niet alleen maar door Chinezen. Zie al die Europese thee/koffie/kina/rubber/suiker ondernemingen/plantages over geheel Java, ja zelfs geheel Indië!. Ooit over een Inlandse thee/rubber onderneming gehoord? Wel; armtierige kebonnan van fruittelers! * ‘Multatuli etc.’- Ik citeerde zijn oordeel over VOC. periode, Atjeh oorlog; het verschil tussen Nederlanders en Inlanders is het repeteer geweer!. Zijn boek; Max Havelaar werd op de Indische middelbare scholen geboycot. Hij werd als onruststoker bestempeld! * ‘ieder het zijne etc.’ – Via het adat/dualistische recht werd de massa onder de duim gehouden! * ‘Europeanen kenden niet het adoptie recht’? Oh, neen? En al die Inlanders met Nederlandse namen? Mijn Inlandse tante is zelfs door mijn Zwitserse opa geadopteerd! * ‘allemaal de HBS gehaald etc.’- En juist zij(!) werden met ; ‘verboden voor honden en inlanders’ gegriefd. Rudy Kousenbroek; Over de Indonesiërs in Beynon’s boek, die met respect over hun opleiding/leraren spraken; ‘Inderdaad wij hadden toen opvoeders en smeerlappen, helaas had de laatste groep het veelal voor het zeggen!’
“De grond was eigendom van het gouvernement” Nee, met uitzondering van domeinen, net als in Nederland. Maar voor uw gebouw kunt u dan een recht van opstal vestigen. In de straat waar ik woonde had elk huis behalve een huisnummer ook een opstalrechtnummer (RvO ….). Wel waren er hier en daar nog gronden in Europese eigendom, een erfenis van de VOC, die toentertijd de gronden van hun bezittingen nog konden kopen. In die tijd was er nog geen verbod, maar de vorsten verhuurden het liever. Maar daar waren er dan ook geen koloniën, maar bezittingen. Net zoals u voor uw eigen huis de grond meestal in eigendom hebt.
“pachten/huren etc. (…) Europese thee/koffie/kina/rubber/suiker ondernemingen/plantages over geheel Java, ja zelfs geheel Indië!. Ooit over een Inlandse thee/rubber onderneming gehoord?” Pachten/huren is wat anders dan eigendom. Natuurlijk waren er nauwelijks grote Inlandse ondernemingen. Daar was geen ondernemingszin/geld voor, de vorsten hielden het liever kleinschalig, makkelijker bij het uitbuiten. De grote Europese ondernemingen huurden die lapjes van de eigenaren, en namen die dan ook meteen in dienst.
“Zijn boek; Max Havelaar ” En wat te zeggen van de boeken van ene Jan A.Somers?
“En al die Inlanders met Nederlandse namen?” Ik neem aan dat u ‘echten’ bedoelt, dat is wat anders dan adopteren. Zo is mijn moeder geëcht door mijn grootvader.
@JAsomers; ‘percelen, gronden, domeinen etc.’- We waren alleen geïnteresseerd in de opbrengsten etc. en niets anders! Exploiteren was het devies. Met al die goedkope arbeiders/koelies ea. *’namen ze in dienst etc.’- Tegen de allerlaagste lonen. Plantage ondernemer Marsman op tv.; mijn koelie verdiende toen f 0,25 per dag. En dat was goed betaald! Ik f 25,- per dag! Indië was een wingewest! Het zgn propageren om hen op te leiden tot zelfstandigheid is propaganda. Want het eindigde met een oorlog!-
* ‘adopteren/echten’ – Mijn Inlandse tante werd gewoon in het gezin opgenomen. Kreeg dezelfde behandeling/opleiding als iedereen van het gezin. En droeg de naam van opa etc. Wat is dan het verschil tussen adopteren en echten? * ‘makkelijker voor het uitbuiten etc.’_ Inderdaad en dat alles met goedkeuring van ons gezag! Hoezo de inlander beschermen?
” en niets anders! ” U had het toch over eigendom? Ik ook.
“Wat is dan het verschil tussen adopteren en echten?” U had het over ‘in het gezin opnemen’. En ‘naam gebruiken’. Dat is wat anders dan adopteren/echten. Samenwonen is toch ook wat anders dan trouwen/geregistreerd partnerschap? Adopteren doe je met je niet-biologisch kind. Echten doe je met je biologisch kind buiten een huwelijksverband. Erkenning, een gerechtelijke vaststelling van het ouderschap of een adoptie hebben juridisch hetzelfde effect in het familierecht. Opgenomen in het gezin of naamgegeven hebben geen enkel effect.
@JASomers; ‘en niet anders etc.’- Van de grond/bodem is niet de inlander, maar de Indische overheid en vooral het Nederlands bedrijfsleven beter van geworden!
Wanneer u mij en anderen telkens citeert moet u dat volledig doen of . . . , ‘geplast door Indonesische jongens’, ‘homeless etc’. en ‘onderwijs in Indië etc’.
Gegroet, et cætera
“Waar deden opoe/omoe hun behoeftes? In het kanaal/in de gracht? In Nederland hadden we daar innovaties voor. Via een pijpje naar de gracht, dan hoefde je niet met je blote achterste in de kou te hurken”
Nee, Jan: In de schuur naast het huis stond een zogenaamde poepdoos. Een houten, rechthoekig, dicht, soort van kastje, waar je op kon zitten. In het midden een gat, met een deksel, waardoor ‘het’ in een eronder staand tonnetje viel.
Dit werd niet geleegd in een gracht, o.i.d., maar de volle tonnetjes werden opgehaald en dan kreeg men een lege terug.
P.S. Opoe was oma.
Ja en nee Mw. Helen. Voor vast was er inderdaad een tonnetje, werd regelmatig opgehaald. Maar voor vloeibaar was er een pijpje. Denk er wel om dat ik het heb over stadse situaties. In de straten langs de grachten. In andere gebieden rechtstreekse lozing op de sloot via een septictank. En ik heb het over Delft 1950 in de grachtenpanden, toen ik er ging studeren. In Vlisingen was er al riolering, maar ook in de Delftse woonwijken. Maar wel met uiteindelijk lozing op het oppervlaktewater. Rioolwaterzuivering kwam in de jaren 60 op bang.
ff vergeten: “maar de volle tonnetjes werden opgehaald en dan kreeg men een lege terug.” Maar uw verhaal heeft nog een vervolg, waar werden die volle tonnetjes geleegd? Dat waren dingen waar men niet over sprak! (geleerd uit Indië?) Als u in een vissershaven bent, bijvoorbeeld Hoorn, dan vind u na enig zoeken in de haven een bak waarin de paling levend wordt bewaard. Na goed kijken ziet u ook een rioolpijp in die bak lozen. Paling smult ervan. Waarna de paling als lekkernij tegen veel geld wordt verkocht. En gegeten!.
Op ons Instituut voor Gezondheidstechniek TNO hielden we elk jaar een open dag. Er waren zat mensen die zeiden nog nooit afvalwater te hebben gezien. Ik zei dan eenvoudig: Voor u het toilet doorspoelt, gewoon even kijken. Daarom heb ik als plee-ingenieur de voorkeur voor een vlakspoeler. Al bekend uit de hygiënische wetten uit de bijbel. Kijk naar wat van u is uitgegaan. Dat geeft een blik op uw (on)gezondheid! In de moderne diepspoelers zie je niet hoe het met uw darmen en nieren/blaas is gesteld, en ze geven ook problemen bij het landelijk darmkankeronderzoek. Maar dat is lang na honden en inlanders.
@ . . . tens etc. ;
@Jan A. Somers:
Bij opoe gingen de plasjes er ook in. De inhoud van het tonnetje werd ‘beer’ genoemd en ik vermoed dat deze geleegd werden in een zogenaamde beerput.
De spreekwoordelijke, die zo stinkt als je hem opent…….
(Ik was 7 jaar toen opoe overleed, de enige van mijn grootouders die ik gekend heb.)
Een familielid was ooit in zo’n put als kind op Borneo, in jappenkamp, gevallen, en dagenlang gestonken. Kassian!
Moet weer erover informeren want ik wil altijd het naadje van de kous weten als iets mij in het verleden oppervlakkig is verteld.
Het moest traumatisch geweest zijn voor mijn tante en haar kind. Iewww!
U hoort er nog van.
Ik heb verhalen gehoord van krijgsgevangenen in jappenkampen die in zo’n beerput naar onverteerd voedsel zochten.
In de stedelijke archeologie zijn beerputten een schat van waardevolle vondsten en kennis!
Toen ik over het beerput-incident-in-Kuching, Jappenkamp vragen stelde, kreeg ik te horen dat het kind erin ‘geduwd’ werd en mijn tante toen vreselijk gehuild had.
Het kind heeft later als volwassene de film Schindler’s List niet kunnen zien zonder dat er associaties bovenkwamen met de beerput en er ook niet over willen/kunnen praten.
Ik zou de film moeten zien om te begrijpen dat er overeenkomsten bestaan die met Jappenkampen te maken hebben.
Wie van U, de lezers, hebben ook herinneringen aan Kuching, op Borneo?
@AethurOlive; ‘beerput etc.’- Mijn vader (Pakan Baroe) vertelde, dat tijdens honger; de maden van fecaliën met een schep in warm water schoon/gekookt werden en daarna/gedroogd/ geroosterd opgegeten! Door de artsen in het kamp zelfs aangeprezen ivm. overmaat van vitaminen!
“mijn Vader vertelde . . . ”
Ter herinnering aan uw Vader deze video uit 2012 over Pakan Baru, te weinig gezien/gehoord, een T. van der Muur interview.
Bedankt voor de film. Mijn neef Rudie Uijleman Anthonijs heeft eerst de Junyo Maru en daarna Pekanbaru overleefd. Heeft daarna altijd een teruggetrokken leven geleefd. Speelde gitaar in zijn eentje.
Bedankt Aelle voor het filmpje over de overlevende van de Pakan Baroe. Ook mijn vader zat er in Japans krijgsgevangenschap. Met tranen in de ogen heb ik het boek Op dood spoor: het drama van de Pakan Baroe spoorweg 1943-1945, geschreven door Henk Hovinga (2009) gelezen. Mijn vader had nauwelijks over deze periode gesproken.
@ellen; ‘Pakan Baroe etc.’- Ik heb het bezocht. Stond stil bij een vergane overwoekerde wagon/locomotief aan de rand van de jungle. Was in gedachten bij hem en allen die het niet hebben overleefd. Ik kreeg, na de oorlog van hem een soort servet ring, gemaakt van aluminium , gemaakt van zijn lekkende veldfles met ingegraveerde inscripties/verfraaiingen; mijn naam en geboortedatum. Hij was hantjoh/barakhoofd en kreeg altijd de klappen als één van zijn barak genoten wat uithaalde/niet op appel verscheen. Zag ook een monument steen geweid aan al die duizenden(!) remoesja’s. Ik moest en zou Pakan Baroe bezoeken! Ik ben er geweest.
ellen, wat een verdriet hebben we toch allemaal! ’t Gaat niet over.
Heel veel sterkte toegewenst.
We moeten doorgaan om de geschiedenis met anderen te delen.
De heer T. van der Muur heeft nóg een filmpje uit 2015 op YouTube achtergelaten, zag ik toevallig.
Zou zelf ook nog moeten bekijken en beluisteren. Mijn bronchitis is terug van weggeweest.
‘Herinneringen aan Indië’ is een interviewproject van het Indisch Herinneringscentrum. De interviews zijn gehouden met mensen die de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië meemaakten.
De heer van der Muur werd in 1921 in Salatiga op Midden-Java geboren als kind van een Nederlandse vader en een Indonesische moeder. In de oorlog was meneer krijgsgevangene van de Japanners. Na de bevrijding bleef hij nog enkele jaren met zijn vrouw in Nederlands-Indië wonen. In 1950 repatriëerde hij met zijn vrouw en zoontje naar Nederland. Op 31 juli kwamen ze aan in Rotterdam. Meneer vertelt in dit fragment over zijn aankomst in Nederland en zijn verblijf in . . . kamp Westerbork.
In de tweede helft van de jaren zestig zijn een aantal barakken van kamp Westerbork verkocht, veelal aan boeren die de oude barakken op hun eigen erf weer opbouwden en in gebruik namen als . . . stal of opslagschuur.
Net als wat de criminele Engelsen hebben gedaan in India .hetzelfde hebben de criminele Nederlanders gedaan in Indonesië .
Zwembad Tjikini bestaat nu niet meer.Het is een hotel geworden met 30 vediepingen.
Het bordje is gevonden! https://twitter.com/RembrandtsRoom/status/1293859894722994176/photo/1
Dat heet speurwerk. Van een historicus!
@Buitenzorg; ‘bordje etc.’- Nog erger; de lezer/voorbijganger wordt voor hond uitgemaakt!
@Buitenzorg; ‘het bordje is gevonden’- dr.I.Samkalden, oud burgemeester van Amsterdam, oud min. van Justitie verbleef van 1938- 1947 in Indië. In NRC 17/8- 1985; ‘sociaal leefden we in een andere wereld, die der Europeanen of daarmee gelijk gestelden, de wettelijke(!) term voor personen uit de westerse landen. We vonden een kennissen kring uit oud Leidenaren en andere academici, enkele marine officieren. Daarmee bezochten wij de avonden van de kunstkring en sommige gebeurtenissen in de Simpangse Sociëteit (Soerabaja). Indonesiërs zagen wij daar zelden of nooit. Ze konden geen lid zijn. Maar de zwembaden in de recreatie oorden zoals Tretes bleven eveneens voor Inlanders gesloten!