Het is te gemakkelijk om te stellen dat de dekolonisatie van Indonesië is mislukt door de onervaren Nederlandse bestuurders. Bij de andere koloniserende machten verliep het verlies van hun koloniën niet veel beter.
Door Henk Wesseling
Franse légionnaires in Indo-China
De Nederlandse dekolonisatiepolitiek in Indonesië is tot nog toe altijd als een mislukking beschouwd. Toenmalig minister Bot (Buitenlandse Zaken, CDA) verklaarde in 2005 dat Nederland in de Indonesische kwestie „aan de verkeerde kant van de geschiedenis” is terechtgekomen. Maar klopt dat wel? En wat betekent ‘verkeerd’ in dit geval precies?
Er is al allerlei historisch onderzoek uitgevoerd naar het Nederlands militair geweld in Indonesië vlak na de Tweede Wereldoorlog. Toch dienden eind vorige maand drie instituten – NIOD, KITLV en NIMH – nog weer een groot onderzoeksplan in, rechtstreeks bij de Tweede en Eerste Kamer, nadat de regering er eerder geen belangstelling voor had getoond.
Wat kan er onderzocht worden? Bijvoorbeeld of dat negatieve beeld terecht is. Het algemene beeld lijkt te zijn dat Nederland kortzichtig opereerde, de internationale politiek niet begreep en de tijdgeest niet verstond. Zo is wel opgemerkt dat de hoofdrolspelers, Drees, Beel en Romme, weinig ervaring hadden met de internationale politiek.
Inderdaad staat wel vast dat de oud-wethouder van Den Haag, de adjunct-gemeentesecretaris van Eindhoven en de prominente inwoner van Bloemendaal door deze kwestie in een voor hen vreemde wereld waren terechtgekomen, die van de ‘grote politiek’. Dat gold niet voor de ministers, ambtenaren en gouverneurs van Groot-Brittannië en Frankrijk die de twee grootste koloniale rijken hadden bestuurd die de wereld ooit gekend heeft, en tot 1940 de wereldpolitiek hadden bepaald. Toch deden die het niet beter dan de provinciale Nederlanders.
Als men van de verkeerde kant van de geschiedenis wil spreken, moet men constateren dat alle koloniale mogendheden daar zijn terechtgekomen. Groot-Brittannië voerde dekolonisatieoorlogen in Maleisië, Kenia en Cyprus en zocht de oplossing voor de problemen vaak in deling van de koloniën. Zo werd Brits-Indië gesplitst in India en Pakistan, wat leidde tot het grootste bloedbad uit de koloniale geschiedenis – daarom spreekt men daar niet van independence, maar van the partition. Ook Palestina en Ierland werden gedeeld, met de gevolgen die we kennen.
Frankrijk vocht negen jaar een smerige oorlog – sale guerre – in Indochina (1945-54) en daarna een nog veel ergere oorlog in Algerije (1954-62). België holde in 1960 weg uit Kongo. Die vroegere modelkolonie is nu het meest miserabele deel van Afrika. Portugal hield als laatste vast aan zijn koloniën en voerde daar jarenlang slepende en bloedige oorlogen.
Als men over het Nederlandse dekolonisatiebeleid wil oordelen, is het dus zaak niet alleen naar Nederland te kijken en niet alleen de schuldvraag te stellen, maar de dekolonisatie in vergelijkend en historisch perspectief te bezien. Zo bezien zijn er drie vragen: Waarom vond de dekolonisatie plaats toen ze plaatsvond, ruwweg tussen 1945 en 1960, en niet eerder of later? Waarom vond ze plaats zoals ze plaatsvond, nu eens zus, dan weer zo? Wat betekende de dekolonisatie voor het moederland en de ex-kolonie?
De dialectiek van de kolonisatie
Dat de dekolonisatie plaatsvond tussen ruwweg 1947 (Brits-Indië) en 1962 (Algerije), met een uitloop naar 1974 (Angola en Mozambique), was het resultaat van lange-, middellange- en kortetermijnontwikkelingen. De eerste kan men ‘de dialectiek van de kolonisatie’ noemen. Toen de koloniale machten in de negentiende eeuw serieus met de ontwikkeling van hun koloniën begonnen, hadden zij daarvoor nieuwe medewerkers uit de koloniale bevolking nodig. Daarmee schiepen zij hun eigen tegenkracht. De zonen en kleinzonen van deze ‘collaborateurs’ vormden de kern van de nationalistische beweging. Deze beweging begon al in het laatste kwart van de negentiende eeuw – dat is de middellange termijn – vooral in Azië en kreeg een stevige impuls van de Russisch-Japanse Oorlog (1904-1905), de eerste oorlog waarin een Aziatisch volk een Europees volk versloeg. De Tweede Wereldoorlog en de Japanse bezetting van delen van Azië, ten slotte, waren de kortetermijnontwikkeling die de directe aanloop tot de dekolonisatie vormde.
Interactie van drie factoren
Dat de dekolonisatie verschillende vormen kon aannemen, van relatief vreedzaam (Afrika beneden de Sahara) tot zeer gewelddadig (Algerije), hing af van de interactie van drie factoren: de situatie in de kolonie, het moederland en de internationale factor. De politiek van het moederland was een belangrijk element in de vergelijking. Daarbij speelden verschillende zaken een rol: grote mogendheden als Engeland en Frankrijk beschikten over meer machtsmiddelen dan kleine als Nederland en Portugal. Nederland en Frankrijk hadden coalitieregeringen, die bovendien door constitutionele factoren in hun bewegingen beperkt waren. (Algerije was geen kolonie, maar een deel van Frankrijk zelf). Groot-Brittannië, daarentegen, had een stabiel tweepartijenstelsel. Nederland en Frankrijk leden onder het trauma van de nederlaag van 1940 en de Duitse bezetting. Engeland had in de Tweede Wereldoorlog juist getriomfeerd. En zo was er meer.
Belangrijker echter was de situatie in de kolonie zelf. Daar is het belangrijkste onderscheid dat tussen bestuurs- en vestigingskolonies. Overal waar een belangrijke Europese bevolkingsgroep was gevestigd, leidde dit tot pijnlijke conflicten: bekende voorbeelden zijn Nederlands-Indië en Algerije. Kenia is een minder bekend, doch niet minder frappant voorbeeld van een lange, wrede en bloedige dekolonisatieoorlog. Voor de Britten was hun terugtocht uit Azië – waar ze overigens in Maleisië een langdurige oorlog tegen de communistische guerrilleros voerden – geen aanwijzing dat de koloniale tijd ook in Afrika voorbij was. Integendeel, de Afrikaanse koloniën wonnen door het verlies van de Aziatische zelfs nog aan belang. Kenia, met zijn grote Britse bevolking, was daarvan een voorbeeld. Rhodesië een ander. Daar vond zelfs een opstand van de Britse kolonisten tegen hun eigen regering plaats.
De internationale situatie, ten slotte, bepaalde de politiek van de Verenigde Staten, met name ten aanzien van Indochina en Indonesië. Zij steunden enerzijds de nationalistische leider Soekarno, die een communistische opstand snel had onderdrukt, maar anderzijds ook de Franse koloniale heersers in Vietnam, in hun strijd tegen de communistische leider Ho Chi Minh. In beide gevallen was de Koude Oorlog de beslissende factor.
Post-koloniale relaties
En dan de laatste vraag: wat betekende de dekolonisatie voor moederland en kolonie? Voor het moederland was het einde van de koloniale tijd meestal gunstig. Het verlies van Indië betekende voor Nederland niet de gevreesde rampspoed. Integendeel, het was het begin van een periode van ongekende economische bloei.
Overigens betekende het einde van de koloniale relatie niet altijd het einde van de betrekkingen. In het geval van Nederland en Indonesië kwam het, vooral door de kwestie-Nieuw-Guinea, al snel tot een volledige breuk. Voor Frankrijk en Algerije gold dat ook, maar in Ivoorkust, om een ander voorbeeld te noemen, werkten in de jaren 1980 meer Fransen dan in de koloniale tijd. In Vietnam volgde op de Franse de Amerikaanse oorlog, waarin Frankrijk partij koos voor de Vietnamezen. Dat maakte weer veel goed. Enige jaren geleden werd in Hanoi zelfs het congres van de francofone landen gehouden. Francofoon Afrika bleef een chasse gardée van de Franse diplomatie en de Franse strijdkrachten, wat leidde tot vele duistere affaires, interventies en staatsgrepen die vanuit het Elysée werden geregisseerd.
Wat dit, veel te korte, overzicht hopelijk heeft duidelijk gemaakt, is dat het voor alle koloniale mogendheden moeilijk was om niet ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ terecht te komen en dat het niet erg zinvol is het Nederlandse tekortschieten in Indonesië alleen te zien als het resultaat van het werk van weinig ervaren politici.
Het is meer dan tijd om de dekolonisatie te beschouwen als een historisch verschijnsel, en te analyseren met de methoden en begrippen van de historicus.
x
Dit artikel is eerder verschenen in NRC Handelsblad van 16 oktober 2012.
H.L. Wesseling (1937, Den Haag), is emeritus hoogleraar geschiedenis (Universiteit Leiden) en kenner van de Europese en de koloniale geschiedenis. Dit jaar publiceerde hij “De man die nee zei”, een biografie van Charles de Gaulle (Bert Bakker, Amsterdam, 2012).
Java Post 
Wat een eer om H.L. Wesseling hier in ‘ons Indo’-midden te begroeten.
Hij is één van de vijf kanshebbers voor de Libris Geschiedenis Prijs voor “De man die nee zei”.
Bron: http://www.knack.be/nieuws/boeken/nieuws/van-charles-de-gaulle-tot-de-middeleeuwen/article-4000181056048.htm
Met een 3 voor het eind examen geschiedenis was ik toen met hem als leraar gegarandeerd cum laude geslaagd.
Bart van der Boom heeft uiteindelijk de Libris Geschiedenis Prijs 2012 gewonnen voor zijn boek ‘Wij weten niets van hun lot.’ Gewone Nederlanders en de Holocaust. Van der Boom, historicus en docent aan de Universiteit Leiden, kreeg de prijs van 20.000 euro zaterdagavond tijdens de Nacht van de Geschiedenis in Amsterdam.
Ik had de prijs liever Henk Wesselink gegund.
Echter, wat het lot van de Chinezen in Nanking anno 1937 aangaat, is, nondeju (= nom de Dieu = naam van God), dat helemaal vergeten en verzwegen!
Men had tientallen jaren nodig gehad om er een document van te maken in de vorm van een you tube video (The Rape of Nanking,deel 1 en 2) en deze nagespeelde film.
http://www.snagfilms.com/films/title/nanking
Dat zijn nou moderne tijden. Dat je op you tube moet wachten om iets te weten over de Japanners in 1937 in China. Daar is al zoveel over geschreven! Maar niemand had interesse. Bij de Chinese kapper in Soerabaja werd ik in die tijd al bijgepraat, de klanten bleven erover bezig. Ik heb begrepen dat je er in Nederland filmbeelden van kon zien in de Cineac. In Indië kwamwen die foto’s in d’Orient. Ik denk dat er veel te vinden is in de foto-archieven.
De eerste Japans-Chinese oorlog was 1894-1895 waarin o.a. een deel van Mantsjoerije alsmede Formosa en de Pescadores door Japan werden bezet. In Nederlands-Indië maakte Japan toen bezwaar dat zijn onderdanenm aldaar gelijkgesteld waren met Chinezen waarop in 1899 de Japanners voor de wetgeving gelijk werden gesteld aan Europeanen. Daar kwam natuurlijk ellende van. Onder welk recht viel een Chinees (vreemde Oosterling), die, woonachtig op Formosa het Japanse onderdaanschap had verworven, en zich daarna vestigde in Indië? Leuk voor de advocaten.
In 1933 trad Japan uit de Volkenbond, op 26 september 1940 sloot Japan het Tripartiteverdrag met Duitsland en Italië.
Waarschuwing:
U moet ouder dan 17 jaar zijn om de film Nanking te mogen zien!
http://www.snagfilms.com/films/title/nanking
Hoe zit het met de uitspraak van G.G De Jonge ?
“‘Driehonderd jaren hebben wij hier al met klewang en
knuppel geregeerd, en over driehonderd jaar zullen we het nog wel doen ”
————————————————————————————————————————
En binnen 4 jaren werd de Nederlanders er uit gewerkt .
Wat een figuur om te citeren. Zie voor G.G. De Jonge het volgend eartikel: http://www.historici.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn1/jonge en sidder. Als hij ergens een voorbeeld van is, dan is dat van Nederlandse bekrompenheid neerkijkend vanuit grote witte hoogte op het bruine broertje, dat vooral geen eigen meningen en verlangens mocht hebben.
wij zaten met nog een complicatie,
de gecolaboreerd hebbende javanen.
jan willem hoegen.
De Javaan heeft niet alleen gecollaboreerd. Na de onafhankelijkheid is hij op zijn beurt gaan koloniseren. Immers Indonesë werd onafhankelijk als Republik Indonesia Serikat (De Verenigde Indonesische republiek) en bestond uit een aantal autonome staten. Zeer terecht gezien de totaal verschillende ethniciteiten van de verschillende eilanden en zelfs gedeelten van eilanden. En vijandigheid tegenover de Nederlander? Mijn totok “oom” Huug Polderman was Minister van Landbouw van de Republik Sumatera Selatan (Zuid Sumatra).
Ik klink misschien een beetje – een beetje erg – rancuneus en dat ben ik ook. Na 1953 nooit meer terug geweest in mijn moederland omdat ik bang was mijn bek open te doen over de ellende van het gewone volk aldaar en daarom in de gevangenis te belanden. Een vriendin van mij ging metvakantie naar Bali – het relatief rijke, want toeristische Bali – en kwam terug met een lege koffer: al haar kleren weggeven aan Balinezen die het harder nodig hadden dan zij.
Dankuwel meneer Weseling voor objectief – TE objectief misschien – verslag van onze koloniale geschiedenis vergeleken met die van andere landen. Een DAPPER antwoord op de Amerikaanse pressie van onze regering ware geweest: Geen Marshall hulp? Nou dan vragen we toch Stalin hulp.
I like it. Geen Marshall Hulp, dan maar Stalin Hulp. Daar zou je een roman over kunnen schrijven. Jammer dat toen de partij van Drees daar nooit aangedacht heeft. Maar wat de VOC betreft, in die tijd waren de Javanen, Buginzen e.a. ook helemaal geen lieve jongens. De strijd en twisten tussen Madoera, Java, Atjeh, Banten, Malakka etc etc leek wel op de strijd in de Lage Landen omstreeks 1400.
De Javaan heeft niet gecollaboreerd. De Javaan(Indonesiër) heeft terecht met z’n ‘bevrijder’ Japan samengewerkt om tegen zijn ex-bezetter/vijand te strijden. Na ruim 300 jaar gekolonialiseerd te zijn door Nederland is dat meer dan logisch en heb daar alle begrip voor. Denkt u nou werkelijk dat de Indonesiër(de door Nederland onderdrukte) zou moeten gaan samenwerken met de Nederland(bezetter/onderdrukker)? U en de kolonialen moeten tot zich doorlaten dringen dat Nederland daar totaal ongewenst was, en gewoon moesten opdonderen(even op z’n kasar gezegd).
Wat het artikel betreft. Je kan aan het artikel zien en aan bepaalde reacties hier dat er nog steeds een trauma heerst. Er wordt van alles geschreven om de juiste balans te vinden en om zo het ‘foute’ Nederland(het foute beleid/keuzes van toen) in een goed daglicht te plaatsen. Daarmee bedoel ik (ja ik blijf het noemen) het negeren van het zelfbeschikkingsrecht in het Atlantisch handvest, Indië willen herbezetten(net na 5 jaar zelf bezet te zijn door nazi-Duitsland) met een oorlog. Kolonialen: kijk na ruim 60 jaar aub een keer kritisch naar het handelen van je land. Geef nou een keer toe dat Nederland fout is geweest, schaam je er niet voor. opdat Nederland van haar fouten leert want dat is het belangrijkste!
Dhr van Beek, ik secondeer uw visie i.h.b. ” er wordt van alles geschreven om de juiste balans te vinden en om zo het ‘foute’ Nederland (het foute beleid/keuzes van toen) in een goed daglicht te plaatsen”. Als Indonesier wil ik het beleid van toen te oordelen naar de gemiste kansen. Hoe zal het uitzien als sinds 1945 de Nederlandse aanpak tegemoet-komend was geweest en niet het militair geweld gebruiken om tot een overeenkomst te komen. Ik citeer “Het Nederlands Indonesisch Conflict – ontsporing van geweld”, van Doorn en Hendrix; “De Indonesische onafhankelijkheid had nauwelijks een ongelukkiger start kunnen maken: vrijwel onvoorbereid, opgedreven tot de beslissing onder druk van gewapende jongeren, openlijk profiterend van de manoevre van een verslagen en gehaat regiem, verdeeld in zichzelf tot op de rand van een linkse coup, en spoedig beland in en uiterst chaotisch gezagsinterregnum.
Het was dan ook een wonder geweest indien de Nederlandse gezagsdragers anno 1945 deze Republiek onmiddelijk serieus hadden genomen en terwille waren geweest, nog
afgezien van het feit dat die erkenning had moeten komen van mensen die mensen die voor het merendeel zelf, materieel en wat ook fysiek, het slachtoffer waren geweest van de machthebber die het Indonesisch regiem te paard had geholpen”.
Volgens mijn inzien is het in 1945 teveel gevraagd om zulk een beleid van den Haag te verwachten. Mogelijk na de Linggajati overeenskomst, maar zelfs de Comissie Generaal presenteerde de Linggajati in een verkleede form aan de Tweede Kamer. Nog moeilijker wordt het als de militaire leidersschap de realiteiten negeren. Maar mocht dat gebeuren
dan zal minder slchtoffers vallen in leven- psychologies- en materieele zin. Indonesia kan voor Nedrlanders een tweeede home zijn. Maar “nasi sudah menjadi bubur” (spreekwoord – letterlijke vertaling: rijst is pap geworden – je kunt wat gebeurd is niet meer terugdraaien). Nu beter aan de mogelijkheden voor de toekomst van ons nageslacht denken, wat kunnen er verder opgebouwd worden.
Het blijft maar doorgaan, 300 jaar kolonisatie door Nederland. Nederland bestond toen nog niet eens, Nederland en kolonisatie is pas van ongeveer 1800. De VOC had helemaal geen belangstelling voor kolonisatie, veel te duur en ingewikkeld. Dat kon de VOC als private handelsonderneming ook niet eens. Met uitzondereing van enkele enclaves onder de Staten Generaal, Batavia, Banda, Ambon, Malacca, Kaap de Goede Hoop, Ceylon. In een gebied tussen Kaap de Goede Hoop en Japan/China! Met een privéleger van ruim 1000 man! De rest bestond uit soevereine vorstendommen.
Wat ook blijft doorgaan is de politieke ruzie over Linggadjati. Aangekleed door Den Haag, uitgekleed door Djokja. Steeds wordt vergeten dat het oorspronkelijke Linggadjati-concept praktisch onveranderd op de Rondetafelconferentie is terecht gekomen en in de acte van Soevereiniteitsoverdracht. Met hulde aan Sjahrir en Van Mook die overigens al zonder bedankje waren afgeserveerd.
@somers u heeft gelijk. Vanaf +- 1800 werd het officieel nederlands indie. Vanaf toen werden de Indische eilanden bezet (het ging toen ned indie heette)door Nederland. 1942 kwam er dan eindelijk een einde aan die Nederlandse bezetting.
Van Beek, het heeft niets met goed of fout te maken, maar het is toch bekend dat er in indie bij grote groepen mensen (die groep was groter dan u denkt) de mening heerste dat het ten alle tijde voorkomen moest worden dat die nationalisten hun zin kregen: geen onafhankelijkheid, geen autonomie. Begrijpelijk natuurlijk, want heel het bestaan van deze personen was afhankelijk van de Nederlandse aanwezigheid in de archipel annex kolonie. 😉
Voor een kort overzicht uitstekend geanaliseerd. Laat ik eraan toevoegen dat de ontwikkeling van de individueel, als groep en natie het niveau bereikt heeft dat kinderen niet langer hun ouders gehoorzamen zonder een redelijke verklaring. En er was geen redelijke verklaring. Ieder perzoon heeft het recht om zijn leven in vrijheid door te brengen. Als men eraan toevoegt dat de wereld te klein is geworden om het elkaar moeilijk te maken. We zijn als de vinger van een hand, als een vinger is
beschadigd word de hele hand moeilijk om te gebruiken.
hansdekoning zegt:
18 oktober 2012 om 4:12 pm
Een DAPPER antwoord op de Amerikaanse pressie van onze regering ware geweest: Geen Marshall hulp? Nou dan vragen we toch Stalin hulp.
——————————————————————————————————-
Is die “allimentatie” aan de Weduwe van Indie niet genoeg ?
http://www.antenna.nl/~fwillems/nl/dh/geschiedenis/ga1.html
Het is zo interessant om over de gevolgen van de dekolonisatie, van het land waar ik als kind de eerste tien jaren doorbracht, te lezen. Ik spreek nog steeds “Indisch”. Vandaag sprak ik met een vrouw van boven de 90 jaar. Zij gebruikt nog steeds Maleische woorden. Daarom is dit artikel zo interessant. Indonesie is mijn eerste land, Nederland is mijn tweede land, waar ik een “echte Nederlander” behoorde te worden en Canada mijn gekozen land werd. Ik kreeg mijn individualiteit,
door de ervaringen in Nederlands-Indie, Nederland en Canada. Ik studeerde Tropische Landbouw in Deventer om terug te keren naar de ene of andere kolonie, maar vond het meer raadzaam om naar Canada te gaan. Ed.
Het verhaal van Wesseling is een heldere analyse waar velen zich in zullen kunnen vinden. Zij die in Indië zijn geboren en getogen zullen eerst na zo vele jaren, vaak schoorvoetend, moeten bekennen dat de geschiedenis uiteindelijk niet anders kon c..q. moest verlopen. Er waaide na de tweede wereldoorlog nu eenmaal “a wind of change” waar niet tegenop te boksen was. De vraag blijft bestaan of er een andere koers zou kunnen zijn gevaren waardoor de machtsoverdracht vanaf het begin hamonieuzer zou kunnen zijn gebeurd.
Zonder te pretenderen een wetenschappelijk gefundeerde opinie te verkondigen, wil ik nog wel opmerken dat er niet veel gekoloniseerde gebieden zijn geweest, waarin het koloniserende volk zoveel bloedbanden is aangegeaan met de gekoliniseerde bevolking als in Nederlands -Indië het geval was. Zo vind ik het opvallend dat ik -ondanks een eeuwenlange kolonisatie in Brits-Indië en Afrika- eigenlijk nooit een Brit heb ontmoet die zich door bloedverwantschap of emotioneel nog steeds verbonden voelde met een van die voormalige kolonies. Misschien zijn de Portugezen wat dat betreft een uitzondering?
Het blijft tragisch dat die bloedverwantschap geen grotere positieve roi heeft kunnen spelen bij de dekolonisatie in Indië. Misschien was die verwantschap uiteindelijk toch ook teveel beperkt tot een bepaalde laag in de bevolking, waardoor het hebben van gemengd Nederlands/Indonesich bloed door de actieve vrijheidstrijders eerder als een negatieve factor werd beschouiwd, getuige de moordpartijen welke in de bersiap-periode juist tegenover de Indos werden begaan.
Misschien was er vanaf het begin feitelijk ook geen redden meer aan en moest en zou het 100% merdeka worden waarin Java de boventoon moest voeren en waarbij voor de gematigden in “de buitengewesten” uiteindelijk geen grote rol was weggelegd . Daarom was de R.I.S. eigenlijk ook nooit een echt en serieus project en werd het slechts als “zoethoudertje” in de onderhandelingen geaccepteerd. Het is ook niet verwonderlijk dat de Nederlands-Indonesische Unie geen lang leven beschoren was, zulks in tegenstelling tot het Britse Gemenebest. Zonder het radicaal kappen van alle betrekkingen kon er kennelijk geen nieuw begin worden gemaakt.
Dialoog tussen staatsman en schrijver:
Study history, study history. In history lies all the secrets of statecraft, says Winston Churchill
If you want to study the social and political history of modern nations, study hell, replies Thomas Merton
Voor de volledigheid: Nederland heeft ook koloniën in Europa gehad, de op Spanje veroverde generaliteitslanden onder rechtstreeks bestuur van de Staten-Generaal: Staats-Vlaanderen(Zeeuws-Vlaanderen), Staats-Brabant (Noord-Brabant), Maastricht en de Landen van Overmaze en Westerwolde, Staats Opper-Gelderland (Noord-Limburg). Die werden ook niet zo netjes behandeld, het waren toch maar Katholieken. Geen zelfbeschikkingsrecht gehad, geen dekolonisatie, geen problemen. De CdK in Limburg heet nu nog gouverneur. De naam ‘staats’ leeft nog voort in Staten Island bij New York en Stateneiland aan de zuidkust van Argentinië. Herinnering aan rechtstreeks bestuur door de Staten-Generaal, geen soevereiniteit binnen de Unie van Utrecht. In het toenmalige volkenrecht kon dat, conquest, net als Batavia.
Na de eerste wereldoorlog hebben de Vlamingen nog gedacht aan het inpikken van Zeeuws-Vlaanderen en (dacht ik) Zuid-Limburg.
Dekolonisatie was overal lastig. Met het beproefde ‘vingertje en ja,maar..argumentatie’ komt H.W.Wesseling tot de konklusie;( geirriteerd door Bot’s uitspraak?) dat alle kolonisatoren aan de ‘verkeerde van de geschiedenis’ stonden( gelukkig). Een niet te ontkennen vaststelling, want welk volk wil nou ‘ten eeuwige dage’ gekoloniseeerd worden? De- en kolonisatie is in deze misleidend en eufemistisch benoemd. (zoals alle Indië aanduidingen voor ‘minder prettige begrippen’). Indië was na kolonie=handels vestiging-, volksplantings periode, alras geheel veroverd en gebiedsdeel geworden! Land en volk toebehorend aan een vreemde mogendheid. Dus bezetting en debezetting moet de aanhef zijn! Nederland was in nazzitijd toch ook geen kolonie van Duitsland? En wat betekend ‘verkeerd’, vraagt deze historicus zich af. Verkeerde politici? Deze verstonden de ‘tijdgeest en de internatiolale politiek niet’.Onze politici van weleer waren kortzichtig en de roep om vrijheid, na een nazibezetting!, kwam hen waarschijnlijk daarom ook vreemd over.Romme bv.droomde van een imperium en was de grootste agitator tegen het woord “zelfbeschikking”.Bereidde zelfs, met Gerbrandy- het commite Rijkseenheid- een eventuele staatsgreep voor, om de toenmalige zittende regering te weerhouden aan de ‘verkeerde kant van de geschiedenis’ te belanden. Want dan zou Nederland degraderen tot een 3e rangs natie! zoals Denemarken!( laat de Denen dit niet weten!).Zo ook min. Luns met Neerlandse laatste bastion in de Oost; Nw.Guinea, die plotsklaps na de overdracht, met verve over ‘zelfbeschikkings recht en zelfs onafhankelijkheid’ sprak om de Papoea’s in de vaart der volkeren te begeleiden!(=’1e aankleding’ van de Linggarjati overeenkomst) Na 300 jr.stenen tijdperk en de vestiging van concentratiekamp! voor ‘onwillige inlanders’ werd het tijd, ietwat van de overgebleven ‘etische roeping’ door te geven’.Kortzichtig? eerder bekrompen lijkt mij.( het heeft journalist Willem Oltmans in elk geval f. 2 miljoen opgeleverd-helaas belastinggeld) Oprecht overleg had veel meer opgeleverd! Ja maar 2… bloedig India in 1947, op conto van Engeland? Partition werd veroorzaakt door Islam fanatici, die baat namen bij Brits gezagoverdracht, de staat Pakistan te stichten! De Daroel Islam-, Abdul Azis Makassar-,Zuid Sumatra-, coup in Indonesië is toch ook niet op conto van Nederland te stellen? En nu de gewetensvragen; Westerling Bandoeng coup, RMS en de huidige Irian vrijheidstrijd?
Marshall hulp voorkwam een rampsspoed. Indonesië werd echter opgezadeld met een Indische staatsschuld incl.de achterstallige salarissen/schade claims van Nederlanders!! uit de Japanse kamp periode! (zie huidige Indisch platform claim-2e aankleding Linggajati ).Drees sr.heeft indertijd ook nog getracht de hele ‘politionele acties’ kosten;opleiding-,transport heen/terug-, bewapening-,verblijf kosten aldaar, in rekening te brengen! ‘Kruideniers politiek tegenover Internationale politiek’ was de betiteling door een Nederlands weekblad.Met geen woord wordt door huidige historici in dit kader, gesproken/geschreven over;- het door Nederland, Londen sept.1941, ondertekende Atlantisch Handvest=voorloper VN; art. 3; Elk volk heeft het zelfbeschikkings recht! Nederland verloochende dit in Batavia sept.1945 bij het ‘gedesavoueerd(=niet erkende) gesprek tussen van Mook en de Indonesische leiders. Waardoor de bloedige bersiap periode losbrak en de buitenkampers; vooral Indo families-(zonder vaders- nog in het kamp), Molukkers en Chinezen slachtoffer werden. Zelfbeschikkings recht is kernpunt geweest in de Indië kwestie en niet anders!- Nimmer is ook geschreven/behandeld; de raciale indeling(discriminatie in functie/beloning etc!) van de Indische maatschappij;nl. Europeanen,Vreemde Oosterlingen en Inlanders? Inlanders waren zelfs 3e rang burgers in hun vaderland! Deze raciale politiek was DE drijfveer voor het Nationalisme! Niet alleen analyseren, doch reflexie en vooral waarheids vinding moeten begrippen zijn voor geschiedschrijving.Nu komt het over als “het witwassen van ons verkeerd verleden!”
Het was na de gebruikelijke geboorteweeën gelukkig allemaal niet zo moeilijk geëindigd hoor.
citaat: “.Indonesië werd echter opgezadeld met een Indische staatsschuld incl.de achterstallige salarissen/schade claims van Nederlanders!! uit de Japanse kamp periode! (zie huidige Indisch platform claim-2e aankleding Linggajati ).”
Opgezadeld? Door de Verenigde Staten van Indonesië gewoon ondertekend, en niet onder druk! Juridisch/volkenrechtelijk heel normaal voor een rechtsopvolger. Jammer voor het oorlogssalaris en schade van mijn vader en vele anderen.
Na het van tafel verdwijnen van het aankleden (Den Haag) en uitkleden (Djokja) van Linggadjati is het oorspronkelijke akkoord praktisch ongewijzigd op de Rondetafelconferentie en in de akte van Soevereiniteitsoverdracht terecht gekomen. Dat is nog te zien in het archief van de VN in New York, Den Haag (Vredespaleis) en Jakarta. Het is heel interessant oorspronkelijke stukken, met alle handtekeningen te zien! Echte bronnen van geschiedenis.
–De Republiek heeft niets van de overeenkomst ‘uitgekleed’. Het document is uiteindelijk ‘naakt’ door beide landen ondertekend.Zelfs met enig festiviteit om internationaal onze ‘goede wille’ te tonen. Intussen…..zocht men naar ‘mogelijkheden’ voor een militair treffen; zgn,(uitgelokte) bestands schendingen etc. ( 70.000 soldaten waren reeds gearriveerd en dat kort na 5 Mei 1945!!; Drees.sr.-‘onze jongens zijn toch niet voor niets naar Java gezonden’) -De ‘2 aankleed punten’ tw,Indische staatschuld en Nw.Guinea tijdens de Ronde tafelconferentie zijn door Nederland bedongen! Een gesvestigde natie als Nederland, die na ruim 300 bezetting en explotatie!, de jonge Republiek achterliet met deze ‘erfenis’. En dat is juridisch/volkenrechtelijk vastgelegd in de acte van overdracht.Een schaamteloze vertoning! Een schande! En wat is uiteindelijk het resultaat van deze volkenrechtelijke afspraken? De Republiek weigerde salaris/claims van Nederlanders uit Japanse kampen te betalen. Nederlandse slachtoffers! van een door Nederland aan Japan verklaarde oorlog, waardoor zij ook hebben moeten lijden! Uiteraard ook de kosten te betalen van een oorlog die tegen hen! was gericht! Heeft Nederland toen nog (internationaal, via de VN) juridische stappen ondernomen? Door Nw.Guinea verloren we al onze bezittingen; ondernemingen etc. en laatste goodwill. Inderdaad, intersante bronnen voor bestudering.Vooral voor historici!
-Ben Bots uitspraak is niet de eerste. Oudminister Sico Mansholt van het ‘politionele kabinet’ erkende in de jr.90 reeds dat; ” we fout waren.Natuurlijk fout waren!”( bezit een tv video opname). Ook toenmalige min.Brinkman bij de paspoort uitreiking aan de voorheen verbannen cineast Joris Evans (Indonesia Calling); ‘U zat toen aan de goede van de geschiednis’. Ben Bots uitspraak heeft meer inhoud dan die ene opmerking. Hij pleit voor oprechte banden met de Republiek. Nog meer dan met menig ander land, vanwege onze gezamelijke geschiedenis.Zo ook de actie Linggarjati van de 85 jarige!! mevr.Joty ten Culve. Hulde voor deze initiatieven! -In het begin van 20e.eeuw werd door min.van Deventer ‘de ethische politiek’ verkondigd. Een ‘ereschuld moet worden ingelost!’ Die schuld is nog nimmer ingelost! (integendeel, zie overdracht acte dec. 1949). Geen geldelijke steun. Maar kennis overdracht. Kennis en nogmaals kennis! Studiebeurzen voor studenten van al onze voormalige gebiedsdelen. Het Holland huis in Jakarta moet gratis Nederlandse taalles aanbieden. Alles gefinancieerd uit ‘de ontwikkelings’ pot.Dat is pas ONTWIKKELINGS SAMENWERKING!-
(en dan eindigen we zeker aan de ‘goede’ van de geschiednis)
Om even een dekolonisatieproce te beschrijven is een hele opgave. Daar komt nog bij dat ik buitenhuis ben en niks kan raadplegen, Wikipedia heb ik nooit als officiele bron beschouwd en citeer ik ook niet. Ik weet wel iets van Geschiedenis maar had geen 10 op het Atheneum, het bleef bij een 9. Ik hoop door Prof. Wesseling op een hoger niveau te komen.
Het verhaal van Prof. Wesseling is best interessant maar onvolledig want het laat een substantieel gedeelte van het dekolonisatie proces weg, dat van Spanje en Portugal wordt niet vernoemd, . Deze landen zijn allebij katholiek en hebben zich daadwerkelijk gevestigd in hun kolonien. Dat beinvloedt zeker de kolonisatie en dekolonisatie . Bvb de Spaanse overheersers hebben zich met de elite en de lokale bevolking vermengd en dat zie je bvb in de name.n van hun presidenten die een Spaanse (bvb Filipijnen) achtergrond hebben.
Deze type vermenging en de daaruitvolgende consequenties voor de dekolonisatie heeft zich totaal niet voorgedaan bij het Frans Engels of Nederlands kolonialisme
Daarnaast is het dekolonisatie proces op verschillende manieren verlopen, religie speelt een belangrijke rol.. India en Pakistan zijn langs religeuze lijnen (Hindoe/Islam) gescheiden. Opmerkelijk is dat Wesserling niet Oost-Bengalen, het huidige Bangladesh noemt, dit land was ook Islam en diende eigenlijk bij Pakistan te horen. Zoook Ierland werd op basi van religieuze lijnen opgedeeld (katholiek/protestants) maar eigenlijk ook Cyprus (Grieks-orthodoxs Turks-Islam).
Frankrijk leed een militaire nederlaag in Dien-Bien Phoe en vluchtte eigenlijk uit Indo-China en liet de rotzooi over aan de VS. Algerije is een apart geval, dat leidde tot zelfs een burgeroorlog in Franrijk (zie OAS).
Het zijn verschillende patronen van kolonisatie en dekolonisatie. Maar waarom heeft Nederland het slechter gedaan dan andere landen?
:
Situatie in de kolonie
Het Indonesisch nationalisme heeft wel een lange geschiedenis, vanaf het begin van de 20ste Eeuw. Het is niet zo dat dit Nationalisme pas bij de Japanse inval is geboren. Ondanks dat hebben de Indonesische nationalisten aangeboden om tegen de Japanners te vechten maar Nederland wees het aanbod hooghartig af. Zo konden de Nationalisten toezien hoe Japan in luttele tijd het armzalige KNIL onder de voet liep. Dus wat een Aziatisch land kon, konden ook de Nationalisten.
Dit in tegenstelling tot Engelse (zie Ghurkas) en Franse kolonien die heldhaftig meevochten met het moederland.
Moederland
Nederland heeft nooit toenadering gezocht tot de Nationalisten, in tegendeel die werden zoals Sukarno afgeschilderd als collaborateurs, Sukarno zat in Bengjoelen gevangen toen hij door de Japaners bevrijd werd.
Daarnaast heeft Engeland en niet Nederland Ned. Indie bevrijd wat natuurlijk niet onopgemerkt bleef voor de Nationalisten. Daarnaast heeft het wel erg lang geduurd voordat er sprake was van een Nederlandse aanwezigheid in Indie en die afwezigheid en het gebrek aan initiatief heeft Nederland psychologisch de nek gebroken.
In die tussentijd hebben de Engelsen de kolen voor Nederland uit het vuur gehaald Bij de slag van Surabaja stierven vele Engelsen, terwijl het Nederlandse leger rustig toekeek. Daarna was het voor de Engelsen duidelijk dat het de Nationalisten ernst was (meer dan 15.000 Nationalisten stierven hier tegen een staand leger). En hebben zich daarna schielijk tyeruggetrokken, het was hun koloniale oorlog niet
Internationale situatie
Indonesie heeft er snel voor gezorgd dat het Indonesie-probleem snel geinternationaliseerd werd, Dit heeft de Nederlandse diplomatie niet kunnen voorkomen. Engeland en Frankrijk zouden het officieel nooit zover laten komen (misschien het Suez-kanaal is een uitzondering.
Nederland werd met harde dwang naar de Lingarjatti-overeenkomst geduwd, over het resultaat kan Nederland niet op haar rug kloppen.
En dan die politionele acties, misschien is Nederland het eerste koloniale land dat door resoluties van de Veiligheidsraad werd teruggefloten.
En dat op de USS Rennville, dus toch een Amerikaans schip, een overeenkomst werd gesloten is wel tekenend.
En dat Indonesie ook Altlasten van Ned. Indie moet dragen en zelfs Herstelbetalingen heeft verricht, is ook nooit vertoond. Dat lijkt mij ook niet zo goed voor de verhoudingen.
De kwestie Nieuw Guinea is wel het breekpunt in de betrekkingen, de Zwarte Sinterklaasdag spreekt boekdelen, alle betrekingen tusen Nederland en Indonesie werden verbroken. Minister Luns heeft hier cruciale rol gespeeld door de Nederlandse regering te laten geloven dat de VS Nederland altijd bij Nieuw-Guinea te steunen. Luns was wat dat betreft Pinocchio. Ik heb nooit begrepen waarom Nederland niet met Australie een overeenkomst aangaande Nieuw Guinea heeft gesloten, het Port Morrisbee zat toch niet heel ver weg. De andere koloniale machten hebben toch niet zoveel gestecheld over een stuk land bezet door mensen uit het Stenen Tijdperk.
En dan de erkenning van de onafhankelijkheid waar Nederland nog steeds moeilijk doet; is het 17 Augustus 1945 of ergens in december 1949. Is Beatrix of een Minister President ooit op 17 augustus in Indonesie geweest? Alleen lagere Ministers waren er bij. Daardoor krijgt Indonesie toch lange vingers.
Bovenstaande heeft geleid dat Nederland geen invloed meer heeft in Indonesie, niet op korte maar helemaal niet op lange termijn en dat is het Echec van de Nederlandse politiek en daarom heeft Nederland het slechter gedaan als andere landen. Dat heeft ertoe geleid, dat er ook geen soort Nederlandse Commonwealth bestaat. Ook Frankrijk heeft er in bijzonder in Afrika gezorgd dat, haar belangen ook op lange termijn zijn veilig gesteld. Dat er een Commonwealth Francophone bestaat en als het niet goedschiks gaat dan hebben ze nog altijd een Legion etranger..
En daar gaat het om hoe een koloniaal land haar belangen in de vroegere kolonien op lange termijn veilig kan stellen. Daar is Nederland door haar drammigheid en hoogmoed volledig in mislukt (zie ook Ketoet Tantri “Opstand in het Paradijs)
De heer Wesseling kon natuurlijk niet in een krantenartikel een compleet verhaal kwijt. Ik denk ook niet dat de gemiddelde lezer van de NRC daarop zat te wachten. Wel natuurlijk een discussie elders (zoals hier) aangeslingerd. Vergeet ook niet dat na de dekolonisatie men in de voormalige Spaanse, Belgische en Portugese koloniën zich bezig heeft gehouden met elkaar uitmoorden.
Soerabaja is mijn stad! Bij de slag om Soerabaja zijn nauwelijks Engelsen gesneuveld, wel veel Gurkha’s en Sikh’s. Die worden in Nederland niet herdacht! Het Nederlandse leger keek niet rustig toe, dat was nog niet in Indië aangekomen. Toen uiteindelijk SEAC scheepsruimte had vrijgegeven, werden ze om Britse politieke redenen niet in Indië toegelaten. Dat gebeurde pas half maart 1946.
Zie ook stelling nr. 8 bij mijn proefschrift: Koningin Beatrix had haar bezoek aan Indonesië op 17 augustus 1995 moeten laten aanvangen.
Een hoop ellende achter de rug! In Nederland interesseerd men zich hier niet voor, en ik denk ook nogal wat mensen uit Indië. Als je maar goedkoop naar Bali kan. Liefst met een Nederlandse dame die ’s ochtends de Telegraaf uitdeelt.
Misschien is het begrip ‘pèndèk’ (uitgekleed door Djokja) tegenover ‘winterjas’ (aangekleed door Den Haag) u nog niet bekend? Maakt ook niet uit, allemaal politieke bla bla van beide kanten. Uiteindelijk terug naar het originele document, eind goed, al goed.
Van Nederland is geen 300 jaar bezetting en exploitatie bekend. Nederland bestond vóór ca. 1800 nog niet eens, de kolonie begint ook pas ca. 1800. Die ‘bezetting’ van een gebied zo groot als heel Europa bestond vanaf 1925 uit 1274 officieren en 31988 onderofficieren en minderen. Meer dan de helft inheemse militairen. Tijdens de politionele akties was de sterkte (dacht ik) ruim 100.000 man. En dan te bedenken dat de krijgsmacht in Nederland zelf ( een land dat een kwart van Java is, in vredestijd!) in 1991 126.000 manschappen groot was. De ‘bezetting’ in de VOC-periode bestond uit ruim duizend man privéleger voor het gebied tussen Kaap de Goede Hoop en Japan/China. Meer kon de VOC niet betalen.
citaat: “En dat is juridisch/volkenrechtelijk vastgelegd in de acte van overdracht.Een schaamteloze vertoning!” Niet zo schaamteloos hoor, zowel gewoon juridisch als volkenrechtelijk bij een overdracht heel normaal. En erkend door de Verenigde Staten van Indonesië.
In Nederland is tot het hoogste rechtscollege, de Hoge Raad, (ik geloof zelfs twee keer) beslist dat de akte van soevereiniteitsoverdracht correct is. En die gaat boven de nationale wet! Claims moeten dus in Indonesië worden neergelegd. Bij de Nederlandse regering valt dus niets te eisen, hooguit vragen a.u.b.
Nederlandse ministers moeten beter weten. De regering spreekt met één mond, zonder dekking van de regering moeten zij dus hun mond houden. Gelukkig hadden hun uitspraken geen politieke gevolgen, Nederland interesseerde zich daar ook niet voor. De regering is ook gebonden door internationale verdragen, die gaan zelfs boven de Nederlandse wet. Als ze geen minister meer zijn mogen ze natuurlijk hun persoonlijke mening verkondigen, net als u en ik.
Indonesische (en Surinaamse) studenten krijgen studiesteun o.a. via (geloof ik) het Erasmus programma. Tijdens mijn Delftse studietijd golden (dacht ik) voor hen dezelfde ‘renteloze voorschotten’ zoals voor Nederlandse studenten. Daarnaast projectgebonden steun via TANAP. Nederlandse taalles voor alle buitenlandse studenten is in Delft gratis. In een half jaar goed Nederlands. Van de andere universiteiten weet ik het niet. Toen ik in 1996 in Rotterdam met mijn tweede studie bezig was zaten in onze groep een paar Surinaamse studenten. Na een paar onvoldoendes zouden ze vriendjes van de ambassade inschakelen! Heb ze overigens niet meer terug gezien.
-Somers; van Nederland is in geen 300 jaar exploitatie en bezetting bekend, want voor
ca,1800 bestond Nederland nog niet! En de groep schepelingen van de vloot, die voor de kust van Bantam lag, toen aan wal gingen? Zich daar vestigden; forten bouwden,oorlog voerden, door list en bedrog (verdeel en heers)gebieden annexeerden, handel dreven; (wurg) contracten afsloten (desnoods met analfabeten) etc., waren dat vreemde westerlingen(wat een naams aanduiding-ook toevallig)? Al vanaf 1610 kregen de leiders van deze zgn.kolonisten de titel gouverneur= hoofd bestuurder- generaal= hoogste militaire leider, de VOC, die zich als de (Nederlandse)staat gedroeg namens de Staten Generaal! Een roofstaat aan de Noordzee! Onder het Natonaal monument te Jakarta is een diarama museum opgezet voor de geschiedenis voorstelling van Indonesië.Ik bezocht het met mijn kleinkinderen. Mijn oudste kleinzoon las toen( in de drukte) hard op de (Engelse) tekst, die bij de dia van bovenvermelde schepen aankomst te Bantam stond; ‘De komst der barbaren!’ en keek mij toen vragend aan. Zonder direct de vraag te beantwoorden hebben wij de hele diareeks van schermutselingen,oorlogen, moorden(Chinese moord,Banda.,Makassar,Atjeh,Bali etc) en nog een aantal voor mij onbekende wandaden afgewerkt. Ik hoefde zijn vraag daarna niet meer te beantwoorden! -ad.Over te nemen Indische staatsschuld incl.salarissen/claims van Nederlandse ambtnenaren/militairen door Republiek;’ jammer voor mijn vader en anderen.Is volkenrechtelijk vastgelegd en zelfs 2x goed gekeurd door het hoogste rechtscollege, de Hoge Raad’. Alsof dit rechts college ook een beoordeling pleegt te doen over de moralitische kant van de overeenkomst. Moreel niet korrect, maar kontrakt is kontrakt und befehl ist befehl, niet waar? Een echte vaderlandslievende zoon! Tijdens de rondetafel conferentie; was er in de wandelgangen een gesprek tussen de Republikeinse afgevaardigde en een lid van de United Nations Commission over het resultaat. Ach, zei het UN lid;’een overeenkomst is er, om er mee te leven of te beindigen’. En zo gebeurde het, dat binnen 1 jaar! De unie met Nederland werd opgezegd en de vs. van Indonesië een Republiek werd. En Nederland het nakijken had! Zelfs niet de moed had om een volkenrechtelijke procedure te starten!-ad de regering spreekt met één mond etc.; Minister Bot sprak toen in functie bij een officiële herdenkings plechtigheid van 17 aug.te Jakarta! -Het wordt tijd, na bijna 70 jaar, dat alle boesoeke tempoe doeloe vruchten in de vuilnis bak verdwijnen! En dit is mijn mening over de dekoloniesatie, pardon debezetting van Nederlands Indië.(mag toch?)
Het lijkt mij handig het octrooi van de VOC eens te lezen. Het was het onderwerp van mijn dissertatie, goedgekeurd door de Indonesische Prof. dr. Ko Swan Sik, voorzitter van de promotiecommissie. Van hem heb ik het meest geleerd over volkenrecht. Ook over het eenzijdig opzeggen van het verdrag met Nederland. Natuurlijk deed Nederland toen niets. Ze waren allang blij er van af te zijn. En een rechterlijk college kijkt gelukkig niet naar de moralistische kant van de zaak. En de Hoge Raad op te zadelen met “und befehl ist befehl” is onbeschoft, maar dat vergeef ik u.
@ Somers
Natuurlijk bestond Nederland voor 1800, weliswaar niet als Koninkrijk maar dat was een foutje van het Congres van Wenen, want waarom heeft mijn Vaderlandse Geschiedenis het al over Jacoba van Beieren en dat is toch wel iets heel ver terug. Maar laten we het maar bij de Vader des Vaderlands houden..
En wat ik weet over de VOC is dat zij zich als een staats maar dan als bedrijf gedroeg, de Republiek der Verenigde Nederlanden verleende aan het VOC het octrooi overzee tevens souvereine rechten uit te oefenen. De VOC mocht uit naam van de Staten Generaal forten bouwen, oorlog voeren en verdragen sluiten. De Compagnie moest, van de Staten-generaal behalve handel drijven, zoveel mogelijk schade toebrengen aan de Portugese en Spaanse belangen in Azië. De oorlog tegen Spanje (Tachtigjarige Oorlog, 1568-1648) werd immers o.a. gefinancierd met de opbrengsten uit de Portugees-Aziatische handel. Dus de VOC was een verlengstuk van de Republiek. der Verenigde Nederlanden.
En dat is dus different Koek
Maar hoe zit het met dat debacle van het Nederlands kolonialisme
Vóór ca. 1800 waren er in de Unie van Utrecht verenigde (soevereine) provinciën. Die Unie had de naam Republiek (want die unie had Filips II als koning afgezworen) en voerde namens die soevereine landen het buitenlandse en defensiebeleid. Meer niet. De Vader des Vaderlands was een nationale held, maar niet de baas. Oorspronkelijk stadhouder, vertegenwoordiger van Filips II. (Zie tekst Wilhelmus) In de Franse tijd was er eerst de Bataafsche Republiek die alle gewesten op één hoop had geschoven, vervangen door het Koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon. Dat was dus geen foutje van het Weens Congres. (Jacoba van Beieren is inderdaad heel ver terug, die deed nog niet mee, maar heeft wel Jacobakannetjes en de Keukenhof achtergelaten)
Dat de VOC zich af en toe een beetje als staat gedroeg klopt wel een beetje, dat was het onderwerp van mijn dissertatie: De VOC als volkenrechtelijke actor. Dat was ook wel nuttig. Er moest met inheemse vorsten handel worden gedreven, en die vorsten onderhandelden alleen met andere vorsten. Zo gedroeg Batavia zich in het diplomatiek verkeer als een inheems hof, dat kwam bekend over. (zie Dagh-Register gehouden int Casteel Batavia enz. enz. heel smeuïge lectuur!).
Het ‘afbreuk doen aan de vijand’ aan de andere kant van de wereld was het idee bij Oldenbarnevelt en Maurits maar mocht niet hardop worden uitgesproken, daar moesten de handelaren niets van hebben. Vooral Zeeland zag niets in de VOC, zij dachten ook zonder vereniging best handel te kunnen drijven.
De Republiek was niet rijk en kon zich buiten Europa geen diplomatieke dienst veroorloven. Vandaar in het octrooi: “dat die vande voorsz Compagnie sullen vermogen beoosten de Cape van bonne Esperance, mitsgaders in ende door de engte van Magellanes, met de Princen ende Potentaten verbintenissen te maecken, ende contracten op den naem van de Staten Generael vande Vereenichde Nederlanden”. Geen soevereine rechten, alleen volmacht.
Samenvattend behandelt het octrooi: 1. verbintenissen maken, handelsovereenkomsten in privaatrechtelijke zin; 2. verdragen sluiten waarin internationale relaties worden geregeld, onder andere ook militair-strategische die kunnen leiden tot 3. de bouw van versterkingen in het kader van militaire bijstand zoals in die verdragen geregeld zou zijn; 4. regeling van het bestuur over de bewoners van die vestigingen.
Voor het bestrijden van de Portugezen en Spanjaarden hadden de Staten-Generaal geen geld, geen marine, geen leger, dat moest maar uit de handelswinsten worden betaald.: “om de oorlog met Spanje “sooveel doenlijk van dese landen, tot derselver ontlastinge, af te leyden, en die in Oost-Indiën, buyten kosten van den Staat, door de voorsch. Compagnie te laten voeren.” Coen zou dat voor het eerst hardop zeggen: “dat den handel sonder d’ oorloge, noch d’ oorloge sonder den handel nyet gemainteneert connen werden.”
Exterritorialiteit van groepen vreemdelingen was een verschijnsel dat in grote delen van de wereld een bijna universeel aspect van het toenmalige volkenrecht vertegenwoordigde. In de noordelijke Nederlanden was zo’n situatie met betrekking tot de privileges voor vreemde kooplieden goed ontwikkeld in Veere. Hier raakten ook de sociale verhoudingen ingesteld op de Schotse aanwezigheid: de meest bekende conservator, Thomas Cuningham, was zelf in Veere geboren; uit deze familie kwamen niet alleen factors van de Schotse stapel voort maar ook enkele malen een schepen, eenmaal een burgemeester en eenmaal een lid van de Provinciale Rekenkamer. Maar er was ook sprake van vriendjespolitiek: de schatrijke Vlissingse gebroeders Lampsins waren de financiers van de wapenhandel van Thomas Cuningham en in de periode dat Aernout Cuningham schepen was blijkt ook Jacobus Lampsins schepen van Veere te zijn. Die Schotten hadden in Veere ook een eigen rechtbank, politie, gevangenis e.d. Die exterritoraliteit vind je nu nog terugt bij de diplomatieke onschendbaarheid en de (eigen) beveiliging van ambassades.
van den Broek zegt:
23 oktober 2012 om 7:35 pm
@ Somers
Dus de VOC was een
verlengstuk van de Republiek. der Verenigde Nederlanden.
———————————————————————
Dat had ik al een tijdje geleden beweerd.
Een soort staatsbedrijf.
Indonesia kent bijvoorbeeld de BUMN , Badan Usaha Milik Negara ( met een minimale bezit van 51 % van de aandelen).
Dat was ook de reden waarom die “armlastige” failliete VOC met een vermogen ( Ned.Oost Indie) geruisloosd in handen van Nederland kwam.
De Republiek der Verenigde Nederlanden (= Staten-Generaal) deed alleen buitenlandse zaken en defensie. Kon geen aandelenbezit hebben in de VOC. Ook de soevereine staten waren geen aandeelhouder. De VOC was dus geen staatsbedrijf, wel de eerste NV in de wereld, met 100% particuliere aandeelhouders.
De bezittingen van de VOC (tussen Kaap de Goede Hoop en Japan/China, niet alleen in de Indische archipel!) bestonden uit gekochte lappen grond met gebouwen. Dat was de boedel uit het faillisement die werd genationaliseerd. Dat ging niet zo geruisloos: Op 19 januari 1796 werden door de Staten-Generaal van de Bataafsche Republiek(!!) alle bezittingen van de onderneming tot eigendom van de staat verklaard. Bezittingen van de NV!, geen grondgebied van de soevereine vorsten. De Engelsen hebben meteen maar alles gemilikt, een kolonie van gemaakt.Zij hebben daartoe o.a. op 20 juni 1812 de kraton van Djokjakarta veroverd en geplunderd. Voor de verhoudingen met de vorsten was dit een bijzonder keerpunt; voor het eerst in de geschiedenis was het hof van een Javaans vorst door een Europese macht veroverd, waarmee een nieuw tijdperk werd ingeluid. Zo had Nederland (dat was intussen ontstaan) na het Weens congres, met het traktaat van Londen (13 augustus 1814) ineens een kolonie. Op 26 april 1816 kwam de Nederlandse bezettingsmacht (1800 man!) in Batavia aan.
@Maar hoe zit het met dat debacle van het Nederlands kolonialisme@
In diens bijdrage aan ‘Oostindisch doof’ van Remco Meijer stelt Prof.dr H.L. Wesseling:[CITAAT] ‘/…/Of de planters in Indië goede of slechte mensen waren, vind ik niet zo interessant. Belangwekkend is dat als om allerlei redenen in een bepaald gebied plantages worden aangelegd, een andere economie ontstaat dan wanneer die plantages niet waren aangelegd. Die struc tuur, die ‘mise en valeur’, interesseert me. Niet of een bepaalde politiek ethisch was of niet, maar de vraag: wat is het effect geweest van de kapitalistische produktiewijze, van monetarisering, van de vervlechting van de mondiale economie, kortom van de eenmaking van de wereld?
Welnu, op grond van dit soort overwegingen zeg ik: niet de dekolonisatie is de grote cesuur, maar de introductie van het moderne imperialisme rond 1900. Er bestaat een continuïteit tussen het kolonialisme uit de eerste helft van deze eeuw en de latere ontwikkelingssamenwerking. En dan is het niet zo gek om koloniale ambtenaren als ontwikelingswerkers avant-la-lettre te beschouwen.
Subjectief bezien waren zij dat, eenvoudigweg omdat zeker de in Leiden opgeleide indologen zichzelf zo zagen. Ze hadden ‘roeping’, reden ook waarom het Indonesische nationalisme niet in hun kraam te pas kwam. En vanuit een objectief standpunt maakt het niet zo gek veel uit of bepaalde zaken onder een koloniaal regime of een onafhankelij regime worden geïntroduceerd. De introductie van lager onderwijs is in elke samenleving een daad van betekenis. De introductie van bepaalde vormen van vaccinatie ook. De ontwikkeling van mijnbouw, een spoorwegnet, aanleg van wegen idem. Dat verandert de structuur van een samenleving, en uiteindelijk de hele materiële beschaving’.
Ik weet dat deze zienswijze veel mensen irriteert. [EINDE citaat]
Prof. dr mr C. Fasseur stelt in zijn bijdrage aan het eerder genoemd boekwerkje o.a.:[CITAAT] ‘Mijn inzet als historicus is het verleden begrijpelijk en toegankelijk te maken. Dat vraagt om een zo objectief mogelijke benadering van dat verleden. Een historicus dient niet te moraliseren. Kennis van nu terugprojecteren op situaties van toen is falsificerend en staat begrip in de weg. Hierin ligt de kern van mijn conflict met Jan Breman. Als je het koloniale verleden met een van tevoren ingenomen negatief standpunt benadert, zoals Breman als socioloog doet, vertroebel je het zicht op de historische werkelijkheid. De absolute verwerping van de koloniale tijd is een modelmatige aanpak die niet stimulerend werkt. [EINDE citaat]
Oostindisch doof – Remco Meijer – Uitg. Bert Bakker – ISBN 9 789035 115224
Enige tijd geleden heb ik in de Jakarta Post gelezen dat men op Java nu toch wel blij is met de Postweg, die door Nederlanders met hulp van lokale bevolking is aangelegd. Dus het was niet allemaal zwart. Oude gebouwen in Jakarta, gebouwd door Nederanders, worden gerestaureerd. Indonesië begint bepaalde zaken uit de koloniale erfenis te waarderen, net zo als men in Malaysia de erfenis uit de koloniale tijd waardeert en waarom niet. Wij vinden het paleis ’t Loo toch ook wel de moeite waard?!
Met dank aan meneer Somers voor de duiding onder https://javapost.nl/2012/10/31/tropisch-modernisme/#more-5085
Titel: Bouwen in de Archipel [burgerlijke openbare werken in N-I en Indo 1800-2000]
Redactie: Wim Ravesteijn
ISBN 9057302926
NBD|Biblion recensie***
Terugblik op de rol van Nederlandse ingenieurs in Nederlands-Indie. In de afgelopen jaren zijn er diverse publicaties verschenen over de geschiedenis van de techniek in Nederland, in het verlengde daarvan nu voor het eerst een uitgave over de geschiedenis van de techniek in Indonesie. Het boek laat uitvoerig zien wat de resultaten waren van de Nederlandse overzeese technische bestuurszorg en tevens waarom men zich die inspanningen getroostte. Aannemelijk wordt gemaakt dat zonder de diverse infrastructurele werken Indonesie nooit bestaan zou hebben. Het beperkt zich tot Burgerlijke Openbare Werken, dus geen militaire of particuliere werken. De nadruk ligt op de periode 1800-1949. In het eerste hoofdstuk wordt de geschiedenis van de Indische Waterstaat geschetst, daarna volgen hoofdstukken over wegenbouw, spoorwegen, bruggen, havens, irrigatiewerken, stedenbouw en drinkwatervoorzieningen. Ten slotte zijn er nog twee hoofdstukken over de periode vanaf 1950 tot nu. Niet gemakkelijk, wel interessant. Met zwartwit- en kleurenfotos, (uitslaande) kaarten, personenregister en een uitvoerige bibliografie. Tweekolommendruk.
(Biblion recensie, Jeanine Deckers)
***BRON: http://www.bol.com
Wat verschillende geleerde Heeren hadden geschreven vanuit hun eigen wetenschappelijke en Nederlandse perspectieven zal misschien (gedeeltelijk) waar zijn .
Maar hoe het overkomt bij de uitgebuitenen is mijn inziens ook belangrijk .
De debacle van de Nederlandse kolonialisme in Ned.Oost Indie is gebaseerd op de blindheid, de doofheid en het gebrek aan kennis ( te weinig of geen communicatie) van de heren kolonialen.
Zelfs die bewierookte Europese BB-er in Lebak is ook niet vies van de kolonialisme al is het mss gebaseerd op een beetje paternalisme.
Veel “jongere” Indonesiers die hun eigen geschiedenis niet kennen zijn ook nog beinvloedt door de zgn “verlichte” kolonialen.
Je moet toch blind en doof zijn om al die signalen vanuit de gekoloniseerde inlanders elke keer te negeren ?
Die Max Havelaar was een echte ambtenaar BB. Wat hem zo interessant maakt is die redevoering tegen de hoofden van Lebak. Hoe of de inheemse bevolking door haar eigen leiders wordt uitgemolken. Dat mocht hij niet zeggen, vanwege het beleid van indirect bestuur bemoeide ‘Batavia’ zich niet met de bevolking. Het paternalisme zie je volgens mij pas in de ethische politiek. Zielige inlanders die moeten worden opgevoed (in Westerse waarden). Daar hebben ze overigens wel van geprofiteerd.
De redevoering werd in de Bhs Melayu( officiele) gevoerd, tenminste de redevoering die Peter Faber deed in de film/tv serie.
Over de angst (Indie verloren rampspoed geboren) , dat was toen duidelijk aanwezig .
Vandaar die verkrampte pogingen om de dikke melkkoe of wingewest (N.O.I) te behouden.
En over het profiteren van de Nederlandse opleiding en vorming voor den inlanders zijn behoorlijk drempels opgeworpen.
Er moeten niet te veel inlandse kinderen met goede scholing.
Je moet op zin minst kinderen van Inlandse BB-ers zijn om naar de E.L.S en verder te studeren naar de HBS .
Zelfs de H.I.S is ook niet zo maar toegangkelijk , je moet ook bepaalde inkomen hebben om je kinderen( vaak groot gezin) naar school te laten.
Je moet niet naar de film kijken, dat is populair begrijpelijk voor luie lezers. Ik heb het over de Max Havelaar van Multatuli. Ik heb het uit de ISBN 90 5212 001 3, naar de tweede herziene druk van 1881. De redevoering is daar in het Nederlands. De verwachte rampspoed speelde nog lang niet, ook de ethische periode was er nog niet. Ook het onderwijs in Nederland, voor Nederlandse kinderen, was gekoppeld aan de portemonnee van de ouders. Het schoolgeld voor de kindertjes Somers in Indië was behoorlijk, bij ons thuis was het ook geen vetpot! Voor mijn universitaire studie na de oorlog was er een klein (maandelijks) renteloos voorschot, volledig terug betaald. Ook Indonesische studenten in Nederland kregen dat. Het was karig, maar als jonge jongen deed je niet moeilijk. Er was best wat bij te verdienen.
Hoezo debacle van de kolonisatie? Ik lees in bovenstaand artikel: [CITAAT] ‘Het verlies van Indië betekende voor Nederland niet de gevreesde rampspoed. Integendeel, het was het begin van een periode van ongekende economische bloei.’ [EINDE citaat]
e.m.
Tya , toen weten de regering / politikus in Den Haag en “oud kolonialen”nog niet dat ze in de toekomst een volwaardige lid zal worden van de E.U.
Men probeerde in 1951 lid te worden van EGKS , moet wel omdat de te verwachten inkomsten uit wingewest Nederlands Indie ondanks de militaire inspanningen(koloniale oorlog) en dankzij die vermalijde UN en USA komen niet meer richting Holland .
Dus werd het aanpoten en aanschurken bij de grotere broers ( Engeland,Duitsland en Frankrijk ) , ook omdat men niet tot het niveau van Denemarken wil komen.
Men probeerde niet aan te sluiten, maar was een van de oprichters. De EGKS is primair opgericht om vijandschap tussen Duitsland en Frankrijk te beteugelen. Hierbij was van belang dat Nederland nog een grote speler was in de kolen en staal. De EEG is pas in 1957 opgericht.
Het debacle van de Nederlandse dekolonisatie komt het duidelijkst tot uiting in de politieke relatie tussen Nederland en Indonesie.
Een markant voorbeeld is de op Nederlands initiatief opgerichte Inter-Governmental Group on Indonesia (IGGI) in 1967 om de multilaterale hulp aan Indonesie te coordineren. Indonesie had in de voorgaande jaren een buitenlandse schuld opgebouwd , vnl veroorzaakt door de aankoop van wapens in oost-Europa (hier was geen Stalin-hulp ha,ha). Nederland als voorzitter van de IGGI probeerde de schuld te saneren en ontwikkelingshulp te coordineren..
De oprichtingsdatum van 1967 was niet toevallig want Nederland wilde niet hulp bieden aan de in oorlog collaborerende Sukarno (zie de Telegraaf) maar wel na 1967 aan de door en door corrupte Suharto. Waarin een klein land groot kan zijn.
Het is toch wel opmerkelijk en is moeilijk te rijmen dat Indonesie als een OPEC-land door de jaren heen ontwikkelingshulp heeft ontvangen maar daar kan Surya Atmadja tekst en uitleg geven.
In 1992 weigerde Indonesie verdere IGGI hulp zolang Nederland het voorzitterschap bekleedde. Ik denk dat de Minister van Ontwikkelingssamenwerking en meer dan arrogante neo-koloniaal Jan Pronk daarin debet is geweest. Daarna is de IGGI vervangen door de Consultative Group on Indonesia en is de rol van Nederland volledig uitgespeeld
Blijft nog over de toekomstige erkenning van Nederland dat Indonesie zich in 1945 onafhankelijk verklaarde en dat de Koningin of de Premier eens aanwezig mag zijn in Jakarta deze heugelijke en onvergetelijke dag gezamelijk met onze ex-kolonie te vieren, al dan niet in sarong kabaja. Hoezo debacle van de Nederlandse dekolonisatie!!!!
NB. De EGKS heet niet toevallig zo omdat de oprichters dachten dmv de controle van (K) Kolen en (S) Staal, deze voor de wapenproduktie onontbeerlijk e elementen, een toekomstige oorlog in West-Europa te vermijden
@van den Broek zegt: 25 oktober 2012 om 2:28 am de door en door corrupte Suharto.@
Daarom vertrouwde een meerderheid van de 2e Kamer de door Suharto op 19 november ingestelde Nationale Onderzoekscommissie niet n.a.v. het door het Indonesische leger op 12 november 1991 veroorzaakte bloedbad op Oost-Timor (Diligate). Dit in tegenstelling tot –what’s in a name- Minister Van den Broek, die op de uitkomsten van de Commissie-Djaelani wilde wachten.
Rob van Gijzel (PvdA) en met hem VVD,RPF,D66SGP en CDA vonden een internationaal onderzoek onder de paraplu van de VN noodzakelijk. Er was dus een grote eensgezindheid in de Kamer. Hoewel de minister van BuZa met de van hem bekende scherpte nog flink tegenstribbelde, accepteerde de Kamer de ‘power play’ van Van den Broek niet. Op initiatief van Ria Beckers met steun van D66,VVD en RPF werd unaniem een motie aangenomen waarin de regering werd verzocht zich in te zetten voor een onafhankelijk internationaal onderzoek en was een stellige nederlaag voor Van den Broek.
Namens het kabinet nam minister Jan Pronk aan aantal voorstellen van de Kamer over, dat o.a. behelste dat lopende projecten niet zouden worden stopgezet, maar dat er geen nieuwe projecten in de bilaterale ontwikelingssamenwerking zouden worden begonnen of nieuwe zachte leningen of ontwikkelingsrelevante exporttransacties zouden worden aangegaan. Waarbij de Kamer het kabinet uitnodigde de EG- en IGGI-partners op te roepen hetzelfde te doen.
Minister Jan Pronk van Ontwikkelingssamenwerking voerde dus een meerderheidsbesluit van de 2e-Kamer uit. Wat ik dan weer niet begrijp is, dat er dan nog kiezers zijn die vinden dat het zo democratisch nou ook weer niet hoeft blijkbaar. Bagaimana ini?
Dat de tot in zijn ziel gegriefde strateeg Suharto met zijn beslissing (IGGI) een tactisch en krachtig buitenlandbeleidsmatig signaal heeft afgegeven, is weer van een andere orde, niet een nieuwe.
e.m.
ps
@van den Broek zegt: 23 oktober 2012 om 7:35 pm Maar hoe zit het met dat debacle van het Nederlands kolonialisme@
Staat er in bovenstaande zin: ‘dekolonisatie’? e.m.
Eppeson Marawasin zegt:
25 oktober 2012 om 4:15 am
@van den Broek zegt: 25 oktober 2012 om 2:28 am de door en door corrupte Suharto.@
Daarom vertrouwde een meerderheid van de 2e Kamer de door Suharto op 19 november ingestelde Nationale Onderzoekscommissie niet n.a.v. het door het Indonesische leger op 12 november 1991 veroorzaakte bloedbad op Oost-Timor (Diligate). Dit in tegenstelling tot –what’s in a name- Minister Van den Broek, die op de uitkomsten van de Commissie-Djaelani wilde wachten.
Rob van Gijzel (PvdA) en met hem VVD,RPF,D66SGP en CDA vonden een internationaal onderzoek onder de paraplu van de VN noodzakelijk. Er was dus een grote eensgezindheid in de Kamer. Hoewel de minister van BuZa met de van hem bekende scherpte nog flink tegenstribbelde, accepteerde de Kamer de ‘power play’ van Van den Broek niet. Op initiatief van Ria Beckers met steun van D66,VVD en RPF werd unaniem een motie aangenomen waarin de regering werd verzocht zich in te zetten voor een onafhankelijk internationaal onderzoek en was een stellige nederlaag voor Van den Broek.
Namens het kabinet nam minister Jan Pronk aan aantal voorstellen van de Kamer over, dat o.a. behelste dat lopende projecten niet zouden worden stopgezet, maar dat er geen nieuwe projecten in de bilaterale ontwikelingssamenwerking zouden worden begonnen of nieuwe zachte leningen of ontwikkelingsrelevante exporttransacties zouden worden aangegaan. Waarbij de Kamer het kabinet uitnodigde de EG- en IGGI-partners op te roepen hetzelfde te doen.
Minister Jan Pronk van Ontwikkelingssamenwerking voerde dus een meerderheidsbesluit van de 2e-Kamer uit. Wat ik dan weer niet begrijp is, dat er dan nog kiezers zijn die vinden dat het zo democratisch nou ook weer niet hoeft blijkbaar. Bagaimana ini?
Dat de tot in zijn ziel gegriefde strateeg Suharto met zijn beslissing (IGGI) een tactisch en krachtig buitenlandbeleidsmatig signaal heeft afgegeven, is weer van een andere orde, niet een nieuwe.
e.m.
ps
@van den Broek zegt: 23 oktober 2012 om 7:35 pm Maar hoe zit het met dat debacle van het Nederlands kolonialisme@
Staat er in bovenstaande zin: ‘dekolonisatie’? e.m.
Eppeson Marawasin zegt:
25 oktober 2012 om 4:15 am
@van den Broek zegt: 25 oktober 2012 om 2:28 am de door en door corrupte Suharto.@
Daarom vertrouwde een meerderheid van de 2e Kamer de door Suharto op 19 november ingestelde Nationale Onderzoekscommissie niet n.a.v. het door het Indonesische leger op 12 november 1991 veroorzaakte bloedbad op Oost-Timor (Diligate). Dit in tegenstelling tot –what’s in a name- Minister Van den Broek, die op de uitkomsten van de Commissie-Djaelani wilde wachten.
Rob van Gijzel (PvdA) en met hem VVD,RPF,D66SGP en CDA vonden een internationaal onderzoek onder de paraplu van de VN noodzakelijk. Er was dus een grote eensgezindheid in de Kamer. Hoewel de minister van BuZa met de van hem bekende scherpte nog flink tegenstribbelde, accepteerde de Kamer de ‘power play’ van Van den Broek niet. Op initiatief van Ria Beckers met steun van D66,VVD en RPF werd unaniem een motie aangenomen waarin de regering werd verzocht zich in te zetten voor een onafhankelijk internationaal onderzoek en was een stellige nederlaag voor Van den Broek.
Namens het kabinet nam minister Jan Pronk aan aantal voorstellen van de Kamer over, dat o.a. behelste dat lopende projecten niet zouden worden stopgezet, maar dat er geen nieuwe projecten in de bilaterale ontwikelingssamenwerking zouden worden begonnen of nieuwe zachte leningen of ontwikkelingsrelevante exporttransacties zouden worden aangegaan. Waarbij de Kamer het kabinet uitnodigde de EG- en IGGI-partners op te roepen hetzelfde te doen.
Minister Jan Pronk van Ontwikkelingssamenwerking voerde dus een meerderheidsbesluit van de 2e-Kamer uit. Wat ik dan weer niet begrijp is, dat er dan nog kiezers zijn die vinden dat het zo democratisch nou ook weer niet hoeft blijkbaar. Bagaimana ini?
Dat de tot in zijn ziel gegriefde strateeg Suharto met zijn beslissing (IGGI) een tactisch en krachtig buitenlandbeleidsmatig signaal heeft afgegeven, is weer van een andere orde, niet een nieuwe.
e.m.
ps
@van den Broek zegt: 23 oktober 2012 om 7:35 pm Maar hoe zit het met dat debacle van het Nederlands kolonialisme@
Staat er in bovenstaande zin: ‘dekolonisatie’? e.m.
1,Maar hoe zit het met dat debacle van het Nederlands kolonialisme ?
2.Staat er in bovenstaande zin: ‘dekolonisatie’?
———————————————————————————————————-.
Mijn inziens :
mbt 1. Is mislukt
Vanaf het begin is het al problematisch , alleen op Batavia ( zie hoe Batavia “veroverd”werd) en Ambon ging het bijna geruisloos.
De koloniale macht van VOC en Nederland is mijn inziens alleen op papier ( Korte Verklaring) .
In het buitengewesten is het marginaal .
In andere streken is het altijd onrust geweest , tot begin de 20ste eeuw.
De koloniedroom van JPC was mislukt, ook de latere droom om kolonie op Sumatra en West Irian totaal mislukt.
Alleen op Banda is de kolonie 100% gelukt , nadat de bewoners min of meer uitgeroeid werden.
Nederlandse cultuur en invloed werd in rap tempo( 4 jaren ) afgebouwd .
mbt 2.
Ze moeten nog gaan beginnen .
Denk niet dat onze generatie het nog bewust kan mee maken .
van den Broek zegt:
25 oktober 2012 om 2:28 am
Het debacle van de Nederlandse dekolonisatie komt het duidelijkst tot uiting in de politieke relatie tussen Nederland en Indonesie.
———————————————————————————————————————————-
Het was altijd moeizaam geweest, een soort haat en liefde verhouding.
Met veel rancune vanuit de kant van Nederland .
We zijn als Indonesiers in 1968 gekomen, omdat mijn oude heer gedetacheerd werd voor 3 jaar in Amsterdam.
Als (semi) ambtenaar van Bank Indonesia was hij verbaasd hoe de Nederlanders zich opstellen tegen de Indonesiers.Niet alleen “Den Haag” maar ook de gewone Nederlanders .
Wat weten ze weinig over Indonesia en Indonesiers .
Alleen door de inzet van wijlen ambassadeur Habibi , Ben Bot en een kleine groep Nederlanders werd de contacten na tig jaren beter geworden .
En dan werd zijn vervanger geschoffeerd door dhr D.S .
En dan die bemoeizucht van de Nederlanders , om mee te bemoeien( met welk recht ?) met bijna alles wat in Indonesia gebeurde.
“Wat kijk je naar de splinter in het oog van een ander, terwijl je de balk in je eigen oog niet opmerkt “
@En dan werd zijn vervanger geschoffeerd door dhr D.S .@
U houdt koppig vol hè, meneer Surya Atmadja. De ambassadeur, net in functie en misschien ook haar eerste ambasadeurschap, waande zich waarschijnlijk nog in Indonesië. Blijkbaar gaat het daar toch anders tijdens democratische verkiezingscampagnes. Diederik Samsom heeft zijn gelijk bewezen. ‘De rest is geschiedenis’.
e.m.
Eppeson Marawasin zegt:
25 oktober 2012 om 3:17 pm
@En dan werd zijn vervanger geschoffeerd door dhr D.S .@
U houdt koppig vol hè, meneer Surya Atmadja
——————————————————————————————————
Pardon ?
Het is een feit.
Of niet soms ?
Hoe narrow minded sommige (of is het vele ?)Nederlanders zijn als ze zaken moeten doen met de Indonesiers.
Ik heb de “relatie” op regerings en zelfs individuele niveau (burgers) tussen 1968 tot en met heden gevolgd.
Tot de merdeka zijn de S.A al een paar generaties werkzaam bij of met de Nederlanders , als ambtenaren .In bijna alle disiplines .
Ook onze vrienden en generatiegenoten hebben ervaringen met de Nederlanders.
Mijn vraag is, waarom kunnen de Indonesiers makkelijker zaken doen met andere Westerlingen , terwijl ik zou zeggen dat je beter zaken kan doen met oude sobat , ipv de Amerikanen, Duitsers of Japanners en Chinezen .
Er moet toch een reden zijn waarom het nog steeds niet kan klikken tussen de Nederlanders en Indonesiers ?
Zoals gewoonlijk bent U weer op een ziekelijke manier bezig de boel te verpesten !
Alles krom willen praten wat rechtop staat en telkens maar weer die Nederlanders een trap na geven, het houdt blijkbaar niet op. Wanneer ik zo een innerlijke afkeer van Nederland zou hebben zou ik hier niet nog langer willen verblijven. Nog steeds Uw koffer niet gepakt ?
Gelukkig zijn er ook contacten tussen Indonesiers en Nederlanders die uw beweegredenen naar het rijk der fabelen verwijzen. Veel Indonesische jonge mensen
verheugen zich in het feit ‘contacten’ te onderhouden met Nederlanders en hebben over en weer betuigingen van vriendschap plaats. Dat kan ook niet anders, dat is een logische gang van zaken. Maar wat U doet noemt men hier ‘stoken’, het bij voorbaat niet willen toelaten dat gevoelens van gemeenzame interesse en sympathie hun normale weg zullen vervolgen. Deze manier van doen komt mij overigens bekend voor……Bah, wat een nare manier zich zo voortdurend te willen presenteren binnen een lezersgemeenschap !
@ Meneer Hanky Panky
Kennelijk begrijpt u niet zo goed( ma’af als ik het verkeerd heb) dat we in Java Post over tempo doeloe , over verhalen van froeher , over Nederlands Oost Indie praten , de verhoudingen over Totok, Indo, “Inlanders” (tot 1942) praten.
Ik geef hier mijn mening (mag dat ?) , een mening van een “jongere” 2de generatie Indonesier.
Hoe ik ( en veel van mijn generatie genoten ) er over denken .
Dat er nieuwe kontakten komen tussen jongere generaties Indonesiers en Nederlanders ( ook 3de generatie Indische Nederlanders) is gewoon waar .
Alleen is Nederland op dit moment niet zo populair meer zoals in mijn jonge jaren.
U kan mij niet verweten aan anti Belanda gevoelens.
Mijn (voor)ouders zijn zelfs in dienst geweest bij de Nederlanders, als ambtenaren o.a Inlandse B.B , leraren .
Bhs Belanda was tot jaren 70 de 2de of 3de taal bij ons thuis.Na Indonesisch-Sundanees
Ben ook getrouwd met een Totokse.
En ik voel me redelijk senang in Gholland.
Dus waarom moet ik mijn koffers pakken ?
Tjoba vertel eens .
Hankypanky,
Vertelt u mij nou wat er mis met kritiek te hebben op het Nederlands handelen toen? Gelukkig wonen wij in een vrij land, waarin we allemaal verschillende meningen mogen hebben en het ook mogen uiten. Ik heb bijvoorbeeld niks met kolonialen die alles proberen recht te praten, u heeft waarschijnlijk niks met Indonesiers die kritisch zijn op het Nederlands beleid. Dat (deze) verschillende meningen getolereerd worden in Nederland is iets waar we trots op moeten zijn.
@ Surya Atmadja
Ik moet toch even terug naar het debacle van de Nederlandse dekolonisatie zoals in het begin door Prof. Wesseling is aangegeven.
Wat in 1991 in de 2de Kamer op de vierkante centimeter werd gedaan speelt eigenlijk alleen op provinciaal niveau een rol.
Wat wel van belang is in 1991 dat niet de schending van de mensenrechten op Oost-Timor de aandacht eiste in de internationale publieke opinie maar het opgeheven vingertje van onze dwarsliggende en gelijkhebberige eigen Minister Pronk.
Indonesie zette hiermee Nederland niet alleen schaak maar door de Indonesische eis dat Nederland alsdonorland, oprichter van het IGGI, het voorzitterschap moest neerleggen, werd dubbel mat gegeven. Dit was niet alleeen beschamend maar ook vernederend voor Nederland als vroegere koloniale macht . Daarnaast veranderde het IGGI ook van naam.
Voor Minister Pronk kreeg de affaire nog een staartje. Hij stelde korte tijd later zich toch als kandidaat beschikbaar voor de belangwekkend zetel van commissaris van het UNHCR, maar ondanks dat hij een goede kandidaat was (ervaring op UN-niveau en als minister) en ondanks dat Nederland veel ontwikkelingshulp gaf, werd hij het niet. Nederland leed hier onnodig gezichtsverkies, als zij ueberhaupt nog een gezicht had.
Ik denk dat de les is van het dekolonisatieproces, dat de politieke en niet economische verhoudingen met Indonesie grondig verziekt zijn, afgezien van de periode Suharto.
Hoezo debacle van dekolonisatie:
http://www.thejakartapost.com/news/2012/10/25/closed-aceh-churches-lack-permits-gamawan.html
e.m.
Apa itu kulinèr: http://www.oneworld.nl/lezen/nieuws/hutspot-jakarta
Met gastronomische dank aan Pak Vos voor de linkverwwijzing op I4E
e.m.
Of voor Nederland de dekolonisatie een debacle was laat zelfs Prof. Wesseling met weinig steekhoudende argumenten onbeantwoord.
Zoals ik al opgemerkt heb was onze eigenzinnige en drammerige Minister Pronk de aangewezen persoon om Indonesie voor de mensenrechten in Oost-Timor aan de hoogste boom te nagelen, daarbij vergetend maar een raszuivere socialist heeft alleen maar last van een Korte Termijn geheugen, e dat Nederland in haar heldhaftige koloniale geschiedenis vele duiizenden would-be Indonesiers zonder enige schroom naar de eeuwige jachtvelden heeft gestuurd, dus de pot verwijt de ketel of de boom in het oog.
Afgezien van dat is het diplomatieke verkeer tussen Indonesie en Nederland ALTIJD een heet hangijzer
President Sukarno, de Japanse colllaborateur werd door de in de WOII collaborerende Telegraaf (kreeg nog een verschijningsverbod) als onze huiseigen Hitler afgeschilderd en mocht dus niet Nederland binnen, onze Minister Luns, door zijn broer aangegeven bij de NSB heeft daarover veel heibel gemaakt (dus niet over zijn NSB-verleden)
President Suharto werd met zijn Lady 10% met alle eer in Nederland binnen gehaald, net zoals de Sjah van Perzie, deze Heren staan toch bekend als bijverdieners.
Dan het theaterstuk dat bij het bezoek van koningin Beatrix op 22 Augustus werd opgevoerd doet nog gevoelig pijn in de broeken van alle Nederlandse diplomaten.
Daarna is zelfs de dochter van Soekarno als President nog geeneens in Nederland ontvangen, zeker niet korrupt genoeg. , als ik mij niet vergis.
Dan heeft SBY nog geprobeerd Nederland binnen te komen, maar toen heeft de Regering niet kunnen garanderen dat hij niet werd gearresteerd.
Dat zijn dingen die het debacle van Nederland in het dekolonisatieproces bepalen.
@Somers
Ik heb dat over de octrooi van de VOC nog wat nagelezen en als ik mij niet vergis heeft H. den Heijer in zijn boek De geoctrooieerde compagnie: de VOC en de WIC als voorlopers, toch een andere mening over. De invloed van de Staten-Generaal bij de tot standkoming van de Verenigde OC, uit de 5 Companien is toch wel duidelijk. De wijze van organisatie van de VOC doet meer aan een regentenkamer denken dan aan een bedrijf. Het hele verhaal van de Exterritoriale rechten doet meer aan een staat dan een bedrijf gelijken. Met genoegen heb ik wat Oud-nederlands gelezen.
Misschien zou hier over een seperate discussie gevoerd kunnen worden
-ad.debâcle debezetting; Juist , hr.van de Broek. En dan te bedenken dat drammerige Pronk maar een ‘aftreksel’ is van zijn voorgangers; Romme, Beel etc., die tegenover de Sharir etc. even zullen vertellen hoe ‘wij Nederlanders…… wat zelfsbeschikkings recht?, hoe komen jullie er op, nooit getekend, oh dat, nou ja na een bepaalde tijd… natuurlijk …enne Soekarno, daar praten niet mee, zoek een andere… Zie hoe de Britten het hebben gedaan.Terwijl in Indië de 1e. ‘politionele’ aanval werd ingezet, verliet Engeland India met een parade!! Al vanaf 1947 zijn in het Britse Gemenebest ,met de koningin Elisabeth aan het hoofd, opgenomen: alle ex koloniën, pardon ex bezette landen. Zelfs India en Pakistan ( aartsvijand van elkaar) zijn nog steeds lid van het Gemenebest.Het eiland Mozabique, helemaal geen Brits gebied geweest, heeft te kennen gegeven ook lid te willen worden( wellicht reeds lid?) Bij het recente 60 jarige regerings jubileum waren alle landen present! Maar ja, zij hadden een Mountbatten, die in die roerige dagen tegen Nehroe zei; ‘wat er ook gebeurd, we gaan als vrienden uit elkaa!’ -ad Somers met zijn gedoe over de VOC. Of het nou een zee handelsclubje onder de vlag van de Staten Generaal of Koninrijk is, één pot nat zou ik zeggen, zij vertegenwoordigen Nederland!- Na min.Bot’s uitspraak is er waarschijnlijk nog één mannier; Stuur Maxima en Alexander op 16 Aug.as naar Indonesië, zodat zij op 17
Augustus present zijn! ( maar Somers blijft thuis!)
De heer Mertens kan gerust zijn, ik zal hem op 17 augustus niet hinderen. In mijn promotieperiode was het op 17 augustus op de ambassade best gezellig. Mijn promotor deed zijn best trots te zijn op zijn promovendus. Ik doe dat allang niet meer, ouderdom en gezondheid. Misschien is stelling nr. 8 van mijn dissertatie nog een pleister op uw door mij ontstane leed: Koningin Beatrix had haar bezoek aan Indonesië op 17 augustus 1995 moeten laten aanvangen.
Het was het onderwerp van mijn dissertatie (De VOC als volkenrechtelijke actor, 2001), goedgekeurd door de Indonesische Prof. dr. Ko Swan Sik, voorzitter van de promotiecommissie. Van hem heb ik het meest geleerd over volkenrecht.
De invloed van Oldenbarnevelt en Maurits bij het ontstaan van de VOC was inderdaad groot. Het ging niet goed in de 80-jarige oorlog. Beiden wilden de handel overnemen van Portugal tot afbreuk van den vijand. Maar daar hadden de handelaren geen zin in, die wilden alleen geld verdienen, en dat ging best met de afzonderlijke compagnieën. De onderhandelingen waren op 15 januari 1598 begonnen in Den Haag, neutraal, ‘federaal’ gebied. De Zeeuwen waren vertraagd door ijsgang, dat kwam hun goed uit, zij hadden er geen zin in. De organisatie van de VOC is inderdaad een kopie van de Unie van soevereine gewesten. Die gewesten, vooral Holland en Zeeland, zagen in meer eenheid een bedreiging voor hun soevereine rechten. De datum van het ontstaan is niet duidelijk. De Resolutie van Zeeland is van 16 maart 1602. De resolutie van de Staten-Generaal en het octrooi zijn van 20 maart 1602. De vaststelling door de Staten-Generaal (voor 21 jaar) is van 29 maart 1602.
Toen er meer onderlinge concurrentie ontstond dan het afbreuk doen aan de vijand, is men vanuit de Staten-Generaal gekomen tot meer eenheid onder een Gouverneur-Generaal. Het Aziatisch bedrijf van de VOC is daarmee tot een eenheid (de kompenie) geworden, totaal verschillend van de VOC in de Nederlanden. Meestal boterde het ook niet tussen Batavia en de Heren bewindhebbers. Dat was niet zo vreemd; een opdracht van de bewindhebbers kwam pas een jaar later in Batavia aan. De (verhulde) weigering uit Batavia deed er ook een jaar over. Na twee jaar wist men niet meer zo goed waar het over ging.
De exterritoriale rechten hebben juist niets met een staat te maken, het waren handelsvestigingen voor vreemdelingen, burgers. In die tijd van het nog jonge volkenrecht was soevereiniteit (en bestuur) nog nauw verbonden met religie, de staatsgodsdienst. De internationale handel had baat bij een doorbreking van deze volkenrechtelijke begrenzingen van territoir. Binnen zo’n vestiging gold ‘soevereiniteit in eigen kring’. (De katholieke Schotten konden hun gang gaan binnen het strenge Protestantse Zeeland, de katholieke Venetianen konden hun gang gaan in het streng Islamitische Midden Oosten met o.a. een grote vestiging in Alexandrië). Denk ook aan de Chinese gemeenschappen in Indië.
Hr.Somers, die pleister spreekt mij aan, want ik was nl.ook voor, dat Beatrix op 17 Aug.1995 conform de uitnodiging, acte de présence gaf. Maar om welke redenen was u toen voor de datum 17 Aug.
@RLMertens: Twee kanten: Als volkenrechtbestudeerder houd ik het op 27 december, totdat Indonesië en Nederland een wijziging van het verdrag overeenkomen. Ik hoop van niet, er komt dan zoveel oud zeer boven dat de verhoudingen weer negatief worden. De andere kant is het verstrijken van de tijd, maar vooral de diplomatieke verhoudingen en het fatsoen van het over en weer accepteren van nationale feestdagen. Een staatsiebezoek is het resultaat van veel voorbereiding, geven en nemen. 27 december in Indonesië is onbespreekbaar. Je hebt je ook te houden aan de nationale gewoonten, de Indonesische nationale feestdag. Aankomst van de koningin op 22 augustus is in diplomatieke zin vragen om problemen. Dat is ook onfatsoenlijk. De Nederlandse politiek heeft dat niet gesnapt.
In de diplomatie gaat het tussen bevriende naties. Op 17 augustus komen de Nederlanders naar de ambassade in Den Haag of naar de receptie in Jakarta. Gezellig een lekker vorkje meeprikken. Begin dan niet over 27 december te zeuren, wellicht weten velen niet eens wat je bedoelt. En op Koninginnedag komen de Indonesiërs bij ons op bezoek. Zij vragen niet waarom de koningin vandaag niet jarig is. Zij vragen ook niet waarom onze nationale feestdag niet op 26 juli wordt gevierd. In Nederland gaan dan de ogen op oneindig en het verstand op nul. En terecht, Koninginnedag is veel gezelliger.
Terug naar boven: Volgens de Grondwet gaat een internationaal verdrag boven de nationale wet. Daar hoort zelfs een minister zich aan te houden. Ik ook, maar de receptie is nou eenmaal op 17 augustus! Dat is de soepelheid van volkenrecht. Aan de ene kant moet je je houden aan de afspraken: pacta sunt servanda. Aan de andere kant sta je nooit in je eigen land, maar sta je altijd tussen twee (of meer) staten in, en moet je naar beide kanten kijken.
@Jan A. Somers zegt: 26 oktober 2012 om 4:20 pm
Het lijkt mij handig het octrooi van de VOC eens te lezen. Het was het onderwerp van mijn dissertatie, goedgekeurd door de Indonesische Prof. dr. Ko Swan Sik, voorzitter van de promotiecommissie. Van hem heb ik het meest geleerd over volkenrecht. Ook over het eenzijdig opzeggen van het verdrag met Nederland. Natuurlijk deed Nederland toen niets. Ze waren allang blij er van af te zijn. En een rechterlijk college kijkt gelukkig niet naar de moralistische kant van de zaak. En de Hoge Raad op te zadelen met “und befehl ist befehl” is onbeschoft, maar dat vergeef ik u.@
Wel, wel meneer Somers ik zie dat uw op wetenschappelijke leest geschoeide reactie haar uitwerking niet heeft gemist. Science pays!
e.m.
De bemoeienissen van Holland.
De hooge ambtenaren in Indie hadden den eedbvan trouw aan de Staten-Generaal af te leggen.
De bevelhebbers der z.g retourvluchten moesten schriftelijke rapporten overleggen aan de Staten-Generaal “van het succes van hunne reyse”
Octrooi art 35:
het recht te geven om “mette Princen ende Potentaten verbintenissen ende contracten te maken op ten naem van de Staten-Generaal der Vereenichde Nederlanden , om aldaer eenige forteressen te bouwen , om daar gouverneurs , volck van oorloge ende officiers van justitie tot andere nodelijke diensten te stellen”
“De eylanden van Banda ende Moluques is hetprinciplae wit , waernaer we schieten.
Wij kunnen U.E niets gewisses ordoneren, dan alleenlyk op ’t hoogchste recommanderen de eylanden , daar de naghelen mette nooten ende foelie groeijen , deselve soeckende met tractaet ofte met geweld aan de Comp. te verbinden.”
Met TRACTAET ofte GEWELD .*
Tya , met Linggardjati ( voor afgegaan met de Hoge Veluwe) die door Nederland werd verbroken , en “Politionele Acties ”
De rest is ook geschiedenis, hoe de Totoks , de Indische Nederlanders, Ambonezen(Zd Molukkers), Papuas werden “verraden” .
*Bij J.P.C was het met LIST en BEDROG ( de “verovering” van Batavia) .
Bron o.a OUD Batavia deel I . 1922
“het recht te geven om “mette Princen ende Potentaten verbintenissen ende contracten te maken op ten naem van de Staten-Generaal der Vereenichde Nederlanden , om aldaer eenige forteressen te bouwen , om daar gouverneurs , volck van oorloge ende officiers van justitie tot andere nodelijke diensten te stellen”
Dat is niet uitgevonden door de Staten-Generaal, maar al een oude formule. Vanaf ca. de 10e eeuw hadden de Italiaanse stadstaten (vooral Venetië) zo contracten gesloten in de Levant. Door Islamitische vorsten waren privileges verleend aan die vestigingen, waarin naast vrijheid van handel en verkeer, ook vrijdom van tollen en een eigen wijk met eigen recht en eigen rechters waren toegekend. Naast die exterritoriale jurisdictie genoten de vreemdelingen ook een forum privilegiatum. Ondanks wederzijdse minachting kwam het tot een acceptatie van elkaar vanuit het eigen normbesef, op grond waarvan verdragen nagekomen moesten worden.
Zo ook de formule van de Schotten in Veere, toen een belangrijke handelsstad: De eerste Schotse privileges in Veere dateerden uit 1444. In Middelburg waren in 1522 Franse, Portugese en Andalusische kolonies bekend, en rond 1539 was er een Schotse stapel in Veere. In dat contract kregen de Schotten onder andere de beschikking over een cisterne, een berging voor regenwater van het dak van de grote kerk, in het zoute Zeeland een kostelijk voorrecht. Verdere onderwerpen als voorbeeld:
– De Schotten hadden een eigen kerk, pastorie en kerkhof;
– Een Nederlandse vrouw, die gehuwd was met een Schotse factor, viel onder Schotse jurisdictie, ook als weduwe;
– Misdaden begaan tegen inwoners van Veere werden berecht in tegenwoordigheid van de conservator als advocaat; strafbare vergrijpen tussen de Schotten onderling werden door de conservator berecht;
– Er moest een Schotse gevangenis zijn onder beheer van de conservator.
Ook de sociale verhoudingen raakten ingesteld op de Schotse aanwezigheid: De meest bekende conservator, Thomas Cuningham, was zelf in Veere geboren; uit deze familie kwamen niet alleen factors van de Schotse stapel voort maar ook enkele malen een schepen, eenmaal een burgemeester (van Veere!) en eenmaal een lid van de Provinciale Rekenkamer.
De Schotse huizen bestaan nog steeds, nu als museum. In Indië is het verder gegaan, maar nogmaals, de genoemde tekst uit het octrooi is niet door de Staten-Generaal uitgevonden. Gewoon volkenrecht uit die tijd. Zie daarvoor ook Mare Liberum van Hugo de Groot waarin de vorstendommen soevereine staten waren waarmee (door de VOC) verdragen konden worden gesloten. In het volkenrecht uit die tijd mocht je ook je belangen zelf verdedigen als je verdragspartner daartoe niet in staat was. Maar nu nog steeds: wie verdedigt de Amerikaanse ambassade in Den Haag?
citaat: “De hooge ambtenaren in Indie hadden den eedbvan trouw aan de Staten-Generaal af te leggen.” Dat klopt, het waren alleen geen ambtenaren maar burgers in dienst van de VOC. Zij hadden wel een publieke functie en moesten dus een ambtseed afleggen. Dat is nu nog zo. Onze bestuurders (ministers, kamerleden, burgemeesters, notarissen e.d. zijn ook geen ambtenaren maar burgers in een openbaar ambt! Soms ook een antecedentenonderzoek door de AIVD/MIVD, vroeger BVD. Dat is bij mij ook gebeurd. Wel viel mijn officierseed daarbuiten, ik was toen militair in rijksdienst. Ook mijn vrouw is toen gescreend. Was geen probleem, altijd een net meisje geweest.
’t Draait nu allemaal om “welles, nietes, welles, nietes”. Mijn ouders zijn na de kamptijd volkomen berooid uit Indonesië teruggekeerd. Mijn vader is in 1948 teruggekeerd naar het land waar hij sinds de jaren ’20 woonde, om in 1950 weer berooid terug te keren naar Nederland, want de gulden werd met 50 % gedevalueerd (weet U nog wel, het papiergeld moest in tweeën geknipt worden en maar één helft was geldig); bovendien mocht er geen geld overgemaakt worden naar Nederland. De Nederlandse regeringen hebben, volgens mij, niet alleen Indonesiërs op een domme manier behandeld,, maar ook de Nederanders die daar het grootste deel van hun leven gewerkt hadden en hun regering vertrouwden. Japan wil de ere-schuld niet erkennen (de Japanners staan anders toch altijd zo op hun eer), de regeringen van af 1945 tot heden kan het allemaal geen donder schelen. Behalve de bersiap, is alle ellende daar veroorzaakt door de opgeblazen kikker en lullige houding van de Nederlandse regeringen. Mijn vader is na lang lijden in 1965 (op de leeftijd van 64 jaar) overleden door de gevolgen van zijn werken aan de Birmaspoorweg. Ik woon nu al weer 45 jaar in Australië. Hier worden de veteranen, ook zij die in de Boerenoorlog en WO1 gevochten hebben, geëerd en op medisch gebied, met behuizing en toekenning van stukken grond (van het bezette land) een pensioen toch wel redelijk goed behandeld. En het land van de kruideniers en VOC mentaliteit behandelt de veteranen en oorlogsslachtoffers als oud vuil en hebben onze rechten voor nog minder dan een shotel linzen verkocht aan Indonesië.
-Behalve de bersiap,….etc.-Bersiap is ontstaan doordat Ned.(v.Mook) het zelfbeschikkingsrecht(art.3 van het Atlantisch Handvest=voorloper VN.) verloochende in het (niet door Ned. erkende gesprek) met Sharir/Soekarno in Batavia sept.1945!,waardoor het lont in het kruidvat ‘bersiap’ werd aangestoken!Moord en doodslag overkwam Indo families (zonder vaders -nog in het Kamp) Molukkers en Chinezen!Zelfbeschikkings recht is kernpunt geweest en niet anders! Het weglaten van dit Handvest art. in ons ‘koloniaal verhaal’ is geschiedvervalsing!( waar wij Japan ervan nb.betichten).Ondanks Engelse verzoeken met de Republiek te praten, bleef men oostindisch doof! Ned.hoopte dat de Britten het voor hen zouden opknappen, echter Mountbatten gelaste; geen enkel Britse soldaat te offeren aan deze oorlog! En het resultaat? Indië eindigde in een verloren oorlog en een trauma, die nu na 65 jaar nog ‘natrilt’!, en dat dankzij zulke politieke lieden als Gerbrandy,Romme,Beel,
Drees sr.,Luns(Nw.Guinea) en hun aanhang!- Japanse (ere)schuld? -Die is conform
San Francisco 1954 conferentie betaald! Echter de Ned.Indische achterstallige salarissen/claims van ambtenaren/militairen uit de Japanse (kamp) periode zijn doorgesluisd naar door de Republiek overgenomen Ned.Indische staatsschuld(rondetafel conferentie 1949). En dus nog steeds NIET ingelost-zie actie Indisch Platform.De Republiek weigerde deze door Ned.aan Japan verklaarde oorlogs schuld,waar zij nb. als Ned.onderdanen!!ook ellende/schade van hebben ondervonden! Dat is Nederlands’ EREschuld!!
Jan A. Somers zegt:
27 oktober 2012 om 5:03 pm
“Met Tractaet ofte Geweld”
Dat is niet uitgevonden door de Staten-Generaal, maar al een oude formule
——————————————————————————————————–
Die door de S-G werd gebruikt en gegeven als vrijbrief .
Dus is de S-G verantwoordelijk voor alle bloedbaden , zoals o.a door JPC werd verricht op Banda.
De vraag is of de verantwoordelijkheid van de debacle van de pijnlijke dekolonisatie ook bij de S-G moet neer gelegd worden i.p.v de schuld gedeeltelijk bij de Indonesiers werd toegeschreven.
Juridisch is Indonesia pas in 1949 soevereign, tenminste dat beweren de Nederlanders altijd, en voor zo ver ik weet ook in 2012.
.
Een andere vraag , hebben de VOC schepen ook kapersbrieven gekregen ?
hebben de VOC schepen ook kapersbrieven gekregen ? Dat was wel het geval bij de voorcompagnieën, een normale gang van zaken, de Staten-Generaal had geen eigen oorlogsmarine. Bij de VOC weet ik het niet. Die VOC was wel opgericht om afbreuk te doen aan de vijand in de 80 jarige oorlog. Uit mijn dissertatie (ingekort):
De meeste instructies hadden een defensief karakter; van een terughoudende opstelling werd meer verwacht dan van een kostbare aanvalsstrategie. In Azië ondervond men wel voortdurend tegenwerking van de Portugezen, maar aangezien hun handelsschepen elk gevecht ontweken was er voor de Nederlandse schepen geen aanleiding tot krijgshandelingen. De Portugese speldenprikken maakten het de Nederlanders wel moeilijk hun geduld te bewaren, en de mentaliteit van enkele admiraals zorgde ook voor Nederlandse kapingsacties.
Nabij Sint-Helena werd in mei 1602 door twee Zeeuwse schepen op de thuisvaart een rijk geladen Portugees galjoen uit Goa benaderd. Een schot van de Portugees werd opgevat als een aanvalsactie, er mocht dus ‘verdedigd’ worden, en in het daaropvolgende gevecht werd het schip overmeesterd. De bemanning mocht vertrekken in een ander vaartuig, het veroverde schip werd als prijs opgebracht naar Zeeland. De processtukken zijn met de registers van de Zeeuwse Admiraliteit bij een brand verloren gegaan, maar gezien de bewaard gebleven gedenkpenning lijkt het zeker dat de prijs werd toegekend.
In oktober 1602 was het een Zeeuwse vloot onder Joris van Spilbergen, die samen met een Engelse vloot in Straat Malakka een Portugese kraak overmeesterde. De lading werd met de Engelsen gedeeld, waarna het schip met bemanning en passagiers de reis mocht voortzetten. De verdediging van deze kaping is niet overgeleverd maar het is niet ondenkbaar dat deze vloot, uitgerust door De Moucheron (uit Veere), in het bezit was van een kaperbrief.
Het buit maken van de Santa Catharina is vooral bekend geworden als aanleiding tot het schrijven van De jure praedae. Direct na de fusie van de Oude Compagnie met de Nieuwe Brabantsche Compagnie tot de Verenigde Amsterdamse Compagnie vertrokken op 23 april 1601 de reeds uitgeruste vloten. Overal was er sprake van tegenwerking door de Portugezen die ook de bevolking straften voor samenwerking met de Nederlanders. De vorst van Demak wist negentien opvarenden gevangen te nemen en zeventien opvarenden van de vloot van Van Neck bleken te zijn vermoord. Door de Prinses van Patani en de Koning van Johor, werd de aandacht van Van Heemskerck gevestigd op de rijk geladen schepen die uit Macao op weg waren naar Malacca. Op 25 februari werd in een kort gevecht een van die schepen, de Santa Catharina overmeesterd. De bemanning en de passagiers werden in Malacca aan wal gezet, de prijs werd naar Bantam gebracht. Over de verdeling van de prijs ontstond een complex juridisch dispuut waarvan de meeste bescheiden verloren zijn gegaan.
De actie van Heemskerck vond navolging. Schepen van de eerste vloot van de VOC onder Wijbrandt van Waerwijck hadden door verraad achttien opvarenden verloren en uit wraak werd bij Macao een Portugese kraak buit gemaakt waarmee zij direct terugkeerden naar Europa. De rechtmatigheid van deze prijs werd niet betwist, de bejegening door de Portugezen werd als zo slecht ervaren dat men het hanteren van oorlogsrecht redelijk vond. In de VOC waren velen echter niet gelukkig met deze agressieve ontwikkelingen en verkochten hun aandelen. Dit zijn de ontwikkelingen die geleid hebben tot het schrijven van De jure praedae door Hugo de Groot. Hij bleef daarbij niet op het vlak van de casus zelf, het werd oorlogsrecht, volkenrecht.
“deselve soeckende met tractaet ofte met geweld aan de Comp. te verbinden.” Dit ging niet om veroveringen op de vorstendommen, maar om het overnemen van de soevereiniteit van de Portugezen in de Molukken. De onderhandelingen over het (twaalfjarig) bestand waren vergevorderd en er moest versneld worden opgetreden tegen de Portugezen in de Indische archipel. Vooral omdat in 1602 de Spanjaarden vanuit de Filippijnen met een strijdmacht van 3000 man Tidore had veroverd en op Ternate forten hadden gebouwd. Naar aanleiding van de bestandsonderhandelingen werd in een geheime instructie opdracht gegeven de Portugese vloot aan te vallen, evenals alle Spaanse en Portugese schepen die men zou tegenkomen. Maar vooral diende men met de vorsten “een vast verbondt ende accoordt [te] maecken, ofte ’tgeene gemaeckt is sien te amplieren (…), omme alzo den Portugezen alle gelegentheyt te benemen sich met deselve te alieren”. Het ging daarbij om “alle onse geallieerde vrunden in Africa, Asia ende alle plaetsen in Oost-Indien, die vooralsnu geallyeert syn ofte noch met ons zullen in alliantie, vriendschap ende contract comen”. In verband met de handel in specerijen moest voorrang worden gegeven “aen de Molucques ende eylanden van Banda, daerom sult deselve plaetsen boven en voir alle anderen sien te verseeckeren (…) deselve soeckende met tractaet ofte met geweld [tegen de Portugezen]”.
Het bloedbad op Banda, onder verantwoordelijkheid van JPC, vond pas in1621 plaats.
Sorry dat het zo lang is geworden, maar het was nou eenmaal niet eenvoudig.
Jan A. Somers zegt:
1 november 2012 om 4:50 pm
Misschien is stelling nr. 8 van mijn dissertatie nog een pleister op uw door mij ontstane leed: Koningin Beatrix had haar bezoek aan Indonesië op 17 augustus 1995 moeten laten aanvangen.
———————-
Dat was dan de 50e jaardag waarop in Indonesie de naar schatting 100.000 doden werden herdacht die tijdens de onafhankelijkheidstrijd vielen. Of zou haar komst op juist die dag worden opgevat als grafschending van de ruim 6000 doden die sneuvelden voor vorstin volk en vaderland? De keus was niet zo eenvoudig. Men koos voor de 21 augustus, wat viel er toen te herdenken of te vieren?
http://www.beleven.org/vandaag/21_augustus
sorry: “…grafschending van de circa 6000 gesneuvelde Nederlandse soldaten die vochten voor vorstin volk en vaderland?
6000 doden aan Nederlandse kant ‘voor vorstin, volk en Vaderland’ zijn er altijd nog 6000 té veel ! 100.000 gevallenen tijdens de onafhankelijkheidstrijd was geen noodzakelijkheid maar veelal door onnodig kwaad, ophitsing van de zijde der Jap en door eigen toedoen tot stand gebracht. Dat laatste hoog te willen hemelen als vrijheidsstrijd etc. acht ik ridicuul ! Maar helaas jullie hebben geen oren om te horen,
ogen om te zien (hoe het werkelijk was) en geen stem om te spreken (behalve dan hier op het forum, ….maar ja, dat kennen we inmiddels). Zo schijnt dat te moeten gaan:
Generatie na generatie vormt andere denkbeelden en beoordelingen en degenen die het nog van nabij hebben meegemaakt worden bestempeld als zijnde arrogant, nietig,
koloniaal of wat al dies te meer zij ! Proficiat voor dergelijke zienswijzen ! Jullie zullen het beslist nog ver schoppen! Man, man wat ben ik blij dat mijn tijd er gauw op zit.
In volkenrechtelijke zin wordt in Indonesië zoals bekend op 17 augustus de proclamatie van 17 augustus 1945 herdacht. Dat in nationale zin ook de Indonesische slachtoffers worden herdacht wist ik niet. Volgens mij heeft de Nederlandse politiek niet bewust gekozen voor 21 augustus, elke datum, behalve 17 augustus, was goed. Heel subtiel door Suharto afgestraft. Maar hiermee werd wel de hoogheid van onze koningin door de gootsteen gespoeld, met dank aan de Nederlandse politiek.
Mijn ouders hadden toen ook reikhalzend gekeken naar de komst van Kon.Beatrix.
Ik( en gezin) hadden speciaal onze vakantie aangepast dat we in Jakarta zijn als “onze”koningin daar komt.
Het was voor de Indonesiers ( ook de generatie van mijn ouders-vaak nationalistische achtergrond ) een soort afsluiting van de tempo doeloe en een nieuw begin van vriendschap. Je ben alleen maar 1x 50 jaar merdeka .
Jammer dat ze niet kon komen .
We liepen ook rond op 17 augustus 1995 op de plein MONAS Jakarta(Koningsplein) , tussen feestende landgenoten en hoor ik omstanders “Blanda, of orang Blanda” fluisteren.
Voel me echt niet happy , totdat ik in gesprek ging met een omstander.
De ijs is gebroken, mijn zoon en vrouw moesten gelijk op de foto, zelfs met politiemensen .
Geschoffeerd ook dankzij die aanhang; wo.zgn Indië veteranen en figuren zoals zichzelf noemende Hankypanky ( te laf om eigen naam te noemen?-een nazaat van de Vaderlandse club? Nog steeds blind voor wat daar indertijd werkelijk is gebeurd?)
Wat anders was Kon.Juliana’s ontvangst in 1971. Voer voor historici: Kon.Juliana was altijd voorstander geweest van de Indonesisch onafhankelijkheid!! TV serie Juliana gezien, waarin zij diverse ruzies had met Drees sr.over Indonesië?
“Generatie na generatie vormt andere denkbeelden en beoordelingen”
Mijnheer Pankypanky,
Bij mijn weten bent U het , die nu denkbeelden en beoordelingen vormt.
“100.000 gevallenen tijdens de onafhankelijkheidstrijd was geen noodzakelijkheid maar veelal door onnodig kwaad, ophitsing van de zijde der Jap en door eigen toedoen tot stand gebracht. Dat laatste hoog te willen hemelen als vrijheidsstrijd etc. acht ik ridicuul !”
Dat moet U niet tegen mij zeggen maar tegen 235.000.000 Indonesiers.
“Dat moet U niet tegen mij zeggen maar tegen 235.000.000 Indonesiers” …….. waarvan een groot
gedeelte toendertijd gedwongen werd óf hun hoofd te bukken, óf hun tegenwoordig zijn te verruilen voor het hiernamaals ….door eigen landslui wel te verstaan ! Maar ja, dergelijke feiten
wenst men natuurlijk vandaag de dag niet meer onder ogen te zien.
Wat goed dat u betrokken voelt met het wel en wee, leven en welzijn van die Indonesiers
Dat de Indonesiers elkaar bestreden is in dit topic eigenlijk niet aan de orde, wel wat de Nederlanders daar na 17 augustus 1945 nog deden en hoe de dekolonisatie verliep.
Moeizaam zo lijkt het, en daarmee is voor mij de kous af.
Meneer Vos,
“wat de Nederlanders daar na 17 augustus 1945 nog deden ?”
ik vraag me af wat U eigenlijk nog in Nederland doet ?
Jan A. Somers zegt:
2 november 2012 om 11:25 am
citaat: “De hooge ambtenaren in Indie hadden den eedbvan trouw aan de Staten-Generaal af te leggen.” Dat klopt, het waren alleen geen ambtenaren maar burgers in dienst van de VOC. Zij hadden wel een publieke functie en moesten dus een ambtseed afleggen. Dat is nu nog zo.
——————————————————————————–
Ik vraag me af of de huidige CEO van diverse multinationals ook een eed van trouw moeten afleggen aan de 2de kamer en of hun personeel ook verplicht zijn om over hun zakenreizen te raporteren ?
Nee, maar zij hebben ook geen publiek ambt, en moeten alleen verantwoording afleggen aan hun aandeelhouders. We weten natuurlijk wel dat dat vaak tegenvalt, maar dat is een ander verhaal.
Het ging om publieke functies “Gouverneurs, Volck van Oorloge, ende Officiers van Justitie, ende tot andere nootelijcke diensten, tot conservatie vande Plaetsen, on-derhoudinge van goede ordeninge, Policie ende Iustitie eensamelijck tot voorderinge ende Neeringe te stellen, behoudelick dat de voorsz Gouverneurs, Officiers, Volck van Justitie, ende Volck van Oorloge, sullen Eedt van ghetrouwicheyt doen aende Staten Generael, ofte de Hooge Overigheyt voorsz, ende aende Compagnie, soo veel de Neeringe ende Trafficque aengaet,” Een CEO is vergelijkbaar met de bewindhebbers van de Kamers in Holland en Zeeland, die hadden geen publiek ambt en hoefden uiteraard geen eed af te leggen.
Wat een belangen verstrengeling .vandaar dat de zgn 1ste multinationaal ter wereld zo geruisloosd ingepalmd werd door de staat der Nederlanden .
Wanneer U niet historisch goed onderlegd bent en niet naar juistheid weet te interpreteren …..zult U het helaas op andere manieren moeten proberen. Vandaar dan ook Uw ‘scherpzinnigheid’ in geest, lankmoedigheid tegenover Uw gastland en mededogen t.o.v. eerwaarde forumgenoten !
Wat deed U daar in UW GASTLAND Indie/Indonesie?
Meneer Hankypanky, voordat we in een heel bestiale ruzie geraken. Overal ter wereld wonen nu eenmaal Nederlanders. Voor ons veranderde na de oanfhankelijkheidsverklaringing hoegenaamd NIETS. Dat lijkt wel een uitzondering waaraan U niet gedacht heeft.
Slechts de kleur van de vlag veranderde.
Dat er Nederlander waren die niet onder Indonesische vlag wilden varen, is hun eigen keuze.
Wanneer in Indonesie,Nederlanders verzocht werden om het land te verlaten, dat kan overal ter wereld wel eens gebeuren, dan vertrekken ze.
Worden ze ge-evacueerd. Helaas in ons geval op eigen kosten. Dat overkwam de Molukse KNIL-miltairen ook – maar dat is een ander verhaal.
Ik weet niet waar u naar toe wilt, maar u gedraagt zich wederom als die totoks toen die vroegen wat die bruintjes in HUN land deden.
De boel kaalvreten zeker?.
Dat eerste klopt! Dat krijg je als je met het oog op de oorlog in Europa de Portugezen in Afrika en Azië wilt bestrijden maar er niet voor wilt (kunt) betalen. Maar hetzelfde deden de Portugezen/Spanjaarden al eeuwen. Zij moesten na het verdrijven van de ‘moren’ uit het Iberisch schiereiland, van het Vaticaan (pauselijke bullen) de Islam bestrijden en het Christendom verspreiden. Wel op eigen kosten, te betalen uit de handel. Belangenverstrengeling is onuitroeibaar! Lees de kranten maar.
Ik geloof dat ik voorlopig maar stop over het octrooi. Denk er wel om dat er vier(!) jaar over is onderhandeld door partijen die er geen zin in hadden. Wat men eigenlijk wilde staat er niet in. Als je ziet hoe of het bestuur was verdeeld over de gewesten, weet je meteen dat dat bestuur geen daadkracht had. Eigenlijk hebben ze de werkers in het reusachtige handelsgebied (de halve wereld!) in de kou (lees hitte) laten staan, die hebben daarom hun eigen beleid moeten maken.
Dat tweede is net zo ingewikkeld. Ik geloof dat de Kamer Amsterdam het faillissement had aangevraagd. Er viel niets te halen. De bezittingen werden toen (1798) genationaliseerd, maar in Nederland kende niemand de staat van die bezittingen. Vanwege de oorlogen in Europa was er sinds ca. 1780 nauwelijks contact geweest, een situatie die voortduurde tot de val van Napoleon.
Ik hoop dat u begrijpt dat over zo’n zooitje een redelijke discussie op een website nauwelijks mogelijk is. Ook niet nuttig, de geschiedenis is haar eigen gang gegaan, anders dan gepland.
Hankypanky zegt:
2 november 2012 om 1:07 pm
Meneer Vos,
“wat de Nederlanders daar na 17 augustus 1945 nog deden ?”
ik vraag me af wat U eigenlijk nog in Nederland doet ?
—————————————————
Mr Hankypanky
Wat doet U hier in Nederland?
Of in Amerika, ik weet niet waar u woont..
Nou weet U, meneer Vos …. eigenlijk had ik nog steeds moeten wonen in dat land wat op een gegeven moment ‘Indonesia’ is gaan heten. Generaties voorouders van mij leefden er al voordien !Maar door toedoen van bepaalde gebeurtenissen (details wil ik U hierbij besparen !) werden wij er op een gegeven moment uitgeschopt ! Ik woon dus nu ergens anders en denk met veel weemoed terug aan mijn jeugd en jonge jaren ‘ginds’.
Het was namelijk ook mijn geboorteland.
Wat dat betreft kunnen we elkaar de hand schudden. Maar ik heb daar in dat land ook familie, “Indische” Indonesiers. Zij zijn Indonesiers , wij zijn Nederlanders (of Amerikanen, want daar heb ik ook familie) en we zien niet om in wrok of haat.
“Ed Vos zegt:
2 november 2012 om 1:32 pm
Meneer Hankypanky, voordat we in een heel bestiale ruzie geraken. …..
Wanneer in Indonesie,Nederlanders verzocht werden om het land te verlaten, dat kan overal ter wereld wel eens gebeuren, dan vertrekken ze.
Ik weet niet waar u naar toe wilt, maar u gedraagt zich wederom als die totoks toen die vroegen wat die bruintjes in HUN land deden.
De boel kaalvreten zeker?…..”
Meneer Vos, houdt Uw goed fatsoen en kom me nu niet met e.o.a. ‘bestiale ruzie’
want daar heb ik meer dan genoeg van meebeleefd gedurende de bersiap en, gezien mijn leeftijd, ook geen zin meer aan !
Verder ben ik niet verzocht om het land te verlaten maar …….ben er uitgeschopt !!!
Uw laatste opmerking kan ik helaas niet ‘plaatsen’, sorry !
Tegenvraag aan U: Komt U uit de groepering ‘Spijtoptanten’ misschien ?
“Komt U uit de groepering ‘Spijtoptanten’ misschien ?”
Het antwoord is neen.
Hankypanky zegt:
2 november 2012 om 1:59 pm
Tegenvraag aan U: Komt U uit de groepering ‘Spijtoptanten’ misschien ?
—————————————————————————————————–
Adoeh seh , moet dat ?
Ed Vos zegt:
2 november 2012 om 2:45 pm
“Komt U uit de groepering ‘Spijtoptanten’ misschien ?”
Het antwoord is neen.
Beantwoorden
Geef een reactie
Vul je reactie hier in …
Hankypanky zegt:
2 november 2012 om 1:59 pm
“Ed Vos zegt:
2 november 2012 om 1:32 pm
Meneer Hankypanky, voordat we in een heel bestiale ruzie geraken. …..
Wanneer in Indonesie,Nederlanders verzocht werden om het land te verlaten, dat kan overal ter wereld wel eens gebeuren, dan vertrekken ze.
Ik weet niet waar u naar toe wilt, maar u gedraagt zich wederom als die totoks toen die vroegen wat die bruintjes in HUN land deden.
De boel kaalvreten zeker?…..”
Meneer Vos, houdt Uw goed fatsoen en kom me nu niet met e.o.a. ‘bestiale ruzie’
want daar heb ik meer dan genoeg van meebeleefd gedurende de bersiap en, gezien mijn leeftijd, ook geen zin meer aan !
Verder ben ik niet verzocht om het land te verlaten maar …….ben er uitgeschopt !!!
Uw laatste opmerking kan ik helaas niet ‘plaatsen’, sorry !
Tegenvraag aan U: Komt U uit de groepering ‘Spijtoptanten’ misschien ?
Ed Vos zegt:
2 november 2012 om 2:45 pm
“Komt U uit de groepering ‘Spijtoptanten’ misschien ?”
Het antwoord is neen.
Beantwoorden
Geef een reactie
En als ik uit de groepering spijtoptanten zou komen wat dan nog? Wordt er dan met veel leedvermaakk naar me gewezen en gegngiffel? Moet ik dan als verdediging de haat tegen de Nederlanders aanvoeren?
Zo kunnen we wel aan de gang blijven zeg.
“gegniffeld” was het woord 😉
“Moet ik dan als verdediging de haat tegen de Nederlanders aanvoeren?
Zo kunnen we wel aan de gang blijven zeg.”
Zo kunnen we nog wel een tijdje beweren dat de indische nederlanders – die in Indonesie achterbleven – nog steeds onderhevig zijn aan discriminatie en haat. Die moeten dan weer geholpen worden met financiele steun en dergelijke. Dat soort zaken vallen dus onder de verantwoordelijkheid van de indonesische regering en niet van buitenlanders. Daarnaast gaat men voorbij aan de jaloezie die daardoor opgewekt wordt bij de niet “indische nederlanders” (de buren) in Indonesie. Ik ken die lui daar toch.
Sudah laat maar, hoe een topic versjtierd wordt 😉
Het spijt me, ….zielig Uw betoog en niet voor rede vatbaar !
Sorry, ik ben zo in war gekomen dat ik te veel hebt opgeplak.
Mijn excuses.
Ik leef met u mee. Het schijnt dat er twee wat onenigheid hebben. Moet kunnen.
Waaruit dus maar weer eens te meer blijkt: Het is meer dan tijd om de dekolonisatie te beschouwen als een historisch verschijnsel, en te analyseren met de methoden en begrippen van de historicus.
Welnu, …het moge blijken: Meneer Vos heeft schijnbaar a). een probleem met Nederlanders,
b). een probleem met Nederlanders uit het vroegere Indie [waren toch best wel nette en aardige mensen], c). een probleem met Nederlanders welke naderhand té lang hebben verwijlt in het Indonesia ná 1945 en d). welke hem vermoedelijk in het verleden hebben dwarsgezeten of geplaagd vanwege het feit dat hij wél zijn duim kon platdrukken op de tafel en de anderen niet ?! Ik hoop niet dat dat eventueel met mijn persoon wat van doen heeft ? Wél begrijp ik dat wanneer bepaalde lieden ‘de wind tegen’ gaan krijgen, ze opeens hevig te keer gaan. Daar kan ik dan ook niks aan doen. Het is maar hoe het komt. Wie de bal gooit ….kan hem terug verwachten !
De heer Kankypanky zei het volgende: een probleem met Nederlanders uit het vroegere Indie [waren toch best wel nette en aardige mensen],
Als die Nederlanders vroeger allemaal van die nette en aardige mensen waren waarom waren wij , zoals u continu terecht herhaald, eruit GESCHOPT?
Ik bedoelde de heer Hankypanky, minta ma’af doeloe
Waarom stelt U mij deze vraag ? Vraagt u toch liever diegenen die dat veroorzaakt hebben !
Bent U ook uit Indie ?
Pak Hankypanky,
Dat de Nederlanders eruit GESCHOPT(dus niet zomaar even gevraagd of ze weggingen) zijn heeft te maken met het Nederlandse beleid van toen. Nederland weigerde Indonesië onafhankelijkheid te geven in 1945(negeren van het zelf beschikkingsrecht punt in het Atlantisch handvest). En stuurde zelfs troepen(na net bevrijd te zijn van nazi Duitsland) naar Indonesië om het land opnieuw te bezetten.
Ik ben zelf niet geboren in Indië of Indonesië. Mijn grootouders zijn allemaal Indisch en moesten Indonesië verlaten. Pure consequenties van het Nederlands beleid.
Gaan we hier psychologiseren?
U heeft een groot probleem met uzelf. Ik wil uw trauma’s niet afpakken hoor. U mag ze behouden.
Sory Hr. Van Beek dat was een reactie (en mijn laatste) op
Hankypanky zegt:
2 november 2012 om 6:39 pm 😉
Welnu, …het moge blijken: Meneer Vos heeft schijnbaar a). een probleem met Nederlanders….
Meneer Vos,
blijft s.v.p. binnen Uw eigen huis !!!
Ach, wat U niet zegt !
ik heb tijden daar meegemaakt daar was ik enorm blij eindelijk weer eens een Nederlandse soldaat te zien, want het was me intussen een rotzooitje geworden van je welste !
Echter U kunt zich daar geen beeld van vormen ….U was er nog niet eens.
Het geeft niet, ik neem het U niet kwalijk …..het is slechts datgeen wat ik al eerder naar voren heb gebracht: Generatie na generatie vormt andere denkbeelden en beoordelingen en degenen die het nog van nabij hebben meegemaakt worden bestempeld als zijnde arrogant, nietig,
koloniaal of wat al dies te meer zij ……..
Hankypanky, Het doet er niet toe of ik me daar een beeld van kan vormen. Het gaat om de realiteit, om de feiten. Na meer dan 60 jaar kunnen we toch wel concluderen dat Nederland verkeerd heeft gehandeld. Ook u bent daar een slachtoffer van!
Meneer van Beek,
die ‘realiteiten’ kunt U echter niet beoordelen naar waarde want daarvan heeft U geen weet (U heeft ze immers ook nooit aan den lijve moeten ondervinden!). Verder kunt U ook niet concluderen of Nederland nu wel of niet verkeerd heeft gehandeld want U heeft geen weet van de besluitvorming dienaangaande. Het spijt me voor U maar ik acht U niet in staat mee te kunnen praten over dingen die U zelf niet kent. Ik ben inderdaad een slachtoffer en mogelijk ook indirect door toedoen van het toenmalige Nederland maar acht in eerste instantie de handelwijze der Indonesische staat voor schuldig aan de situatie.
O ja, om nog maar even terug te komen op een opmerking van de heer Mertens d.d. 2 nov. 2012 om 11:22 pm:
“Geschoffeerd ook dankzij die aanhang; wo.zgn Indië veteranen en figuren zoals zichzelf noemende Hankypanky ( te laf om eigen naam te noemen?-een nazaat van de Vaderlandse club? Nog steeds blind voor wat daar indertijd werkelijk is gebeurd?)”
U mag van mijn part denken wat U wilt en daar gelukkig mee zijn, maar wil U wel vriendelijk verzoeken mogelijke insinuaties als ‘té laf’ en/of ‘nazaat van de Vaderlandsche Club’ niet verder
aan mijn adres te kleven. Na hetgeen ik heb moeten doorstaan en doorleven heb ik het verder niet nodig om door e.o.a. ‘lolbroek’ op een forum zó ter discussie gesteld te worden. Laat dat U gezegd zijn !
Is uw naam niet; Han Colijn,Hank Romme of Panky van Heutz ? Uit de Jan Pieterz Coenstraat te Batavia? Die op de ‘zwarte lijst’ stond(nog steeds) van de pemoeda’s? Of kleeft er nog meer aan uw afkomst?
“Vaarwel tot betere tijden!”
Meneer Mertens,
ha, ha ….wat leuk, en vooral wat origineel ! Gaat zo door met dergelijke verwensingen !
U weet nog niet eens de ware toedracht tot “Vaarwel tot betere tijden” !
Gaat U eerst maar eens stevig Uw oren wassen. Bel…… (!) vent.
ad.somers-17aug.; Dus de morele kant prevaleert in diplomatiek verkeer boven de volkenrechtelijke formaliteiten! Ook voor u. Dit dus in tegenstelling met de kwestie over achterstallige zaken uit de Japanse kamptijd van uw vader.Daar prevaleerde uw vader-land-liefde boven vaderliefde! Vandaar mijn commentaar. Echter is de viering van 17 aug.,meer dan dat nl. de erkenning van hetgeen Nederland in Londen, aug.1941 heeft getekend; art.3 van het Alantisch Handvest; Elk volk heeft het zelfbeschikkingsrecht! Dus ook het Indonesisch recht voor de proclamatie! Moreel en volkenrechtelijk korrekt. Ben Bot heeft dit indertijd onderkend en het van ons kabinet afgedwongen. Resumerend is het triest, dat Ned. indertijd uit ging van een rijksverband met de koningin aan het hoofd en al bij aanvang van de allereerste bijeenkomsten fricties liet ontstaan, een oorlog ontketende en uiteindelijk bij de rondetafel conferentie afsloot met een immorele overeenkomst; de Ned.Indische staatsschuld! En dat was 65 jaar geleden.
Een oprechter overleg/overeenkomst had voor beide partijen (volkeren) een positiever resultaat opgeleverd en zeker een betere verstandhouding. Ben Bot’s actie verdient een vervolg te hebben!
De Nederlandse rechter staat in Nederland, en heeft alleen te maken met het Nederlandse recht. De achterstallige salarissen waren indertijd onder de rechter, dan gaat internationaal verdragsrecht boven nationaal recht. Met moraliteit houdt hij/zij zich niet bezig, gelukkig maar want zijn moraliteit hoeft niet de mijne te zijn.
Gw.Art. 94: Binnen het Koninkrijk geldende wettelijke voorschriften vinden geen toepassing, indien deze toepassing niet verenigbaar is met een ieder verbindende bepalingen van verdragen en van besluiten van volkenrechtelijke organisaties.
Ik weet niet of minister Bot wel in staat was iets van het kabinet af te dwingen, maar wat dan nog. De grondwet geldt ook (en wel in de eerste plaats) de regering. En in het diplomatieke verkeer is er al helemaal geen sprake van een morele kant. Daar gaat het bovenal om het onder alle omstandigheden onderhouden van de contacten tussen de staten. En net zoals bij familiebijeenkomsten, er zijn dingen waar je niet over praat. Gelukkig maar, dergelijke bijeenkomsten zouden een uitstervend fenomeen zijn. Een ramp voor het internationale verkeer. Ik vind het bijwonen van elkaars nationale feestdagen best wel verenigbaar met “een ieder verbindende bepalingen van verdragen”. Dat is zelfs fatsoenlijk als staten onder elkaar, en bevordert het omgaan met elkaar. Ondanks het feit dat Indonesië een verdrag heeft geschonden, mag de president best op bezoek komen. En als de Indonesische ambassadeur bij mij op bezoek komt, ik ga direct koffie zetten. (ik denk niet dat het nodig is). Ik zal het gesprek niet leiden naar 27 december en naar mijn in de bersiap vermoorde familie in Soerabaja. Daar ben ik te fatsoenlijk voor. Mijn vader zou ook zijn salaris niet aan de orde hebben gesteld. Ook hij was een fatsoenlijk mens.
. Op 8 maart 1942 volgde de capitulatie van Nederlands Indië. Bert Garthoff sloot toen de Nirom-uitzending met de historische woorden: “Wij gaan nu sluiten. Vaarwel, tot betere tijden. Leve de Koningin” Toch gingen de uitzendingen van de Nirom hierna nog een week door, maar wel uitsluitend met muziek en Japanse “berichten van orde”. Deze uitzendingen werden zoals gewoonlijk afgesloten met het Wilhelmus, tot ieders verbazing zonder dat de Japanse bezetter hier bezwaar tegen maakte. Pas later drong het tot deze door wat er was gebeurd en DRIE Nirom medewerkers hebben daar toen met hun LEVEN voor moeten betalen
siBo
Voor velen was dit het einde van ‘tempo doeloe’ (de oude tijd) waar ik echter een hiaat wil plaatsen, want wij begrepen tempo doeloe eigenlijk meer als de periode t/m de jaren twintig ! Overigens de drie medewerkers waren Kusters, van der Hoogte en Kudding !
Het is in herinnering gebleven als het ‘officiele’ afscheid/ophouden van het Nederlands-Indie zoals wij dit kenden. Een tijd van voortvarendheid en explosieve groei t.b.v. alles en nog wat en voor alle bevolkingsgroepen ten voordeel ! Voor enkelen op dit forum blijkbaar een doorn in het oog en voor hun ‘enge’ begrippen (gestoeld op gebrek aan kennis en onwetendheid !) kennelijk gelijk te zetten aan ‘onderdrukking, uitbuiting, apartheid en zelfs oorlogsmisdaad etc., en wat al niet verder in hun brein te boven wil komen! Vooral die ‘schreeuwers’ en ‘zwart/wit-denkers’ nadien hebben geen flauw benul van het leven toendertijd en dit uit zich dan ook m.n. hier op het forum ! Er bestaat een heel mooi resumé in het boek van J.C. Bijkerk “Vaarwel tot betere tijden” waarin het lot beschreven wordt van o.a. de ‘blank-geborene in Ned.-Indie’ (totok, hoewel voor mijn begrip dit meer duidt op “nieuweling”) en hoe verhaalt wordt dat óók déze groep van mensen, meer dood dan levend, naderhand te voorschijn komt uit de Japanse kampen, overal verspreid in Zuid-Oost Azie, met slechts één idee voor ogen: De opbouw van ook hún land Indie/Indonesie ! Dat deze mensen meer dan bedrogen zijn uitgekomen naderhand, moge wel blijken ! Er zijn mensen, voornamelijk van Indonesische komaf, die deze groep van Indiegangers graag nog wat wil natrappen, zo als hebben ze niets anders verdiend. Verder zijn er ook zulke die, kennelijk niet wetende waar thuis te behoren, bij voortduring present zijn op alle ‘Indo’-foren, deze groep mensen mede in het vizier (op de korrel) wil nemen en nog zulke die niet er voor terugdeinzen deze groep mensen van bepaald ‘onbehoorlijk’ en ‘onbeschofd’ etiket te willen voorzien ! De rechtvaardige lezer moge hierbij oordelen ………
Ook deze discussie heeft tot scherpe opmerkingen geleid. Tot op het randje. Echter – zo mogen we aannemen – had iedere bijdrage een positieve intentie: samen op zoek naar de waarheid.
We gaan weer op zoek naar een nieuw onderwerp, en sluiten hierbij deze sessie.
Een ieder dank voor zijn/haar bijdragen.