Nederlandse oorlogswrakken in Javazee verdwenen

Twee Nederlandse oorlogswrakken voor de kust van Indonesië lijken van de zeebodem te zijn verdwenen. Ook een derde wrak lijkt voor een groot deel te ontbreken, schrijft minister Hennis aan de Tweede Kamer. Duikers die op zoek waren naar de wrakken troffen wel sporen aan en sonaropnamen tonen de afdruk van schepen op de zeebodem.

Slag in de Javazee (ANP)

Slag in de Javazee (ANP)

Het gaat om de schepen Hr.Ms. De Ruyter, Hr.Ms. Java en Hr.Ms. Kortenaer. De schepen vergingen in 1942 tijdens de Slag in de Javazee. Daarbij vonden 915 Nederlandse marinemensen, onder wie schout-bij-nacht Karel Doorman, en 259 opvarenden van Indonesische origine een zeemansgraf.

In 2002 vonden amateurduikers de wrakken terug. Een internationaal team van duikers constateert nu echter dat ze worden vermist.  

Grafschennis

De drie Nederlandse schepen werden in 1942 tot zinken gebracht bij een treffen met de Japanse vloot. Hennis meldt dat ze met zorg kennis heeft genomen van de verdwijning.

“De slag op de Javazee maakt deel uit van ons collectieve geheugen. De scheepswrakken zijn stille getuigen van deze tragische gebeurtenis en vormen het decor voor de vele verhalen over de verschrikkingen van de oorlog, maar ook de kameraadschap tussen opvarenden.”

Volgens het kabinet is er nu nog onvoldoende informatie om de toedracht van de verdwijning vast te stellen. Het wil daar onderzoek naar doen, samen met andere landen. Hennis benadrukt al wel dat grafschennis een ernstig vergrijp is.

Expeditie

De verdwijning van de wrakken kwam aan het licht bij een expeditie die in gang was gezet door het Karel Doormanfonds. Dat wilde, met het oog op de 75ste herdenking van de Slag om de Javazee op 27 februari 2017, duiken naar de wrakken om zo de locaties vast te leggen voor de nabestaanden. Ook kon op die manier de status van oorlogsgraf nog eens worden benadrukt.

x
Dit artikel verscheen eerder op www.nos.nl, 15 november 2016

Dit bericht werd geplaatst in 9. Java Post. Bookmark de permalink .

30 reacties op Nederlandse oorlogswrakken in Javazee verdwenen

  1. H.A. Naberman zegt:

    Als ze zijn gestolen dan is dat meer dan schandalig!!!

  2. Leo Grollé zegt:

    Droevig bericht.
    (mijn vader is nl omgekomen a/b van Hr.Ms.De Ruyter’
    Ga volgend jaar een herdenking ceremonie bij wonen op het erevleld Kembang Kuning bij het Karel Doorman monument te Surabaya.

    • Ælle zegt:

      David Mearns van het bedrijf Bluewater Recoveries (zie mijn vorige reactie) en hoofdauteur van het tussenrapport, laat weten dat het lot van de bemanningsleden altijd een punt van aandacht was tijdens de expeditie. “Of het nu gebeurde in de zestiende of in de 21ste eeuw: de plaats van een scheepsramp is altijd een tragisch gezicht. We moeten de plek met RESPECT behandelen, omdat er zo veel mensen om het leven zijn gekomen. Uit de Portugese archieven kwam een akelig beeld naar voren, maar als je op de eigenlijke plek bent, kun je zelf zien dat de vloot geen enkele kans maakte in zo’n storm.”
      In het geval van de schepen De Ruyter, Java en Kortenaer gaat het om 1174 zielen die in een vervloekte oorlog met Japan de dupe werden.

  3. Wal Suparmo zegt:

    Of dat het en diefstal is of niet,laat ik het in het midden over.Ook met de schatten van de geszonken VOC met Chinees porcelein.Die door Engelse duikers gevijld waren bij Chrsteys in Londen.Maduresen zijn expert ini het slopen van oud ijzer.Zelf de Rusissche kruiizer ORDJONJIKIDE( IRIAN) is door de mensen van Haji SUEB in stukken gereten e, na dat de bewapening en de machines aan Taiwan was verkocht.

  4. Ælle zegt:

    Zoek contact met David Mearns. Hij is koning van de wrakkenjagers!
    van de Blue Water Recoveries Ltd.
    Challenger House
    Rumbold’s Hill
    Midhurst
    West Sussex
    United Kingdom
    GU29 9BY
    Tel: +44 (0) 1730 858 114
    Email: david@bluewater.uk.com

    • Jan A. Somers zegt:

      Waarom zo moeilijk? Indonesië is verantwoordelijk voor activiteiten in de territoriale wateren. Zij weten dus alles. Er wordt alleen gesproken over de Nederlandse schepen en slachtoffers. De meeste schepen uit de slag waren niet Nederlands, net zo min als het aantal slachtoffers. Dat zijn ook dode mensen!

      • Peter zegt:

        Helaas hr Somers, op deze plek wel; HRMS de Ruyter, de Java en de Kortenaer. Twee kruisers zijn vergaan in Straat Soenda en ook nog een Ned. torpedobootjager.
        Er waren echter wel veel Indonesiers aan boord van onze marineschepen. Bekijk de bemanningslijsten maar.

      • Jan A. Somers zegt:

        Ik dacht ook de Electra, Jupiter. Andere gezonken geallieerde schepen liggen inderdaad meer richting Straat Soenda.

    • Surya Atmadja zegt:

      Ælle zegt:
      17 november 2016 om 10:50 pm
      Indonesië weigert zich verantwoordelijk te stellen voor het verdwijnen of leeghalen van scheepsweakken, waarvan er drie ook Britse zijn en een Amerikaanse onderzeeboot
      =============================================
      Surya Atmadja zegt: in I4E
      18 november 2016 om 14:31

      aanvulling :
      Werd bewaakt door 3 Indon. schepen van PolAir(Waterpolitie)

      Aparat jaga bangkai kapal perang Australia dan AS (Perth- Houston).
      Sabtu, 31 Januari 2015 13:49 WIB | 9.154 Views
      Bron: Antara

  5. Het is zeer belangrijk dat wordt uitgevonden wat er met de wrakken zijn gebeurd, hoe diep liggen ze ,hebben de Koranen of de Chinezen ze gesloopt?
    Ben benieuwd wat er we te horen krijgen!

  6. Martijn Winter zegt:

    die wrakken liggen er heus nog wel, ze kijken alleen op de verkeerde plek! Om een paar duizend ton oud ijzer te bergen dat kost meer dan dat het oplevert.

  7. Peter zegt:

    Slag in Straat Soenda: Hr Somers, in de nacht van 28 febr. op 1 mrt 1942 hebben de Australische lichte kruiser Perth en de Amerikaanse zware kruiser Houston getracht via Straat Soenda aan de Japanse vloot en luchtmacht te ontsnappen. Jammer genoeg is dat niet gelukt. Ook de torpedobootjager hr ms Evertsen heeft het geprobeerd maar ook haar is het niet gelukt.

    • Peter zegt:

      Hr Somers nog enige aanvulling: op 28 febr. Stuitte de HMS Encoutef en Exester en USS Pope, op weg vanSurabaya richting Borneo op een Japans eskader. Helaas gingen ook deze schepen na een vuurgevecht van 3 uur ten onder.
      Eigenlijk is HR MS Tromp het enige schip wat de slag in de Javazeeheeft overleefd heeft; als je tenminste de slag in Straat Badoeng als onderdeel van de slag in de Javazee rekent. In deze slag raakte de Tromp zo zwaar beschadigd dat het opperbevel het schip, gelukkig tijdig, naar Australië kon dirigeren.

  8. Dirk zegt:

    It even makes the headlines on the BBC

  9. Dirk zegt:

    Sorry but forgot to give the link in my previous message

    Click:http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-37997640

  10. Peter Logger zegt:

    Vreselijk, het is droevig dat mensen dit soort dingen doen om (hoogstwaarschijnlijk) geld te verdienen met het ijzer…. Mijn oom is met het zinken van de Java omgekomen…..

  11. ellen zegt:

    “Mijn oom Ko, een jongere broer van mijn vader, was een korporaal konstabel geweest van de marine in de tweede oorlog op het marineschip de kruiser Hr Ms “Tromp”. De Tromp was een flottieljeleider, dwz een schip gebouwd om een flottielje jagers aan te voeren, doch zij verkreeg , eenmaal ingedeeld bij de Geallieerden de kwalificatie van lichte kruiser. Een konstabel is een van de artilleristen op een schip die de kanonnen van het schip bedient. Hr.Ms. Tromp een lichte kruiser heeft, evenals haar iets jongere zusterschip Hr.Ms. Jacob van Heemskerck de gehele oorlog overleefd en is, volgens haar opvarenden een fortuinlijk schip geweest.
    De Japanners dachten er anders over. Niet minder dan vijfmaal maakten zij in communique’s bekend dit Nederlandse oorlogsschip tot zinken te hebben gebracht. Wel liep de Tromp in de nacht van 20 februari 1942 aanmerkelijke schade op tijdens de Slag in straat Badoeng, waarbij ook tien opvarenden sneuvelden en dertig gewond waren. Zij kreeg daarna de order om zo spoedig mogelijk in Australie te gaan repareren en vertrok dientengevolge op 23 februari uit Soerabaja. Toen de Japanners enkele dagen later in de Java-zee met het geallieerd eskader onder Schout bij-nacht Doorman afrekenden, maakte de Tromp daar dus geen deel meer van uit. Men mag wel aannemen dat door deze bestiering van het lot de Nederlandse kruiser de dans ontsprongen is. Na in Sydney hersteld te zijn heeft de Tromp vervolgens tot het eind van de oorlog in het verre oosten aan de strijd ter zee kunnen deelnemen. Eerst in de wateren rond Australie, konvooidiensten, daarna werd het schip ingedeeld bij de Britse “Eastern Fleet”en tenslotte bij de 7de Amerikaanse vloot in de Z.W. Pacific. De Tromp kreeg hierdoor gelegenheid op te treden bij verschillende acties in haar zo vertrouwde Indische wateren en zou ook de eerste Nederlandse oorlogsbodem zijn, die na de capitulatie van Japan weer op de rede van Tandjong Priok verscheen.”
    (Bron van dit verhaal: mijn broer, marine-officier bij o.a. koopvaardij).

    • Jan A. Somers zegt:

      “waarbij ook tien opvarenden sneuvelden ” Zij liggen in Surabaya op Kembang Kuning. Raar is dat ik in 1997 op de kruisen zag Straat Bali. Maar dat is de straat tussen Java en Bali. Ik kan die foto hier niet uploaden, maar zijn te zien bij de OGS.

    • rob beckman lapre zegt:

      Schrijfster; ontving een mailtje van onze “Amarindo” Ron Geenen -Ron@myindoworld.com– waarin hij aangaf, zeer waarschijnlijk voor de(grote)Amerikaanse Indo gemeenschap graag een artikel over bekende,en onbekende feiten over de “Tromp”in de oorlog te schrijven.Als u aan zo’n artikel wil meewerken,kan u hem rechtstreeks op eerder genoemde site contacten.

      • Jan A. Somers zegt:

        Zie ook: J.P.Nater, Koers 300, vaart 25, De Slag in de Javazee. ISBN 90 228 1832 2. Daarin staat ook de slag in Straat Badoeng beschreven.

  12. Peter van den Broek van een andere generatie zegt:

    Ik weet dat er over de slag in de Javazee heel veel is te vinden in de bibliotheek van het Koninklijk Instituut van de Marine KIM in Den Helder, althans toen ik daar als ARO en docent vele uren doorbracht.

    Anders bezoek
    http://www.gahetna.nl/collectie/archief/inventaris/index/eadid/2.12.51/inventarisnr/84
    Commissie Onderzoek Gedragingen Marinepersoneel Nederlands-Indië (WO2) » Inventaris nr. 84

    • Jan A. Somers zegt:

      Voor een normaal oud mens een toer om daar te geraken. Gewoon bij je plaatselijke openbare bibliotheek ergens laten ophalen. Na een paar dagen heb je het dan in huis voor een paar weken. Behalve natuurlijk archiefstukken. Maar een sneeuwbaleffect is erg handig Begin maar eens met de literatuurlijst van het door mij genoemde boek: 51 titels. Er zijn een paar Japanse bij, eerst maar een snelcursus volgen. En als de sneeuwbal eenmaal rolt zit je misschien op een paar honderd. Dat zou vele malen richting Den Helder betekenen. Nederlandse boeken en archiefstukken zijn allemaal in Den Haag te vinden (KB, NA), na aankomst Den Haag C.S. even het pleintje oversteken.

  13. Peter van den Broek van een andere generatie zegt:

    De lijst van betrokken schepen in de Slag in de Java Zee is lang, schrikbarend is de lijst van verloren gegane oorlogsschepen, verschrikkelijk lang is de lijst van omgekomen Marinepersoneel. Alleen 4 Amerikaans torpedobootjagers USS Alden, USS John D. Edwards, USS John D. Ford , USS Paul Jones en Hr. Ms. Tromp ontsprongen de dans en ontkwamen naar Australië.

    ABDA”Combined Striking Force”, bestond uit:
    zware kruisers
    • USS Houston, gezonken slag in de Javazee Soenda Straat
    • HMS Exeter gezonken slag in de Javazee, Soenda Straat

    lichte kruisers
    • Hr.Ms. de Ruyter gezonken slag in de Javazee
    • Hr.Ms. Java gezonken slag in de Javazee
    • HMAS Perth gezonken slag in de Javazee, Soenda Straat

    tordedobootjagers
    • HMS Electra, gezonken in de Javazee
    • HMS Encounter, gezonken in de Javazee, Soenda Straat
    • HMS Jupiter, gezonken in de Javazee, Soenda Straat , gezonken door een mijn waarschijnlijk gelegd door de Mijnenlegger Gouden Leeuw zonder medeweten van de Combined Striking Force
    • Hr.Ms. Kortenaer, gezonken in de Javazee
    • Hr.Ms. Witte de With, beschadigd tijdens Japanse luchtaanval, vernietigd door eigen bemanning op 2 Maart 1942
    • USS Pope gezonken in de Javazee, Soenda Straat
    • Hr. Ms Piet Hein, verging bij de Slag in de Badoeng Straat op 19 februari 1942

    ⎫ USS Alden, uit dienst gesteld in 1945
    ⎫ USS John D. Edwards, uit dienst gesteld in 1945
    ⎫ USS John D. Ford uit dienst gesteld in 1945
    ⎫ USS Paul Jones uit dienst gesteld in 1945
    ⎫ Hr. Ms Tromp werd beschadigd op 18 Februari 1942 tijdens de slag in de Badoeng Straat en ontkwam naar Australië.

    • Jan A. Somers zegt:

      Nadat de HMS Exeter beschadigd naar Soerabaja was teruggekeerd was ik betrokken bij de begrafenis van de gesneuvelden, op Kembang Koening. Zie Java Post, 9 juni 2011, De werkelijkheid was ver weg. Deze mensen zijn naderhand herbegraven in Jakarta. De Exeter was ook bekend door de slag met het vestzakslagschip Admiral Graf Spee. Door het verlaten van de kiellinie kwam het niet gebruikte bevel van Doorman ‘ík val aan, volg mij’ in de wereld.

  14. Ron Brus zegt:

    Misschien liggen er delen van de verdwenen Nederlandse oorlogsschepen op de Zuid-West kust van het eiland Madura. Daar zijn de Indonesiers schepen aan het slopen. De kust ziet er smerig en vies uit. Ik heb er een bezoek gebracht in 2013 en foto’s en video’s gemaakt. Het ligt ten westen van de Suramadu brug tussen LABANG en KAMAL. Aan de overkant ligt Surabaya

    • Surya Atmadja zegt:

      Ron Brus zegt:
      19 november 2016 om 9:38 am
      Misschien liggen er delen van de verdwenen Nederlandse oorlogsschepen op de Zuid-West kust van het eiland Madura. Daar zijn de Indonesiers schepen aan het slopen.
      =========================
      Er is een you tube film dat Indonesische slopers grote dikke dekplaten aan het snijden zijn met lasapparaat op een strand.
      Die grote dekplaten( mss andere mensen/buitenlanders/ploegen) hadden ze met een speciale! snijapparaat in hapklare brokjes gesneden.

      Dus het is geen ingewikkelde of tijdrovende operaties.

  15. Johan van Leer zegt:

    Zuiver grafschennis !
    Hetzelfde zou zijn Kembang Kuning opgraven voor gouden tandenen kiezen.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s