Bronbeek opent nieuwe expositie
Het Van Heutsz monument in Jakarta was een topstuk van de Nederlandse beeldhouwkunst door Dudok en Van den Eijnde. In 1953 werd het gesloopt. Behoudsmedewerker Robert Elbersen van het Bronbeekmuseum haalde in Engeland de brokstukken van het monument op. Ze zijn een schenking van mevrouw Koosje van der Peijl-Noltes en Gerard Hoogland. Ze zullen te zien zijn in de expositie ‘Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945/1950’
Van Heutsz monument, Batavia, ca. 1945
Het monument is vanaf de ideevorming in 1924 tot en met de sloop omstreden geweest. Johannes Benedictus van Heutsz (1851-1924) was de commandant van het KNIL, die hard optrad tegen de guerrilla in Indië. Mede door zijn optreden werden orde, rust en welvaart gebracht. Onder zijn gezag werd Nederlands-Indië een politieke eenheid. De discussie of hij een held of schurk was, wordt tot heden zowel in Indonesië en Nederland gevoerd.
Brokstukken Van Heutsz monument in tuin
Welke reis legde de monumentale brokstukken af? De vader van Koosje van der Peijl-Nolte reed tijdens de Bersiap in Jakarta langs het Van Heutszmonument. Hij zag dat pemoeda’s bezig waren het beeld op te blazen. Hij stapte uit en vroeg om een aantal hoofden van het beeld te behouden. In ruil voor sigaretten nam hij de stukken mee. De beelden lagen daarna een tijd bij Koosjes moeder in de tuin in Indonesië. Toen zij hertrouwde met de heer W.H.Hoogland en en zij naar Nederland verhuisden namen ze de stukken mee. Zij zagen de waarde van het monument in en waren verheugd dat er iets van over was gebleven. Daarna gingen de beelden met Koosje mee naar Engeland omdat ze het mooi in de tuin vond staan. Daar hebben ze 46 jaar in hun tuin in Londen gelegen.
Op de foto’s zie je we het monument in verschillende fases: in volle glorie voor de oorlog, kort na de Proklamasi in 1945 en tot slot de brokstukken zoals ze in Londen in de tuin lagen bij Koosje van der Peijl-Noltes en haar man.
Expositie
Met de expositie ‘Oorlog! Van Indië tot Indonesië’, vandaag geopend, wil het museum 70 jaar na dato de dekolonisatieperiode vanaf 1945 in perspectief plaatsen. Ook het complexe verhaal en de positie van het KNIL komt ruimschoots aan bod. Voor bezoekers is er een gratis tentoonstellingskrant, met historische achtergronden en praktische hulp bij het vinden van informatie over de eigen familie.
De expositie duurt tot en met 3 januari 2016. In de loop van dit jaar worden verschillende activiteiten rondom dekolonisatie ontplooid.
x
Java Post 
Zeer interessant! Dit monument ken ik zeer goed want ik speelde er vaak. De Japanners zetten het hoofd van v. Heutsz in een houten bekisting….
Het is me een keer gelukt boven op de grote olifant te klimmen, was een teleurstelling want ik dacht altijd dat ie massief was….maar nee, helemaal hol en leeg, er groeide gras op de bodem.
Er werd wel eens geschreven dat het mooiste monument van Nederland in Indië staat…..dit dus!
Ze hadden erg veel moeite om het monument te slopen…het was alsof van Heutzs zich hevig verzette.
Overigens was de bersiap al lang voorbij toen de sloop plaats vond…..en het werd ook niet ‘opgeblazen’…..
Ja, (In 1953 werd het gesloopt) toen wist niemand meer wat bersiap was.
Dit zou een geweldig Bersiap Monument zijn als het in Den Haag op het terrein van het Indisch Nationaal Monument een prachtige plek zou krijgen. Uiteraard met een uitgebreide Plaquette met namen van de bekende slachtoffers.
De Stichting Herdenkings Monument Bersiap Slachtoffers (i.o.) zou zich graag inspannen voor Crowd Funding om de benodigde gelden hiervoor bij elkaar te krijgen.
Huib Otto
“met namen van de bekende slachtoffers” Deze zijn bij de OGS te vinden. Wat te doen met de vele (meeste?) naamlozen? Je kunt ze één verzamelnaam geven, maar elk apart is veel netter, dat gebeurt ook met de vele naamlozen uit de oorlog..Known unto God.
Het is helaas nou eenmaal niet mogelijk om de namen van naamloze slachtoffers te vermelden…. Denk aan het graf van de Onbekende Soldaat.
Dus iets in die geest zou het moeten worden denk ik.
Huib
Op Kembang Kuning ligt elke naamloze in een apart graf. Maar: bij het bergen, ruimen en herbegraven waren vele overblijfselen vaak niet meer uit elkaar te houden. Je kon ze wel tellen op basis van bijvoorbeeld schedels, of heupgewrichten o.i.d. Dan zijn ze in een verzamelgraf herbegraven, met vermelding van het aantal. Op het ereveld in Vlissingen liggen de onbekende soldaten ook in aparte graven, voor zover dit mogelijk was.
Bronbeek nieuws: Omdat Maarten de Roode (94) op weg naar de eetzaal van Bronbeek geen foto’s van politionele acties in voormalig Nederlands-Indië wil zien, heeft hij het Koninklijk Tehuis voor oud-militairen verlaten. Is dit geen Nieuws, Buitenzorg? Updated 19 februari 2015
Wie is Maarten?
Buitenzorg volgt zowat ongeveer alles, Aelle. Maar op dit moment even niet. Hij heeft de griep.
O, wat sneu! Van harte beterschap toegewenst en het beste.
Het dagelijks drinken van geitenmelk heeft me gered. Heb al jaren geen griep meer gehad (Ik klop intussen op m’n kop). http://www.levendenatuur.nl/index.php/geitenmelk
Maar denk wel aan de Q-koorts!
Een goede scheut cognac in die geitenme-hé-hé-hé-lk!
Dan blijft die koorts ook weg!
Beterschap!
Effe over het Tehuis en Museum”Bronbeek”
Zijnde als Rijks museum slordige fouten gemaakt
Goed betaalde medewerkers,met in handbereikt
de juiste informatie /gedocumenteerd etc.
Maar de grootste blunder is wel, dat een iedere
bezoeker en Museum staf medewerkers, tegen 17.00u
heerlijk naar huis gaat en met andere Gezellige onderonsjes
bezig is,
Zijn de OUDE HUIS BEWONERS (zie schenkingsacte)
constant bezig ,van kamer naar eetzaal, naar Ontspannihgszaal(?)
ed,zich door deze Halfduistere smalle gang te verplaatsen.
Als U deze expositie betreedt ,komen er lichtflitsen en vreemd
gong .bekkenslagen je welkom heetten.
Een Vrijwillige medewerker liet zich uit,dat de OUDE mannen
konden weten waar zij in terecht kwamen.
Nmi dus ,EIGEN SCHULD__DIKKE BULT
siBo
Kasian. Beterschap Buitenzorg! Van grippe en San Cugat kun je het soms Spaans benauwd hebben. Niettemin ‘altijd blijven lachen’ zong Bassie van Adriaan.
Nah, meteen al een beetje opgemonterd toch … 😉
e.m.
Recept van mijn huisdokter: mét geitenmelk, een week bed-arrest; zonder geitenmelk, zeven dagen onder de wol.
Beterschap en hopelijk volgende week weer buiten zorg!