Het vuur van de bersiap

Het nationaal onderzoek naar de gebeurtenissen in de jaren ’40 is inmiddels halverwege. Omdat we nog een jaar of twee moeten wachten voor we een antwoord krijgen op onze vele prangende vragen, alvast (nogmaals) enkele gedachten over het aantal bersiapslachtoffers.

Het Ursulinenklooster in Noord-Bandoeng, gebruikt voor de opvang van vluchtelingen. (TM)

Door Bert Immerzeel

Stel, dat een historicus nu opeens concludeert dat het bombardement op Rotterdam in 1943 geen 500 maar 5 duizend doden heeft gekost, of dat de Watersnoodramp in 1953 geen 2 duizend maar 20 duizend slachtoffers telde, dan zouden we ze toch voor gek verklaren? Waar zijn al die slachtoffers dan gebleven? Toch was dít wat gebeurde met betrekking tot het aantal bersiapslachtoffers, en (bijna) niemand zei er iets van.

Voor degenen die de discussie hebben gemist: tot een jaar of tien geleden werd steeds aangenomen dat deze bersiap tot een 3500 slachtoffers aan Indo-Europese zijde had geleid. Het was dr. Lou de Jong die in Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog tot deze conclusie was gekomen, waarbij hij zich baseerde op de sterftecijfers zoals in de jaren ´40 bekend bij de Opsporingsdienst Oorlogsgraven (ODO). De Jong voegde hieraan toe dat het definitieve aantal mogelijk iets hoger lag, omdat geen sterftecijfers bekend waren van (met name) Indo-Europese vrouwen die, woonachtig in het binnenland, gehuwd waren met Indonesiërs.

Ophoging

In 2005 deed historicus Herman Bussemaker er opeens een flinke schep bovenop. In zijn boek Bersiap! Opstand in het paradijs komt hij tot een schatting van 20 duizend slachtoffers, uitgaande van de officiële cijfers van het ODO, een ‘oversterfte’ in de bersiapkampen, en een aantal van 14 duizend ´vermoorden en vermisten´. Ook na hem werden door William H. Frederick (2012) veel hogere cijfers genoemd. Het woord ‘genocide’ viel zelfs.

Deze enorme ophoging leidde in historische kring misschien tot wenkbrauwfronsen, er werd weinig tegenwicht geboden. Waarschijnlijk wilde men de vakgenoten niet te veel afvallen. Een bevriende historicus schreef mij eens: ‘Frederick wilde academische furore maken door 10% van de Indo´s uit te laten roeien, en Bussemaker c.s. wilden aandacht voor de belangen van de Indo-groep bij de Nederlandse overheid. (…) Die 20 duizend extra slachtoffers liggen (zeker) in een enorm massagraf waar niemand de locatie van kent. Naamlozen, waarvan de nabestaanden ook nog eens niet de door een schandalige overheid achtergehouden uitkeringen hebben ontvangen!’

Een hard, maar naar mijn mening terecht oordeel. Het leek er wel héél erg op dat de cijfers om politieke redenen waren opgehoogd. Door de Indische gemeenschap in Nederland werden de hoge inschattingen dan ook omarmd, als waren zij een bewijs van de omvang van het geleden leed.

Over de methodiek van Bussemaker en Frederick schreef ik reeds eerder. Zonder afbreuk te doen aan hun enorme bijdrage aan de geschiedschrijving van Nederlands-Indië: hier sloegen zij de plank behoorlijk mis. Bussemaker gaf overigens volmondig toe dat hij meer afging op zijn gevoel dan op harde cijfers. Frederick reageerde niet toen ik hem confronteerde met een weerlegging van zijn gedachtengang.

Extrapolatie

Wat schortte aan hun benadering? Beiden hanteerden de methode van extrapolatie: als op een bepaalde locatie zó veel vermisten zijn, of zó veel doden vallen, zullen die op een andere locatie ook zijn gevallen. Frederick baseert zich vooral op de gebeurtenissen in de Simpanggevangenis in Soerabaja, Bussemaker onder meer op een lijst van vermissingen in Batavia. Over de Simpanggevangenis, daarover kunnen we kort zijn: gruwelijk en mensonterend, maar niet representatief voor heel Java. Over de vermissingen in Batavia en elders: een vermissing is niet hetzelfde als een moord.

Op 3 april 1946 meldde Het Dagblad ‘dat in een officieel rapport over de zich op Java bevindende geïnterneerden de volgende cijfers (worden) genoemd betreffende de Europeesche en ons vriendschappelijk gezinde Indonesische kampbewoners gedurende het tijdvak van 15 September 1945 t/m 31 December 1945: Bandoeng: 72 vermoord, 5 gewond, 860 vermist. Batavia: 4 gedood, 6 gewond, 14 vermist. Semarang: 42 gedood, 51 gewond, 86 vermist. Buitenzorg: 2 gewond. Ambarawa/Banjoebiroe: 21 vermoord, 54 gewond.’

Wat opvalt is het aantal vermisten in Bandoeng. Van deze stad weten we echter dat de chaos compleet was. Half Java kwam hier terecht in deze maanden, en iedereen was iedereen kwijt – hetgeen natuurlijk leidde tot de vele geregistreerde vermissingen. De meesten van deze vermisten – óók in Bandoeng – keerden echter terug. Deze terugkeer – al was het alleen al door de gebrekkige overdracht van de gegevens door de Britten aan de Nederlanders – werd níet of zeer gebrekkig bijgehouden. En zo leek het er tot ver in 1946 nog op dat nog honderden, zo niet duizenden zoek waren. Niemand, en ook Bussemaker of Frederick niet, kon echter de namen noemen van degenen die in dat enorme naamloze massagraf terecht waren gekomen. Waarom niet? Heel simpel: omdat dat graf niet bestaat.

Brand

In november 2018 hoorden we van een enorme bosbrand in Californië. In de omgeving van het stadje Paradise werd alles in de as gelegd, en tientallen bewoners lieten het leven. Aanvankelijk was sprake van tientallen, later honderden, en uiteindelijk zelfs 1200 vermisten. Een maand later – vooral dank zij het internet en de social media – was bijna iedereen getraceerd.  Gelukkig maar.

Hadden we in 1946 óók maar internet en social media gehad, dan zouden we nu niet hoeven te speculeren over het aantal slachtoffers. Hopelijk wordt met het eindrapport van het nationaal onderzoek een nieuw ijkpunt gelegd, een ijkpunt, niet gebaseerd op gevoel, maar op verifieerbare gegevens.

x

Dit bericht werd geplaatst in 9. Java Post. Bookmark de permalink .

322 reacties op Het vuur van de bersiap

  1. j.w.hoegen. zegt:

    kan het om de Indonesische slachtoffers gaan ??
    de kali in Soerabaja was rood en verstopt van de lijken .
    feest voor de boeaja’s .

    • aelle zegt:

      kan het om de Indonesische slachtoffers gaan??
      de kali on Soerabaja was rood en verstopt van de lijken.
      feest voor de boeaja’s.
      De vraag van j.w. hoegen is volgens mij bedoeld als een verzoek om er over te lezen/te weten te komen of . . . vergis ik me?

      Kan het om de Indonesische slachtoffers gaan?

    • Jan A. Somers zegt:

      “de kali in Soerabaja was rood en verstopt van de lijken .feest voor de boeaja’s .” Ik fietste bij mijn melkronde door de Embongs elke dag langs die kali. Geen bloed gezien, een keer een lijk tegen de stuw. En na de slag bij de Rode Brug tussen Sura (witte haai) en Baya (een krokodil), was al heel lang geleden. Sindsdien geen boeaja maar gezien in Soerabaja.

  2. buitenzorg zegt:

    Aan Indonesische kant vielen in Soerabaja vele malen méér doden dan aan Indo-Europese zijde. Daarover gingen de schattingen van Bussemaker en Frederick echter niet.

    • Ron Geenen zegt:

      @@Aan Indonesische kant vielen in Soerabaja vele malen méér doden dan aan Indo-Europese zijde. @@ De Indonesiers zijn er ook mee begonnen en hebben er naar gemaakt. De Indo’s hadden net met de jap van doen gehad en vonden het meer dan genoeg. Waren verhongerd en hadden allele ziekten opgelopen. Moeten we dan medelijden met hun hebben?

      • Paul Vermaes zegt:

        Geachte Ron Genen,
        Vanaf het moment dat er Britse troepen in de safe areas (Batavia en Bandung bijvoorbeeld) hun intrede deden en als gevolg daarvan pemuda’s zich daarover opwonden, ontstonden er in ieder geval in genoemde steden zgn. VCB-eenheden van de Hitlerjugend generatie van de buiten-kampers (Indische jongens van 16, 17 en 18 jaar), aangevuld met Ambonese KNILlers, die door de Jappen niet werden geïnterneerd, geleid door gepensioneerde KNIL-officieren en onder-officieren, die ook niet werden geïnterneerd door de Jappen. Deze VCB (VrijwilligersCorpsBatavia c.q. Bandung) werden bewapend door de Britten en hebben in hun wraaklust met handgranaten meer paniek gezaaid in de kampongs dan de Pemuda’s met hun bamboe roentjings en goloks. Deze VCBers konden later bij de KNIL-eenheid Anjing Nica (wat een provocerende Geuzen-naam) verder gaan…
        Paul Vermaes

      • Ron Geenen zegt:

        Laat me niet lachen. Sinds uw verhaal over het rood-witte verhaaltje en merdeka, geloof ik niets meer wat u hier op het net schrijft.

      • Peter van den Broek zegt:

        Het verhaal van dhr Vermaes over tenminste Batavia kan ik bevestigen. De indruk wordt gewekt dat het louter inlandse KNIL-militairen , maar ookKNIL-eenheden met o.a. Surinamers die uit Australië via Borneo in Batavia terechtkwamen zie 1.Cie 1.Bat KNIL. Vergeet niet dat KNIL-Generaal Schilling in Batavia zat, die zat toch niet met zijn vingers in zijn neus.

        De Britten kregen veel last van die schietgrage Nederlands-Indische (para)militaire eenheden, die de Orde en Rust (geen Law and Order) verstoorden, vooral toen de eerste Britse doden vielen (v.a. 8 Oktober 1945). De opperbevelhebber SEAC op Java,Gen. Christison vaardigde zelfs op 28 Oktober een heuse dienstorder uit, dat Nederlandse (Indische) eenheden zich in wijken in Zuid-Batavia moesten terugtrekken.

      • Peter van den Broek zegt:

        correctie
        Het verhaal van dhr Vermaes over tenminste Batavia kan ik bevestigen. De indruk wordt gewekt dat het louter inlandse KNIL-militairen zich misdroegen , maar ook KNIL-eenheden o.l.v. van KNIL-officieren met o.a. Surinamers die uit Australië via Borneo in Batavia terechtkwamen maakten zich schuldig aan bruut geweld, zie 1.Cie 1.Bat KNIL

      • Ron Geenen zegt:

        Dat kan best en wil ik ook best aannemen. Maar dhr Vermaes houdt er van om te overdrijven. In een ander schrijven heeft hij het letterlijk over loudspeakers in elke kampong.in Indonesie. Als u uw statistieken om zijn gegevens moet afgaan, kun u alles wel wijzigen. Overdrijven is blijkbaar zijn sterkste kant.

      • Peter van den Broek zegt:

        Wie zegt dat de dhr Paul Vermaes overdrijft? Op javapost kan veel gezegd worden, maar dat mag toch wel onderbouwd zijn, dat heeft niet direct met wetenschap te maken, wel met een verantwoorde discussie.

        De uitspraak van dhr Paul Maes over “loudspeakers in elke kampong in Indonesie” bij wijze van spreken is best verantwoord.

        De Japanners hadden in alle steden en grotere plaatsen op Java en in de Buitengewesten met een Japanse vlag getooide luidsprekerhuisjes installeerden, de ‘zingende torens’.
        Op Java in 1942 enkele honderden maar in 1944 waren het er enkele DUIZENDEN geworden. Aangezien de uitzendingen ook in het Maleise taal waren, konden vele Inheemsen, Indonesiers dus de radio-uitzendingen volgen. Dat had wel verstrekkende consequenties.

        De Heer Geenen mag uitzoeken waar ik mijn wijsheid vandaan haal en dat is zeker niet uit Wikipedia.

      • Ron Geenen zegt:

        Neem me niet kwalijk, maar ik ben totaal niet geïnteresseerd in waar u uw gegevens vandaan haalt en waar u mee bezig bent. Maar ik kan u wel het volgende vertellen. Heb na de oorlog met moeder en kinderen in Cideng wijk, Batavia, gewoond. En dat was van eind 1945 tot 3 januari 1951. Als 12 jarige woonde ik aan de Cilamaya weg 13. Verder op was aan de ene kant een groot veld, ons voetbalveld, waar wij bijna iedere dag voetbalden. Aan de andere zijde van dat veld was een kampong. Die kampong strekte tot achter ons huis. Heb voor de zekerheid een van mijn oude vriendjes, nu ook in Amerika woonachtig, gebeld. Wij beiden hebben nooit, nogmaals nooit, daar luidspeakers horen blèren.
        Dus, ik blijf bij mijn statement dat alle kampongs luidspeakers hadden, overdreven is, period!

      • Jan A, Somers zegt:

        “met een Japanse vlag getooide ” Die Japanse vlag heb ik daarop nooit gezien. Die torens leken sterk op de temperatuurhutten van een meteorologisch instituut, ze staken alleen boven de mensen uit. Slechte luidsprekers! Voor mijn informatie had ik meer aan kranten die bij de verdeelpunten hingen.

      • Ron Geenen zegt:

        Over die luidsprekers kan ik niet oordelen, want ik heb ze nooit gehoord. Trouwens de huidige Japanse luidsprekers kunnen o.a. niet tippen aan de Britse B&W. Ik kan dat staven, want ik heb er 5 staan, aangedreven door ook een Britse versterker.

    • Jan A, Somers zegt:

      “Indonesische kant vielen in Soerabaja vele malen méér doden dan aan Indo-Europese zijde.” Daar kan ik me goed bij aansluiten, uit de dikke natte duim houd ik het op Indonesiërs : Brits-Indiërs = 10 : 1. Bijvoorbeeld de moord op het Goebengtransport. Terwijl dat handjevol Mahratta’s zich dood vochten met hun sten, bleven de Indonesiërs in de smalle straat maar toestormen. Ze hoefden hun sten niet eens te richten, elke kogel was raak. Ik heb me laten vertellen dat gedurende WO2 op dezelfde wijze het aantal Russische slachtoffers zo hoog opliep.

  3. Manneke Dekker zegt:

    Ook de kali aan de Jalan Bodjong, nu Jln Pemuda, in Semarang, was bloedrood en vol met lijken.
    We, pa-ma-en drie kinderen, zijn naar Ambon gevlucht.
    Daarna naar onze roots, Saparua.
    Door niet te vluchten zouden we ook als Molukker afgeslacht zijn.

  4. H.A. Naberman. zegt:

    Beste Bert, vijf jaar geleden was ik geneigd het met je eens te zijn, nu ben ik het eens met je.

  5. Paul Vermaes zegt:

    Geachte Bert Immerzeel,
    Belangrijker dan het vuur van de Bersiap is de vreugde van het moment, dat u weer een volwaardig artikel heeft gepost na uw dramatische ziekte. Ik wens u een verder liefst algeheel herstel voor zover dat op onze leeftijd nog mogelijk is.
    Toch een opmerking over het vuur van de Bersiap: Na 17 augustus 1945 moest iedereen met een merah-putih-speldje op straat lopen. Als iemand je groette met: “Merdeka!”, dan was het beleefde antwoord: “Tetap Merdeka!” Wie Merdeka toen niet serieus nam brandde zijn vingers, want Merdeka was een feit.
    Paul Vermaes

    • Ron Geenen zegt:

      @@Na 17 augustus 1945 moest iedereen met een merah-putih-speldje op straat lopen. Als iemand je groette met: “Merdeka!”, dan was het beleefde antwoord: “Tetap Merdeka!” Wie Merdeka toen niet serieus nam brandde zijn vingers, want Merdeka was een feit.
      Paul Vermaes@@

      Wat een fantast! Doodzieke vader, moeder en 4 kinderen werden eind 1945 van Padang naar Batavia per boot vervoerd. Vader stierf in Batavia aan de verwondingen in het ziekenhuis. Moeder werkte op een kantoor om centjes te verdienen. Wij kinderen werden door oma verzorgd en gingen in Cideng naar school. Januari 1950 vertrokken we naar Nederland. Al die 5 jaren heeft niemand van de Indo’s in die periode ooit dat speldje gezien en opgehad. Nooit hebben we ooit de Merdeka groot gebracht. Waar haalt u die onzin vandaan?

      • Jan A. Somers zegt:

        “Al die 5 jaren heeft niemand van de Indo’s in die periode ooit dat speldje gezien en opgehad. ” Uiteraard, de bersiap was al snel voorbij. In Soerabaja had al in november 1945 dat roodwit een blauwe baan gekregen. En in Soerabaja ging het niet alleen om de Indo’s, er waren alweer zat ‘hollanders’.

      • Ron Geenen zegt:

        @@“Al die 5 jaren heeft niemand van de Indo’s in die periode ooit dat speldje gezien en opgehad. ” Uiteraard, de bersiap was al snel voorbij. @@

        Of het nu snel voorbij was of niet en waar het al voorbij was en waar niet, maakt helemaal niets uit. Er wordt door een fantast hier gewoon iets beweerd, dat niet waar is. En zo komen allerlei verhalen over de gebeurtenissen van toen in de wereld. Valt me nog mee dat er niet verteld wordt dat het speldje over de hele archipel werd gedragen.

    • Arthur Olive zegt:

      “Na 17 augustus 1945 moest iedereen met een merah-puthi-speldje op straat lopen”
      Moest van wie? Ik heb nooit met zo’n speltje op mijn hansop gelopen.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Moest van wie?: Je kunt toch zelf een beoordeling van de situatie maken? Kon een zaak van leven of dood zijn! Bij de aanvankelijke handhaving van het gezag in Soerabaja hielden de Japanners (Kenpeitai) zich voornamelijk bezig met de hoofdwegen. Handhaving in de woonwijken lieten ze over aan de voormalige PETA. Dat waren versperringen, Spaanse Ruiters en andere rommel. Ik had een net briefje van een huisarts met mooie stempels en handtekeningen, kon altijd gewoon passeren. Die bewaking werd later vervuild met allerlei ongeregeld volk, in de mooiste uitrustingen. Die deden wat moeilijker. Maar baboe Soep had zo’n roodwit speldje voor me gekocht, en dat werkte fantastisch. Ik hoefde niet eens merdeka te roepen, kon gewoon doorfietsen met mijn melk. Maar van de buren kreeg ik wel nare opmerkingen over dat speldje, nestbevuiler. Daar maakte ik mij niet druk over, ik moest toch op weg met mijn werk, en heel blijven? Je hoeft toch niet te wachten tot het te laat is?

      • Arthur Olive zegt:

        “Je kunt toch zelf een beoordeling van de situatie maken”.
        Het ging hier over na 17 augustus 1945, niet de jappen tijd, vandaar de vraag.

      • Paul Vermaes zegt:

        Geachte Arthur Olive,
        De Jappen hadden in heel Indonesië, in elke kampung, een luidspreker opgesteld voor de berichtgeving. Dat systeem heeft het huidige Indonesië nog steeds. De onafhankelijkheids-verklaring op 17 augustus 1945 van Soekarno en Hatta was nog dezelfde dag in heel Indonesië bekend. De onafhankelijkheid was door de Jappen beloofd en daar heeft de bevolking zich 3,5 jaar helemaal op kunnen voorbereiden.
        Paul Vermaes

      • Jan A, Somers zegt:

        “niet de jappen tijd, vandaar de vraag.” Ik had het dan ook niet over de Japanse bezetting, maar de tijd na 15 augustus 1945 in Soerabaja. Krachtens de Japanse capitulatievoorwaarden waren de Japanners belast met de handhaving van rust en orde. In Soerabaja hebben ze dat aanvankelijk goed gedaan. Tot op 23 september de Japanners van een Nederlandse marineofficier toestemming kregen zich terug te trekken naar hun verzamelpunt in Poedon. Tja, toen waren er geen gezagshandhavers meer. Na het uitbrengen in Batavia van zijn rapportage, kwam die marineofficier op 29 september in Soerabaja terug met de opdracht van Patterson de overname van Soerabaja door de Britten voor te bereiden. Shibata kreeg van hem de opdracht voorbereidingen te treffen voor de komst van de geallieerde troepenmacht. Shibata riep direct 3000 man terug uit Poedjon, zij werden echter bij aankomst op het station door pemoeda’s gevangen genomen. Nog dezelfde avond werd door een grote groep voormalige Peta, Heiho en Seinendan-soldaten een actieplan opgesteld: het mobiliseren van het (kampong)volk met de kreet siááááp.
        Daarna pas je je aan. Je nergens mee bemoeien. Bewonderend kijken naar die djagofiguren bij wegversperringen. Als er aan de andere kant van de trambaan op de Darmoboulevard een Japanner wordt getingtjangt, rustig doorrijden aan deze kant van de rijbaan. Wel een keer ingebroken in ons vorig huis waar de Japanse bewoners waren vermoord. De goedang vol blikconserven en een goede kortegolfradio gemilikt. En goed luisteren naar het nieuws wat baboe Soep weet te brengen. Zo is het mij gelukt nog elke dag naar de ijsfabriek en melkerij te rijden, en in de middag in de stad mijn klanten te bezoeken. Meteen bij het Rode Kruis (tegenover het Oranjehotel) langs gaan om de nieuwe lijsten door te nemen. Daar heb ik de kampadressen van mijn vader en mijn broer gevonden. Het werd voor mij wel erg druk met bezorgen bij uit de kampen teruggekeerde mensen. Voor degenen die vlakbij woonden de afspraak gemaakt dat zij zelf hun melkrantsoen ophaalden bij mijn moeder. Tot ik in de week van 15 oktober via de Simpangclub in de Werfstraatgevangenis belandde. Voor mij waren dat de eerste grote bersiapgebeurtenissen met vele slachtoffers. Maar ook dat heb ik overleefd.

    • buitenzorg zegt:

      Dank voor uw vriendelijke woorden. Mijn herstel duurt nog wel even, maar ik houd de moed erin. Wie schrijft, die blijft…

  6. Dolf Huijgers zegt:

    Beste Bert, wat fijn te constateren dat je hersteld bent. Ik wens je toe, dat je nog járen doorgaat met je Java Post. Al weer een tijd geleden vroeg je aandacht voor de kosten van jouw voortreffelijke initiatief; misschien wordt het tijd weer eens een beroep te doen op jouw trouwe lezers?

    Commentaar op je artikel van vandaag:
    Ik ben het hartgrondig met je eens over die grote aantallen. Al heel lang heb ik het idee dat het toch niet moeilijk zou zijn om uit te zoeken om hoeveel mensen het precies gaat. Ongetwijfeld had de toenmalige overheid een goed bureaucratisch systeem, zoals een burgerlijke stand en bevolkingszaken. In Nederland hebben de joodse medeburgers aan den lijve ondervonden hoe perfect onze administratie was ingericht. Ik twijfel er niet aan dat de administratie in onze ex-kolonie op orde was. Natuurlijk zullen er wat niet geregistreerde avonturiers hebben rondgelopen. Maar in dat enorme land waren relatief weinig Nederlanders en dan nog verspreid over heel veel standplaatsen. Men kende elkaar, ‘ons kent ons’. Het kan toch niet zo moeilijk zijn om een juist getal te vinden of tenminste een verantwoorde gissing?

    • buitenzorg zegt:

      Dank Dolf! Ik hoop de draad weer op te kunnen pakken…

      Die ‘verantwoorde gissing’ bestaat naar mijn mening al: die van De Jong.
      Wat de afgelopen jaren naar buiten kwam, zie ik als onverantwoorde gissingen. Vandaar mijn artikel. Ben benieuwd wat het nationaal onderzoek er van maakt.

    • Eef van Stralendorff zegt:

      Wat bedoelt u met relatief weinig Nederlanders? is het niet zo dat Nederland Indië heel lang in bezit had als kolonie?
      de Nederlanders c.q Europeanen hebben zich gemengd met de Indonesische bevolking.
      mix huwelijken waar de indo’s uit voort komen.
      met Nederlandse c.q. Europese namen en dan de niet erkende mensen van de Europeanen c.q. Nederlanders.
      U kunt toch niet spreken over relatief weinig als men daar al minimaal 1816 was kunt u wel uitrekenen hoe deze gezinnen zich hebben uitgebreid.
      wetend dat mijn Stamvader de tweede helft 18e eeuw daar al was met het schip de Naerstigheyd van de V.O.C. dan kan ik niet zeggen in die lange tijd dat er maar weinig Nederlanders zijn.
      wel weet ik dat mijn grootvader door de opstandelingen om het leven is gebracht.
      Helaas is er geen graf van hem te vinden.
      misschien in een massa graf waar niemand wat van weet.
      het doet mij pijn om te lezen dat aan de Indonesische kant meer slachtoffer gevallen zijn,
      maar weerloze indo’s afslachten met bamboe roentjing is wel geoorloofd

      Sorry ik stop maar, wat ik wil geen vuil spuwen.

  7. j.w.hoegen. zegt:

    Maar dat zijn wel bersiap slachtoffers .Dat zijn christelijke Indonesiërs en Indonesiërs die goed spraken over de Nederlanders .Of die zoals overal elders en de archipel , selamatans aanrichtten vanwege de terugkeer van de belandas .

    • Eef van Stralendorff zegt:

      In dat geval heeft u gelijk!
      niet alle Indonesiërs zijn slecht, maar de genen die willens en wetend aan het moorden zijn gegaan kan ik geen goed woord voor opbrengen.
      en als ik zie hoe het er nu soms toe gaat, springen mij de tranen in de ogen en denk;
      Jullie willen onafhankelijk zijn maar doen dingen die in Indië niet zou hebben voorgekomen.
      Merdeka voor welke bevolkings groep in Indonesië geldt dat dan niet vraag ik mij af.

      • Ron Geenen zegt:

        Tegenwoordig wonen heel veel christelijke Indonesiers in Californië. Op een zaterdag 2 weken geleden gingen zelf Indonesische jongeren op politieke manier demonstreren vanwege de naderende verkiezingen in hun land. Dat deden ze in de Hongkong Plaza in West Covina.

      • RLMertens zegt:

        @EefvanStralendorf; ‘die in Indië niet zou hebben voorgekomen etc.’- Is dat wel zo? Zie Ten Hagen; onze koloniale oorlogen. Eiland Onrust,Boven Digoel, Brandende Kampongs van gen.Spoor etc.
        *’geldt dat niet etc.’- Voor die groeperingen die zich tegen de eenheid van de Republiek verzetten. Evenals in onze koloniale periode, die onze ‘orde en rust’ (pacificeren)niet wilden ondergaan; Atjeh,Lombok etc.

  8. P van Geldere zegt:

    Wij, mijn moeder en ik, kwamen eind augustus ’45 uit Semarang in Bandung waar mijn broertje in het ziekenhuis lag met buik ziekte.Dit als overblijvsel van het kamp in Bandung.Mijn moeder en andere vrouwen gingen naar de pasar,kon nog net,en kochten o/a vlees.Er liepen toen nog allerlei mensen rond en ook militairen waaronder een Amerikaanse arts.Een dag later hoorden de mensen dat het vlees daar gekocht bleek mensen vlees geweest te zijn.Dit zou afkomstig zijn van gekidnapte mensen die afgeslacht waren en of verkocht op de pasar maar ook in de kali’s gegooid.
    In ’89 ben ik met mijn vrouw naar Indonesië geweest voorafgaand eerst een bezoek aan de Indon.ambassade. Hier werd mij nl.verteld “Je moet niet terug kijken”
    Er zijn zoveel gebeurtenissen waar de Hollanders hier geen weet van kennen.Zij lopen altijd met ” Bij ons in Rotterdam en de honger winter etc” Dit moest ik toch even kwijt.

  9. Peter van den Broek zegt:

    Verantwoorde gissing of calculated guess? Dhr Huijers gaat wel van veel veronderstellingen uit. Hij vergeet gemakshalve dat na 9 maart 1942 de Japanners in Nederlands Indie de baas werden. Die verzamelden zoals de Kempeitai ook geven over Nederlanders, maar die heeft de Kempeitai wel zo netjes en gründlich vernietigd. Voor bevolkingsgegevens uit die tijd melden we ons bij de Indonesische archieven.

    Het enige wat zeker is zijn die 3.500 in de ODO-archieven, maar dat getal zegt weinig. De vraag in welke stad, in welke streek de meeste Bersiapslachtoffers vielen is niet beantwoord. Ook de vraag in welke maanden of weken de meeste Bersiapslachtoffers omkwamen is niet bekend. Voor het begrijpen van de Bersiapperiode is dat wel van essentieel belang .

    Jack Boer en Koeningan.
    Opmerkelijk is dat Jack Boer, één van de bevrijders van de meer dan 3.500 gevangenen uit de Werfstraatgevangenis op 10 November 1945 een archief heeft aangelegd over Bersiapslachtoffers (zie Archief van Tranen van Pia v.d. Molen, 125 dossiers van Jack Boer). Bij navraag is niet bekend waarom hij dat heeft gedaan, maar hij is één van de weinigen die heel veel gegevens over Bersiapslachtoffers verzamelde, zoals over Koeningan. Daar was sprake van 12 slachtoffers waarvan enkele namen zijn vermeld. Met enige moeite kunnen meerdere namen achterhaald worden en bij archief onderzoek in Nederland kan wellicht alle namen bekend worden. Voor de volledigheid worden bij Koeningan verantwoordelijken voor de moorden genoemd. Dan heb ik de juistheid van deze gegevens nog geeneens geverifieerd.

    Soerabaja.
    In de Bersiaptijd kwamen in Soerabaja meer dan 300 Nederlanders om. Kranten uit die tijd geven lijsten van doden en vermisten die vergeleken kunnen worden met doden uit het ODO-archief. Ook zijn er lijsten van doden en vermisten in kranten bekend. Daarnaast zijn gegevens over Bersiapslachtoffers in archieven, zoals dat van het NEFIS, die ik vanuit Italië niet kan raadplegen, maar die archieven zijn er. Ik denk wel dat ik achter veel namen van die 300 Bersiapslachtoffers kan komen, maar daar gaat het niet om.

    De Amerikaanse historicus W.H. Frederick spreekt over SYSTEMATISCH geweld tegen Nederlanders in de Bersiaptijd. Bij Soerabaja is is de betrokkenheid van met name genoemde Indonesische autoriteiten wel duidelijk. Nederlanders werden niet willekeurig opgepakt. Pemoeda’s gingen met lijsten langs de deur en haalden Indo-Europeanen op en vervoerden hen naar de Werfstraatgevangenis. Een aantal van hen, v.n.l. uit de Gubung- en Darmowijk werden door Bung Tomo en zijn trawanten van de BPRI naar de Simpang Club gevoerd, gegevens over Bung Tomo zijn in het Archief van Tranen zie dossier Jack Boer te vinden (23A). In de Simpang Club zijn meer 50 mensen veroordeeld en terechtgesteld. Wellicht kan met systematisch gezoek de namen van deze vermoorden achterhaald worden.

    Bandoeng
    De Chaos in Bandoeng is relatief. Mary C. van Delden heeft duidelijk in haar boeken beschreven hoe de Nederlandse bevolking was samengesteld in augustus 1945: 20.568 mannelijk burgergeinterneerden, en krijgsgevangenen en 31 vrouwelijk geïnterneerden . Van de niet-geinterneerden waren er 4.523 mannen en 10.952 vrouwen. Daarna begon de Bersiap in Bandoeng. De Britten hebben toen doden en vermisten geregistreerd.

    Het verzamelen van die doden is één zaak, een verklaring over de gebeurtenissen in de Bersiaptijd en de gevolgen is een andere zaak.

    • Jan A. Somers zegt:

      “maar die heeft de Kempeitai wel zo netjes en gründlich vernietigd. Voor bevolkingsgegevens uit die tijd melden we ons bij de Indonesische archieven.” Toen ik in 1946 naar Nederland wilde had ik een attestatie de vita nodig. Op het gemeentehuis trok de ambtenaar de juiste la open (de computer was er nog niet) pakte het juiste papier en ja hoor, ik was in leven. En daar ook nog geboren. Maar dat ik dood was stond er niet vermeld. En op vakantie in Surabaya even nog naar de kerk aan de voormalige Coenboulevard, ja hoor, hier zelfs gedoopt. Met de namen van mijn ouders. En geen overlijdensaantekening.

    • Jan A. Somers zegt:

      “dat ik achter veel namen van die 300 Bersiapslachtoffers kan komen,” Met het OGS-register kom je al een heel eind. Zelfs met de naamlozen, en dat zijn er veel.

  10. RLMertens zegt:

    ‘het vuur van bersiap’ – Waarom, waardoor dat vuur werd aangestoken, lijkt mij meer belangrijker om te weten! En te begrijpen/te berusten dat het zo gelopen is!

  11. Voor mij na lezen verhaal, wat ik al kende, ook volg, moet ik aanvullen en dat is tevens vraag? dat massagraf we allemaal weten dat die niet gevonden zal worden? varkens, putten en kali in overvloed, bij oorlog stichting, vind ik alleen al vier namen van een familie, Laten die nou uit Batavia zijn? wat al aantoont, dat deze gegevens niet kloppen, kan kloppen, een juiste gegevens kunnen geven, ander spoorloos verdwenen, heb het hier over een familie, dus om nu te beweren dat er weinig slachtoffers zouden gevallen zijn, komt dat de overheid, ten goeden , zowel Indonesië als Nederland, ieder geval waren het slachtoffers, die niet meer in aanmerking, kwamen voor vertrek naar Nederland, Dan een juiste berekening, zou nooit mogelijk zal zijn of gedaan kunnen worden, toen had men wel wat anders aan het hoofd, nl zijn eigen leven te redden! Raporten Engelse etc? die waren ook niet overal, was het land te groot voor en de bezetter te gering? Oorzaak staat als een paal boven water, 350 jaar bezetting en Japan die even mee hielp, uitroeien en Soekarno en al die splitter partijen en burgers hielpen graag mee, en dit ging door tot ver na 1968. Schuldvraag??

    Kleine 300.000-350.000 gezinnen kwamen naar Nederland we weten inwoner aantal en inwoneraantal Indische vrouwen, aantal Nederlanders en hun kinderen, we weten ongeveer, wat er links en rechts gewipt werd, met kans berekening=Kinderen

    Daarmee kun je stellen dat het juiste slachtoffer getal, stukken hoger ligt als men aannam, weet niet eens of ik bij die 350.000 mee geteld ben, met vader als soldaat KL en moeder die achter bleef.

    • Peter van den Broek zegt:

      @ Dhr Meihuizen:
      Of dat massagraf van die familie niet gevonden KAN worden, mag ik betwijfelen.
      Ik herinner me een documentaire van Pia v.d. Molen (Archief van Tranen), die wat jaren geleden een dorp bezoekt, waar familieleden van KNIL-officier Lapré in de Bersiaptijd zijn vermoord. Dorpelingen wijzen de put aan waarin de lijken van de familie-Lapré zijn gegooid. Dichtbij is een grafsteen met een kruis van ik meen 28 lijken. Wanneer een dorpeling daarover begint, wordt hij afgekapt door anderen. Blijkbaar liggen onder die grafsteen Christenen begraven, schijnbaar Indonesiers waarover in het dorp niet gepraat mag worden. Ook die doden zijn met naam en toenaam bekend, weliswaar dood, maar alle doden tellen mee.

      In de documentaire over de massamoord bij Prambon Wetan zegt een man: Indonesiers vergeven wel, maar vergeten niet. Dus wat let mij naar die plaatsen met moorden te gaan om die verhalen aan te horen?

      Een Amerikaanse onderzoekster Rosalind Hewett schreef:
      The main problem is that the reporting of the killings is clouded by ideological considerations. The killing of groups now considered Indonesian did not support the narratives of national unity that successive governments promoted. As a result, after the revolution ended, there was little inclination in Indonesia to investigate the killings. Public commemoration of the pemuda in East Java further restricts what can be said about their actions during the period. If we consider just how much the independence struggle has been romanticised in the popular imagination, it is clear why the truth about the killing of civilians, among them a significant number of Eastern Indonesians, might remain completely silenced.

      Ik wil alleen maar zeggen dat die moorden van Nederlanders, Chinezen maar ook Indonesiers in het collectief geheugen staan gegrift.

  12. J. Michiel Alma zegt:

    Fijn weer een verhaal van Bert te lezen , inhoudelijk geniet ik van de commentaren van Jan Somers , groet , Michiel Alma

  13. Robert zegt:

    Het gaat hier om weggemoffelde massamoorden. Alle aangedragen cijfers zijn gebaseerd op “lies, damned lies and statistics’.

  14. Robert zegt:

    Lees The Forgotten Killings, by Rosalind Hewett.(from Australia not the U.S.)

  15. Peter van den Broek zegt:

    Wat Bandoeng betreft.
    In de ODO-archieven zijn gegevens over doden in Bandoeng verzameld. De Britten hebben bij de bezetting van Bandoeng in 1945 doden en vermisten geregistreerd Ook RAPWI-rapporten hebben het over doden en vermisten. Uit krantenberichten uit die tijd zijn lijsten van doden en vermisten bekend. In NEFIS-verslagen komen ook doden en vermisten voor. Vergelijk ik gegevens uit verschillende bronnen met elkaar dan kom ik wel op een betrouwbare schatting van het aantal doden= lijken waarvan de naam bekend en die begraven zijn.

    De vermisten zijn een moeilijk kwantificeerbaar begrip. Deze mensen zijn in Bandoeng veelal gekidnapt en verdwenen. In Bandoeng zijn ongeveer 70 plaatsen bekend waarnaar de gekidnapte zijn versleept. Hun lot is onbekend, maar men kan wel raden wat met de meesten is gebeurd. Gevangen werden ook uitgeruild of kwamen vrij door onderhandelingen.
    Een aantal vermisten zijn daarna weer opgedoken in Indonesische beschermingskampen of zijn te achterhalen via bevolkingsregisters na WO2 en/of passagierslijsten van repatriëringsschepen. . Maar dan blijft een hele groep van vermisten over waarvan we niets weten.En aan een verminkt lijk lk kan natuurlijk niet af zien welke vermiste dat is geweest.

    Maar een calculated guess is te geven op basis van het aantal vermisten opgebouwd uit gegevens uit verschillende bronnen in die tijd . Dat is toch iets anders dan die schattingen die historici geven, hoe goed bedoeld. Of de nabestaanden er wat aan hebben is natuurlijk een andere vraag.

    Waar staat dat Rosalind Hewett een Australische PhD candidate is in Indonesian History?

    • Jan A, Somers zegt:

      “waarvan de naam bekend en die begraven zijn.” Ik tel die slachtoffers niet, maar als ik op Kembang Kuning rondkijk, lijkt het me dat de verhouding naam/naamloos in de buurt ligt van 1 op 1. Dus alleen al bij de begraven slachtoffers zit je op lijsten al 50% mis. Bij onze berging van slachtoffers in Soerabaja werd zelfs 100% naamloos begraven. En als ik naar het vak Pujon kijk kom je ook aardig in de buurt van 100%. Ik weet natuurlijk niet hoe of het bij al die andere erevelden is, maar dat zal niet veel verschillen van Kembang Kuning in Surabaya. Dan lijken me de namenlijsten van vermisten moeilijk hiermee te corrigeren. We zullen het nooit weten, maar laten we blij zijn met een (min of meer) exact minimumaantal: de op plaats en datum gefilterde, op naam begraven slachtoffers uit de registers van de OGS. En stoppen met al die nullen. Die zijn alleen nuttig om te kunnen wijzen naar die stoute inlanders. Wie gaat aan de slag met die registers van de OGS?

      • Ron Geenen zegt:

        Men kan lang daar over hebben en tijd verspillen, maar niemand zal ooit de juiste getallen te weten te komen. Het blijft schatten inclusief aannames. Zeker als je ook te maken heb met ongeveer 10,000 bewoonde eilanden. Het enige antwoord is Heel Veel!. Ik lees dus beslist niet meer de getallen met “als dit en als dat”.

    • Ron Geenen zegt:

      @@Of de nabestaanden er wat aan hebben is natuurlijk een andere vraag. @@
      Alleen zij die werken aan hun stamboom en het geluk hebben dat iemand hun verteld wat er met een familielid is gebeurd, hebben er nog wat aan. Doordat ik in het blad De Indo artikelen mag plaatsen, ben ik te weten gekomen, dat een broer van mijn moeder in dat zelfde Bandung inclusief vrouw Meta van Waardenburg plus 3 anderen in stukken zijn gesneden.

    • Henk Harcksen zegt:

      Ze is al gepromoveerd meneer van den Broek. INDO (EURASIAN) COMMUNITIES IN POSTCOLONIAL INDONESIA
      Rosalind Louise Hewett
      A thesis submitted for the degree of Doctor of Philosophy of The Australian National University
      March 2016
      ACKNOWLEDGEMENTS
      My thanks goes, first and foremost, to my primary supervisor, Robert Cribb, who was simply the best supervisor that a supervisor could be. His experience and knowledge prevented many pitfalls from ever taking place. He was able to see the bigger picture and the smaller picture when I couldn‟t. He has been a wonderful mentor who shared much of his time teaching me the craft of historical research and provided feedback at a level beyond what I ever expected. Words here cannot express how grateful I am.
      I

      • Peter van den Broek zegt:

        @Henk Harcksen

        Heeft U haar thesis gelezen?
        citaat:…..Until now, the fate of Indo communities who remained in Indonesia was largely unstudied. This thesis presents a transnational history of Indos in postcolonial Indonesia, framing their history as part of both Indonesian history and broader Indisch (Indies) Dutch history….

        Vooral Hoofdstuk 2 heeft mijn belangstelling: The Japanese Occupation, Genocide and Mass Exodus, 1942-57.
        Zij gebruikt wel het woord Genocide in samenhang met de Bersiap. Dit in tegenstelling tot Mevr. Esther Captain, onderzoeker bij het dekolonisatieproject met als onderzoeksobject de Bersiap. Zij wilt of kan het voor Nederlandse begrippen beladen woord niet in de mond nemen. Maar hoe wil je de Bersiap beschrijven zonder het woord Genocidein de mond te nemen. Dat zegt Mevr. Captain voordat zij haar conclusies heeft opgeschreven.

        En Mevr. Hewett gebruikt wel het woord Indo i.p.v. Eurasian, maar zij is ook een buitenlandse onderzoeker.

      • Ælle zegt:

        Thanks to Arthur Olive for his remarkable perception on historical/genocidal facts.

        Gahetna.nl heeft in haar verzameling wel 20 oude wazige zw/w foto’s uit Armenië, waarvan men de meeste niet bepaald ‘eye candy’ kan noemen. (O,a,,Armenian Genocide heads decapitated.jpg Aangemaakt: 20 september 2014)

      • Peter van den Broek zegt:

        Niet de Armeense Genocide maar de volkerenmoord op de Herero en Nama in Duits Zuidwest-Afrika, het huidige Namibië, is de eerste Genocide van de twintigste eeuw. Tussen 1904 en 1908 werden zo’n 80.000 mensen vermoord door het Duitse koloniale bewind.

        Als Mevr. Esther Captain, hoofdonderzoeker bij het dékolonisatie project, woorden die direct met Genocide in verbinding worden gebracht uitsluit, bekijkt zij de Bersiap niet alleen met een gekleurde bril , maar het onderzoek krijgt daardoor ook een andere lading, zij heeft dan wel de schijn van   vooringenomenheid, van bevooroordeeld zijn tegen.
        Dan is zij niet zuiver bezig met wetenschappelijk onderzoek maar haar uitspraken krijgen een politiek karakter. Dan wordt het tijd een ander beroep te kiezen.

  16. Herman Keppy zegt:

    Mooi verhaal weer Bert, eigenlijk een reminder voor die onderzoekers die niets wezenlijks nieuws gaan vinden. Goed je weer te lezen. En de commentaren, ach die vliegen al jaren boos alle kanten op. Schrijf en blijf!

  17. Henk Harcksen zegt:

    @Peter van den Broek. Ik heb een aantal bronnen en uitspraken bij elkaar gezet voor het overzicht. Robert Cribb, Professor of Asian History,Department of Political and Social Change, “As a historian rather than a lawyer, I am inclined to use the term genocide to apply to a large-scale attempt to kill a large number of people on the basis of their identity (whether political, religious or ethnic), especially so as to change the demographic balance. From this point of view, the bersiap constitutes genocide, albeit not the most serious incidence in 20th century history.
    blz 76 Rosalind Hewett, noot 100: Though the term „genocide‟ is subject to debate, I have taken „intent‟ and „plan to eliminate‟ as definitive of the term. Several authors have already used the term „genocide‟ to describe the Bersiap killings. See Raben, „On Genocide and Mass Violence in Colonial Indonesia‟; Cribb, „The Brief Genocide of the Eurasians in Indonesia, 1945/46‟; Frederick, „The Killing of Dutch and Eurasians in Indonesia‟s National Revolution‟. Herman Bussemaker schreef over de Bersiap, daar bent u mee bekend. Er verscheen in Trouw een artikel van Frederick, ook dat is bekend. In het jaar 2000 is al gepleit om in het zogenaamde Breed Historisch Onderzoek de Bersiap mee te nemen. We zijn bijna 20 jaar verder en de wachtkamer is still standing.

    • Peter van den Broek zegt:

      @ Heer Henk Harcksen. Ook U heeft Uw huiswerk gedaan.

      Wat zegt Esther Captain over genocide?

      In het laatste nummer van Kleio (2018 nr.6) – het vakblad voor docenten Geschiedenis – staat een uitgebreid interview van redacteur Lisa Oskamp met Esther Captain over het onderzoek naar de Bersiap.

      https://www.ind45-50.org/interview-met-esther-captain-kleio

      Genocide?
      In Engelse literatuur wordt gesproken over genocide. Wij (de onderzoekers aan het dekolonisatieproject) gaan de term genocide niet gebruiken. Dit zal namelijk niet zorgen voor meer helderheid in het debat. Die vraag is opgeworpen omdat de “Journal of Genocide Studies” uitkwam met een themanummer over Indonesië.

      Wil je de term genocide gebruiken, dan moet je zorgvuldig kunnen beargumenteren waarom je dat zou willen doen.
      1) Zo dien je o.a. te bewijzen dat er een oproep is gedaan om een ander volk uit te roeien.
      2) Het was niet een volkerenmoord waarbij een volk tegenover een ander volk stond, want qua etniciteit of nationaliteit liep het geweld tijdens de Bersiap helemaal door elkaar.
      3) Indonesiers doodden ook ander Indonesiers als ze dachten dat zij de Nederlanders hadden geholpen.
      4) Kenmerkend voor het geweld tijdens de Bersiap lijken verschuivende loyaliteiten en opportunisme te zijn.
      5) Daders konden slachtoffers worden en slachtoffers werden daders. Als familieleden van iemand werden uitgemoord, kon iemand zomaar zelf ook tot moorden overgaan.

      Esther Captain zegt in het interview dat wil je de term genocide gebruiken dan dien je
      1) o.a. te bewijzen dat er een oproep is gedaan om een ander volk uit te roeien.

      Commentaar.
      Dat is geen geloofwaardig of geldig argument. De Indonesische autoriteiten zijn toch niet zo gek om een oproep te doen om een ander Volk uit te roeien. Daarmee kweekt Indonesië toch geen goodwill om de Republik Indonesia te erkennen als onafhankelijke Rechtsstaat . Zelfs Hitler heeft zo’n oproep niet gedaan.

      • Peter van den Broek zegt:

        Wat dat betreft, geef ik dhr Herman Keppy gelijk. Op zo’n manier vinden de onderzoekers niets wezenlijk nieuws

      • Jan A, Somers zegt:

        Ik vind genocicde wel een beetje overdadig m.b.t. de bersiap. Gezien de aantallen slachtoffers, en het korte tijdsbestek. Zelf heb ik er ook niet zo onder geleden in Soerabaja. En ik heb ook niet gemerkt te horen tot een volk dat diende te worden uitgeroeid.

      • Ron Geenen zegt:

        De moorden aan de Olo straat in Padang betroffen tenminste 6 gezinnen, waarvan er 23 werden vermoord met parangs en bamboe speren. Twee hebben het overleefd. Een jonge jongen die zich in een kast had verstopt en de ander die wist te ontsnappen. Diverse vermoorde mensen waren fam. van o.a. de heer Keller. De persoon die wist te ontsnappen heeft later ook nog een gezin kunnen stichten en zijn oudste zoon is vandaag een goede vriend van mij. Ik kan me voorstellen dat zij die overbleven die moordpartij als een vorm van genocide zijn. En niet zij die er later over schrijven als zijnde geen genocide. Het zelfde gebeurde een Indo op Java, die de enige overlevende is van een familie van 10. Hij woont nu in CA en heeft mij het verhaal verteld.
        M.a.w. wie heeft het recht om te oordelen of er genocide werd gepleegd? De persoon die het heeft meegemaakt of de persoon die nooit een moordpartij/oorlog heeft meegemaakt en thuis achter een bureau zijn mening geeft of ergens een lezing houdt?

      • Jan A, Somers zegt:

        Genocide, de vernietiging van volken of bevolkingsgroepen van bepaald ras,nationaliteit, godsdienst, taal of politiek. Is sedert 8 december 1948 een misdrijf volgens internationaal recht krachtens een conventie van de Verenigde Naties. Zie het verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide Parijs, 9 december 1948 Trbl.1960, 32 artt. II en III. Goedkeuringswet Stbl.242, 1964 Uitvoeringswet genocideverdrag Stbl.243, 1964.
        Ik zal vanuit mijn eenvoudige positie nooit een situatie met genocide bestempelen, dat is erg moeilijk. Vooral doordat je daarmee een gezagdragend orgaan bestempelt met geen of onvoldoende handhaving. Bij de bersiap beschuldig je dan de vroegere Republiek Indonesië (National Liberation Movement) en diens rechtsopvolger, de huidige staat Indonesië. Iets niet doen is net zo erg als wel doen. Op mijn niveau kan ik dat niet waarmaken.

      • Jan A, Somers zegt:

        “een vorm van genocide” Wel oppassen! Bij genocide (het woord zelf zegt het al) gaat het om “vernietiging van volken of bevolkingsgroepen” De meeste Indische Nederlanders zijn in die tijd niet geslachtofferd in het vuur van de bersiap. De bersiapslachtoffers zijn maar een heel klein aantal van die bevolkingsgroep die in zijn totaliteit zelfs nauwelijks is bedreigd. Op zich al erg genoeg, voor de betrokkenen heel erg, de gemoederen zijn daardoor ook hoog opgelopen. Maar genocide? Toch wel een heel zware beschuldiging die je niet waar kunt maken.

      • Ron Geenen zegt:

        @@ “vernietiging van volken of bevolkingsgroepen” @@
        Wanneer in Padang van de 25 mensen bestaande uit 6 gezinnen en een paar alleenstaanden er 23 worden vermoord en in stukken gesneden, enkele verkracht dan is dit ook een bevolkingsgroep. Als hier iemand mij verteld, dat hij de enige overlevende is van een gezin van 10, is het ook een bevolkingsgroep die uitgeroeid werd. Voor al deze nabestaanden is dat een vorm van genocide. De politiek wil het graag anders zien, want er moet handel worden gedreven en geld worden gemaakt.

      • Henk Harcksen zegt:

        @ Peter van den Broek

        Cribb, Fredrick en Hewett hebben de juridische aspecten van Genocide aangevuld met niet-juridische kenmerken van de Bersiap, zonder de dynamiek van de Bersiap, tegen wie het gericht was en of het al of niet georganiseerd was, dus van kanttekeningen voorzien. Het lijkt het er op dat Esther zich aansluit bij Limpach dat het begrip Genocide niet werkbaar is. Het hangt samen wellicht dat het onderzoek van Captain en Sinke samenvalt met de maatschappelijke werkelijkheid van politiek en claims. Wat ik niet kan plaatsen is de passage waar ze zegt: ” door (Indische) Nederlanders in kampen te interneren.
        Een vraag in het debat is, zaten Nederlanders daar ter bescherming of waren zij gijzelaars van de Indonesische regering, daar durf ik nog geen uitspraken over te doen. Remy Limpach zegt daar het volgende over.
        De Indonesische leiders bevalen op 12 oktober (1945) om de Nederlandse mannen op republikeins gebied te interneren; later volgden vrouwen en kinderen. De gangbare voorstelling is dat Soekarno centraal tot deze beschermingsmaatregel besloot maar veel wijst er op dat hij hiermee achteraf een grootschalige gijzeling door de pemoeda-politie goedpraatte. De republikeinse autoriteiten ‘verkochten’ de massale interneringen als beschermingsmaatregel om er politieke munt uit te slaan. Deze beschermingsmaatregel, ook voor Indo-Europeanen die tussen 1942 en 1945 grotendeels niet door Japanners werden geïnterneerd, werd niet alleen genomen om de bedreigde ‘Europese’ burgers tegen intimidatie en aanvallen van fanatieke pemuda’s te beschermen, maar ook omdat de Republikeinse instanties hun in de schoenen schoven betrokken te zijn tegen subversieve voorbereidingen tegen de terugkeer van de koloniale overheid. Vaststaat dat er van oktober tot december 1945 op Java (naast de al bestaande circa 30 Japanse krijgsgevangen- en interneringskampen) nog eens zo’n 120 door Indonesiërs gecontroleerde ‘beschermingskampen’ verrezen, waarin de Republiek tienduizenden Nederlanders, Indo-Europeanen, Ambonezen en Menadonezen interneerde’.Citaat uit: De brandende kampongs van Generaal Spoor, blz 140, Remy Limpach, dissertatie universiteit Bern 2015. Tenslotte wil ik wijzen op een artikel van Esther Captain bij het overlijden van Herman Bussemaker. Het belang van oral history, degenen die het zelf hebben meegemaakt en daar van getuigen zal ik altijd indrukwekkend vinden.

      • Ælle zegt:

        Wie lijden er nog meer aan post-koloniaal geheugenverlies, vraag ik me af?

      • Peter van den Broek zegt:

        Dr. Mary van Delden stelt in haar boek “De Republikeinse kampen in Nederlands-Indie oktober 1945 -mei 1947 (blz 421) dat er geen expliciet bewijs gevonden is voor de veronderstelling dat de massale interneringen het gevolg waren van een centraal bevel, met name van Soekarno . Er zijn echter (2) aanwijzingen die wel tot deze conclusie leiden…………
        De belangrijkste aanwijzing voor een centraal bevel vond ik (M. van Delden) echter in de brief doe Soekarno op 9 Oktober aan de Britse bevelhebber ltnt-gen. Christison schreef…….. De brief maakt duidelijk dat Soekarno zich bewust was van de kritieke situatie……
        Ondanks dat concludeert zij dat het om beschermde kampen gaat.

        Zij schrijft eerder in haar boek (blz 137) dat: Volgens J.J.P. de Jong gaven de republikeinse leiders op 1 oktober 1945 instructie om alle Nederlanders als vijand te behandelen en hen te interneren. Eèn en ander zou op 10 Oktober zijn beslag moeten krijgen. De Jong stelt vervolgens dat deze instructie in feite de officiele oorlogsverklaring was van de republiek aan Nederland.

        Kommentaar:
        Kijk ik naar de chronologische volgorde, dan had Soekarno wel een hele goede glazen bol, een heel vooruitziende blik op een kritieke situatie voor alle Nederlanders, ook wel als Bersiap aangeduid. Hij ging eigenlijk preventief en vredelievend te werk, daarom spreken Indonesiers van “beschermde” kampen.
        Opmerkelijk is dat Indonesische nationalisten /pemoeda’s structurele geweld (term geintroduceerd door W.H. Frederick) met dodelijke afloop op Nederlanders pas na die datum toepassen.

        Die informatie, de empirische gegevens zit in die 3.500 doden en tienduizenden vermisten in de Bersiaptijd. De cijfers worden wel op een andere wijze gegroepeerd dan louter noemen van getallen, de z.g.n. nullen.
        Ik kan met wat goede wil per dorp, stad, streek aangegeven wanneer de Bersiap daar begon, in welke weken/maanden de meeste slachtoffers vielen. Dat geeft een dynamisch beeld van het verloop van de Bersiap op Java, Sumatra maar ook in de Buitengewesten. Bersiap als continuïteit en niet op zichzelf staande gebeurtenissen.

        Maar er is meer aan de hand met de Republikeinse kampen, ook dat is een niet op zichzelf staand gegeven.

      • Henk Harcksen zegt:

        @ Peter van den Broek, dank, ik ga verder met mijn huiswerk.

      • Ron Geenen zegt:

        @@Ik kan met wat goede wil per dorp, stad, streek aangegeven wanneer de Bersiap daar begon, in welke weken/maanden de meeste slachtoffers vielen. @@

        Gelooft u dat werkelijk? Van nacht zeker gedroomd.

      • Jan A, Somers zegt:

        “dat hij hiermee achteraf een grootschalige gijzeling door de pemoeda-politie goedpraatte” Ik kan alleen over Soerabaja speken, maar daar was vóór 12 oktober 1945 (achteraf) geen sprake van een grootschalige gijzeling door de pemoeda-politie. Waarbij ik mij afvraag wat ik van die pemoeda-politie moet voorstellen. De eerste grootschalige actie was Simpangclub en Werfstraatgevangenis. Daarvoor was ik op 20 oktober 1945 opgepakt. Ik ben ook gek op tijdlijnen, maar in die tijd ging het allemaal niet zo wetenschappelijk. En als je het tenslotte keurig op een rijtje hebt opgeschreven zit je er ook meteen naast: Het onvoorspelbare van de gebeurtenissen die zich aan uw rijtje stoorden en dus niet daarin passen. U weet wel: ‘Een mens lijdt dikwijls het meest van het lijden dat hij vreest’

      • Jan A, Somers zegt:

        “De brandende kampongs van Generaal Spoor” Die waren toch van lang na de bersiap?

      • Ælle zegt:

        Mijn kranige Moeder was bereid om haar leven voor de zaak te slachtofferen. Lees: te vergooien voor die klootzakken!

      • Ælle zegt:

        Mama gaf de moed op na het verlies van haar geliefde Vader, Karel, twee zussen, Jo en Anna een pas-of doodgeboren naamloze neef en alles wat ze bezat. Ze heeft nooit iets verteld.

      • Ælle zegt:

        In mid-October 1945, Edward and Frederika van der Sluys were murdered in gruesome circumstances, along with a number of other Dutch Eurasians, most probably in the yard of a Dutch-owned sugar factory in the Slawi district of the north coast of Central Java at which the husband had been employed since his youth. Their fate forms part of a larger narrative of the Bersiap! (“Get Ready!”) period of the Indonesian national revolution, which has attracted considerable attention from historians. Indeed, there are already two well-trod narratives of the violence accompanying the revolution and of ethnic cleansing during the Bersiap. The present paper argues, however, that there is room for a third: that of the sugar industry—and factory communities that lay at its heart—as a much older arena of social difference and conflicted loyalties. The account proceeds on the assumption that, without being embedded in a broader and deeper narrative, the story of what happened to the Van der Sluys couple remains incomplete.
        by G. Roger Knight
        Death in Slawi: The “Sugar Factory Murders,” Ethnicity, Conflicted Loyalties and the Context of Violence in the Early Revolution in Indonesia, October 1945
        https://doi.org/10.1017/S0165115317000705Published online: 12 December 2017

      • Ælle zegt:

        Gecopieerd uit: Geertruida van der Sluys – Historische gegevens en stambomen – MyHeritage

        Geertruida Frederika van der Sluys (geboren Gill) is geboren in 1902.
        Geertruida trouwde met Edward van der Sluijs.
        Edward is geboren in 1900, in Batavia, Indonesia.
        Geertruida is overleden door doodsoorzaak in 1945, op 43 jarige leeftijd in plaats van overlijden.
        Doodsoorzaak (onderstreept) is niet genoemd evenmin als de plaats van overlijden.
        Vermoord in Slawi, regentschap Tegal, Midden-Java; in oktober 1945.

      • Arthur Olive zegt:

        AElle, het boek “Bandung in the early revolution 1945-1946” is te vinden op Amazon voor $29.95.
        https://www.worldcat.org/title/bandung-in-the-early-revolution-1945-1946-a-study-in-the-social-history

      • Peter van den Broek zegt:

        Volgens de OGS liggen Edward van der Sluys en Frederika Geertruida van der Sluys- van der Gill begraven op ereveld Kembang Kunnig te Soerabaja. Ze zijn beiden overleden op 12-10-1945 en zijn samen met andere Indo-Europeanen (wie?) vermoord.
        Let op de datum, sommige Indo’s werden op het platteland al vroeg in Oktober en masse vermoord.

        Wat is eigenlijk het verschil tussen een massamoord en Genocide,? Het laatste woord werd pas gecoined in 1944 door Raphael Lemkin.
        “Generally speaking, genocide does not necessarily mean the immediate destruction of a nation, except when accomplished by mass killings of all members of a nation. It is intended rather to signify a coordinated plan of different actions aimed at the destruction of essential foundations of the life of national groups, with the aim of annihilating the groups themselves” c. [Lemkin]
        Let wel de eerste genocide in de moderne eeuw vond plaats tussen 1904 en 1908 in het vroegere Zuid-West Afrika (Namibie).

        Het boek van John R.W. Smail “Bandung, in the early Revolution, ’45-’46” is met wat moeite (deels) gratis te lezen op het internet.

      • Ælle zegt:

        Smail gives us a detailed narrative and analysis of events in and around the city of Bandung in West Java between August 1945 and March 1946. The story which he tells is an absorbing one in its own right and he brings out many aspects of Indonesia’s revolutionary history which have hitherto been . . . ignored or . . . . passed over lightly. (N.B.)

        These include the development of both regular and irregular military organizations as manifestations of a militant youth movement, the group interests lying behind the fundamental conflict between policies of negotiation and of militant struggle, the relation of the general anarchical conditions which prevailed during these early months to major political and social changes in both urban and rural areas. After preliminary training at Cornell, Dr. Smail spent two and a half years in Holland and Indonesia doing field work, and received his doctorate from Cornell in 1964. Since 1962 he has been at the University of Wisconsin, teaching Southeast Asian history in the Program in Comparative Tropical History there. – George McT. Kahin, June 29, 1964

        Ik vermoed dat hij niet meer leeft. RIP Professor JRW Smail!

      • Arthur Olive zegt:

        Men spreekt niet over genocide alleen als alle members van een nation vermoord zijn.

      • Peter van den Broek zegt:

        Het getheoretiseer van genocide is één ding maar wat zijn de verhalen achter “genocide”. Ik ben niet zomaar Bersiapslachtoffers gaan zoeken, de aantallen zijn één ding, de verhalen achter de getallen zijn een ander ding.

        Ik ben verder gaan zoeken
        Edward van der Sluys en Frederika Geertruida van der Sluys- van der Gill zijn beiden op 12-10-1945 gestorven in het Tegal (stad of regentschap?) en verder wordt bij de namen vermeld Danawarlh (bron OGS).
        Kan iemand mij zeggen wat de aanduiding Danawarlh is in verband met Tegal?

        Toen ik toch op de web site van de OorlogsGravenStichting OGS was, heb ik als zoekwoord “Bersiap” ingetikt. Dan krijg ik een hele lijst van namen.

        Ik lees dat er 3 (drie) mensen zijn die op 11-10-1945 zijn gestorven! Toeval?
        Douwe Koster, Eduard Arthur Meeng en Andries Morris Hercules zijn allen in Tegal S.F. Bandjaratma gestorven, S.F. staat waarschijnlijk voor Suikerfabriek.
        Kan iemand mij iets vertellen over deze personen ? Zijn het de andere gestorven Indo-Europeanen van het verhaal over het echtpaar Van der Sluijs?

      • Jan A, Somers zegt:

        “overleden op 12-10-1945 en zijn samen met andere Indo-Europeanen (wie?) vermoord.” Bloody Monday was op 15 oktober 1945, het was dus nog niet bij de groepen in de Simpangclub of Werfstraatgevangenis en Goebengtransport. Maar er hadden eerder al (roof)moorden plaatsgevonden. En niet alleen op Indo’s, maar ook op totoks. Daar waren behalve de bollossers ook via RAPWI tussen 29 september en 2 oktober al veel van teruggekomen, De OGS weet dat verschil natuurlijk niet te maken, en dat is ook helemaal niet interessant. Als je de OGS-registers filtert op plaats en datum zijn die mede-vermoorden wellicht te vinden, voor zover niet in de kali gedumpt. Maar let ook op (zwaar)gewonden die naderhand zijn overleden, en dus onder een andere datum zijn geregistreerd. Net als bij later overledenen van bijvoorbeeld het Goebengtransport zijn die meestal niet terug te voeren op de datum van de aanslag waar ze gewond zijn geraakt. En ook de vele naamlozen, die (vaak in verzamelgraven) geregistreerd zijn onder datum van berging/begrafenis. Zo leverden wij onze geborgen stoffelijke resten in het Rooms Katholieke Ziekenhuis af op datum van berging. Het blijft behelpen.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Zijn het de andere gestorven Indo-Europeanen van het verhaal over het echtpaar Van der Sluijs?” Mogen dat ook totoks zijn? Dat zijn ook mensen, net als Indo’s. Gelukkig wordt er in de registers en op de kruisen geen onderscheid gemaakt, zou ook niet mogelijk zijn.
        “van der Sluys- van der Gill zijn beiden op 12-10-1945 gestorven in het Tegal” De erevelden zijn ook verzamel-begraafplaatsen, zoals mogelijk bij echtpaar Van der Sluijs, overleden in Tegal, begraven in Soerabaja. Zo zijn de bersiap-overledenen van Poedjon herbegraven op Kembang Koening. Maar doordat de graven, op één na, naamloos zijn weet ik natuurlijk niet of mijn grootmoeder daarbij is. Voor de zekerheid heb ik ook daar maar een bloemetje gelegd.
        “in het Tegal (stad of regentschap?)” Gewoon ff in mijn boekenkast kijken in atlas of encyclopædie: Regentschap met gelijknamige hoofdstad en district der residentie (afdeeling) Pekalongan, provincie Midden-Java. enz.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Vermoord in Slawi, regentschap Tegal,” Slawi, district met onderdistricten Slawi, Lebaksioe enz.

      • Peter van den Broek zegt:

        Het geval van der Sluijs heeft niets te maken met Soerabaja.

        Heer Somers gaat uit van veronderstellingen want hoe kan hij bijvoorbeeld het onderscheid maken tussen Indo’s en totoks? Daargelaten dat het zijn persoonlijke verhaal is , maar wel heel beperkt van visie.
        Op basis van meer dan 10 (tien) veronderstellingen tot de conclusie komen “Het blijft behelpen” maakt zijn verhaal wel heel zwak. Hij mag zijn beweringen wel eens verifiëren, ook over Soerabaja.

        Het verhaal over de suikerfabrieken is toch gebaseerd op die gevallen.

        En als ik de OGS data verbindt met de ODO-gegevens, dan kom ik al een heel eind.

      • Jan A, Somers zegt:

        “begraven op ereveld Kembang Kunnig te Soerabaja.” Sorry ik reageerde op uw intro.
        “onderscheid maken tussen Indo’s en totoks?” Sorry, doordat u het maar steeds had over Indo’s begreep ik dat u zelf bij die doden dat onderscheid kon maken. Ik was overigens benieuwd hoe u dat onderscheid kon maken.
        “dat het zijn persoonlijke verhaal is ” Klopt helemaal! Ik hoef dat verhaal niet, zoals u, van een ander over te schrijven, die het weer van een ander heeft enz. Dat bergen, herbegraven e.d. staan gewoon op de film in mijn hoofd. Die draai ik op verzoek af. Weet u hoe of een dood mens, verminkt, aangerot, aangevreten door verwilderde honden, eruit ziet? En dan proberen in zijn/haar geheel in de auto te krijgen? En mijn Zeeuws meisje kan die verhalen nu ook vertellen. Maar dat zal volgens u wel prietpraat zijn.
        “mag zijn beweringen wel eens verifiëren, ook over Soerabaja” Hoef ik niet te doen, ik spreek over eigen ervaringen, die u niet heeft. En ook de ervaringen van mijn moeder en zus met die zogenaamde beschermingskampen. Voor wat dat betreft hebben zij meer van de bersiap gemerkt dan ik in de gevangenis.
        “in het Tegal (stad of regentschap?)” Dat ‘het Tegal’ en het vraagteken zegt mij voldoende.
        “heel beperkt van visie.” Klopt helemaal, hoef ik ook niet te hebben. Ik spreek steeds alleen over Soerabaja, daar is de bersiap begonnen omstreeks 29 september (u heeft dat misschien al gehoord van uw collega marineofficier) en was eind november definitief gesmoord. Ik sta er nog steeds verbaasd over hoe snel Soerabaja opstond uit de ellende. Met een Indonesische politie die weer gewoon zijn werk deed. Heb zelfs een keer een boete gekregen voor verkeerd rijden, zo normaal ging het er weer aan toe. Heb je verder weinig visie bij nodig. En hoef ik niet zielig over mijzelf te doen. Bersiap, de bevrijding in de slag om Soerabaja, en mijn werk bij het Rode Kruis daarna hebben wel bijgedragen aan mijn (mis?)vorming. Dat ik dat heb kunnen meemaken, zonder kleerscheuren. Alhoewel mijn Zeeuws meisje bij mij af en toe een tik denkt te kunnen bemerken.

    • Ælle zegt:

      Als ’t klopt wat John B. Quigley in zijn boek “The Genocide Convention: An International Law Analysis” schrijft dan is er een poging gedaan om mijn Vader en oudste broer te vermoorden in de zin van genocide. Ik had het ook reeds gedacht.
      Gelukkig, Godzijdank hebben ze ’t overleefd; alhoewel . . . vraag niet hoe?

      • Ælle zegt:

        Het gebeurde ook LANG ná de Bersiap;
        Crimnal intent postponed?

      • Ælle zegt:

        CRIMiNAL Intent Postponed?

        PC-keyboard wordt weer gehackt. Ik stop ermee.

      • Ælle zegt:

        Wat staat er vorig jaar mei 2018 in Trouw over de Bersiap? Requirering, huh?! LOL.
        https://www.trouw.nl/opinie/tijd-dat-we-ook-de-slachtoffers-van-de-bersiap-herdenken~ab2fd753/
        Geschreven door (OPINIE) L.J. de Coninck– 11:03, 13 mei 2018
        L.J. de Coninck is oud-directeur van de stichting Pelita voor Indische oorlogsslachtoffers.

      • Ælle zegt:

        Waarom kan ik nauwelijks iets terugvinden over historicus John R.W. Smail die over “Bandung, in the early Revolution, ’45-’46” zijn thesis heeft geschreven? Hij woonde slechts enkele jaren (2,5) in Indonesië. Waar vind ik zijn Bandoeng verhaal?
        En waarom was het gebouw van de burgelijke stand in Bandoeng tijdens de Bersiap in vlammen opgegaan?
        Autoriteit op het moderne Zuidoost-Azië. Smail, wiens volledige naam John Richard Wharton Smail is, werd geboren in 1930 en schreef een proefschrift bij Cornell, “Bandung in de vroege revolutie, 1945-1946, een studie in de sociale geschiedenis van de Indonesische revolutie”. Hij was professor in de Zuidoost-Aziatische geschiedenis aan de universiteit van Wisconsin.

    • Ælle zegt:

      Formeel juridisch gezien is genocide geen oorlogsmisdrijf, omdat het geen schending van het oorlogsrecht is, bovendien kan genocide ook . . . in vredestijd worden gepleegd.
      Dat weten we dan ook weer.
      https://nl.wikisource.org/wiki/Verdrag_inzake_de_voorkoming_en_de_bestraffing_van_genocide

    • Ælle zegt:

      Nog een historicus gespecialiseerd in de revolutie in Indonesië was de alomgeprezen George McTurnan Kahin. ”He was one of the real pioneers in the field of Southeast Asian studies,” De enige ECHTE dus. Hij sprak Indonesisch en Nederlands.
      Kahin’s interest in Southeast Asia developed during the Second World War when he was trained as one of a group of 60 GI’s who were to be parachuted into Japanese-occupied Indonesia in advance of Allied forces. _ – _- _ After the war, he pursued his academic interest in Southeast Asia and carried out graduate research in Indonesia in 1948-49 during the country’s independence revolution against the Dutch. Kahin was later arrested by the Dutch for his political activities and expelled from the country.

      Meer over hem te lezen is het volgende vreemde en controversiële verslag: “He never stopped criticising the arrogance, injustices, brutalities, and stupidities of state power, wherever, and spent little time worrying about the consequences for himself. He won honours for his work; he was elected president of the Association for Asian Studies, his books were well reviewed, his colleagues and students admired him, and he made capable opponents sweat. Kahin showed little interest in his own prominence, however, and took in stride the disfavour power visits on critics.
      During the late 1940s or early 1950s, the American government . . . blocked his passport for a time. The New Order government in Indonesia . . . denied him a visa but also . . . awarded him a medal, which sums up nicely his odd impact in high places.”
      Afsluitende tekst van Daniel S. Lev uit Inside Indonesia.

  18. Henk Harcksen zegt:

    @heer Peter van den Broek. Dank voor het delen van de toegangslink tot het artikel van Esther Captain. Ik ga het lezen. Ik heb contact gehad per email met de heer de J.J.P.de Jong over de Bersiap waarvan bepaalde aspecten kunnen worden vergeleken met politieke ontwikkelingen die na de Tweede Wereldoorlog in Europa plaatsvonden.Ik probeer daar binnenkort op terug te komen. Hartelijke groet.

    • Ælle zegt:

      Ach, wat?!

      Hoofdstuk/ Chapter 18

      The genocide of 1945/46 was not an affair of gas chambers and methodical extermination like the Holocaust, but rather a time of unpredicted violence carried out with deliberate savagery and intimidation. —————————————————–
      The agents of the genocide were a multitude of independent militia known at the time as badan perjuangan- /- struggle organizations.

      Empire, Colony, Genocide, Conquest, Occupation and Subaltern Resistence, geredigeerd/bewerkt door A. Dirk Moses.
      ISBN 978-1-84545-452-4

      • Jan A, Somers zegt:

        Verschil tussen een historicus/verhalenverteller en een jurist? Als je het begrip genocide gebruikt, dien je het correct te gebruiken. In de definitie van de VN. Gebruik je het in je eigen context, dan beschuldig je iemand wel van een zwaar misdrijf, dat je niet kunt onderbouwen. Niet zo netjes! Kan je zelfs op worden aangesproken. Misschien mogelijk: georganiseerde (roof)moordpartijen. Waarbij dat ‘georganiseerd’ niet altijd zo is geweest.

      • Ælle zegt:

        The genocide of the Eurasians was a consequence of a two-stage process. First, during the course of the 20th century the Uerasian community in the N-I parted company with the Indonesian nationalist movement , that it helped to found,
        Then, at the time of Indonesia’s independent declaration the weakness of two aspirant states in the post occupation archipelago brought the issue of loyalty to the fore, precisely at a time when Eurasians (Indo’s) wereespecially VULNERABLE to ATTACK. Page 436: Eurasians (Indo’s) suffered more than any population group in this period.
        Dat wisten wij reeds!

        “En. . . hoe was het daarbuiten?: de Japanse kampen en in de bersiap (1941-1949)” : een te weinig gestelde vraag : een bibliografie van boeken en artikelen (ook) over het leven buiten de kampen tijdens de Japanse bezetting van het toenmalige Nederlands Indië, in de daaropvolgende Bersiap periode en in de Indonesische interneringskampen
        Van Okke Norel RIP
        Nu hebben Okke Norel’s bovenstaande woorden meer inhoud gekregen dan toen ik het boekje jaren geleden bestelde.

      • Ælle zegt:

        In de definitie van de VN. ???
        De Verenigde Naties kwam voort uit de geliquideerde firma/toko de Volkenbond/Volkerenbond/ League of Nations.
        They overlooked Houthi-crimes!
        https://menafn.com/1097931854/Saudi-envoy-regrets-UN-overlooking-Houthi-crimes
        The General assembly of the UN
        Expressing its profound regret at the death of many thousands of people in the
        Syrian Arab Republic, and extending condolences to their families,
        Turning to Venezuela, where 40 people have died in recent clashes between demonstrators and security forces, according to UN human rights office, (OHCHR), Mr. Fontaine appealed for children to be protected.
        Etc.

      • Jan A, Somers zegt:

        “In de definitie van de VN. ???” Ja! Ondertekend door alle leden van de Verenigde Naties. Ook in Nederland, goedgekeurd door onze Staten-Generaal, de representant van ook u! Dus: geldend volkenrecht. Waarschijnlijk heeft u mijn opmerking hierover niet gelezen: Zie het verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide Parijs, 9 december 1948 Trbl.1960, 32 artt. II en III. Goedkeuringswet Stbl.242, 1964 Uitvoeringswet genocideverdrag Stbl.243, 1964. U zelf zou het toch ook niet prettig vinden beschuldigd te worden van een misdrijf dat u niet heeft begaan? Vandaar mijn uiterste voorzichtigheid met het begrip genocide.

      • Arthur Olive zegt:

        De eerste genocide van de vorige eeuw, de Armenian genocide, wordt nog steeds ontkent door vele landen waaronder zelfs Amerika, Engeland en Australie. Voor de vele Blanda’s die graag naar Turkije met vacantie gaan is het beter om daar niet over te praten aldaar want die Turkse gevangenissen zijn berucht

      • Arthur Olive zegt:

        Nederland heeft de Armeniaanse genocide pas in 2004 erkend, wie weet misschien zal de Bersiap officieel erkend worden als een genocide als wij er al lang niet meer zijn.

      • RLMertens zegt:

        @ArthurOlive; ‘wie weet zal bersiap etc.’- Waarom zoveel hechten aan de aanduiding genocide? Erger maken dan het al is? Wedijveren met ellende? Waarom/waarvoor?
        Weet wel dat die beriap ellende door onze eigen Nederland is uitgelokt! En dat onze eigen regering zich niet eens aangesproken voelt. Zich van de domme houdt!

      • Arthur Olive zegt:

        Hoezo, erger maken dan het al is. Ik wist niet dat de Bersiap erger gemaakt kon worden.

      • Henk Harcksen zegt:

        @A Elle. JJP de Jong, Avondschot, 2011, geeft op bz 22 ev zijn beschrijving van de Bersiap; de passage: “voor de hedendaagse waarnemer is het frappant te zien hoezeer, ondanks evidente verschillen, een aantal ingrediënten in de Indonesiche problematiek overeenkwamen met de situatie in Joegoslavie/Bosnie tegen het midden van de jaren negentig, de burgeroorlog. massale aanvallen op mensen van andere etnische komaf, gijzelingen, de betrokkenheid van buitenlandse mogendheden, het dilemma van intervenieren of niet” (blz.23).vormde voor mij aanleiding met hem contact te leggen. Op 11 januari 2018 vroeg ik aan de heer de Jong: “‘op welke onderdelen vallen de gebeurtenissen in Bosnie plaatsvindend tussen 1992 en 1995 te vergelijken met die in voormalig Nederlands-Indië tijdens de Bersiap ? Op 12 januari antwoordde hij het volgende: “Er waren zoals ik in Avondschot signaleer, evidente verschillen maar ook overeenkomsten:
        de burgeroorlog, massale aanvallen op mensen van andere etnische komaf, gijzelingen, de betrokkenheid van buitenlandse mogendheden, het dilemma van interveniëren of niet.
        Misschien doelt U op de etnische zuiveringen? Jammer genoeg nam ik pas nadat ik Avondschot had gepubliceerd, kennis van hetgeen de historici Cribb en Frederick te vertellen hadden. Beiden betitelden de massale slachtpartijen zonder meer als genocide. Ik heb voor de discussie hierover alsnog een plaats ingeruimd in mijn boek De terugtocht dat in 2015 verscheen”.

      • Jan A, Somers zegt:

        In de NRC van vandaag 1 februari een interessant artikel: ‘Het etiket genocide wordt na de Holocaust te makkelijk opgeplakt.’ Met als ondertitel: ‘De massamoord in Srebrenica als genocide betitelen is bepaald niet vanzelfsprekend, oordeelt jurist Yoram Dinstein.’ Met passend in mijn straatje een interessante zin: Slachtoffers nemen geen genoegen meer mee als wat hun is overkomen, wordt aangeduid als misdaden tegen de menselijkheid. Ze willen dat het genocide wordt genoemd.

      • Ron Geenen zegt:

        @@Ze willen dat het genocide wordt genoemd.@@

        Daar hebben ze ook gelijk aan. Het is een meer beladen woord. Want het was een poging tot volkerenmoord. Het aantal is niet bepalend. En dat wordt gezien door velen.

      • RLMertens zegt:

        @ArthurOlive; ‘wist niet dat bersiap erger etc. ‘ – Genocide is volkerenmoord! Bersiap; een volkerenmoord? Tegen het Indo volk? Er waren ook Indo’s die voor de Republiek waren!
        Bersiap is gewoon de haat explosie tegen alles wat met Nederland te maken; idem tegen pro Nederlandse inheemsen etc.

      • Arthur Olive zegt:

        “Bersiap een volkerenmoord?”
        De Armenian genocide was ook een vokerenmoord en niet alleen gericht tegen Christian Armenians maar ook tegen Christian Assyrians en zelfs Moslim Albanians.
        Dat er Indo’s waren voor de Republiek zoals waarschijnlijk u toen of later neemt niet weg dat het een volkerenmoord was.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Ze willen dat het genocide wordt genoemd” Dat mag van mij hoor, we leven in een vrij land. En dat ze niet weten wat genocide betekent is dan jammer Ze krijgen hier op Javapost de handen op elkaar. Die weten ook niet wat het betekent. terwijl dat al lang een duiding heeft: bersiap, misdrijf tegen de menselijkheid (zware misdrijven die deel uitmaken van een wijdverbreide of stelselmatige aanval tegen een burgerbevolking.). Zullen ze wel merken als ze de daders en aanstichters van de bersiap willen vervolgen. Bij de rechter: genocide!!!. Het eerste wat hij zal zeggen: Ga eens uw huiswerk doen.

      • RLMertens zegt:

        @ArthurOlive; ‘bersiap een volkeren moord etc.’- Welke volk was dan het doel van bersiap?

      • Arthur Olive zegt:

        “Welk volk”
        De Indo in a sense van ethnicity niet ras. Net zoals de Joden in de Hollycaust een ethnicity bond hadden. Het waren Joden van vele verschillende landen gemengd met verschillende rassen. In dat licht wordt de Hollycaust een volkerenmoord genoemd. Zo ook met de Indo in de Bersiap.

      • RLMertens zegt:

        @ArthurOlive; ‘ bersiap=genocide etc’- Dus die pemoeda’s wilden het Indo volk(je) uitmoorden. En waarom eigenlijk?

      • Arthur Olive zegt:

        “En waarom eigenlijk?”
        Omdat ze moordenaars waren.
        En waarom waren ze moordenaars?
        Omdat ze natural born killers waren.
        Het waren laffaards, moordenaars van vrouwen, kinderen en zelfs babies. Er is hier niets goed te spreken en daarmee eindig ik dit silly conversatie.

      • RLMertens zegt:

        @ArthurOlive; ‘lafaards, moordenaars etc.’- Dus een volk wat al 3 eeuwen wordt onderdrukt, zich nu tegen deze bezetter opricht en in woede molest en moordt, pleegt genocide? Genocide tegen deze bezetters? Die in die 3 eeuwen ruim 500 oorlogen voerde- zie ten Hagen- om hen ‘onder de duim’ te houden; land en volk te exploiteren?

  19. Jacques van Harten zegt:

    Rotterdam werd in 1940 gebombardeerd en niet in 1943.

    • buitenzorg zegt:

      Uit Wikipedia:
      “Het bombardement van 14 mei 1940 was niet het laatste bombardement op de stad Rotterdam. Gedurende de Tweede Wereldoorlog onderging de stad honderden geallieerde luchtaanvallen. Het zwaarste bombardement ná 14 mei 1940 was het bombardement op Rotterdam-West van 31 maart 1943, waarbij 400 mensen om het leven kwamen en 16.500 mensen dakloos raakten.”

      • P. Vermaes zegt:

        Geachte Buitenzorg,
        Graag reageer ik op wat u op 31 januari j.l. Postte:
        @“Het bombardement van 14 mei 1940 was niet het laatste bombardement op de stad Rotterdam. Gedurende de Tweede Wereldoorlog onderging de stad honderden geallieerde luchtaanvallen. Het zwaarste bombardement ná 14 mei 1940 was het bombardement op Rotterdam-West van 31 maart 1943, waarbij 400 mensen om het leven kwamen en 16.500 mensen dakloos raakten.”@
        In 1953 heeft de Nederlandse Leraar op de HBS-B te Nijmegen ca 10 minuten besteed om het beeld van Zadkine uit te leggen: een man waarvan het hart is ontrukt, richt zich op…
        Als scholier was ik erg geïnteresseerd in gevechtsvliegtuigen (velen wilden in die tijd piloot worden) en ik kon niet begrijpen hoe de Duitsers met hun uit de kluiten gewassen modelvliegtuigen (de Duitse luchtmacht dateert van 1935!!!) een bombardement van enige betekenis hebben kunnen plegen. Dresden, Berlijn het Ruhr-gebied, dat waren bombardementen. Het Amerikaanse bombardement op Nijmegen, Arnhem en Deventer van 22 februari 1945 en tenslotte Heroshima en Nagasaki….
        Wat dacht Rotterdam te winnen met zich onder de gebombardeerde steden van de wereld te scharen?
        Wat bezielde de kunstenaar Zadkine om dat bombardementje uit te beelden terwijl hij kennis had van Hiroshima??
        Uw opmerking heeft mijn vragen gedeeltelijk beantwoord; wat overblijft is de vraag waarom dat beeld op het Plein 1940 aan de Leuvenhaven staat….
        Paul Vermaes

    • Ælle zegt:

      “Bij de rechter: genocide!!!. Het eerste wat hij zal zeggen: Ga eens uw huiswerk doen.”
      Dat noem ik iemand iets in de mond leggen!
      De rechter zal ook wel zijn huiswerk hebben gedaan?

      ‘Rechtvaardigheid is een kernwaarde van onze rechtsstaat’

      • Jan A, Somers zegt:

        Een rechter in onze rechtsstaat heeft in een zaak geen eigen inbreng. Hij moet alleen recht spreken over de gegevens die zijn aangedragen, het begrip genocide voor de bersiap. Zijn huiswerk gaat in een zaak niemand wat aan. En wat ik heb geduid als Ga eens uw huiswerk doen, zegt hij dat hij niet ontvankelijk is voor het aangedragen begrip genocide. Gaat u maar weer naar huis, nadat u het griffierecht hebt betaald. Een babbel vooraf met de griffier kan dat voorkomen. En daarna komt u terug met de correcte duiding.

      • Ælle zegt:

        Betrokkenen bij genocides werden in Nederland(!) tientallen jaren later toch nog berecht.
        War crimes, genocide, crimes against humanity, torture and enforced disappearances: international crimes and offenses of the most serious sort. The Dutch government believes that such crimes must be investigated and the guilty parties brought to justice. The Dutch Police’s International Crimes Team, in partnership with the National Public Prosecutors’ Office, carries out criminal investigations into international crimes committed by or against Dutch nationals or persons in the Netherlands.
        Ik hoop dat die mevrouw uit ‘Buitenkampers’, (in de bioscoop meegehuild om haar verdriet) die haar broertje nooit terugvond en alle andere Indo’s die zwaar geleden hebben toch nog gewroken worden door onze RECHTSTAAT.
        We must accept finite disappointment, but never lose infinite hope.
        Never! ,nie!, Jamais!

      • Ælle zegt:


        Lang is over deze heftige periode (1942-1946) door de betrokkenen voornamelijk gezwegen. In deze film vertellen deze zogenoemde “Buitenkampers” voor het eerst openhartig over hun ervaringen als kind tijdens de Japanse bezetting en de daaropvolgende bloedige onafhankelijkheidsstrijd. In de beginperiode die “Bersiap” wordt genoemd, grepen de Indonesische nationalisten de macht. Veel van deze Indische Nederlanders en alle andere Nederlandsgezinde bevolkingsgroepen zaten niet in beschermde kampen en waren zo een makkelijk slachtoffer van de moordzuchtige onafhankelijkheidsstrijders. De getuigenissen worden afgewisseld met zwart-wit filmarchief en prachtige natuuropnamen in Indonesië. Het zwijgen van de Buitenkampers wordt in deze film, na meer dan 70 jaar, alsnog doorbroken.

        Velen willen er niets van weten of horen, werd mij ´vandaag´ nog gezegd.
        Amen is mijn antwoord.

      • Arthur Olive zegt:

        “Ga eens uw huiswerk doen”
        Het woord “Genocide” werd voor het eerst gebruikt in 1944.
        De convention van 1948 beschrijft genocide als het volgende: “Crime to commit certain acts wiith intent to destroy, in whole or in part, a national ethnical, racial or religious group.”
        Voor mij is dat duidelijk genoeg dat de Bersiap hier onder valt.

      • Ron Geenen zegt:

        @@“Crime to commit certain acts wiith intent to destroy, in whole or in part, a national ethnical, racial or religious group.”@@

        Had dat ook al eerder gelezen en ben het volkomen met u eens. Het probleem ligt bij vele landen zelf, die het graag anders willen interpreteren. Politiek en rechterlijk, vooral in Europa, zoeken naar verzachting van de vertaling.

      • Ælle zegt:

        Nicoline van der Sijs beweert dat het woord in 1950 ontstond.
        genocide uitroeiing van een volk 1950,
        uit Chronologisch woordenboek. dbnl
        Uitroeien van virus kippengriep is ook mislukt. Het virus muteert. LOL.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Het zwijgen van de Buitenkampers wordt in deze film, na meer dan 70 jaar, alsnog doorbroken.” Ja, ik heb ook niet veel meer kunnen doen dan zwijgen, tot nu toe. Als buitenkamper (zelf voor gekozen) was mijn enige probleem enkele maanden Kenpeitai. Maar verder was het heel hard werken om eten te hebben. En mijn moeder ook. Maar het resultaat is er ook naar, nooit honger geleden. Wel veel geleerd hoe of je je door het leven kunt manoeuvreren. Sorry, ik kan natuurlijk alleen voor mezelf spreken. maar ben ik dan de enige van al die buitenkampers? Ik heb overigens ook een boek over hoe of de buitenkampertieners zich onderling vermaakten. Wilde verhalen, niks akeligs bij. Ze hadden het alleen maar druk.

      • Arthur Olive zegt:

        Als het woord genocide pas in 1950 ontstond dan is dat twee jaar nadat er een genocide convention in Zwitserland plaatsvond.
        Raphael Lemkin coined het woord genocide in 1944 met zijn beschrijving over de Holocaust.

      • Ron Geenen zegt:

        Er stierven minstens drie miljoen Joden in een van de acht vernietigingskampen, daarnaast stierven er nog eens bijna drie miljoen Joden in een van de 1.634 concentratiekampen. Minstens 45, maar wellicht 65, miljoen anderen moesten de oorlog ook met hun leven bekopen.
        Het grootste vernietigingskamp was Auschwitz-Birkenau (Auschwitz II) dat slechts één van de vele kampen was dat zich in Auschwitz bevond. De term sjoa is beter dan holocaust om de systematische uitroeiïng van de Joden aan te duiden.
        De nazi’s hadden in eigen land geen vernietigingskampen, die stonden allemaal in Polen, op één na (Wit-Rusland.)

      • Ælle zegt:

        Okay, Thanks to Arthur Olive,
        Op een conferentie van die werkgroep in Madrid in 1933 pleitte hij ( Lemkin) voor het eerst voor internationale strafbaarstelling van georganiseerde moorden op groepen van de bevolking. Aanleiding was een moordpartij in het juist onafhankelijk geworden Irak onder de christelijke Assyriërs in dat land. Maar daarvoor waren de geesten nog niet rijp.

        [video src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/87/The_Genocide_Word_by_Raphael_Lemkin.ogv" /]

      • Jan A, Somers zegt:

        ““Crime to commit certain acts wiith intent to destroy, in whole or in part, a national ethnical, racial or religious group.”” In Nederland is dat verdrag door beide Kamers goedgekeurd (zoals het hoort vóór ratificatie) en door de regering geratificeerd. In Nederland geldt hiermee de geautoriseerde Nederlandse wettekst. Zie het verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide Parijs, 9 december 1948 Trbl.1960, 32 artt. II en III. Goedkeuringswet Stbl.242, 1964 Uitvoeringswet genocideverdrag Stbl.243, 1964.

      • Ælle zegt:

        Interessant is hoe de weduwe van Tjalie Robinson of Vincent Mahieu, de pseudoniemen voor Jan Boon, Lilly Mary Hermine van Zele, a.k.a. Lillian Ducelle, haar achterban verdedigde. ‘ Indische mensen lijken niet over het verleden te mogen praten, het is gewoon taboe! Toch kom je pas achter je identiteit als je weet wat je wortels zijn.’ Dat was toen de afstand tussen de Indische gemeenschap en de Nederlandse samenleving in de jaren tachtig op een dieptepunt raakte, Afglijdende fatsoensnormen, Indische stereotypen, de cultuur van het handje ophouden – er was weinig voor nodig om Van Zele een tirade te ontlokken, geschreven met scherpe pen in de traditie van de Indische tropenstijl. Toen een abonnee zich over haar felle stijl beklaagde, schrapte Ducelle hem uit het abonnementenbestand. http://www.moesson.nl/historie/
        Met bijtende humor gaf Ducelle haar mening over bijvoorbeeld het ontwerp van het Indisch Monument (waarom niet door een Indische kunstenaar?), over Tante Lien (ze zou Indische mensen belachelijk maken met haar kromme taalgebruik) en de slepende kwestie van de ‘backpay’.
        Lilly, bedankt!

  20. robertmacare zegt:

    Over getallen gesproken, weet iemand waar ik objectieve gegevens kan vinden waarop al die getallen van geinterneerden in verschillende kampen gebaseerd waren? Ik ben niet geinteresseerd in de verhalen van historici die nooit in een bepaald kamp geinterneerd waren en die maar klakkeloos nummers overnemen van anderen. Het is mijn begrip dat alle kamparchieven op bevel van Tokio vernietigd waren en dat geinterneerden geen papier hadden om alles bij te houden van inkomende en uitgaande geinterneerden…dus waar kwamen al die getallen vandaan??
    Heeft Van Okke Norel RIP hierover geschreven?

    • Ron Geenen zegt:

      @@Het is mijn begrip dat alle kamparchieven op bevel van Tokio vernietigd waren en dat geinterneerden geen papier hadden om alles bij te houden van inkomende en uitgaande geinterneerden…dus waar kwamen al die getallen vandaan??@@

      Uit hun duim gezogen! Willen graag opvallen en maken geld bij de verkoop van hun boek.

    • Peter van den Broek zegt:

      Ik zuig op mijn duim en droom verder. Antwoord aan de Heer Robert Macare

      Uit de web site van http://www.japanseburgerkampen.nl.

      Batavia Tjideng West-Java

      5-2-2016

      Naamlijst (augustus 1945, alfabetisch)

      De originele versie van deze naamlijst van het Tjideng-kamp ligt in het Nationaal Archief (NA) in Den Haag in het archief van de “Algemene Secretarie van de Nederlands-Indische Regeering” (AS, toegangsnummer 2.10.14, inven­taris­nummer 5253). Deze lijst bevat de namen van alle aanwezige familiehoofden met achternaam, voorletters, nationaliteit, kampnummer en het aantal personen in de familie, totaal circa 5000 families, circa 10.000 personen. Deze lijst is vermoedelijk in augustus 1945 opgemaakt en is nagenoeg alfabetisch gerangschikt.
      In dit register is van iedere familie opgenomen de achternaam, de voorletters, het paginanummer en het regelnummer van de bladzijde waarop de naam is vermeld, het kampnummer en het aantal personen in de familie.

      Met dit register kan worden nagegaan
      — of een bepaalde familie in augustus 1945 in Tjideng aanwezig was
      — wat het kampnummer van betrokkene was.

      Met behulp van het kampnummer kan met de systematiek van de kampnummers (zie de homepage onder POW-num­mers) worden nagegaan uit welk kamp betrokkene afkomstig was, alvorens naar Tjideng te worden getransporteerd. Nummers beneden 5286 werden in Tjideng zelf afgegeven: deze mensen verbleven dus de gehele internerings­periode in het kamp Tjideng en komen dus ook voor op de naamlijsten van april 1944 van Tjideng.

      • robertmacare zegt:

        Hi Peter,
        Dus van Beekhuis RIP:

        “Andere benaming
        Bergenbuurt, Bergenkamp, Goentoerwijk, Goentoerkamp, Malang-kamp

        Ligging

        Het kamp De Wijk lag in de zogenaamde Bergenbuurt in het noord-westen van de stad, met villa’s, huisjes en enige bungalows. Het kamp bestond uit het noordelijk deel van het Japanse burgerkamp, dat onder deze naam bekend is. De zuidgrens was gelegen in de Boeringweg, later – na diverse evacuaties – in de Goentoerweg. De poort was aan de Idjen-boulevard bij de katholieke kerk. Het kamp was omgeven door gedek en prikkeldraad.

        Dit kamp was tevens een verzamelkamp voor Oost-Java tijdens de evacuatie-transporten; er waren veel in- en uitgaande transporten, waardoor het aantal per­sonen in het kamp voortdurend wisselde. Het kamp bestond uit 4 secties I t/m IV, eerst 354 huizen, later in september 1946 nog 157 huizen.”

        Dus volgens Beekhuis;
        1. De zuidgrens was gelegen…in de Goentoerweg
        2. De poort was aan de Idjen-boulevard
        3. Het kamp was omgeven door gedek en prikkeldraad

        Volgens het SVB:
        1.” Het kamp was geheel leeg na de transporten..” ( maar na drie maanden na de bezetting zaten eropeens 8000 geinterneerden volgens Beekhuis!)
        2.” Al het prikkeldraad en gedek verdween na augustus 1944..” ( volgens Beekhuis was het kamp omgeven door gedek en prikkeldraad…???). Dus het prikkeldraad en gedek was nooit verdwenen! Misschien als Manna uit de lucht gevallen?!
        3. “Er was geen wachter meer bij de poort na de transporten in 43-44.”.( volgens mijn moeder die in dit kamp geinterneerd werd in october 1944, was er een wachter by de poort aan het Idjen plein en kon niemand het kamp verlaten…Beekhuis was daar niet, Dora van Velden was daar niet, A. van Schaik was daar niet…geen enkele historici met hun mooi beschreven boeken waren daar in deze periode…mijn moeder wel en die is een hele nuchtere Nederlander geboren in Blora, Java in 1920)

        Helaas is mijn moeder’s getuigenis niet goed genoeg voor het SVB/CrVB!

    • Ælle zegt:

      https://www.museon.nl/nl/okke-norel

      Een van mijn afschuwelijkste herinneringen dateert van vlak na de oorlog, toen ik samen met een vriendje beschoten werd in de buurt van het hospitaal waarin mijn moeder lag. We zochten dekking in een leegstaande woning en wierpen ons plat op de grond. Ik haalde een kogel uit de muur en droeg hem een jaar om mijn nek. Hiermee wilde ik zeggen: “ Kijk, ik ben beschoten. Stoer hè”. De angst die ik daarbij heb gevoeld, kwam pas jaren later als een vulkaan naar buiten.

      Eén van mijn ongeloofwaardige herinneringen dateert van heel vér na de bersiap toen ik op een middag alléén op de voorgalerij stond en naar buiten keek de straat in en een groep jonge Indonesiërs die voorbijliep en ik gestenigd werd. Een steen raakte mijn wang. Hiermee wil ik zeggen “Die klootzakken hebben mij als jong meisje gestenigd. Onbeschoft en laf hè”.
      Angst ken ik niet, wel innerlijke woede die ik verwerk in kunst en kleuren.

      • Ron Geenen zegt:

        Wat een schoften. En dan durven ze ook alleen als ze in een groep zijn en u alleen. Alleen durven ze het niet. Tijdens de bersiap was het van het zelfde laken een pak. In een groep en tegen vrouwen en kinderen. De mensen die in en rond Menteng, Meester Cornelis en 10de BAT woonden hebben mij het zelfde verteld.

      • Ælle zegt:

        Nee Ron, ze waren overal te vinden en doorgeslagen. Een fietsende SOB reed helemaal naar de overkant van de weg waar ik met mijn Moeder en zusje liep. The piece of shit greep me bij mijn borst die ik nauwelijks had als kind. What the heck was he thinking?!?!?! Ik rende de wannabe pedofiel nog achterna om hem te slaan, maar op de fiets was hij sneller.
        Mijn Moeder werd ineens heel stil. Haar besluit stond vast: WÉGWEZEN DÁÁR!
        Een volwassen Moluks buurmeisje T.S, werd in dezelfde periode onderweg van kantoor naar huis op de kippetjesbrug in de kruis gegrepen. Ze was buiten zichzelf van woede en verontwaardiging.toen ze ’t ons vertelde. Zij, die meestal stoïcijns in het leven stond. Wat heeft zij intussen dan al niet eerder meegemaakt? denk ik nu.

      • Ron Geenen zegt:

        Beste mevrouw, ik kan volledig begrijpen wat u heeft doorgemaakt. Uw ervaringen en van andere jonge vrouwen en meisjes, raken mij veel meer dan het eeuwige gezeur om uit te vinden hoeveel mensen zijn vermoord tijdens de bersiap. Misschien komt er ook een statistiek van hoeveel meisjes en vrouwen aangerand werden?

      • Robert zegt:

        Hetzeflde gebeurde met mij in Surabaya als een kleine jongen, ik ben ook nooit meer teruggekeerd naar Indonesie waar een bende lafaards ook kleine jongens en meisjes beschoten, stenigden en vermoorden! To Hell with them!

    • buitenzorg zegt:

      Robert,
      Hierover schreef ik al eerder. De Japanners vernietigden het merendeel van hun kampregistratie. De Britten en Nederlanders (vaak in de rol van Rode Kruis medewerkers) konden na 15 augustus 1945 niet veel meer doen dan de kampen bezoeken en bewoners daarvan langs een tafeltje met een ambtenaar laten lopen.
      De registratie was niet volkomen. Sommige bewoners lagen misschien in de ziekenboeg, of zaten op de latrine. Misschien werden zelfs wel – in verband met het reisschema? – kleinere kampen overgeslagen. Duurde het wat langer voor de registratie plaatsvond, dan moest worden vastgesteld dat kampbewoners waren vertrokken.
      Natuurlijk was sprake van een soort triage: zo snel mogelijk moest worden vastgesteld waar de nood het hoogst was. We weten niet alles, en zullen het nooit meer weten.

      • Henk Anthonijsz zegt:

        “We weten niet alles en zullen het nooit meer weten”. Inderdaad is dat zo. Ben 93 jaar, heb de “Bersiap” in Bandoeng meegemaakt. Beelden komen vaak weer boven water. Maar “veel”heb ik weggedrukt. Moet nu nog maandelijks bij een psycholoog komen. Vergeten kan ik niet. Waarom? Ik mis veel mensen met wie ik kan praten over het verleden.

      • R.L.Mertens zegt:

        @HenkAnthonijsz; ‘we weten niet alles etc.’- Ik zelf heb de bersiap in Ambarawa meegemaakt; zoals omschreven MCvDelden; De Republikeinse Kampen 2007. Heb me ingezet; waarom, waardoor bersiap gebeurde! En daardoor begrepen(!) waarom het zo is gegaan! Heb me tenslotte daarin berust.

      • R.L.Mertens zegt:

        @HenkAnthonijsz; ‘we weten niet alles etc.(vervolg)’- Na het gesprek 4/10-’45 vdPLas- Hatta; geen merdeka! Volgde op 5/6-10-’45 Soekarno’s bevel tot een voedsel boycot! Soekarno op 9-10-’45 aan de Britse bevelhebber CHristison een brief schreef; ‘stelde hierin nadrukkelijk vast dat Europese en Indo Europese burgers aan alle kanten omringd waren door Indonesiërs en hij vroeg zich af wie hun veiligheid kon garanderen wanneer massa hysterie in de plaats kwam van de ideologie van de vrijheid! Geen enkel macht en geen enkele leider in Indonesië, hoe populair ook in staat zou zijn controle uit te oefenen over fanatieke massa’s, die aanstuurden op een rassen oorlog!’

      • Jan A. Somers zegt:

        “Volgde op 5/6-10-’45 Soekarno’s bevel tot een voedsel boycot!” Ik zou dus niet meer in leven moeten zijn vanwege geen eten! Hoe komt het dan dat baboe Soep als gewoonlijk op de pasar ging belandja? En ik werkte toen op een melkerij, met elke middag gewoon mijn bezorgronde. Nadat mijn moeder de melk had gebotteld en de boter gewassen. En ik eventjes onder de douche was geweest. Ik heb nooit honger geleden. Ja, eventjes, in de Werfstraatgevangenis. Maar dat was meer een capaciteitsgebrek, de keuken vijfvoudig overbelast. Ik heb nog nergens gelezen hoeveel Europeanen zijn gestorven vanwege de voedselboycot. U bent toch ook nog in leven?

      • R.L.Mertens zegt:

        @JASomers; ‘niet meer in leven zijn, vanwege voedselboycot etc.’- Nou, ik leef ook nog hoor. Maar de toon tot bonoeh Belanda(dood aan de Hollanders) was gezet… Ik heb toen wel honger geleden omdat op de pasar geen één verkoper een Belanda iets verkocht!
        Dank zij familie van mijn Javaanse oma kwamen wij aan eten.

  21. Peter van den Broek zegt:

    Maar er is in die tijd meer aan de hand met die Republikeinse of Bersiapkampen.

    Op http://www.bersiapkampen.nl staat namelijk met aantallen aangegeven uit welke plaatsen de mensen kwamen en naar welk republikeins kamp ze gingen.

    Om een indruk te krijgen van de verhoudingen: er kwamen iets van 50.000 Nederlanders of te wel iets minder dan 20% van de Nederlandse populatie in de Republikeinse kampen, er moest blijkbaar veel beschermd worden. Trek ik de Nederlandse APWI ervan af, die waren eigenlijk al beschermd, dan kan het percentage wel tot over de 25% stijgen, dus 1 op de 4 onbeschermde Nederlander zat in het kamp!!!!!

    Ik heb voor een paar gebieden vlug uitgerekend hoeveel Nederlanders er vòòr de bersiap woonden en hoeveel er toen naar de Republikeinse kampen werden “gestuurd”. Grosso modo gingen allen uit die gebieden naar beschermingkampen, ze moesten toch beschermd worden? Zij werden als het ware geconcentreerd in deze kampen vrij vertaald in het Duits “Konzentrations- of KZ-lager”.
    Ik kan het zo stellen dat die gebieden als het ware schoongeveegd werden , er bestonden geen Nederlanders meer, er woonden alleen maar Indonesiers. Met een modern woord heet dat sinds Joegoslavië “ethnic cleansing” vrij vertaald in het Nederlands ethnische zuiveringen.

    De nationalisten gingen toch systematisch te werk bij het ophalen van Nederlanders, dan gebruik ik zonder al te veel problemen het woord “razzia”. En de Europese wijken waar de meeste Nederlanders woonden hadden toch meer het karakter van “ghetto’s?
    Razzia, ghetto, concentratiekamp en ethnische zuiveringen!!!! Dat zijn toch termen die mij als Nederlander vertrouwd in de oren klinken?

    Ik kom dan op mijn Kip & Ei theorema:
    Hoe meer Bersiap des te meer Beschermingskampen
    Hoe meer Beschermingskampen, des te meer Bersiap

    Maar nu weer terug naar mijn rekenwerk over de Bersiap. De boven geschetste tijdlijn over geeft toch wel een heel persoonlijke, Nederlands-centrisch en beperkte visie op Soerabaja weer.
    Daargelaten dat het citaat “Eurasians (Indo’s) suffered more than any population group in this period” de Chinezen volledig buiten beschouwing laat. In Soerabaja tel ik 300 Nederlandse en wel meer dan 600 Chinese doden, het aantal vermisten niet meegerekend. Wellicht telden Chinezen toen niet mee.

  22. Ælle zegt:

    Wat er ook gebeurde;
    Still (Desalniettemin), ‘genocide’ used in a generic, common-sense fashion draws attention to a ‘hidden episode of horrific violence’, and further study may be of use to scholars of decolonization and genocide in general, as well as Indonesia specialists and Indonesians themselves.
    Dutch sources spoke of as the bersiaptijd (loosely, “a time of danger’) and Indonesian sources rarely mentioned at all
    Bron/Source: Taylor and Francis online
    Taylor and Francis Group is part of the Academic Publishing Division of Informa PLC
    Informa is a leading business intelligence, academic publishing, knowledge and events business, operating in the Knowledge and Information Economy. We are listed on the London Stock Exchange and a member of the FTSE 100.
    For us Indo’s to remember: ‘bersiaptijd is a time of danger’. Niet meer of minder.

    • Ælle zegt:

      Op genocide en massale geweld in koloniale Indonesië
      This article discusses many topics that appear in this issue of the Journal of Genocide Research
      https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14623528.2012.719673
      In allerlei talen is dit abstract te lezen.

      • Peter van den Broek zegt:

        @ Aelle.
        U kan via   een omweg  toch het volledige artikel  lezen.
        Via Google kom ik op het artikel en dan blijkt dat het artikel alleen via betaling te lezen is. De samenvatting is wel gratis 

        Als Aelle doorscrolt op Google, dat kan wel een paar bladzijden duren, dan komt zij op een verwijzing dat het betreffende artikel in hoofdstuk 16 van het boek van Bart Luttikhuizen in de epiloog te lezen is “ Mass violence and the end of the dutch colonial empire in Indonesia”.
        Sommige bladzijden uit het artikel zijn door Google bewust weggelaten, maar dat probleem is te omzeilen door het artikel niet alleen via PC maar ook via smartphone of tablet te lezen, het IP nummer verandert dan. Zodoende kan zij  toch met enige moeite het hele gehele artikel lezen. Als dat niet helpt zijn er nog een paar andere methodes om artikelen kosteloos te lezen

        Bart Luttikhuizen is best een opmerkelijke historicus. Zonder veel problemen zijn al zijn verhalen te lezen

      • Ælle zegt:

        Persoonlijk ben ik tevreden met samenvattingen, Peter. Neem me niet kwalijk.
        Daarom ben ik ook weg van Mark Rothko, Abstract Expressionist.
        Zijn quote is: “There’s tragedy in every brush stroke.”

    • Jan A. Somers zegt:

      “used in a generic, common-sense fashio” Hier op Javapost wordt het niet in het algemeen gebruikt. Het wordt gebruikt binnen het topic bersiap, is dus een beschuldiging van nalatigheid in handhaving richting Indonesië . En dat is een zware beschuldiging, die moet je waar kunnen maken.

      • Ron Geenen zegt:

        Toch niet zo moeilijk. Ik zou bv best willen weten waarom ze mijn oom Chevalier in Bandung en zijn familie in stukken hebben gesneden.

      • buitenzorg zegt:

        Ron,
        Normaal gesproken ben ik sceptisch m.b.t. nieuwe meldingen, maar hier sta ik graag even bij stil.
        De naam Laurent Chevalier komt niet voor in OGS-slachtoffer-database, en dus niet in ODO-archief. Misschien door franse naam buiten Japanse internering gebleven, denk ik dan. Daarna? Geen idee.
        Hoor graag bijzonderheden.

      • Ron Geenen zegt:

        Het volgende is mij bekend:
        Laurent Eugene Chevalier, oom van mijn moeder Claire Elisabeth Chevalier, was het 2de kind van Adolf Cesar Chevalier, geb. in Padang in Dec. 1839. Hij was getrouwd met Helena Elisabeth Lamballais Tessensohn, die ook in dec. 1864 te Padang was geboren.
        Laurant Eugene Chevalier zelf was geboren in Padang in 1891. Hij was getrouwd met Meta van Waardenburg en kregen een zoon Raoel.
        Laurant, Meta, zoon Raoel, zuster van Meta en haar dochter woonden tezamen in een huis in Zuidelijk Bandung waar ze werden vermoord en in stukken werden gesneden.
        Broer van Meta, Hugo Waardenberg, woont in Oregon en heeft de moordpartij mij persoonlijk verteld.
        Hij leeft nog en is ver in de 90 jaren. Hugo Waardenburg zelf woonde toen in het noorden van Bandung.

      • buitenzorg zegt:

        Dank! Als ik iets vind, laat ik het weten.

      • Peter van den Broek zegt:

        Buitenzorg maakt een interessante opmerking over Nederlanders met franse naam/voorouders die buiten de Japanse interneringskampen bleven.

        Prof. L. de Jong geeft b.v.b. aan dat Mevr. Moscou-de Ruyter uit Malang, om deze reden ook buiten het kamp bleef (haar moeder had de Franse nationaliteit) . De Japanners beschouwden de Fransen (zie Vichy-bewind) en Italianen( Italie Asmogendheid) als burgers van “bevriende” mogendheden.
        Daarentegen waren haar man (Indisch-Nederlands=Indo-Europeaan), zoon (mixed) en broer wel in een kamp geïnterneerd. Trouwens zij hield in de oorlog een dagboek bij en schreef het boek: Vogelvrij, het leven buiten de kampen op Java 1942-1945.

        Maar dan begrijp ik niet dat de familie van dhr Rob Macare ook uit Malang ondanks de franse of misschien Italiaanse naam/voorouders toch in het najaar van 1944 in een kamp werden geïnterneerd? Zeker stout geweest of meer waarschijnlijk is dat de Kempeitai hen verdacht van spionage-activiteiten zoals ook vele Indo-Europeanen in diezelfde tijd onder verdenking stonden en door de Kempeitai geïnterneerd werden (zie Dampit- en Glodok-affaire).

      • Jan A, Somers zegt:

        In de NRC van vandaag 1 februari een interessant artikel: ‘Het etiket genocide wordt na de Holocaust te makkelijk opgeplakt.’ Met als ondertitel: ‘De massamoord in Srebrenica als genocide betitelen is bepaald niet vanzelfsprekend, oordeelt jurist Yoram Dinstein.’ Met passend in mijn straatje een interessante zin: Slachtoffers nemen geen genoegen meer mee als wat hun is overkomen, wordt aangeduid als misdaden tegen de menselijkheid. Ze willen dat het genocide wordt genoemd.

      • Jan A, Somers zegt:

        Ik dacht dat de Japanners bij hun registratie niet alleen afgingen op een buitenlands klinkende naam. De baas van de melkerij waar ik werkte heette Croin. Hij was volgens mij gewoon Nederlander, maar had een Belgisch paspoort. Op basis daarvan bleef hij buiten het kamp, België was niet in oorlog met Japan.. Maar je moet niet alleen naar de Japanse uitgangspunten kijken, de uiteindelijke beslissing ligt bij het plaatselijk registratiebureau met een Indonesische bezetting. Kwaliteit van die bezetting? Het omzetten van mijn etniciteit van belanda kira kira betoel in belanda Indo was een peulenschilletje.

    • Ron Geenen zegt:

      @For us Indo’s to remember: ‘bersiaptijd is a time of danger’. Niet meer of minder.@

      And for many Indo’s, who lost nearly all their family, it was a personal genocide too.

      • Ælle zegt:

        I Know all too well, but there are people who are completely ignorant, but still like to
        think differently to stroke their own EGO,
        It’s a crying SHAME!

      • Jan A, Somers zegt:

        In die bersiap, in Soerabaja, reed ik op mijn wrakke fiets, met melkbussen en melkflessen en pakken boter elke dag dwars door Soerabaja. Ja, veel demonstraties en opstootjes, hier en daar Japanners tintjangen.. Maar ik heb me nooit in een situatie van danger gevoeld., daar had ik geen tijd voor, ik wilde opschieten en naar huis. Pas nadat ik was opgepakt in de Simpangclub, dat was wel eventjes danger. Maar ik ben gewoon in de uitgaande rij gestapt, weg uit die ellende. Richting Werfstraatgevangenis.

      • Ron Geenen zegt:

        U heeft geluk gehad, maar velen niet. En van Surabaya weet ik niets en zegt mij nog minder.

  23. Peter van den Broek zegt:

    Ik snap iets niet, maar dat komt wel meer voor.
    Dhr Somers beweert in een vorige reactie dat……Bij de Bersiap beschuldig je dan de vroegere Republiek Indonesië (National Liberation Movement) en diens rechtsopvolger, de huidige staat Indonesië…….
    Volgens zijn eigen zeggen was de Republik Indonesia tot 1949 niet erkend als Staat. Iets wat tot 1949 niet bestaat kan je voor de periode 1945/1946 ook niet beschuldigen van “nalatigheid” in het Internationaal recht.
    Zie daarvoor de beginselen van staatsaansprakelijkheid bij de VN : “een onrechtmatige daad van een Staat brengt mee dat deze Staat aansprakelijk is. Een voorwaarden van een internationale onrechtmatige daad is: er moet sprake zijn van een handeling of nalaten in strijd met een op die Staat rustende internationale verplichting (art. 1 ILC)”.

    Dan was Groot-Brittanie als “zaakwaarnemer” en later het Koninkrijk der Nederlanden verantwoordelijk voor de handhaving van Orde en Rust in Nederlands Indie in de dekolonisatieperiode (1945-1950). Let wel zaakwaarneming bestaat niet in het internationaal recht, wel in het spraakgebruik zoals de gevleugelde woorden: Japan was in de oorlog in Nederlands Indie de Zaakwaarnemer.

    • Jan A, Somers zegt:

      “Volgens zijn eigen zeggen” Nee hoor, ik volg alleen staatkundige eigenschappen in het volkenrecht. Maar we kunnen het wel op een rijtje zetten:
      – Indonesisch perspectief: Indonesië was vanaf 17 augustus 1945 een staat. Van belang is dan het derde criterium van het staatzijn. 1. Er is sprake van een territoir, OK. 2. Er is sprake van een op dat territoir levende bevolking. OK. 3. Er is effectief en daadwerkelijk gezag over die bevolking? Oei! Wat deed dat gezag tegen die moordpartijen? Wat deed het gezagsorgaan, de politie, tegen die moordpartijen? Als verantwoordelijk gezag niets doet tegen een misdrijf is dat op zichzelf ook een misdrijf.
      – Volkenrechtelijk perspectief: Krachtens de Japanse capitulatie was het een gebiedsdeel van het Koninkrijk. Waar de zelfverklaarde Republiek Indonesië als National Liberation Movement effective control uitoefende. Volgens Shaw in het hoofdstuk The subjects of international law: International law has recognised that such entities may in certain circumstances, primarily dependent upon de facto administration of specific territory, enter into valid arrangements. In addition they will be bound by the rules of international law with respect to the conduct of hostilities and may in due course be recognised as governements. Dus: verantwoordelijk voor het gezag in de gebieden under effective control.
      Zaakwaarneming heb ik hier eerder geleend uit het zakelijk recht, daar is niets op tegen. Het tekent begrijpelijk de bestaande situatie van een vreemde overheerser.
      “Dan was Groot-Brittanie als “zaakwaarnemer” ” Eerst dus Japan krachtens de capitulatievoorwaarden. Ik kan alleen over Soerabaja oordelen, en de Kenpeitai heeft dat gezag redelijk goed gedaan, totdat ze naar huis mochten van een hoge Nederlandse marineofficier. Toen begon de bersiap. SEAC (het daaropvolgende verantwoordelijk gezag) stuurde de 49th Indian Infantery Brigade Group: (2.(a) the establishment of law and order, 2(b) the protection, and where appropiate, the evacuation (…)). De situatie groeide echter boven hun mogelijkheden uit waarop de 5th Indian Division een eind maakte aan de bersiap. In februari/maart 1946 is dat gezag van SEAC overgedragen aan Nederland. De stad kwam weer overeind, rustig en ordelijk, en bleef dat tot de overdracht aan de RIS op 27 december 1949.

  24. Robert zegt:

    Helaas, beiden(Japan en Ned, Indie) namen waar en pleegden daden die niet door de internationale menselijke beugel konden.

  25. Robert zegt:

    Do you think you, as a private individual, can or may get any respite or reparations from Japan, Ned. Indie, the Netherlands or Indonesia? Probably you should forget about it.

  26. Jan A, Somers zegt:

    “U heeft geluk gehad,” En met mij al mijn vroegere kennissen en straatgenoten (net nog gebeld met een vroeger buurmeisje uit Soerabaja, had zo te horen geen PTSS, woont nu in Zwitserland). De vele slachtoffers zijn in andere wijken gevallen, zoals bijvoorbeeld het Goebengtransport. Interessant is dat die moord werd gepleegd in de wijk Embongs. Een wijk waar ik wat buitenlandse klanten had. In de tijd dat ik daar nog bezorgde (vóór mij internering) had ik geen problemen, wel een lijk in de kali. Daarbij moet ik ook vermelden dat de slachtoffers van dat transport niet in de Embongs woonden, maar in Goebeng. “En van Surabaya weet ik niets” Over die moord heb ik al eerder hier in Javapost geschreven:”Het Goebengtransport”, kunt u nalezen. Ik heb het dan wel over de correcte naam Soerabaja.
    Geplaatst op 14 augustus 2013

  27. RLMertens zegt:

    ‘Het vuur van bersiap etc.’- Genocide roepen de nabestaanden. Volkerenmoord! Dus een volk dat eeuwen onderdrukt/bezet werd.. In eigen land 2e rangsburger, en tenslotte in woede en haat haar onderdrukkers te lijf gaat. Zoiets wordt genocide genoemd. Volkerenmoord tegen hun belagers/onderdrukkers?

      • Ælle zegt:

        Uittreksel/Excerpt uit “van de Beek naar de Kali”
        Beekse herinneringen aan Nederlands-Indië 1945-1950
        Opgetekend door Hans Luiken
        Een uitgave van HKK (heemkundekring) ‘OP DE BEEK’

        Op blz 12, de spannende kop ‘DE BERSIAP-TIJD in hoofdletters. Een onduidelijke foto in zwart /wit vult de onderhelft van de bladzijde met de tekst: ‘Nederlandse troepen vonden regelmatig de trieste resten van de Bersiap. Hier een foto genomen in Brastagi. Men vond hier de stoffelijke resten van zo’n 60 vermoorde mensen .Onder hen bevonden zich ook leden van de Maleise bestuursadel die in maart 1946 ontvoerd waren door de Pemoeda’s . In het Grand Hotel hadden deze hun hoofdkwartier ingericht.(Foto: M. Langen)

        Op blz 13 staat een derde alinea bestaande uit amper 10 regels.
        Het is uitermate triest dat zo weinig aandacht aan de Bersiap-periode wordt geschonken. Het overgrote deel van de schuldigen is nooit gestraft voor hun wandaden. Er is echter één uitzondering. Aan de stadsrand van Bandoeng was het militair rusthuis “Indisch Bronbeek”. Op 27 november 1945 en de dagen daaropvolgend zijn daar tientallen mensen op gruwelijke wijze vermoord, de meeste van hen waren Indo-europeanen. Enkele honderden mensen werden in gijzeling gehouden. Pas op 17 december werden zij door Engelse Ghurka’s bevrijd. De daders waren hoofdzakelijk afkomstig uit de nabijgelegen kampong (dorp) Soekadjadi. Begin februari 1946 werd deze kampong bezet door een Brits-Indische eenheid en een klein Nederlands onderdeel. Ze kamden de boel uit en vonden enkele van de moordenaars, die later terechtgesteld werden.

        ISBN 90-9013395-X

      • RLMertens zegt:

        @Aelle; ‘ goedpraten of het ontkennen van genocide etc.’- De Republiek te vernietigen, was toch niet bedoeld om het Indonesische volk uit te moorden? Zo was bersiap ook niet bedoeld om het (Indisch)Nederlandse volk uit te moorden! Dus, gewoon bij de les blijven….van de Nederlandse taal! Zijn begrippen en aanduidingen!

      • Ælle zegt:

        Heeft het zin? Moeilijke vraag?
        Heeft het zin het goedpraten of het ontkennen van genocide te verbieden?
        Wat is daarop uw antwoord?
        Alles is mi.
        Who cares?

      • Ron Geenen zegt:

        Verbieden? Een ieder bepaalt toch zelf of hij het genocide vindt of niet!

      • Ælle zegt:

        De vraag van wijlen Willem Breedveld in Trouw was of het zin had te verbieden het goed te praten of te ontkennen?
        Het is geen makkelijke vraag om te beantwoorden.

      • Jan A, Somers zegt:

        “bepaalt toch zelf of hij het genocide vindt of niet!” In Nederland, dus ook hier op Javapost, mag (bijna) alles. Uw probleem begint als u een vervolging wilt instellen naar aanleiding van gebeurtenissen uit die tijd.
        ” begon al veel eerder dan de steeds vermelde datum van 1945 en duurde – in sommige gevallen – ook veel langer” Rampokpartijen met dodelijke afloop (incl. mata gelap) waren in Indië van alle tijden. De bersiapmoorden vonden plaats tijdens de bersiapperiode, en was gedurende een korte tijd tussen. pakweg, september-december 1945. Twee broers van mijn moeder, controleur BB, waren rond 1920 vermoord. Niks bersiap.

      • Ælle zegt:

        Willem Breedveld schreef de vraag al bijna 13 jaren geleden op 13 mei 2006, en gaf er zelf een antwoord op. I love his “massale heksenvervolging” redenatie.
        “- Er zijn toen honderdduizenden onschuldige vrouwen op de brandstapel terechtgekomen. Maar volgens Rome valt het allemaal wel mee. Moeten we Rome alsnog met een verbod tot bezinning dwingen?- ”
        Waarom niet!?
        In Vlaanderen werden zowel vrouwen als mannen met name genoemd! Hier zijn enkele.
        Jacqueline Naerbouts (uit Brugge),
        Magdaleene de Haene
        Jeanne van Cassel
        Jacques Frans (uit Duinkerke) en Jan de Munck (uit Newport in Wales)
        De lijst met namen en data is eindeloos.

        https://www.trouw.nl/home/heeft-het-zin-het-goedpraten-of-het-ontkennen-van-genocide-te-verbieden-~afcb3fcb/

      • Ælle zegt:

        Helaas is er een fout in mijn informatie geslopen waarvoor mijn excuses.
        De stad Newport in Wales waar De Munck werd terechtgesteld was feitelijk de huidige badplaats Nieuwpoort aan de Belgische kust.
        Een beruchte Engelse ‘Witch-Finder Generaal’ was Matthew Hopkins, zoon van een dominee.
        760 Namen van mannen en vrouwen in Essex zijn genoteerd. Ofschoon onschuldig bevonden werden velen opgehangen en stierven anderen in de gevangenis.
        Let them not be forgotten, nor the pain they went through.
        http://www.witchtrials.co.uk/names.html

    • Ælle zegt:

      Stichting Indische Documenten heeft op verzoek van Ingenieur R.L.Mertens dit geplaatst op onze website.
      Stichting Indische Documenten is niet aansprakelijk voor de inhoud van dit ingezonden verslag.

      150000 Opmerkelijke feiten en zaken aangaande Nederlands Indië
      http://www.s-i-d.nl/ingezonden-stukken/
      Werk in uitvoering.

      • RLMertens zegt:

        @Aelle; ‘opmerkelijke feiten etc.’- Is niet op mijn verzoek gebeurd. Wel met mijn toestemming.
        ‘genocide etc.’- Helemaal niet verbieden! Ter lering van… begrip/etc. der Nederlandse taal! Verzet tegen de onderdrukkers/bezetters als genocide te bestempelen. Onze verzetsstrijder tegen de moffen/jappen hebben dus ook genocide gepleegd? Nou ja, die paar moffen/jappen; een genocidetje?

      • Ælle zegt:

        In mijn collectie notities verschijnt vanmiddag het volgende, ter herinnering:

        Massagraven in residentie Malang uit de Indische Courant te Soerabaja.
        Naar wij vernemen heeft het Centraal Bureau Gravendienst Soerabaja op aanwijzing van de Opsporing Dienst Overledenen (ODO) in de dessa’s Toempang Watasbetoeng, Ngadiredjo, Poetoeh of Poetoek en Pontjokoesoemo de stoffelijke overschotten van de onderstaande personen opgegraven. (Overduidelijk werden ze allen vermoord.)
        Mw. Scherius, Mw. Goossens, zoon Goossens, Mw. Wetzel Catharinus, Mw. Schreuder- Hughan, twee zoons en een dochter Schreuder, Louis J. Schipper, Phine Schipper-Heyligers, Th. Hughan, een slachtoffer (opgegraven van de Mohammedaanse begraafplaats Toempang), Mw. Moorman, Cindy Moorman, onbekende jongedame afkomstig uit Wates beloeng, Mw. Deuning- Anthonius, Mw. A. M. van Noort, R. van Noort, Johanna Felicina van Noort, M. Engelenburg-de Quillettes, Johanna Engelenburg, Eveline Engelenburg, Benita Engelenburg, Engelenburg(?), Richard von Kriegenbergh, Mw. Ada von Kriegenbergh, Mejuffrouw L. von Kriegenbergh,Mw. J.A. Coenen- Kampen, Rudy Leendert Coenen, Mw van Haasen-van der Dungen Belle, twee kinderen van Haasen,
        Mw. Winter- v. d. Dungen-Belle, onbekend kind, Mw. L. v.d. Werff-v.d. Dungen Belle, P.L. v.d. Werff, A. v.d. Werff,, Mw. S.J. van Rossum- geb. Tio (Chinese).
        De stoffelijke overschotten van bovengenoemde slachtoffers zijn opgebaard in het kantoor van de Gravendienst, Palmenlaan 48, Soerabaja.
        Zij, die omtrent deze slachtoffers enige inlichtingen kunnen geven worden verzocht zich aan bovenstaand adres te vervoegen, ter vaststelling van de door de nabestaanden eventuele gewenste datum van herbegrafenis op het Ere-veld Kembang Koening. – tot hier zijn mijn notities gebleven .
        Wie wil hierop reageren? Waarschuwing: men moet wel een sterke maag hebben om het zelfs eerst te lezen.

      • Ælle zegt:

        Robert Engelenburg is zes jaar geworden in 1945.
        Geboren op 3 juli 1939 te Soerabaja
        Overleden op 29 oktober 1945 te Ngadireso

      • Ælle zegt:

        https://oorlogsgravenstichting.nl/persoon/40219/richard-engelenburg

        De Familie Engelenburg heeft een gezicht. Moeder met 7 kleine kindjes.

      • Ælle zegt:

        A Memorial Video by Michael Eduard. – Malaikat (=Angel)

      • RLMertens zegt:

        @Aelle; ‘Opmerkelijke feiten etc.’ – Idem te vinden op Google; een versie voor de familie!Compleet met historische foto’s, bronnen etc. Om te weten waarom wij in Nederland zijn beland. Voor u om commentaar te leveren!

  28. ellen zegt:

    De bersiap begon al veel eerder dan de steeds vermelde datum van 1945 en duurde – in sommige gevallen – ook veel langer. Dit volgens getuigenverklaringen van mijn eigen familie. Mijn grootvader die planter was in Pekalongan (Midden-Java) werd reeds aangevallen in maart 1942. De hele plantage (met het zelfgebouwde huis als eigendom i.v.m. pensioenvoorziening) werd verwoest, gerampokt en in brand gestoken door extremisten (zoals oma hen noemde). Mijn grootouders verbleven in die tijd nog op een andere plantage (suikerplantage) waar zij werkzaam waren in loondienst. Omdat de plantages afgelegen lagen diep in de binnenlanden, waren deze vaak niet beschermd. In 1947 werd mijn vader aangevallen door Javaanse koelies. Mijn vader die werkzaam was bij de technische dienst op het militaire vliegveld (Indische luchtmacht, in Bandoeng) werd in 1947 voor een jaar gedetacheerd op Biak (Nieuw-Guinea) voor de aanleg van een nieuw vliegveld. Op inspectietocht werd hij aangevallen door een paar Javaanse koelies. Het scheelde niet veel, of hij was door hen vermoord met kapmessen (in mootjes gehakt). Hij werd gered door een groep Papoea’s die opeens opdoken en klaar stonden met gespannen pijl en boog. De verhalen heb ik opgeschreven en verstuurd t.b.v. getuigen IND 45-50 onderzoek.

    • RLMertens zegt:

      @Ellen; ‘bersiap, al veer eerder etc.’- Die aanval in 1942 heeft mi. meer te maken met de overgave aan Japan! Toen ons gezag als kaartenhuis in elkaar zakte en het rampokken van Europese eigendommen een must was. Bersiap is mi. de haatexplosie na sept.1945! Opstand tegen de herbezetting door Nederland.

      • Jan A, Somers zegt:

        In Soerabaja trad de Kenpeitai hard op tegen rampokken, diefstal e.d. Volgens de verhalen die rond gingen heel hard. Zo hoorde ik dat de prijzen op de dievenmarkt Pasar Toeri zo laag waren omdat die verkopers er snel van af wilden om hem dan te smeren. Dat ik een helersgevaar liep nam ik op de koop toe. Ik kocht snel en goedkoop mijn porties zeep en was ook snel weer weg.

    • Huib zegt:

      @ Ellen……Heb bovenstaand verhaal met buitengewone belangstelling gelezen en reageer er graag op. Ik kijk vrij zelden op deze site in tegenstelling op I4E, waar ik ook regelmatig een bijdrage van ” Ëllen ” tegen kom
      Nu lees ik dat je vader ook werkzaam was op het militaire vliegveld van de luchtmacht in Bandoeng. Dus het kan niet missen dat het om Andir gaat. Ook mijn vader heeft als brigadier bij het KNIL op Andir gewerkt toen de Japanners Indie binnen vielen.
      Hij heeft daarna de hele oorlogstijd in Japanse krijgsgevangenschap en is in September/November 1945 door Indonesische opstandelingen uit Bronbeek ontvoerd en vermoord met bamboesperen en kapmessen.

      • ellen zegt:

        Huib, ik ken jouw verhaal over je vader en Bronbeek. Afschuwelijk. Inderdaad heeft mijn vader altijd op Andir (Bandoeng) gewerkt. Tijdens de bersiapperiode was hij er ook werkzaam, maar hij heeft er nooit over verteld. In 1947 werd mijn vader gedetacheerd op Biak. Tijdens die detachering is hij voor een periode teruggegaan naar Java, en heeft deelgenomen aan Operatie Produkt, de eerste politionele actie. Mijn moeder bleef in die tijd achter op Nieuw-Guinea; zij was hoogzwanger van haar eerste kind. Het is mij altijd een raadsel geweest waarom mijn vader zijn prille huwelijk (vlak voor de detachering is hij in 1946 in Bandoeng getrouwd) en zijn aanstaande jonge gezinnetje in de waagschaal heeft gezet. Hij kwam ook net vandaan uit het Japanse krijgsgevangenschap en heeft de dodenspoorweg Pakanbaru op Sumatra overleefd. In 1933 werd mijn vader op 19-jarige leeftijd vanwege de dienstplicht ingelijfd bij het KNIL. Hij bereikte er de rang van sergeant (onderofficier). Volgens mijn vader was hij geen beroepsmilitair, maar een burgermilitair, werkzaam bij de technische dienst van de Indische luchtmacht. Na Biak, heeft ons gezin nog een poosje in Semarang gewoond op de militaire basis Kalibanteng, Daarna (in 1949) ging het gezin terug naar Bandoeng, waar mijn vader zijn werk hervatte op Andir. In 1958 moesten wij na Zwarte Sinterklaas gedwongen het land verlaten.

    • Arthur Olive zegt:

      Toen ik in Manokwari woonde heb ik ook opgemerkt dat de Papoea in het algemeen pro Nederlandse kolonisator was en anti Javaanse kolonisator.
      De Indonesiache infiltranten in de zuidkust werden ook aangevallen door Papoea’s.

      • Jan A. Somers zegt:

        Buiten Java en Sumatra moesten ze niets van de arrogantie van de Javaan hebben. Daar is dan ook de RIS geboren.

      • Huib zegt:

        @ Ellen……Bedankt voor je reactie. ik herken nog een paar aanknopingspunten. Mijn vader is nl. in Pati bij Semarang geboren op een suikeronderneming. Mijn moeder in Semarang waar haar vader commissaris van politie was. Mijn vader is bij Pa vd Steur opgegroeid en toen hij 18 werd is hij bij het KNIL in dienst gegaan. Toen hij werd overgeplaatst naar Tjimahi verhuisde mijn moeder met haar moeder die inmiddels weduwe was ook naar Tjmahi.
        In het Jappenkamp kwam mijn vader zijn jongere broer Thijs tegen en samen hebben ze die jaren overleefd.
        Zijn broer Thijs was blijkbaar ook bij het KNIL en later is hij ook naar BIAK uitgezonden.
        Hij was inmiddels getrouwd en had twee dochters die ook in Biak waren.
        Hij was sergeant en verongelukte met zijn jeep tijdens een patrouille op Biak. Op I4E is een foto van hem in militair uniform te zien.

  29. ellen zegt:

    “Het beeld van een korte periode van heftige terreur die in de Indisch-Nederlandse volksmond Bersiap (naar de strijdkreet ‘Wees paraat!’) is gaan heten, is misleidend. Inderdaad zijn de meeste Nederlandse burgerslachtoffers in het eerste jaar van de revolutie gevallen. Toch zegt dat weinig over de algemene dynamiek van het geweld in de revolutie. Tot het einde van de revolutie werden Nederlanders op ondernemingen aangevallen en werden ook Chinezen en anderen bedreigd, mishandeld en vermoord.” (historicus Remco Raben).

    • Peter van den Broek zegt:

      De kwantitatieve onderbouwing bij de historicus Remco Raben ontbreekt, daarom komen zijn beweringen wat in de lucht te hangen,

      Ik spit wat verder in de zaak-Van der Sluys in Tegal. Ik heb wat gegevens vastgelegd in mijn EXCEL-sheet:
      Slawi ligt dicht bij Tegal. In dit gebied vielen van 10-18 Oktober 1945 70 doden inclusief een paar Indonesiers. Toch een behoorlijk aantal voor zo’n gebied. Dat kan toch niet onopgemerkt aan de locale bevolking voorbij zijn gegaan.

      10 oktober: 1 dode
      13 oktober: 1 dode
      15 oktober: 4 doden
      18 oktober: 2 doden
      Op 11 en 12 Oktober vielen er 62 doden waarvan alleen al op 11 oktober 23 doden in de suikerfabrieken van Tegal.

      Dat zegt toch iets over de “dynamiek van het geweld”?
      Is dit geweld structureel?
      Wat is “misleidend” aan dit beeld van een zeer korte periode van terreur?
      De gebeurtenissen in Slawi-Tegal staan niet op zichzelf.

      • Peter van den Broek zegt:

        Is Slawi/Tegal een bijzonder geval? Ik betwijfel het.
        Tegel staat bekend om zijn suikerfabrieken zoals Balapelang, Banjaratma, Djatibarang en wellicht Pangka (?) en Danawarlh (?). Dat verklaart de aanwezigheid van een Nederlandse gemeenschap , waarvan velen in de Suiker, aanverwante bedrijven en bij het Nederlands Gouvernement werken. Natuurlijk is in de bezettingstijd een deel van deze bevolking (militairen en blanda’s) in kampen geïnterneerd. Wat overblijft zijn de zgn Buitenkampers veelal Indo-Europeanen om een term uit die tijd te gebruiken..
        Ik waag me nog niet aan de uitspraak dat de doden een representatief beeld vormen, een betrouwbare afspiegeling zijn van de Europese bevolking maar aanwijzingen zijn er voldoende (vrouwen, ouderen > 45 jaar), ik beschik over te weinig data om een betrouwbare uitspraak te maken.

        Al in Augustus 1945 overlijdt in Tegal een Nederlandse familie bestaande uit een echtpaar met 2 kinderen. In September sterft er één vrouw. Dan blijft het in dit gebied 2 weken stil. Is dit de stilte voor de storm van massamoorden?
        OP 10 oktober overlijdt er in Slawi de eerste Nederlander, maar op 12 oktober gelijk 19 personen waaronder 3 Indonesiers , wellicht op 13 oktober een ander, maar ik betwijfel de juistheid van de sterfdatum aangezien er een voornaam ontbreekt en andere familieleden (3) sterven op 12 oktober. De periode 10-18 oktober heb ik al vermeld.
        Na 18 oktober sterven er in Slawi/Tegal relatief weinig Nederlanders vnl in het Kardinahziekenhuis in Tegal.

        Ik heb aanwijzingen dat Indonesische Nationalisten het overgebleven deel van de Nederlandse bevolking naar Republikeinse kampen transporteerden, ook wel beschermingskampen genoemd. Voor de Nationalisten was het bijkomend voordeel dat Slawi/Tegal vrij van Nederlanders werd, zodoende werd in het gebied de Orde en Rust hersteld onder Indonesisch bestuur? Ik kan wat overdreven stellen dat er sprake was van etnische zuiveringen, maar is het gebruik van het begrip “etnische zuiveringen” een overdrijving als meer dan 50.000 Nederlanders in kampen zijn geïnterneerd, vrijheidsberoving in het belang van Indonesië?

        Ik wil alleen maar zeggen dat de Republikeinse kampen niet los gezien kunnen worden van de Bersiap. Daarmee geef ik aan dat de Bersiap een proces is, een beschrijving van met elkaar samenhangende gebeurtenissen, het tellen van doden inbegrepen.

        Waar waren eigenlijk de Japanners in Slawi/Tegal ? Die waren in Augustus-Oktober wellicht ook November toch verantwoordelijk voor Orde en Gezag.
        En wat weten we van de Indonesische Nationalisten, inclusief pemoeda’s in Slawi/Tegal?

        Apropos, iemand stelde een vraag dat er sprake is van indo-Europeanen. Dat kan je beredeneren, maar het beste is naar de foto’s van overledenen te kijken op o.a. de web site van de OorlogsgravenStichting. Een beetje Nederlander weet wel wat een indo is.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Waar waren eigenlijk de Japanners in Slawi/Tegal ?” U weet toch dat de meeste Japanse troepen al waren teruggetrokken rond 1943-1944, toen duidelijk was dat MacArthur rechtsaf sloeg, richting Japan? Alleen de militaire politie (Kenpeitai) en Japanse burger bestuursambtenaren bleven achter, met de Indonesische politie als gezagsorgaan. In augustus-november 1945 werd bijvoorbeeld in Soerabaja de orde door de Kenpeitai alleen op de grote wegen en binnenstad gehandhaafd. In de woonwijken werd dat aan de PETA overgelaten. dat ging aanvankelijk goed. Bovendien waren door de Japanners vele Indonesische weerbaarheidskorpsen opgericht: Van uitermate groot belang voor de constellatie na de oorlog was de formatie van een Indonesische krijgsmacht onder Japanse leiding; dat samenbrengen van jongeren betekende immers ook het aankweken van een gezamenlijke identiteit, van vaderlandsliefde, vooral ook omdat de manschappen werden ingezet bij activiteiten van openbaar nut. Het Indonesische leger heeft na de oorlog deze dwifungsi (sociaal-politieke en militaire dubbelrol) behouden.
        Vanaf mei 1943 werden in vele regio’s en in grote bedrijven jeugdkorpsen opgericht, de Seinendan of Barisan Pemoeda Daerah. Ondanks de militaire tucht, die net als in het Japanse leger uiterst hard was, waren dit geen legerafdelingen, maar korpsen met een opvoedende taak in het kader van het verwezenlijken van de gemeenschappelijke welvaart in Groot-Oost-Azië waarbij de jongelui tevens de Japanse manier van denken werd bijgebracht. Wel werd van hen verwacht dat zij naderhand zouden toetreden tot militaire organisaties. De opleiding van de jeugdleiders was zwaar, circa 50 uur per week werd besteed aan (Japans) taalonderwijs, volkskunst, omgangsvormen, sport, wachtlopen, luchtbeschermings- en brandweerdiensten. Ouderen werden georganiseerd in de hulppolitie, Keibodan of Keibotai, om zelfstandig, of onder leiding van de politie, orde en rust in de regio te handhaven. Seinendan, Keibodan en Keibotai waren niet uitgerust met vuurwapens. Daarnaast begonnen de Japanners Indonesische jongens te werven voor een militaire opleiding, de heiho-groepen, welke werden ingedeeld bij het Japanse leger. Aanvankelijk was de animo hiervoor groot, maar al snel bleken de heiho’s te worden beschouwd als tweederangs soldaten, niet veel meer dan koelies, waardoor het enthousiasme snel af nam. In Indonesische kringen wenste men te komen tot een eigen krijgsmacht; de Japanse autoriteiten waren hiermee aanvankelijk niet erg ingenomen maar het verloop van de oorlog noodzaakte hen de garnizoenen op Java te versterken. Aan door de Japanse overheid geïnspireerde Indonesische verzoeken tot oprichting van een leger ter verdediging van het vaderland werd voldaan met de oprichting op 3 oktober 1943 van de PETA, Barisan Pembela Tanah Air, een Javaans leger met eigen officieren, maar onder Japans opperbevel.
        Naast de genoemde (semi)militaire organisaties ontstonden uit onvrede met de Japanse leiding in 1944 tal van groeperingen die een nationalistische koers voorstonden, zoals de Barisan Pelopor (voortrekkersleger), Barisan Mati (zelfmoordleger) en tal van vrouwenkorpsen. Geïnspireerd door de Masjoemi (Adviserende Raad voor Indonesische Moslims) werd op 15 december 1944 de Hisboellah, het Leger van Allah opgericht. De jeugdgroepen zagen Soekarno steeds meer als hun nieuwe politieke leider en de Japanse strijdkrachten stonden er niet goed voor zodat zij geen onrust konden gebruiken. In deze periode werd de kiem gelegd voor het door de (Indo)Europese bevolking zo beangstigend ondervonden optreden van de pemoeda’s en pelopor’s in de bersiap-periode na de oorlog.
        Vooral de Indonesische intellectuelen geloofden niet in een Japans beleid gericht op onafhankelijkheid en verweten Soekarno teveel meegaandheid. Na het mislukken van de Tiga A werd op 8 maart 1943 de Poetera opgericht, Poesat Tenaga Rakjat, Centrum van Volkskracht. Ook in zijn rede ter gelegenheid van de oprichting van de Poetera verwees Soekarno naar samenwerking met het Japanse bestuur, maar zijn welsprekendheid boeide toch alle aanwezigen. Alhoewel alle toespraken werden gecensureerd meende het Japanse bestuur toch dat de Poetera niet geschikt bleek voor het doordrenken van de massa met Japanse denkbeelden. Op 8 maart 1944, een jaar na de oprichting van de Poetera, werd deze organisatie dan ook vervangen door de (Djawa) Hokokai met Soekarno aan het hoofd. Specifiek voor vrouwen werd de Fujinkai, Vrouwenbond opgericht. In juli 1945 bedachten Soekarno, Hatta, Wiranata Koesoema en Wachid Hasjim een bundeling van alle hiervoor genoemde organisaties in een nieuwe volksbeweging.
        Voor de volledigheid, dit verhaal had u al veel eerder kunnen lezen. Voor uw gemak ben ik maar weer bezig geweest met uit mijn manuscript kopiëren, selecteren en plakken.

      • Peter van den Broek zegt:

        Het verhaal gaat Slawi/Brebes is niet volledig. Ik heb mijn EXCEL-sheet(s) bijgewerkt en wat niet-kwantificeerbare of kwalitatieve informatie (NoSQL)met elkaar gekoppeld

        Ik lees dat op 8 Oktober 1945 een zgn pemoeda-beweging is opgericht in Tegal, Pekalongan en  Brebes, de “Gerakan Tiga Daerah” of 3-regio beweging .

        ……”On October 8, 1945, an anti-feudalism movement called Gerakan Tiga Daerah(“Three Regions Movement”) was established in Tegal, Pekalongan, and Brebes. Its goal was to replace the blue-blood regents (related to the kings of Yogyakarta and Surakarta) with ordinary people. According to the leaders of this movement, the old regents had cooperated with the Japanese during the world war II and sent people to Japanese slave labor camps. The main leader of Gerakan Tiga Daerah was Sarjiyo, who became the new regent of Pekalongan. Others were Kutil, K. Mijaya and Ir. Sakirman. Ir Sakirman was the local leader of the PKI. The government of the Republic of Indonesia in Yogyakarta opposed Gerakan Tiga Daerah and declared it illegal.
        Gerakan Tiga Daerah had the old regents arrested, stripped naked and dragged into prison. Other government officials and police officers were kidnapped and massacred at Talang bridge. The Gerakan Tiga Daerah also started a racial riot against ethnic Chinese in Brebes. On November 4, 1945, the movement attacked the Indonesian army headquarters and the regent office in Pekalongan. The rebels were defeated by the Indonesian army in a fierce battle on December 21, 1945, and most of their leaders were arrested and imprisoned. This rebellion is called the Three Regions Affair”……

        Toevallig heb ik ook wat informatie over Brebes in de maand oktober 1945.
        In Oktober 1945 sterven er 25 personen in Brebes: 7 op onbekende datum in de gevangenis van Brebes en 18 personen op 11 oktober in de Suikerfabriek Djatibarang te Brebes, een suikerfabriek van dezelfde naam vind ik toevallig ook in Tigal.

        Mijn vraag is natuurlijk, hoeveel doden (inclusief Chinezen) kan ik vastleggen (EXCEL) over deze 3 regio’s en wat hebben die pemoeda’s met de Bersiap-gebeurtenissen te maken?
        Nergens lees ik iets over vermisten. Ga ik af op wat cijfers van historici, dan is de overhouding doden: vermisten in de range van 1:5 – 1:10. Ik waag het niet deze verhoudingen toe te passen op die drie regio’s.

        De historicus Roger Knight spreekt van de Sugar Factory Murders in deze regio. .
        N.B. Zijn artikel is ook vermeld in de bronnenbijlage bij het onderzoek naar de dekolonisatie 1945-1950.
        Kijken onze brave onderzoekers ook naar de Suikerfabriekmoorden in Tegal, Pekalongan, en  Brebes? ik ben benieuwd.

        De vraag blijft open wat de rol was van het almachtige Japanse leger m.n. Kempeitai en de burgerautoriteiten actief waren in deze regio na d Japanse japans capitulatie

        Al met al vallen er weer wat stukjes puzzle op zijn plaats.

      • Paul Vermaes zegt:

        Geachte Peter van den Broek,

        @Its goal was to replace the blue-blood regents (related to the kings of Yogyakarta and Surakarta) with ordinary people.@
        Graag wilde ik u eraan herinneren, dat alle inheemse bestuurders, Regenten, door de koloniale regering m.n. de Gouverneur Generaal, bij K.B. benoemd zijn. De benoeming kan zelfs met erfopvolging, maar als de erfgenaam in actieve dienst treedt, dan wordt ook hij door de GG bij K.B. benoemd. Diponegoro had Sultan van Yogyakarta kunnen worden, maar hij wilde iets te veel; ook Ayathola zijn van alle Moslims. Dat wilde de GG niet uit vrees voor een Perang Sabil, en gaf Diponegoro en zijn hele harem een gouden verbanning naar Fort Rotterdam in Makasar. Een neef of broer van Diponegoro werd toen tot Sultan benoemd, met erfopvolging.
        Dat de PKI alle collaborateurs met de koloniale overheid naar de Killing Fields van Cambodja wilde sturen ligt in de aard van Communisten. Daar moesten Soekarno en Hatta niets van hebben.
        Paul Vermaes

      • Peter van den Broek zegt:

        Correctie: Het verhaal gaat Slawi/Brebes is niet volledig = Het verhaal over Slawi/Tegal is niet volledig.

      • Peter van den Broek zegt:

        Tevens zie ik dat dhr Somers een reactie heeft geplaatst. Zijn verhaal is in zijn algemeenheid wel waar, maar in zijn algemeenheid en breedsprakerigheid is alles waar wat hij zegt.

        Zijn beweringen zijn hier geen GELDIGE uitspraken, omdat zijn bewering of veronderstelling niet getoetst worden aan de praktijk van de specifieke situatie in de regio’s Tegal, Pekalongan en Brebes. Ze blijven als het ware in de lucht hangen.

        Ik weet dat Japans militairen na de capitulatie in die regio’s een opstand van pemoeda’s neersloegen, maar details ontbreken.
        Ik weet ook dat het Japanse burgerlijk bestuur de dessa’s op hun manier zeer straf organiseerde, waarbij de kempeitai een terreurfunctie uitoefende.

        Het system vergelijk ik met de adreswijze in Japan, elke buitenlandse bezoeker weet wat dat betekent :
        go= gebouw
        banchi= blok
        chome= wijk
        cho-son= dorp

        Aan het hoofd van een dorp (cho-son) i.c. dessa staat een inheemse of Indonesische dessa-hoofd.
        Het dorp is verdeeld in wijken (chome) , elke wijk heeft een wijkhoofd.
        Een wijk bestaat uit blokken (banchi) , elk blok heeft een blokhoofd.
        Een blok bestaat uit gebouwen (go)

        Het japanse controllesysteem werkt als volgd:
        Een hoofd van een unit op dessa-niveau (Cho-son) rapporteert regelmatig aan zijn bovengestelde over de gebeurtenissen in zijn unit (go, banchi,chome,). De dessa-hoofd rapporteert regelmatig aan zijn Japanse tegenhanger, de Japanse burgerautorieit.
        Voor zaken die met orde en veiligheid te maken hebben, rapporteert de Japanse burgerautoriteit aan de locale Kempeitai. Daarnaast verzamelt de kempeitai ook informatie via de dessapolitie en natuurlijk via haar eigen afluisterorgaan, de vroegere PID .

        Op zo’n manier hebben de Japanse bezetters volledige controlle, niet alleen over de Inheemse locale populatie, maar nog meer over de zgn Buitenkampers.

        Dus wat deden de Japanners (leger, Kempeitai, burgerautoriteiten) na de capitulatie op 15 Augustus 1945 in Tegal, Pekalongan en Brebes.

      • Jan A. Somers zegt:

        “Dus wat deden de Japanners (leger, Kempeitai, burgerautoriteiten) na de capitulatie op 15 Augustus 1945 in Tegal, Pekalongan en Brebes.” Vreemde vraag, u wist het toch, net als iedereen? Niets! Ze waren er niet. Wat er wel was, een RI die als zelfuitgeroepen staat (of NLM) het gezag voerde. Een gezag dat werd aangeduid als “an anti-feudalism movement called Gerakan Tiga Daerah”, U wist dit toch? Met gezag: The main leader of Gerakan Tiga Daerah was Sarjiyo, who became the new regent of Pekalongan.. Dat wist u ook al. Maar de RI eiste zelf dat gezag op, ook dat wist u: The government of the Republic of Indonesia in Yogyakarta opposed Gerakan Tiga Daerah and declared it illegal. Dat wist u ook al. Er was kennelijk gezag! In ieder geval vanuit Djokja.
        “Zijn verhaal is in zijn algemeenheid wel waar,” Uiteraard, vanuit het algemene naar het bijzondere, en dat laatste heeft u ingevuld. Keurig toch? Passen we goed bij elkaar.
        “Ik weet dat Japans militairen na de capitulatie in die regio’s een opstand van pemoeda’s neersloegen, maar details ontbreken. Ik weet ook dat het Japanse burgerlijk bestuur de dessa’s op hun manier zeer straf organiseerde, waarbij de kempeitai een terreurfunctie uitoefende.” Uw verhaal is nog algemener en daar past het verhaal over Tegal, niet in. Er waren immers geen Japanners?
        “waarbij de kempeitai een terreurfunctie uitoefende.” Nu ga ik meer precies: In Soerabaja functioneerde de Kenpeitai heel effectief, tot ze naar huis mochten. Of was het beteugelen van het vlagincident terreur? In ieder geval effectief, half uurtje aan het werk. Goed werk!

      • Peter van den Broek zegt:

        Dhr Somers mag best zeggen dat er geen Japanners waren in die regio, maar hoe kan hij dat weten, hij was toch in Soerabaja?

        Er waren wel degelijk Japanners. Ik moest wat spitten in mijn EXCEL-bestand en ik haal een bron aan:
        Social Revolution in Pemalang, Central Java, 1945 by Anton Lucas gepubliceerd in Indonesia No. 24 (Oct., 1977), pp. 86-122 uitgegeven door Southeast Asia Program Publications, Cornell University

        citaat:……”At this level a power vacuum quickly developed. Mutual suspicious between the resident Mr. Besar and pemuda groups was heightened because of his late appointment and because of the Kenpeitai massacre of pemuda in Pekalongan city on October 3, for which Mr. Besar was largely blamed “….einde citaat.

        Dus de Kempeitai trad op 3 oktober 1945 nog gewelddadig op in Tegal-Pekalongan-Brebes regio (regentschappen).

        Wat Soerabaja betreft, moet ik dhr Somers weer teleurstellen. Op 1 Oktober 1945 bestormden Indonesische nationalisten het kempeitai-gebouw in Soerabaja. De gevreesde kempeitai gaf zich na een hevig en bloedig gevecht over.

        Toentertijd bevolen de Britten Japanse troepen terug te laten keren in Soerabaja om Orde en Rust te handhaven. Later namen Indonesische Nationalisten deze Japanse militairen alsnog gevangen en sloten meer dan 800 man op in de Boeboetangevangenis.
        Na de dood van brigadier Mallaby creëerden de Britten een niemandsland tussen het havengebied waarin de Britten zich terugtrokken en de Indonesische eerste verdedigingslinie in Soerabaja. De Boeboetangevangenis kwam binnen de Britse verdedigingslinies en van de Japanse militairen geen spoor. Toen brak 10 November 1945 aan.

      • Paul Vermaes zegt:

        @Peter van den Broek: Wat Soerabaja betreft, op 1 Oktober 1945 bestormden Indonesische nationalisten het kempeitai-gebouw in Soerabaja. De gevreesde kempeitai gaf zich na een hevig en bloedig gevecht over.@
        Dank voor de kennisgeving van dit heldenfeit, moediger dan meedoen aan een Politionele Aktie.
        De Kempeitai had na 17 augustus 1945 de R.I. moeten eerbiedigen en geen kwade zaak maken met de gehate Sekutu. Even te voren hadden alle Jappen uit volle borst meegezongen “Hancur Sekutu, tetap Merdeka!”

      • Peter van den Broek zegt:

        regentschappen wegstrepen: ik was even bezig met de Staatsinrichting van de republiek Indonesië: regentschappen, districten , U weet wel.

      • Jan A, Somers zegt:

        “best zeggen dat er geen Japanners waren in die regio” Ja, je begint altijd te redeneren vanuit het algemene, en dan af te dalen. De meeste Japanse troepen waren al lang terug getrokken, alleen de militaire politie, Kenpeitai, was nog actief. Dat waren er relatief, gezien het enorme gebied van Indië, natuurlijk niet zoveel, maar werkten vanuit centra.
        “Kenpeitai massacre of pemuda in Pekalongan city on October 3,” Ik kan me voorstellen dat ze in Pekalongan waren. Dat was de hoofdstad van de gelijknamige residentie, met waarschijnlijk ook wat Japanse gemeenteambtenaren. Een groot gebied met 2.640.000 (1930) inwoners. Met de kleinere regentschappen Batang, Pemalang, Tegal (ca. 70 km van Pekalongan) en Brëbës. Ik kan me patrouilles vanuit Pekalongan voorstellen. Datzelfde systeem was er in Soerabaja. de Japanners in het centrum en hoofdwegen, de PETA in de woonwijken en buitenwijken. Dat was eigenlijk tijdens de Japanse bezetting al, als je niet buiten je wijk kwam, zag je praktisch nooit een Japanner, behalve de burger-gemeenteambtenaren die er woonden. Zo werd ook ik thuis opgepakt door de Indonesische PID en overgedragen aan de Japanse Kenpeitai.
        “Op 1 Oktober 1945 bestormden Indonesische nationalisten het kempeitai-gebouw in Soerabaja. De gevreesde kempeitai gaf zich na een hevig en bloedig gevecht over.” Maar daar is wel het een en ander aan voorafgegaan (zoals al lang geleden in mijn boek geschreven): Op 23 september diende schout-bij-nacht Shibata bij Huyer een verzoek aan Patterson in om een deel van de Japanse troepen over te brengen naar een reeds in gereedheid gebracht concentratiepunt in Poedjon, een bergdorp nabij Malang. Hij gaf, zonder overleg met Patterson, Shibata toestemming voor de gevraagde evacuatie waarna een groot deel van de Japanse manschappen naar Poedjon vertrok. (…) Na het uitbrengen in Batavia van zijn rapportage, kwam Huyer op 29 september in Soerabaja terug met de opdracht van Patterson de overname van Soerabaja door de Britten voor te bereiden. Shibata kreeg van hem de opdracht voorbereidingen te treffen voor de komst van de geallieerde troepenmacht. Shibata riep direct 3000 man terug uit Poedjon, zij werden echter bij aankomst op het station door pemoeda’s gevangen genomen. Nog dezelfde avond werd door een groep voormalige Peta, Heiho en Seinendan-soldaten een actieplan opgesteld: het mobiliseren van het (kampong)volk met de kreet siááááp, (…) Nadat de Indonesiërs de wapendepots hadden buitgemaakt werd de situatie steeds grimmiger. Shibata was niet meer bereid (en ook niet in staat) de opstand neer te slaan en droeg zijn commandanten op wapengebruik te vermijden. In de nacht van 30 september verloor Shibata het contact met zijn troepen doordat de telefoonlijnen waren doorgesneden. Japanners werden gevangen genomen, hun wapens en voertuigen in beslag genomen. Het vliegveld en de luchtmachtbasis werden door de opstandelingen bezet. Op 1 oktober gaf Iwabe zich over met de in zijn hoofdkwartier aanwezige wapens. Daarna werd het hoofdkwartier van de Kenpeitai bestormd en na een bloedig gevecht veroverd. (…) Op 2 oktober drong een grote massa Indonesiërs het hoofdkwartier van de marine binnen, waar Shibata zich bevond. Voorts werd de Japanse bewaking van het Oranjehotel overgenomen door de pemoeda’s.
        Op 3 oktober eiste Huyer namens de geallieerden de overgave van de Japanse strijdkrachten, waaraan door generaal-majoor Iwabe en schout-bij-nacht Shibata werd voldaan. Waarschijnlijk als gevolg van de verstoorde verbindingen werden alsnog de munitiedepots en de pyrotechnische werkplaatsen op Madoera opgeblazen waarna de verantwoordelijke Japanse officieren zelfmoord pleegden. De explosies en de vuurzee zorgden in Soerabaja uiteraard voor een toenemende nervositeit. Huyer legde nu de volle verantwoordelijkheid voor de orde en veiligheid bij resident Soedirman. De Japanners dienden te worden beschouwd als krijgsgevangenen en aan de geallieerden worden overgedragen. De Japanse mijnenvegers dienden de hun opgedragen taken voort te zetten en de Japanse piloten dienden de luchtverbindingen te herstellen. Uiteraard was Soedirman niet in staat deze bevelen op te volgen, voorzover hij daartoe genegen mocht zijn.
        “Toentertijd bevolen de Britten Japanse troepen terug te laten keren in Soerabaja om Orde en Rust te handhaven” Dat was dus niet door de Britten, maar door Huyer.

    • RLMertens zegt:

      @Ellen; ‘bersiap ..is misleidend etc.’- Hoezo misleidend? De term duidt juist datgene aan wat toen gebeurde; Na het vlag incident te Soerabaja, de Nederlandse provocaties; Soekarno de collaborateur, niet praten met de Republiek, geen merdeka etc.Een explosie van haat en nijd tegen alles wat met de Belanda te maken had was het gevolg. Het startsein van de strijd! Te weinig algemene dynamiek? Dat molesteren, vermoorden, tjingjangen van onbeschermde Indo gezinnen ea.? Volgens velen was die tijd nog erger dan de Kempetai Japanse periode..

      • Jan A. Somers zegt:

        “Volgens velen was die tijd nog erger dan de Kempetai Japanse periode.” Mijn Kenpeitaitijd was pijnlijker dan de bersiap. Je kon er in je cel en verhoorkamer ook niet aan ontkomen. Van de bersiap heb ik weinig overgehouden. Ik fietste heen en terug naar de melkerij, ‘S-middags op de fiets melk bezorgen in de stad. Nergens last van. De Simpangclub wist ik handig te omzeilen, in de Werfstraatgevangenis gebeurde er eigenlijk niets. Wel een geweldige bevrijdingseuforie. Toen was de bersiap ook in één keer voorbij. De gevluchte bevolking keerde terug, Soerabaja leefde weer op. Natuurlijk zijn er veel slachtoffers gevallen, maar daar ken ik niemand van. Van mijn eigen kennissen leeft iedereen nog (behalve natuurlijke dood vanwege ouderdom). Mijn moeder en zus hebben het avontuur van beschermingskampen overleefd. Was wel een ingewikkelde manier van beschermen. Versleept uit Soerabaja naar Midden-Java, daar bevrijd. Was allemaal nergens voor nodig. Ze hadden ze beter aan de Brits-Indische troepen kunnen overdragen, die waren een paar kilometer verderop. Had de Indonesiërs zelf veel moeite bespaard. En de gevangenen een hoop ellende.

      • ellen zegt:

        Remco Raben had het erover dat het aangeven van een korte periode van heftig terreur etc. misleidend was. Bij Indonesie ligt een geheel andere zienswijze m.b,t, de onafhankelijkheidsstrijd en alles eromheen. De Indonesische historicus Bonnie Triyana (die wrsch. ook meedoet met het grote onderzoek IND 45-50) verwoordt aldus: “In Indonesië wordt de onafhankelijkheidsstrijd als een glorieus en heldhaftig verhaal verteld”, zegt Triyana. In de geschiedenislessen over deze periode is het aantal doden ondergeschikt aan het resultaat. Het is gewoon de prijs die we als natie voor onze onafhankelijkheid moesten betalen. De Indonesische soldaten, gevoed door nationalistische gevoelens, doodden tussen oktober 1945 en begin 1946 duizenden Nederlanders, Chinezen en Indo’s en alles wat leek op enige vorm van buitenlands gezag. Een groot deel van de slachtoffers bestond uit kinderen, vrouwen en ouderen. Het is belangrijk dat we ook deze kant van het verhaal gaan vertellen, Deze slachtoffers waren geen strijders, zij hoorden niet te sterven in deze oorlog.”

      • RLMertens zegt:

        @JASomers; ‘toen was bersiap voorbij etc.’- Dus na het vlag incident 19 sept. 1945 met een knok partij waar 1 Nederlandse dode viel, gebeurde verder niets? En die overvallen op wapendepots, de verwoesting van het Kempeitai bolewerk/paleis van Justitie 1 okt.’45 De bezetting van het vliegveld etc De fanatieke oproepen van boeng Tomo, bloedige maandag 15/10. De komst van Malaby. De aanval op Britse posten in de stad. Waar pemoeda’s desnoods met bamboe roentjings de zwaar bewapende Britten aanvielen. De interventie poging van Soekarno op verzoek van gen.Christison 30/10. De moord op Malaby en daarna een complete oorlog uitbraken Brits lucht- en zee geschut werd ingezet tot 1/12, toen Soerabaja pas in handen viel. Soerabaja was een dode stad, aldus ing.AC.Boeshart; Een dagboek over de Bersiap tijd in Soerabaja! – Wij kwamen uit Semarang, begin 1946 te Soerabaja aan en werden ondergebracht in het HBS schoolgebouw in de stad. Achter het gebouw was een zgn (nood) kerkhof waar, naar men beweerde, nog levende(!) gewonde Indo’s werden begraven. Ons werd verboden om over de muur te kijken. Tijdens onze tocht naar ons onderkomen zagen wij ook de enorme verwoestingen. – Dus hoe is het mogelijk dat u nu beweert dat u weinig van bersiap heb over gehouden? Teveel (door)melk ge/dronken?

      • Jan A. Somers zegt:

        “JASomers; ‘toen was bersiap voorbij etc.’” U zit nog op 19 september! Wel goed lezen, scheelt mij werk: “De Simpangclub wist ik handig te omzeilen, in de Werfstraatgevangenis gebeurde er eigenlijk niets. Wel een geweldige bevrijdingseuforie. Toen was de bersiap ook in één keer voorbij. ” Maar toen was het inmiddels 10 november!
        “verwoesting van het Kempeitai bolewerk/paleis van Justitie 1 okt.’45” Dat gebouw werd op 1 oktober veroverd. De verwoesting pas op 10/11 november.
        “desnoods met bamboe roentjings de zwaar bewapende Britten aanvielen.” Bij het Goebengtranspot waren de Mahratta’s slechts bewapend met stenguns. Maar die bersiappers renden in die smalle straat recht op ze af, recht in het vuur van de stens. Die hoefden niet eens gericht te worden (konden ze ook niet goed), elke kogel was raak. Als kippen zonder kop renden ze hun dood tegemoet.
        “begin 1946 te Soerabaja” Rond 30 november 1945 kon ik onze woonwijk Darmo bereiken. Alle bewoners (incl. mijn moeder en zus) waren weggevoerd, zogenaamd naar een beschermingskamp. Alle huizen stonden er nog, niet verwoest, leeggeplunderd. Ik vond alleen nog wat gemorste postzegels uit mijn verzameling. Slachtoffers bergen!
        “enorme verwoestingen” In de binnenstad was inderdaad een en ander verwoest, winkels Pasar Baroe, de Kepandjenkathedraal en het Paleis van Justitie. Verder alleen de vele platgebrande kampongs. We hebben het alleen over de kampongs van generaal Spoor, wie gaat een boek schrijven over de kampongs van generaal Mansergh?
        “Teveel (door)melk ge/dronken?” Dank zij mijn ’s middagse melkbezorging door de hele stad wist ik wat de bersiap inhield. Niet mee bemoeien! Dat is goed gegaan tot ik opgepakt werd, 20 oktober, en naar de Simpangclub ben gebracht. Dat was mijn eerste echte kennismaking met de bersiap.
        In januari 1946 was ons ziekenhuis (Leger des heils en Rooms Katholiek aan de Reinierszboulevard) weer op orde en begon te draaien. En werd ik ambulancechauffeur. De meisjes van de ochtendploeg konden met de betjak niet op tijd zijn voor de matinee in de Krangangbioscoop, die brachten we met spoed met de ambulance. Maar rond mei reed de tram weer.
        ” een zgn (nood) kerkhof” Ja, op zo’n noodkerkhof werden de door ons geborgen slachtoffers begraven. En later overgebracht naar Kembang Koening. De Indonesische en Chinese/Arabische slachtoffers werden door hun eigen mensen herbegraven op hun eigen begraafplaatsen.
        U ziet, weinig tijd voor melk drinken. het was hard werken. Overigens niet voor die werkloze, zich vervelende Indische tienerjongens die de rel met de vlag op het Oranjehotel hebben aangezwengeld. En daarmee ook een dood mens op hun geweten hebben.

      • RLMertens zegt:

        @JASomers; ‘toen was bersiap voorbij etc.’- Toch opmerkelijk dat u nu wat uitgebreider in gaat op bersiap in Soerabaja. Het is toch opvallend dat alle Indonesische heldhaftigheid door ons veelal, net als bij onze overheidscommentaren, gebagatelliseerd werden. Ga maar na; een sootje slecht bewapende ongerelgelden die het opnemen tegen een beroepsleger! Soerabaja voor de Indonesiërs het symbool van heldhaftig verzet; met een complete oorlog tegen de Britten etc. Zie hoe het elk jaar wordt herdacht. Zie de monumenten in de stad.-Wat ik mis zijn de beschouwingen over Soerabaja Sue(Ketut Tantri). die toch een behoorlijke inbreng heeft gebracht in de strijd. Met even veel power als boeng Tomo. – Het vuur van de bersiap! In herinnering nog meer dan die hele Japanse ellende.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Soerabaja Sue(Ketut Tantri). ” Die heb ik toch genoemd? Dag en nacht door die luidsprekerzuilen tetteren met Soetomo! Heeft inderdaad geleid tot meer ellende dan met de Japanners. Ik heb er zelf overigens weinig last van gehad. Toen in Soerabaja de bersiap, op z’n hevigst was, zat ik in de gevangenis, hoog en droog.
        “sootje slecht bewapende ongerelgelden ” Een stelletje opgefokte arme, werkloze, hongerige fabrieksproletariaat. Moesten samen merdeka roepen en daarna hun eigen brood bij elkaar zien te roofmoorden. Ik heb zo’n idee dat de bersiap in Soerabaja het toppunt van roofmoorden was en het dieptepunt van nationalisme.

  30. Ælle zegt:

    Ook niks bersiap, Jan.
    Op 13 februari 1820 werd Karel Ferdinand van Berry aangevallen, toen hij het operagebouw aan de rue de Richelieu in Parijs verliet samen met zijn vrouw. Hij werd neergestoken door Louis Pierre Louvel en stierf de volgende dag.
    Maar . . . Koning Lodewijk XVIII liet na de moord op zijn neef het operagebouw wel afbreken.

    • Ælle zegt:

      Als hoofd van de uitvoerende macht was het Soekarno die de opdracht gaf om
      ons (de mannelijke Indo’s allereerst) uit te roeien!
      Wie durft dit te ontkennen of te bevestigen?

      • Ælle zegt:

        Willem Oltman schreef in 1995 het boek “Mijn vriend Sukarno” en 4 jaar later het boek “Mijn vriendin Beatrix”.
        Wanneer kreeg hij van de Staat 8 miljoen gulden belastingvrij uitgekeerd?
        https://www.trouw.nl/home/oltmans-krijgt-8-miljoen~aab116e3/

      • Ælle zegt:

        H.J.A. Hofland (uitgeroepen tot journalist van de Eeuw) schreef: “Tegels lichten, of ware verhalen over de autoriteiten in het land van de voldongen feiten”
        Dit boek geeft een kritische en intelligente doorlichting van het politiek-maatschappelijke bestel, zoals dat in Nederland sinds 1945 is gegroeid. ———————————
        Gegeven de betrekkelijke schaarste aan goede historische beschouwingen over ons jongste verleden, blijft dit prikkelend geschreven journalistieke verslag zijn waarde ook voor jonge generaties lezers houden.

      • Ælle zegt:

        Als motto “Tegels lichten” van Hofland, fungeert een citaat uit het boek Lifting the Big Stone van Reginald Morrison, waarin beschreven staat wat er tevoorschijn komt wanneer men een tegel oplicht. Schorpioenen, oendoer-oendoer, aardwormen etc.

      • Ælle zegt:

        Ik zeg maar zo:
        Intercepted conversations revealed evidence that the Saudi crown prince, Mohammed bin Salman, second most important position in Saudi Arabia, planning to kill Jamal Khashoggi long before his death in Istanbul.
        Same old story.

      • Ælle zegt:

        By 13 October, a renegade pemuda leader later known affectionately as Bung (= Bro) Tomo established a radio station that broadcast calls for people to kill the Dutch and prepare to fight the Allies.

        Then check it out! Photo indicates. Bung Tomo bertemu dengan Presiden Soekarno, Juli 1950. Dok. Perpustakaan Nasional
        https://nasional.tempo.co/read/1032955/bung-tomo-dan-bung-karno-pernah-bertengkar-sampai-banting-piring
        Zondag, 12 nov. 2017

      • Ælle zegt:

        Dear mister President, Please, can I call you Ike?
        Er is iets interessants aan het levensverhaal van Bung Tomo, de Nationale Held uit Surabaya. In 1950, toen hij minister van Staat was voor de voormalige strijdkrachten, schreef Bung Tomo aan de Amerikaanse president Dwight David Eisenhower. Politieke letters worden gemaakt met draagbare typemachines die vaak vanuit de eetkamer naar de slaapkamer worden gedragen, of omgekeerd.

        https://nasional.tempo.co/read/1032952/bahasa-inggrisnya-belepotan-bung-tomo-menyurati-eisenhower

      • Jan A, Somers zegt:

        “Politieke letters worden gemaakt met draagbare typemachines” Niet alleen politieke brieven hoor. Ik had thuis een kantoormachine plus een draagbare. Iets anders was er niet in die tijd! Om te kopiëren moest je een carbonvelletje andersom tegen de achterkant van transparant papier leggen, En daarmee naar de winkel voor lichtdrukken. Zo is mijn hele afstudeerwerk van de TH gemaakt! Velletje voor velletje.

      • Ælle zegt:

        Als een regel bijna is volgeschreven, rinkelt er ongeveer
        zeven tekens voor het einde een belletje.
        O, zeven tekens?,dat wist ik niet. Nooit geteld.
        Pa had een Remington, maar zijn eigen handschrift was véél mooier.

      • Jan A. Somers zegt:

        Bij een foutje had je Typex. (weet niet of ik dit nog goed heb geschreven.) En op tijd het inktlint vervangen. Maar bij de kopieermethode met lichtdrukken, moest je wel de hele bladzijde overtypen. Voor mij geen blije nostalgie hoor, monnikenwerk.

    • Jan A. Somers zegt:

      “established a radio station ” In Soerabaja, radio Pemberontakan. Samen met K’tut Tantri (Vannine Walker, alias Muriel Pearson).

    • Jan A. Somers zegt:

      Sommige auteurs hebben de bersiap in Soerabaj vergeleken met de Franse revolutie, de bestorming van de bastille. Beetje overdreven, maar toch leuk.

      • Paul Vermaes zegt:

        Geachte Jan A. Somers,
        @Sommige auteurs hebben de bersiap in Soerabaj vergeleken met de Franse revolutie, de bestorming van de bastille. Beetje overdreven, maar toch leuk.@
        Erg laconiek gereageerd voor iemand die de hel van Soerabaja heeft meegemaakt. Maar ik die vanuit het veilige Yogyakarta de geschiedenis in dit forum heb mogen leren vind wat er Soerabaja is gebeurd grimmiger dan de hele Franse Revolutie. Britten die met luchtmacht en scheepsgeschut de orde hebben “hersteld” (Daar was al orde voordat die agressieve Britten zich ermee bemoeiden). Het kaliber van de zwaarste Houwitser is 155 mm en de granaten wegen 23 kg. Maar scheepsgeschut, daar zijn geen beperkingen op en kaliber 400 mm is heel normaal. En de granaten navenant zwaar. Hoeveel collaterale schade hebben die Britten onder onschuldige Indonesiërs niet veroorzaakt?
        Het duurde een jaar voordat de Britten zich realiseerden dat ze de R.I. beter hadden kunnen respecteren op 17 augustus 1945 en zich terugtrokken. Met achterlating van minstens 2000 Brits-Indische troepen die aan de zijde van de R.I. meeverdedigden.
        Paul Vermaes

      • Ælle zegt:

        Richard McMillan, schrijver van The British Occupation of Indonesia 1945-’46, draws upon a wide range of sources previously unavailable to scholars – such as recently declassified government papers and papers in private archives; he has also carried out revealing interviews with key players. Presenting a wealth of new information, this highly original – and well-written – book, will appeal to scholars of European Imperialism, the Second World War, military history and the history of South and Southeast Asia. It will also be relevant to a wide range of undergraduate courses in History.

        Wie heeft dit boek gelezen en wat voor nieuwe informatie kunnen wij eruit leren?
        Recensent Andrew Daniels vond ’t goed onderzocht en uitgediept, maar . . . ontzettend saai. Dat moeten we toch hebben?
        McMillan is gefocust op de Britse kant van zaken. (Misschien iets voor de amateurhistoricus?) Though this would be useful to someone researching this period specifically, it has little value to the general audience.

      • Jan A, Somers zegt:

        “Maar scheepsgeschut, daar zijn geen beperkingen op en kaliber 400 mm is heel normaal.” In Soerabaja was HMS Sussex actief met als bewapening:
        8 x 8 in (203 mm) dual guns,
        4 x 4 in (102 mm) single AA guns,
        4 x 2 pdr (40 mm) single pom-poms,
        2 x 2 pdr (40 mm) quad pom-poms,
        2 x 0.5 in MG quadruple Vickers machine gun mount,
        2 x quadruple 21 in (533 mm) torpedo tubes.
        Zelf diende ik bij de zware veldartillerie, een afdeling 8″ houwitser. Granaten van 90 kg. Onze munitiewerkers waren veelal havenarbeiders, echte sjouwers, die droegen zo’n ding op hun schouder. Als ze een geintje wilden uithalen hadden ze er op elke schouder een. Die zware scheepsartillerie is net als veldartillerie en luchtsteun in een stad niet goed bruikbaar. Schieten nauwelijks op doelen, maar voor de oprukkende troepen uit als afschrikking. Die schepen zijn na omstreeks 12 november weer teruggetrokken. De gevechten waren veelal straatgevechten, de smerigste die je je kunt indenken.
        In Soerabaja is de grootste schade toegebracht aan de vele, over de hele stad verspreid liggende stadskampongs. Niet zo moeilijk, dat brandt wel. Zelf kwam ik omstreeks 24 november terug uit Batavia (waar we na de bevrijding uit de Werfstraatgevangenis naar toe waren geëvacueerd) met een Rode Kruisteam, in een Dakota. Toen de piloot hoorde dat de meesten van ons Soerabajanen waren maakte hij laag enkele ererondjes. Toen was de ravage van die kampongs goed te zien. Aan ‘Europese’ gebouwen was weinig vernield, in de woonwijken praktisch niets.. De meeste Indonesische bewoners waren tijdig de stad ontvlucht.

  31. Peter van den Broek zegt:

    Laat het voor iedereen duidelijk zijn, ook voor dhr Somers. Achter de getallen staan wel slachtoffers van een onnoemlijk leed. Om Hen gaat het bij de Bersiap. Ik ga niet zoals tot toe is gebeurd uit van het algemene benadering want die wijze heeft de afgelopen 70 jaar geen duidelijkheid, laat staan inzicht in d ebErsiap, in tegendeel. Ik start vanuit het nano-niveau , mijn uitgangspunt zijn de slachtoffers, de doden en vermisten van de Bersiap.

    Een ingrijpende en indrukwekkende geschiedenis over de Suikerfabriekmoorden in Slawi/Tegal/Brebes is het verhaal van G. Pietraroia.

    Op zoek naar opa:
    In oktober 1945 begon de Bersiap en de mensen in Jatibarang (net ver van Brebes) werden opgepakt door Pemuda groepen. Een deel van de mannen werd bijeengedreven op de tennisbanen van de suikerfabriek en omgebracht. Een ander deel werd afgevoerd naar de gevangenis te Brebes waaronder Opa Oma mijn vader en zijn broertje alsmede de gezinnen Havelaar en Soffner en anderen.
    De Heer U.A. Soffner uit Rijswijk, heeft Opa het laatst gezien toen hij samen met Opa en al die anderen in een kleine stinkende cel door de pemudas opgesloten werd in de gevangenis te Brebes. Ook zijn Opa en oom Pieters van zijn moeders kant zaten in die cel. De vrouwen en kinderen waaronder mijn Oma en vader en zijn broertje waren elders in die gevangenis geplaatst met alle andere vrouwen en kinderen.

    Een broer van de heer Soffner heeft het massagraf eigenlijk bij toeval ontdekt op een van zijn reizen door Indonesië doordat hij door lokale bevolking op dat graf gewezen werd en hem daar mee naartoe genomen hebben. Er werd hem verteld dat het graf beheerd werd door de Indische familie Havelaar die in de USA woonde. Op de grafsteen stonden al die tijd de namen van drie Havelaars en een Kraainoord (een oom van de familie Havelaar) plus de aanduiding DLL dit is een afkorting van Dan Lain Lain (en anderen).
    De heer P. Havelaar, California USA:
    Na de contacten met de heer Soffner en het delen met hem van de in mijn bezit zijnde ODO verklaring 10.05.47, NIOD, IC 71103 heeft hij mij verzocht om de familie Havelaar op te sporen in de USA. Ik kwam Parry Havelaar tegen en aan zijn profielfoto zag ik eigenlijk gelijk dat het om een Indo broeder ging en stuurde hem een PB. Snel kreeg ik een reactie met de bevestiging dat ik inderdaad de juiste familie Havelaar gevonden had. De ODO verklaring, heb ik ook met hen gedeeld. Hierna volgden email wisselingen met een oudere broer die het beheer van het massagraf onder zijn hoede heeft. Hij vertelde mij dat hij na zijn tijd aan de Birma spoorweg op zoek ging naar zijn familie en uiteindelijk gebracht werd bij de plek waar nu het massagraf is. Hij heeft het laten opgraven en herkende zijn familie (waaronder zijn vader) anderen die bij de opgraving waren herkenden mijn Opa en anderen van de ODO verklaring.
    Met de familie Havelaar ben ik, ook mede namens de heer Soffner, overeengekomen om de grafsteen aan te laten passen met een zo compleet mogelijke namenlijst. De namenlijst op de ODO verklaring, 10.05.47, NIOD, IC 71103 is accuraat maar niet compleet. De heer Soffner kon, als celgenoot, de namenlijst verder aanvullen. De Amerikaanse Indo familie Havelaar heeft bij uitnemendheid haar medewerking verleend.

    Een ODO verklaring (Opsporings Dienst Overledenen) is een door getuigen onder ede afgelegde verklaring. In ons geval was dat mevrouw Melanie Koster. Zij was de hele tijd bij de groep vrouwen en kinderen in de gevangenis van Brebes en de omzwervingen van deze groep erna. Een geluk voor ons dat zij de namen van o.a. Opa en Havelaar kon laten optekenen en nog een paar anderen. De rest kon worden aangevuld door de heer U.A. Soffner welke hun celgenoot was totdat hij de moordpartij kon ontspringen. Na enkele dagen werden de groep vrouwen en kinderen dus ook Oma mijn vader en zijn broertje weggevoerd. Kort hierna werden de mannen uit de cel gehaald en naar de plek gebracht waar nu het massagraf zich bevind en zijn daar op gruwelijke wijze om het leven gebracht. Bij de groep vrouwen en kinderen werd het broertje van vader zeer ernstig ziek en werd naar een hospitaal gebracht. Later bleek het broertje onvindbaar tot op de dag van vandaag.

    G. Pietraroia

     
    1.Marcks ott-45. Brebes gevangenis
    2. Havelaar B. ott-45 Brebes gevangenis
    3. Havelaar K. ott-45 Brebes gevangenis
    4. Pieters ott-45 Brebes gevangenis
    5. Kraayenoord ott-45 Brebes gevangenis
    6. Ferrari Giobatta Enriko Antonio Guiseppe 31/05/22 – ott- 45 Brebes gevangenis
    7. Ferrari Guiseppe Attilio 05-04-1888 ott-45 Brebes gevangenis
    8. Pietraroia Giovanni Antonio Filomeno 20/04/13 ott-45 Brebes gevangenis
    9. Pieters K ott-45 Brebes gevangenis
    10. Pieters N ott-45 Brebes gevangenis
    11. N.N. ott-45 Brebes gevangenis
    12. N.N. ott-45 Brebes gevangenis
    13. N.N. ott-45 Brebes gevangenis
    14. N.N. ott-45 Brebes gevangenis
    15. N.N. ott-45 Brebes gevangenis

    https://deindischekwestie.nl/op-zoek-naar-opa/

    • Peter van den Broek zegt:

      Bovenstaand gegevens zijn een aanvulling op mijn aantallen, is één van de verhalen achter de massamoorden in Tegal. Sommige slachtoffers hebben een naam en een graf gekregen, maar de situatie in Tegal is erger dan meningeen in zijn stoutste dromen kan indenken, het is onvoorstelbaar wat daar gebeurde.

      Er zijn nog meer verhalen over Tegal e.o.

      1) In Slawi bevindt zich een massagraf, waarin DUIZENDEN Indo-Europese personen begraven liggen. In de Kraton vindt men de graven van enkele vermoorde  families

      2) in Brebes is een graf waarin een vijftigtal Oost-Indonesiërs hun laatste rustplaats hebben vonden.

      3) In Djati Barang Lor  bevind zich een graf met twintig slachtoffers,

      4) een put te Balaipoellang bevat de resten van zestien mannen, vrouwen en kinderen, die op de meest onmenselijke wijze aan hun einde waren gekomen.

      5) Als laatste bedrijf van het moorddadige Tegal-schouwspel worden op zekere dag ALLE jonge mannen van Indo-Europese afkomst door de politie van Tegal opgehaald en aan de rand van een massagraf met hakmessen afgemaakt. Slechts één jongen weet te ontkomen en het graf van zijn metgezellen te wijzen, die hij tijdens de lijdensweg tot op de rand van de dood heeft vergezeld.

      Deze verhalen geven alleen maar aan dat er sprake is van honderden doden en vermisten alleen al in Tegal, ik duid het maar aan als de Suikerfabriekmoorden. Uiteindelijk kan met enige moeite een naam worden gegeven aan die doden en vermisten.

      Maar daar houdt het verhaal niet op. Het gaat ook om het historisch kader waarin deze massamoorden in Tegal e.o. een rol spelen.

      wordt vervolgd

      • Ælle zegt:

        Bedankt Peter. Geweldig speurwerk!
        Een link hieronder met de waarschuwing dat artikel schokkende beelden bevat.
        Niet schokkender voor velen van ons dan de pijnlijke herinneringen.
        https://www.nederlandsekrijgsmacht.nl/index.php/kl/315-overdragen/bersiap/1149-periode-van-de-bersiap

      • Peter van den Broek zegt:

        Geachte Aelle, mijn verhaal is ook gebaseerd op de door U aangegeven link. Ik richt me doelbewust op Tegal (zie “bloedbaden in Tegal in de link), want ik heb in mijn EXCEL-sheet veel gegevens erover, weliswaar weinig gestructureerde data, maar als ik via bepaalde sleutelwoorden gegevens met elkaar verbind, dan kom ik tot wel interessante combinaties.

        Het is niet alleen het simpele “knippen of Copy ” en “plakken of Paste”, maar meer een kwestie van LOOK UP. Dat is een functie in EXCEL waarbij databestanden met elkaar worden verbonden.
        Een voorbeeld: Zoals op 7 februari geeft U een lijst van doden en vermisten aan dat in een krant uit Soerabaja is verschenen. Ik heb die lijst van gegevens gekoppeld met het OGS-bestand en daar haal ik uit dat Richard von Kriegenbergh op 18-11- 1942 in Rangoon is gestorven. Dit ter informatie en validering van het artikel.

        Maar er is meer aan de hand in Tegal.

      • Jan A, Somers zegt:

        Wat zijn Oost-Indonesiërs? Papoea’s, Molukkers, Timorezen? Hoe kwamen die in Midden-Java terecht? Waren er overigens geen naar hun suikerfabrieken gebolloste totok-Europeanen bij?

      • Ælle zegt:

        Spreekwoord zegt:
        One by one,
        Not grombollan!
        Ik onthou niet alles maar humoristische uitspraken blijven in mijn geheugen gegrift.

      • Jan A, Somers zegt:

        “dat artikel schokkende beelden bevat.” Voor mij, 15 jaar oud, waren dat geen beelden, maar dode echte mensen. Bij het bergen had je met enige vindingrijkheid nog complete mensen. Bij het op de draagplank leggen werd het vaak een rommeltje, maar het lag tenminste nog bij elkaar. Bij herbegraven ging het anders, alles lag door elkaar. Het graafwerk werd door begraafplaatspersoneel gedaan. Om te tellen legde je de hoofden apart. En om ‘complete’ mensen te krijgen drapeerde je dan de andere botten per hoofd erbij. Zo kon op het kruis in ieder geval een aantal worden vermeld. Voor mij was het onbedoeld een leerschool voor mijn latere werk bij TNO, lijkbezorging.
        “op 18-11- 1942 in Rangoon is gestorven.” Geen bersiapslachtoffer dus. Die bestanden moet je dan ook filteren op plaats en tijdstip. Werkt niet voor 100%, maar geeft wel een meer betrouwbaar resultaat.

      • Ælle zegt:

        Bij de letter B van Bersiap wordt het woord niet genoteerd in de historische begrippenlijst en onderwerpen. Het hoort bij het tijdvak Tweede Wereldoorlog. Niets over de Japanse bezetting in de voormalige kolonie Nederland(s)-Indië, dat alleen als een voorbeeld wordt genoemd in de betekenis van een echte wereldoorlog. My foot!
        Jongens en meisjes, leer over de Bersiap! Waarschijnlijk zit ’t gen in je DNA opgemaakt.
        Genen zijn kleine stukjes DNA in het genoom die coderen voor eiwitten. Ze bevatten de instructies voor onze individuele kenmerken – zoals oog- en haarkleur. Verdriet is ook erfelijk.

        Een alfabetische lijst met unieke en generieke historische (kern)begrippen en algemene geschiedenisonderwerpen, met links naar achtergrondverhalen over de betreffende thema’s. Deze lijst is ook ideaal voor leerlingen die gebruikmaken van lesmethodes zoals Geschiedeniswerkplaats (GWP), Feniks of Memo.

    • Ron Geenen zegt:

      @@Ik ga niet zoals tot toe is gebeurd uit van het algemene benadering want die wijze heeft de afgelopen 70 jaar geen duidelijkheid, laat staan inzicht in d ebErsiap, in tegendeel. Ik start vanuit het nano-niveau , mijn uitgangspunt zijn de slachtoffers, de doden en vermisten van de Bersiap.@@

      Een interessante stelling, die u nu aanneemt, van een goed artikel. Al mijn verhalen, waar ik ruim 10 jaren geleden mee ben begonnen, heb ik benadert van uit die zelfde slachtoffers. Inderdaad is er heel wat geschreven door bekende en onbekende schrijvers, maar geen een heeft er echt de moeite genomen om via de toen nog in levend zijnde ervaringsdeskundigen, een duidelijk resultaat op papier te zetten. De politiek en rapporten waren meestal een deken om veel te verbergen.

    • Ron Geenen zegt:

      Vervolg: In het plaatsje Gardena, bij LA, woont een Paula Havelaar.

    • J.A. Somersan zegt:

      ” wel slachtoffers van een onnoemlijk leed” Het was Westmoesson, veel regen, dat maakte het werk extra smerig. Wij, jonge jongens, maakten dan wel eens een geintje, met een berisping van onze Indonesische ploegbaas: Rustig aan jongens. doden zijn ook mensen. Bij mijn vrijwilligerswerk bij uitvaarten in de kerk moest ik altijd daaraan terug denken. Een nette uitvaart is nog het enige dat je voor een dood mens kunt doen. Ik weet niet of u dat gevoel kunt indenken, Voor mij is doodgaan een van de hoogtepunten in het leven van een mens. Zo keken wij bij TNO ook aan tegen ons onderzoek aan lijkbezorging. Wat was het geweldig dat ik de ogen van onze zoon kon sluiten!

  32. Peter van den Broek zegt:

    @ Dhr Geenen. We mogen de Bersiap wel in een historisch kader plaatsen Neem nou als voorbeeld de Suikerfabriekmoorden, maar datzelfde kan ik ook doen voor Sumatra.

    HET HISTORISCH KADER
    In Tegal bij de Suikerfabriekmoorden is meer aan de hand.
    Het gaat om de reeds eerder aangehaalde pemoedabeweging “Gerakan Tiga Daerah” die op 8 oktober 1945 in Tegal, Pekalongan,Brebes werd opgericht. Dus in dezelfde maand waarin de Suikerfabriekmoorden werden gepleegd. Ik verbind nu twee gegevens met elkaar.

    Eén verhaal over o.a. Tegal kom ik veelvuldig tegen in het collectieve geheugen, de officiële Indonesische Geschiedschrijving (met de zoekmachine Google of Safari is dat snel uit te zoeken). We hebben weliswaar een gezamenlijke geschiedenis, met dien verstande dat de Indonesisch historici de nadruk leggen op het heldhaftig en moedig optreden van de Indonesische Nationalisten in de Bersiaptijd, zie die opstand die onderdrukt werd door de Kempeitai.

    In het Indonesische verhaal gaat het om de laatste zinsnede uit onderstaand citaat ………”This movement “Gerakan Tiga Daerah” also started a racial riot against ethnic Chinese in Brebes”…………

    Maar geen enkel woord over de “racial riots against” NEDERLANDERS, terwijl in het gebied van de “Gerakan Tiga Daerah” (Tegal, Pekalongan, Brebes) honderden, misschien duizenden (Nederlandse) doden en vermisten te betreuren zijn. Dat hebben Indonesiers toch niet over het hoofd gezien?

    Daarom is mijn vraag wel gerechtvaardigd HOE het gesteld is met het zelfbeeld van Indonesiers over de Suikerfabriekmoorden in Tegal e.o.?

    Als ik daar dieper op inga en antwoord heb op het representatieve en voorbeeldige (sic) karakter van al die massamoorden in Tegal e.o. dan heb ik wel een case study, waarmee ik in discussie kan gaan met (Indonesische) historici. Dan gaat het mij niet om de schuldvraag te beantwoorden, schuld hoort in een rechtzaak thuis, maar daar ben ik niet voor, lijkt mij trouwens volkomen zinloos.

    Het gaat erom antwoord te geven wat in Tegal e.o. in werkelijk gebeurde, WIE al die vermoorden en vermisten zijn en wat hebben zij misdaan in de ogen van de Indonesiers .

    Daarop mogen de nabestaanden na meer dan 70 jaar toch wel antwoord krijgen.

    Citaat:
    …..”On October 8, 1945, an anti “Swapraja”/anti feudalism movement called Three Regions Movement/”Gerakan Tiga Daerah” was established in Tegal, Pekalongan, and Brebes. The goal of this movement was to replace the blue blood regents (related to the kings from Jogyakarta and Surakarta) with ordinary people. According to the leaders of this movement, the old regents had cooperated with Japanese during World War II and sent people to the Japanese slave labor camps.
    The main leader of this movement was Sarjiyo who became the new regent of Pekalongan. Other leaders of this movement were Kutil, K. Mijaya, and Ir. Sakirman. Ir Sakirman was the local leader of Indonesian Communist Party (PKI).
    The old regents were arrested, stripped naked, and dragged into the prisons. Other government officials and police officers were kidnapped and massacred at Talang bridge. THIS MOVEMENT ALSO STARTED A RACIAL RIOT AGAINST ETHNIC CHINESE IN BREBES”…..

    @ dhr Somers: Oosterse Indonesiers! op intelligente vragen krijgt U intelligente antwoorden. Dan dient u zich te melden bij die pemoeda’s

    • Paul Vermaes zegt:

      Geachte Peter van den Broek,
      @Het gaat erom antwoord te geven wat in Tegal e.o. in werkelijk gebeurde, WIE al die vermoorden en vermisten zijn en wat hebben zij misdaan in de ogen van de Indonesiers .@

      Wat hebben ze misdaan in de ogen van de Pemoeda’s?
      Begin allereerst een Pemoeda te zien als een slimme student, die goed onderricht is in alle politieke en sociale wetenschappen. Heeft u in een studentenvereniging gezeten dan kent u zeker die slimmeriken van de debating-onderverenigingen. Mereka adalah “Kusuma Bangsa”! Met een aanleg en intelligentie die behoort bij 1 promille van hun leeftijdgenoten.
      Zij kennen de Max Havelaar van Multatuli en kunnen dat beter begrijpen dan onze leraar Nederlandse literatuur of welke andere Totok of Sinyo.
      Zolang u alleen het label extremist op hen kan plakken en zich niet kunt voorstellen dat de studenten (Pemoeda’s) van een debating-club altijd een gerenommeerde mentor kiezen die hun debatten inleidt en modereert, zult u nooit antwoord krijgen op uw overigens slimme vraag.
      Paul Vermaes

      • AElle zegt:

        Ik weet niet precies meer wat ik aan Google vroeg, maar het antwoord moest ik o.a. zoeken of vinden in de Javapost en al lezende kwam ik op het artikel van Bert Immerzeel.
        ‘Eigen schuld’ Geplaatst op 7 oktober 2015 door buitenzorg. Slechts 11 personen reageerden toen met 24 reacties..
        In het Amerikaanse tijdschrift Life (20 oktober 1947) werd over een Indonesische moordenaar van gedachten gewisseld of deze man op bijgaande foto een moordenaar of een onafhankelijkheidsstrijder (Pemoeda) was? ‘Rebel in Chains’ vermoordde drie vrouwen. Ze waren Chinees.
        Wat was overigens het resultaat van de komst van de VN delegatie, die toen pas 2 jaar eerder werd opgericht door 51 landen???

        De redactie van LIFE moet hebben getwijfeld, getuige het vervolg van de tekst: “Of deze man een moordenaar is of een onafhankelijkheidsstrijder hangt af van welk verhaal men wenst te geloven. De Indonesiërs beweren dat de Nederlanders gruwelverhalen verspreiden om hun eigen handelen goed te praten. Inmiddels is een VN-delegatie in Indonesië gearriveerd om de waarheid te achterhalen.”
        Je bent drieeneenhalf jaar geleden al goed en alert bezig geweest, buitenzorg. Bedankt voor dit gegeven.
        Eigen schuld, dikke bult?
        Hoe heeft ’t zover kunnen komen? Ja, zeg dat wel.

      • Ron Geenen zegt:

        @@De Indonesiërs beweren dat de Nederlanders gruwelverhalen verspreiden om hun eigen handelen goed te praten. Inmiddels is een VN-delegatie in Indonesië gearriveerd om de waarheid te achterhalen@@
        Intussen weet de wereld dat wel beter. En die VN-delegatie had toen ook naar Nl kunnen gaan en de Indische families vragen kunnen stellen.

      • RLMertens zegt:

        @Aelle;’VN delegatie naar Indonesië 1947(!) etc.- Dit nav. de Rawah Gedeh! Die misdaden werden toen veroordeeld; brutal crime etc.! En na jaren afgehandeld -Echter waarom heeft onze Nederlandse regering, die steeds toen over Indonesische gruwelen rept, niet ZELF een onderzoek gepleegd naar de (Indo) bersiap slachtoffers!! Waarom geen foto/ documentatie aangelegd en dat aan de VN/wereld pers getoond. Waarom toen niet een ‘Archief van tranen’??? Waar zijn die foto’s van beweerde ‘penis in de mond’ van de slachtoffers???

      • Jan A. Somers zegt:

        “onderzoek gepleegd naar de (Indo) bersiap slachtoffers!! ” Bij de bergingen waar ik bij betrokken was, maakten we geen onderscheid tussen Indo en Totok. Moeilijk bij die botten. Beiden zijn toch (dode) mensen?

      • RLMertens zegt:

        @JASomers;’geen onderscheid tussen Indo’s en Totoks etc.’- Hoeft ook niet. Echter waarom zijn indertijd door ons geen documentatie/foto’s etc. gemaakt? Er wordt verklaard, dat de kali Brantas rood van bloed gekleurd was etc.Waar blijven/zijn de bewijzen/rapporten etc. ervan? En dat terwijl nu plots wel foto’s verschijnen over/van executies door Nederlandse militairen gepleegd.

      • Jan A. Somers zegt:

        “Er wordt verklaard, dat de kali Brantas rood van bloed gekleurd was etc.Waar blijven/zijn de bewijzen/rapporten etc. ervan?” Ik reageerde eerst op ‘de (Indo) bersiap slachtoffers’, vandaar mijn vraag of Totoks minder interessant zouden kunnen zijn geweest. Beiden zijn toch Nederlanders? Die kali stak ik dagelijks twee keer over. Ik heb één keer een lijk gezien, tegen de stuw Kajoon. Maar die kali versjouwt zoveel water, dat voor rood kleuren wel honderden lijken nodig zijn. Die alle ook nog bloeden. Heeft uw zegsman/vrouw dat zelf gezien? Voor de volledigheid, na 20 oktober was ik niet meer bij die kali, toen zat ik in de gevangenis. Ook uw vraag naar bewijsmateriaal over die penis in de mond vind ik interessant.

    • Jan A. Somers zegt:

      “U intelligente antwoorden.” Sorry, ik dacht dat u gegevens in uw Excel van de door u getraceerde slachtoffers verduidelijkte. Maar wat moet ik dan aan met: waarin DUIZENDEN Indo-Europese personen begraven liggen. Hebben die bersiappers naar de kenmerken van die slachtoffers gekeken? En het verschil gemaakt tussen Indo’ s en Totok’s? Of heeft u rücksichtslos die duidingen overgenomen?

  33. Jan A. Somers zegt:

    “Pemoeda te zien als een slimme student,” Woordgebruik is de bron van verwarring. Er zal wel geen officiële definitie zijn van pemoeda, behalve een duiding van Wikipedia:
    https://nl.wikipedia.org/wiki/Pemoeda
    Pemoeda betekent letterlijk jongeren, jeugd. Pemoeda Indonesia was een in de jaren twintig van de 20e eeuw door de Algemeene Studieclub te Bandoeng …
    Voor mezelf geef ik pemoeda de (jaren 40)betekenis van vrijheidsstrijder. Dus niet het tuig van de bersiap. Maar wel beperkt tot een van de strijdgroepen, dus niet van de TNI. Dat zijn voor mij militairen. Met PETA als tussenstop: vele strijdgroepen zijn ontstaan uit de PETA, de TNI bestond nog niet. Later zijn de PETA-mensen veelal de basis geworden van de TNI. Het is geen eenvoudige woordspelerij. Velen, vooral Indonesiërs, gebruiken het begrip oorlog. Maar dat woord heeft een lading! Vooral als je daarbij terecht komt in het woord oorlogsmisdaad. Oorlog wordt gevoerd door militairen, zoals de PETA en de TNI. Alle andere strijders zijn dan francs-tireurs! Ook een woord met een lading. In een vrijheidsstrijd zijn de grenzen vaag, maar de woordkeuze kan consequenties hebben.

    • AElle zegt:

      http://www.oed.com/
      Oxford Dictionary:
      pemuda (also pemoeda)
      Noun /ZNW
      Definition
      historical/ historisch
      In Indonesia: a member of any of a number of extremist nationalist groups of young political activists/.In Indonesië: lid van een aantal extremistische nationalistische groepen van jonge politieke activisten.
      Origin/oorsprong
      1940s. From Indonesian pemuda, pemoeda young guerrilla fighting against the Dutch colonists from Malay pemuda young person, youth/1940. Van de Indonesische pemuda, pemoeda jonge guerrilla die vecht tegen de Nederlandse kolonisten van de jonge pemudajongere, jeugd.
      Is ’t al zo laat?

      • AElle zegt:

        Deze link is de Indonesische versie van ‘Zaman Berdarah’- (Bloedige Tijd)-Geschiedenis nomens de Bersiap/Bloody Age.
        Duizenden mensen die als pro-Nederlanders werden beschouwd, werden weggevaagd door de Indonesische revolutie. De meeste zijn kinderen, vrouwen en ouders.
        Roland Najoan / Contributor
        10 augustus 2017
        https://historia.id/politik/articles/zaman-berdarah-P9jZX
        Een nieuwe naam die hierin opduikt is o.a. die van Jeanette Tholense in Bandung geboren in 1936.
        Bloody HELL!.

    • P. Vermaes zegt:

      Geachte Jan A. Somers,
      Woordgebruik Pemoeda, volgens wiki.nl of volgens Oxford Dictionary, geven omschrijvingen zoals Nederlanders en Britten (koloniale giganten) dat graag willen horen. Probeer even los te komen van vaderlandslievende gevoelens en ga met me mee in hoe ik hen heb mogen meemaken.

      U en ik horen tot de generatie dom van de sinyo’s: geen school tijdens de Japanse tijd. Maar de Indonesische jeugd moesten georganiseerd en goed gedrild naar school en de Jappen stampten scholen uit de grond TK, SD, SMK, SMA en penguruan tinggi. Leerkrachten kregen een spoedopleiding van 1 jaar.
      Even voor de Japanse inval had het Vaticaan Indonesië als een onafhankelijke Kerkprovincie verklaart en dat respecteerde Japan. Dus alle Jezuïten, Ursulinen, Franciscanessen etc. Scholen, kweekscholen, kleuterscholen, lagere scholen, en middelbare scholen voor Indonesische jeugd bleven doorgaan en mogelijk ook de overeenkomstige Protestanse scholen voor Indonesische jeugd. De Roomse Kerk kent geen ras.
      Ons gezin, moeder en 10 kinderen (begin jappentijd 0 resp 13 jaar) had geen bron van inkomsten en overleefde dankzij de kerkelijke hulpactie: wij kregen twee kostgangers (leerlingen van de Jezuïten Kweekschool te Muntilan) wiens school door de Jappen werd geconfiskeerd en onze bedienden werkten ook voor Jezuïeten seminaristen, die verbleven in een asrama van Budi Utomo bij ons in de straat. Het seminarie op de kerkweg werd door de Jappen geconfiskeerd evenals de St. Antoniuskerk en Pastorie. Ik speelde vaak in het domein van de kok van het asrama Bruder Radyo.
      Toen we in het beschermingskamp Sewugalur te Brosot zaten van december 1945 tot december 1946 kregen we bezoek van onze twee ex-kostgangers Kapitein Suwondo en Kapitein Goeltom in de maand februari 1946….
      Zo ken ik Pemuda’s en blijf bij mijn opvatting dat u en ik behoren tot de generatie dom en de pemuda’s hebben hun vormingstijd goed besteed.
      Paul Vermaes

  34. H.A. Naberman zegt:

    Wordt het niet tijd om deze discussies af te sluiten? We vervallen in herhalingen…..

    • Jan A. Somers zegt:

      De heer Vermaes heeft overigens een situatie beschreven die velen niet kennen. Misschien kent u die hele toestand niet, maar er zijn anderen die er wel in zijn geïnteresseerd.

    • AElle zegt:

      Milan Kundera, hij zegt:
      De mensentijd draait niet in een cirkel, maar snelt in een rechte lijn vooruit. Dat is de reden waarom de mens niet gelukkig kan zijn, want geluk is het verlangen naar herhaling.

      • RLMertens zegt:

        @Aelle; ‘draait niet in een cirkel etc.’- Als ik nu de getuigenissen hoor over gepleegde misdaden, over en weer, blijven we steeds maar ‘draaien’! Draaien om de waarheid. Is dat het geluk/verlangen? Om juist de waarheid te verbergen?

      • AElle zegt:

        Ach, ’t Is ook een sukkel, die dat zei, geboren op 1 april.
        Wat verwacht je dan? Ha, ha.

      • AElle zegt:

        Dan toch maar liever de redenatie/quote van Keren Ann (moeder Indo):
        ‘Ik geloof dat de schoonheid van herhaling iets is dat nog niet genoeg is onderzocht.’
        Oma zegt ook bij alle gestelde vragen: “Saya kurang periksa.”

    • Ron Geenen zegt:

      Herhalingen: U heeft volkomen gelijk. Gewoon doen als ik, gewoon overslaan en de delete knop op uw computer gebruiken. Heus, dat is het gemakkelijkste!

  35. Peter can den Broek zegt:

    Dhr Geenen heeft op een andere web site een algemene opmerking gemaakt over Malang in de Bersiaptijd.

    Mijn verhaal gaat specifiek in op o.a de wijk Lowokwaroe in het N.O van Malang. Pemoeda’s om neutraal te blijven Indonesische nationalisten sluiten in de Lowokwaroe-gevangenis een aantal met name genoemde Nederlanders op. Wat met hen is gebeurd weet ik niet want een link werkt niet in mijn Excel-sheet. Met wat goede wil kan ik wel aangeven hoeveel dode en vermiste Nederlanders en in welke weken in totaal in Malang zijn geregistreerd.

    Een ooggetuige meldt dat hij naar een ander dorp wilt gaan, maar heeft ook in het begin van de Bersiap nog steeds toestemming nodig van het wijkhoofd !!!!! Dat is een consequentie van het Japanse controllesysteem waarbij Nederlanders ic Buitenkampers zich alleen verplaatsen mogen met toestemming van de locale Indonesisch/Japanse autoriteiten.

    Dat niet alleen, Nederlanders in Malang worden door Indonesische nationalisten uit “veiligheidsoverwegingen” voor hun eigen belang in Republikeinse kampen geinterneerd o.a in Kamp de Wijk.

    Malang is ook bekend omdat in de buurt de familie Engelenburg is uitgemoord, maar dat is een snder macaber verhaal.

    Op die manier heb ik wel een kwantitatieve (Excel) en dynamische beschrijving over Malang e.o in de Bersiap op basis van vele ooggetuigenverslagen.

    • Jan A. Somers zegt:

      “Wat met hen is gebeurd weet ik niet” De familie Bouman, wonend in Lowokwaroe, goede kennissen van ons, zijn naderhand gewoon naar Nederland vertrokken, een van de meisjes werkte bij TNO. Ik denk dat ze nu praktisch allen zijn overleden. Een van die meisjes kon gelijktijdig in beide handen een sjekkie rollen!

    • AElle zegt:

      “Malang is ook bekend omdat in de buurt de familie Engelenburgh is uitgemoord, maar dat is een ander macaber verhaal.” Lees maar het verhaal van de overlevende Roos.
      Harry Mertens doet voor zijn Moeder het woord.
      En de Bamboe Roentjing is symbool voor het museum.
      Bestand:Bambu runcing, Monumen Jogja Kembali.jpg
      https://oorlogsverhalen.com/oorlogsverhalen/roos-engelenburg/

      • Ron Geenen zegt:

        @@Ik krijg ze niet meer terug. Maar het heeft wel mijn leven bepaald. Alles is verkeerd gegaan. Indië heeft mijn leven bepaald. Ik heb naar iets gezocht en ik heb het nooit gevonden. Geborgenheid, heb ik gezocht. Dat heb ik nooit gevonden “, aldus Roos Engelenburg.@@

        Ik zie dat helaas ook bij mijn echtgenote. Het woord bersiap is als een vloek in vele Indische families. En voor hun is het onbegrijpelijk dat anderen daar jaren over kunnen blijven zijken.

      • AElle zegt:

        Op Vervoort’s website las ik nog meer details over de Malang-moorden.
        De enige troost was om te lezen dat één van de vele daders uit wroeging zelfmoord pleegde. Een echte Judas Iskariot!
        Die Mw Deuning vermoordde was haar eigen pleegzoon.

      • aelle zegt:

        Dodenmars door de bergen; a portable document format.

        Klik om toegang te krijgen tot Death_March_Through_The_Mountains_PDF.pdf

        A story by Hans Vervoort

  36. Jan A. Somers zegt:

    “geen 500 maar 5 duizend doden heeft gekost, of dat de Watersnoodramp in 1953 geen 2 duizend maar 20 duizend slachtoffers telde” Met twee verschillen: Over het bombardement van Rotterdam en de Watersnoodramp weten we waarover we praten, met de exacte data Over de bersiap ruziën we nog steeds over hoe, wat, wanneer en waar. Van beide eerstgenoemde gebeurtenissen zijn exacte lijsten van de geborgen slachtoffers, en lijsten vermisten, zelfs van de naderhand in ziekenhuizen overleden gewonden. Allen geverifieerd in de bevolkingsadministratie. Van de bersiap worden de geborgen en geregistreerde slachtoffers aangevuld met nullen, ook door historici gebruikt. Het aantal nullen varieert al naar gelang de doelstelling. De aantallen vermisten zijn nooit geverifieerd, maar wisselen ook met de dag.

    • Ælle zegt:

      Op de wikipedia (Wikipaedia) the free encyclopeadia staat de de betekenis van de bersiap alleen in 4 talen verklaard. Nederlands, Engels, Bahasa I. en Javaans.
      Mogen of willen anderen het dan niet weten? Ik was eerst niet boos, maar nu razend. Ggghhrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr

      • AElle zegt:

        In de Franse taal staat ’t onder Politique en Indonésie met de volgende verhulde tekst.

        Face à l’ignorance des aspirations indonésiennes, quatre années de lutte seront nécessaires pour que les deux rivaux finissent par s’entendre. Durant ces années, divers accords, batailles et opérations vont être menées: la Bataille de Surabaya, l’accord de Linggarjati, l’Opération Product, l’accord du Renville et l’Opération Corbeau et Serangan Umum1.

        Ces périodes d’affrontements commenceront notamment par le Bersiap, qui durera d’août 1945 à décembre 1946. Ce terme renvoie aux premiers combats sanglants ayant lieu entre les deux rivaux. Il signifie “se préparer” ou “être prêt” dans la langue indonésienne.

        Rivalen?!
        Japanner Ehito Kimura schijnt alles te weten.

      • AElle zegt:

        Behalve de Jap is er nog ene Piet Hagen, nooit in Indië geweest, die beweert geen jaar geleden nog om met zijn boek Recht te doen (aan de geschiedenis is,
        waar het om ‘d r a a i t’)
        Met geen woord wordt er gerept, dat tijgers in Kediri ritueel door duizenden met speren werden gedood. .

      • AElle zegt:

        .The author of ‘A tiger in the heart, the Javanese Rampok Macan’, Robert Wessing cites (Robert von) Heine-Geldern’s remark “ that someone
        really ought to pull all this Southeast Asian tiger lore together and analyze it.”
        Very interesting!

      • RLMertens zegt:

        @Aelle;’Ggghhrrrr..’- Draaien om de waarheid. Dat bersiap door Nederland werd uitgelokt. Om de Britten voor een fait te stellen; de opstand neer te slaan omwille van Nederland’s terugkeer. Die weigerden; ‘geen enkel soldaat meer te offeren aan deze koloniale oorlog’ en vertrokken.

      • Jan A. Somers zegt:

        “le Bersiap, qui durera d’août 1945 à décembre 1946.” 1946 is wel een beetje laat, maar ja,. die Fransen hadden alleen maar Indo-China.

      • Jan A. Somers zegt:

        “Die weigerden;” Nee hoor, hun tijd zat erop. SEAC zou het gezag waarnemen totdat Nederland voldoende troepen daarvoor had.

      • RLMertens zegt:

        @JASomers; ‘hun tijd zat er op etc.’- Na Nehroe’s protest nav. revolte in Soerabaja; . Mountbatten; ‘geen enkel soldaat te offeren’!

      • Jan A. Somers zegt:

        Misschien weet u het nog steeds niet maar gedurende de oorlog behoorde het grootste deel van de Pacific, inclusief Nederlands-Indië, maar exclusief Sumatra, tot het bevelsgebied van de Amerikanen, de South West Pacific Area (SWPA) onder General Douglas MacArthur. Voor Nederlandse civiele aangelegenheden in geallieerd gebied beschouwde hij de NICA als een passend orgaan, de samenwerking verliep vlot. Tot het Engelse bevelsgebied, het South East Asia Command (SEAC) onder Lord Admiral Louis Mountbatten, behoorden Birma, Thailand, Malakka en Sumatra. In juli 1945 kwam de atoombom beschikbaar, tijdens de conferentie van Potsdam besloot President Truman tot inzet van dat wapen. Ook werd in Potsdam afgesproken dat bij een Japanse capitulatie de grenzen van de bevelsgebieden zouden worden gewijzigd, Mountbatten zou onder meer ook Nederlands-Indië en Frans Indo-China onder zijn hoede krijgen. Vanuit Nederland zouden de eerste leger-eenheden (4000 man) pas eind oktober in Indië kunnen arriveren waardoor Nederland op Britse hulp zou moeten leunen. Mountbatten organiseerde echter al tussen 26 en 28 augustus capitulatiebesprekingen waarbij de Japanners werd opgedragen te zorgen voor orde en rust in de bezette gebieden en hulp aan krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden. Voorkomen moest worden dat er in de bezette gebieden een machtsvacuüm zou ontstaan. Het zenden van Britse troepen naar Nederlands-Indië, alsmede de hulp aan gevangenen aldaar stond echter onderaan de plannen (en mogelijkheden) van Mountbatten. In de planning van het SEAC kwam Batavia als laatste aan de beurt, begin oktober, na de bezetting van Malakka en Singapore, alsmede Saigon waar het Japanse opperbevel over Zuidoost-Azië was gevestigd. Aangezien het SEAC niet in staat werd geacht geheel Indië te bevrijden, werd Australische hulp gevraagd. De Australische regering was hiertoe slechts bereid indien buiten het SEAC een afzonderlijk Australisch opperbevel zou worden geschapen, Borneo en Oost-Indonesië omvattend met uitzondering van Bali en Lombok. Voor de bevrijding van Oost-Indonesië werd een op Borneo aanwezige Australische divisie beschikbaar gesteld. Het is duidelijk dat de herindeling van de Britse en Amerikaanse bevelsgebieden uitermate vertragend heeft gewerkt op activiteiten die het predikaat ‘bevrijding’ hadden moeten dragen. Bovendien kreeg met het oog op de gespannen situatie in Brits-Indië de terugkeer van Brits-Indische militairen voorrang. Krijgsgevangenen en geïnterneerden die het geluk hadden terecht te komen op Amerikaanse, Britse of Nederlandse schepen werden op grootse wijze onthaald en beleefden hier hun persoonlijke bevrijding, even loskomend van de zorgen en onzekerheid over het onbekende lot van verwanten. Het betrof echter slechts kleine groepen, voor de meeste Europeanen was het feest van de bevrijding niet weggelegd.
        Vanuit Nederland werd intussen getracht troepen naar Indië te sturen. De daartoe bestemde militairen waren weliswaar nog niet beschikbaar, maar onder het geallieerde hoofdkwartier in Europa ressorteerden vijftien bataljons die vrij werden gegeven voor inzet overzee en omstreeks 22 augustus zouden kunnen vertrekken. Met de Britse regering werd de uitrusting en het transport geregeld, omstreeks 1 november zouden zo tien Nederlandse bataljons in Indië kunnen worden ingezet. De Britse regering stelde SEAC van deze afspraken op de hoogte maar binnen SEAC bleek geen scheepsruimte over te zijn. Het was een bizarre situatie: een groot aantal Nederlandse schepen werd ingezet voor de repatriëring van Amerikaanse, Britse, Brits-Indische en Australische gevangenen terwijl Nederlandse krijgsgevangenen niet verder kwamen dan de verzamelpunten in Manilla, Bangkok en Rangoon. Bovendien konden ondanks de Britse toezeggingen de in Nederland beschikbare troepen niet naar Indië worden vervoerd, evenmin als beschikbare Brits-Indische militairen en herbewapende Nederlandse krijgsgevangenen. Maar in februari/maart 1946 was de troepenmacht uit Nederland op een zodanig niveau gekomen dat de Britse troepenmacht kon worden afgelost. Dat was buiten Java en Sumatra al eerder gebeurd met de aflossing van de Australiërs.

      • Ron Geenen zegt:

        Goed stuk. Uw schrijven komt overeen met wat er in het boek Westerling, de Eenling staat. Op Sumatra zaten na de oorlog nog ongeveer 70,000 jappen. Die kregen o.a. opdracht van de Engelsen, die zelf in Colombo zaten, om de Nederlandse gevangenen in jap kampen te beschermen. Dat werd vaak slechts gedeeltelijk gedaan, want niemand controleerde hen.

  37. RLMertens zegt:

    ‘bersiap etc.’- In 1945 een strijdkreet voor de Indonesische jongeren. De angstaanjagende roep van de pemoeda’s tegen alles wat met de Belanda’s te maken had. Een explosie van haat! – Dan te bedenken/in herinnering te brengen dat er toen ook een groep Nederlanders(!) te Batavia waren; De Progressieve Groep; met oa journalist DMG.Koch,prof. Wertheim,J.deKadt ea. die toen pleitten om de Republiek juist nu(!) te erkennen. Hen te begeleiden/bij te staan tot een volwaardige staat. Om dan de eeuwige vriendschapsband te verkrijgen. Tot heil van beide naties! – Dan was bersiap nooit gebeurd…en al die onschuldige slachtoffers bespaard!

    • Jan A. Somers zegt:

      In diezelfde tijd had Indië in Soerabaja niets te maken. Het gezag was krachtens de capitulatievoorwaarden in Japanse handen. En die deden dat goed! Op 29 september (lang na 17 augustus!!!) kregen de Japanners de opdracht de overname van het gezag door de Britten (niet de Nederlanders!) voor te bereiden. Nog dezelfde avond werd door een groep voormalige Peta, Heiho en Seinendan-soldaten een actieplan opgesteld: het mobiliseren van het (kampong)volk met de kreet siááááp, het gevangen nemen en ontwapenen van Japanse militairen en het bezetten van de telefoon- en telegraafkantoren. Niks geen Nederlands gezag te bekennen!

      • RLMertens zegt:

        @JAsomers; ‘niks geen Nederlands gezag etc.’ – 30/9’45 Britse troepen olv. com.Cristison in Batavia en zoeken contact met de Republiek. Op 4 okt.1945 arriveerden Van Mook in Batavia. Op die zelfde dag inviteerde Van der Plas,(ass. van Van Mook) Soekarno voor een gesprek; geen merdeka! Dit gesprek is door Den Haag/Logeman gedesavoueerd= niet vermeld in onze geschiedenis! 5/6 okt.’45 volgt een door Soekarno opgedragen voedselboycot tegen alles wat met Nederland te maken heeft. Bersiap volgt; dood aan alle Belanda’s! – De door mij geciteerde Progressieve groep leden hebben allen de Japanse kampen overleefd. Zij hadden veelvuldig contact met Indonesische prominenten!

      • AElle zegt:

        Na het lezen over het wel en wee van Logeman, a.k.a. Si Matjan, in de oorlog gevangen, geinterneerd door de Duitsers, tot september 1944 van zijn vrijheid beroofd, is de situatie van damals/toen vroeger beter te verteren. Iedereen was of werd bingung/in de war gebracht.
        http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn4/logeman

        Aan Soekarno’s voedsel boycot had ook Australië gehoor gegeven door voedselschepen richting Java tegen te houden. Waar of niet waar?

      • AElle zegt:

        https://en.wikipedia.org/wiki/Black_Armada#“Black_ban”_on_Dutch_shipping
        Waarom is de link “Luitenant ter zee H.V. Quispel, hoofd van de NIGIS (Netherlands Indies Government Information Service)” verwijderd?

        Quispel studeerde in 1935 af als luitenant. Hij diende onder meer als luitenant ter zee in Nederlands-Nieuw-Guinea en was tijdens de Tweede Wereldoorlog directeur van Netherlands Indies Government Information Service te Australië. In die hoedanigheid was hij tijdens de Tweede Wereldoorlog regelmatig te horen op Radio Oranje.

      • AElle zegt:

        Op zoek naar info (Nederlandse en Australische relaties in 1948) over Rupert Lockwood (Van Vught en Klooster) kwam ik de e-thesis (incl. 40 verwijzingen) tegemoet van Cosette Adriaans:
        http://www.ethesis.net/ned_aus/ned_aus_inleiding.htm

      • Jan A. Somers zegt:

        “arriveerden Van Mook in Batavia. Op die zelfde dag inviteerde Van der Plas,(ass. van Van Mook) Soekarno voor een gesprek” Dat heeft toch niets met het Nederlandse gezag te maken. Ze mochten er zijn, meer niet. En in Soerabaja, dat in die tijd wilder was dan Batavia was er al helemaal geen Nederlands gezag. Daar maakte SEAC de dienst uit. Zoals afgesproken. En Van der Plas was geen assistent van Van Mook, maar een vertegenwoordiger van de Nederlandse regering, niet van het Indische gouvernement zoals Van Mook. Van der Plas wist zelfs Patterson over te halen de Indonesische leiders te negeren en in Batavia alle regeringsgebouwen onder NICA-toezicht te plaatsen.

      • Peter van den Broek zegt:

        Ik moet dhr Mertens toch gelijk geven

        Klik om toegang te krijgen tot NL-HaNA_2.21.266.ead.pdf

        Van der Plas was als zodanig direkt betrokken bij de voorbereidingen voor een herstel van het Nederlands gezag in Indië.
        In 1944 bij de heroprichting van de Nederlands-Indische regering in ballingschap werd Van der Plas benoemd tot direkteur Binnenlands Bestuur.
        In augustus en september 1945 voerde hij namens de Indische regering de besprekingen met de Britse legerleiding (South-East Asia Command) over de bevrijding van Java.
        In oktober 1945 zette hij als Chief Civil Affairs Officer, regeringsadviseur en rechterhand van Van Mook weer voet aan wal op Java. Van der Plas, die diverse Indonesische talen vloeiend beheerste, gold als een Islam-kenner bij uitstek uit hoofde waarvan hij in de periode 1944-1946 tevens optrad als adviseur voor Islamitische Zaken.

      • Jan .A. Somers zegt:

        Het kan best zijn dat jullie (ook) gelijk hebben. De loopbaan van Van der Plas is nogal chaotisch, dat assistentschap is ook maar voor even geweest. Maar hij was wel op hoog niveau op bijeenkomsten met MacArhur en Mountbatten waarbij je Nederlandse regeringsvertegenwoordigers verwacht, en geen Indische bestuurders. Vandaar mijn plaatsing als vertegenwoordiger van Nederland. Vanwege mijn gezondheidstoestand heb ik even geen mogelijkheid verder in mijn spullen zoeken, ik kom er nog wel op terug. Kunnen jullie me wel helpen aan die berisping (uit Nederland) die hij zou hebben gekregen vanwege zijn voorgenomen ontmoetingen met Indonesische leiders en Soekarno in het bijzonder? Hij en Patterson waren eerst nog van mening dat met het aanpakken van de republikeinse leiders de rust zou terugkeren. Yamamoto, hoofd van het Japans militair bestuur op Java, adviseerde Patterson samen te werken met Soekarno en Hatta waarbij dan wel hun wens tot onafhankelijkheid zou moeten worden geëerbiedigd. Van der Plas wist Patterson echter over te halen de Indonesische leiders te negeren en alle regeringsgebouwen onder NICA-toezicht te plaatsen. Van Mook heeft nooit een berisping gekregen voor zijn ontmoeting met Soetakarno, al waren ze in Den Haag not amused (voorzichtig gezegd). Ik kan even niet bij mijn spullen voor zover die niet op mijn computer staan.

      • RLMertens zegt:

        @JASomers; ‘Van Mook etc.’- Uit de dr.L.de Jong dl.12-2e helft; Op 25/10’45 seinde van Mook naar Den Haag/Logemann dat hij voornemens was om met de leiders van de Republiek een gesprek aan te gaan. Op 29/10 Logemann antwoordde ; niet akkoord. Maar op 1/11 was er gesprek, samen met van der Plas, dr.PJA Indenburg(ex,dir. kabinet van de GG) in de woning van gen.CHristisons, met moh.Hatta, Agus Salim en Soekarno als toehoorder. Dit tot grote verontwaardiging van de Haagse ministers. Zij besloten van Mook een bindende instructie te sturen, dat hij alle contacten met Soekarno moest afbreken. En besloten óók hem ten spoedigste te vervangen. – Deze ontmoeting 1/11’45 met Soekarno staat ook vermeld in; Indonesië, Chronologische Documentair Overzicht van mr.JA.Mommersteeg dd. 28/7-1947(!)

      • Jan A. Somers zegt:

        “Maar op 1/11 was er gesprek, samen met van der Plas, dr.PJA Indenburg(ex,dir. kabinet van de GG) in de woning van gen.CHristisons, ” Over deze ontmoeting heb ik op 26 februari 2019 om 11:56 am al Van Mook zelf geciteerd: “dat over de gehele bespreking een sfeer van gemoedelijkheid en oude relatie lag (…) een gezamenlijke grondslag voor waardering en begrip, die geen oorlog en geen revolutie weg kunnen vagen. “Deze ontmoeting met Soekarno [JAS:op 23 oktober!], die wel zeer in strijd scheen te zijn met de instructies uit Den Haag om niet met hem te onderhandelen, verwekte grote beroering in Nederland. Zo scherp was de reactie, dat de Regering het nodig achtte om zonder verder overleg deze stap in de pers[JAS!!!!!] te desavoueren. Later is deze opwinding gezakt en begon men de onredelijkheid in te zien om, zoals de heer Thio Thiam Tiong dat later zeide, “wel met de procuratiehouder, maar niet met de patroon te willen spreken””.

      • RLMertens zegt:

        JASomers; ‘van Mook citeren etc.’ – Kan wel, echter is dat alles; die sfeer van gemoedelijkheid etc, wat er toen besproken was?

      • Jan A. Somers zegt:

        “wat er toen besproken was?” Ik zal voor uw gemak Van Mook maar weer citeren: “(…) moest het in de gegeven omstandigheden juister worden geacht het contact niet geheel af te wijzen, omdat alleen daardoor de mogelijkheid of onmogelijkheid van overeenstemming zou kunnen worden bewezen. (…) en zou men in een volstrekte afwijzing van ieder contact om redenen van persoonswaardering, vooral wanneer dat contact van de andere zijde werd gezocht, niets anders hebben kunnen zien dan een vooropgezette wil om de oude gezagsverhoudingen te herstellen. Daarom heb ik toen gemeend zulk een eerste contact niet te moeten weigeren en het, na mijn mededeling, dat ik in een onderhoud met Ir. Soekarno weinig heil zag, aan de republikeinen te moeten overlaten, of hij daarbij aanwezig zou zijn. (…) Ir Soekarno verscheen inderdaad en ook bij deze eerste ontmoeting, die overigens niet anders was dan een algemene verkenning (…).” En in een voetnoot: “1 Er was geen sprake van onderhandelen en evenmin van een uitnodiging mijnerzijds om met hem te spreken. De weigering om hem te zien zou in die tijd ieder contact onmogelijk hebben gemaakt.(…)”. En verderop: “Bovendien hebben ook de verdere daden van de heer Sjahrir en zijn medewerkers bewezen, dat hij, met handhaving van een republikeins standpunt, de samenwerking met Nederland wenselijk en noodzakelijk achtte en aan die overtuiging ten slotte zijn positie heeft vastgeknoopt en — toen het niet langer ging –opgeofferd.”

      • Jan A. Somers zegt:

        ff vergeten: Let goed op deze datum, 23 oktober 1945. In het vuur van de bersiap! Op 15 oktober was in Soerabaja het vuur van de Simpangclub begonnen.

      • RLMertens zegt:

        @JAsomers; ‘daarom heb ik (vMook) gemeend etc.’- Een school voorbeeld van diplomatieke taal…om zijn eigen hagje/houding, vooral voor Den Haag, (alvast) goed te praten. Ik denk, dat er zeker meer; merdeka etc. over de toekomst is gesproken! Vooral zijn vooraf verklaring; ‘weinig heil te zien heil te zien in een onderhoud met Soekarno’; wat te denken wat Boeng toen dacht? Die koos voor de ‘aanval’ en was er ter plekke; voor de confrontatie! Mi. zijn er zeker hardere noten gekraakt.

  38. aelle zegt:

    Excerpt from the Wikipedia (English) Indonesian National Revolution
    An archived eyewitness testimony of the events of 22 October 1945 states:
    “Before each execution Sutomo mockingly asked the crowd what should be done with this “Musuh (enemy) of the people”. The crowd yelled “Bunuh!” (kill!) after which the executioner named Rustam decapitated the victim with one stroke of his sword. The victim was then left to the bloodthirst of boys 10, 11 and 12 years old. …[who] further mutilated the body.” “Women were tied to the tree in the back yard and pierced through the genitals with “bambu runcing” (bamboo spears) until they died.”

    • ÆLLE zegt:

      The victim was then left to the bloodthirst of boys 10, 11 and 12 years old. …[who] further mutilated the body.”

      Ik zou nu toch wel willen weten wat er verder gebeurde met het slachtoffer nadat de beul Rustam hem met één enkele zwaardslag onthoofdde (wat bij de onthoofding van de Schotse Queen Mary toen op 8 februari 1587 niet meteen gelukt was) en de bloeddorstige Indonesische jongetjes van slechts tien, elf en twaalf jaar oud het lichaam verder mutileerden.
      Wat is tussen de regels … weggelaten? Was ’t zo iets schandelijks/mensonterend wat ze deden?
      Ik denk ’t wel.

      • ÆLLE zegt:

        Het verslag van Mary’s wrede onthoofding:
        The executioner, or rather the minister of Satan, strove to kill not only her body but also her soul, and kept interrupting her prayers. The Queen repeated in Latin the Psalm beginning In te, Damine, speravi; nan canfundar in aeternum. When she was through she laid her head on the block, and as she repeated the prayer, the executioner struck her a great blow upon the neck, which was not, however, entirely severed. Then he struck twice more, since it was obvious that he wished to make the victim’s martyrdom all the more severe. It was not so much the suffering, but the cause, that made the martyr.
        Volgens ooggetuige Pierre de Bourdeille.

  39. Peter van den Broek zegt:

    De indruk wordt gewekt dat de Bersiap zich alleen afspeelt op Java en Sumatra, alsof op de andere eilanden de overgang van het Japanse bezetting via de Britse militaire gezag naar het Nederlandse gezag zo logisch en zonder veel problemen ging. De waarheid is anders.
    Om niet het verwijt te krijgen dat ik louter de Bersiap beschrijf vanuit Nederlands oogpunt vermeld ik een in Nederlandse ogen onderbelicht verhaal uit Indonesische bron.

    Als begin Oktober 1945 Van Mook in Batavia terugkeert, voert de Koninklijke Marine een niet door de SEAC geautoriseerde landing uit bij Singaraja op Bali ook wel het Abraham Crijnssen-incident genoemd. Hr. Ms. Abraham Crijnssen is een Nederlandse mijnenveger die dan een marine-eenheid aan wal zet.
    Deze eenheid is nogal trigger-happy en de eerste martelaar van de Indonesische revolutie op Bali valt, I Ketut Merta. Daardoor nemen de vijandigheden op Bali toe en de Japanners zijn genoodzaakt de Orde en Rust te handhaven.
    Door de daarop volgende gewelddadige gebeurtenissen zijn de Britten niet geneigd om olie op het vuur te gooien door Nederlandse troepen op Bali te laten landen. De beslissing daarover wordt telkens weer uitgesteld. In eerste instantie hadden de Nederlanders gedacht 150 man nodig te hebben om Orde en Rust te handhaven op Bali, uiteindelijk zijn het 2.000 KNIL-militairen geworden, de beruchte Y- of Gadjah Merah brigade.

    Ik heb begrepen dat de historica Anne Lot-Hoek in het kader van het dekolonisatieproject de gewelddadige rol van de Nederlandse militairen bestudeert zie ook https://javapost.nl/2014/11/15/een-vuil-oorlogje-op-bali/

    Als de Britten (brigade van Mallaby) eind Oktober 1945 bij Surabaya willen landen, voegt dezelfde Hr. Ms. Abraham Crijnsen zich ongevraagd bij de landingsvloot maar de Britten (SEAC) sturen het schip weg.
    Na de onverklaarbare landing op 2 September 1945 van LTZ1 de Back op Java (de officer is een onderzeebootgezagvoerder!!!) , het eigenmachtig optreden van KTZ Huijer op September/Oktober 1945 in Soerabaja en de niet-geautoriseerde landing van een bataljon van de Mariniersbrigade eind december 1945 op Java geven deze gebeurtenissen alleen maar aan dat minstens de Koninklijke Marine een eigen agenda had in de Bersiapperiode.

    • Jan A. Somers zegt:

      “De waarheid is anders.” Nee hoor,het gaat om de details. De overdracht van gezag door SEAC aan Australië bestond uit Borneo en Oost-Indonesië, met uitzondering van Bali en Lombok. Dat in het vuur van de reacties die kleine eilanden worden vergeten, is toch geen probleem? Ieder die zich met deze geschiedenis bezig houdt weet ervan. Zelf heb ik het vaak over de Grote Oost, en dan weten belanghebbenden ongeveer wel wat dat is.
      “dat minstens de Koninklijke Marine een eigen agenda had in de Bersiapperiode.” Dat wist toch iedereen, en niet alleen in de bersiap: [citaat JAS] Tijdens de bijeenkomst van de Verenigde Naties in Londen in januari 1946 vond een doorbraak plaats waar ook Van Mook tevreden mee was. Met de Britse toezegging tot steun besloot de Nederlandse regering besprekingen met de republikeinen niet langer uit te stellen. Hoge functionarissen die in de weg hadden gestaan werden vervangen: aan Britse zijde werd bijvoorbeeld Christison vervangen en aan Nederlandse zijde werden admiraal Helfrich en de generaals Van Oyen en Uhl vervangen door vice-admiraal A.S.Pinke en de generaals Spoor en Buurman. Maar ook terug in Nederland bleven zij stoken: [citaat JAS]: Zowel Van Mook als Sjahrir hadden al in november gepleit voor snelle politieke beslissingen; militaire krachten zouden anders de vrije hand krijgen en de positie van de onderhandelaars worden verzwakt. In Nederland hadden zowel generaal Kruls, chef staf van het leger, als admiraal Helfrich, bevelhebber van de zeestrijdkrachten, openlijk afstand genomen van de concept-overeenkomst van Linggadjati. Het lukte hen echter niet bij koningin Wilhelmina steun te krijgen voor hun opvattingen. Deze actie was niet zonder gevaar, er was een club gevormd met bekende Nederlanders waaronder ook politici, oorlogsvrijwilligers/Engelandvaarders. Overigens meen ik te weten dat Helfrich met Huyer ook een Nederlands oorlogsschip wilde meesturen hetgeen werd verijdeld. Ik heb ook zo’n idee dat Huyer instructies van Helfrich zou hebben meegekregen.

      • Peter van den Broek zegt:

        De situatie in Soerabaja in eind September-Oktober 1945 kan best vanuit één en toen nog heel jonge ooggetuige beschreven worden, maar dat beperkt zich tot de Europese wijk, is dus heel beperkt en geeft een vertekenend beeld van de gebeurtenissen in Soerabaja

        Maar neem nu verklaring van KTZ Huijer, begeleid door een japans en volgens eigen zeggen later door een Indonesisch escorte. Was dat ook een eerbetoon of een soort voorlopige en preventieve inhechtenisneming?

        Of het verhaal van overste Roelofsen, stafchef van diezelfde KTZ Huijer, vòòr de oorlog commandant van de Marinekazerne in Soerabaja. hij kwam samen met Huijer in Soerabaja.

        Anders het verhaal van LTZ1 de Back , oorspronkelijk onderzeebootkapitein, die al op 2 September 1945 op Java landde en later voor de RAPWI werkzaam was.

        Die getuigenissen zijn te lezen in het Archief van Tranen. Opmerkelijk is dat Jack Boer deze getuigenissen heeft verzameld!!! Waarom?
        zie Archief van Tranen-dossier Jack Boer-documentenpagina
        KTZ Huijer(012), LKOLMARNS Roelofsen(010) en LTZ1 de Back(009).

      • Jan A. Somers zegt:

        “dat beperkt zich tot de Europese wijk” Hoe weet u dat?

  40. Peter van den Broek zegt:

    Dat Abraham Crijnssen-Incident vind ik nergens terug in Nederlandse Geschiedenisverhalen, wel in het boek van Nyoman S. Pendit, Bali Berjuang .

    Vermeldenswaardig over de Bersiap- gebeurtenissen in Bali is wel de Slag bij Marga,
    Jaarlijks wordt op Bali de slag bij Marga of Poepoetan Margarana op 20/11/1946 herdacht . Het was de grootste veldslag op Bali tijdens de onafhankelijkheidsoorlog.
    De opstandelingen stonden o.l.v. Ngurah Rai. Hij werd na de onafhankelijkheid uitgeroepen tot één van Indonesie’s 87 helden. Het internationaal vliegveld van Bali is naar hem vernoemd.
    Bij Margarana zijn in totaal 1.371 gesneuvelden begraven , onder wie 19 vrouwen en 11 Japanners (sic).

    En dan hebben we natuurlijk de Bersiapgebeurtenissen op Celebes, waarbij meer dan 1.000 Nederlanders en met Nederlanders collaborerende Indonesiers het Bersiapslachtoffer werden. Toen kwam kat Westerling aan de beurt.

  41. aelle zegt:

    Op 7 februari 2014 waren er 290 reacties gekomen op het onderwerp Bersiap, de werkelijke cijfers, toen buitenzorg het verzoek deed om de discussie te sluiten. op 4 maart 2014 om 9:04 am.
    “Het vuur van de bersiap” van 24 januari 2019, 5 jaren later geplaatst, heeft onlangs op 26 februari 2019 reeds 288 reacties bereikt. Ongeveer het dubbele.
    Betekenen deze cijfers of feiten niet dat het onderwerp nog steeds leeft onder de nabestaanden mbt de bersiap?
    Misschien is een derde bersiap onderwerp/thema/topic nog gewenst om het duistere verleden af te sluiten of om er juist mee te leven.
    Whatever!

    P.S. Ik heb het boekje, een bibliografie,” En, . . .hoe was het daarbuiten?” (Buiten de Japanse kampen en in de bersiap – 1941-1949) Een te weinig gestelde vraag door Okke Norel in handen om er uit te lezen als er vragen zijn.
    Okke Norel is geboren als enig kind in Magelang. Zijn vader was de zoon van een molenaarsknecht die in 1928 naar het KNIL ging en aan het begin van de Japanse bezetting sergeant-majoor-instructeur was. Zijn moeder was een boerendochter die verpleegster werd.
    Na omzwervingen, Patjet, Magelang, Harderwijk in Nederland, Semitau aan de bovenloop van de Kapoeas in de Westerafdeling van Borneo, Singkawang, en Batavia, weer gearriveerd in 1941 in Magelang. De rest over Okke Norel is een lang verhaal.
    Bedankt Okke, RIP

    • aelle zegt:

      In Museon Kennisbank/Okke Norel lezen we wat hij over zichzelf had gezegd:
      Ik ben dus een blank ‘buitenkampkind’ en voelde me altijd buitengesloten van de groep mensen die in de kampen hadden gezeten. Pas toen ik me aan het eind van de jaren ’80 aansloot bij een groep buitenkampers, allemaal indo’s, werd ik volledig geaccepteerd. Ik werd door hen wel ‘indo boelè’, witte indo, genoemd.

      • Jan A. Somers zegt:

        “buitengesloten van de groep mensen die in de kampen hadden gezeten.” Dat gevoel heb ik nooit gehad. En heb er geen slachtofferprofiel aan overgehouden. Voor mij was het een wilde jeugd, heb hierover enkele jaren geleden hier in Javapost een paar stukjes over geschreven.

    • buitenzorg zegt:

      Dank je, Aelle! Ik kon het boekje hier niet zo snel vinden, jij dus wel. Ja, het leeft nog erg. Zowel hier op de Java Post, als in het forum van Indisch4ever.
      Ik weet wel zeker dat dit onderwerp nog een of meerdere keren terugkomt 😉

    • Indisch4ever zegt:

      Pagina’s van de website van Okke Norel staan nog op het internet
      http://old.buitenkampkinderen.nl/TentoonstellingMuseon.htm

  42. aelle zegt:

    ~ Nadat de repatriëring in Europa in de nazomer van 1945 voor het grootste gedeelte was voltooid, richtte het hoofd van het Bureau voor Evacuerings-, Repatriërings- en Verzorging van Oorlogsslachtofferszaken Van Os van Delden zijn aandacht op Nederlands-Indië. In Nederland was er veel onduidelijkheid over de toestand in de Oost: waar bevonden de geïnterneerden zich en om hoeveel repatrianten ging het precies? In eerste instantie werd het Nederlandse Rode Kruis aangewezen als de centrale instantie voor de repatriëring onder toezicht van de Nederlandse regering. De plannen veranderden echter doordat er steeds slechtere berichten kwamen uit Nederlands-Indië over de toestand aldaar. De minister van Overzeese Gebiedsdelen (voormalig ministerie van Koloniën) Logemann en de commissaris voor Indische Zaken Bannier besloten de repatriëring in overheidshanden te houden en de leiding op te dragen aan Van Os van Delden. Het Nederlandse Rode Kruis werd naar de achtergrond geschoven en zou uiteindelijk alleen nog een hulpverlenende rol gaan spelen.
    Bron: Oorlogsgetroffenen.nl

    “De plannen veranderden echter doordat er steeds slechtere berichten kwamen uit Nederlands-Indië over de toestand aldaar.”
    Welke berichten?
    Ja, hoe zouden die steeds slechtere berichten toch gekomen zijn???

    • RLMertens zegt:

      @Aelle; ‘steeds slechtere berichten etc.’- En dan toch beweren, dat de situatie in sept.45 voor hen(vMook ea.) als verassing was! Al in sept.1944 richtte Soekarno zich in een radio rede tot onze regering in Australië; dat Indonesië zeker niet wacht op een herbezetting van Nederland!

  43. Ælle zegt:

    NIOD noemt verschillende bombardementen op Nederland. Bah, ook gebombardeerd door de geallieerden, RAF, Engeland en USAF, Amerika.met teveel doden als gevolg.
    Ik heb in Dordrecht nog een tijdje een koop-hoek-huis in het centrum bewoond met kapotte muren waarvan verteld werd dat ze nog aan de oorlog herinnerden. Collateral damage/nevenschade genoemd.
    RAF 24 oktober 1944 Dordrecht, park Merwestein 69 (52) doden.
    https://www.niod.nl/nl/vraag-en-antwoord/duitse-en-geallieerde-bombardementen-op-nederland

    • Ælle zegt:

      Op 24 oktober werd Park Merwestein ( Het oudste stadspark van Dordrecht.sinds 1885)
      gebombardeerd. Er bevond zich het hoofdkwartier v.d. 15de Armee v.h. Duitse leger. Er zouden 2 generaals, 55 officieren en 200 manschappen slachtoffer zijn geworden, maar later rees er twijfel. Vermoedelijk 13 soldaten en 69 bewoners kwamen erbij om het leven, volgens Wim Huijser.
      Uit: Geschiedenis van Dordrecht (stad van mijn voorouders van Vader’s zijde) en uit:
      Dichter bij Dordt: Biografie van C. Buddingh’.

      • Ælle zegt:

        Nog tweemaal daarna hebben de geallieerden Dordrecht bestookt met hun bommen.
        Evenals op maandag 22 januari en op zondag 28 januari 1945 niet zonder gevolgen.
        De namen van 59 slachtoffers zijn bekend.
        Reeds op 24 november 1813 bombardeerden Franse troepen de stad onder bevel van commandant Gesparaux.
        Hoe zat het ook weer met dat bombardement? Even een stukje geschiedenis: “Vanwege het door de Fransen ingevoerde Continentale Stelsel (handelsboycot tegen Engeland) kwam ook in Dordrecht de handel stil te liggen. En een deel van de mannelijke inwoners wordt door de Franse bezetter onder de wapenen geroepen en laat in het verre Rusland het leven. Half november 1813 verlaten de Fransen op het gerucht van de nadering van geallieerde troepen de stad Dordrecht. Maar op 22 november keren ze er na een beschieting vanuit Papendrecht en een moedige bemiddelingspoging van de commandant der schutterij mr. Matthijs Beelaerts terug. De dag erop verlaten ze op het gerucht van naderende Kozakken en Pruisen Dordrecht wederom. Maar als de tegenstander weg blijft, proberen ze op 24 november de stad weer in te nemen. Er volgt weer een beschieting vanaf Papendrecht. Het vijandelijke vuur wordt beantwoord door twee kanonneerboten op de rivier. Volgens de overlevering worden de Fransen als de munitie bijna verbruikt is, verdreven door een laatste doeltreffend schot, afgevuurd door zeeofficier Merkus en de inderhaast ondersteboven gehesen Dordtse vlag met stedenmaagd op de Riedijkspoort, die wordt aangezien voor de vlag van Engelse hulptroepen, zorgt ervoor dat de Fransen Dordrecht verlaten. Een laatste poging van de Fransen om de stad weer in te nemen wordt op 30 november (1813) voorkomen”.

      • Jan A. Somers zegt:

        In oktober 1944 bombardeerden en beschoten de Engelsen en Canadezen Westkapelle in het kader van de bevrijding van Walcheren om de Westerschelde open te breken voor de transporten naar Antwerpen. Het hele dorp plat! (Alle daken van het herbouwde dorp hebben dezelfde kleur dakpannen, alles is in één keer weer opgebouwd). De slachtoffers liggen er op het ereveld, daar gaan we af en toe naar toe, Hormat! In Vlissingen in dezelfde tijd bombardeerden en beschoten de Engelsen en Schotten Vlissingen.Op één na alle huizen plat of beschadigd. Daar gaan we ook af en toe naar toe, daar ligt ook mijn schoonmoeder die ik nooit heb gekend. Hormat.

  44. Irawan Sewabndono zegt:

    Over dat getal van 3500 slachtoffers heb ik me ook altijd verbaasd. Burgers met 35.000 (gebruikt telkens de wooorden soms of sommigen, hij is niet pro Indie) en Bussemaker met 200.000 zitten meer in de goede richting. De verklaring van L. de Jong dat europese vrouwen met indonesiers waren getrouwd liikt me getuigen van volstrekt gebrek aan inzicht in de koloniale samenleving. Welke Europese haalde het in haar hoofd met een inlander te trouwen? Dan verloor je de juridische status van Europeaan en leefde je verder in grote armoede. Hooguit enkele tientallen waren getrouwd met de zeldzame Inlandse academici of bij nog grotere uitzondering met prijaji’s, maar voor het overige was je verlagen tot een echte inlander ondenkbaar.

    Ik reageer omdat ik bezig ben met een uitgave van de brieven van mijn vader over de bersiap tijd. In dat verband ben ik gaan zoeken naar harde cijfers, zoals de volkstelling van 1930, J.J.P. de Jong (Waaier van fortuin), Rode Kruis, RAPWI, Pelita, de WUV. September 1945 zaten volgens Burgers meer dan 120.000 Nederlanders vast in de kampen. Tel daarbij op de 20.000 mensen gestorven in de Japanse kampen op, dan kom je op 140.000. Trek je dat getak weer af van de 300.000 personen met de status van Euroepaan in 1940, dan resulteert dat in een voorzichtig getal van 150. 000 buitenkampers. Vooral de buitenkampers werden slachtoffer van de bersiap. RAPWI komt tot een getal van 200.000 ontheemde Europeanen, in kampen en in republikeins gebied. Dat is ook meer in overeenstemming met de naar schatting van 100.000 na 1949 gerepatrieerden inclusief na 1956 de spijtoptanten. Velen waren al eerder na de oorlog naar Nederland vertrokken.

    Kortom, ga je die gegevens wetenschappelijk extrapoleren en vooroorlogese cijfers vergelijken met naoorlogse , dan blijken zo een kleine 50.000 europeanen en buitenkampers/indo’s niet meer traceerbaar. Ik vermoed dat deze slachtoffers gewoon in de kali of massagraven zijn verdwenen zonder verder sporen achter te laten. Het gaat me niet om de exacte cijfers, maar om een idee te geven van de omvang van de genocide op indo- iropeanen. Dan is die 200.000 van Bussemaker niet uit de lucht gegrepen. Laten we het houden op, naast de 20.000 kampslachtoffers, nog eens 49.999 bersiap doden, dan is het toch wel een flink aantal vergeten doden.

    Dit is ook meer in overeenstemming met de massaslachtingen in Batavia door pemoeda’s zoals mijn vader die beschrijft en zoals mijn Indonesische neven me nu vertellen.

  45. Peter van den Broek zegt:

    Massaslachtingen in Jakarta? Ik ken één massaslachting in Jakarta/Batavia, nl die van de fam. Jonathan (18 personen). Veelal werden mensen ontvoerd en dan als vermist opgegeven . Werden mensen niet binnen een maand teruggevonden, dan was ontvoerd/vermist=vermoord. Il ben benieuwd wat voor gegevens Irawan Sewabndono heeft ovrr de Bersiap.

    Ter informatie, uit de mij beschikbare gegevens vermoordden gewapende groepen niet willekeurig Nederlanders en Indo-Europeanen in Batavia/Jakarta

  46. gewoonde feiten zegt:

    Laten we wel wezen er hoeft geen discussie te zijn over het voldongen feit dat de Bersiap gericht was tegen de Indos, westerlingen en alle anderen die tot hun zijde gerekend werden zoals de Molukkers. De westerlingen en indos kwamen net uit hun gevangenen jappenkamp na de capitulatie. Of ze nu vermoord, verkracht of wat dan ook werden doet niet ter zake. De bersiap was dus een laffe daad. Later in de begin 60er jaren heeft Soekarno een half miljoen tot een miljoen eigen Indonesische burgers laten uitmoorden louter om het vermoeden dat ze communistisch waren. Dus er moet niet zo gezeurd worden om de Indonesische slachtoffers die door politionele acties vielen. die vielen daar ruimschoots bij in het niet. QED!

    • Bert zegt:

      Soekarno????

    • Jan A. Somers zegt:

      President Suharto! Plus de opgefokte pogroms.
      ” en indos ” Op Java de (volgens hun pendaftaran”Belanda) Indo’s in beginsel niet.

      • Jan A. Somers zegt:

        Sorry, “Belanda) Indo’s” moet zijn:(volgens hun pendaftaran) Belanda Indo’s

    • Jan A. Somers zegt:

      ” een laffe daad” Ooit gehoord van mata gelap?

    • R.L. Mertens zegt:

      @gewoondefeiten; ; ‘bersiap; een laffe daad etc.’- Bersiap tot strijd om de vrijheid/merdeka een laffe daad? U bedoelt de schoften/sadisten, die elke(!) gelegenheid aangrijpen om hun lusten te botvieren! Bij ons waren die schoften/sadisten in uniformen(!)’ je maintaindrai(!) gestoken. Zie Limpach; de Verbrande kampongs van gen.Spoor. Zelfs met name genoemd. Sommigen zelfs geridderd! Alle gegevens uit rapporten, notities, brieven te vinden in het Kon.Militair Instituut/Archieven, Den Haag. Nu 70 na dato pas ‘ontdekt ‘!~
      – Soekarno een half/miljoen vermoorden? -Graag voortaan; eerst geschiedenis leren!
      ( of de kranten begrijpend(!) lezen!

Geef een reactie op RLMertens Reactie annuleren